Viola Davis

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Viola Davis
Ilustracja
Viola Davis (2016)
Data i miejsce urodzenia

11 sierpnia 1965
St. Matthews (Karolina Południowa)

Zawód

aktorka

Współmałżonek

Julius Tennon (od 23.06.2003)

Lata aktywności

od 1996

Viola Davis (ur. 11 sierpnia 1965 w St. Matthews) – amerykańska aktorka i producentka filmowa, teatralna i telewizyjna.

Swoją karierę aktorską rozpoczęła od ról teatralnych. W 1996 roku została nominowana do nagrody Tony za drugoplanową rolę w sztuce Seven Guitars. W tym samym roku zadebiutowała w na ekranie, grając rolę pielęgniarki w filmie Sedno sporu. W 2001 zdobyła nagrodę Tony za drugoplanową rolę w spektaklu King Hedley II. W 2008 zagrała drugoplanową rolę w filmie Wątpliwość, za którą otrzymała swoją pierwszą nominację do Oscara oraz Złotego Globu. W 2010 otrzymała drugą nagrodę Tony za pierwszoplanową rolę w sztuce Fences.

W 2011 otrzymała nagrodę Gildii Aktorów Ekranowych oraz Satelitę dla najlepszej aktorki w filmie Służące. W latach 2014–2020 grała rolę amerykańskiej prawniczki Annalise Keating w serialu Sposób na morderstwo. W 2016 zagrała w filmie Płoty i otrzymała swojego pierwszego Oscara oraz Złoty Glob. W 2018 stworzyła nową wersję ilustrowanej książki dla dzieci pt. Corduroy. W kolejnych latach zagrała w filmach: Wdowy (2018), Ma Rainey: Matka bluesa (2020), Legion samobójców: The Suicide Squad (2021) oraz The Woman King (2022). W 2022 wydała swoją biografię Finding Me.

W swojej karierze Viola Davis otrzymała dużą liczbę wyróżnień. Jest m.in. laureatką: Oscara (pośród 4 nominacji), Złotego Globa (pośród 7 nominacji), nagrody Primetime Emmy (pośród 5 nominacji), 6 nagród Gildii Aktorów Ekranowych (11 nominacji), nagrody BAFTA (pośród 4 nominacji) oraz dwóch nagród Tony (pośród 3 nominacji). W 2016 po otrzymaniu Oscara stała się laureatką Potrójnej Korony Aktorstwa. W 2023 otrzymała również nagrodę Grammy, co czyni ją jedną z osób, które otrzymały EGOT. W 2017 otrzymała gwiazdę w Hollywood Walk of Fame. Magazyn Time dwukrotnie umieścił ją na liście 100 najbardziej wpływowych osób na świecie (2012 i 2017), a w 2020 dziennik The New York Times umieścił ją na dziewiątym miejscu listy najlepszych aktorów XXI. wieku[1].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Wczesne życie i edukacja[edytuj | edytuj kod]

Viola Davis urodziła się 11 sierpnia 1965 w St. Matthews na terenie stanu Karolina Południowa[2]. Jest jedną z szóstki dzieci Mary Alice (z domu Logan) i Dana Davisa[3]. Jej matka pracowała w fabryce, później była gospodynią domową, ojciec zaś zajmował się na co dzień trenowaniem koni[3]. Jednym z kuzynów Davis jest aktor Mike Colter[4].

W październiku 1965 rodzina Davis przeprowadziła do Central Falls w stanie Rhode Island, gdzie ukończyła Central Falls High School[5][6]. Aktorstwem zainteresowała się w młodości i po ukończeniu liceum, dzięki wsparciu programu Upward Bound, rozpoczęła studia aktorskie na Rhode Island College, które ukończyła w 1988[7][8]. Następnie po czterech latach ukończyła The Juilliard School[9].

