Szablon:Dobry artykuł/archiwum/2016/10
Aktualnie na stronie głównej
Ulica Hetmańska w Katowicach – ulica w Katowicach, położona w środkowo-zachodniej części miasta, biegnąca w całości przez dzielnicę Załęska Hałda-Brynów część zachodnia. Droga o długości 540 m i przebiegu zbliżonym do południkowego położona jest w Starej Ligocie, będącej wschodnią częścią Ligoty. W 1880 roku powstała przy niej pierwsza ligocka szkoła. Na mapie z 1883 roku zaznaczony jest budynek szkoły, natomiast jeszcze nie ma drogi w śladzie późniejszej ulicy Hetmańskiej. Została ona wytyczona na przełomie XIX i XX wieku zgodnie z południkowym rozłogiem pól uprawnych. W następnych latach przy ulicy zaczęły powstawać kamienice-familoki, a w czasach Polski Ludowej wielorodzinne bloki mieszkalne. Ulica jest siedzibą szeregu placówek handlowo-usługowych i instytucji publicznych, w tym filii urzędu pocztowego oraz instytucji oświatowo-wychowawczych. Czytaj więcej…
Archiwum ekspozycji dobrych artykułów
Archiwum artykułów, które zostały umieszczone na stronie głównej w rubryce Dobry Artykuł.
2008:
wrzesień •
październik •
listopad •
grudzień
2009:
styczeń •
luty •
marzec •
kwiecień •
maj •
czerwiec •
lipiec •
sierpień •
wrzesień •
październik •
listopad •
grudzień
2010:
styczeń •
luty •
marzec •
kwiecień •
maj •
czerwiec •
lipiec •
sierpień •
wrzesień •
październik •
listopad •
grudzień
2011:
styczeń •
luty •
marzec •
kwiecień •
maj •
czerwiec •
lipiec •
sierpień •
wrzesień •
październik •
listopad •
grudzień
2012:
styczeń •
luty •
marzec •
kwiecień •
maj •
czerwiec •
lipiec •
sierpień •
wrzesień •
październik •
listopad •
grudzień
2013:
styczeń •
luty •
marzec •
kwiecień •
maj •
czerwiec •
lipiec •
sierpień •
wrzesień •
październik •
listopad •
grudzień
2014:
styczeń •
luty •
marzec •
kwiecień •
maj •
czerwiec •
lipiec •
sierpień •
wrzesień •
październik •
listopad •
grudzień
2015:
styczeń •
luty •
marzec •
kwiecień •
maj •
czerwiec •
lipiec •
sierpień •
wrzesień •
październik •
listopad •
grudzień
2016:
styczeń •
luty •
marzec •
kwiecień •
maj •
czerwiec •
lipiec •
sierpień •
wrzesień •
październik •
listopad •
grudzień
2017:
styczeń •
luty •
marzec •
kwiecień •
maj •
czerwiec •
lipiec •
sierpień •
wrzesień •
październik •
listopad •
grudzień
2018:
styczeń •
luty •
marzec •
kwiecień •
maj •
czerwiec •
lipiec •
sierpień •
wrzesień •
październik •
listopad •
grudzień
2019:
styczeń •
luty •
marzec •
kwiecień •
maj •
czerwiec •
lipiec •
sierpień •
wrzesień •
październik •
listopad •
grudzień
2020:
styczeń •
luty •
marzec •
kwiecień •
maj •
czerwiec •
lipiec •
sierpień •
wrzesień •
październik •
listopad •
grudzień
2021:
styczeń •
luty •
marzec •
kwiecień •
maj •
czerwiec •
lipiec •
sierpień •
wrzesień •
październik •
listopad •
grudzień
2022:
styczeń •
luty •
marzec •
kwiecień •
maj •
czerwiec •
lipiec •
sierpień •
wrzesień •
październik •
listopad •
grudzień
2023:
styczeń •
luty •
marzec •
kwiecień •
maj •
czerwiec •
lipiec •
sierpień •
wrzesień •
październik •
listopad •
grudzień
1 października
[edytuj kod]Amazonka niebieskoskrzydła – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny papugowatych, podrodziny papug neotropikalnych. Jedyny gatunek ptaka endemiczny dla Portoryko. Mierzy 28–30 cm długości, upierzenie głównie zielone, z czerwonym czołem i białymi obrączkami wokół oczu. osiąga dojrzałość płciową między 3. a 4. rokiem życia. Wyprowadza lęg raz w roku, gniazduje w dziuplach. Samica po złożeniu jaj pozostaje w gnieździe, nie opuszczając go. Młode są karmione przez oba ptaki z pary, opierzają się w pełni po 60–65 dniach. Dieta tych papug jest zróżnicowana, obejmuje kwiaty, owoce, liście, korę oraz nektar; pożywienia szukają w piętrze koron. Jest to jedyny pozostały rdzenny gatunek papugi na Portoryko, uznawany za krytycznie zagrożony od 1994 roku. Niegdyś szeroko rozprzestrzeniony i liczny, począł zmniejszać swą liczebność w XIX wieku i na początku XX wieku wskutek niszczenia jego środowiska. W 1968 roku podjęto działania mające uchronić te papugi od wymarcia. W 2012 roku całkowitą liczebność populacji na wolności oszacowano na 58–80 osobników, a w niewoli było ich około 300.
