Peter Sellers

Peter Sellers

Peter Sellers (1973)
Imię i nazwisko	Richard Henry Sellers
Data i miejsce urodzenia	8 września 1925 Southsea
Data i miejsce śmierci	24 lipca 1980 Londyn
Lata aktywności	1948–1980
Odznaczenia

Peter Sellers, właśc. Richard Henry Sellers (ur. 8 września 1925 w Southsea, zm. 24 lipca 1980 w Londynie) – brytyjski aktor filmowy i reżyser, znany głównie z ról komediowych.

Życiorys

Urodził się 8 września 1925 w Southsea w Wielkiej Brytanii, w rodzinie aktorów wodewilowych. Jego ojciec Bill Sellers był protestantem, matka Agnes Doren Marks była żydówką, której rodzina przywędrowała do Anglii z Portugalii. Dzieciństwo spędził wędrując z rodzicami, na scenie debiutował w wieku 2 tygodni. W czasie II wojny światowej, mając 18 lat, został wcielony do RAF, gdzie od 1943 do 1946 występował jako członek trupy grającej dla lotników. Był wegetarianinem.

W kraju stał się znany dzięki udziałowi w programach satyrycznych BBC. W filmie zadebiutował w wieku 26 lat. Początkowo grał małe, choć ważne role. Przełomem dla jego kariery stał się film I’m All Right Jack (1959), co zagwarantowało mu międzynarodowe uznanie jako aktorowi komediowemu.

W 1965 wystąpił w debiutanckim filmie Woody’ego Allena Co słychać, koteczku?. Dwa lata wcześniej zadebiutował w roli głównej inspektora Clouseau w pierwszym filmie z serii o Różowej Panterze, który zyskał mu szerokie uznanie publiczności, a następnie w kolejnych filmach serii. W 1972 przystąpił do prac nad ekranizacją książki Jerzego Kosińskiego Wystarczy być (Being There), którą zrealizował po 7 latach. Za rolę w tym filmie otrzymał Złoty Glob i był nominowany do Oscara.

Stał się znany ze swej umiejętności wcielania się w różnorodne postacie niemal w tym samym czasie. W kilku filmach (m.in. Mysz, która ryknęła) występował w kilku rolach jednocześnie. Najbardziej znany z nich to Doktor Strangelove, czyli jak przestałem się martwić i pokochałem bombę Stanleya Kubricka, gdzie wcielił się w role prezydenta USA Merkina Muffleya, doktora Strangelove i kapitana RAF Lionela Mandrake. Nieznane szerzej pozostają jego osiągnięcia w dubbingu. W filmie Malaga podłożył głos pod 14 postaci, zarówno męskich, jak i damskich, z których 11 prowadziło ze sobą dialog.

Zmarł na atak serca 24 lipca 1980.

W 2004 powstał film biograficzny Życie i śmierć Petera Sellersa, w którym w postać aktora wcielił się Geoffrey Rush.

Filmografia

• 1951:
  • Let’s Go Crazy jako Groucho/Giuseppe/Cedric/Izzy/Gozzunk/Crystal Jollibottom
  • Penny Points To Paradise jako The Major/Arnold Fringe
• 1952: Down Among The Z Man jako Major Bloodnok
• 1955: Jak zabić starszą panią (The Lady Killers) jako Harry
• 1958: Tomcio Paluch (Tom Thumb) jako Tony
• 1959:
  • I’m All Right Jack jako Fred Kite/Sir John Kennaway
  • Mysz, która ryknęła (The Mouse That Roared) jako Tully Bascombe/Wielka księżna Gloriana XII/ Premier Hrabia Mountjoy
• 1962:
  • The Dock Brief jako Wilfred Morgenhall, prawnik/lekarz
  • Lolita jako Clare Quilty
  • Tylko dwóch może grać (Only Two Can Play) jako John Lewis
  • Walc torreadorów jako emerytowany generał Leo Fitzjohn
• 1963: Różowa Pantera (The Pink Panther) jako Inspektor Jacques Clouseau
• 1964:
  • Doktor Strangelove, czyli jak przestałem się martwić i pokochałem bombę (Dr. Strangelove or: How I Learned to Stop Worrying and Love the Bomb) jako kpt. Lionel Mandrake/prez. Merkin Muffley/Dr Strangelove
  • Różowa Pantera: Strzał w ciemności (A Shot in the Dark) jako Jacques Clouseau
  • Świat Henry’ego Orienta (The world of Henry Orient) jako Henry Orient
• 1965: Co słychać, koteczku? (What’s New, Pussycat) jako Dr. Fritz Fassbender
• 1966:
  • Polowanie na lisa (After the Fox (Caccia alla volpe)) jako Aldo Vanucci/Federico Fabrizi
  • The Wrong Box jako dr. Pratt
• 1967:
  • Casino Royale jako Evelyn Tremble (James Bond-007)
  • Siedem razy kobieta (Woman Times Seven) jako Jean
  • Bobo
• 1968:
  • Kocham Cię, Alicjo B. Toklas (I Love You, Alice B. Toklas) jako Harold Fine
  • Przyjęcie (The Party) jako Hrundi V. Bakshi
• 1969: The Magic Christian jako Sir Guy Grand KG, KC, CBE oraz scenariusz
• 1970:
  • Dzień na plaży (A Day at the Beach) jako Sprzedawca
  • Dziewczyna inna niż wszystkie (There’s a Girl in My Soup) jako Robert Danvers
• 1974:
  • Z łóżka na wojnę (Soft Beds, Hard Battles) w 6 rolach (generał Latour, major Robinson, pan Schroeder, prezydent Francji, książę Kyoto, Adolf Hitler) oraz jako narrator
• 1975:
  • Powrót Różowej Pantery (The Return of the Pink Panther) jako inspektor Jacques Clouseau
• 1976:
  • Różowa Pantera kontratakuje (The Pink Panther Strikes Again) jako nadinspektor Jacques Clouseau
  • Zabity na śmierć (Murder by Death) jako Sidney Wang
• 1978: Zemsta Różowej Pantery (Revenge of the Pink Panther) jako nadinspektor Jacques Clouseau
• 1979: Wystarczy być (Being There) jako Ogrodnik
• 1980: Szatański plan doktora Fu Manchu (The Fiendish Plot of Dr. Fu Manchu) jako Nayland Smith/Fu Manchu oraz reżyseria
• 1982: Ślad Różowej Pantery (Trail of the Pink Panther) jako Jacques Clouseau

Życie prywatne

Córka, Victoria Sellers, jest modelką, aktorką i projektantką biżuterii.

Nagrody

• Złoty Glob 1980 Wystarczy być (Najlepszy aktor w komedii lub musicalu)

Linki zewnętrzne

• Peter Sellers w bazie IMDb (ang.)
• Peter Sellers w bazie Filmweb
• Peter Sellers w bazie Notable Names Database (ang.)
• Peter Sellers Appreciation Society