7 szwadron pionierów
| |
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1924 |
| Rozformowanie |
1939 |
| Dowódcy | |
| Pierwszy |
por. Stefan Łobojko |
| Ostatni |
rtm. Józef Lichtarowicz |
| Działania zbrojne | |
| kampania wrześniowa | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Rodzaj sił zbrojnych | |
| Rodzaj wojsk | |
| Podległość |
3 Samodzielna BK |
7 szwadron pionierów – pododdział kawalerii Wojska Polskiego.
Historia szwadronu
[edytuj | edytuj kod]W 1924 został sformowany szwadron pionierów przy 3 Samodzielnej Brygadzie Kawalerii[1]. 21 listopada 1924 minister spraw wojskowych przydzielił por. Stefana Łobojko z 23 pułku ułanów na stanowisko dowódcy szwadronu oraz por. Kazimierza II Niedźwiedzkiego z 13 pułku ułanów i ppor. Eugeniusza Parafianowicza z 4 pułku ułanów na stanowiska młodszych oficerów szwadronu[2]. Szwadron wchodził w skład 3 Samodzielnej Brygada Kawalerii w Wilnie. 6 listopada 1924 generał dywizji Stefan Majewski, w zastępstwie ministra spraw wojskowych, rozkazem O.I.Szt.Gen. 11750 Org. ustalił następujące odznaki dla organizującego się szwadronu pionierów przy 3 SBK:
- otok na czapkach rogatywkach czarny,
- proporczyki na kołnierzu kurtki i płaszcza pąsowo-czarne (barwa pąsowa u góry, barwa czarna zaś u dołu),
- na naramiennikach kurtki i płaszcza numer (cyfry arabskie) i litery „3B”[a].
Szwadron stacjonował w garnizonie Wilno[4][5][6][7].
Od sierpnia 1926 formacją ewidencyjną szwadronu był 23 pułk ułanów. W związku z powyższym do tego oddziału został przeniesiony rotmistrz Witold Chludziński z pozostawieniem na zajmowanym stanowisku dowódcy szwadronu[8].
1 października 1926 szwadron został oddany pod inspekcję gen. bryg. Stanisławowi Burhardt-Bukackiemu[4].
4 sierpnia 1927 minister spraw wojskowych ustalił barwy szkarłatno-czarne dla proporczyka szwadronów pionierów[9].
24 lutego 1928 minister spraw wojskowych ustalił otok szkarłatny na czapkach oficerów i szeregowych szwadronów pionierów[10].
W 1930 pododdział został przemianowany na 7 szwadron pionierów[5].
13 sierpnia 1931 minister spraw wojskowych marszałek Polski Józef Piłsudski rozkazem G.M. 7759 I. zatwierdził wzór i regulamin odznaki pamiątkowej szwadronów pionierów[11].
Bezpośredni nadzór nad szkoleniem i wychowaniem żołnierzy w szwadronie, jak również nadzór nad właściwym wykorzystaniem i konserwacją sprzętu saperskiego sprawował jeden z trzech dowódców grup saperów. Był on również kierownikiem corocznych koncentracji jednostek saperskich[12].
Od 1937 szwadron wchodził w skład Wileńskiej Brygady Kawalerii[13]. Do października tego roku szwadron został zreorganizowany[14].
Zgodnie z uzupełnionym planem mobilizacyjnym „W” dowódca 4 pułku ułanów w Wilnie był odpowiedzialny za przygotowanie i przeprowadzenie mobilizacji szwadronu pionierów nr 7[15][16]. Jednostka była mobilizowana w alarmie, w grupie jednostek oznaczonych kolorem czerwonym[17][18]. 23 sierpnia 1939 została zarządzona mobilizacja jednostek „czerwonych” na terenie Okręgu Korpusu Nr III. Początek mobilizacji został wyznaczony na godz. 6.00 następnego dnia[19]. Mobilizacja szwadronu odbyła się w terminie (A+36) i zgodnie z elaboratem mob. Szwadron przyjął organizację wojenną L.3023/mob.org. oraz został ukompletowany zgodnie z zestawieniem specjalności L.4023/mob.AR i wyposażony zgodnie z należnościami materiałowymi L.5023/mob.mat.[20]. Piątego dnia mobilizacji powszechnej miała być zakończona mobilizacja uzupełnienia marszowego szwadronu pionierów nr 7[21][16]. Jednostką mobilizującą był szwadron zapasowy 4 pułku ułanów w Wołkowysku[21][16]. Uzupełnienie marszowe było jednostką podległą dowódcy Okręgu Korpusu Nr III pod każdym względem[22]. Zmobilizowany szwadron pionierów nr 7 i jego uzupełnienie marszowe przynależały pod względem ewidencji do Ośrodka Zapasowego Kawalerii „Wołkowysk”[23].
W czasie kampanii wrześniowej szwadron pionierów nr 7 walczył w składzie Wileńskiej BK[24].