2 października
[edytuj kod]Jensenobotrya lossowiana – gatunek rośliny z monotypowego rodzaju Jensenobotrya w obrębie rodziny pryszczyrnicowatych. Występuje endemicznie w południowej części Afryki – w południowej Namibii. Jest to sukulent o bardzo ograniczonym zasięgu, oryginalnym pokroju, czasem uprawiany z tego powodu jako roślina ozdobna. Rośnie naturalnie na wybrzeżu. Dominującą formacją tego obszaru jest piaskowiec kwarcytowy. Skały, na których rośnie są kruche, a rośliny rosną na trudno dostępnych urwiskach, rozrastają się wśród fragmentów piaskowca kwarcytowego, w szczelinach, na półkach skalnych oraz piaszczystych stokach. Występuje na wysokości od 15 do 200 m n.p.m. Gałęzie często pokryte porostami. Liście pozostają zwykle jędrne z powodu regularnej mgły. Roślina uważana za długowieczną. A.G.J. Herre, który nazwał roślinę w 1951 roku, szacował, że mogą one osiągnąć wiek co najmniej 200 lat.
3 października
[edytuj kod]Wiatka WP-150 – radziecki skuter klasy 150 cm³, produkowany przez WPMZ Mołot w Wiatskich Polanach w latach 1957–1967. Stanowił kopię włoskiej Vespy. Bazę stanowiła Vespa GS150 z 1955 roku, jednakże silnik o mniejszej mocy i prostsza trzybiegowa skrzynia biegów zostały przejęte z wcześniejszego modelu Vespy 150. Konstrukcja następnie była dopracowywana i ulepszana. W 1959 roku powiększono moc silnika z 4,5 do 5,5 KM, dzięki m.in. modyfikacji gaźnika, przez co prędkość maksymalna wzrosła do ponad 70 km/h. W 1959 roku przeprowadzono doświadczalny rajd skuterów na dystansie 12 000 km. Wiatka, z ceną 320 rubli, była jednym z najtańszych pojazdów na rynku radzieckim. Od wystających boków karoserii, w ZSRR była nazywana „puzataja” – pyzata lub „bieriemiennaja” – brzemienna. Model WP-150 produkowany był do 1967 roku i powstało łącznie 290 467 egzemplarzy.
4 października
[edytuj kod]Groch ze słoniną – danie dawnej kuchni polskiej, wykonywane z ugotowanego na gęsto, zwykle przetartego grochu z dodatkiem stopionej słoniny. Było spożywane od średniowiecza przez wszystkie warstwy społeczne. Stanowiło niezbędny element uczty szlacheckiej. Wzmianki o nim znalazły się w licznych dziełach literackich, pisanych przez Polaków i cudzoziemców. Z czasem popadło w zapomnienie. W siłach zbrojnych II Rzeczypospolitej, groch ze słoniną był jedną z potraw serwowanych żołnierzom, a w XXI wieku grupy rekonstrukcyjne przyrządzają groch ze słoniną wedle wojskowych receptur kuchennych z tego okresu. Zbiorowe dzieło Kuchnia polska podaje przepis na pureé z grochu, oznaczony jako danie typowe dla kuchni polskiej, powtarzający bez istotnych zmian przepis wojskowy. W pracy naukowej z 2015 roku groch ze słoniną został określony jako polska „niemalże potrawa narodowa”.
5 października
[edytuj kod]U.S. Air Force Thunderbirds – zespół akrobacyjny sił powietrznych Stanów Zjednoczonych latający na myśliwcach General Dynamics F-16 Fighting Falcon, stacjonujący w bazie lotniczej Nellis w stanie Nevada. Organizacyjnie podlega 57. Skrzydłu US Air Force. Zespół utworzono w maju 1953 roku w bazie Luke w Arizonie jako 3600. Klucz Akrobacyjny (3600th Air Demonstration Flight). Wszystkie samoloty latające w Thunderbirds są maszynami bojowymi, jedynie tymczasowo rozbrojonymi i przystosowanymi do lotów pokazowych. Przywrócenie gotowości bojowej jest możliwe w ciągu 72 godzin. Na przestrzeni ponad sześćdziesięciu lat istnienia zespołu śmierć podczas pokazów lotniczych poniosło trzech jego członków.
