Przejdź do zawartości

PZInż 303

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
PZInż 303
Ilustracja
Dane podstawowe
Państwo

 Polska

Producent

Państwowe Zakłady Inżynierii

Typ pojazdu

samochód terenowy

Trakcja

kołowa

Historia
Prototypy

1938

Dane techniczne
Silnik

PZInż. 157 (FIAT 118A) o pojemności 1944 cm³ i mocy 45 KM (33,1 kW) przy 3600 obr./min

Długość

4,34 m

Szerokość

1,8 m

Wysokość

2,275 m

Rozstaw osi

2,6 m

Prześwit

0,25 m

Masa

2050 kg

Osiągi
Prędkość

60 km/h

Dane operacyjne
Użytkownicy
Wojsko Polskie

PZInż 303 – prototyp samochodu terenowego opracowany w Państwowych Zakładach Inżynierii w Warszawie.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Pojazd opracowany był w latach 1937–1938[1]. W 1938 roku zbudowano w PZInż. prototyp samochodu terenowego o dobrych własnościach terenowych. Samochód PZInż. 303 był przewidziany jako wóz dowódczy, zwiadowczy, patrolowy, łączności, do transportu lekkich ładunków oraz jako ciągnik do holowania armat ppanc 37 mm wz. 36 i nkm-ów 20 mm wz. 38. Konstruktorem podwozia był inż. Jerzy Werner.

Zastosowanie typowej, wytwarzanej w Polsce, jednostki napędowej bardzo obniżało koszty przyszłej produkcji (silnik Polski FIAT 118A czyli PZInż. 357). Napęd na koła obu osi przenoszony był za pośrednictwem sprzęgła jednotarczowego i skrzynki biegów o czterech przełożeniach do jazdy do przodu i jednego do jazdy do tyłu. Terenowy reduktor i blokada mechanizmów różnicowych oraz zastosowanie wciągarki linowej napędzanej silnikiem czyniły z niego pojazd potrafiący poradzić sobie z najtrudniejszym terenem. Dwa nośne koła zapasowe zamocowane z boków pojazdu oraz stosunkowo duży prześwit ułatwiały przejazd przez takie przeszkody jak np. rowy.

PZInż. 303 miał bardzo dobrą zdolność pokonywania terenu, wzniesienia o nachyleniu 47° nie były problemem. W PZInż. opracowano także pierwszy w Polsce układ kierowania równocześnie przednimi i tylnymi kołami. Samochód był bardzo zwrotny, promień skrętu wynosił tylko 3,3 metra. Zawieszenie było niezależne na wahaczach poprzecznych, elementem resorującym były sprężyny śrubowe i amortyzatory hydrauliczne. Bębnowe hamulce hydrauliczne działały na koła przednie i tylne, hamulec ręczny - mechaniczny działał na wał napędowy.

Pojazdy prototypowe zbudowane były w kilku wersjach:

  • szybkiej - z otwartym nadwoziem,
  • ciężarowej - ze skrzynią ładunkową o nośności 800 kg,
  • ciągnikowej - dostosowanej do holowania działka oraz przewozu kanonierów i amunicji.

PZInż. 303 brały udział w wytrzymałościowych rajdach doświadczalnych, między innymi w grudniu 1938 roku na 1800 km trasie: Warszawa-Brześć-Pińsk-Stołpce-Grodno-Białystok-Warszawa. Trasa rajdu dobrana została w taki sposób, aby pojazdy poruszały się w najtrudniejszych warunkach: na drogach polnych, bezdrożach, piaskach i niezamarzających bagnach, przy silnym mrozie do -25 °C. Samochody PZInż. 303 wykazały pełną przydatność eksploatacyjną i zostały skierowane do prób w oddziałach wojskowych.

Po bardzo pomyślnych próbach samochód został zatwierdzony do produkcji seryjnej w roku budżetowym 1939/40. Do produkcji seryjnej nie doszło. Prototypowe egzemplarze uczestniczyły w wojnie obronnej 1939 roku.

Dane techniczne

[edytuj | edytuj kod]
Replika PZInż 303
Repliki PZInż 303 i TKS
  • Silnik: PZInż. 157 (FIAT 118A), rzędowy, gaźnikowy 4-cylindrowy, 4-suwowy, dolnozaworowy, chłodzony cieczą o pojemności skokowej 1944 cm³
  • Stopień sprężania: 6,1:1
  • Moc: 45 KM (33,1 kW) przy 3600 obr./min
  • Sprzęgło suche, jednotarczowe,
  • Ogumienie: polska opona Stomil o wymiarach 7.00 x18"
  • Wymiary: Długość 4340 mm, szerokość 1800 mm, wysokość 2275 mm, rozstaw osi 2600 mm, rozstaw kół 1450 mm, prześwit 250 mm
  • Masa: 2050 kg
  • Obciążenie użytkowe 500 - 800 kg
  • Prędkość maksymalna: 60 km/h
  • Zużycie paliwa: 22 l/100 km

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Tadeusz Jurga: Obrona Polski 1939. s. 80.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Tadeusz Jurga: Obrona Polski 1939. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1990, s. 80-81. ISBN 83-211-1096-7.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]