Robin Hood (film 1973)

Robin Hood

Gatunek	płaszcza i szpady, przygodowy, familijny
Data premiery	8 listopada 1973 24 stycznia 2001 (Polska)
Kraj produkcji	Stany Zjednoczone
Język	angielski, portugalski
Czas trwania	83 minuty
Reżyseria	Wolfgang Reitherman
Scenariusz	Larry Clemmons Ken Anderson
Główne role	Brian Bedford Monica Evans Phil Harris Peter Ustinov
Muzyka	George Bruns
Scenografia	Don Griffith
Montaż	Tom Acosta Jim Melton
Produkcja	Wolfgang Reitherman
Wytwórnia	Walt Disney Productions
Dystrybucja	Buena Vista Distribution Company
Budżet	5 mln USD
Przychody brutto	32 mln USD
Nagrody
nominacja do Oscara
Strona internetowa

Robin Hood – amerykański film animowany płaszcza i szpady z 1973 roku w reżyserii Wolfganga Reithermana i produkcji Walt Disney Productions na podst. angielskich legend o Robin Hoodzie oraz francuskim cyklu utworów o lisie Renarcie. Dwudziesty pierwszy film z oficjalnego kanonu animacji Disneya. W tej interpretacji Robin Hooda ukazano bohaterów jako antropomorficzne zwierzęta

Pierwszy film animowany Walt Disney Productions wyprodukowany bez udziału Walta Disneya, zmarłego w 1966 roku.

Fabuła

W średniowiecznej Anglii kogut-minstrel Alan z Doliny śpiewa widzom o wyjętym spod prawa lisie Robin Hoodzie okradających bogaczy, by z kolei pomóc biednym. Królewski tron uzurpuje sobie okrutny i chciwy lew-książę Jan, który wraz ze swym doradcą wężem sir Sykiem podstępnie wysłał swego brata i prawowitego króla – Ryszarda na krucjatę. Jan ściąga ze swoich poddanych lichwiarskie podatki za pomocą swego poborcy podatkowego, wilka szeryfa Nottingham. Robin i jego przyjaciel niedźwiedź Mały John przebrani za wróżbitki zatrzymują orszak Jana w drodze do Nottingham i wykorzystując jego naiwność okradają go.

Robin przebrany za żebraka odwiedza rodzinę królików i daje ich matce sakiewkę złota, a obchodzącemu ósme urodziny Hopkowi w prezencie łuk i swój kapelusz. Hopek wraz z rodzeństwem i przyjacielem żółwiem Tobym testują łuk wstrzeliwując strzałę w teren zamku Jana. Dzieci zakradają się do środka, spotykając przybraną siostrzenicę Ryszarda – lisicę lady Marion i jej kurę-dwórkę lady Gdak. Marion była ukochaną Robina z czasów dzieciństwa i ich kontakt się urwał, gdy ta wyjechała do Londynu. Wciąż kocha Robina i liczy, że ten nadal odwzajemnia uczucie. Tymczasem kryjówkę Robina w lesie Sherwood odwiedza zaprzyjaźniony z nim brat zakonny borsuk Tuck z informacją o zorganizowaniu turnieju łuczniczym w Nottingham, którym nagrodą jest pocałunek lady Marion. Robin wciąż kochający Marion decyduje wziąć w nim udział mimo świadomości, że to pułapka zastawiona przez księcia Jana.

Robin przebrany za bociana udaje się na turniej, który wygrywa, ale zostaje schwytany. Jan skazuje go na śmierć, ale natychmiast odwołuje rozkaz, gdy Mały John w przebraniu możnowładcy przystawia mu sztylet do pleców. Robin umyka strażnikom i zabiera ze sobą Marion. Szeryf ze swymi siepaczami podejmuje pościg, ale na nich drodze staje Mały John. W lesie Robin i Marian spędzają romantyczny wieczór, po czym są zaskoczeni „wesołą ludźmi” Robina, którzy śpiewają zabawną piosenkę określającą Jana „fałszywym królem Anglii”. Jan mści na biednych mieszkańcach podwyższając podatki i kto nie może zapłacić idzie do więzienia. Los ten spotyka brata Tucka. Jan skazuje go na szubienicę, by użyć to jako przynętę dla Robina. Wieść o wyroku śmierci na Tucku dociera do Robina i Małego Johna.

Nocą udają do zamku, by w porę uwolnić Tucka i resztę. Wykorzystując mocny sen szeryfa Mały John uwalnia więźniów, a tymczasem Robin próbuje dostać do komnaty samego księcia. Z balkonu Robin wypuszcza strzałę wprost w okno wieży więziennej i wszystkie worki z zagrabionymi pieniędzmi wyjeżdżają na sznurze w ręce prawowitych właścicieli. Robin odwraca uwagę szeryfa od więziennej bramy, dzięki czemu Mały John wyprowadza uwolnionych więźniów z zamku. Jednak krata do bramy zatrzaskuje przed samym Robinem. Otoczony przez straż Robin wspina się na kratę na na blanki skąd salwuje się ucieczką do fosy. Przeżywa, co powoduje rozpacz u księcia. Kiedy do ojczyzny powraca prawowity król, Ryszard Lwie Serce, Robin Hood przestaje być wygnańcem i bierze ślub z Marion, a Jan, Syk i szeryf zostają skazani na ciężkie roboty.

