Przejdź do zawartości

Reda (miasto)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Fashaj (dyskusja | edycje) o 23:06, 12 sie 2021. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
Reda
miasto i gmina
Ilustracja
Kościół parafialny św. Antoniego Padewskiego
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Powiat

wejherowski

Aglomeracja

trójmiejska

Data założenia

1357 (osada)

Prawa miejskie

1 stycznia 1967

Burmistrz

Krzysztof Krzemiński

Powierzchnia

33,46[1] km²

Populacja (31.12.2017)
• liczba ludności
• gęstość


25 102[2]
750[2] os./km²

Strefa numeracyjna

(+48) 58

Kod pocztowy

84-240

Tablice rejestracyjne

GWE

Położenie na mapie powiatu wejherowskiego
Mapa konturowa powiatu wejherowskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Reda”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko górnej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Reda”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Reda”
Ziemia54°36′27″N 18°20′46″E/54,607500 18,346111
TERC (TERYT)

2215011

SIMC

0934659

Hasło promocyjne: Reda...z perspektywą
Urząd miejski
ul. Gdańska 33
84-240 Reda
Strona internetowa
BIP
Ratusz w Redzie

Reda (dodatkowa nazwa w j. kaszub. Réda, niem. Rheda) – kaszubskie miasto w północnej Polsce, w województwie pomorskim, w powiecie wejherowskim, położona w Pradolinie Redy-Łeby nad rzeką Redą. Stanowi jedno z miast Małego Trójmiasta Kaszubskiego oraz jest częścią aglomeracji Trójmiasta.

Wieś królewska w starostwie puckim w powiecie puckim województwa pomorskiego w drugiej połowie XVI wieku[3]. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa gdańskiego, obszar bezpośrednio przylegający do niego tworzy gminę wiejską. Jako jedna z gmin wchodzi w skład Komunalnego Związku Gmin „Dolina Redy i Chylonki”.

Bardzo szybki rozwój Redy pod koniec XX wieku miał związek z budową osiedla bloków z mieszkaniami dla pracowników budowanej w latach 1982–1990 Elektrowni Jądrowej w Żarnowcu.

Według danych z 31 grudnia 2017 r. miasto miało 25 102 mieszkańców[2].

Położenie

Reda leży w Pradolinie Redy-Łeby, między zalesionymi wysoczyznami Pucką i Pojezierza Kaszubskiego. Na wschód od miasta znajduje się rozległa nizina, zwana Mościmi Błotami, a na północ – Kępa Rekowska. Przez miasto przebiegają ważne szlaki komunikacji drogowej i kolejowej.

Podział administracyjny

Środowisko naturalne

Według danych z 2006 roku w mieście 8,76 km² (29,75%) obejmują użytki rolne, a 15,45 km² (52,46%) stanowią lasy[4].

Geologia

Miasto korzysta z ujęć wód plejstoceńskich i trzeciorzędowych.

Wody

Przez miasto przepływa rzeka Reda. Wypływa ona pod wsią Strzebielino Morskie, a następnie meandruje dnem obniżenia nazywanego Pradoliną Redy-Łeby do Zatoki Puckiej. Wspomniane obniżenie wyżłobiły pod koniec epoki plejstoceńskiej spływające tędy ku zachodowi wody topniejącego lodowca. W późniejszych okresach, po utworzeniu się pod Strzebielinem progu przedzielającego w poprzek pradolinę, rzeka Reda skierowała się ku wschodowi, podczas gdy płynące w zachodniej części pradoliny wody rzeki Łeby zachowały kierunek biegu strumienia polodowcowego.

Rzekę Redę cechują dość wysokie stany wód zimą i wczesną wiosną, powodujące wylewy. Szerokość rzeki na poziomie zwierciadła wody, przy średnim stanie, w środkowym odcinku jej biegu, wynosi 10–12 m. Na wschód od miasta Redy rzeka skanalizowanym korytem kończy swój bieg i wpada do Zatoki Puckiej między Rewą a Osłoninem. Dawniej była ona wykorzystywana do celów transportowych, a obecnie służy rekreacji (spływy kajakowe).

Przyroda

Północne i zachodnie obszary Redy są porośnięte lasami Puszczy Darżlubskiej, w których rosną sosny, świerki, graby, buki, a rzadziej modrzew, brzozy i klony. Podobne lasy, pokrywające południowo-zachodnie obszary miasta, mieszczą się w granicach chronionego Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego. Tereny położone na wschodniej części zajmują łąki torfowe, porośnięte gdzieniegdzie drobnymi zagajnikami, urozmaicającymi krajobraz.

