Pożary w Polsce
.jpg)
Pożary w Polsce – pożary należały do najstraszniejszych plag polskich miejscowości. Gęsta, najczęściej łatwopalna zabudowa, w przypadku pożarów często prowadziła do doszczętnego zniszczenia dotkniętych nimi wsi i miast. Średniowieczne osiedla miejskie budowano z drewna, co gorsza zazwyczaj bez żadnego planu. Nagminnym zjawiskiem były drewniane dobudówki – na przykład w Warszawie stojący na Rynku Starego Miasta ratusz był jeszcze do początku XIX w. obudowany kramami i warsztatami rzemieślników. Plagę pożarów najlepiej ilustruje sytuacja w dwóch najważniejszych miastach Polski: Krakowie i Warszawie. W Krakowie wielkie pożary miały miejsce w latach: 1125, 1205, 1241, 1259, 1285, 1306, 1405, 1407, 1445, 1504, 1528, 1536 i 1587, a w Warszawie w latach: 1384, 1480, 1515, 1607, 1697. Groźne pożary zniszczyły też wiele mniejszych miast polskich[1].
Duża liczba wybuchających pożarów oraz powodowane nimi szkody, spowodowały zainteresowanie się tą problematyką zarówno samorządów miast, jak i ich właścicieli. Jako pierwsze przepisy przeciwpożarowe wprowadziły największe polskie miasta – np. w 1374 r. Kraków. Mniejsze miasta również wydawały w tym zakresie swoje rozporządzenia. Przykładem jest zachowany wilkierz Starego Helu z ok. 1430, który obok innych zagadnień porządkowych wprowadzał ostre przepisy przeciwpożarowe[2]. Rada Miejska Warszawy uchwałami z lat 1546, 1548 i 1550 wprowadziła porządki ogniowe, zobowiązujące mieszkańców do czynnego udziału w gaszeniu pożarów. Praktycznie do końca wieku XVIII obrona przed ogniem leżała wyłącznie w gestii mieszkańców miasta, wśród których szczególną rolę odgrywały organizacje cechowe[3].
Problematyka pożarowa znajdowała swoje odzwierciedlenie również w aktach kancelarii królewskich. Stałą praktyką kolejnych zasiadających na polskim tronie było zwalnianie miast poszkodowanych przez ogień od podatków. Dodatkowo monarchowie nakazywali dyslokację poza mury miejskie określonych obiektów (browarów, gorzelni, pieców garncarskich), co miało na celu zmniejszenie zagrożenia pożarowego.
Rozbiory Polski przyniosły wzmożenie twórczości legislacyjnej, tyczącej ochrony przeciwpożarowej. Właśnie wówczas zaczęły działać zarówno pierwsze ubezpieczenia przed ogniem (Krajowe Towarzystwo Ubezpieczeń od Ognia w Krakowie w 1860)[4], jak i ochotnicze straże pożarne; w 1864 została założona ochotnicza Straż Ogniowa w Kaliszu[5] i straż w Bydgoszczy, w 1865 straż w Krakowie.
Pożary niosły często znamienne skutki dla dotkniętych nimi miast. W wyniku pożarów miasta były przenoszone na inne miejsca (przykładem Połaniec)[6], rozplanowywane na nowo bądź też zabudowane w odmiennej niż do tej porze manierze architektonicznej. Przykładami takich przeobrażeń mogą być pożar Lwowa z czerwca 1527, który spowodował powstanie zachowanej do dziś renesansowej zabudowy historycznego centrum, bądź też pożar Gdańska z 1945, w wyniku którego zniekształceniu została historyczna siatka ulic, szczególnie w rejonie Starego Miasta, gdzie przesunięciu uległa m.in. ul. Rajska[7], a inne uliczki zniknęły.
Skala zniszczeń cennych historycznie budowli, jaka nastąpiła w wyniku pożaru Krakowa w 1850 roku stała się z kolei impulsem do większego zainteresowania się ochroną zabytków, zaś w trakcie ich odbudowy nastąpił rozwój wiedzy w zakresie zagadnień konserwatorskich i historii sztuki.
Pożar Wawelu w 1595, wywołany alchemicznymi eksperymentami Zygmunta III Wazy, stał się jedną z przyczyn przeniesienia rezydencji królewskiej z Krakowa do Warszawy za panowania tego monarchy[8].
Wybuchające pożary przyczyniały się niekiedy paradoksalnie do rozwoju kultury, stając się inspiracją dla twórców dzieł sztuki. Pożar Lublina w 1719 zaowocował powstaniem panoramicznego obrazu miasta, znajdującego się do dziś w lubelskim kościele Dominikanów. Zniszczenie Gdańska w 1945, spowodowane nie tyle niemiecko-radzieckimi walkami o miasto, ile późniejszymi podpaleniami, zostało przedstawione w powieści Blaszany bębenek (1959) Güntera Grassa[9].
Poza pożarami obszarów zabudowanych znaczne straty przynosiły również pożary lasów, które często przybierały gwałtowny przebieg. Dla przykładu pożar, który wybuchł w okolicach Woziwody w 1863, w ciągu kilku godzin pochłonął przeszło 1200 ha lasu[10], a największy w historii pożar Borów Tucholskich z lata 1863 strawił 2333 ha lasu[11]. Nie mniej gwałtowne bywają pożary lasów współcześnie (zobacz kalendarium).
Kalendarium[edytuj | edytuj kod]
Poniżej przedstawiono chronologiczne zestawienie wybranych pożarów, zlokalizowanych na terenie ziem należących ówcześnie lub współcześnie do Polski, które ze względu na wielkość, rodzaj albo straty materialne i ludzkie doprowadziły do wielkich szkód lub ofiar w ludziach. Dla współczesności zamieszczono duże lub bardzo duże (w myśl klasyfikacji pożarniczych) pożary noszące znamiona katastrofy (min. 5 ofiar śmiertelnych) lub powodujące ogromne straty materialne lub straty w zakresie dziedzictwa kulturalnego i historycznego.