Obsada głosowa

Postać	Zwierzę	Wersja angielska	Wersja polska
Robin Hood	Lis	Brian Bedford	Artur Żmijewski
Lady Marion		Monica Evans (dialogi)	Joanna Brodzik
		Nancy Adams (śpiew)
Mały John	Niedźwiedź	Phil Harris	Jan Prochyra
Książę Jan bez Ziemi	Lew	Peter Ustinov	Jan Peszek
Sir Syk	Wąż	Terry-Thomas	Jacek Braciak
Brat Tuck	Borsuk	Andy Devine	Jan Mayzel (dialogi)
			Mirosław Feldgebel (śpiew)
Szeryf z Nottingham	Wilk	Pat Buttram	Zdzisław Wardejn
Lady Gdak	Kura	Carole Shelley	Irena Kownas
Alan z Doliny	Kogut	Roger Miller	Jan Janga-Tomaszewski (dialogi)
			Paweł Tartanus (śpiew)
Hopek	Królik	Billy Whitaker	Mikołaj Kudełka
Sis		Dana Laurita	Zofia Jaworowska
Tagalong		Dora Whitaker	Olga Stankiewicz
Toby	Żółw	Richie Sanders	Jonasz Tołopiło
matka Hopka, Sis i Tagalonga	Królik	Barbara Luddy	Mirosława Krajewska
Czubek	Sęp	George Lindsey	Jacek Braciak
Cyngiel		Ken Curtis	Krzysztof Stelmaszyk
kowal Otto	Bloodhound	J. Pat O’Malley	Andrzej Gawroński
zakrystian	Mysz	John Fiedler	Mieczysław Morański
siostra		Barbara Luddy	Joanna Jeżewska
kapitan straży	Krokodyl	Candy Candido	Mariusz Leszczyński
król Ryszard Lwie Serce	Lew	Peter Ustinov	Jan Peszek
Opracowanie i udźwiękowienie wersji polskiej: Studio Sonica Reżyseria: Olga Sawicka Dialogi: Barbara Robaczewska Teksty piosenek: Marek Robaczewski Kierownictwo muzyczne: Marek Klimczuk W pozostałych rolach: Anna Apostolakis, Hanna Chojnacka, Dariusz Błażejewski, Marek Robaczewski i inni

Produkcja

Przygotowania

Ilustracja z 1200 roku ukazująca scenę z Powieści o lisie.

Podczas kończenia produkcji Królewny Śnieżki i siedmiu krasnoludków w 1937 roku Walt Disney interesował się zaadaptowaniem XII-wieczną Powieścią o lisie w formie pełnometrażowej animacji. Projekt utknął się w martwym punkcie, gdyż główny bohater Powieści o lisie – lis Renart był postacią negatywną, z czym miał problem miał Disney i przydzieleni scenarzyści-artyści. Na spotkaniu, które odbyło się 12 lutego 1938 roku, Disney skomentował: „Widzę wspaniałe możliwości w Renarcie, ale jak mądrze to zrobić? Nasz główny bohater jest łajdakiem i nie ma w nim nic z Robin Hooda. Tam [w Robin Hoodzie] było inaczej, ponieważ był podbudowa pod tych baronów ziemskich i tak dalej, ale czy można to zrobić tutaj? Po pierwsze, to nie byłby Renart”. By uczynić Renarta bardziej dającym się lubić Disney uważał, że nie powinien być mordercą, a ofiarami jego oszustw powinni być wyłącznie źli głupcy. Jeden ze scenarzystów, Otto Englander sugerował, by Renart mógł używać jak w materiale źródłowym przebrań, jednak tym razem do czynienia dobra. Po kolejnych sugestiach, by Renart był pozytywną postacią udającym jedynie złoczyńcę Disney planował dać mu smutną przeszłość, z której wynikała tendencja do bycia oszustem: „Zawsze oskarżaliśmy lisa i może moglibyśmy udowodnić, że naprawdę nie jest tym typem – zaczął dobrze, a potem pokazujemy, jak się myli – naprawdę niewinny, ale prawo zawsze go ścigało i musiał używać swego sprytu”. Disney obawiał się, że projekt stanie celem ataków Kodeksu Haysa, m.in. zabraniającego gloryfikacji przestępców. Nie chciał ponownie mieć na karku kodeksu po doświadczeniach z krótkometrażową animacją Who Killed Cock Robin? (1935) z cyklu Silly Symphonies. Sądził też, iż szersza publiczność może uznać historię za „zbyt wyrafinowaną” jak na animację.

Lucien Guitry jako Chantecler (zdj. Auguste Bert) na okładce wydania specjalnego Le Théatre z lutego 1910 roku.

W tym samym czasie w 1937 roku Disney uznał sztukę Edmonda Rostanda Chantecler (1910) opowiadającą o próżnym kogucie Chanteclerze sądzącym, że swym pianiem wybudza słońce, za dobry materiał na pełnometrażową animację. Zlecił Tedowi Searsowi i Alowi Perkinsowi stworzyć zarys scenariusza. Jednak i w tym przypadku wystąpił problem z protagonistą, ponieważ Sears i Perkins nie byli pewni, jak zrobić sympatyczną postać z Chanteclera. Wobec tego Disney połączył Chanteclera z Powieścią o lisie w jeden projekt. Myślał, że dodanie Chanteclerowi złoczyńcy – w tym przypadku Reynarda, pomogłoby widzom sympatyzować z nim. W maju 1941 roku Disney wpłacił zaliczkę 5 tys. dolarów na zakup praw do Chanteclera. Jednak, podobnie jak w przypadku wielu innych filmów pełnometrażowych studia, które były wówczas opracowywane, projekt musiał być zawieszony z powodu trwania II wojny światowej.

