Cmentarz wojenny nr 122 – Łużna
 nr rej. A-686 z 20.11.1992[1]
| |
 Widok ogólny | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Typ cmentarza |
wojenny |
| Stan cmentarza |
nieczynny |
| Liczba grobów |
18 |
| Data ostatniego pochówku |
1915 |
| Architekt | |
Położenie na mapie gminy Łużna  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu gorlickiego  | |
 49°43′00,4″N 21°03′38,9″E/49,716778 21,060806
| |
Cmentarz wojenny nr 122 w Łużnej – żołnierskie miejsce pochówku z czasów I wojny światowej zlokalizowane w Łużnej na wzgórzu Pustki. Jeden z ponad 400 zachodniogalicyjskich cmentarzy wojennych zbudowanych przez Oddział Grobów Wojennych C. i K. Komendantury Wojskowej w Krakowie. W IV okręgu Łużna cmentarzy tych jest 27[2].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Cmentarz powstał w miejscu walk. Na Pustkach znajdowały się okopy rosyjskie. 2 maja 1915 r. sprzymierzone wojska austro-węgierskie i niemieckie rozpoczęły operację przełamania frontu rosyjskiego zwaną bitwą pod Gorlicami. Po trwającym 4-godzinnym ostrzale artyleryjskim z wszystkich dział wysunięte okopy rosyjskie zostały przez artylerię zniszczone. Ukryte w lesie przetrwały jednak ogień artyleryjski i pozwoliły armii rosyjskiej stawić opór. Wojska austro-węgierskie i niemieckie zdobyły wzgórze po ataku na bagnety, lecz poniosły duże straty w ludziach[3].
Na cmentarzu w 15 grobach zbiorowych i 3 pojedynczych pochowanych jest 154 żołnierzy armii rosyjskiej[2].
Opis cmentarza[edytuj | edytuj kod]
Znajduje się on na zachodnim zboczu Pustek, poniżej cmentarza wojennego nr 123. Zaprojektował go kierownik artystyczny okręgu IV Jan Szczepkowski. Zbudowany jest na planie prostokąta i otoczony od frontu kamiennymi słupami połączonymi parami rur, a z pozostałych stron murem kamiennym. Na cmentarz wchodzi się drewnianą bramą. Na wprost od wejścia znajduje się ściana pomnikowa z tablicą podającą liczbę pochowanych tu żołnierzy. Góruje nad nią krzyż lotaryński.
Nagrobki mają formę kamiennego, stopniowanego cokołu. Na każdym z trzech stopni stoi żeliwny krzyż lotaryński. Na najwyższym stopniu cokołu umieszczona jest emaliowa tabliczka nagrobna. Na środku cmentarza wyróżnia się pojedynczy wyższy krzyż lotaryński. W grobie tym pochowany jest rosyjski oficer.
Cmentarz przeszedł remont i obecnie zachowany jest w dobrym stanie, mimo że zatarły się pola grobowe.
Na cmentarzu pochowani są wyłącznie żołnierze armii rosyjskiej. Nie jest to jedyne miejsce pochówku żołnierzy tej armii poległych w walkach o Pustki. Na znajdującym się obok cmentarzu nr 123 spoczywa 212 carskich żołnierzy[4].
-
Bramka wejściowa -
Ściana pomnikowa -
Krzyże
.jpg)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 24 [dostęp 2018-06-29].
- ↑ a b Roman Frodyma, Galicyjskie cmentarze wojenne, tom I. Beskid Niski i Pogórze, Warszawa: Rewasz, 1995, s. 72, ISBN 83-85557-20-2.
- ↑ Franciszek Ksawery Latinik: Żołnierz polski pod Gorlicami 1915. Przemyśl: Zakład Graficzny i Introligatorski D.O.K, 1923. (pol.).
- ↑ Na podstawie tablicy informacyjnej na cmentarzu nr 123.