Tom Hanks

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Tom Hanks
Ilustracja
Tom Hanks
Imię i nazwisko Thomas Jeffrey Hanks
Data i miejsce urodzenia 9 lipca 1956
Concord
Zawód aktor, reżyser, producent filmowy
Współmałżonek

Samantha Lewes (1978–1987)
Rita Wilson (od 1988)

Lata aktywności od 1977
Odznaczenia
Prezydencki Medal Wolności (Stany Zjednoczone)
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Tom Hanks, właśc. Thomas Jeffrey Hanks[1] (ur. 9 lipca 1956 w Concord[2][3]) – amerykański aktor, reżyser i producent filmowy.

Dwukrotny laureat Oscara za pierwszoplanowe role w filmach Filadelfia (1993) oraz Forrest Gump (1994).

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Kariera aktorska[edytuj | edytuj kod]

Jest synem Amosa Mefforda Hanksa (pochodzenia angielsko-walijskiego) i Janet Merilyn Frager (pochodzenia portugalskiego). Miał niezbyt szczęśliwe dzieciństwo, większość czasu spędził w rodzinach zastępczych.

Nie mogąc dostać roli w przedstawieniu szkolnym, rzucił uczelnię i wyjechał do Cleveland, by wziąć udział w Great Lakes Shakespeare Festival. Udało mu się zaangażować do Riverside Theater, gdzie debiutował w sztuce Poskromienie złośnicy. W 1980 został zaangażowany do opowiadającego o parze cwaniaków telewizyjnego serialu komediowego Bosom Buddies. Pierwsze jego role na dużym ekranie to również występy w komediach: Plusku, Wieczorze kawalerskim czy Skarbonce.

Przez wiele lat był przez krytyków uznawany za komika, na co wpływ miała m.in. jego pierwsza nominacja do Oscara za rolę w filmie Duży. Próby obsadzania go w innych rolach nie spotykały się z dobrym przyjęciem. Zmieniło się to dopiero w 1993 po filmie Filadelfia, w którym zaprezentował swój talent dramatyczny. Dowiodła tego także jego kreacja w filmie Forrest Gump. Zarówno za jedną, jak i drugą rolę został nagrodzony Oscarem, stając się zarazem drugim (po Spencerze Tracy) aktorem, któremu udało się zdobyć Nagrodę Akademii Filmowej dwa razy z rzędu[4].

W 1996 zadebiutował jako reżyser i scenarzysta filmem Szaleństwa młodości, w którym także wystąpił. W 1999 otrzymał Złoty Glob oraz czwartą nominację do Nagrody Akademii Filmowej za rolę kapitana Millera w filmie Stevena Spielberga Szeregowiec Ryan. Piątą nominację otrzymał w 2000 za rolę w filmie Cast Away: Poza światem. W kolejnych latach wyprodukował m.in. filmy: Kompania braci (2001), Moje wielkie greckie wesele (2002), Ekspres polarny (2004), Evan Almighty (2007), My Life in Ruins (2008), Mamma Mia! (2008), Pacyfik (2010).

W marcu 2015 wystąpił w teledysku Carly Rae Jepsen „I Really Like You”[5].

Działalność społeczna[edytuj | edytuj kod]

Wspierał finansowo wielu polityków amerykańskiej Partii Demokratycznej. Publicznie wyraża swe poparcie dla idei małżeństw osób tej samej płci. W czasie prezydenckiej kampanii wyborczej w USA w 2008 wyraził publiczne poparcie dla Baracka Obamy[6].

Wspiera także idee pozyskiwania energii ze źródeł odnawialnych i ochrony środowiska naturalnego. Posiada samochód elektryczny[7].

Zaangażował się w ruch sprzeciwu wobec propozycji poprawki konstytucyjnej w amerykańskim stanie Kalifornia (tzw. Propozycja 8), która precyzując obowiązującą w Kalifornii definicję związku małżeńskiego jako związku „między mężczyzną i kobietą”, eliminowała prawo par tej samej płci do zawierania małżeństw[8].

W czasie wyborów prezydenckich w USA w 2008 użyczył głosu jako narrator w spocie wyborczym Baracka Obamy[9].

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

W latach 1978–1987 był żonaty z aktorką Samanthą Dillingham, znaną także jako Samantha Lewes, z którą ma dwoje dzieci, w tym syna Colina. W 1988 poślubił aktorkę Ritę Wilson, którą spotkał trzy lata wcześniej na planie filmu Ochotnicy. Mają dwoje dzieci. Dla żony zmienił wyznanie z katolickiego na prawosławne.

Spokrewniony z 16. prezydentem USA Abrahamem Lincolnem; wspólnym przodkiem Lincolna i Toma Hanksa był John Hanks (ur. 1687), pradziad matki Abrahama Lincolna – Nancy Hanks[10].

Od dzieciństwa był bliskim przyjacielem Bruce’a Springsteena. Jest wielbicielem serialu Star Trek, a także fanem zespołu The Beatles i The Dave Clark Five oraz klubu angielskiej ligi piłki nożnej Aston Villa FC.