Średniowiecze[edytuj | edytuj kod]
- 1203 – wielki pożar Jawora, w którym spłonęła cała (wówczas drewniana) zabudowa osady
- 1241 – pożar Krakowa, który zniszczył niemal całe miasto[12]
- 1251 – pożar Chełma, który zniszczył doszczętnie miasto (zob. historia Chełma)
- ok. 1280 – pożar Wodzisławia Śląskiego, który doszczętnie spłonął (zob. historia Wodzisławia Śląskiego)
- 1285 – tragiczny w skutkach pożar Krakowa wzniecony przez Konrada I mazowieckiego w trakcie walk z Leszkiem Czarnym[12]
- 1291 – pożar Głogowa, który strawił większą część miasta z kościołem św. Mikołaja i zamkiem książęcym[13]
- 1342 – pożar części Wrocławia (zob. Kalendarium historii Wrocławia (985–1918))
- 1344 – pożar części Wrocławia
- 25 marca 1350 – pożar opactwa cystersów w Oliwie, który doszczętnie strawił kościół i klasztor[14]
- 1400 – pożar Skwierzyny, który strawił ją niemal doszczętnie (zob. historia Skwierzyny)
- 1424 – pożar Grodziska Wielkopolskiego
- 1427 – wielki pożar Rzeszowa[15] (zob. historia Rzeszowa)
- 1431 – pożar Opawy
- 1447 – pożar Sieradza (zob. kalendarium historii Sieradza)
- 1461 – pożar Sochaczewa, w którym spłonęła większość miasta (zob. historia Sochaczewa)
- 1465 – wielki pożar Kłodawy
- 1466 – pożar Namysłowa, który zniszczył połowę zabudowań[16]
- 1473 – wielki pożar Chełma
- 12 lipca 1473 – pożar Szprotawy, który spowodował exodus miejscowych sukienników do Zielonej Góry; z pożogi ocalał jedynie zamek[17]
- 1474 – wielki pożar Nowego Korczyna[18]
- 1484 – wielki pożar Starogardu Gdańskiego, który zniszczył połowę miasta (zob. kalendarium historii Starogardu Gdańskiego)
- 13 lipca 1496 – pożar Lubska (zob. historia miasta Lubsko)
- 1497 – pożar Lidzbarka Warmińskiego (zob. historia Lidzbarka Warmińskiego)[19]
- 1498 – pożar Sławkowa, który doszczętnie strawił zbudowane z drewna miasto (zob. historia Sławkowa)
- 1503 – wielki pożar Gniezna (zob. historia Gniezna)
- 1504 – wielki pożar Koszalina, spłonęła połowa miasta[20] (zob. kalendarium historii Koszalina)
- 1509 – pożar Sieradza
- 1512 – wielki pożar Gniezna
- 21 lipca 1520 – pożar Mrągowa, w którym miasto zostało doszczętnie spalone (zob. historia Mrągowa)
- 1521 – wielki pożar Mławy[21]
- 1522 – olbrzymi pożar Nowego Żmigrodu[22]
- 25 listopada 1522 – pożar w uliczce Krzyżowej w Świebodzinie, miasto ulega całkowitemu spaleniu[23]
- 1526 – pożar Połańca, który pochłonął 1/3 zabudowy[6]
- czerwiec 1527 – wielki pożar Lwowa, który strawił prawie wszystkie zabudowania w obrębie murów obronnych (zob. historia Lwowa)[24]
- 1530 – wielki pożar Sierpca[25]
- 1532 – pierwszy wielki pożar Kalisza Pomorskiego
- 1537 – pożar Szczecinka, który strawił dużą część miasta (zob. kalendarium historii Szczecinka)
- 1538 – wielki pożar Gniezna
- 1540 – pożar Grodziska Mazowieckiego
- 1540 – pożar Szczecinka, który strawił dużą część miasta[26]
- 1542 – wielki pożar Nysy, w wyniku którego zniszczeniu uległo niemal całe Nowe Miasto (zob. kalendarium historii Nysy)
- 1547 – pożar Szczecinka, który strawił dużą część miasta
- 1548 – wielki pożar Gniezna
- 1554 – pożar Dębicy[27]
- 1561 – pożar Bochni
- październik 1568 – pożar Mrągowa
- 1563 – wielki pożar Buska-Zdroju
Okres Rzeczypospolitej Obojga Narodów[edytuj | edytuj kod]
- 1572 – pożar Strumienia, który prawie doszczętnie zniszczył miasto
- 7 maja 1575 – wielki pożar Lublina, który strawił ratusz i większość zabudowań i przyczynił się do przebudowy miasta w stylu renesansowym[28]
- 1577 – trzeci wielki pożar Kalisza Pomorskiego
- 1577 – wielki pożar Tczewa, który prawie doszczętnie zniszczył miasto
- 1581 – pożar Sieradza
- 1582 – wielki pożar Głogówka[29]
- 11 października 1587 – pożar Mysłowic, w którym miasto zostało całkowicie spalone (zob. historia Mysłowic)
- 31 marca 1590 – wielki pożar Skwierzyny
- lipiec 1590 – pożar Sochaczewa
- 1601 – pożar Gliwic, który zniszczył całe miasto (zob. historia Gliwic)[30]
- 1607 – pożar Nowego Korczyna, który zniszczył niemal całe miasto[18]
- 1610 – wielki pożar Wilna, w którym spłonęło 4700 domów, 10 kościołów i Zamek Dolny (zob. historia Wilna)
- 1613 – wielki pożar Gniezna[31]
- 1613 – wielki pożar Przasnysza
- 1613 – pożar Złotoryi, który zniszczył wszystkie 571 domów[32]
- 1615 – pożar dużej części Opola[33]
- 1615 – pożar Grodziska Wielkopolskiego, który zniszczył znaczną część miasta
- 1618 – pożar Sochaczewa
- 23 września 1620 – pożar Drawska Pomorskiego – w 2 godziny spłonęło 300 domów mieszkalnych, kościół, ratusz wraz z całym archiwum miejskim, a także szkoła i młyny z zapasami mąki i zboża. Poważnie uszkodzone zostały dwie bramy miejskie oraz jeden z mostów[34].
