Miękinia
| miasto w gminie miejsko-wiejskiej | |||
_ID_597188.jpg) Urząd Miejski w Miękini | |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Województwo | |||
| Powiat | |||
| Gmina | |||
| Prawa miejskie |
2023 | ||
| Burmistrz |
Jan Grzegorczyn | ||
| Powierzchnia |
11,05 km² | ||
| Populacja (01.01.2023) • liczba ludności • gęstość |
| ||
| Strefa numeracyjna |
71 | ||
| Kod pocztowy |
55-330[2] | ||
| Tablice rejestracyjne |
DSR | ||
Położenie na mapie Polski  | |||
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |||
Położenie na mapie powiatu średzkiego  | |||
Położenie na mapie gminy Miękinia  | |||
 51°11′24,9″N 16°44′10,1″E/51,190250 16,736139
| |||
| TERC (TERYT) |
0218034 | ||
| SIMC |
0877424 | ||
Urząd miejski ul. Kościuszki 4155-330 Miękinia | |||
| Strona internetowa | |||
| BIP | |||
Miękinia (tuż po wojnie Niemkini[3], niem. Nimkau[4]) – miasto w Polsce, w województwie dolnośląskim, w powiecie średzkim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Miękinia. Prawa miejskie Miękinia uzyskała z dniem 1 stycznia 2023[5].
Podział administracyjny
[edytuj | edytuj kod]W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wrocławskiego.
Demografia
[edytuj | edytuj kod]Według Głównego Urzędu Statystycznego w styczniu 2023 r. Miękinia liczyła 2054 mieszkańców[1] (830. miejsce w kraju). Jest największą miejscowością gminy Miękinia.
Otrzymanie statusu miasta (2023)
[edytuj | edytuj kod]Na sesji w dniu 31 stycznia 2022 Rada Gminy w Miękini przyjęła uchwałę o przeprowadzeniu konsultacji społecznych w sprawie nadania statusu miasta miejscowości Miękinia. Termin konsultacji 18-25 lutego 2022[6]. W konsultacjach udział wzięło 458 spośród 13464 osób uprawnionych do głosowania (frekwencja wyniosła tylko 3,4%). Za nadaniem Miękini statusu miasta głos oddały 282 osoby (61,6%), 169 osób było przeciw (36,9%), a 7 osób wstrzymało się od głosu (1,5%)[7]. Dnia 29 marca 2022 roku, Rada Gminy Miękinia, głosami 14 radnych "za" przy jednym wstrzymującym się podjęła uchwałę XL/484/2022 w sprawie wystąpienia z wnioskiem o nadanie statusu miasta miejscowości Miękinia[8]. 1 stycznia 2023 doszło do nadania statusu miasta[9].
Kalendarium
[edytuj | edytuj kod]Kalendarium historii Miękini[10], począwszy od czasów najdawniejszych aż do współczesności:
- 1305 Miękinia wymieniona w księgach fundacyjnych kapituły wrocławskiej, jako mała, lecz dająca spore dochody wieś z 65 mieszkańcami.
- 1335 poświęcenie kościoła pod wezwaniem Marii Panny, zanotowane w rejestrze nuncjusza apostolskiego Galharda.
- 1345 osada uzyskuje prawo lokacji na prawie niemieckim, nadana jako lenno książęce rodzinie von Seidlitz.
- 1353 wieś włączono do Księstwa Wrocławskiego.
- 1387 w księgach rachunkowych miasta Wrocławia odnotowano czynsz spłacony przez wieś Miękinię (villa Nymke).
- 1450 wieś Miękinia przechodzi w posiadanie pana Petera von Saluscha, właściciela wsi Zabór.
- 1549 cesarz habsburski Ferdynand I oddaje wieś w lenno rycerzowi Mikołajowi Popelau. Jako kolejnego właściciela odnotowano Hansa Popplau, rajcę miejskiego.
- 1561 od tego roku we wsi był pastor.
- 1589 od tego roku właścicielem Miękini jest Krzysztof von Schindel, po jego śmierci majątek odziedziczyła córka. Od niej cesarz Rudolf odkupił wszystkie prawa do wsi i majątku Miękinia oraz do sąsiednich, należących do spadkobierczyni, miejscowości.
- Po wojnie trzydziestoletniej (1618–1648) majątek Miękinia, należący do popierających protestantów właścicieli, uległ prawnej konfiskacie na rzecz skarbu państwa.
- 1670 dobra miękińskie kupuje za 55 tys. talarów zakon jezuitów wrocławskich. Na mocy regulaminu ustalonego przez papieża Klemensa IV, zarządzanie majątkiem powierzono administratorowi wyznaczonemu przez generała zakonu.
- 1750 we wsi jest wymieniana siedziba pańska i kościół należący do wrocławskich jezuitów. Po konfiskacie zakonu dobra te przekazano grafowi von Hoym Ercell.
- 1795 dominium kupuje hrabia von Haugwitz.
- 1810 wieś i dominium Miękinia upaństwowiono.