Do pierwotnej koncepcji samodzielnego filmu o Renarcie Walt Disney Productions powróciło w 28 stycznia 1947 roku, gdy powstał zarys historii, gdzie antagonistami byli Wilk, Kot i Niedźwiedź spiskujący przeciw królowi-lwowi w celu kradzieży królewskiego skarbu, a Renart był spryciarzem o dobrej naturze bawiący się ich kosztem. Złoczyńcy chcą pozbyć go pozbyć i oskarżyć niesłusznie o zbrodnie przeciw koronie. Po serii różnych perypetii Renart w końcu zostaje aresztowany i ma zostać powieszony, lecz jest w stanie oczyścić się z zarzutów i udowodnić winę trzech złoczyńców. Spodziewano się, że narratorem będzie francuski aktor Charles Boyer bądź ktoś o podobnym głosie.

Dwa kolejne zarysy stworzył animator Norm Ferguson, stawiając więcej akcentów na humor i przedstawienie historii w formie retrospektyw, a Renard miał być kimś w rodzaju angielskiego dżentelmena. Miała się pojawić piosenka We're Hanging Reynard Today. Wzorem Pieśni Południa (1946) Ferguson i reżyser Jack Kinney rozważali umieścić w Wyspie skarbów (1950) animowane sekwencje z udziałem postaci w formie bajek z morałem opowiadanych przez Johna Silvera Jimowi Hawkinsowi. Ostatecznie Disney z tego zrezygnował czyniąc Wyspę skarbów w pełni aktorskim filmem. Mimo to animator Ken Anderson utrzymywał przy życiu projekt pt. Reynard the Fox tworząc w 1956 roku serię szkiców do scenorysu.

W 1953 roku powrócono do Chanteclera za sprawą pomysłu scenarzysty i animatora Dicka Huemera uczynienia z projektu musicalu, jednak Disney niechętnie z niego zrezygnował na rzecz wysiłków do stworzenia Disneylandu. W 1960 roku po zakończeniu prac nad 101 dalmatyńczykami animatorzy Marc Davis i Ken Anderson podczas przeglądania archiwów Walt Disney Productions natknęli się na stare szkice do Chanteclera i za radą Disneya, wyrzucili cały poprzedni materiał i zaczęli nowe podejście do historii. Akcja miała miejsce w Francji na początku XIX wieku i opowiadała o popularnym kogucie Chanteclerze wybranym na burmistrza farmy, który nadużywa swej władzy. W tym samym czasie nocne zwierzęta pod wodzą lisa Reynarda pod pozorem wędrownego cyrku przybywają na farmę, zdobywając popularność i szanse na urząd burmistrza wśród zwierząt zmęczonych rządami Chanteclera. Reynard wykorzystuje nowoprzybyłą bażantkę Henriettę zakochaną w Chanteclerze, by odwróciła uwagę koguta swą urodą. Chanticleer podczas walki z hiszpańskim kogutem Poco Loco, głównym pomagierem Reynarda, w końcu dowiaduje się o planach nocnych zwierząt i zdaje sprawę z własnych błędów.

W 1960 roku Walt Disney powiedział dla „Los Angeles Times”, że opracowywane są dwa projekty animowane, którymi były Chanticleer i Miecz w kamieniu nad podst. powieści Miecz dla Króla T.H. White’a inspirowanej legendami arturiańskimi. Disneyowi spodobała się koncepcja musicalu i szczególnie był zainteresowany postacią Reynarda widząc w nim wdzięczny materiał do rozwoju postaci. Pełen entuzjazmu Davis wykonał szereg grafik koncepcyjnych z potencjalnymi postaciami wyobrażając Chanticleera jako wielkiej skali broadwayowski musical. Davis stwierdził, że przy Chanticleerze wykonał jedne ze swoich najlepszych rysunków w Walt Disney Productions. Kompozytor George Bruns wraz z tekściarzem Melem Levenem stworzyli trzy piosenki: otwierającą Chanticleer wykonywaną przez zwierzęta zachwalające Chanteclera, You No Good Reynard wykonywaną prze żonę Reynarda o tym jak nigdy nie zapewniał jej i ich szczeniętom dobrego życia, które zawsze obiecywał i Yesterday is Over wykonywaną przez Henriettę pocieszającą Chanteclera zapewniając go, że inne zwierzęta nie odrzucą go z powodu faktu, że jego jego pianie wcale nie przywołuje słońca.

Anderson, Davis, animator Milt Kahl i reżyser Wolfgang Reitherman spędzili sześć miesięcy przygotowując rozbudowane scenorysy. Sceptycyzm odnośnie Chanticleera wyraził scenarzysta Bill Peet przydzielony do Miecza w kamieniu mówiąc, że historia jest zbyt dziwna i kurczaki nie nadają się na protagonistów, co spowodowało konflikt między nim a animatorami. Obawy co do Chanteclera wyraził sam Disney w sierpniu 1960 roku mówiąc Davisowi, że człowiek „nie masz ochoty podnosić koguta i go głaskać”. Rok później Walt Disney Productions zmagało się z problemami finansowymi w związku ze skomplikowanymi planami dotyczącymi nowego Disneylandu. Starszy brat Disneya, Roy próbował przekonać go do całkowitej rezygnacji z kosztownych w produkcji pełnometrażowych filmów animowanych, argumentując że pozostało wystarczająco dużo filmów, aby stale ponownie wypuszczać je co siedem lat w kinach zgodnie ze strategią studia. Spotkało się to z odmową Walta, ale ze względu na budowę nowego Disneylandu zgodził się na wydawanie tylko jednego filmu animowanego co cztery lata. Wówczas finanse starczyły tylko na jedną animację.