Wysoki stan czystości wód rzeki Redy stwarza warunki do życia w niej wielu gatunkom ryb, a w tym szczególnie pstrągom potokowym, trociom wędrownym i lipieniom. Wzdłuż brzegów rzeki występują stanowiska ciekawych zarośli halofilnego arcydzięgla nadbrzeżnego, osiągającego wysokość 2 m oraz półhalofilnych szuwar z sitowcem nadmorskim.

Historia

  • 1357 – wymienienie w kontrakcie lokalizacyjnym Grężlewa – osady istniejącej na prawie chełmińskim na obecnym obszarze Redy
  • 1358 – wystąpienie osady pod nazwą Granslaw
  • 1398 – zmiana nazwy Granslaw na Granissow lub Granslow
  • 1400 – otrzymanie przez osadę nazwy Redau
  • 1433 – zmiana nazwy Redau na Reda
  • 1500 – otrzymanie przez wieś na stałe nazwy Reda od nazwy rzeki, nad którą jest położona
  • 1627–1628 – zarekwirowanie chłopskiego dobytku z wsi Reda, Ciechocino i Pieleszewo przez oddziały płk. Jana Lanckorońskiego
  • 1635 – przekazanie przywileju wsi sołtysowi Redy Szymonowi Borschowi przez króla Władysława IV
  • 1656–1660 – obrabowanie i wyniszczenie wsi podczas potopu szwedzkiego
  • 1767 – wydanie wilkierza dla starostwa puckiego przez starostę Ignacego Przebendowskiego
  • 1772 – wejście Redy pod panowanie monarchii pruskiej w wyniku I rozbioru Polski
  • 1870 – przeprowadzenie przez wieś linii kolejowej
  • 1891 – podpisanie ustawy pruskiej dotyczącej ustroju samorządowego na terenach Redy
  • 1903 – zakończenie budowy kościoła parafialnego Wniebowzięcia NMP
  • 1908 – założenie spółki prywatnej, która uruchamia w Redzie cegielnię produkującą cegłę silikatową
  • 1920 – 10 lutego wkroczenie do Redy wojska polskiego Frontu Pomorskiego; przejście administracji samorządowej w ręce Polaków
  • 1923 – (październik) kolejna fala strajków obejmująca okoliczne zakłady drzewne m.in. w Redzie
  • 1934–1935 – modernizacja trasy przelotowej GdańskKoszalin o nawierzchni tłuczniowej, włącznie z ułożeniem nawierzchni bitumicznej na odcinku RumiaLębork
  • 1939 – 9 września zajęcie Redy przez Niemców
  • 1945 – 12 marca wyzwolenie Redy przez oddziały 8 gwardyjskiego korpusu zmechanizowanego w składzie 1 armii pancernej gwardii oraz 40 gwardyjskiego korpusu armijnego z 19 armii 2 Frontu Białoruskiego oraz oddziały 1 Brygady Pancernej Wojska Polskiego im.Bohaterów Westerplatte[5].
  • 1949 – zakończenie budowy toru kolejowego z Chyloni do Redy
  • 1955 – 1 stycznia powołanie w Redzie Gromadzkiej Rady Narodowej obejmującej swoim zasięgiem działania oprócz Redy: Ciechocino, Pieleszewo i Państwowe gospodarstwo rolne Kąpino; przewodniczącym Prezydium Gromadzkiej Rady Narodowej zostaje Alfons Wesołka
  • 1956 – 1 stycznia uzyskanie przez Redę praw osiedlowych; zmiana nazwy Gromadzka Rada Narodowa na Osiedlowa Rada Narodowa
  • 1957 – oddanie do użytku drugiego toru między Redą a Wejherowem z przystosowaniem do ruchu pociągów elektrycznych
  • 1967 – 1 stycznia uzyskanie przez Redę praw miejskich
  • 1969 – koniec pełnienia funkcji przewodniczącego Prezydium Miejskiej Rady Narodowej przez Alfonsa Wesołkę
  • 1972 – oddanie do użytku przystanku kolejowego Reda Pieleszewo
  • 1974 – powołanie Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji w Redzie
  • 1974–1975 – budowa cmentarza komunalnego; położenie drugiej jezdni od granicy Gdyni do Redy; zbudowanie mostu, skrzyżowania dróg w kierunku Pucka i Wejherowa, wiadukt pod torami kolejowymi i dwóch jezdni do Wejherowa
  • 1990 – pierwsze powojenne wolne wybory samorządowe. Urząd objął pierwszy burmistrz miasta Barbara Brzezińska-Lacka
  • 1996 – 19 sierpnia przyjęcie jako obowiązujący wzór herbu i flagi miasta Redy
  • 1998 – wieś Rekowo Dolne została przyłączona w granice administracyjne miasta
  • 2010
    • 1 stycznia – osada Moście Błota została przyłączona w granice administracyjne miasta
    • rozpoczęcie budowy drogi pomiędzy Rumią a Redą (koszt ponad 80 mln zł), w celu odciążenia zakorkowanej drogi krajowej nr 6[6]
    • rozpoczęcie budowy największego obiektu sportowo-rekreacyjnego w Polsce o nazwie AquaSfera[7]
  • 2013
  • 2015
    • 17 lipca – ukończenie budowy ul. Morskiej, łączącej Rumię i Redę
  • 2017
    • Marzec- Badania archeologiczne w rejonie ulic Grażyny Bacewicz i Fryderyka Chopina (stanowisko archeologiczne Reda 11). Odkrycie pieca jamowego (konstrukcja kamienna) oraz fragmentów ceramiki z wczesnej epoki żelaza[8].

