Metro w Nowym Jorku

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
New York City Subway
metro
Logotyp
Logo MTA New York City Subway
Państwo

 Stany Zjednoczone

Lokalizacja

Nowy Jork

Organizator

miasto Nowy Jork

Operator

New York City Transit Authority

Liczba linii

27

Lata funkcjonowania

od 1904

Dzienna
liczba pasażerów

5 655 755 (2016) [1]

Roczna
liczba pasażerów

1 756 814 800 (2016)[1]

Infrastruktura
Długość sieci

tras: 394 km
torów: 1112 km

Rozstaw szyn

1435 mm

Liczba stacji

472

Tabor
Liczba pojazdów

6418 (grudzień 2017) [2]

Strona internetowa
Portal Transport szynowy

Metro w Nowym Jorku (ang. New York City Subway) – system podziemnej kolei miejskiej w Nowym Jorku. Ma najwięcej na świecie stacji – 472[3], a także najwięcej na świecie linii metra – 27[4]. Ich łączna długość to 394 km[5] i 1112 km długości toru. Dziennie przewozi ok. 5,65 mln osób (2016)[6]. Jest czwartą siecią metra na świecie pod względem rocznej liczby przewożonych pasażerów (ok. 1,8 miliarda pasażerów w 2016)[7] oraz drugą najstarszą w USA (starsze jest tylko metro w Bostonie).

Metro nowojorskie jest jednym z trzech na świecie, które całodobowo są dostępne dla pasażerów. Opłaty za przejazd dokonuje się za pomocą karty MetroCard lub systemu OMNY. Współpracująca z metrem nowojorskim sieć Port Authority Trans-Hudson łączy Manhattan z Jersey City, Hoboken, Harrison oraz Newark, składa się ona z 22,2 km torów.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pierwszą linię metra w Nowym Jorku otwarto 27 października 1904 roku. Nazywała się Ninth Avenue Line i została zamknięta w 1958 r. Jej właścicielem była spółka Interborough Rapid Transit Company (IRT). Po pewnym czasie pojawił się na rynku konkurent Brooklyn Rapid Transit Company (BRT) który zmienił później nazwę na Brooklyn-Manhattan Transit Corporation (BMT), który budował głównie metro na Brooklynie. W 1932 roku powstała pierwsza linia budowana przez miasto, a tym samym powstało jeszcze jedno przedsiębiorstwo zajmujące się metrem w Nowym Jorku: Independent Subway System (IND). W 1953 roku powstał The New York City Transit Authority, który przejął zarząd nad całą komunikacją w mieście, w tym nad metrem. Od tej pory był tylko jeden właściciel metra, dzięki czemu łatwiej jest nim podróżować (np. wcześniej nie można było przechodzić pomiędzy stacjami różnych właścicieli nie wychodząc na powierzchnię). W 1968 r. nad The New York City Transit Authority przejął zarząd Metropolitan Transportation Authority (MTA) i zarządza metrem do dzisiaj.

Rekordy[edytuj | edytuj kod]

  • 23 września 2014 pobity został rekord – od kiedy prowadzone są dobowe statystyki (1985) – dziennego przewozu pasażerów, który wyniósł ponad 6 mln pasażerów. We wrześniu 2014 z szybkiej kolei miejskiej w Nowym Jorku skorzystało blisko 150 mln ludzi, był to najwyższy wynik od ponad 60 lat[8].

Linie metra w Nowym Jorku[edytuj | edytuj kod]