Kariera[edytuj | edytuj kod]

1992–2010: Początki, sukces teatralny oraz wstępna kariera kinowa[edytuj | edytuj kod]

Viola Davis na 81. ceremonii wręczenia Oscarów, podczas której była nominowana do Nagrody Akademii w kategorii Najlepsza aktorka drugoplanowa

Po ukończeniu studiów Viola Davis rozpoczęła pracę przy spektaklu na podstawie dzieła Szekspira pt. As You Like It, gdzie zagrała rolę Denis[10]. W 1996 Davis miała swój debit na scenie Broadway w oryginalnym spektaklu Seven Guitars. Oficjalna premiera dzieła odbyła w Walter Kerr Theatre, a Davis zagrała w sztuce Verę[11][12]. Rola w spektaklu spotkała się z pozytywnymi recenzjami, a sama Davis otrzymała swoje pierwsze nominacje do nagrody Tony oraz Drama Desk, w kategorii najlepszej aktorki drugoplanowej[13][14]. W tym samym roku aktorka po raz pierwszy zagrała rolę w filmie kinowym, wcielając się w rolę pielęgniarki na potrzeby filmu Sedno sporu, w reżyserii Daniela J. Sullivana[15]. W 1996 Davis zagrała również swoją pierwszą rolę serialową, pojawiając się jako epizodyczna postać w odcinku serialu Oblicza Nowego Jorku[16]. W latach 1997–1999 wystąpiła m.in. w: filmie Co z oczu, to z serca i spektaklu A Raisin in the Sun[17], filmie Wojna w Pentagonie[18] oraz sztuce Monologi waginy[19].

W 2001 Viola Davis otrzymała uznanie za swoją rolę w spektaklu King Hedley II, w którym Davis wcieliła się w pierwszoplanową rolę Tonyi[20][21]. Aktorka została wyróżniona nagrodą Tony oraz Drama Desk Award[22][23]. W 2004 zagrała rolę w sztuce Intimate Apparel, za którą po raz drugi otrzymała Drama Desk Award[24]. W latach 2001–2007 zagrała m.in. w filmie: Solaris, Kate i Leopold[25], Antwone Fisher[26], Daleko od nieba, Zimny jak głaz[27] oraz World Trade Center[28]. 30 października 2008 doszło do premiery filmu Wątpliwość, w którym drugoplanową rolę Pani Miller zagrała Viola Davis. Aktorka za rolę w produkcji została nominowana do dużej ilości nagród w tym do: Oscara, Złotego Globa, Nagrody Gildii Aktorów Ekranowych oraz Critics’ Choice Movie Award[29][30][31][32]. 30 sierpnia 2009 Viola Davis została oficjalnym członkiem Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej.

W kwietniu 2010 miała miejsce premiera sztuki Fences, gdzie Viola Davis zagrała rolę Rose Maxson, obok Denzela Washingtona[33]. Rola w spektaklu przyniosła Davis nagrodę Tony dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej w sztuce i tym samym stała się drugą ciemnoskórą kobietą, która otrzymała takie wyróżnienie[34].

2011–2017: How to Get Away with Murder i Płoty[edytuj | edytuj kod]

10 sierpnia 2011 doszło do premiery filmu Służące, adaptacji bestsellerowej powieści pod tym samym tytułem, gdzie Viola Davis zagrała rolę Aibileen Clark, grając u boku Emmy Stone i Jessiki Chastain[35]. Za rolę otrzymała nagrodę Gildii Aktorów Ekranowych oraz Satelitę dla najlepszej aktorki w filmie fabularnym[36][37]. Dodatkowo otrzymała nominację do: Nagrody Akademii, Złotego Globa oraz nagrody BAFTA[38][39][40][41]. W 2012 Viola Davis została uwzględniona na liście 100 najbardziej wpływowych osób na świecie według magazynu Time[42]. W tym samym roku otrzymała tytuł aktorki roku według czasopisma Glamour[43].

Viola Davis podczas rozdania Nagród Gildii Aktorów Ekranowych w 2015

25 września 2014 doszło do światowej premiery serialu Sposób na morderstwo, który był emitowany przez stację ABC[44]. W serialu główną rolę, czyli postać amerykańskiej prawniczki Annalise Keating, zagrała Viola Davis. Produkcja trwała do 2020, a sam serial zdobył bardzo dobre recenzje m.in. dzięki grze aktorskiej Violi Davis. Sama aktorka otrzymała za rolę w serialu: nagrodę Primetime Emmy Award (dodatkowo 3 nominacje)[45], dwie nagrody Gildii Aktorów Ekranowych[46][47] oraz dwie nominacje do Złotego Globu[48]. W 2018 Davis wystąpiła gościnnie w roli Annalise Keating, w jednym odcinku siódmego sezonu serialu Skandal, a jej występ został nominowany do Nagrody Emmy[45][49].