Demografia

Zmiana liczby ludności na przekroju lat

Dane od 1995 r. według GUS[4], według faktycznego miejsca zamieszkania:

Rok Liczba ludności
1768
74
1869
692
1872
763
1924
1000
1968
5400
1982
6091
1991
14 000
1995
15 136
1999
17 003
2000
17 156
2001
17 388
2002
17 526
2003
17 868
2004
18 111
2005
18 360
2006
18 610
2007
19 058
2008
19 593
2009
20 181
2010
21 475
2015
24 029
2016 24 630
2017 25 102
2018 25 810
2019 26 307
2020 26 707

Struktura ludności

Dane z 31 grudnia 2014 według GUS[4]:

Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
Jednostka osób % osób % osób %
Populacja 23 565 100 11 978 50,83 11 587 49,17
Gęstość zaludnienia
[mieszk./km²]
704 358 346

Znaczący odsetek[potrzebny przypis] osób mieszkających w Redzie stanowią Kaszubi, rdzenni mieszkańcy pochodzący od Pomorzan.

  • Piramida wieku mieszkańców Redy w 2014 roku[9].

Gospodarka

Według danych z 30 czerwca 2009 roku Reda miała 619 mieszkańców bezrobotnych zarejestrowanych powiatowym urzędzie pracy[10].

Budżet miasta na rok 2010[11]:

  • Dochody: 47 967 299 zł
  • Wydatki: 61 243 803 zł

Budżet miasta na rok 2011[12]:

  • Dochody: 44 969 421 zł
  • Wydatki: 52 047 565 zł

Budżet miasta na rok 2012[13]:

  • Dochody: 50 760 926 zł
  • Wydatki: 50 066 861 zł

Transport

Drogi krajowe i wojewódzkie

Przez Redę przebiega droga krajowa nr 6 (dwupasmowe ulice Gdańska i Wejherowska), swoją trasę rozpoczyna również droga wojewódzka nr 216 (jednopasmowa ulica Pucka).

Transport zbiorowy

Pociągi

Dworzec kolejowy w Redzie

Przez Redę kursują pociągi na liniach kolejowych 202 i 213. Pasażerowie mogą korzystać z 3 stacji:

Nazwa Zdjęcie Linie kolejowe Rodzaje przewozów Ilość pasażerów dziennie
Reda 202 213 pociągi dalekobieżne,

pociągi regionalne,

pociągi podmiejskie

ok. 8500[14]
Reda Rekowo 213 pociągi regionalne 100 – 149[15]
Reda Pieleszewo 202 pociągi podmiejskie 1500 - 2000[14]
Autobus linii 9 (MZK Wejherowo)

Autobusy miejskie

Reda obsługiwana jest obecnie przez 7 linie autobusowe: 4 należące do MZK Wejherowo i 3 należące do ZKM Gdynia.