- 3 lutego 1620 – pożar Olsztyna, w którym spłonęła większa część miasta (zob. kalendarium historii Olsztyna)
- 1620 – wielki pożar Makowa Mazowieckiego
- 1620 – pożar Włocławka
- 1627 – pożar Prudnika, który zniszczył większość zabudowań[35]
- 1628 – pożar Radomia, który zniszczył ponad połowę domów (zob. historia Radomia)
- 1630 – drugi wielki pożar Sierpca[25]
- 1630 – pożar Ząbkowic Śląskich[36]
- 1635 – pożar Solca Kujawskiego, który zamienił w popiół całe miasto
- 1638 – wielki pożar Chełma
- 1642 – pożar Nysy
- 1644 – pożar Ustki (zob. historia Ustki)
- 4 kwietnia 1655 – pożar Górowa Iławeckiego, który strawił cała zabudowę miejską, spłonęło wszystko co znajdowało się wewnątrz murów miejskich (zob. małe Kalendarium Górowa Iławeckiego)
- sierpień 1655 – pożar Wilna[37]
- 2 maja 1657 – pożar Gorlic w wyniku najazdu wojsk księcia Siedmiogrodu Jerzego II Rakoczego
- 1658 – największy pożar Gryfic, który strawił całą południowo-zachodnią część miasta (zob. historia Gryfic)
- 1662 – pożar Drezdenka, który strawił je doszczętnie
- 1668 – pożar Gryfic, który zniszczył ponownie większość miasta
- 19 czerwca 1672 – pożar Szprotawy, który strawił zarówno zabudowę miasta (ratusz, kościoły, szkoły, klasztor), jak i przedmieść, a nawet zadaszony most na Bobrze. W celu szybkiej odbudowy miasta cesarz Leopold wydał nowe przepisy przeciwpożarowe[38].
- 1674 – wielki pożar Złotowa, który strawił niemal całą zabudowę z wyjątkiem 5 domów[39]
- 1677 – wielki pożar Żagania[40]
- 21 września 1678 – wielki pożar Skwierzyny
- 1681 – wielki pożar Rzeszowa
- 1683 – czwarty pożar Kalisza Pomorskiego
- 1688 – kolejny wielki pożar Strumienia
- 12 maja 1689 – pożar Wołowa, który zniszczył większość zabudowań
- 2 maja 1692 – pożar Żelechowa, w którym spłonęło prawie całe miasto (zob. historia Żelechowa)
- 23 listopada 1692 – wielki pożar Mławy, który strawił prawie całe miasto[21]
- 1694 – pożar Pisza
- 24 czerwca 1698 – pożar Mrągowa, w którym miasto prawie całkowicie spłonęło
- 23 czerwca 1702 – pożar Szprotawy – w ciągu 2 godzin spłonęło całe miasto z kościołem, ratuszem i bramami, a nawet drewnianymi wodociągami. Odbudowa miasta z wprowadzonym obowiązkiem wznoszenia kominów z cegły zakończyła się w 1732 roku; przy okazji wytyczono ul. Poprzeczną jako drogę przeciwpożarową[41].
- 26 czerwca 1706 – pożar Iławy, najgroźniejszy pożar w dziejach miasta[42]
- 1711 – wielki pożar Gliwic[30]
- 1712 – największy w historii pożar Skwierzyny[43]
- 1709 – pożar Bochni
- 1709 – pożar Tarnobrzega (zob. historia Tarnobrzega)
- 1713 – wielki pożar Skoczowa
- 1716 – pożar Dębna, który zniszczył całe miasto (zob. historia Dębna)
- marzec 1717 – wielki pożar Poznania, który objął niemal całe miasto
- październik 1718 – największy pożar Koszalina[44], w którym spłonęło prawie całe miasto wraz z zamkiem Książąt Pomorskich i po którym rozważano likwidację miasta
- czerwiec 1719 – pożar Lublina
- 1719 – pożar Łasina, który strawił niemal całe miasto (zob. historia Łasina)[45]
- 1728 – wielki pożar Rzeszowa[46]
- 1730 – pożar Żagania, który strawił prawie całe miasto, pozostało 28 domów[40]
- 1736 – pożar Hrubieszowa, który zniszczył większą część miasta
- 1739 – pożar Kędzierzyna-Koźla, który zniszczył większość zabudowy
- 1742 – pożar Chojnic, w którym spaliła się prawie cała zabudowa miejska
- 1751 – pożar Bochni
- 1 maja 1751 – pożar Nowogródka[47]
- 1753 – pożar Kutna, w którym miasto zostało doszczętnie spalone
- 1753 – pożar Białegostoku (zob. historia Białegostoku)
- 7 maja 1756 – wielki pożar Skoczowa
- 1758 – pożar Siemiatycz, który zniszczył większość zabudowań
- 1762 – pożar Śremu, który strawił ponad 100 budynków (zob. historia Śremu)[48]
- 1765 – pożar Głogówka, spłonęły wszystkie domy mieszkalne[49]
- 1767 – wielki pożar Leszna
- 17 maja 1771 – pożar Kalisza Pomorskiego, który strawił całe miasto[20]
- 1777 – wielki pożar Kalisza Pomorskiego
- 1781 – pożar Wołowa[50]
- 17 maja 1781 – pożar Tucholi
- 9 kwietnia 1782 – pożar Sławkowa, którego ofiarą padło niemal całe miasto
- 1782 – pożar Kozienic, zniszczeniu uległo ponad 200 zabudowań[51].