W 2016 Viola Davis zagrała w filmie Płoty, czyli ekranizacji spektaklu z 2010, w którym Davis zagrała rolę Rose Maxson. Reżyserem filmu oraz partnerem ekranowym Davis został Denzel Washington[50]. Za drugoplanową rolę w filmie Davis otrzymała m.in.: Oscara, nagrodę BAFTA, Złotego Globa, Nagrodę Gildii Aktorów Ekranowych oraz Critics’ Choice Movie Award[51]. W związku z otrzymaniem Nagrody Akademii Davis stała się dwudziestą trzecią osobą, która została laureatem Potrójnej Korony Aktorstwa[52]. W 2017 otrzymała gwiazdę w Hollywood Walk of Fame oraz tytuł artysty roku według Harvard University[53][54]. Dodatkowo w tym samym roku po raz drugi w swoim życiu pojawiła się na liście 100 najbardziej wpływowych osób na świecie według magazynu Time[55].

Od 2018: kolejne sukcesy aktorskie, literatura oraz EGOT[edytuj | edytuj kod]

4 września 2018 doszło do premiery nowej wersji ilustrowanej książki dla dzieci pt. Corduroy, która została stworzona przez Viole Davis[56]. W 2018 Davis zagrała w filmie Wdowy, a za drugoplanową rolę otrzymała nominację do nagrody BAFTA[57]. 25 listopada 2020 doszło do premiery filmu Ma Rainey: Matka bluesa[58]. Viola Davis zagrała w nim tytułową rolę piosenkarki Ma Rainey. Za główną rolę w filmie otrzymała nominację do: Oscara, Złotego Globa oraz Nagrody Gildii Aktorów Ekranowych. Dzięki czwartej nominacji do Nagrody Akademii została najczęściej nominowaną osobą czarnoskórą do Oscara[59].

W maju 2022 Viola Davis została uhonorowana nagrodą Cannes Women In Motion, podczas 75. Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Cannes[60]. 16 września 2022 doszło do premiery filmu Królowa wojownik (ang. The Woman King), który obrazuje Agojie, czyli żeńską jednostkę wojowników, która chroniła zachodnioafrykańskie królestwo Dahomej w XVII-XIX wieku[61]. Viola Davis zagrała w nim pierwszoplanową rolę Naniscy oraz została producentem filmu[62]. Za rolę otrzymała nominację do Złotego Globu, nagrody BAFTA, oraz nagrody Gildii Aktorów Ekranowych[63]. Dodatkowo została wyróżniona za produkcje filmu przez National Board of Review oraz Black Reel Awards[64][65].

W 2022 Viola Davis wydała swoją biografię Finding Me[66]. Wraz z książką Davis wydała audiobook, który otrzymał pozytywne recenzje i został wyróżniony m.in. NAACP Image Award oraz Audie Award[67][68]. Podczas 65. Ceremonii wręczenia nagród Grammy Viola Davis otrzymała statuetkę w kategorii najlepszy audiobook i tym samym stała się osiemnastą osobą, która wygrała Oscara, Emmy, Grammy i Tony („EGOT”)[69]. W 2023 została wyróżniona Nagrodą Przewodniczącego na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Palm Springs[70].

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Od 2003 roku związana z Juliusem Tennonem[71]. W 2011 para adoptowała dziewczynkę o imieniu Genesis[72].

Filmografia[edytuj | edytuj kod]