Linia Trasa (podkreśleniem na terenie Redy) Przewoźnik
8[16] Wejherowo Szpital – Jagalskiego – Chopina – I Brygady Pancernej Wojska Polskiego (w drugą stronę I Brygady Pancernej Wojska Polskiego – Kociewska – Pomorska – Kochanowskiego – I Brygady Pancernej Wojska Polskiego) – Gdańska – Orzeszkowej – Fenikowskiego – Orzeszkowej – Wejherowska(w drugą stronę PuckaReda CiechocinoPucka)GdańskaMłyńskaMorskaReda Aquapark (tylko w niedziele i święta) – Kosynierów – Rumia C.H. Port Rumia MZK Wejherowo
9[17] Rumia Dworzec PKP – Grunwaldzka – GdańskaŁąkowaObwodowaKazimierska (w przeciwnym kierunku PuckaNowaWrzosowaKazimierska) – PuckaDługaRekowskaAleja LipowaReda Rekowo Lipowa MZK Wejherowo
17[18] Reda Dworzec PKPMłyńskaObwodowaŁąkowaGniewowskaKonopnickiejpętla Osiedle Konopnickiej – – KonopnickiejGniewowskaReda Cmentarz MZK Wejherowo
18[19] Reda Dworzec PKPGdańskaŁąkowaObwodowaKazimierska (w przeciwnym kierunku PuckaNowaWrzosowaKazimierska) – Pucka12 MarcaReda Pieleszewo Karłowicza MZK Wejherowo
J[20] Wejherowo Szpital – Jagalskiego – Chopina – I Brygady Pancernej Wojska Polskiego Gdańska – Wejherowska – – Gdańska – Grunwaldzka – Starowiejska – Dąbrowskiego – Gdańska – Dębogórska – Żołnierzy I Dywizji Wojska Polskiego – Rumia Partyzantów ZKM Gdynia
84[21] Podmokła – Św. Józefa – Kamienna (w przeciwną stronę Batorego) – Sabata – Sobieskiego – Starowiejska –

– Wybickiego – Derdowskiego – Chełmińska – Bukowa – Kazimierska – Wiązowa – Mostowa – Lipowa – Partyzantów – – Kościuszki – Kosynierów – Rumia C.H. Port Rumia (wybrane kursy Kosynierów – MorskaReda Aquapark)

ZKM Gdynia
87[22] Reda AquaparkMorska – Kosynierów – Dębogórska – Derdowskiego – Wybickiego – Starowiejska –

– Dąbrowskiego – Gdańska – Obrońców Westerplatte (w przeciwnym kierunku Obrońców Westerplatte –

– Stoczniowców) – Janowo SKM

ZKM Gdynia

Do 1 stycznia 2020 funkcjonowała również linia 19 (Reda Rekowo Lipowa – Reda Dworzec PKP), obsługiwana przez MZK Wejherowo, zlikwidowana w związku z otwarciem węzła przesiadkowego w Redzie i reorganizacją przewozów[23].

Autobusy regionalne

Przez Redę przejeżdżają obecnie 3[24] linie organizowane przez PKS Gdynia: 650 z Gdyni do Karwi[25], 651 z Gdańska do Karwi (nie zatrzymuje się jednak w Redzie) i 656 z Rumi do Pucka[25].

Turystyka

Kościół parafialny pw. Wniebowzięcia NMP (dawniej pw. Św.Katarzyny)

Informacji turystycznej w Redzie można zasięgnąć w Miejskiej Bibliotece Publicznej.

Jedynym zabytkiem w mieście jest kościół pw. Wniebowzięcia NMP w stylu neogotyckim, wybudowany w latach 1901–1903[26].

Obiekty o walorach historycznych w Redzie:

  • zespół dworca i osiedla kolejowego z 1875 roku, składający się z dworca kolejowego, budynku dawnej poczty i telegrafu, domów mieszkalnych pracowników kolejowych, budynków technicznych i gospodarczych, w 2015-2016 budynek został odnowiony,
  • budynki mieszkalne przy ul. Ogrodowej liczące ponad 200 lat,
  • budynek dawnej oberży Kożyczkowskich sprzed 150 lat,
  • spichlerz i dom mieszkalny – pozostałość po zakładzie produkcyjnym, założonym jeszcze w 1340 roku,
  • budynki mieszkalne przy ul. ks. Józefa Poniatowskiego z lat dwudziestych i trzydziestych XX wieku,
  • zespół dworsko-parkowy przy ul. Parkowej i Gajowej, składający się z dworu i parku z pierwszej połowy XIX wieku,
  • zespół dworsko-parkowy przy ul. Rzecznej z końca XIX wieku,
  • cmentarzysko grobów skrzynkowych (badane obecnie przez archeologów).