6 października
[edytuj kod]Gorączka neutropeniczna – obniżenie liczby neutrofilów poniżej 500/µl lub poniżej 1000/µl przy przewidywanym spadku ich liczby poniżej 500/µl w ciągu 48 godzin i jednoczesna obecność gorączki zdefiniowanej jako ciepłota ciała powyżej 38,3 °C zmierzona w jamie ustnej lub utrzymywanie się temperatury powyżej 38,0 °C w odstępie godziny. Gorączka neutropeniczna również jest stwierdzana w przypadku rozpoznania sepsy u chorego z neutropenią. Rozpoznanie jest stawiane na podstawie kryteriów rozpoznania. Tylko u części chorych udaje się mikrobiologiczne lub klinicznie potwierdzić obecność zakażenia, jednak ze względu na szybki przebieg i bardzo wysoką śmiertelność zakażeń towarzyszących neutropenii, których jedynym objawem może być wyłącznie gorączka, a także z niedostateczną szybkość, czułość i swoistość badań mikrobiologicznych w rozpoznaniu i wykluczaniu zakaźnych i niezakaźnych przyczyn gorączki, konieczne jest wdrożenie antybiotykoterapii empirycznej z zastosowaniem antybiotyków o szerokim spektrum działania bez oczekiwania na wynik badań mikrobiologicznych.
7 października
[edytuj kod]Scoliodon laticaudus – gatunek małego rekina z rodziny żarłaczowatych. Występuje w tropikalnych wodach przybrzeżnych Oceanu Indyjskiego oraz północno-zachodniego Oceanu Spokojnego, na głębokości nie przekraczającej 13 metrów. Preferuje akweny o skalistym dnie. Spotykany niekiedy w dolnych biegach rzek Malezji, Sumatry i Borneo, choć brakuje szczegółowych danych na temat tolerancji zasolenia dla potwierdzenia amfidromizmu tego gatunku. Posiada wrzecionowaty lekko zbudowany korpus z charakterystyczną wydłużoną głową z ostro zakończonym pyskiem, dużymi oczami i podłużnymi szeroko rozstawionymi nozdrzami. Grzbiet rekina ma barwę jasno lub ciemnoszarą z ciemniejszymi odbarwieniami, spód i boki są białe lub srebrne. Dorosłe osobniki osiągają długość nieco ponad 80 centymetrów. Samice są zwykle większe od samców. Poławia się go na wszystkich obszarach występowania w celach handlowych i konsumpcyjnych.
8 października
[edytuj kod]Amazonka niebieskoskrzydła – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny papugowatych, podrodziny papug neotropikalnych. Jedyny gatunek ptaka endemiczny dla Portoryko. Mierzy 28–30 cm długości, upierzenie głównie zielone, z czerwonym czołem i białymi obrączkami wokół oczu. osiąga dojrzałość płciową między 3. a 4. rokiem życia. Wyprowadza lęg raz w roku, gniazduje w dziuplach. Samica po złożeniu jaj pozostaje w gnieździe, nie opuszczając go. Młode są karmione przez oba ptaki z pary, opierzają się w pełni po 60–65 dniach. Dieta tych papug jest zróżnicowana, obejmuje kwiaty, owoce, liście, korę oraz nektar; pożywienia szukają w piętrze koron. Jest to jedyny pozostały rdzenny gatunek papugi na Portoryko, uznawany za krytycznie zagrożony od 1994 roku. Niegdyś szeroko rozprzestrzeniony i liczny, począł zmniejszać swą liczebność w XIX wieku i na początku XX wieku wskutek niszczenia jego środowiska. W 1968 roku podjęto działania mające uchronić te papugi od wymarcia. W 2012 roku całkowitą liczebność populacji na wolności oszacowano na 58–80 osobników, a w niewoli było ich około 300.
9 października
[edytuj kod]Jensenobotrya lossowiana – gatunek rośliny z monotypowego rodzaju Jensenobotrya w obrębie rodziny pryszczyrnicowatych. Występuje endemicznie w południowej części Afryki – w południowej Namibii. Jest to sukulent o bardzo ograniczonym zasięgu, oryginalnym pokroju, czasem uprawiany z tego powodu jako roślina ozdobna. Rośnie naturalnie na wybrzeżu. Dominującą formacją tego obszaru jest piaskowiec kwarcytowy. Skały, na których rośnie są kruche, a rośliny rosną na trudno dostępnych urwiskach, rozrastają się wśród fragmentów piaskowca kwarcytowego, w szczelinach, na półkach skalnych oraz piaszczystych stokach. Występuje na wysokości od 15 do 200 m n.p.m. Gałęzie często pokryte porostami. Liście pozostają zwykle jędrne z powodu regularnej mgły. Roślina uważana za długowieczną. A.G.J. Herre, który nazwał roślinę w 1951 roku, szacował, że mogą one osiągnąć wiek co najmniej 200 lat.