Filmy fabularne
  • 1996: Sedno sporu (The Substance of Fire) jako pielęgniarka
  • 1998: Wojny w Pentagonie (The Pentagon Wars) jako sekretarka Burtona
  • 1998: Grace i Glorie (Grace and Glorie) jako Rosemary Allbright
  • 1998: Co z oczu, to z serca (Out of Sight) jako Moselle Miller
  • 2000: Traffic jako pracownik socjalny
  • 2001: Amy i Isabelle (Amy & Isabelle) jako Dottie
  • 2001: Kate i Leopold (Kate & Leopold) jako policjantka
  • 2001: Z kozetki na fotel (The Shrink Is In) jako Robin
  • 2002: Antwone Fisher jako Eva May
  • 2002: Solaris jako Gordon
  • 2002: Daleko od nieba (Far from Heaven) jako Sybil
  • 2005: Zimny jak głaz (Stone Cold) jako Molly Crane
  • 2005: Get Rich or Die Tryin’ jako babcia
  • 2006: Jesse Stone: Śmierć w raju (Jesse Stone: Death in Paradise) jako Molly Crane
  • 2006: Life Is Not a Fairytale: The Fantasia Barrino Story jako Diane Barrino
  • 2006: World Trade Center jako matka w szpitalu
  • 2006: Architekt (The Architect) jako Tonya Neeley
  • 2006: Jesse Stone: Nocne przejście (Jesse Stone: Night Passage) jako Molly Crane
  • 2007: Jesse Stone: Sea Change jako Molly Crane
  • 2007: Niepokój (Disturbia) jako detektyw Parker
  • 2008: Noce w Rodanthe (Nights in Rodanthe) jako Jean
  • 2008: Wątpliwość (Doubt) jako pani Miller
  • 2009: Stan gry (State of Play) jako doktor Judith Franklin
  • 2009: Prawo zemsty (Law Abiding Citizen) jako burmistrz Filadelfii
  • 2009: Madea Goes to Jail jako Ellen
  • 2009: Beyond All Boundaries jako Hortense Johnson (głos)
  • 2010: The Unforgiving Minute jako narrator
  • 2010: Pożegnanie z niewinnością (Trust) jako Gail Friedman
  • 2010: Jedz, módl się, kochaj (Eat Pray Love) jako Delia Shiraz
  • 2010: Całkiem zabawna historia (It’s Kind of a Funny Story) jako doktor Eden Minerva
  • 2010: Wybuchowa para (Knight and Day) jako dyrektor George
  • 2011: Służące (The Help) jako Aibileen Clark
  • 2011: Strasznie głośno, niesamowicie blisko (Extremely Loud and Incredibly Close) jako Abby Black
  • 2011: A Poem Is... jako narrator (głos)
  • 2012: Bez kompromisów (Won’t Back Down) jako Nona Alberts
  • 2013: Zniknięcie Eleonory Rigby: Ona (The Disappearance of Eleanor Rigby: Her) jako profesor Lillian Friedman
  • 2013: Zniknięcie Eleonory Rigby: On (The Disappearance of Eleanor Rigby: Him) jako profesor Lillian Friedman
  • 2013: Piękne istoty (Beautiful Creatures) jako Amma
  • 2013: Gra Endera (Ender’s Game) jako burmistrz Gwen Anderson
  • 2013: Labirynt (Prisoners) jako Nancy Birch
  • 2014: Get on Up: Historia Jamesa Browna (Get on Up) jako Susie Brown
  • 2014: Zniknięcie Eleonory Rigby: Oni (The Disappearance of Eleanor Rigby: Them) jako profesor Lillian Friedman
  • 2015: Lila & Eve jako Lila
  • 2015: Haker (Blackhat) jako Carol Barrett
  • 2016: Legion samobójców (Suicide Squad) jako Amanda Waller
  • 2016: Custody jako sędzia Martha Schulman
  • 2016: Płoty (Fences) jako Rose Maxson
  • 2018: Wdowy (Widows) jako Veronica
  • 2019: Troop Zero jako Rayleen
  • 2020: Ma Rainey: Matka bluesa jako Ma Rainey
  • 2021: Legion samobójców: The Suicide Squad (The Suicide Squad) jako Amanda Waller
  • 2021: Niewybaczalne (The Unforgivable) jako Liz Ingram
  • 2022: Królowa wojownik jako Nanisca
  • 2022: Black Adam jako Nanisca
  • 2023: Air jako Deloris Jordan
Seriale telewizyjne
  • 1993-2005: Nowojorscy gliniarze (NYPD Blue) jako kobieta (gościnnie)
  • 1994–1998: Ulice Nowego Jorku (New York Undercover) jako pani Stapleton (gościnnie)
  • 1997–2004: Kancelaria adwokacka (The Practice) jako Aisha Crenshaw (gościnnie)
  • 1999: Prawo i bezprawie (Law & Order: Special Victims Unit) jako Donna Emmett (gościnnie)
  • 1999–2002: Powrót do Providence (Providence) jako dr Eleanor Weiss (gościnnie)
  • 1999–2005: Potyczki Amy (Judging Amy) jako Celeste (gościnnie)
  • 2000: CSI: Kryminalne zagadki Las Vegas (CSI: Crime Scene Investigation) jako Adwokat Campbell (gościnnie)
  • 2000: City of Angels jako siostra Lynnette Peeler
  • 2001–2004: Babski oddział (The Division) jako dr Georgia (gościnnie)
  • 2001–2004: Obrońca (The Guardian) (gościnnie)
  • 2001: Prawo i porządek: Zbrodniczy zamiar (Law & Order: Criminal Intent) jako Terry Randolph (gościnnie)
  • 2002–2004: Nocny kurs (Hack) jako Stevie Morgan (gościnnie)
  • 2004: Century City jako Hannah Crane
  • 2006: Bracia i siostry (Brothers & Sisters) jako Ellen Snyder (gościnnie)
  • 2006: Bez śladu (Without a Trace) jako Audrey Williams
  • 2007: Podróżnik (Traveler) jako agent Jan Marlow
  • 2008: Tajemnica Andromedy (The Andromeda Strain) jako dr Charlene Barton
  • 2010: Wszystkie wcielenia Tary (United States of Tara) jako Lynda P. Frazier
  • 2013: Jej Wysokość Zosia (Sofia the First) jako Helen Hanshaw (głos)
  • 2014–2018: Sposób na morderstwo (How to Get Away with Murder) jako profesor Annalise Keating
  • 2018: Skandal (Scandal) jako Annalise Keating
  • 2019: Live in Front of a Studio Audience jako Florida Evans
  • 2022: Peacemaker jako Amanda Waller
  • 2022: Pierwsza Dama jako Michelle Obama