Schemat nowojorskiego metra w dzień
Schemat nowojorskiego metra w nocy
Schody prowadzące do stacji Broad Street, koło Wall Street
Pociąg na linii 6. Stacja Grand Central
Pociąg roboczy na trasie linii F. Stacja Church Avenue (IND Culver Line)
  Nazwa Trasa
NYCS-bull-trans-1.svg Broadway–Seventh Avenue Local Van Cortlandt Park–242nd Street ↔ South Ferry
NYCS-bull-trans-2.svg Seventh Avenue Express Wakefield–241st Street ↔ Flatbush Avenue–Brooklyn College/New Lots Avenue
NYCS-bull-trans-3.svg Seventh Avenue Express Harlem–148 Street ↔ New Lots Avenue
NYCS-bull-trans-4.svg Lexington Avenue Express Woodlawn ↔ Crown Heights–Utica Avenue/New Lots Avenue
NYCS-bull-trans-5.svg Lexington Avenue Express Eastchester–Dyre Avenue/Nereid Avenue ↔ Flatbush Avenue–Brooklyn College/New Lots Avenue
NYCS-bull-trans-6.svg NYCS-bull-trans-6d.svg Lexington Avenue Local
Pelham Bay Park Express
Pelham Bay Park/Parkchester ↔ Brooklyn Bridge–City Hall
NYCS-bull-trans-7.svg NYCS-bull-trans-7d.svg Flushing Local
Flushing Express
Flushing–Main Street ↔ 34th Street–Hudson Yards
NYCS-bull-trans-A.svg Eighth Avenue Express Inwood–207 Street ↔ Ozone Park–Lefferts Boulevard/Far Rockaway–Mott Avenue/Rockaway Park–Beach 116th Street
NYCS-bull-trans-B.svg Sixth Avenue Express Bedford Park Boulevard/145th Street ↔ Brighton Beach
NYCS-bull-trans-C.svg Eighth Avenue Local 168th Street ↔ Euclid Avenue
NYCS-bull-trans-D.svg Sixth Avenue Express Norwood–205th Street ↔ Coney Island–Stillwell Avenue
NYCS-bull-trans-E.svg Eighth Avenue Local Jamaica Center–Parsons/Archer ↔ World Trade Center
NYCS-bull-trans-F.svg Queens Boulevard Express/Sixth Avenue Local Jamaica–179th Street ↔ Coney Island–Stillwell Avenue
NYCS-bull-trans-G.svg Brooklyn-Queens Crosstown Court Square ↔ Church Avenue
NYCS-bull-trans-J.svg Nassau Street Local Jamaica Center–Parsons/Archer ↔ Broad Street
NYCS-bull-trans-L.svg 14th Street–Canarsie Local Eighth Avenue ↔ Canarsie–Rockaway Parkway
NYCS-bull-trans-M.svg Queens Boulevard/Sixth Avenue Local Forest Hills–71st Avenue ↔ Middle Village–Metropolitan Avenue
NYCS-bull-trans-N.svg Broadway Express Astoria–Ditmars Boulevard/96th Street ↔ Coney Island–Stillwell Avenue
NYCS-bull-trans-Q.svg Second Avenue/Broadway Express/Brighton Local 96th Street ↔ Coney Island–Stillwell Avenue
NYCS-bull-trans-R.svg Broadway Local Forest Hills–71st Avenue ↔ Bay Ridge–95th Street
NYCS-bull-trans-S.svg 42nd Street Shuttle Times Square ↔ Grand Central
NYCS-bull-trans-S.svg Franklin Avenue Shuttle Franklin Avenue ↔ Prospect Park
NYCS-bull-trans-S.svg Rockaway Park Shuttle Broad Channel ↔ Rockaway Park–Beach 116th Street
NYCS-bull-trans-T.svg Second Avenue Local 125th Street ↔ Hanover Square (W 2011 roku w trakcie budowy)[9]
NYCS-bull-trans-W.svg Broadway Local Astoria–Ditmars Boulevard ↔ Whitehall Street–South Ferry
NYCS-bull-trans-Z.svg Nassau Street Express Jamaica Center–Parsons/Archer ↔ Broad Street

Wpływ zamachów z 11 września na metro nowojorskie[edytuj | edytuj kod]

Stacja Cortlandt Street na Manhattanie została czasowo zamknięta z powodu gruzów które po zawaleniu się wież zniszczyły część stacji.

Połączenia[edytuj | edytuj kod]

  • 60th Street Tunnel Connection (Queens)
  • Chrystie Street Connection (Manhattan)

Tabor[edytuj | edytuj kod]

Według stanu na grudzień 2017 metro nowojorskie dysponuje flotą 6418 wagonów metra[2]