Disney bez wiedzy swych pracowników do anulacji wybrał Chanticleera, uznając że taniej będzie zrobić Miecz w kamieniu, z powodu mniejszej ilości postaci i braku sekwencji muzycznych wymagających zatrudnienia profesjonalnych wokalistów. Także animowanie ludzi było tańsze niż zwierząt. Uważał, że historia jest bardziej chwytająca za serce i łatwiejsza do zidentyfikowania dla publiczności z słabszym Arturem walczącym o udowodnienie samego siebie niż zadufanym w sobie Chanteclerem. Podczas spotkania prezentacyjnego Disneyowi i inwestorom, zapadła niezręczna cisza. Davis wspominał: „Mieliśmy wszystkie dzieła sztuki na ścianach, a ludzie z pieniędzmi przychodzili, jakby to był pogrzeb. Usiedli z przodu, a Walt z tyłu, co było niezwykłe. Przeszliśmy całą prezentację i spotkaliśmy się z ciszą.” Po czym siedzący z tyłu sali Bill Peet powiedział: „Nie możesz wydobyć osobowości z kurczaka!”. Wszystkie osoby decyzyjne łącznie z Disneyem opuściły biuro bez dalszej dyskusji powodując ogromny zawód u Davisa. Disney po jakimś czasie na pocieszenie postanowił przenieść Davisa na najwyższe stanowisko w Walt Disney Imagineering, jednostce zależnej odpowiedzialnej za konstrukcje w Disneylandzie.

W październiku 1968 roku, podczas wyprawy na ryby z Kenem Andersonem, dyrektor naczelny Walt Disney Productions Card Walker zasugerował, że tematem następnego filmu animowanego po Aryskotratach (1970) powinna być „klasyczna opowieść”. Anderson zaproponował film o Robin Hoodzie, na co Walker zareagował entuzjastycznie. Po powrocie do studia Anderson przedstawił ten pomysł podczas spotkania dotyczącego Aryskotratów, które spotkało się z aprobatą. Podczas kolejnego spotkania z Wolfgangiem Reithermanem, Billem Andersonem i Larrym Clemmonsem, Kenowi Andersonowi przydzielono zadanie rozpoczęcia projektów graficznych. Nie była to pierwsza ekranizacja Robin Hooda wytwórni, gdyż wcześniej jej brytyjski oddział zrealizował w 1952 roku aktorską Opowieść o Robin Hoodzie i jego wesołych kompanach.

Anderson zdecydował wykorzystać odrzucone projekty z Chanticleera oraz Reynard the Fox i tym samym uczynić postacie animowanej interpretacji Robin Hooda wyłącznie zwierzętami, biorąc do serca dawną radę Walta Disneya, by „robił to, co robi najlepiej: używać zwierząt jako postaci”. Dla mediewisty Kevina J. Harty’ego wybór ten przede wszystkim rozwiązywał problem moralny wobec dziecięcej publiki, ponieważ posiadanie złodzieja jako bohatera jest nie do przyjęcia, zaś antropomorfizm dystansuje się do rzeczywistości. Z związku z koneksjami z Powieścią o lisie naturalnym wyborem dla Andersona był wybór lisa na Robin Hooda: „Jako reżyser koncepcji fabuły i postaci od razu wiedziałem, że chytry Robin Hood musi być lisem. Stąd logiczne było, że lady Marion powinna być ładną lisicą”. Animator i historyk Will Finn uważa, że na projekty postaci Andersona do Robin Hooda, jak i poprzedzającego go Reynard the Fox mogły mieć wpływ ilustracje Keitha Warda w amerykańskim przekładzie Powieści o lisie z 1945 roku. Szkice postaci Andersona spodobały się kierownictwu, które zatwierdziło projekt pomimo braku zarysu historii.

Scenariusz

Anderson uczynił Małego Johna niedźwiedziem, ze względu na jego potężny wzrost notowany w legendach. Pierwotnie Anderson uważał, że świnia będzie świetnym wyborem na braciszka Tucka, jednak zrezygnował z tego uważając, że będzie to obraźliwe dla Kościoła katolickiego i potem Tuck stał się borsukiem. Ryszard Lwie Serce i Jan bez Ziemi jak król w podaniach o Renarcie zostali lwami: „Oczywiście Ryszard Lwie Serce musiał być królewskim, dumnym, silnym lwem; a jego żałosny kuzyn [historycznie, a w filmie jego brat] książę Jan, słaby złoczyńca, też musiał być lwem, ale zrobiliśmy go chudym i dziecinnym”. Początkowo Anderson myślał o wężu jako o członku biednych mieszczan, ale jedna z osób zasugerowała, że wąż byłby idealny jako śliski powiernik księcia Jana. Celem wypróbowania innego zwierzęcia jako złoczyńcę szeryf Nottingham był pomyślany jako kozioł, Celem wypróbowania innego zwierzęcia jako złoczyńcę szeryf Nottingham był pomyślany jako kozioł. Jak wspominali animatorzy Frank Thomas i Ollie Johnston: „Ponieważ historia została ustrukturyzowana, nie było potrzeby, aby był przebiegłym złoczyńcą; był tylko głupi, apodyktyczny i nie przejmował się ludźmi, których mógł skrzywdzić. Cap z grubą czaszką może zdziałać tak wiele i dać animatorom nowe zwierzę do narysowania, które może otworzyć nowe pomysły”. Jednak ostateczny głos należał do Reithermana, który uczynił szeryfa wilkiem według tradycji obsadzania tego zwierzęcia w rolach negatywnych, tłumacząc tym, że widzowie docelowo uważają wilka za złoczyńcę. W miarę postępu produkcji Anderson miał rzekomo płakać widząc, jak jego pomysły zwierząt na postacie przetworzone w bardziej stereotypowe zwierzęta.