Nagrody[edytuj | edytuj kod]

Nagroda Rok Dzieło Kategoria Rezultat Przypis
Nagroda Akademii (Oscar) 2009 Wątpliwość Najlepsza aktorka drugoplanowa Nominacja [73]
2012 Służące Najlepsza aktorka pierwszoplanowa Nominacja
2017 Płoty Najlepsza aktorka drugoplanowa Wygrana
2021 Ma Rainey: Matka bluesa Najlepsza aktorka pierwszoplanowa Nominacja
Nagrody Brytyjskiej Akademii Filmowej 2012 Służące Nominacja [74]
2017 Płoty Najlepsza aktorka drugoplanowa Wygrana
2019 Wdowy Najlepsza aktorka pierwszoplanowa Nominacja
2023 The Woman King Nominacja
Nagroda Emmy 2015 Sposób na morderstwo Wybitna aktorka w serialu dramatycznym Wygrana [45]
2016 Nominacja
2017 Nominacja
2018 Skandal Wybitna aktorka gościnna w serialu dramatycznym Nominacja
2019 Sposób na morderstwo Wybitna aktorka w serialu dramatycznym Nominacja
Nagroda Grammy 2023 Finding Me Najlepsze nagranie mówione, dokumentalne lub fabularne Wygrana [75]
Nagrody Gildii Aktorów Ekranowych 2009 Wątpliwość Wybitna aktorka drugoplanowa Nominacja [76]
Wybitny występ zespołu aktorskiego w filmie kinowym Nominacja
2012 Służące Wybitna aktorka pierwszoplanowa Wygrana [77]
Wybitny występ zespołu aktorskiego w filmie kinowym Wygrana
2015 Sposób na morderstwo Wybitna aktorka w serialu dramatycznym Wygrana [46]
2016 Wygrana [47]
2017 Płoty Wybitna aktorka drugoplanowa Wygrana [78]
Wybitny występ zespołu aktorskiego w filmie kinowym Nominacja
2021 Ma Rainey: Matka bluesa Wybitna aktorka pierwszoplanowa Wygrana [79]
Wybitny występ zespołu aktorskiego w filmie kinowym Nominacja
2023 The Woman King Wybitna aktorka pierwszoplanowa Nominacja [80]
Nagroda Tony 1996 Seven Guitars Najlepsza aktorka drugoplanowa w sztuce Nominacja [81]
2001 King Hedley II Wygrana [82]
2010 Fences Najlepsza aktorka pierwszoplanowa w sztuce Wygrana [83]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Manohla Dargis, A.O. Scott, The 25 Greatest Actors of the 21st Century (So Far), „The New York Times”, 25 listopada 2020, ISSN 0362-4331 [dostęp 2023-04-24] (ang.).
  2. Viola Davis – Awards, Movies & Family [online], Biography, 14 maja 2021 [dostęp 2023-04-24] (ang.).
  3. a b Viola Davis: działanie na rzecz praw obywatelskich ma we krwi [online], Onet Kultura, 6 lutego 2020 [dostęp 2023-04-24] (pol.).
  4. Brent Furdyk, Mike Colter And Viola Davis Are Cousins – But Only Met For The First Time This Year! [online], ET Canada, 26 września 2019 [dostęp 2023-04-24] (ang.).
  5. Jazmine Hughes, Viola Davis, Inside Out, „The New York Times”, 12 kwietnia 2022, ISSN 0362-4331 [dostęp 2023-04-24] (ang.).
  6. Actress Viola Davis donates $10,000 to alma mater, Central Falls High School [online], The Providence Journal [dostęp 2023-04-24] (ang.).
  7. Viola Davis [online], TVGuide.com [dostęp 2023-04-24] (ang.).
  8. Actress Viola Davis ’88 Honored for “Making a Difference” [online], www.ric.edu [dostęp 2023-04-24] (ang.).
  9. Alums Take Home Emmys [online], The Juilliard School, 21 września 2015 [dostęp 2023-04-24] (ang.).
  10. As You Like It [online], www.iobdb.com [dostęp 2023-04-24].
  11. Seven Guitars Original Broadway Play Cast 1996 | Broadway World [online], www.broadwayworld.com [dostęp 2023-04-24].