10 października
[edytuj kod]Wiatka WP-150 – radziecki skuter klasy 150 cm³, produkowany przez WPMZ Mołot w Wiatskich Polanach w latach 1957–1967. Stanowił kopię włoskiej Vespy. Bazę stanowiła Vespa GS150 z 1955 roku, jednakże silnik o mniejszej mocy i prostsza trzybiegowa skrzynia biegów zostały przejęte z wcześniejszego modelu Vespy 150. Konstrukcja następnie była dopracowywana i ulepszana. W 1959 roku powiększono moc silnika z 4,5 do 5,5 KM, dzięki m.in. modyfikacji gaźnika, przez co prędkość maksymalna wzrosła do ponad 70 km/h. W 1959 roku przeprowadzono doświadczalny rajd skuterów na dystansie 12 000 km. Wiatka, z ceną 320 rubli, była jednym z najtańszych pojazdów na rynku radzieckim. Od wystających boków karoserii, w ZSRR była nazywana „puzataja” – pyzata lub „bieriemiennaja” – brzemienna. Model WP-150 produkowany był do 1967 roku i powstało łącznie 290 467 egzemplarzy.
11 października
[edytuj kod]Groch ze słoniną – danie dawnej kuchni polskiej, wykonywane z ugotowanego na gęsto, zwykle przetartego grochu z dodatkiem stopionej słoniny. Było spożywane od średniowiecza przez wszystkie warstwy społeczne. Stanowiło niezbędny element uczty szlacheckiej. Wzmianki o nim znalazły się w licznych dziełach literackich, pisanych przez Polaków i cudzoziemców. Z czasem popadło w zapomnienie. W siłach zbrojnych II Rzeczypospolitej, groch ze słoniną był jedną z potraw serwowanych żołnierzom, a w XXI wieku grupy rekonstrukcyjne przyrządzają groch ze słoniną wedle wojskowych receptur kuchennych z tego okresu. Zbiorowe dzieło Kuchnia polska podaje przepis na pureé z grochu, oznaczony jako danie typowe dla kuchni polskiej, powtarzający bez istotnych zmian przepis wojskowy. W pracy naukowej z 2015 roku groch ze słoniną został określony jako polska „niemalże potrawa narodowa”.
12 października
[edytuj kod]U.S. Air Force Thunderbirds – zespół akrobacyjny sił powietrznych Stanów Zjednoczonych latający na myśliwcach General Dynamics F-16 Fighting Falcon, stacjonujący w bazie lotniczej Nellis w stanie Nevada. Organizacyjnie podlega 57. Skrzydłu US Air Force. Zespół utworzono w maju 1953 roku w bazie Luke w Arizonie jako 3600. Klucz Akrobacyjny (3600th Air Demonstration Flight). Wszystkie samoloty latające w Thunderbirds są maszynami bojowymi, jedynie tymczasowo rozbrojonymi i przystosowanymi do lotów pokazowych. Przywrócenie gotowości bojowej jest możliwe w ciągu 72 godzin. Na przestrzeni ponad sześćdziesięciu lat istnienia zespołu śmierć podczas pokazów lotniczych poniosło trzech jego członków.
13 października
[edytuj kod]Gorączka neutropeniczna – obniżenie liczby neutrofilów poniżej 500/µl lub poniżej 1000/µl przy przewidywanym spadku ich liczby poniżej 500/µl w ciągu 48 godzin i jednoczesna obecność gorączki zdefiniowanej jako ciepłota ciała powyżej 38,3 °C zmierzona w jamie ustnej lub utrzymywanie się temperatury powyżej 38,0 °C w odstępie godziny. Gorączka neutropeniczna również jest stwierdzana w przypadku rozpoznania sepsy u chorego z neutropenią. Rozpoznanie jest stawiane na podstawie kryteriów rozpoznania. Tylko u części chorych udaje się mikrobiologiczne lub klinicznie potwierdzić obecność zakażenia, jednak ze względu na szybki przebieg i bardzo wysoką śmiertelność zakażeń towarzyszących neutropenii, których jedynym objawem może być wyłącznie gorączka, a także z niedostateczną szybkość, czułość i swoistość badań mikrobiologicznych w rozpoznaniu i wykluczaniu zakaźnych i niezakaźnych przyczyn gorączki, konieczne jest wdrożenie antybiotykoterapii empirycznej z zastosowaniem antybiotyków o szerokim spektrum działania bez oczekiwania na wynik badań mikrobiologicznych.