Anderson chciał osadzić film na Głębokim Południu w duchu Pieśni Południa. Anderson w wywiadzie z 21 kwietnia 1972 opowiadał: „Zasadniczo świetnie się bawiłem w Pieśni Południa i wiem, że wszyscy moi przyjaciele z animacji również. (...) Kochaliśmy całą część animowaną. To było idealne dla nas. Więc to była próba z mojej strony, aby jak najlepiej wykorzystać tego rodzaju rzeczy i wznowić je, zaktualizować”. Jednak w tym czasie wokół Pieśni Południa narosły kontrowersje związane z przedstawionymi relacjami rasowymi i decyzją Reithermana miejsce akcji osadzono zgodnie z tradycyjnymi legendami w średniowiecznym Królestwie Anglii. Anderson planował włączyć do produkcji każdą postać z wesołej kompanii Robin Hooda, lecz reżyser Wolfgang Reitherman pod wpływem Butcha Cassidy’ego i Sundance Kida (1969) wyobraził film jako buddy movie i ograniczył udział drużyny Robina do obecności Małego Johna, zaś braciszek Tuck pełni rolę drugorzędną.

Za ostateczny kształt scenariusza odpowiadał Larry Clemmons, główny scenarzysta filmów animowanych Walt Disney Productions. W przeciwieństwie do innych scenarzystów wytwórni napisał pełny scenariusz z dialogami, który następnie został on zilustrowany scenorysami. W scenariuszu wykorzystano motywy z poprzednich wersji o Renarcie, m.in. wykradanie królewskich pierścieni poprzez całowanie ręki króla czy przebranie za ślepca i kobietę. W scenariuszu był poboczny wątek, gdzie książę Jan i sir Syk piszą fałszywe listy w imieniu Marion i Robina, by zwabić tego drugiego w pułapkę. Oryginalne punkt kulminacyjny był nieco inny; Robin podczas ucieczki z zamku zostaje trafiony strzałą i Mały John zanosi go rannego do kościoła. Książę Jan znajduje tą kryjówkę i ma zamiar zabić zarówno Robina, jak i lady Marion, lecz w ostatniej chwili pojawia się król Ryszard, świeżo wróciwszy z krucjaty. Ryszard nadaje Robin Hoodowi i Małemu Johnowi tytuły szlacheckie i nalega braciszka Tucka na udzielenie ślubu Robina i Marion. Planowana była scena ślubu, na którym obecny był wzruszony szeryf Nottingham.

Casting

W październiku 1970 ogłoszona została częściowo obsada głosowa. Rolę Robin Hooda otrzymał angielski muzyk Tommy Steele, zaś Małym Johnem został Phil Harris, pod którego projektowano postać. Popularny muzyk country Roger Miller otrzymał rolę Alana z Doliny. W księcia Jana i sir Syka wcielili się kolejno brytyjscy aktorzy Peter Ustinov i Terry-Thomas. Z kolei lady Marion zagrała Monica Evans, a braciszka Tucka Andy Devine.

Tommy Steele był początkowo uważany za idealny głos. Jednak filmowcy uznali, że jego występ był zbyt żywiołowy oraz brakowało mu cech przywódczych dla postaci Robina. Następni aktorzy, którzy byli testowani do roli, to byli Davy Jones, Bill Bixby, Rob Reiner, Richard Dawson, Ken Berry i Dean Jones. Ostatecznie wybór kierownictwa studia wahał się pomiędzy walijskim aktorem telewizyjnym Bernardem Foxem a angielskim aktorem scenicznym Brianem Bedfordem, który przybywał na testy w maju 1973 roku, gdy kierownictwo studio zobaczyło go na pokazie scenicznym w Los Angeles. Ostatecznie to Bedford został zaangażowany, gdyż jego głos oddawał cechy, na jakie liczyli twórcy.

Realizacja

Pierwszym animatorem, który pracował nad filmem, był Ollie Johnston, który podczas gdy reszta studia pracowała nad innymi projektami, zaczął animować księcia Jana na podstawie pracy głosowej Petera Ustinova i szkiców Kena Andersona.

Film był znany w wykorzystania fragmentów animacji z poprzednich produkcji, co było częstą praktyką w filmach wytwórni autorstwa Reithermana. W biesiadzie w lesie Sherwood wykorzystano przerobione fragmenty z Księgi dżungli (1967), Aryskotratów (1970) i Królewny Śnieżki i siedmiu krasnoludków (1937). Praktyka była szczególnie znienawidzona przez animatora Milta Kahla: „Nie radzę z nim [Wolfgangiem Reithermanem] – po prostu łamie mi się serce, gdy widzę animację Królewny Śnieżki w Bernardzie i Biance. To mnie zabija i po prostu zawstydza mnie do łez. Wróciłem na Florydę z Wooliem na przyjęcie dla agencji prasowych celem promocji Robin Hooda. I spotkałem gościa, którego jakieś dwadzieścia lat temu poznałem będąc u przyjaciela; wtedy pracował dla Paramountu jako reklamowiec. Nazywał się Emory Wister. (...) Jest miłośnikiem Disneya, miłośnikiem animacji. A tacy faceci zawsze mnie przerażają, bo wiedzą więcej o obrazach niż ja. I rozpoznał tę cholerną animację, na której lady Marion tańczy z małymi zwierzakami, rozpoznał ją z Królewna Śnieżki. Kahl zaprzeczał też, że powtórne wykorzystywanie animacji prowadziły do oszczędności kosztów: „Zabawne jest to, że przez większość czasu wydają więcej pieniędzy, próbując dowiedzieć się, jak ją ponownie wykorzystać, niż zanimować od nowa. Wolałbym, żeby było animowane od zera; nawet jeśli jest to trochę amatorskie, przynajmniej jest świeże i nowe”.

