Bazylika św. Anny w Kodniu
nr rej. A/54 z dnia 08.08.1956 r. i z 18.11.1966 r. | |||||||
bazylika mniejsza, sanktuarium | |||||||
Państwo | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||
Miejscowość | |||||||
Wyznanie | |||||||
Kościół | |||||||
Parafia | |||||||
Wezwanie | |||||||
Przedmioty szczególnego kultu | |||||||
Cudowne wizerunki | |||||||
| |||||||
Położenie na mapie gminy Kodeń | |||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||
Położenie na mapie województwa lubelskiego | |||||||
Położenie na mapie powiatu bialskiego | |||||||
51°54′49,86″N 23°36′27,85″E/51,913850 23,607736 | |||||||
Strona internetowa |
Bazylika św. Anny w Kodniu – kościół parafialny parafii rzymskokatolickiej pw. Świętej Anny w Kodniu. Godność bazyliki mniejszej kościół posiada od 1973. Znajduje się na trasie Szlaku Renesansu Lubelskiego.
Historia i wyposażenie
[edytuj | edytuj kod]Kościół został wzniesiony w latach 1629–1635[1] w stylu późnego renesansu w miejscu wcześniejszego, drewnianego kościoła z 1599. Budowę prowadził murator lubelski J. Cangerle. W 1657 roku kościół złupili Szwedzi ściągając ołowiany dach i kradnąc dzwony. W roku 1680 miał miejsce pożar kościoła i miasta, ale już w 1686 w związku z zakończeniem odbudowy i jej przebudowy (wieża zachodnia), świątynię ponownie konsekrowano. Barokowa fasada pochodzi z 1709 roku.
W 1709 roku papież Klemens XI wydaje bullę, ustanawiającą kościół św. Anny kolegiatą. Po koronacji obrazu Matki Bożej koronami papieskimi w roku 1723 stał się sanktuarium Matki Bożej Kodeńskiej[2].
Od 6 kwietnia 1875 kościół zamieniono na cerkiew prawosławną, którą pozostawał do roku 1917 (w tym samym roku zdjęto z wież prawosławne kopuły). Po odrodzeniu Polski była to ponownie świątynia rzymskokatolicka. W roku 1927 biskup Przeździecki, biskup diecezjalny siedlecki przekazał opiekę nad kościołem Misjonarzom Oblatom Maryi Niepokalanej. W 1941 w czasie działań wojennych związanych z przekraczaniem Bugu przez Niemców w bazylice miał miejsce pożar.
Wewnątrz świątyni znajduje się owalna kopuła z dekoracją stiukową. Większość wyposażenia jest nowa (dawne uległo po 1875 rozproszeniu). W ołtarzu głównym (1875–1928 znajdował się w Opiniogórze) widnieje otoczony kultem obraz Matki Boskiej Kodeńskiej, zwanej Królową i Matką Podlasia. Obraz ten, wraz z kilkudziesięcioma portretami członków rodziny Sapiehów, znajdował się pierwotnie w kaplicy południowej, pełniącej wówczas rolę rodowego panteonu[3]. Ołtarze boczne zostały wykonane w latach 1932–1947 przez Mariana Kiersnowskiego i jego syna Stefana. Wewnątrz kościoła, na ołtarzu św. Szczepana znajdują się relikwie – czaszka uważana za głowę św. Feliksa, papieża.
Kościół otoczony jest ogrodzeniem z bramką, za ogrodzeniem stoi dzwonnica z XVIII wieku.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Jako data zakończenia budowy podawany jest też rok 1640.
- ↑ Historia sanktuarium na stronach parafii kodeńskiej
- ↑ Tadeusz Chrzanowski, „Kresy, czyli obszar tęsknot”, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2010, s. 122.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Z. Świechowski, Budowle renesansowe w Kodniu, „Biuletyn Historii Sztuki” XXXVI, 1954, s. 153–161.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Archiwalia związane z bazyliką w bibliotece Polona
- Architektura I Rzeczypospolitej (województwo brzeskolitewskie)
- Sanktuaria maryjne w diecezji siedleckiej
- Bazyliki w Polsce
- Świątynie pod wezwaniem św. Anny
- Kościoły i klasztory misjonarzy oblatów w Polsce
- Architektura renesansowa w województwie lubelskim
- Zabytkowe kościoły w powiecie bialskim
- Kościoły rzymskokatolickie w Kodniu
- Renesans lubelski