Arkona

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Arkona
{{{alt grafiki}}}
Państwo

 Niemcy

Znane z

dawnego sanktuarium Świętowita

Rodzaj obiektu

przylądek

Położenie na mapie Meklemburgii-Pomorza Przedniego
Mapa konturowa Meklemburgii-Pomorza Przedniego, blisko górnej krawiędzi po prawej znajduje się punkt z opisem „Arkona”
Położenie na mapie Niemiec
Mapa konturowa Niemiec, blisko górnej krawiędzi po prawej znajduje się punkt z opisem „Arkona”
Ziemia54°40′35″N 13°26′16″E/54,676389 13,437778

Arkona[1] (niem. Kap Arkona) – skalisty przylądek w skrajnie północnej części Rugii (Meklemburgia-Pomorze Przednie).

Historia[edytuj | edytuj kod]

Rekonstrukcja umocnień słowiańskich w Arkonie

We wczesnym średniowieczu Arkona była centralnym grodem obronnym zachodniosłowiańskich Ranów. Leżała ona na trudno dostępnym wąskim cyplu półwyspu Wittow.

Gród ten otoczony był z trzech stron urwiskiem o wysokości 45 metrów opadającym do morza, a od strony lądu początkowo wałem ziemnym i fosą, następnie ok. 1000 roku został rozbudowany i wzniesiono mur drewniano-ziemny o wysokości niemal 10 metrów i długości w linii prostej ponad 250 metrów. Dodatkowo od strony Bałtyku istniały umocnienia o szerokości 4,5 metra.

Zniszczenie grodu[edytuj | edytuj kod]

W 1136 roku król Danii Eryk II Pamiętny zmusił do kapitulacji obrońców, poprzez zajęcie nadbrzeżnych źródeł wody, jednak Ranowie szybko odzyskali samodzielność, a mieszkańcy zbudowali wewnątrz grodu zbiornik na wodę, by zabezpieczyć się przed podobnymi wypadkami.

Została zdobyta w nocy z 15 na 16 czerwca 1168 roku i zniszczona przez koalicyjną armię duńsko-pomorsko-obodrycką dowodzoną przez króla duńskiego Waldemara I[2]. To wydarzenie poprzedziło wymuszoną chrystianizację mieszkańców tego regionu.

Ośrodek słowiańskiego kultu[edytuj | edytuj kod]

Posąg Świętowita w Arkonie

Arkona była znanym ośrodkiem kultu słowiańskiego boga Świętowita (połabskie: Svątevit, czytaj swantewit). Według Saxo Grammaticusa, świątyni Świętowita (kąciny) strzegła stała załoga licząca 300 wojów, podległych arcykapłanowi. W świątyni znajdował się posąg i skarbiec Świętowita, będący właściwie skarbcem państwa Rugian.

Po splądrowaniu (1067/1068), a następnie zniszczeniu (1125) Radogoszczy, Arkona stała się najważniejszym miejscem kultu religijnego Słowian nadbałtyckich.

Pod koniec XI wieku Arkona była również jednym z największych[3] targów na wybrzeżu Bałtyku.

W 1927 imieniem przylądka został nazwany niemiecki liniowiec Cap Arcona.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Lech Leciejewicz: Słowianie zachodni: z dziejów tworzenia się średniowiecznej Europy. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1989, s. 193. ISBN 83-04-02690-2.
  2. Robert F. Bakowski, Krucjata Połabska 1147, 2017, s. 180-181, ISBN 978-83-11-14446-0.
  3. Maciej Salamon (red.), Wielka Historia Świata, t. 4. Kształtowanie średniowiecza, Kraków: Oficyna Wydawnicza FOGRA, 2005, s. 436, ISBN 83-85719-85-7.