- 1830 wymieniono we wsi zamek, folwark, kościół katolicki, szkołę katolicką, browar i gorzelnię, a także cegielnię i młyn oraz folwark poza wsią.
- 1842 dzierżawcą majątku zostaje Felix Casper.
- 1844 przez Miękinię przeprowadzono tory linii kolejowej relacji Wrocław–Berlin.
- 1896 zostaje założona cegielnia parowa należąca do Śląskich Zakładów Ceramicznych.
W końcu XIX wieku funkcjonują w Miękini siedziby kilku przedsiębiorstw. Są to: założona w 1896 roku cegielnia parowa, należąca do Śląskich Zakładów Ceramicznych, dwa zakłady budowlane, młyn zbożowy, warzelnia syropu, dwa domy handlowe, dwa składy spożywcze. Działało kilkunastu rzemieślników. W Miękini istniała filia Śląskiego Towarzystwa Krajoznawczego, która zorganizowała i prowadziła obozowisko turystyczne.
- Do 1945 roku struktura gospodarcza Miękini nie uległa zmianie.
- 1972 w wyniku nowego podziału administracyjnego utworzona zostaje Gmina Miękinia.
- 2018 14 września otwarto obwodnicę Miękini. Budowa 5 km odcinka drogi za kwotę o wartości ponad 54 mln zł trwała 4 lata.
- 2023 z dniem 1 stycznia Miękinia uzyskuje prawa miejskie.
Zabytki i osobliwości
[edytuj | edytuj kod]Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[11]:
- kościół pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny, gotycki, zbudowany pod koniec XV w. w miejsce wcześniejszego z pierwszej połowy XIV w. Po pożarze w 1710 r. w znacznym stopniu przebudowany. Wnętrze w stylu barokowym
- kaplica grobowa rodziny von Haugwitz z 1803 r.[12]
- zespół pałacowy, z XVII-XIX w.:
- pałac
- park
- ratusz, dawny dom nr 81, murowany z elementami muru pruskiego, z 1906 r. Niegdyś willa zamożnych przedsiębiorców miękińskich z branży mięsnej, w której mieścił się również sklep, oferujący lokalne przetwory – mięsa i wędliny, a także gospoda (Spitze’s Gasthaus) i dom towarowy. Budynek po trwających kilkanaście lat przebudowie i gruntownym remoncie od roku 1990 pełni funkcję gminnego ratusza
W 2001 założono we wsi największą wówczas polską winnicę z czterdziestoma odmianami winorośli (Winnice Jaworek)[13].
Na południowy zachód od miasta znajduje się Szubieniczne Wzgórze, na którym wznosi się wysoka wieża obserwacyjna, natomiast na północny zachód znajduje się rezerwat przyrody "Zabór"[14].
_ID_597184.jpg)
_ID_597186.jpg)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b GUS, Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2023 roku [online], stat.gov.pl [dostęp 2023-08-05] (pol.).
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 788 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Pierwsza powojenna mapa Polski wydana przez WIG Sztabu Generalnego w roku 1945
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. Nr 142, poz. 262)
- ↑ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 25 lipca 2022 r. w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast oraz nadania niektórym miejscowościom statusu miasta (Dz.U. z 2022 r. poz. 1597)
- ↑ Uchwała XXXVIII/453/22
- ↑ Wyniki Miękinia
- ↑ Uchwała 484
- ↑ Dz.U. z 2022 r. poz. 1597.
- ↑ Zbigniew Pilch, Gmina Miękinia : moja mała ojczyzna, Wojnowice: Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego, 2019, ISBN 978-83-7893-239-0 [dostęp 2023-01-29].
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 154. [dostęp 2012-10-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-29)].
- ↑ Marcin Brzeziński, Zbigniew Pilch, Blisko Wrocławia i Odry. Czekają na ciebie piękne zabytki i krajobrazy [online], wroclaw.wyborcza.pl, 13 lipca 2019 [dostęp 2019-07-14].
- ↑ Aromat i smak dolnośląskiego wina, w: Smak i Tradycja, nr 9/2019, s. 26, ISSN 2084-1671
- ↑ Konrad Bałajewicz: Nowe miasto na Dolnym Śląsku. Już od nowego roku! To Miękinia. Co o zmianie statusu myślą mieszkańcy? Jak się tutaj żyje?. Gazeta Wrocławska, 2022-12-18. [dostęp 2022-12-26].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Czesław Cetwiński, 1987. Zabytki architektury w województwie wrocławskim. Wyd. Urzędu Wojewódzkiego we Wrocławiu.
- Zbigniew Pilch, 2019. Gmina Miękinia moja mała ojczyzna. Wyd. Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego Wojnowice-Miękinia
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Portal gminy Miękinia
- Wizytówka wsi Miękinia
- Mapa Miękini
- Nimkau, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 151.
| Miasto | |
|---|---|
| Wsie | |
| Osady | |
| Część miasta |
|
| Przysiółki wsi |
_COA.svg)