Portal:Chemia (archiwum)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Ten portal był ostatnio aktualizowany 23 sierpnia 2010.

Chemia w Wikipedii

Chemia to nauka zajmująca się prawami, według których atomy łączą się w trwałe struktury powiązane wiązaniami chemicznymi zwane związkami chemicznymi oraz przemianami jednych związków w drugie na drodze reakcji chemicznych. Chemia zajmuje się także rozmaitymi własnościami substancji wynikającymi bezpośrednio z ich budowy atomowej. Chemia i fizyka nawzajem się przenikają i często trudno jest precyzyjnie ustalić, gdzie kończy się jedna dziedzina i zaczyna druga. Podobny problem występuje na granicy chemii i biologii. Jeśli chcesz być współtwórcą portalu "Chemia w polskiej Wikipedii", pomóc w rozwoju chemii na Wiki, oraz stać się zasłużonym wikipedystą, zobacz zakładkę dyskusja i dopisz się do listy chętnych. Zobacz też: Wikiprojekt Chemia Jeżeli chcesz edytować tę stronę: przejdź tutaj.

Artykuł miesiąca

Jeziora węglowodorowe na Tytanie

Węglowodory to organiczne związki chemiczne zawierające w swojej strukturze tylko atomy węgla i wodoru. Wszystkie one składają się z podstawowego szkieletu węglowego (powiązanych z sobą atomów węgla) i przyłączonych do tego szkieletu atomów wodoru.

Węglowodory są podstawowym składnikiem ropy naftowej, która stanowi ich podstawowe źródło w przemyśle. Innym źródłem węglowodorów są procesy tzw. suchej destylacji drewna i zgazowywania węgla. Oprócz tego węglowodory o złożonej budowie pełnią rozmaite role w organizmach żywych (np. karotenoidy).

Chemik miesiąca

Maria Skłodowska-Curie (ur. 7 listopada 1867 r. w Warszawie, zm. 4 lipca 1934 r. w Passy) – fizyk i chemik polskiego pochodzenia. Większość życia spędziła we Francji, tam też rozwinęła swoją karierę naukową. Prekursorka nowej gałęzi chemii — radiochemii. Do jej dokonań należą: opracowanie teorii promieniotwórczości, technik rozdzielania izotopów promieniotwórczych oraz odkrycie dwóch nowych pierwiastkówradu i polonu. Pod jej osobistym kierunkiem prowadzono też pierwsze badania nad leczeniem raka za pomocą promieniotwórczości. Dwukrotnie wyróżniona Nagrodą Nobla za osiągnięcia naukowe, po raz pierwszy w 1903 z fizyki wraz z mężem i Henrim Becquerelem za badania nad odkrytym przez Becquerela zjawiskiem promieniotwórczości, po raz drugi w 1911 z chemii za wydzielenie czystego radu. Do dziś pozostaje jedyną kobietą, która tę nagrodę otrzymała dwukrotnie, a także jedynym uczonym w historii uhonorowanym Nagrodą Nobla w dwóch różnych dziedzinach nauk przyrodniczych. Czytaj więcej

Czy wiesz, że...

Ilustracja miesiąca

Struktura atomowa tzw. małej jednostki rybosomu wyodrębniona z Thermus thermophilus. Białka są przedstawione na niebiesko, a RNA na pomarańczowo

Związek miesiąca

Glikol propylenowyorganiczny związek chemiczny z grupy alkoholi dwuhydroksylowych czyli dioli. W temperaturze pokojowej jest bezbarwną, bezwonną, oleistą cieczą, o słodkawym smaku i wysokiej lepkości. Znajduje szerokie zastosowanie w przemyśle i medycynie. W odróżnieniu od glikolu etylenowego glikol propylenowy nie jest toksyczny.

Wzór struktralny
Wzór struktralny
Model 3D
Model 3D

Reakcja miesiąca

Mechanizm reakcji Stille'a
Mechanizm reakcji Stille'a

Reakcja Stille'areakcja chemiczna sprzęgania związku cynoorganicznego z halogenkiem organicznym katalizowana przez kompleksy palladu. Reakcja ta jest szeroko stosowana w syntezie organicznej. Podstawnik X zwykle jest atomem fluorowca (za wyjątkiem samego fluoru), jednakże może on być też pseudohalogenkiem takim jak triflat, CF3SO3-. Reakcja Stille'a została wynaleziona w 1977 przez Johna Kennetha Stille'a i Davida Milsteina i wkrótce później stała się jedną z najczęściej stosowanych reakcji sprzęgania w chemii organicznej, ponadto ma ona duże zastosowanie w przemyśle farmaceutycznym.


Pojęcia w chemii

  • Chemia organiczna:

aktywność optyczna - alkilacja - amfifilowość - chiralność - estryfikacja - izomeria - elektrofil - karboanion - karbokation - nukleofil - grupy funkcyjne - ozonoliza - polimeryzacja - rezonans chemiczny - synteza asymetryczna - synteza organiczna - tautomeria - toksyczność - zapach


  • Chemia nieorganiczna i ogólna:

Podstawowe prawa chemiczne - atom - cząsteczka - jon - katalizator - inhibitor - izotop - liczba atomowa - liczba koordynacyjna - ligand - masa atomowa - metal - moc kwasu - mol - niemetal - nomenklatura - odczynnik - orbital - pierwiastek - półmetal - prawo okresowości - reakcja chemiczna - rodnik - roztwór - rozpuszczalnik - skala pH - stała Avogadra - stopień utlenienia - symbolika chemiczna - utlenienie - wartościowość - wiązanie chemiczne - związek chemiczny


  • Chemia fizyczna:

Lista praw i równań chemicznych - absorpcja - adsorpcja - destylacja - dysocjacja - elektrolit - elektroujemność - hydroliza - hydratacja - promieniotwórczość - piroliza - równowaga reakcji - solwoliza - solwatacja - szybkość reakcji - żel - zol - zawiesina

Pomożesz?

Uważasz, że możesz go poprawić? Jeśli chcesz pomóc w tworzeniu portalu Chemia, znajdziesz tu tematy, które są potrzebne do zrobienia/poszerzenia. Zauważyłeś artykuł, który wymaga dopracowania, a sam nie możesz go napisać? Prosimy o umieszczenie go tutaj.

Do zrobienia: Wikipedia:Propozycje tematów/Chemia • trochę zapomniane, ale potrzebne.

Ogólne: grupa fosforylowa

Reakcje: E1, E2, E1cB, SNi

Związki: dibenzenoleekotoksynakwas Z-oktenowyN-chlorosukcynoimidodczynnik Topfera


Dokumentacja

Portale