- 1783 – pożar Jezioran, który zniszczył miasto niemal doszczętnie
- 1787 – pożar Makowa Mazowieckiego, który zniszczył połowę miasta
- 1788 – pożar Krajenki, w którym wypaleniu uległo całe miasto
- 1789 – pożar Cieszyna, który doszczętnie strawił niemal całe miasto[52]
- 1790 – wielki pożar Leszna
- 22 sierpnia 1792 – wielki pożar Starogardu Gdańskiego, który niemal doszczętnie zniszczył miasto[11]
- 21 maja 1794 – trzeci wielki pożar Sierpca[25]
W czasach zaborów[edytuj | edytuj kod]
- czerwiec 1797 – największy pożar w historii miasta Kęty, w wyniku którego zniszczona została prawie cała zabudowa[53]
- 1797 – pożar Złoczowa[54]
- 24 maja 1800 – pożar Kielc, który strawił niemal wszystkie domy w centrum (zob. historia Kielc)
- 1800 – wielki pożar Sieradza
- 5 sierpnia 1804 – pożar Nidzicy[55]
- 1808 – wielki pożar Kutna, który zniszczył 180 domów[56]
- 1809 – wielki pożar Gostynina[57]
- 1811 – pożar Nowego Korczyna[18]
- 31 października 1813 – pożar gdańskiej Wyspy Spichrzów, w którym spłonęły 132 spichlerze (zob. kalendarium historii Gdańska)
- 1815 – wielki pożar Skawiny[58]
- 1817 – wielki pożar Murowanej Gośliny, który zniszczył większą część miasta[59]
- 27 maja 1819 – pożar Gniezna[31]
- 1820 – pożar Łańcuta (zob. historia Łańcuta)
- 23 sierpnia 1820 – pożar Buska-Zdroju, który trawi znaczną część miasta
- 23/24 marca 1822 – wielki pożar Mrągowa, który zniszczył ponad połowę zabudowań
- 12 czerwca 1822 – pożar Wodzisławia Śląskiego, który spalił całe miasto
- 1834 – wielki pożar Ścinawy
- 1839 – pożar Rymanowa, w którym spłonęło niemal całe miasto
- 3 maja 1842 – pożar Bełchatowa, który strawił 45% zabudowań miasta (zob. kalendarium historii Bełchatowa)
- 18 lipca 1850[24] – 26 lipca 1850 – pożar Krakowa, w którym zginęło 6 osób
- 1855 – pożar Nowego Korczyna[18]
- 1857 – pożar Nowego Korczyna[18]
- 24 kwietnia 1858 – pożar Ząbkowic Śląskich – spłonął ratusz, kamienice na rynku, Krzywa Wieża i Sadlno[60].
- 1858 – pożar Dębicy, który zniszczył połowę zabudowy miasta
- 5/6 czerwca 1862 – wielki pożar Tarnobrzega – doszczętne zniszczenie miasta[61]
- 3 lipca 1863 – wielki pożar Nowego Wiśnicza
- 3 października 1874 – wielki pożar Gorlic
- 1875 – pożar Pułtuska
- 1876 – pożar Szydłowca, który strawił 85% zabudowy
- 24 maja 1880 – pożar Kielc, który strawił mieszkalną część miasta wokół rynku, razem ponad 270 budynków[24]
- 22 lipca 1880 – pożar Żelechowa, który strawił dużą część miasta
- 23 maja 1884 – największy pożar Nowej Rudy, w którym spłonęła duża część śródmieścia (41 domów)[62]
- 17 kwietnia 1886 – pożar Stryja, w którym były ofiary śmiertelne, zniszczonych zostało około 1000 domów i wszystkie obiekty użyteczności publicznej[63].
- lato 1888 – wielki pożar Tarnobrzega, prawie doszczętne zniszczenie miasta[61]
- 1892 – duży pożar Łosic
- 5 maja 1895 – pożar Wasilkowa, który strawił pół miasta
- 26 lipca 1899 – w pożarze Malborka spłonęło 17 kamienic podcieniowych w zachodniej pierzei rynku oraz 32 spichrza nad Nogatem, a także dach ratusza[64]
- 12 maja 1903 – wielki pożar w Bieczu (zob. kalendarium historii Biecza)
- 1903 – pożar Złoczowa
II Rzeczpospolita[edytuj | edytuj kod]
- 1921 – pożar Pińska, nowej stolicy województwa poleskiego; z powodu spalenia w znacznej części drewnianej zabudowy miasta siedzibę województwa przeniesiono do Brześcia nad Bugiem[65]
- 1921 – pożar Kłodawy
- 1921 – pożar zamku w Gniewie
- lato 1923 – pożar w Rawie Ruskiej[66]
- 1934 – wielki pożar Puńska
- 20 września 1923 – pożar w kopalni „Reden” w Dąbrowie Górniczej, zginęło 38 górników[65]
- 6 czerwca 1939 – pożar Dworca Głównego w Warszawie[24]
PRL[edytuj | edytuj kod]
- 11 maja 1955 – pożar w kinie w Wielopolu Skrzyńskim – 58 ofiar śmiertelnych[24]
- 13 grudnia 1961 – pożar na MS „Maria Konopnicka” w Stoczni Gdańskiej – 22 ofiary śmiertelne[24]
- 26 czerwca 1971 – pożar w rafinerii w Czechowicach-Dziedzicach – 37 ofiar śmiertelnych[24]
- 9–12 marca 1972 – pożar w zakładach „Stomil” w Poznaniu – jedna ofiara śmiertelna, straty ponad 100 tys. PLZ
- 9 czerwca 1976 – pożar kościoła św. Elżbiety we Wrocławiu[67]
- 1 listopada 1980 – pożar w szpitalu psychiatrycznym w Górnej Grupie – 55 ofiar śmiertelnych[68]
- 9 grudnia 1980 – 10 stycznia 1981 – erupcja ropy w Karlinie[24]
- 27 kwietnia 1981 – pożar Kombinatu gastronomicznego „Kaskada” w Szczecinie – 14 ofiar śmiertelnych
- 10 marca 1984 – nocny pożar w Ośrodku Wypoczynkowym Turystyki i Rekreacji „Wisła” w Modlinie; w pożarze śmierć poniosło osiem instruktorek ZHP biorących udział w szkoleniu zuchowym[69]
- maj 1989 – pożar kościoła św. Ducha w Toruniu[70]
III Rzeczpospolita[edytuj | edytuj kod]
- 9–10 sierpnia 1992 – pożar lasu koło Żagania – Czerna 1992 – spłonęło ponad 30 km² lasu[71]
- 10–11 sierpnia 1992 – pożar Puszczy Noteckiej w rejonie miejscowości Miały – spłonęło 60 km² lasu[72]
