Chita Rivera: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
m drobne redakcyjne, źródła/przypisy, WP:SK
 
(Nie pokazano 30 wersji utworzonych przez 18 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{Aktor infobox
{{Aktor infobox
|imię i nazwisko = Chita Rivera
|imię i nazwisko = Chita Rivera
|grafika = Chita Rivera.jpg
|imię i nazwisko org =
|opis grafiki =
|grafika = ChitaRivera-byPhilipRomano.jpg
|opis grafiki = Chita Rivera (2022)
|prawdziwe imię i nazwisko = '''Dolores Conchita del Rivero'''
|data urodzenia = [[23 stycznia]] [[1933]]
|alt grafiki =
|prawdziwe imię i nazwisko = Dolores Conchita Figueroa del Rivero Anderson
|miejsce urodzenia = [[Waszyngton]], [[Dystrykt Kolumbii]], [[Stany Zjednoczone|USA]]
|data śmierci =
|data urodzenia = 23 stycznia 1933
|miejsce śmierci =
|miejsce urodzenia = [[Waszyngton]]
|data śmierci = 30 stycznia 2024
|zawód = [[aktor|aktorka]], [[piosenkarz|piosenkarka]], [[tancerz|tancerka]]
|współmałżonek =
|miejsce śmierci = [[Nowy Jork]]
|zawód = [[aktor]]ka, [[piosenkarz|piosenkarka]], [[taniec|tancerka]]
|lata aktywności =
|zespół artystyczny =
|lata aktywności = 1950–2023
|nagrody =
|zespół artystyczny =
|odznaczenia =
|odznaczenia = {{order|PMW|2}}
|commons =
|commons = Category:Chita Rivera
|wikicytaty =
|www =
|www =
}}
}}
'''Chita Rivera''', właśc. '''Dolores Conchita Figueroa del Rivero Anderson''' (ur. [[23 stycznia]] [[1933]] w [[Waszyngton]]ie, zm. [[30 stycznia]] [[2024]] w [[Nowy Jork|Nowym Jorku]]<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.theatermania.com/news/broadway-icon-chita-rivera-dies-at-91_1727997/ |tytuł = ''Broadway Icon Chita Rivera Dies at 91'' |autor = David Gordon |opublikowany = theatermania.com |data = 2024-01-30 |język = en |archiwum = https://archive.ph/dHVRe |zarchiwizowano = 2024-02-22 |data dostępu = 2024-01-30}}</ref>) – [[Stany Zjednoczone|amerykańska]] piosenkarka, aktorka i tancerka<ref name="ENCYCLOPAEDIA BRITANNICA">{{Encyklopedia Britannica |id = biography/Chita-Rivera |tytuł = Chita Rivera |data dostępu = 2014-12-26}}</ref>. Najbardziej znana była ze swoich ról w teatrze muzycznym. Jest pierwszą Hiszpanką i pierwszą latynoamerykanką, która w grudniu 2002 otrzymała nagrodę [[Kennedy Center Honors]]<ref>[http://www.allgov.com/news/controversies/in-35-years-kennedy-center-has-honored-only-one-hispanic-americanchita-rivera-121204?news=846375 "In 35 Years, Kennedy Center has Honored Only One Hispanic American…Chita Rivera", AllGov, 4 grudnia, 2012.]</ref>.
'''Chita Rivera''' (ur. 23 stycznia 1933 w Waszyngtonie) – [[Stany Zjednoczone|amerykańska]] piosenkarka, aktorka i tancerka<ref name="ENCYCLOPAEDIA BRITANNICA">{{cytuj stronę|url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/504899/Chita-Rivera|tytuł=Chita Rivera biography - American actress ENCYCLOPAEDIA BRITANNICA|opublikowany=ENCYCLOPAEDIA BRITANNICA|data dostepu=2014-12-26}}</ref>.