14 października
[edytuj kod]Scoliodon laticaudus – gatunek małego rekina z rodziny żarłaczowatych. Występuje w tropikalnych wodach przybrzeżnych Oceanu Indyjskiego oraz północno-zachodniego Oceanu Spokojnego, na głębokości nie przekraczającej 13 metrów. Preferuje akweny o skalistym dnie. Spotykany niekiedy w dolnych biegach rzek Malezji, Sumatry i Borneo, choć brakuje szczegółowych danych na temat tolerancji zasolenia dla potwierdzenia amfidromizmu tego gatunku. Posiada wrzecionowaty lekko zbudowany korpus z charakterystyczną wydłużoną głową z ostro zakończonym pyskiem, dużymi oczami i podłużnymi szeroko rozstawionymi nozdrzami. Grzbiet rekina ma barwę jasno lub ciemnoszarą z ciemniejszymi odbarwieniami, spód i boki są białe lub srebrne. Dorosłe osobniki osiągają długość nieco ponad 80 centymetrów. Samice są zwykle większe od samców. Poławia się go na wszystkich obszarach występowania w celach handlowych i konsumpcyjnych.
15 października
[edytuj kod]Amazonka niebieskoskrzydła – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny papugowatych, podrodziny papug neotropikalnych. Jedyny gatunek ptaka endemiczny dla Portoryko. Mierzy 28–30 cm długości, upierzenie głównie zielone, z czerwonym czołem i białymi obrączkami wokół oczu. osiąga dojrzałość płciową między 3. a 4. rokiem życia. Wyprowadza lęg raz w roku, gniazduje w dziuplach. Samica po złożeniu jaj pozostaje w gnieździe, nie opuszczając go. Młode są karmione przez oba ptaki z pary, opierzają się w pełni po 60–65 dniach. Dieta tych papug jest zróżnicowana, obejmuje kwiaty, owoce, liście, korę oraz nektar; pożywienia szukają w piętrze koron. Jest to jedyny pozostały rdzenny gatunek papugi na Portoryko, uznawany za krytycznie zagrożony od 1994 roku. Niegdyś szeroko rozprzestrzeniony i liczny, począł zmniejszać swą liczebność w XIX wieku i na początku XX wieku wskutek niszczenia jego środowiska. W 1968 roku podjęto działania mające uchronić te papugi od wymarcia. W 2012 roku całkowitą liczebność populacji na wolności oszacowano na 58–80 osobników, a w niewoli było ich około 300.
16 października
[edytuj kod]Jensenobotrya lossowiana – gatunek rośliny z monotypowego rodzaju Jensenobotrya w obrębie rodziny pryszczyrnicowatych. Występuje endemicznie w południowej części Afryki – w południowej Namibii. Jest to sukulent o bardzo ograniczonym zasięgu, oryginalnym pokroju, czasem uprawiany z tego powodu jako roślina ozdobna. Rośnie naturalnie na wybrzeżu. Dominującą formacją tego obszaru jest piaskowiec kwarcytowy. Skały, na których rośnie są kruche, a rośliny rosną na trudno dostępnych urwiskach, rozrastają się wśród fragmentów piaskowca kwarcytowego, w szczelinach, na półkach skalnych oraz piaszczystych stokach. Występuje na wysokości od 15 do 200 m n.p.m. Gałęzie często pokryte porostami. Liście pozostają zwykle jędrne z powodu regularnej mgły. Roślina uważana za długowieczną. A.G.J. Herre, który nazwał roślinę w 1951 roku, szacował, że mogą one osiągnąć wiek co najmniej 200 lat.
17 października
[edytuj kod]Wiatka WP-150 – radziecki skuter klasy 150 cm³, produkowany przez WPMZ Mołot w Wiatskich Polanach w latach 1957–1967. Stanowił kopię włoskiej Vespy. Bazę stanowiła Vespa GS150 z 1955 roku, jednakże silnik o mniejszej mocy i prostsza trzybiegowa skrzynia biegów zostały przejęte z wcześniejszego modelu Vespy 150. Konstrukcja następnie była dopracowywana i ulepszana. W 1959 roku powiększono moc silnika z 4,5 do 5,5 KM, dzięki m.in. modyfikacji gaźnika, przez co prędkość maksymalna wzrosła do ponad 70 km/h. W 1959 roku przeprowadzono doświadczalny rajd skuterów na dystansie 12 000 km. Wiatka, z ceną 320 rubli, była jednym z najtańszych pojazdów na rynku radzieckim. Od wystających boków karoserii, w ZSRR była nazywana „puzataja” – pyzata lub „bieriemiennaja” – brzemienna. Model WP-150 produkowany był do 1967 roku i powstało łącznie 290 467 egzemplarzy.