- 26–30 sierpnia 1992 – pożar lasu koło Kuźni Raciborskiej – 3 ofiary śmiertelne, spłonęło 100 km² lasu (największy pożar lasu w powojennej historii Polski)[72]
- 24 listopada 1994 – pożar w hali Stoczni Gdańskiej – 7 ofiar śmiertelnych[72]
- 25/26 grudnia 2008 – pożar centrum handlowego M1 w Zabrzu – spłonęło około 11 tys. m² powierzchni handlowej[73]
- 13 kwietnia 2009 – pożar hotelu socjalnego w Kamieniu Pomorskim – 23 ofiary śmiertelne
- 22 sierpnia 2009 – pożar w Chińskim Centrum Handlowym w Wólce Kosowskiej – spłonęła hala o powierzchni 3000 m², bez ofiar[74]
- 8 listopada 2010 – pożar w na stacji Białystok – zderzenie dwóch pociągów towarowych wiozących produkty ropopochodne spowodowało zapłon chemikaliów – 3 osoby ranne, straty materialne wielkich rozmiarów w infrastrukturze kolejowej
- 17 czerwca 2011 – pożar kamienicy w Świętochłowicach – 5 ofiar śmiertelnych[75]
- 31 grudnia 2011 – pożar drewnianego domu w Białej Podlaskiej – 8 ofiar śmiertelnych[76]
- 14 listopada 2013 – wybuch gazu i pożar kilkunastu budynków mieszkalnych w Jankowie Przygodzkim – 2 ofiary śmiertelne, 13 osób rannych (w tym kobieta i 2-latka w stanie krytycznym)[77]
- 31 sierpnia 2015 – pożar drewnianego kościoła św. Doroty w Łodzi – zabytkowy obiekt uległ niemal całkowitemu zniszczeniu[78]
- 13 stycznia 2016 – pożar domu w miejscowości Ryczywół (województwo wielkopolskie) – 5 ofiar śmiertelnych[79]
- 1–2 lipca 2017 – pożar wieży gotyckiej katedry w Gorzowie Wielkopolskim[80]
- 26 stycznia 2018 – wybuch gazu i pożar budynków mieszkalnych w Murowanej Goślinie
- 25 maja – 1 czerwca 2018 – pożar wysypiska odpadów firmy Green-Tec Solutions w Zgierzu – płonęło ok. 50 tys. ton sprasowanych tworzyw sztucznych na obszarze 4 ha, w akcji wzięło udział ponad 1000 strażaków, istniało zagrożenie wybuchu w sąsiadującym zakładzie chemicznym; przyczyną było podpalenie, jednak nie wykryto sprawcy[81]
- 26 grudnia 2018 – pożar budynku na Żeraniu w Warszawie – 6 ofiar śmiertelnych[82]
- 4 stycznia 2019 – pożar w sali zabaw (escape room) w Koszalinie – 5 ofiar śmiertelnych[83]
- 27 listopada 2019 – pożar fabryki mebli w Turku – ogniem została objęta hala o powierzchni 20 tys. m², w akcji gaśniczej brały udział 42 zastępy straży oraz oddział do zwalczania zagrożeń chemicznych – straty szacowane na ok. 300 mln PLN – przyczyna: zwarcie w wentylatorze[84]
- 4 grudnia 2019 – wybuch gazu i pożar w Szczyrku – podczas wykonywania przewiertu na kable energetyczne został uszkodzony rurociąg gazowy – 8 ofiar śmiertelnych (w tym czworo dzieci)[85] w pobliskim dwupiętrowym domu mieszkalnym[86]
- 19–26 kwietnia 2020 – pożar w Biebrzańskim Parku Narodowym – zniszczonych zostało ok. 53 km² cennych przyrodniczo obszarów – przyczyna: susza i wypalanie traw[87]
- 10–13 lutego 2022 – pożar w fabryce ceramiki sanitarnej Cersanit w Starachowicach – spłonęła część hali produkcyjnej o powierzchni 4 tys. m², w akcji brało udział 29 jednostek straży z 4 powiatów, straty szacowane na 80 mln PLN[88]
- 23 marca 2022 – pożar zakładu przetwórstwa odpadów w Broniewicach – spłonęły 3 hale z maszynami, budynek administracyjno-socjalny i składowisko odpadów o powierzchni 1200 m²; w akcji brało udział 50 jednostek straży, 1 strażak został lekko ranny[89]
- 26 kwietnia 2022 – pożar magazynu chemikaliów poprodukcyjnych w Goleniowie – spłonęło ok. 200 Mg łatwopalnych odpadów i 1200 m² powierzchni hali magazynowej; na czas gaszenia pożaru wstrzymano ruch pociągów na linii kolejowej Szczecin – Świnoujście znajdującej się 20 m od obiektu; w czasie pożaru dochodziło do wybuchów beczek z rozpuszczalnikami, co bardzo utrudniało akcję gaśniczą[90]
- 30 maja – 1 czerwca 2022 – pożar w zakładzie przetwarzania odpadów w Promniku – spłonęła hala magazynowa o powierzchni 8000 m² z tworzywami sztucznymi będącymi surowcem dla paliw alternatywnych; wystąpiło bardzo duże zadymienie[91][92]
- 22–23 lipca 2023 – pożar hali magazynowej w zielonogórskim Przylepie, w której było składowanych ok. 5 tys. m³ toksycznych odpadów; w gaszeniu pożaru brało udział ok. 200 strażaków, 100 żołnierzy WOT, żołnierze z Centralnego Ośrodka Analizy Skażeń[93] oraz użyto dwóch samolotów gaśniczych; wstrzymano ruch pociągów na przebiegającej obok linii kolejowej Wrocław – Szczecin; podczas pożaru dochodziło do niekontrolowanych wybuchów, do atmosfery zostało uwolnionych wiele toksycznych substancji[94][95][96]
- 27 lipca 2023 – pożar hali w Luboniu przy ul. Przemysłowej – spłonęła hala o powierzchni ok. 1500 m², w której produkowano półfabrykaty dla cukiernictwa i piekarnictwa; w akcji brało udział ok. 100 strażaków; zdarzenie zapoczątkował pożar wózka widłowego[97][98][99]
- 8–10 sierpnia 2023 – pożar hali produkcyjno-magazynowej w Sulejówku przy ul. Poziomkowej, w której wyrabiano wyroby skórzane; pożar rozpoczął się w magazynie o powierzchni ok. 1000 m² na poddaszu; w akcji gaśniczej wzięło udział ok. 400 strażaków[100][101][102]