Muzyka

Robin Hood

Wykonawca ścieżki dźwiękowej
różni
Wydany	1973
Nagrywany	1969–1973
Gatunek	klasyka, ścieżka dźwiękowa, pop
Długość	89 minut
Wydawnictwo	Disneyland Records
Producent	Walt Disney Productions
Album po albumie
Aryskotraci (1970) Robin Hood (1973) Bernard i Bianka (1977)

Roger Miller prócz użyczeniu głosu Alanowi z Doliny skomponował trzy z pięciu piosenek do filmu. Piosenka „The Phony King of England” autorstwa Johnny'ego Mercera jest przerobioną i złagodzoną pod rodziny z dziećmi wersją brytyjskiej ludowej piosenki z początków XX wieku „The Bastard King of England”. Louis Prima wiedząc, że w filmie występują jego znajomi wykonawcy, chciał zagrać w filmie. Jednak nie został wzięty pod uwagę do udziału, ku jego wściekłości. Jak wspominał Huston Huddleston, syn tekściarza Floyda Huddlestona współpracującego z Walt Disney Company: „Powiedział »Floyd, napisz mi parę piosenek i zdejmiemy Disneya z wizji! Zrobimy to samemu, nawet jesli tego nie kupią«. Więc zapłacił za całą sesję nagraniową i sprzedał to Disneyowi”. Prima osobiście pokrył koszty nagrania albumu Let's „Hear” it For Robin Hood, który sprzedał Disneyland Records w 1973 roku. W albumie pojawia się piosenka „King Louie And Robin Hood”, w którym Prima wciela się w rolę króla Louiego, któremu podkładał głos w Księdze dżungli (1967).

4 sierpnia 2017 roku została wydana cała ścieżka dźwiękowa do Robin Hooda, w ramach kolekcji Walt Disney Records: The Legacy Collection zbierającej ścieżki dźwiękowe do filmów animowanych Walt Disney Animation Studios i filmu Mary Poppins (1964).

1973 Story And Songs From Robin Hood
Nr	Tytuł utworu		Tekst	Muzyka		Długość
1.	„Whistle Stop”	Roger Miller	Roger Miller	Roger Miller		2:38
2.	„Oo-De-Lally”	Roger Miller	Roger Miller	Roger Miller		1:20
3.	„Love”	Nancy Adams	Floyd Huddleston	George Bruns		4:43
4.	„The Phony King Of England”	Phil Harris	Johnny Mercer	Johnny Mercer, George Bruns		3:07
5.	„Not In Nottingham”	Roger Miller	Roger Miller	Roger Miller		1:51
6.	„Reprise: Whistle Stop”	Roger Miller	Roger Miller	Roger Miller		1:45
7.	„Finale: Oo-De-Lally”	chór	Roger Miller	Roger Miller		3:56
						19:20

1974 Let's „Hear” it For Robin Hood
Nr	Tytuł utworu		Tekst	Muzyka		Długość
1.	„King Louie And Robin Hood”	Louis Prima	Floyd Huddleston	Louis Prima		1:50
2.	„Robin And Me”	Louis Prima	Floyd Huddleston	Louis Prima		1:56
3.	„Sherwood Forest”	Louis Prima	Floyd Huddleston	Louis Prima		2:16
4.	„The Phony King Of England”	Louis Prima	Johnny Mercer	Louis Prima		2:10
5.	„Friar Tuck”	Louis Prima	Floyd Huddleston	Louis Prima		1:35
6.	„Merry Men”	Louis Prima	Floyd Huddleston	Louis Prima		3:40
7.	„Love”	Louis Prima	Floyd Huddleston	George Bruns		1:03
8.	„Robin Hood”	Louis Prima	Bob Miketta, Louis Prima	Bob Miketta, Louis Prima		1:42
						16:12