18 października
[edytuj kod]Groch ze słoniną – danie dawnej kuchni polskiej, wykonywane z ugotowanego na gęsto, zwykle przetartego grochu z dodatkiem stopionej słoniny. Było spożywane od średniowiecza przez wszystkie warstwy społeczne. Stanowiło niezbędny element uczty szlacheckiej. Wzmianki o nim znalazły się w licznych dziełach literackich, pisanych przez Polaków i cudzoziemców. Z czasem popadło w zapomnienie. W siłach zbrojnych II Rzeczypospolitej, groch ze słoniną był jedną z potraw serwowanych żołnierzom, a w XXI wieku grupy rekonstrukcyjne przyrządzają groch ze słoniną wedle wojskowych receptur kuchennych z tego okresu. Zbiorowe dzieło Kuchnia polska podaje przepis na pureé z grochu, oznaczony jako danie typowe dla kuchni polskiej, powtarzający bez istotnych zmian przepis wojskowy. W pracy naukowej z 2015 roku groch ze słoniną został określony jako polska „niemalże potrawa narodowa”.
19 października
[edytuj kod]U.S. Air Force Thunderbirds – zespół akrobacyjny sił powietrznych Stanów Zjednoczonych latający na myśliwcach General Dynamics F-16 Fighting Falcon, stacjonujący w bazie lotniczej Nellis w stanie Nevada. Organizacyjnie podlega 57. Skrzydłu US Air Force. Zespół utworzono w maju 1953 roku w bazie Luke w Arizonie jako 3600. Klucz Akrobacyjny (3600th Air Demonstration Flight). Wszystkie samoloty latające w Thunderbirds są maszynami bojowymi, jedynie tymczasowo rozbrojonymi i przystosowanymi do lotów pokazowych. Przywrócenie gotowości bojowej jest możliwe w ciągu 72 godzin. Na przestrzeni ponad sześćdziesięciu lat istnienia zespołu śmierć podczas pokazów lotniczych poniosło trzech jego członków.
20 października
[edytuj kod]Gorączka neutropeniczna – obniżenie liczby neutrofilów poniżej 500/µl lub poniżej 1000/µl przy przewidywanym spadku ich liczby poniżej 500/µl w ciągu 48 godzin i jednoczesna obecność gorączki zdefiniowanej jako ciepłota ciała powyżej 38,3 °C zmierzona w jamie ustnej lub utrzymywanie się temperatury powyżej 38,0 °C w odstępie godziny. Gorączka neutropeniczna również jest stwierdzana w przypadku rozpoznania sepsy u chorego z neutropenią. Rozpoznanie jest stawiane na podstawie kryteriów rozpoznania. Tylko u części chorych udaje się mikrobiologiczne lub klinicznie potwierdzić obecność zakażenia, jednak ze względu na szybki przebieg i bardzo wysoką śmiertelność zakażeń towarzyszących neutropenii, których jedynym objawem może być wyłącznie gorączka, a także z niedostateczną szybkość, czułość i swoistość badań mikrobiologicznych w rozpoznaniu i wykluczaniu zakaźnych i niezakaźnych przyczyn gorączki, konieczne jest wdrożenie antybiotykoterapii empirycznej z zastosowaniem antybiotyków o szerokim spektrum działania bez oczekiwania na wynik badań mikrobiologicznych.
21 października
[edytuj kod]SM UC-9 – niemiecki podwodny stawiacz min z okresu I wojny światowej, dziewiąty w kolejności okręt podwodny typu UC I. Zwodowany 11 lipca 1915 roku w stoczni AG Vulcan Stettin w Hamburgu, został przyjęty do służby w Kaiserliche Marine 15 lipca 1915 roku. Załoga okrętu składała się z 1 oficera (dowódcy) oraz 13 podoficerów i marynarzy. Jego dowódcą mianowany został por. mar. Paul Schürmann, a okręt włączono do Flotylli Szkolnej. We wrześniu okręt przebazowano do Flandrii i wszedł w skład stacjonującej tam flotylli. W czasie służby operacyjnej SM UC-9 odbył 2 patrole bojowe, nie odnosząc sukcesów. Okręt został zatopiony na południowy wschód od Harwich 21 października 1915 roku, prawdopodobnie na skutek eksplozji własnej miny.