  12. Seven Guitars at Walter Kerr Theatre 1996 [online], www.abouttheartists.com [dostęp 2023-04-24].
  13. The Tony Award Nominations [online], www.tonyawards.com [dostęp 2023-04-24] (ang.).
  14. Drama Desk Award – 1996 | Winners & Nominees [online], awardsandwinners.com [dostęp 2023-04-24].
  15. The Substance of Fire [online], TVGuide.com [dostęp 2023-04-24] (ang.).
  16. Celebrities You Probably Didn’t Realize Got Their Start On “New York Undercover” Back In The Day [online], MadameNoire, 8 lipca 2014 [dostęp 2023-04-24].
  17. Viola Davis theatre profile [online], www.abouttheartists.com [dostęp 2023-04-24].
  18. Wojny w Pentagonie – obsada, aktorzy – Telemagazyn.pl [online], www.telemagazyn.pl [dostęp 2023-04-24] (pol.).
  19. The Vagina Monologues Replacement Off-Broadway Solo Cast 1999 | Off-Broadway World [online], www.broadwayworld.com [dostęp 2023-04-24].
  20. David Finkle, THEATER; Acting ‘King Hedley II’: 'It Just Makes You Soar’, „The New York Times”, 3 czerwca 2001, ISSN 0362-4331 [dostęp 2023-04-24] (ang.).
  21. Viola Davis – Broadway Cast & Staff | IBDB [online], www.ibdb.com [dostęp 2023-04-24].
  22. The Tony Award Nominations [online], www.tonyawards.com [dostęp 2023-04-24] (ang.).
  23. Drama Desk Award – 2001 | Winners & Nominees [online], awardsandwinners.com [dostęp 2023-04-24].
  24. Wicked is Tops at 2004 Drama Desk Awards [online], Broadway.com [dostęp 2023-04-24] (ang.).
  25. Obsada i ekipa filmu Kate i Leopold (Kate & Leopold) [online], filmomaniak.pl [dostęp 2023-04-24].
  26. Mel Evans, Viola Davis paid just $671 for powerful Antwone Fisher role [online], Metro, 21 grudnia 2022 [dostęp 2023-04-24] (ang.).
  27. Daleko od nieba – zobacz wybrany repertuar [online], trojmiasto.pl [dostęp 2023-04-24] (pol.).
  28. World Trade Center [online], TVGuide.com [dostęp 2023-04-24] (ang.).
  29. 2009 | Oscars.org | Academy of Motion Picture Arts and Sciences [online], www.oscars.org [dostęp 2023-04-24] (ang.).
  30. Winners & Nominees 2009 [online], Golden Globes [dostęp 2023-04-24] (ang.).
  31. The 15th Annual Screen Actors Guild Awards | Screen Actors Guild Awards [online], web.archive.org, 7 lipca 2014 [dostęp 2023-04-24].
  32. Richard Gere to Receive Joel Siegel Award Presented by Diane Lane at VH1's... -- NEW YORK, Jan. 7 /PRNewswire/ -- [online], web.archive.org, 4 marca 2016 [dostęp 2023-04-24].
  33. Broadway.com [online], Broadway.com [dostęp 2023-04-24] (ang.).
  34. Fences Stars Viola Davis & Denzel Washington Win 2010 Tony Awards [online], Broadway.com [dostęp 2023-04-24] (ang.).
  35. Służące (2011) – Film – Obsada, zwiastun, recenzje [online], dlaStudenta.pl [dostęp 2023-04-24] (pol.).
  36. The 18th Annual Screen Actors Guild Awards | Screen Actors Guild Awards [online], web.archive.org, 16 maja 2012 [dostęp 2023-04-24].
  37. 2011 | Categories | International Press Academy [online] [dostęp 2023-04-24] (ang.).
  38. 2012 | Oscars.org | Academy of Motion Picture Arts and Sciences [online], www.oscars.org [dostęp 2023-04-24] (ang.).
  39. Baftas 2012 shortlist: the full list of nominations, „The Guardian”, 17 stycznia 2012, ISSN 0261-3077 [dostęp 2023-04-24] (ang.).