Atrakcje turystyczne:

  • Punkt widokowy o wysokości ok. 70 m n.p.m. (ul. Jara) z widokiem na Zatokę Pucką i Mierzeję Helską, na który prowadzą 204 stopnie,
  • Miejska Biblioteka Publiczna przy ul. Hieronima Derdowskiego ze stałą ekspozycją rzeźb ludowych Izajasza Rzepy (drewno, polichromia), obrazów olejnych i wyszywanych oraz utworów poetyckich.
  • Miejski Dom Kultury w Redzie (ul. Łąkowa 59 A)
  • Galeria street artu w dwóch tunelach (pod ul. Gdańską – tunel prowadzący do dworca PKP oraz ul. Gniewowska – tunel pod torami prowadzący na Osiedle Buczka) oraz na rondzie autobusowym na końcu ul. 12 Marca (dzielnica – Nowe Betlejem)
  • Rzeźba w drzewie „Zespołu folklorystycznego Redzan” (skrzyżowanie ul. Wiejskiej i ul. Wiśniowej), a także rzeźby w drewnie „Kaszuby i Kaszubki” w Rodzinnym Parku Miejskim nad rzeką Redą (ul. Łąkowa)
  • Park Miejski nad rzeką Redą, przy ul. Łąkowej
  • Aquapark przy ul. Morskiej, otwarty 29 lipca 2016.

Szlaki turystyczne

Piesze

Przez Redę lub w jej okolicy przebiegają następujące piesze szlaki turystyczne:

Rowerowe

W Redzie są dwie ścieżki rowerowe: jedna biegnie wzdłuż ul. Kazimierskiej i dalej wzdłuż ulicy obwodowej. Druga ciągnie się wzdłuż ul. Morskiej. Przez miasto przebiega jeden turystyczny szlak rowerowy z Wejherowa przez Kazimierz do Rumi. Jest on słabo oznakowany, a jego trasę wyznaczają zwykłe uliczki. Za miastem szlak biegnie po prowizorycznie ułożonych płytach betonowych lub po drogach nieutwardzonych. Orientacyjny przebieg szlaku przez miasto (od strony Wejherowa): ul. 12 Marca, al. Lipowa, ul. Brzozowa, ul. Kazimierska, ul. Mostowa.

Motoryzacyjne

Przez Redę przebiegają następujące szlaki turystyczne dla turystów zmotoryzowanych:

Wodne

Przez Redę przechodzi jeden kajakowy szlak turystyczny na rzece Redzie na dnie Pradoliny Redy-Łeby. Został wytyczony od wsi Zamostne do ujścia w Zatoce Puckiej. Spływ odbywa się na nim z przerwami z powodu licznych przeszkód, które wymuszają ich omijanie lądem.

Kultura

Nieistniejący już MDK w Redzie
Klub prasy i książki „Ruch” (1995)
Miejski Dom Kultury (2014)
DRAP RAP festiwal hip-hop, rap w Redzie

Problem języka kaszubskiego

W XX wieku większość rdzennych mieszkańców Redy stanowili Kaszubi, a językiem ojczystym był kaszubski. Dzisiaj ludność kaszubska stanowi procentową mniejszość. Wiąże się to z nasilonym osiedlaniem Polaków z innych rejonów Polski od lat 90. XX wieku. Znaczącym problemem jest zanik języka kaszubskiego w Redzie. Posługują się nim głównie starsi mieszkańcy Redy urodzeni przed latami 70. XX wieku. Mniejszy odsetek posługujących się językiem kaszubskim stanowią mieszkańcy w wieku 20–40 lat. Naukę kaszubskiego prowadzi się w SP nr 5 im. Jana Drzeżdżona w Redzie[27] (Rekowo Dolne), jednak jest to za mało, aby uchronić dziedzictwo kulturowe Redy.