22 października
[edytuj kod]Pesa Sundeck – rodzina wagonów piętrowych produkowana przez zakłady Pesa z Bydgoszczy. W jej skład wchodzą wagony sterownicze oraz wagony środkowe, które w połączeniu z lokomotywami z rodziny Pesa Gama tworzą pociągi w systemie push-pull. W kwietniu 2014 roku Koleje Mazowieckie zamówiły 22 wagony Sundeck oraz 2 elektrowozy Gama. Według podpisanej umowy pojazdy miały zostać dostarczone do sierpnia 2015 roku, ale produkcja opóźniła się. Pod koniec września 2015 roku na targach Trako w Gdańsku miała miejsce premiera rodziny wagonów Sundeck. W połowie grudnia 2015 roku natomiast ukończono produkcję wszystkich zamówionych pojazdów i do końca 2015 roku dokonano ich odbioru. Włączenie do eksploatacji miało miejsce 31 stycznia 2016 roku.
23 października
[edytuj kod]TNA King of the Mountain Championship – nieaktywny tytuł mistrzowski promowany przez amerykańską federację wrestlingu Total Nonstop Action Wrestling. Został utworzony 23 października 2008 roku podczas odcinka TNA Impact!. Wówczas, Booker T ujawnił zawartość metalowej walizki, którą nosił przy sobie od kilku tygodni. Wyjął z niej pas i ogłosił się pierwszym TNA Legends Championem. Zadeklarował ponadto, że mistrzostwo należy do niego, dlatego będzie go bronił, gdy uzna to za słuszne. W marcu 2009 roku na gali Destination X, A.J. Styles pokonał Bookera T i odebrał mu mistrzostwo. Zdobywszy je, Styles został pierwszym w historii TNA Grand Slam Championem. Pierwotnie tytuł nosił nazwę TNA Legends Championship. W kolejnych latach znany był również jako TNA Global Championship oraz TNA Television Championship. Został zdezaktywowany 13 sierpnia 2016 roku podczas nagrywania odcinka Impact Wrestling.
24 października
[edytuj kod]Creatures – komputerowa gra platformowa typu side-scrolling z elementami gry logicznej stworzona przez Apex Computer Productions, brytyjską wytwórnię założoną przez braci Rowlands. Gra została wydana w grudniu 1990 roku przez Thalamus Ltd na Commodore 64, wydano ją także na platformy Atari ST oraz Amiga. W Creatures zadaniem gracza jest uwolnienie porwanych współbratymców z rąk złych demonów. Gracz steruje tytułowym Clydem Radcliffem za pomocą dżojstika lub klawiatury. Celem gry jest przejście na drugą stronę planszy przed upływem ustalonego czasu: 600 sekund. Gra została dobrze przyjęta przez prasę fachową i uzyskała kilka wyróżnień. Gra była sprzedawana wraz z pluszową maskotką Fuzzy Wuzzie. W instrukcji do gry znajdowały się humorystyczne wskazówki, jak należy się nią opiekować. Miała kontynuację w postaci Creatures II: Torture Trouble, wydanej w 1992 roku na Commodore 64.
25 października
[edytuj kod]Kodeks Watykański Gr. 354 – grecki kodeks majuskułowy Nowego Testamentu zawierający tekst czterech Ewangelii. Kolofon kodeksu informuje, że rękopis powstał w 949 roku, a sporządzony został przez mnicha o imieniu Michał. Ten rękopis jest jednym z najstarszych posiadających datę greckich rękopisów Nowego Testamentu i zarazem jedynym odatowanym przez skrybę kodeksem majuskułowym. Rękopis był często cytowany w XIX-wiecznych wydaniach Nowego Testamentu. Dzisiaj jego tekst nie jest wysoko oceniany przez krytyków tekstu i w efekcie jest rzadko cytowany we współczesnych krytycznych wydaniach greckiego Nowego Testamentu. Rękopis cytuje zaginiony fragment dzieła Klemensa Aleksandryjskiego – Hypotyposes. Rękopis został przystosowany do użytku liturgicznego. Kodeks przechowywany jest w Bibliotece Watykańskiej.
26 października
[edytuj kod]Sicco – kapłan religii etnicznej i zarazem przywódca zabójców św. Wojciecha, wspomniany w dwóch najstarszych utworach hagiograficznych poświęconych temu męczennikowi. Miano, pod jakim występuje, traktowane jest na ogół jako imię konwencjonalne. Żywot pierwszy św. Wojciecha autorstwa najpewniej Jana Kanapariusza podaje, że Sicco zadał misjonarzowi cios włócznią w serce. Uczynił to jako pierwszy z napastników z powodu pełnienia kapłańskiej funkcji. Z kolei Żywot drugi św. Wojciecha Brunona z Kwerfurtu nie wspomina, aby „wódz i herszt bandy” Prusów był kapłanem, jakkolwiek i w tym przekazie to on wymierza pierwsze uderzenie. Ponadto w żywocie przekazano informację, że stracił on brata w walce z Polanami. Oprócz wymienionych wyżej tekstów Sicco jako przywódca Prusów występuje także w czeskim, wierszowanym żywocie św. Wojciecha Quatuor immensi.