  40. Winners & Nominees 2012 [online], Golden Globes [dostęp 2023-04-24] (ang.).
  41. 'Hugo,' ‘The Artist’ top nominees for Critics Choice Awards [online], Los Angeles Times, 13 grudnia 2011 [dostęp 2023-04-24] (ang.).
  42. TIME '100 Most Influential People’: Kristen Wiig, Viola Davis And Other Actors Honored [online], web.archive.org, 22 kwietnia 2012 [dostęp 2023-04-24].
  43. Viola Davis: Film Actress: Glamour Awards (Glamour.com UK) [online], web.archive.org, 21 czerwca 2012 [dostęp 2023-04-24].
  44. „Sposób na morderstwo” – zapowiedź finałowego sezonu [online], Filmozercy.com, 14 września 2019 [dostęp 2023-04-24] (pol.).
  45. a b c Viola Davis [online], Television Academy [dostęp 2023-04-24] (ang.).
  46. a b The 21st Annual Screen Actors Guild Awards | Screen Actors Guild Awards [online], www.sagawards.org [dostęp 2023-04-24].
  47. a b The 22nd Annual Screen Actors Guild Awards | Screen Actors Guild Awards [online], www.sagawards.org [dostęp 2023-04-24].
  48. Viola Davis [online], Golden Globes [dostęp 2023-04-24].
  49. Team TVLine, Performer of the Week: Viola Davis [online], TVLine, 3 marca 2018 [dostęp 2023-04-24] (ang.).
  50. Brian D. Renner, Everything You Need to Know About Fences Movie (2016): Apr. 2, 2017 – added the US DVD release date of March 14, 2017 [online], Movie Insider [dostęp 2023-04-24] (ang.).
  51. Catherine Shoard, Viola Davis wins best supporting actress Oscar for Fences, „The Guardian”, 27 lutego 2017, ISSN 0261-3077 [dostęp 2023-04-24] (ang.).
  52. Wyborcza.pl [online], wyborcza.pl [dostęp 2023-04-24].
  53. Today in Entertainment: Oprah Winfrey to join ‘60 Minutes’ as contributor; AFI voices support for Asghar Farhadi [online], Los Angeles Times [dostęp 2023-04-24] (ang.).
  54. Tess Bonn, See Viola Davis’ Powerful Harvard Award Acceptance Speech [online], Rolling Stone, 7 marca 2017 [dostęp 2023-04-24] (ang.).
  55. Viola Davis: The World’s 100 Most Influential People [online], Time [dostęp 2023-04-24] (ang.).
  56. David Canfield, How writing a ‘Corduroy’ book helped Viola Davis 'come back to life’ [online], EW.com, 3 września 2018 [dostęp 2023-04-24] (ang.).
  57. Guardian, The full list of winners at the 2019 Bafta film awards, „The Guardian”, 10 lutego 2019, ISSN 0261-3077 [dostęp 2023-04-24] (ang.).
  58. Ma Rainey: Matka bluesa – recenzja filmu [online], naEKRANIE.pl [dostęp 2023-04-24] (pol.).
  59. Robert Yaniz jr., Viola Davis Just Made Oscar History With Her Nomination for ‘Ma Rainey’s Black Bottom’ [online], Showbiz Cheat Sheet, 17 marca 2021 [dostęp 2023-04-24] (ang.).
  60. Nick Vivarelli, Viola Davis to Be Honored With Cannes Women In Motion Award [online], Variety, 9 maja 2022 [dostęp 2023-04-24] (ang.).
  61. Królowa wojownik. [dostęp 2023-04-24].
  62. Danielle Broadway, Rollo Ross, Danielle Broadway, Viola Davis says ‘The Woman King’ offered „ownership, agency”, „Reuters”, 16 września 2022 [dostęp 2023-04-24] (ang.).
  63. Alamin Yohannes, Nominated for Nothing: The Academy is on the wrong side of history with ‘The Woman King’ snub [online], EW.com, 9 marca 2023 [dostęp 2023-04-24] (ang.).