Oznaczenie Lata budowy
wykonawca
Zdjęcie Numeracja Obsługiwane linie Stacja
techniczno-postojowa
R32/R32A 1964-1965
Budd Company
NYCSubway3604.jpg R32A: 3350-3649
R32: 3650-3949
  • wszystkich 600
  • używanych 222 (152 w godzinach szczytu)
NYCS-bull-trans-C.svg
  • 207th Street
R42 1969-1970
St Louis Car Company
4550-4949
  • wszystkich 400
NYCS-bull-trans-J.svg NYCS-bull-trans-Z.svg
  • East New York
R44 1971-1972
St Louis Car Company
XSIRR44.jpg 388-466
  • wszystkich 352
  • 56 obsługuje
    Staten Island Railway
Staten Island Railway
  • Clifton
R46 1975-1978
Pullman Company
F leaving Smith-9th.jpeg 5482-6258
  • wszystkich 754
  • używanych 752
NYCS-bull-trans-A.svg NYCS-bull-trans-F.svg NYCS-bull-trans-R.svg NYCS-bull-trans-S.svg
  • Jamaica
  • Pitkin
R62 1983-1985
Kawasaki Heavy Industries
NYCSubway1551.jpg 1301-1625
  • wszystkich 325
  • używanych 315
NYCS-bull-trans-3.svg
  • Livonia
R62A 1984-1987
Bombardier Transportation
R62A Showing 12 Sign.jpg 1651-2475
  • wszystkich 825
  • używanych 824
NYCS-bull-trans-1.svg NYCS-bull-trans-7.svg NYCS-bull-trans-7d.svg NYCS-bull-trans-S.svg
  • 240th Street
  • Corona
  • Mosholu
R68 1986-1988
Westinghouse Electric Corporation,
AMRail
NYCSubway2590.jpg 2500-2924
  • wszystkich 425
NYCS-bull-trans-B.svg NYCS-bull-trans-D.svg NYCS-bull-trans-G.svg NYCS-bull-trans-S.svg
  • Concourse Coney Island
R68A 1988-1989
Kawasaki Heavy Industries
R68 N train on the West End Line.jpg 5001-5200
  • wszystkich 200
NYCS-bull-trans-B.svg
  • Coney Island
R142 1999-2003
Bombardier Transportation
5 Train R142.JPG 1101-1250, 6301-7180
  • wszystkich 1030
NYCS-bull-trans-2.svg NYCS-bull-trans-4.svg NYCS-bull-trans-5.svg
  • East 180th Street
  • 239th Street
  • Mosholu
R142A 1999-2004
Bombardier Transportation
NYCSubway7346.jpg 7211-7810
  • wszystkich 600
NYCS-bull-trans-4.svg NYCS-bull-trans-6.svg NYCS-bull-trans-6d.svg
  • Mosholu
  • Westchester
R143 2001-2003
Kawasaki Heavy Industries
NYCSubway8253 on the L line.jpg 8101-8312
  • wszystkich 212
  • używanych 208
NYCS-bull-trans-L.svg
  • East New York
R160A 2005-2010
Alstom
NYC Subway R160A 9237 on the E.jpg 8313-8652, 8313-8652

8653-8712, 9233-9802
  • wszystkich 1002
NYCS-bull-trans-J.svg NYCS-bull-trans-L.svg NYCS-bull-trans-M.svg NYCS-bull-trans-Z.svg

NYCS-bull-trans-E.svg NYCS-bull-trans-F.svg NYCS-bull-trans-Q.svg

  • East New York
  • Coney Island
  • Jamaica
R160B 2005-2010
Kawasaki Heavy Industries
NYC Subway R160B 8888 on the N.jpg 8713-9232, 9803-9942
  • wszystkich 660
NYCS-bull-trans-E.svg NYCS-bull-trans-F.svg NYCS-bull-trans-N.svg NYCS-bull-trans-Q.svg
  • Coney Island
  • Jamaica

Galeria metra w Nowym Jorku[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Introduction to Subway Ridership. MTA info. [dostęp 2018-03-04]. (ang.).
  2. a b MTA New York City Transit at a Glance. MTA info. [dostęp 2018-03-04]. (ang.).
  3. World Metro Database. mic-ro.com. [dostęp 2014-10-25]. (ang.).
  4. New York. mic-ro.com. [dostęp 2014-10-25]. (ang.).
  5. World Metro Database. mic-ro.com. [dostęp 2014-10-25]. (ang.).
  6. World Metro Database. mic-ro.com. [dostęp 2014-10-25]. (ang.).
  7. Subway and Bus Ridership. web.mta.info. [dostęp 2014-10-25]. (ang.).
  8. Subway Ridership Breaks Records. mta.info, 2014-10-22. [dostęp 2014-10-25]. (ang.).
  9. Podziemna kolej. „Świat Nauki”. nr. 8 (240), s. 50-51, sierpień 2011. Prószyński Media. ISSN 0867-6380. 

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]