SUN GRASS muzyka elektroniczna – festiwal w Redzie
Jeden z murali w tunelu pod ulicą Gdańską, wykonany w 2011

Historia

Miejski Dom Kultury

Pierwszy Miejski Dom Kultury w Redzie założono w 1961 przy ulicy Gniewowskiej 5. Pierwotnie składał się z sali widowiskowej w której mieściło się kino, sali klubowej (od 1962 pierwszy w powiecie klub prasy i książki „Ruch”), sali telewizyjnej, biura kierownika oraz dwóch innych pomieszczeń, z których jedno zajmowała biblioteka. Wyposażony był w sprzęt audiowizualny i muzyczny (między innymi gitarę i perkusję).

Został on zlikwidowany uchwałą Rady Miasta z grudnia 1995 „(...) Podczas sesji rady 2 lipca 1996 r. podkreślano, że Komisja ds. Oświaty, Kultury, Sportu i Rekreacji była przeciwna likwidacji tej placówki. Wielu radnych także się sprzeciwiało, ale władze zwracały uwagę przede wszystkim na zły stan obiektu, którego zamknięcie lub gruntowną modernizację nakazała straż pożarna. Ostatecznie za uchwałą o likwidacji MDK głosowało 16 radnych, 3 było przeciw, 1 się wstrzymała”Historia Redy pod red. Jerzego Tredera, Wyd. Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej, Wejherowo 2006.

Dzięki utworzeniu MDK w Redzie zaczęto częściej dyskutować nad perspektywami życia kulturalnego, dzięki czemu w 1964 przyjęto do realizacji program rozwoju kultury. Oceny jego realizacji dokonano na sesji MRN 26 maja 1967. W tym samym roku rozpoczął się remont generalny budynku kultury. W roku 1974 przymierzano się dobudowy nowej infrastruktury dla Domu Kultury, niestety nie zrealizowano tego planu.

Jedną z największych imprez, która dzięki MDK gościła w mieście był Międzynarodowy Festiwal Folkloru Ludów Północy organizowany przez Nadbałtyckie Centrum Kultury w Gdańsku.

Po likwidacji MDK-u przy ulicy Gniewowskiej kulturę włączono w struktury Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji, którego nazwę przemianowano na Miejski Ośrodek Kultury Sportu i Rekreacji – tak powstał Dział Kultury.

1 października 2013 utworzono ponownie Miejski Dom Kultury w Redzie z siedzibą przy ulicy Łąkowej 59 A, który oczekuje na remont i przebudowę swojej siedziby, którego ukończenie planowane jest na koniec 2014 roku.

Kino

Kino „Zacisze” mieściło się w sali widowiskowej Miejskiego Domu Kultury przy ulicy Gniewowskiej 5. Zostało założone 9 kwietnia 1964, zlikwidowano je razem z MDK w 1996. Wyposażone w ekran panoramiczny. W roku 1968 odwiedziło 12 012 widzów, liczba ta rosła z roku na rok.

Cykliczne imprezy kulturalno-rozrywkowe w Redzie

Organizowane przez Miejski Dom Kultury w Redzie:

  • DRAP RAP hip-hop, rap festiwal (maj)
  • SUN GRASS festiwal muzyki elektronicznej (lipiec)
  • Zgrana Reda – comiesięczne spotkania z grami planszowymi
  • Dzień Dziecka i inne imprezy dla dzieci
  • Akcje street art na terenie całego miasta
  • Lato z kulturą – warsztaty letnie
  • Dni Redy (czerwiec)
  • Festyn w Rekowie

Inne:

  • spotkania literackie i poetyckie w Miejskiej Bibliotece Publicznej
  • wystawy „Kunsztu” w Galerii Hirkowa Izba w MBP
  • koncerty orkiestry dętej w kościele św. Antoniego i NMP
  • spektakle w Teatrze Amatorskim w Zespole Szkół nr 1
  • „Redzkie Impresje” październikowe wystawy Stowarzyszenia „Kunszt”

Organizacje pozarządowe w Redzie

  • Stowarzyszenie Twórców Kultury „Kulturnatywa”
  • Nadmorska Grupa Fotograficzna
  • Stowarzyszenie Twórców Sztuki i Rękodzieła Artystycznego „Kunszt”
  • Grupa Trio Arte
  • Stowarzyszenie Nowe Betlejem
  • Stowarzyszenie Przyjaciół Biblioteki
  • Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich
  • Uniwersytet Trzeciego Wieku w MBP
  • Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie Oddział w Redzie
  • Towarzystwo Przyjaźni i Współpracy Polsko-Francuskiej w Redzie
  • Chór Consonans
  • Zespół folklorystyczny Redzanie

Język

Mieszkańcy Redy głównie posługują się językiem polskim, w mniejszej części także językiem kaszubskim.