2017 Robin Hood: Original Motion Picture Score
Nr	Tytuł utworu	Autorzy				Długość
1.	„Main Title”	George Bruns				0:53
2.	„Whistle Stop”	Roger Miller				2:50
3.	„Oo-De-Lally”	Roger Miller				1:00
4.	„Hail John”	George Bruns				1:53
5.	„It's Only A Circus”	George Bruns				1:18
6.	„Fortune Tellers”	George Bruns				3:07
7.	„Enter The Sheriff”	George Bruns				1:39
8.	„Skippy's Birthday Gift”	George Bruns				3:34
9.	„A Lost Arrow”	George Bruns				1:22
10.	„Meeting Maid Marian”	George Bruns				2:54
11.	„To The Winner”	George Bruns				1:34
12.	„The Archery Affair”	George Bruns				1:54
13.	„Fooling Ol' Bushel Britches”	George Bruns				2:02
14.	„Archer's Processional”	George Bruns				1:05
15.	„Sir Hiss Suspects”	George Bruns				0:36
16.	„Well, Well”	George Bruns				2:01
17.	„The Loser”	George Bruns				2:14
18.	„Seize The Fat One”	George Bruns				3:36
19.	„Fight On Wisconsin”	George Bruns				0:37
20.	„There You Are”	George Bruns				0:22
21.	„Love”	Nancy Adams				1:57
22.	„The Phony King Of England”	Phil Harris, Andy Devine, Disney Studio Chorus				2:46
23.	„Double The Taxes”	George Bruns				0:48
24.	„Not In Nottingham”	Roger Miller				5:07
25.	„Not Yourself Today”	George Bruns				4:04
26.	„Bird Brain”	George Bruns				4:04
27.	„Lower The Bridge”	George Bruns				6:14
28.	„All's Well That Ends Well”	Nancy Adams, The Disney Studio Chorus				2:02
29.	„Whistle Stop (Ragtime Demo)”	George Bruns				2:22
30.	„Oo-De-Lolly (Country Western Score Demo)”	George Bruns				0:58
31.	„Not In Nottingham (Prince John Demo)”	Peter Ustinov				1:24
32.	„Love (Robin Hood Version)”	Peter Renaday				1:40
33.	„The Phony King Of England (Country Western Version)”	Phil Harris, Andy Devine, Disney Studio Chorus				3:15
34.	„King Louie And Robin Hood”	Louis Prima				1:50
35.	„Robin And Me”	Louis Prima				1:56
36.	„Sherwood Forest”	Louis Prima				2:16
37.	„The Phony King Of England”	Louis Prima, The Disney Children's Chorus				2:10
38.	„Friar Tuck”	Louis Prima				1:35
39.	„Merry Men”	Louis Prima, The Disney Children's Chorus				3:40
40.	„Love”	Louis Prima				1:03
41.	„Robin Hood”	Louis Prima				1:42
						1:29:24

Premiera

Robin Hood miał premierę 8 listopada 1973 roku w Radio City Music Hall w Nowym Jorku jako świętujący 50-lecie istnienia Walt Disney Productions , zaś w okresie wielkanocnym 1982 roku doczekał się wznowienia w kinach.

Odniesienia w kulturze popularnej

• We włoskim komiksie Paperino in: „La storia (in)finita” (1991) będącym parodią Niekończącej się opowieści pojawiają się Mały John jako odpowiednik Pożeracza Skał oraz sir Syk jako jedna ze złych postaci z Krainy Fantazji.
• Piosenka The Hampster Dance wykorzystała fragment śpiewu Alana z Doliny z piosenki „Whistle Stop” otwierającej film.
• Piosenka „Love” została umieszczona w filmie animowanym Fantastyczny pan Lis (2009) Wesa Andersona.
• W skeczu animowanego serialu komediowego Robot Chicken Alan z Doliny opowiada Hopkowi dalsze losy Ryszarda i Jana zgodnie z faktami historycznymi.