Kadra szwadronu
[edytuj | edytuj kod]- Dowódcy szwadronu
- por. kaw. Stefan Łobojko[b] (XI[2] – 31 XII 1924)
- rtm. Witold Chludziński (IV 1925[30] – 31 XII 1927[31])
- rtm. Zygmunt Napoleon Twardowski (1 I 1928[32][5][6] – VI 1933[33])
- rtm. Józef Lichtarowicz (VI 1933[34] – IX 1939[35][36])
- Obsada personalna w marcu 1939[7]
- dowódca szwadronu – rtm. Józef Lichtarowicz
- dowódca plutonu – por. kaw. Franciszek Brzozowski
- dowódca plutonu – por. kaw. Henryk Józef Witkowski
- Obsada personalna we wrześniu 1939[36]
- dowódca szwadronu – rtm. Józef Lichtarowicz †20 VIII 1944 Langannerie, Francja[37][29]
- dowódca plutonu – por. kaw. Henryk Józef Witkowski
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Wzór, wymiary i sposób umieszczania wyżej wymienionych odznak i barw – według przepisów o ubiorze polowych WP[3].
- ↑ Por. kaw. Stefan Łobojko ur. 7 sierpnia 1900. Z dniem 31 grudnia 1924, na własną prośbę, został przeniesiony do korpusu oficerów rezerwowych[25]. Był odznaczony Krzyżem Zasługi Wojsk Litwy Środkowej[26]. W „Roczniku Oficerskim 1923” figuruje błędnie jako kawaler Orderu Virtuti Militari[27]. W 1934, jako oficer rezerwy pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Ciechanów. Posiadał przydział w rezerwie do 23 pułku ułanów[28]. Prawdopodobnie to on był zaginiony w latach 1939-1945 i w 1950 uznany przez sąd grodzki w Warszawie za zmarłego[29].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 82.
- ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 123 z 21 listopada 1924, s. 688.
- ↑ Dz. Rozk. MS Wojsk. Nr 44 z 6 listopada 1924, poz. 640.
- ↑ a b Kośmider 2009 ↓, s. 240.
- ↑ a b c Rocznik oficerów kawalerii 1930 ↓, s. 53.
- ↑ a b Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 667.
- ↑ a b Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 720.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 31 z 9 sierpnia 1926, s. 247.
- ↑ Dz. Rozk. MS Wojsk. Nr 22 z 4 sierpnia 1927, poz. 268.
- ↑ Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 6 z 24 lutego 1928, poz. 66.
- ↑ Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 25 z 13 sierpnia 1931, poz. 315.
- ↑ Bałtusis 1940 ↓, s. 68–69.
- ↑ Sieradzki i Wielecki 1994 ↓, s. 29.
- ↑ Tym 2013 ↓, s. 60.
- ↑ Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 180, 192.
- ↑ a b c Zarzycki 1995 ↓, s. 60.
- ↑ Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 192.
- ↑ Zarzycki 1995 ↓, s. 61, wg autora w grupie jednostek oznaczonych kolorem zielonym.
- ↑ Zarzycki 1995 ↓, s. 218.
- ↑ Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 1094, 1095.
- ↑ a b Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 193.
- ↑ Zarzycki 1995 ↓, s. 238.
- ↑ Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 183, 193.
- ↑ Sieradzki i Wielecki 1994 ↓, s. 32.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 136 z 31 grudnia 1924, s. 764.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-06-09]..
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 645, 686.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 120, 603.
- ↑ a b Program „Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką”. Fundacja „Polsko-Niemieckie Pojednanie”. [dostęp 2024-08-29].
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 43 z 18 kwietnia 1925, s. 203.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 20 stycznia 1928, s. 6.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 20 stycznia 1928, s. 4.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 28 czerwca 1933, s. 134.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 28 czerwca 1933, s. 139.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 135, 720.
- ↑ a b Przemsza-Zieliński 1995 ↓, s. 371.
- ↑ Wykaz poległych 1952 ↓, s. 59.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Rocznik oficerów kawalerii. Warszawa: Nakładem „Przeglądu Kawaleryjskiego”, 1930.
- Wykaz poległych i zmarłych żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na obczyźnie w latach 1939-1946. Londyn: Instytut Historyczny im. gen. Sikorskiego, 1952.
- Edward Bałtusis: Kwestionariusz. [w:] B.I.12c [on-line]. Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, 1940-01-21. [dostęp 2022-05-11].
- Tomasz Kośmider: Toruński Inspektorat Armii w systemie obronnym państwa polskiego w latach 1921-1939. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2009. ISBN 978-83-7543-082-0.
- Jan Przemsza-Zieliński: Wrześniowa Księga Chwały Kawalerii Polskiej. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1995. ISBN 83-11-08380-0.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Najlepsza broń. Plan mobilizacyjny „W” i jego ewolucja. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Adiutor”, 2010. ISBN 978-83-86100-83-5.
- Rudolf Sieradzki, Henryk Wielecki: Wojsko Polskie 1921-1939. Organizacja i odznaki artylerii. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1994. ISBN 83-85621-44-X.
- Juliusz S. Tym: Struktura organizacyjna wielkich jednostek kawalerii w latach 1919–1939. W: Struktura organizacyjna kawalerii cz. 1. (Wielkie Jednostki). Krzysztof Mijakowski (red.). Warszawa: Edipresse Polska S.A., 2013, seria: Wielka Księga Kawalerii Polskiej 1918–1939. ISBN 978-83-7769-893-8.
- Piotr Zarzycki: Plan mobilizacyjny „W”. Wykaz oddziałów mobilizowanych na wypadek wojny. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1995. ISBN 83-85621-87-3.