5 Chersońska Brygada Artylerii
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1920 |
| Rozformowanie |
1921 |
| Dowódcy | |
| Pierwszy |
gen. chor. Wołodymyr Bańkiwskyj |
| Działania zbrojne | |
| wojna polsko-bolszewicka wojna ukraińsko-radziecka | |
| Organizacja | |
| Rodzaj wojsk | |
| Podległość | |
5 Chersońska Brygada Artylerii – oddział artylerii Armii Ukraińskiej Republiki Ludowej.
Formowanie i działania[edytuj | edytuj kod]
Rozkazem dowództwa Armii Czynnej nr 50 z 23 czerwca 1920 na pełniącego obowiązki dowódcy 5 Chersońskiej Brygady Artylerii został wyznaczony gen. Wołodymyr Bańkiwskyj. Podporządkowane mu zostały obydwie baterie artylerii dywizji. Wkrótce utworzono dowództwo brygady i kureń artylerii, w którego skład wchodziły trzy baterie i park artyleryjski. Jednak tylko jedna bateria była uzbrojona, a dwie pozostałe miały jedynie charakter kadrowy[1].
26 lipca pod Krzywczami brygada utraciła jedno działo. W ten sposób dywizja pozostała praktycznie bez artylerii, gdyż drugie działo nie było wtedy sprawne. Interwencja dowództwa ACz spowodowała, że w połowie sierpnia 5 Chersońska Brygada Artylerii znowu miała dwa lekkie działa polowe, a jej stan wynosił: 24 oficerów, 59 szeregowych, 5 koni wierzchowych, 12 zaprzęgowych i 25 taborowych; 8 wozów i 2 kuchnie polowe.
W nocy z 25 na 26 sierpnia 1 bateria opuściła pozycje bojowe i wraz z innymi żołnierzami 5 Chersońskiej DS pochodzącymi z Galicji zdezerterowała i przeszła do Czechosłowacji. Z resztek stanu osobowego brygady utworzono jedną baterię z dwoma działami, przy czym zachowano ogniwa dowodzenia brygady i kurenia. Dowódcą brygady został sot. Katche, który jednocześnie pełnił obowiązki dowódcy kurenia artylerii.
W październiku Armia URL przeprowadziła mobilizację. W jej wyniku liczebność jej oddziałów znacznie wzrosła[2]. W związku z podpisaniem przez Polskę układu o zawieszeniu broni na froncie przeciwbolszewickim, od 18 października wojska ukraińskie zmuszone były prowadzić działania zbrojne samodzielnie[3].21 listopada, w następstwie klęski wojsk ukraińskich na froncie bolszewickim, 5 Chersońska Brygada Artylerii przeszła na zachodni brzeg Zbrucza, gdzie została rozbrojona przez oddziały polskie i internowana. Polacy przejęli wtedy 4 lekkie 3-calowe działa polowe.
Brygada istniała do maja 1921, kiedy w następstwie połączenia 5 Chersońskiej Dywizji Strzelców z 1 Dywizją Karabinów Maszynowych utworzono nową 5 Brygadę Artylerii, w której znaleźli się artylerzyści z obydwu jednostek [4].
Struktura organizacyjna[edytuj | edytuj kod]
Stan we wrześniu 1920[4]
- dowództwo i sztab
- 13 kureń artylerii (dwie baterie)
- park artyleryjski
28 października 1920 brygada posiadała: 218 ludzi (15 oficerów, 188 szeregowych, 15 pracowników cywilnych); 87 koni (3 wierzchowe, 34 zaprzęgowe, 20 taborowych z wojska, 15 taborowych zmobilizowanych z gospodarstw); 3 wozy z wojska i 15 zmobilizowanych z gospodarstw, 2 kuchnie polowe. Z tego w stanie bojowym 11 oficerów, 80 bagnetów, 16 żołnierzy obsługi karabinów maszynowych, 60 artylerzystów; 3 konie wierzchowe, 34 zaprzęgowe i 20 taborowych. Na uzbrojeniu posiadała 4 lekkie 3-calowe działa polowe[4].
Żołnierze oddziału[edytuj | edytuj kod]
| Dowódca brygady | ||
|---|---|---|
| gen. chor. Wołodymyr Bańkiwskyj | 14 VI 1920 – 19 V 1921 | |
| Adiutanci | ||
| por. Wołodyrnyr Czornomorciw | ||
| chor. Wiaczesław Zajciw | ||
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rukkas 2020 ↓, s. 340.
- ↑ Legieć 2002 ↓, s. 189.
- ↑ Legieć 2002 ↓, s. 177.
- ↑ a b c d Rukkas 2020 ↓, s. 341.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Jacek Legieć: Armia Ukraińskiej Republiki Ludowej w kampanii polsko-bolszewickiej 1920 r.. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2002. ISBN 83-7322-529-3.
- Andrij Rukkas: Razem z Wojskiem Polskim. Armia Ukraińskiej Republiki Ludowej w 1920 roku. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej–Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2020. ISBN 978-83-8098-843-9.