Bibliografia

• Robin Allan: Walt Disney and Europe. Bloomington (Indiana): Indiana University Press, 1999. ISBN 0-253-33652-X. [dostęp 2023-04-30]. (ang.).
• Mike Arnold: Frozen in Ice: The Story of Walt Disney Productions, 1966-1985. Boalsburg: BearManor Media, 2013. ISBN 978-1-59393-751-5. (ang.).
• Michael Barrier: The Animated Man: A Life of Walt Disney. Berkeley: University of California Press, 2007. ISBN 978-0-520-24117-6. [dostęp 2023-04-29]. (ang.).
• Vincent Canby. Screen: ’Robin Hood. „The New York Times”. 123 (42293), 1973-11-09. Nowy Jork: New York Times Company. [dostęp 2023-04-29]. (ang.). 
• John Crawley Jr.: Disney Out-Foxed: The Tale of Reynard at the Disney Studio. W: John C. Tibbetts, James M. Welsh (red.): American Classic Screen Features. Lanham (Maryland): Scarecrow Press, 2010. ISBN 978-0-8108-7679-8. (ang.).
• Andreas Deja: The Nine Old Men: Lessons, Techniques, and Inspiration from Disney’s Great Animators. Boca Raton: CRC Press, 2015. ISBN 978-0-415-84335-5. [dostęp 2023-04-29]. (ang.).
• Jean Dietrich. Robin, crew are merry as animals. „The Courier-Journal”. 237 (175), 1973-12-22. Louisville (Kentucky): The Courier-Journal. [dostęp 2023-04-29]. (ang.). 
• Walt Disney Enterprises: Robin Hood. Antoni Marianowicz (tłum.). Warszawa: Egmont American Ltd., 1991, seria: Miniksiążeczki. ISBN 83-85319174. (pol.).
• Christopher Finch: The Art Of Walt Disney: From Mickey Mouse To The Magic Kingdoms. Wyd. 2. Nowy Jork: Harry N. Abrams, Inc., 1975. ISBN 0-8109-9007-5. [dostęp 2023-04-29]. (ang.).
• Christopher Finch, Linda Rosenkrantz: Ken Anderson (1909-1993). W: Didier Ghez (red.): Walt’s People: Talking Disney with the Artists who Knew Him. T. 9. Bloomington (Indiana): Xlibris Corporation, 2010. ISBN 978-1-450-08746-9. [dostęp 2023-04-30]. (ang.).
• Didier Ghez: They Drew as They Pleased. T. 5: The Hidden Art of Disney’s Early Renaissance. San Francisco: Chronicle Books, 2019. ISBN 978-1-79720-410-9. [dostęp 2023-04-29]. (ang.).
• John Grant: The Encyclopedia of Walt Disney’s Animated Characters. Wyd. 3. Nowy Jork: Hyperion Books, 1998, seria: Disney Editions. ISBN 0-7868-6336-6. [dostęp 2023-04-29]. (ang.).
• Kevin J. Harty: Walt in Sherwood, or the Sheriff of Disneyland: Disney and the Film Legend of Robin Hood. W: Tison Pugh, Susan Aronstein (red.): The Disney Middle Ages. Nowy Jork: Palgrave Macmillan, 2012. ISBN 978-02303-4007-7. (ang.).
• David Koenig: Mouse Under Glass: Secrets of Disney Animation & Theme Parks. Irvine (Kalifornia): Bonaventure Press, 1997. ISBN 978-0-9640605-1-7. [dostęp 2023-04-29]. (ang.).
• Caterina Mognato: (Nie) Kończąca się opowieść. W: Komiks Gigant. Giuseppe Dalla Santa (ilustr.), Mariusz Arno Jaworowski (tłum.). Warszawa: Egmont American Ltd., 1993. ISSN 1429-4222. (ang.).
• Bill Peet: Bill Peet: An Autobiography. Boston: Houghton Mifflin, 1989. ISBN 0-395-68982-1. (ang.).
• Frank Reilly, Mike Arens (ilustr.). Robin Hood. „Komiksowo”. 1 (18), 2000-06-23. Warszawa: Agora. ISSN 1509-5401. (pol.). 
• Frank Reilly, Mike Arens (ilustr.). Robin Hood. „Komiksowo”. 1 (19), 2000-06-30. Warszawa: Agora. ISSN 1509-5401. (pol.). 
• Frank Reilly, Mike Arens (ilustr.). Robin Hood. „Komiksowo”. 1 (20), 2000-07-07. Warszawa: Agora. ISSN 1509-5401. (pol.). 
• Frank Reilly, Mike Arens (ilustr.). Robin Hood. „Komiksowo”. 1 (21), 2000-07-14. Warszawa: Agora. ISSN 1509-5401. (pol.). 
• Frank Reilly, Mike Arens (ilustr.). Robin Hood. „Komiksowo”. 1 (22), 2000-07-22. Warszawa: Agora. ISSN 1509-5401. (pol.). 
• Frank Reilly, Mike Arens (ilustr.). Robin Hood. „Komiksowo”. 1 (23), 2000-07-28. Warszawa: Agora. ISSN 1509-5401. (pol.). 
• Frank Reilly, Mike Arens (ilustr.). Robin Hood. „Komiksowo”. 1 (24), 2000-08-04. Warszawa: Agora. ISSN 1509-5401. (pol.). 
• Frank Reilly, Mike Arens (ilustr.). Robin Hood. „Komiksowo”. 1 (25), 2000-08-11. Warszawa: Agora. ISSN 1509-5401. (pol.). 
• Frank Reilly, Mike Arens (ilustr.). Robin Hood. „Komiksowo”. 1 (26), 2000-08-18. Warszawa: Agora. ISSN 1509-5401. (pol.). 
• Frank Reilly, Mike Arens (ilustr.). Robin Hood. „Komiksowo”. 1 (27), 2000-08-25. Warszawa: Agora. ISSN 1509-5401. (pol.). 
• Frank Reilly, Mike Arens (ilustr.). Robin Hood. „Komiksowo”. 1 (28), 2000-09-01. Warszawa: Agora. ISSN 1509-5401. (pol.). 
• Charles Solomon: The Disney That Never Was. Nowy Jork: Hyperion Books, 1995. ISBN 0-7868-6037-5. [dostęp 2023-04-29]. (ang.).
• Philip K. Scheuer. Realist Disney Held His Dreams. „Los Angeles Times”. 79 (177), 1960-06-25. Los Angeles: Los Angeles Times. [dostęp 2023-04-29]. (ang.). 
• Frank Thomas, Ollie Johnston: Disney Animation: The Illusion of Life. Wyd. 3. Nowy Jork: Hyperion Books, 1995. ISBN 0-7868-6070-7. [dostęp 2023-04-30]. (ang.).
• Ron Wells. Roger Miller: Laughing his way through. „News-Pilot”, 1973-09-02. San Pedro. [dostęp 2023-05-01]. (ang.). 
• Joel Whitburn: Hot Country Songs 1944 to 2008. Menomonee Falls: Record Research, Inc., 2008. ISBN 978-0-89820-177-2. (ang.).
• Animals Portray Parts in Disney's "Robin Hood". „The Blade”. 120 (291), 1970-10-18. Toledo (Ohio): Toledo Blade Company. [dostęp 2023-04-30]. (ang.). 
• Bear Facts. „The Village Voice”, 1970-11-01. [dostęp 2023-04-30]. (ang.). brak numeru strony
• Robin Hood. „Disney News”. 8 (4), jesień 1973. Anaheim: Walt Disney Productions. [dostęp 2023-04-29]. (ang.). 
• Robin Hood. „Disney News”. 17 (2), lato 1982. Anaheim: Walt Disney Productions. [dostęp 2023-04-29]. (ang.). 

Linki zewnętrzne

• Plakat filmu
• Robin Hood w bazie IMDb (ang.)
• Robin Hood w bazie Filmweb
• Dubbing
• Oficjalna strona filmu
• Rotten Tomatoes
• All Movie Guide