W 2017 otrzymał samochód Polski Fiat 126p od swojej fanki Moniki Jaskólskiej. Prezent został ufundowany przez wiele osób. Po tym jak Hanks sfotografował się na ulicy przy maluchu, Jaskólska zorganizowała akcję zbierania pieniędzy na auto dla aktora, a pozostałe pieniądze ze zbiórki zostały przekazane szpitalowi pediatrycznemu w Bielsku-Białej. Tom Hanks również przekazał fundusze dla szpitala i książkę z własnym podpisem na aukcję internetową[11].

W grudniu 2019 przyjął greckie obywatelstwo[12].

Filmografia[edytuj | edytuj kod]

Filmy[edytuj | edytuj kod]

Hanks jako Forrest Gump (1994)
Tom Hanks na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Toronto (2019)

Seriale[edytuj | edytuj kod]

Dubbing[edytuj | edytuj kod]

Publikacje[edytuj | edytuj kod]

  • W 2017 r. Tom Hanks zadebiutował w roli pisarza. Debiutancki zbiór opowiadań Kolekcja nietypowych zdarzeń został wydany w Polsce przez wydawnictwo Wielka Litera[13].

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Nagrody[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Tom Hanks, Biography [dostęp 2021-04-21] (ang.).
  2. ↑ Monitor, Entertainment Weekly, 13 lipca 2012, s. 20.url
  3. ↑ Tom Hanks Biography (1956–), Film Reference [dostęp 2021-04-21].
  4. ↑ Tom Hanks - Nagrody, filmweb.pl [dostęp 2017-11-27] (pol.).
  5. ↑ Carly Rae Jepsen Interview: „I Really Like You,” Tom Hanks & New Album (ang.). Billboard, 2015-03-09.
  6. ↑ Beware: Celebrity Endorsement par Tom Hanks from Vidéos MySpaceTV
  7. ↑ „Hollywood Loves Hybrid Cars”, The Washington Post
  8. ↑ „Tom Hanks Get Payback for Prop 8” from Lonsberry.com.
  9. ↑ Michael Memoli: Grassroots reactions to Obama's „The Road We've Traveled” Video. Las Angeles Times, 2012-03-16. [dostęp 2012-03-17].
  10. ↑ Genealogy.com - Family Tree Maker Family History Software and Historical Records
  11. ↑ „Nie ukrywam, że było mi trochę ciasno”. Tom Hanks odebrał malucha. TVN24.pl. [dostęp 2018-10-22].
  12. ↑ Informacja prasowa, na zdjęciu: z premierem Grecji Kyriakosem Mitsotakisem
  13. ↑ Tom Hanks debiutuje w roli pisarza - Aktualności -, virtualo.pl [dostęp 2018-02-05] (pol.).
  14. ↑ Piękny gest Obamy na koniec kadencji. Medale Wolności dla Michaela Jordana, Roberta De Niro, Diany Ross i.... gazeta.pl, 2016-11-23. [dostęp 2016-11-23].
  15. ↑ l, Tom Hanks, fdb.pl [dostęp 2022-01-14] (pol.).
  16. ↑ l, Tom Hanks, fdb.pl [dostęp 2022-01-14] (pol.).
  17. ↑ Tom Hanks, PolskieRadio.pl [dostęp 2022-01-14].
  18. ↑ Oscary 2020: wyniki - jaki film miał najlepsze efekty specjalne?, www.benchmark.pl, 10 lutego 2020 [dostęp 2022-01-14] (pol.).
  19. ↑ Złote Globy 2020. Tom Hanks odebrał nagrodę za całokształt twórczości. Aktor popłakał się na scenie, gazetapl [dostęp 2022-01-14] (pol.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

AFI Life Achievement Award
Kennedy Center Honors
Lata 70.
1978
1979
Lata 80.
1980
1981
1982
1983
1984
1985
1986
1987
1988
1989
Lata 90.
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
Lata 2000–2009
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
Lata 2010–2019
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
Lata 2020–2021
2020
2021
Nagroda Akademii Filmowej dla najlepszego aktora pierwszoplanowego
1920–1939
1940–1959
1960–1979
1980–1999
2000–2019
2020–2039
Nagroda im. Cecila B. DeMille’a
1950–1969
1970–1989
1990–2009
2010–2029

Golden Globe icon.svg

Nagroda Stowarzyszenia Nowojorskich Krytyków Filmowych dla najlepszego aktora
Nagroda Stowarzyszenia Chicagowskich Krytyków Filmowych dla najlepszego aktora
Nagroda Stowarzyszenia Krytyków Filmowych Dallas-Fort Worth dla najlepszego aktora
Nagroda Stowarzyszenia Krytyków Filmowych Los Angeles dla najlepszego aktora
Nagroda Stowarzyszenia Krytyków Filmowych Online dla najlepszego aktora
Złoty Glob dla najlepszego aktora w filmie dramatycznym
1940–1959
1960–1979
1980–1999
2000–2019
2020–2039

Golden Globe icon.svg

Złoty Glob dla najlepszego aktora w filmie komediowym lub musicalu
1950–1959
1960–1979
1980–1999
2000–2019
2020–2039

Golden Globe icon.svg

Nagroda Gildii Aktorów Ekranowych za wybitny występ aktora w roli pierwszoplanowej
1994-1999
2000–2009
2010–2019
Srebrny Niedźwiedź dla najlepszego aktora
1950–1979
1980–1999
2000–2019
2020–
Nagroda National Board of Review dla najlepszego aktora
Nagroda Empire dla najlepszego aktora
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Tom_Hanks&oldid=65950981”