Eugeniusz Baziak

Eugeniusz Baziak

Data i miejsce urodzenia	8 marca 1890 Tarnopol
Data i miejsce śmierci	15 czerwca 1962 Warszawa
Miejsce pochówku	bazylika archikatedralna św. Stanisława i św. Wacława w Krakowie
Administrator apostolski archidiecezji krakowskiej
Okres sprawowania	1951–1962
Arcybiskup metropolita lwowski
Okres sprawowania	1944–1962
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Prezbiterat	14 lipca 1912
Nominacja biskupia	15 września 1933
Sakra biskupia	5 listopada 1933

{{Duchowny infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | alt grafiki = | faksymile = | imię i nazwisko org = | opis grafiki = | miejsce pochówku = | kraj działania = | opis faksymile = Nieznane pola: "imię przybrane oryginalne", "imię i nazwisko oryginalne" oraz "państwo".

Sukcesja apostolska

Data konsekracji	5 listopada 1933
Miejscowość	Lwów
Miejsce	archikatedra lwowska
Konsekrator	Bolesław Twardowski
Współkonsekratorzy	Franciszek Lisowski Edward Komar
Konsekrowani biskupi Karol Wojtyła 28 września 1958 Michał Blecharczyk 5 października 1958 Julian Groblicki 18 września 1960 Jerzy Ablewicz 20 maja 1962
Współkonsekrowani biskupi Wojciech Tomaka 21 stycznia 1934 Jan Stepa 19 maja 1946 Wincenty Urban 7 lutego 1960

Eugeniusz Baziak (ur. 8 marca 1890 w Tarnopolu, zm. 15 czerwca 1962 w Warszawie) – polski duchowny rzymskokatolicki, doktor teologii, biskup pomocniczy lwowski w latach 1933–1944, arcybiskup koadiutor lwowski w 1944, arcybiskup metropolita lwowski w latach 1944–1962, biskup koadiutor krakowski w 1951, administrator apostolski archidiecezji krakowskiej w latach 1951–1962.

Życiorys

Urodził się 8 marca 1890 w Tarnopolu. Kształcił się w tamtejszym gimnazjum. Od 1908 studiował na wydziale teologicznym uniwersytetu we Lwowie i zdobywał formację w miejscowym seminarium duchownym. Święceń prezbiteratu udzielił mu 14 lipca 1912 w Przemyślanach biskup pomocniczy lwowski Władysław Bandurski. W 1921 na lwowskim Uniwersytecie Jana Kazimierza uzyskał doktorat z teologii.

Po przyjęciu święceń kapłańskich pracował jako wikariusz i katecheta w Żółkwi i w Tarnopolu. W czasie I wojny światowej został powołany do armii austriackiej jako kapelan. Podczas posługi wśród chorych żołnierzy zaraził się tyfusem plamistym. Zwolniony ze służby pod koniec wojny, został administratorem parafii w Tarnopolu. Od 1919 był prefektem, a od 1924 wicerektorem seminarium duchownego we Lwowie. W 1931 został proboszczem parafii kolegiackiej w Stanisławowie i dziekanem dekanatu stanisławowskiego. W tym samym roku został obdarzony godnością kanonika lwowskiej kapituły metropolitalnej, a rok później infułata.

15 września 1933 papież Pius XI mianował go biskupem pomocniczym archidiecezji lwowskiej ze stolicą tytularną Phocaea. Święcenia biskupie otrzymał 5 listopada 1933 w archikatedrze lwowskiej. Udzielił mu ich arcybiskup metropolita lwowski Bolesław Twardowski w asyście biskupów tarnowskich: diecezjalnego Franciszka Lisowskiego i pomocniczego Edwarda Komara. Od 1933 piastował urząd rektora lwowskiego seminarium, ponadto był kustoszem kapituły metropolitalnej i asystentem archidiecezjalnej Akcji Katolickiej. W czasie II wojny światowej pozostał we Lwowie. Pomimo szykan ze strony okupantów sowieckich i hitlerowskich wykonywał swoje obowiązki, m.in. zabiegając o funkcjonowanie zlikwidowanego w 1939 przez Sowietów seminarium, udzielając święceń kapłańskich i wizytując parafie. Prowadził także działalność dobroczynną i informował Stolicę Apostolską o sytuacji we wschodniej Polsce.