  64. Clayton Davis, Jordan Moreau, ‘Top Gun: Maverick’ Named Best Picture by National Board of Review [online], Variety, 8 grudnia 2022 [dostęp 2023-04-24] (ang.).
  65. Valerie Complex, Black Reel Awards Nominations Announced For 23rd Annual Ceremony; ‘The Woman King’ And ‘Black Panther: Wakanda Forever’ Lead With 14 Nominations [online], Deadline, 16 grudnia 2022 [dostęp 2023-04-24] (ang.).
  66. Viola Davis wydaje swój pamiętnik. Opisuje w nim, że żyła w biedzie i była molestowana przez ojca [online], Polska Agencja Prasowa SA [dostęp 2023-04-24] (pol.).
  67. Hilary Lewis, NAACP Image Awards 2023: ‘Wakanda Forever,’ ‘The Woman King’ Among Top Film Nominees [online], The Hollywood Reporter, 12 stycznia 2023 [dostęp 2023-04-24] (ang.).
  68. Sophia Stewart |, 2023 Audie Awards Return to New York, Celebrate Viola Davis [online], PublishersWeekly.com [dostęp 2023-04-24] (ang.).
  69. Condé Nast, Viola Davis Is Officially an EGOT [online], Vogue, 5 lutego 2023 [dostęp 2023-04-24] (ang.).
  70. Pete Hammond, ‘The Woman King’s’ Viola Davis Set For Chairman’s Award At Palm Springs Film Festival [online], Deadline, 8 grudnia 2022 [dostęp 2023-04-24] (ang.).
  71. Viola Davis i jej mąż opowiedzą o ciemnej stronie seksbiznesu. filmweb.pl. [dostęp 2018-11-27]. (pol.).
  72. Viola Davis’ Daughter Genesis Tennon Is Already Following In Her Mom’s Footsteps. bustle.com. [dostęp 2018-11-27]. (ang.).
  73. Zack Sharf, Viola Davis Is Now the Most-Nominated Black Actress in Oscars History [online], IndieWire, 15 marca 2021 [dostęp 2023-04-24] (ang.).
  74. Derrick Currie, Viola Davis (‘The Woman King’) extends record as most nominated Black actress at BAFTA Film Awards [online], GoldDerby, 20 stycznia 2023 [dostęp 2023-04-24] (ang.).
  75. 2023 GRAMMY Nominations Snubs and Surprises: Megan Thee Stallion, Bad Bunny, Viola Davis and More | Entertainment Tonight [online], www.etonline.com [dostęp 2023-04-24] (ang.).
  76. The 15th Annual Screen Actors Guild Awards | Screen Actors Guild Awards [online], web.archive.org, 7 lipca 2014 [dostęp 2023-04-24] [zarchiwizowane z adresu 2014-07-07].
  77. The 18th Annual Screen Actors Guild Awards | Screen Actors Guild Awards [online], web.archive.org, 16 maja 2012 [dostęp 2023-04-24] [zarchiwizowane z adresu 2012-05-16].
  78. The 23rd Annual Screen Actors Guild Awards | Screen Actors Guild Awards [online], web.archive.org, 20 grudnia 2016 [dostęp 2023-04-24] [zarchiwizowane z adresu 2016-12-20].
  79. Patrick Hipes, SAG Awards Nominations: ‘Ma Rainey’, ‘Minari’ Lead Film List; ‘The Crown’, ‘Schitt’s Creek’ Top TV And ‘Bridgerton’ Arrives – Full List [online], Deadline, 4 lutego 2021 [dostęp 2023-04-24] (ang.).
  80. Kimberly Nordyke, SAG Awards: Haley Lu Richardson, Ashley Park to Announce Nominations [online], The Hollywood Reporter, 9 stycznia 2023 [dostęp 2023-04-24] (ang.).
  81. The Tony Award Nominations [online], www.tonyawards.com [dostęp 2023-04-24] (ang.).
  82. The Tony Award Nominations [online], www.tonyawards.com [dostęp 2023-04-24] (ang.).
  83. The Tony Award Nominations [online], www.tonyawards.com [dostęp 2023-04-24] (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]