Linus (papież)
| Linus z Etrurii Λῖνος | |
| Papież Biskup Rzymu | |
| |
| Data i miejsce urodzenia |
ok. 10 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
ok. 79 |
| Miejsce pochówku | |
| Papież | |
| Okres sprawowania |
64/68–76/79 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Pontyfikat |
ok. 64 |
| męczennik | |
| |
| Czczony przez | |
|---|---|
| Wspomnienie |
23 września (Kościół katolicki) |
| Atrybuty | |
Linus z Etrurii (gr. Λῖνος, Linos; ur. ok. 10 w Volterra, zm. ok. 79 w Rzymie[1]) – święty Kościoła katolickiego i Cerkwi prawosławnej, papież w okresie najprawdopodobniej od ok. 64/68 do 23 września 76/79[2][3]. Imię świętego wymieniane jest w Pierwszej Modlitwie Eucharystycznej, czyli Kanonie rzymskim.
Linus był drugim, po św. Piotrze Apostole, biskupem Rzymu, czyli według tradycji katolickiej drugim papieżem. Do przełomu II i III wieku był jednak uważany za pierwszego papieża.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Jego życie i pontyfikat są praktycznie nieznane. Zachowało się o nim mało informacji. Pochodził z Etrurii, być może z Tuscji, gdzie miał przyjść na świat w miasteczku Volterra, jako syn Herkulanusa. Wspominają o nim najstarsze katalogi papieskie. Św. Ireneusz napisał: „Błogosławieni apostołowie, po założeniu i urządzeniu Kościoła, przekazali jego rządy i episkopat Linusowi”. O Linusie wspomina Paweł w swym drugim Liście do Tymoteusza (2 Tm 4,21)[2][4]. Przyjmuje się, że był koadiutorem św. Piotra, co sprawiało, że zajmował pierwsze miejsce wśród społeczności gmin chrześcijańskich w Rzymie[3].
Jako następca św. Piotra wsławił się napomnieniem adresowanym do kobiet, aby w świątyni nakrywały głowy welonem, czego zresztą wymagał już św. Paweł Apostoł. Chodziło mu zapewne o to, by ich fryzury i ozdoby do włosów nie stawały się przyczyną roztargnienia mężczyzn. Linus miał być według Ireneusza i Euzebiusza towarzyszem św. Pawła, który przesłał z Rzymu pozdrowienia Tymoteuszowi w Efezie[5].
W czasie jego pontyfikatu trwała wojna żydowska, zakończona zburzeniem Jerozolimy i Świątyni przez wojsko Tytusa Flawiusza[3].
Po kilkunastu latach rządzenia Kościołem w Rzymie zmarł, jak głosi legenda, śmiercią męczeńską i został pochowany obok św. Piotra[5].
Natomiast w VI wieku pojawiło się pismo apokryficzne, sygnowane jego imieniem pt. Martyrium beati Petri Apostoli a Lino conscriptum. Kościół katolicki wspomina go 23 września[2]. Cerkiew prawosławna wspomina go 5 listopada[6].
Jest wymieniany w Kanonie rzymskim Mszy św. (w 1. Modlitwie Eucharystycznej w zreformowanej mszy posoborowej) po wspomnieniu Maryi, św. Józefa i świętych apostołów jako pierwszy z pozostałych świętych wymienianych w pierwszej części Kanonu[7][8].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- kult świętych
- męczennicy wczesnochrześcijańscy
- modlitwa za wstawiennictwem świętego
- święci i błogosławieni Kościoła katolickiego
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Linus, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-09-14].
- ↑ a b c Rudolf Fischer-Wollpert: Leksykon papieży. Kraków: Znak, 1996, s. 15. ISBN 83-7006-437-X.
- ↑ a b c Kazimierz Dopierała: Księga papieży. Poznań: Zysk i S-ka, 2019, s. 29. ISBN 978-83-8116-793-2.
- ↑ Ireneusz z Lyonu: Against Heresies (Book III, Chapter 3). [dostęp 2021-05-04].
- ↑ a b John N. D. Kelly: Encyklopedia papieży. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1997, s. 17. ISBN 83-06-02633-0.
- ↑ 5 Νοεμβρίου. ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ. [dostęp 2017-06-10]. (gr.).
- ↑ MSZA TRYDENCKA + ORDO MISSAE + Obrzędy stałe Mszy św. + SANCTUS.pl [online], sanctus.pl [dostęp 2022-03-07].
- ↑ PIERWSZA MODLITWA EUCHARYSTYCZNA [online], ordo.pallotyni.pl [dostęp 2022-03-07].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Pope St. Linus. Catholic Encyclopedia. [dostęp 2012-06-04]. (ang.).
| Uznani za świętego bez formalnej kanonizacji |
| ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Formalnie kanonizowani i beatyfikowani przez Kościół katolicki |