Na wniosek arcybiskupa Bolesława Twardowskiego 1 marca 1944 papież Pius XII mianował go arcybiskupem koadiutorem archidiecezji lwowskiej i arcybiskupem tytularnym Parium. Rządy w archidiecezji przejął 22 listopada 1944. Od 1945 był wzywany przez władze sowieckie na całonocne przesłuchania, podczas których nakłaniano go do wyjazdu do Polski. Nie ulegał tym namowom do czasu pogorszenia się sytuacji Kościoła we Lwowie. W kwietniu 1946 opuścił Lwów, by od sierpnia 1946 rezydować w Lubaczowie, leżącym w polskiej części archidiecezji lwowskiej.

Z inicjatywy kardynała Adama Stefana Sapiehy 20 kwietnia 1951 Pius XII mianował go biskupem koadiutorem archidiecezji krakowskiej, pozostawiając na urzędzie arcybiskupa metropolity lwowskiego. Jednocześnie, na wypadek śmierci kardynała Adama Stefana Sapiehy, został wyznaczony na administratora apostolskiego archidiecezji z władzą biskupa rezydencjalnego. Rządy w archidiecezji krakowskiej sprawował od 23 lipca 1951. W Krakowie był również represjonowany przez władze komunistyczne. Za odmówienie potępienia księży aresztowanych pod zarzutem szpiegostwa zastosowano wobec niego areszt domowy. W grudniu 1952 sam oskarżony o szpiegostwo, został aresztowany, a po kilku dniach zwolniony z zakazem przebywania w obydwu archidiecezjach podlegającym jego jurysdykcji. Do czasu powrotu do Krakowa w grudniu 1956 mieszkał w domu matki i siostry w Tarnowie.

W lutym 1962 członkowie kapituły krakowskiej zwrócili się do papieża Jana XXIII z prośbą o mianowanie go arcybiskupem metropolitą krakowskim z równoczesnym połączeniem unią personalną archidiecezji lwowskiej i krakowskiej. W następnym miesiącu powiadomiony przez prymasa Stefana Wyszyńskiego, że papież ustanowił go arcybiskupem metropolitą krakowskim i administratorem apostolskim archidiecezji lwowskiej, wyraził na to kanoniczną zgodę. Jednocześnie skierował do papieża prośbę, aby ze względu na głosy wiernych, pozostał arcybiskupem lwowskim. Nominacja papieska nie została jednak ogłoszona z powodu jego śmierci.

Konsekrował biskupów pomocniczych krakowskich: Karola Wojtyłę (1958), późniejszego papieża Jana Pawła II, i Juliana Groblickiego (1960), a także biskupów tarnowskich: pomocniczego Michała Blecharczyka (1958) i diecezjalnego Jerzego Ablewicza (1962). Był współkonsekratorem podczas sakry biskupa pomocniczego przemyskiego Wojciecha Tomaki (1934), biskupa pomocniczego tarnowskiego Jana Stepy (1946) i biskupa Wincentego Urbana (1960).

Zmarł w wyniku zawału serca 15 czerwca 1962 w Warszawie, przebywając na obradach Konferencji Episkopatu Polski. Pochowany został w krypcie pod kaplicą Zebrzydowskich w katedrze na Wawelu.

Odznaczenia

Został odznaczony Orderem Odrodzenia Polski.

Linki zewnętrzne

• {{{tytuł}}} [online], catholic-hierarchy.org  (ang.).data dostępu?{{Catholic-hierarchy}} Brakujące pola: id, tytuł oraz data dostępu. Nieznane pola: 1 oraz 2. [dostęp 2010-11-22]