Według danych Narodowego Spisu Powszechnego 2011 Reda jest zakwalifikowana do gmin, w których co najmniej 10% mieszkańców posługuje się językiem kaszubskim.

Wspólnoty wyznaniowe

Edukacja

 Osobny artykuł: lista szkół w Redzie.

Administracja

Reda jest gminą miejską. Mieszkańcy miasta wybierają do rady miasta 21 radnych[29]. Organem wykonawczym miasta jest burmistrz. Redy należy do Komunalnego Związku Gmin „Dolina Redy i Chylonki”.

Zaprzyjaźnione samorządy

Przypisy

  1. Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2012 r. (GUS).
  2. a b c Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2018 roku (GUS).
  3. Mapy województwa pomorskiego w drugiej połowie XVI w.: rozmieszczenie własności ziemskiej, sieć parafialna / Marian Biskup, Andrzej Tomczak. Toruń 1955, s. 101.
  4. a b c Bank Danych Regionalnych – Strona główna. GUS. [dostęp 2010-11-20]. (pol.).
  5. „Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa lata wojny 1939- 1945” Sport i Turystyka 1988, ISBN 83-217-2709-3, s. 201.
  6. Joanna Kielas: Miliony z Unii na drogę z Rumi do Redy. Polskapresse, 2010-02-12. [dostęp 2010-02-16]. (pol.).
  7. Magdalena Wroniak: Największy obiekt sportowo-rekreacyjny w Polsce. Agencja Rozwoju Pomorza, 2010-03-05. [dostęp 2010-03-13]. (pol.).
  8. DETEKT – Badania archeologiczne w Redzie, woj. pomorskie – stanowisko Reda 11 [online], detekt.com.pl [dostęp 2017-11-09] (pol.).
  9. Reda w liczbach. Reda – Dane demograficzne [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-11], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  10. Struktura bezrobocia w podziale według gmin zamieszkania. Powiatowy Urząd Pracy w Wejherowie, Biuletyn Informacji Publicznej. [dostęp 2010-03-13].
  11. Uchwała Rady Miasta Redy.
  12. Rady Miasta Redy.
  13. Uchwała Rady Miasta Redy.
  14. a b Wymiana pasażerska na stacjach w Polsce w 2018 r. [online], Urząd Transportu Kolejowego, 27 stycznia 2020 [dostęp 2020-06-10] (pol.).
  15. Urząd Transportu Kolejowego, Największe i najmniejsze stacje w Polsce [online], Urząd Transportu Kolejowego [dostęp 2020-06-10] (pol.).
  16. Rozkład Jazdy – MZK Wejherowo [online], mzkwejherowo.pl [dostęp 2020-06-11].
  17. Rozkład Jazdy – MZK Wejherowo [online], www.mzkwejherowo.pl [dostęp 2020-06-11].
  18. Rozkład Jazdy – MZK Wejherowo [online], www.mzkwejherowo.pl [dostęp 2020-06-11].
  19. Rozkład Jazdy – MZK Wejherowo [online], www.mzkwejherowo.pl [dostęp 2020-06-11].
  20. Rozkład jazdy – ZKM Gdynia [online], www2.zkmgdynia.pl [dostęp 2020-06-11].
  21. Rozkład jazdy – ZKM Gdynia [online], www2.zkmgdynia.pl [dostęp 2020-06-11].
  22. Rozkład jazdy – ZKM Gdynia [online], www2.zkmgdynia.pl [dostęp 2020-06-11].
  23. Od 1 stycznia autobusy pojadą według innych tras [online], www.nadmorski24.pl [dostęp 2020-06-11].
  24. https://www.pksgdynia.pl/UserFiles/pksw-2017web.pdf.
  25. a b PKS GDYNIA [online], www.pksgdynia.pl [dostęp 2020-06-11] [zarchiwizowane z adresu 2019-05-27].
  26. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 marca 2024.
  27. Strona Szkoły Podstawowej nr 5 im. Jana Drzeżdżona w Redzie. [dostęp 2016-06-17].
  28. Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2018-10-17].
  29. Reda: Wyniki wyborów samorządowych 2014. [w:] Wybory samorządowe 2014 [on-line]. mtk.pl. [dostęp 2014-12-23].

Linki zewnętrzne