== Biografia ==
== Życiorys ==
Rivera urodziła się jako Dolores Conchita Figueroa del Rivero w [[Waszyngton]]ie. Była córką Katherine (Anderson), urzędnika rządowego i Pedro Julio Figueroa del Rivero<ref>[http://www.filmreference.com/film/68/Chita-Rivera.html "Chita Rivera Biography"] filmreference.com, accessed October 29, 2011</ref>, [[Klarnet|klarnecisty]] i [[saksofon]]isty zespołu [[United States Navy Band]]. Jej ojciec był [[Portoryko|Portorykańczykiem]], matka była pochodzenia [[Szkocja|szkocko]]-[[Włochy|włoskiego]]<ref>{{Cytuj stronę|nazwisko=Ratner-Arias |imię=Sigal |url= http://www.etaiwannews.com/etn/news_content.php?id=1048958&lang=eng_news |tytuł=Q&A: Chita Rivera reflects on life in the theater |praca=[[Taiwan News]] |opublikowany=Associated Press |data=4 września 2009 |archiwum=https://web.archive.org/web/20160304113810/http://www.etaiwannews.com/etn/news_content.php?id=1048958&lang=eng_news |zarchiwizowano=2016-03-04}}</ref>. Rivera miała siedem lat, gdy straciła ojca, a jej matka poszła do pracy w [[Departament Obrony Stanów Zjednoczonych|Departamencie Obrony Stanów Zjednoczonych]].
Pierwsze jej występy zorganizował jej brat w piwnicy ich domu. Zdobyła stypendium Georga Balanchine w szkolnym American Ballet w [[Nowy Jork|Nowym Jorku]] i studiowała tam przez trzy lata. W 1952 roku w castingu w firmie objazdowej z Call Me Madam została zatrudniona. Po powrocie do Nowego Jorku otrzymała główną rolę tancerki w Guys and Dolls na [[Broadway|Broadwayu]], a następnie dołączyła do chóru w Can-Can. Za rolę Anity w musicalu [[West Side Story]] otrzymała nominację do [[Nagroda Tony|nagrody Tony]]. W 1984 roku zagrała w musicalu The Rink i otrzymała nagrodę Tony. W 1986 roku w wypadku samochodowym doznała złamania nogi. Po wielu miesiącach rehabilitacji powróciła do show-biznesu występując w kabarecie na statkach wycieczkowych. W 1993 roku wróciła do Broadwayu, gdzie zagrała rolę bogini Aurora w musicalu Kiss of the Spider Woman za którą otrzymała drugą nagrodę Tony, a w 2003 roku otrzymała kolejną nominację do nagrody Tony za rolę w musicalu Nine. W 2009 roku została odznaczona [[Medal Wolności (USA)|Medalem Wolności]]<ref name="ENCYCLOPAEDIA BRITANNICA"/>.


W 1944 r. Matka Chity Rivery zapisała ją do [[Jones-Haywood School of Ballet]] (obecnie Jones Haywood School of Dance)<ref>[http://www.joneshaywood.com/ "Website of the Jones Haywood School of Dance"] joneshaywood.com</ref>.
{{Przypisy}}


Gdy Chita miała 15 lat, nauczycielka z [[George Balanchine]] [[School of American Ballet]] odwiedzała ich studio. Chita Rivera była jednym z dwojga uczniów wybranych do przesłuchania w [[Nowy Jork|Nowym Jorku]]. Na przesłuchaniu towarzyszyła jej [[Doris Jones]], jedna z osób, które prowadziły Szkołę Jonesa-Haywooda. Przesłuchanie Chity Rivery zakończyło się sukcesem, została przyjęta do szkoły i otrzymała [[stypendium]].
== Filmografia ==


W 2009 roku została odznaczona [[Prezydencki Medal Wolności|Prezydenckim Medalem Wolności]]<ref name="ENCYCLOPAEDIA BRITANNICA" /><ref name="MF">{{Cytuj stronę | url = http://www.whitehouse.gov/the_press_office/President-Obama-Names-Medal-of-Freedom-Recipients/ | tytuł = "President Obama Names Medal of Freedom Recipients" | opublikowany = whitehouse.gov | archiwum = https://web.archive.org/web/20091215034234/http://www.whitehouse.gov/the_press_office/President-Obama-Names-Medal-of-Freedom-Recipients/ | zarchiwizowano = 2009-12-15}}, White House Office of the Press Secretary, 30 lipca, 2009</ref>.

== Filmografia ==
'''film'''
'''film'''
* 1969: [[Słodka Charity]] jako Nickie
* 1969: ''[[Słodka Charity (film)|Słodka Charity]]'' jako Nickie
* 1978: [[Klub samotnych serc sierżanta Pieprza]] jako Gość
* 1978: ''[[Klub samotnych serc sierżanta Pieprza]]'' jako Gość
* 2002: [[Chicago (film)|Chicago]] jako Nickie
* 2002: ''[[Chicago (film)|Chicago]]'' jako Nickie
* 2006: [[Kalamazoo?]] jako Giannina
* 2006: ''[[Kalamazoo?]]'' jako Giannina


'''seriale'''
'''seriale'''
* 1971: [[The New Dick Van Dyke Show]] jako Connie Richardson
* 1971: ''[[The New Dick Van Dyke Show]]'' jako Connie Richardson
* 1977: [[Once Upon a Brothers Grimm]] jako Piernikowa pani (sekwencja ''Jaś i Małgosia")
* 1977: ''[[Once Upon a Brothers Grimm]]'' jako Piernikowa pani (sekwencja ''Jaś i Małgosia'')
* 1981: [[Pippin: His Life and Times]] jako Fastrada
* 1981: ''[[Pippin: His Life and Times]]'' jako Fastrada
* 1987: [[Mayflower Madam]] jako Risa Dickstein
* 1987: ''[[Mayflower Madam]]'' jako Risa Dickstein