- 20/21 sierpnia 2023 – pożar hali firmy produkującej opony w Dębicy – spłonęła hala o powierzchni ok. 3 tys. m² z kilkunastoma prasami do produkcji opon; w akcji wzięło udział 140 strażaków z 6 powiatów, ewakuowano ponad 200 pracowników; straty szacowane są na kilka milionów złotych[103][104]
- 2 września 2023 – pożar hali targowej w Wólce Kosowskiej – spłonęło ok. 6 tys. m² (z całkowitej powierzchni 30 tys. m²) hali targowej wypełnionej tekstyliami, obuwiem i podobnymi towarami[105][106]
- 25 września 2023 – pożar hali produkcyjnej w Cmolesie – spłonęła hala o powierzchni ok. 1200 m², w której przetwarzano tworzywa sztuczne; 8 osób zostało ewakuowanych, z pożarem walczyło ponad 100 strażaków z okolicznych powiatów[107][108]
- 3 października 2023 – pożar przy ul. Gdyńskiej w Stargardzie – spłonęła hala produkcyjna o pow. 2000 m² należąca do producenta materiałów ochrony przeciwpożarowej[109][110]
- 3 marca 2024 – pożar zakładu meblarskiego w Kaninie – spłonęły 4 hale o powierzchni ok. 4,5 tys. m², w gaszeniu pożaru wzięło udział ponad 100 strażaków, konieczne było doprowadzenie wody z okolicznych cieków, co spowodowało nieprzejezdność niektórych dróg, ponadto wystąpiło bardzo duże zadymienie; zakład spłonął doszczętnie[111][112]
- 12 kwietnia 2024 – pożar budynku Akademii im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim przy ul. Teatralnej – spłonął dach o powierzchni ok. 1,5 tys. m², znajdujące się pod nim trzecie piętro i sąsiedni budynek; na czas akcji gaśniczej wstrzymano ruch pociągów na położonej nieopodal linii kolejowej; straty szacowane są na ok. 100 milionów złotych[113][114][115]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Historia Straży Pożarnej – w dawnej Polsce.
- ↑ Tadeusz Piątkowski „Półwysep Helski”, KAW Gdańsk 1988.
- ↑ Andrzej Dzieciuchowicz, Historia Ochotniczych Straży Pożarnych w Polsce [online], Biuletyn Ziemi Parzęczewskiej, 5 października 2012 [zarchiwizowane z adresu 2016-03-05].
- ↑ Związek OSP RP – historia.
- ↑ Władysław Kościelniak, Krzysztof Walczak: Kronika miasta Kalisza. Kalisz: Kaliskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, 2002, s. 136. ISBN 83-85638-43-1.
- ↑ a b Gminny Program nad Zabytkami (Połańca) na l. 2013-2016.
- ↑ Ulica Rajska.
- ↑ Bożena Krzywobłocka: O mieszkańcach Zamku Warszawskiego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1986.
- ↑ Gdańsk 1945. danzig-online.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-28)]..
- ↑ Kalendarz Tucholski 1987.
- ↑ a b Ochotnicza Straż Pożarna w Kasparusie 1932-2007. [dostęp 2016-12-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-22)].
- ↑ a b Janusz Popis, Historia pożarnictwa w Polsce [online], s. 154 [zarchiwizowane z adresu 2016-03-05].
- ↑ 1000 lat Głogowa w datach.
- ↑ Władysław J. Grabski 300 miast wróciło do Polski IW PAX, 1960, s. 314.
- ↑ Historia Rzeszowa. rzeszow.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-26)]..
- ↑ Namysłów – historia miejscowości.
- ↑ Pożar Szprotawy w 1473 roku.
- ↑ a b c d e Historia [online], UG Nowy Korczyn [zarchiwizowane z adresu 2015-01-09].
- ↑ Mieczysław Orłowicz Ilustrowany Przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii, reprint, AW „Remix”, Olsztyn, b. roku wydania, ISBN 83-900155-0-1.
- ↑ a b Tadeusz Białecki Herby miast Pomorza Zachodniego, Polskie Pismo i Książka, Szczecin 1991.
- ↑ a b Historia miasta Mława.
- ↑ Historia Nowego Żmigrodu. tmnz.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-11-01)]..
- ↑ Wiesław Zdanowicz: Kalendarium dziejów Świebodzina i okolic do roku 1945. Świebodzin: RiO Agencja Reklamowo - Prasowa Renata Orłowska-Zdanowicz, 2003, s. 21. ISBN 83-917298-0-X.
- ↑ a b c d e f g h redakcja: Piotr Guzewski, Dariusz Wróblewski, Daniel Małozięć: Czerwona Księga Pożarów: Wybrane problemy pożarów oraz ich skutków. Józefów: Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego – Państwowy Instytut Badawczy, 2014, s. 42–49.
- ↑ a b c Kalendarium historii Sierpca.
- ↑ Władysław J. Grabski 300 miast wróciło do Polski IW PAX, 1960, s. 450.
- ↑ Historia Dębicy.
- ↑ Włodzimierz Wójcikowski Lublin. 670 lat miasta Lublina, WOIT w Lublinie, 1987.
- ↑ Zamek w Głogówku, zabytek.pl.
- ↑ a b Władysław J. Grabski 300 miast wróciło do Polski IW PAX, 1960, s. 130.
- ↑ a b Szlak Piastowski, Wydawnictwo Poznańskie 1979, s. 48.
- ↑ Władysław J. Grabski 300 miast wróciło do Polski IW PAX, 1960, s. 584.
- ↑ Władysław J. Grabski 300 miast wróciło do Polski IW PAX, 1960, s. 332.
- ↑ Wielki pożar Dramburga w 1620 roku.
- ↑ Prudnik – HKKNOS [online] [dostęp 2021-12-11] (pol.).
- ↑ Proboszcz wygnany z miasta.
- ↑ Krzysztof Plebankiewicz Wilno. Przewodnik turystyczny, Arkady, Warszawa 2003.
