5 Chersoński Pułk Konny
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1920 |
| Rozformowanie |
1924 |
| Dowódcy | |
| Pierwszy |
sot. Antin Achtanio |
| Działania zbrojne | |
| wojna polsko-bolszewicka | |
| Organizacja | |
| Rodzaj wojsk | |
| Podległość | |
5 Chersoński pułk konny – oddział kawalerii Armii Ukraińskiej Republiki Ludowej.
Formowanie i zmiany organizacyjne[edytuj | edytuj kod]
W wyniku rozmów atamana Symona Petlury z naczelnikiem państwa i zarazem naczelnym wodzem wojsk polskich Józefem Piłsudskim prowadzonych w grudniu 1919, ten ostatni wyraził zgodę na tworzenie ukraińskich jednostek wojskowych w Polsce[1].
W październiku Armia URL przeprowadziła mobilizację. W jej wyniku liczebność jej oddziałów znacznie wzrosła[2]. W związku z podpisaniem przez Polskę układu o zawieszeniu broni na froncie przeciwbolszewickim, od 18 października wojska ukraińskie zmuszone były prowadzić działania zbrojne samodzielnie[3].
Rozkazem nr 79 z 20 października 1920 nakazano sformować oddział kawalerii dla 5 Chersońskiej Dywizji Strzelców, a rozkazem Dowództwa Armii Czynnej nr 183 oficjalnie zatwierdzono nazwę jednostki – 5 pułk konny Chersońskiej Dywizji. Pomimo formalnego sformowania pułku, panował w nim powszechny chaos. Po przejściu przez Zbrucz prawie cały stan osobowy i niemal wszystkie konie pułku zaginęły. W takich warunkach, rozkazem nr 102 z 9 grudnia 1920 pułk został rozwiązany, a żołnierze przeniesieni do 15 Brygady Strzelców[4].
Przeciwko dowódcy pułku sot. Antinowi Achtaniowi wszczęto postępowanie sądowe. Jednak we wsi Borki Wielkie dowódca jednostki wraz z szeregowymi pułkowej szkoły podoficerskiej opuścił szeregi 5 Chersońskiej Dywizji Strzelców i samowolnie przyłączył się do eszelonu Samodzielnej Dywizji Kawalerii jadącego do Wadowic. Pod koniec września 1921 w obozie dla internowanych w Łańcucie odtworzono kadrowy 5 pułk konny z dowódcą sot. Mykołą Peretiatką[5].
W związku z demobilizacją Armii URL i likwidacją obozów internowania żołnierzy ukraińskich w Polsce, pułk w 1924 został rozformowany[5].
Żołnierze oddziału[edytuj | edytuj kod]
| sot. Antin Achtanio | 20 X – 8 XII | |
| ppor. Obliazewycz | 8 – 9 XII | |
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Szajdak 2005 ↓, s. 108.
- ↑ Legieć 2002 ↓, s. 189.
- ↑ Legieć 2002 ↓, s. 177.
- ↑ a b Rukkas 2020 ↓, s. 319.
- ↑ a b Rukkas 2020 ↓, s. 320.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Jacek Legieć: Armia Ukraińskiej Republiki Ludowej w kampanii polsko-bolszewickiej 1920 r.. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2002. ISBN 83-7322-529-3.
- Andrij Rukkas: Razem z Wojskiem Polskim. Armia Ukraińskiej Republiki Ludowej w 1920 roku. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej–Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2020. ISBN 978-83-8098-843-9.
- Sebastian Szajdak: Polsko – ukraiński sojusz polityczno–wojskowy w 1920 roku. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2005. ISBN 83-7399-132-8.