== Przypisy ==
{{Przypisy}}


== Bibliografia ==
== Bibliografia ==
* {{filmweb|imię|109811|Chita Rivera}}
* {{filmweb|imię|109811|Chita Rivera}}
* {{IMDb|osoba|0729234|Chita Rivera}}
* {{IMDb|osoba|0729234|Chita Rivera}}
* {{Discogs|artysta|Chita+Rivera|Chita Rivera}}


{{Kennedy Center Honors}}
{{DEFAULTSORT:Rivera, Chita}}

{{Kontrola autorytatywna}}

{{SORTUJ:Rivera, Chita}}
[[Kategoria:Amerykańskie aktorki filmowe]]
[[Kategoria:Amerykańskie aktorki filmowe]]
[[Kategoria:Amerykańskie tancerki]]
[[Kategoria:Amerykańskie tancerki]]
[[Kategoria:Amerykańskie piosenkarki]]
[[Kategoria:Amerykańskie wokalistki]]
[[Kategoria:Laureaci nagrody Tony]]
[[Kategoria:Laureaci nagrody Tony]]
[[Kategoria:Odznaczeni Medalem Wolności]]
[[Kategoria:Odznaczeni Prezydenckim Medalem Wolności]]
[[Kategoria:Laureaci Kennedy Center Honors]]
[[Kategoria:Ludzie urodzeni w Waszyngtonie]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1933]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1933]]
[[Kategoria:Zmarli w 2024]]

[[en:Chita Rivera]]

Aktualna wersja na dzień 12:13, 22 lut 2024

Chita Rivera
Ilustracja
Chita Rivera (2022)
Imię i nazwisko

Dolores Conchita Figueroa del Rivero Anderson

Data i miejsce urodzenia

23 stycznia 1933
Waszyngton

Data i miejsce śmierci

30 stycznia 2024
Nowy Jork

Zawód

aktorka, piosenkarka, tancerka

Lata aktywności

1950–2023

Odznaczenia
Prezydencki Medal Wolności (Stany Zjednoczone)

Chita Rivera, właśc. Dolores Conchita Figueroa del Rivero Anderson (ur. 23 stycznia 1933 w Waszyngtonie, zm. 30 stycznia 2024 w Nowym Jorku[1]) – amerykańska piosenkarka, aktorka i tancerka[2]. Najbardziej znana była ze swoich ról w teatrze muzycznym. Jest pierwszą Hiszpanką i pierwszą latynoamerykanką, która w grudniu 2002 otrzymała nagrodę Kennedy Center Honors[3].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Rivera urodziła się jako Dolores Conchita Figueroa del Rivero w Waszyngtonie. Była córką Katherine (Anderson), urzędnika rządowego i Pedro Julio Figueroa del Rivero[4], klarnecisty i saksofonisty zespołu United States Navy Band. Jej ojciec był Portorykańczykiem, matka była pochodzenia szkocko-włoskiego[5]. Rivera miała siedem lat, gdy straciła ojca, a jej matka poszła do pracy w Departamencie Obrony Stanów Zjednoczonych.

W 1944 r. Matka Chity Rivery zapisała ją do Jones-Haywood School of Ballet (obecnie Jones Haywood School of Dance)[6].

Gdy Chita miała 15 lat, nauczycielka z George Balanchine School of American Ballet odwiedzała ich studio. Chita Rivera była jednym z dwojga uczniów wybranych do przesłuchania w Nowym Jorku. Na przesłuchaniu towarzyszyła jej Doris Jones, jedna z osób, które prowadziły Szkołę Jonesa-Haywooda. Przesłuchanie Chity Rivery zakończyło się sukcesem, została przyjęta do szkoły i otrzymała stypendium.

W 2009 roku została odznaczona Prezydenckim Medalem Wolności[2][7].

Filmografia[edytuj | edytuj kod]

film

seriale

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. David Gordon: Broadway Icon Chita Rivera Dies at 91. theatermania.com, 2024-01-30. [dostęp 2024-01-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-02-22)]. (ang.).
  2. a b Chita Rivera, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2014-12-26] (ang.).
  3. "In 35 Years, Kennedy Center has Honored Only One Hispanic American…Chita Rivera", AllGov, 4 grudnia, 2012.
  4. "Chita Rivera Biography" filmreference.com, accessed October 29, 2011
  5. Sigal Ratner-Arias: Q&A: Chita Rivera reflects on life in the theater. [w:] Taiwan News [on-line]. Associated Press, 4 września 2009. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
  6. "Website of the Jones Haywood School of Dance" joneshaywood.com
  7. "President Obama Names Medal of Freedom Recipients". whitehouse.gov. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-12-15)]., White House Office of the Press Secretary, 30 lipca, 2009

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]