- ↑ Pożar Szprotawy w 1672 roku.
- ↑ Władysław J. Grabski 300 miast wróciło do Polski IW PAX, 1960, s. 587.
- ↑ a b Władysław J. Grabski 300 miast wróciło do Polski IW PAX, 1960, s. 594.
- ↑ Pożar Szprotawy w 1702 roku.
- ↑ Władysław J. Grabski 300 miast wróciło do Polski IW PAX, 1960, s. 156.
- ↑ Skwierzyna. Historia [online], ziemialubuska.pl [zarchiwizowane z adresu 2016-03-08].
- ↑ Władysław J. Grabski 300 miast wróciło do Polski IW PAX, 1960, s. 192.
- ↑ Historia gminy Łasin.
- ↑ Kalendarium historii Rzeszowa. [dostęp 2016-12-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-05-21)].
- ↑ Nowogródek [online], rzecz-pospolita.com [zarchiwizowane z adresu 2016-03-04].
- ↑ Historia Śremu.
- ↑ Władysław J. Grabski 300 miast wróciło do Polski IW PAX, 1960, s. 138.
- ↑ Władysław J. Grabski 300 miast wróciło do Polski IW PAX, 1960, s. 528.
- ↑ Historia Kozienic [online], kozienice.dt.pl [zarchiwizowane z adresu 2006-07-12].
- ↑ Historia Cieszyna, Cieszyn – plan miasta, PPWK 1991.
- ↑ Historia miasta Kęty.
- ↑ hasło „Złoczów”.
- ↑ Władysław J. Grabski 300 miast wróciło do Polski IW PAX, 1960, s. 282.
- ↑ Kutno: ważne daty. [dostęp 2016-04-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-03)].
- ↑ Historia miasta Gostynina [online], terazgostynin.pl [zarchiwizowane z adresu 2016-05-30].
- ↑ Henryk Różycki, Mała monografia miasta Skawiny. VI. Zamek, Mury Miasta, Pożary, Hygjena [online], moja-skawina.pl [zarchiwizowane z adresu 2016-05-07].
- ↑ Historia w skrócie [online], murowana-goslina.com [zarchiwizowane z adresu 2016-10-30].
- ↑ Kamil Pawłowski Ogień niszczył Ząbkowice.
- ↑ a b Jan Słomka Pamiętniki włościanina.
- ↑ Krzysztof R. Mazurski „Góry Sowie”, Oficyna Wydawnicza Sudety, Wrocław 1996, s. 89.
- ↑ Największe pożary w Polsce i na świecie.
- ↑ Malbork i okolice na starej pocztówce. Elbląg: Uran, 2016. ISBN 978-83-60138-66-3.
- ↑ a b Największe pożary w Polsce i na świecie.
- ↑ Pożar Rawy Ruskiej. „Nowości Illustrowane”. Nr 32, s. 4, 1923-08-11.
- ↑ Pożar bazyliki św. Elżbiety.
- ↑ Największe pożary w Polsce i na świecie.
- ↑ Redakcja, Zginęły pełniąc harcerską służbę… W piątek 39. rocznica tragicznej nocy [online], Czas Ciechanowa - Tygodnik Ciechanowa i okolic, 7 marca 2023 [dostęp 2023-09-11] (pol.).
- ↑ Kościół Ducha Świętego. torun.pl. [dostęp 2024-02-28].
- ↑ Zagrożenie pożarowe – Nadleśnictwo Żagań – Lasy Państwowe [online], zagan.zielonagora.lasy.gov.pl [dostęp 2017-11-15] (pol.).
- ↑ a b c Największe pożary w Polsce i na świecie.
- ↑ Spaliło się wielkie centrum handlowe. wiadomosci.dziennik.pl, 2008-12-26.
- ↑ Trwa szacowanie strat po pożarze w Chińskim Centrum Handlowym. rmf24.pl, 2009-08-22.
- ↑ Tragiczny pożar na Śląsku. Ludzie skakali z okien. wiadomosci.dziennik.pl, 2011-06-17.
- ↑ Już osiem ofiar pożaru w Białej Podlaskiej. tvn24.pl, 2012-01-02.
- ↑ Rmf.fm:Świadek pożaru w Wielkopolsce: Ludzie chodzą i płaczą.
- ↑ Jarosław Kosmatka: Pożar drewnianego kościoła w Mileszkach. Spłonął zabytkowy kościół. [w:] Portal „Dziennika Łódzkiego”. dzienniklodzki.pl > Wiadomości > Łódź [on-line]. Polska Press Sp. z o.o, 2015-08-31. [dostęp 2015-09-06]. (pol.).
- ↑ Pożar w domu wielorodzinnym. Zginęło pięć osób. tvn24.pl, 2017-01-14. [dostęp 2017-01-14].
- ↑ Ciężki sprzęt na ratunek gorzowskiej katedrze. Nagranie z drona. 2017-07-02, tvn24.pl. [dostęp 2017-07-02].
- ↑ Maciej Kałach, Maciej Krüger: "Polski Czarnobyl". Pięć lat temu Zgierz spalił śmieci z połowy Europy. onet.pl, 2023-05-25. [dostęp 2023-05-25]. (pol.).
- ↑ Telewizja Polska S.A, Warszawa: 6 ofiar pożaru pustostanu na Żeraniu [online], warszawa.tvp.pl [dostęp 2019-01-06] (pol.).
- ↑ Pożar escape roomu w Koszalinie. „Wewnątrz pięć ciał młodych ludzi” [online], TVN24.pl [dostęp 2019-01-06] [zarchiwizowane z adresu 2019-01-07].
- ↑ Pożar hali w zakładzie meblowym. „Przyczyną zwarcie instalacji elektrycznej”. tvn24.pl, 2019-12-04. [dostęp 2019-12-06]. (pol.).
- ↑ Gdzie to się stało? Tam, gdzie ostrzyłeś narty. U tego Józka. 2019-12-06, tvn24.pl. [dostęp 2019-12-07]. (pol.).
- ↑ Dom runął, zginęło osiem osób. Prokuratura o najbardziej prawdopodobnej wersji zdarzeń. 2019-12-05, tvn24.pl. [dostęp 2019-12-06]. (pol.).
- ↑ Biebrzański Park Narodowy płonie. Dym dotarł nad Warszawę. TVN Warszawa, 2020-04-23. [dostęp 2020-04-25]. (pol.).
- ↑ Elżbieta Zemsta: Pożar na terenie zakładów produkcyjnych Cersanit w Starachowicach (…). gazetawroclawska.pl, 2022-02-13. [dostęp 2022-02-13]. (pol.).
- ↑ Broniewice. Pożar hali z tworzywami sztucznymi. Z ogniem walczyło 50 zastępów, jeden ze strażaków ranny. tvn24.pl, 2022-03-24. [dostęp 2022-03-24]. (pol.).
- ↑ Pożar hali magazynowej w Goleniowie, na czas akcji gaśniczej wstrzymano ruch pociągów. tvn24.pl, 2022-04-27. [dostęp 2022-04-28]. (pol.).
- ↑ Promnik. Pożar wysypiska trwa już trzeci dzień. Strażacy: nie ma niebezpieczeństwa dla mieszkańców. tvn24.pl, 2022-06-30. [dostęp 2022-06-03]. (pol.).
- ↑ Pożar odpadów na terenie Przedsiębiorstwa Gospodarki Odpadami w Promniku. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Kielcach, 2022-05-30. [dostęp 2022-06-03]. (pol.).
- ↑ Zielona Góra, pożar składu chemikaliów. Minister, szef MON Mariusz Błaszczak skieruje żołnierzy do pożaru. tvn24.pl, 2023-07-22. [dostęp 2023-07-24]. (pol.).
- ↑ Zielona Góra. Pożar składowiska odpadów, czarny dym. Chemik Jakub Duszczyk o toksycznych substancjach. tvn24.pl, 2023-07-22. [dostęp 2023-07-24]. (pol.).
- ↑ Przylep. Płonie składowisko odpadów, apel do mieszkańców o powrót do mieszkań i szczelne zamknięcie okien. tvn24.pl, 2023-07-22. [dostęp 2023-07-24]. (pol.).
- ↑ Zielona Góra, Przylep. Pożar składu chemikaliów. Posłanka Anita Kucharska-Dziedzic o hali, miejscu i właścicielu. tvn24.pl, 2023-07-23. [dostęp 2023-07-24]. (pol.).
- ↑ Luboń. Pożar hali magazynowej. Czarny dym widać z kilku kilometrów, akcja straży pożarnej. tvn24.pl, 2023-07-27. [dostęp 2023-07-28]. (pol.).
- ↑ Marta Jarmuszczak: Pożar w hali w Luboniu koło Poznania. Ogromny czarny dym unosił się w powietrzu. gloswielkopolski.pl, 2023-07-27. [dostęp 2023-07-28]. (pol.).
- ↑ Ogromny pożar w okolicy Factory Outlet w Luboniu. gazeta-mosina.pl, 2023-07-27. [dostęp 2023-07-28]. (pol.).
- ↑ Sulejówek. Strażacy dogaszają pożar hali magazynowej. Budynek jest całkowicie zniszczony. tvn24.pl, 2023-08-10. [dostęp 2023-08-11]. (pol.).
- ↑ Sulejówek. strażacy trzeci dzień walczą z pożarem hali. Ważny apel do mieszkańców. tvn24.pl, 2023-08-10. [dostęp 2023-08-11]. (pol.).
- ↑ Sulejówek. Pożar hali magazynowej został ugaszony. tvn24.pl, 2023-08-11. [dostęp 2023-08-11]. (pol.).
- ↑ Milionowe straty po pożarze w Firmie Oponiarskiej w Dębicy. rzeszow-news.pl, 2023-08-21. [dostęp 2023-08-21]. (pol.).
- ↑ Dębica. Pożar fabryki opon. tvn24.pl, 2023-08-21. [dostęp 2023-08-21]. (pol.).
- ↑ Wólka Kosowska. Pożar hali targowej. Strażacy opanowali ogień. tvn24.pl, 2023-09-02. [dostęp 2023-09-02]. (pol.).
- ↑ Wielki pożar hali z tekstyliami w Wólce Kosowskiej. gazetaprawna.pl, 2023-09-02. [dostęp 2023-09-02]. (pol.).
- ↑ Cmolas. Nocny pożar hali produkcyjnej. W akcji ponad stu strażaków. tvn24.pl, 2023-09-25. [dostęp 2023-09-26]. (pol.).
- ↑ Kamil Ząbczyk: Ogromny pożar na terenie zakładu produkującego tworzywa sztuczne w Cmolasie. Ogień gasiło ponad 100 strażaków. korsokolbuszowskie.pl, 2023-09-25. [dostęp 2023-09-26]. (pol.).
- ↑ Emilia Chanczewska: Wielki pożar hali produkcyjnej w Stargardzie. stargard.news, 2023-10-03. [dostęp 2023-10-03]. (pol.).
- ↑ Pożar hali w Stargardzie. Na miejscu było 12 zastępów straży pożarnej. gs24.pl, 2023-10-03. [dostęp 2023-10-03]. (pol.).
- ↑ Łukasz Sienicki: Pożar hal zakładu meblarskiego w Kaninie. Remiza.pl, 2024-03-03. [dostęp 2024-03-03]. (pol.).
- ↑ Kanin. Lębork. Pożar hal produkcyjnych - co się stało?. tvn24.pl, 2024-03-03. [dostęp 2024-03-03]. (pol.).
- ↑ Gorzów Wielkopolski. Pożar dachu budynku Akademii Jakuba z Paradyża. tvn24.pl, 2024-04-12. [dostęp 2024-04-14]. (pol.).
- ↑ Gorzów Wielkopolski. Strażacy dogaszają pogorzelisko po pożarze. tvn24.pl, 2024-04-13. [dostęp 2024-04-14]. (pol.).
- ↑ Pożar Akademii w Gorzowie. "Sytuacja nie jest opanowana. Działania potrwają wiele godzin". newslubuski.pl, 2024-04-12. [dostęp 2024-04-14]. (pol.).