27 października
[edytuj kod]Ewolucja biologiczna – zmiany cech całych grup organizmów następujące z biegiem pokoleń. Procesy ewolucyjne powodują powstawanie bioróżnorodności na każdym poziomie organizacji biologicznej, w tym na poziomie gatunku, osobniczym i molekularnym. Powtarzające się powstawanie nowych gatunków, zmiany w obrębie gatunków i wymieranie gatunków w obrębie historii życia na Ziemi demonstrowane są przez zespół wspólnych cech morfologicznych i biochemicznych, w tym sekwencje DNA. W sensie zastosowań praktycznych zrozumienie ewolucji wykorzystano na wielu polach nauki i przemysłu, włączając w to rolnictwo, medycynę człowieka i innych zwierząt oraz nauki o życiu w ogólności. Odkrycia w biologii ewolucyjnej wywarły znaczny wpływ nie tylko na tradycyjne dziedziny biologii, ale również na inne dyscypliny akademickie, jak antropologia biologiczna czy psychologia ewolucyjna. Obliczenia ewolucyjne, dział badań sztucznej inteligencji, stosuje zasady Charlesa Darwina do rozwiązywania problemów informatycznych.
28 października
[edytuj kod]László Gellér – węgierski skoczek narciarski, uczestnik Zimowych Igrzysk Olimpijskich 1964 i 1968, reprezentant klubu Honvéd Budapeszt, pięciokrotny mistrz Węgier w skokach narciarskich, rekordzista skoczni w Mátraházie. W lutym 1962 roku László Gellér uczestniczył w mistrzostwach świata w narciarstwie klasycznym. Konkurs skoków na skoczni K-90 ukończył na 58. miejscu, a na skoczni K-60 był 62. W latach 1961–1972 Gellér startował w konkursach Turnieju Czterech Skoczni. Najwyższe miejsce w karierze zajął 7 stycznia 1968 roku na skoczni w Bischofshofen, gdzie był dziewiąty. Węgier w swojej karierze pięciokrotnie zdobywał indywidualne mistrzostwo kraju w skokach narciarskich. Po zakończeniu kariery pracował jako trener skoków narciarskich, nie odniósł jednak większych sukcesów.
29 października
[edytuj kod]Konkurs Piosenki Eurowizji 2005 – 50. Konkurs Piosenki Eurowizji został zorganizowany 19 i 21 maja 2005 roku w Pałacu Sportu w Kijowie przez ukraińskiego nadawcę publicznego Narodowa Telekompania Ukrainy (NTU), dzięki zwycięstwu Rusłany, reprezentantki Ukrainy podczas konkursu w 2004 roku. Koncert półfinałowy oraz finał prowadzili prezenterka Marija Jefrosynina i dziennikarz radiowo-telewizyjny Pawło Szylko. W przeciwieństwie do konkursu w poprzednich latach, do transmisji koncertu półfinałowego 50. Konkursu Piosenki Eurowizji zobligowani byli nadawcy wszystkich 39 krajów uczestniczących w widowisku. Finał konkursu wygrała Elena Paparizou, reprezentantka Grecji z utworem My Number One autorstwa Christosa Dantisa i Natalii Germanou, za który zdobyła łącznie 230 punktów.
30 października
[edytuj kod]ORP Nurek – polski okręt-baza nurków z okresu dwudziestolecia międzywojennego i początku II wojny światowej. Zbudowany w Warsztatach Portowych Marynarki Wojennej w Gdyni, do służby wcielony w 1936 roku w charakterze bazy nurków i okrętu ratowniczego, w szczególności dla okrętów podwodnych. Uczestniczył w pracach przy budowie portów w Helu oraz Władysławowie. Został zbombardowany i zatopiony 1 września w porcie wojennym Oksywie; okręt w wyniku wybuchu został odrzucony na odległość około 25 m od mola na środek basenu portowego, gdzie natychmiast zatonął. Na jego pokładzie zginęło 16 z 22 członków załogi w tym dowódca, Wincenty Tomasiewicz. 17 ofiarą nalotu, poległą na pokładzie Nurka, był bosman Sierko, który nie należał do jego załogi. Wrak wydobyli Niemcy i pocięli na złom.
31 października
[edytuj kod]Creatures – komputerowa gra platformowa typu side-scrolling z elementami gry logicznej stworzona przez Apex Computer Productions, brytyjską wytwórnię założoną przez braci Rowlands. Gra została wydana w grudniu 1990 roku przez Thalamus Ltd na Commodore 64, wydano ją także na platformy Atari ST oraz Amiga. W Creatures zadaniem gracza jest uwolnienie porwanych współbratymców z rąk złych demonów. Gracz steruje tytułowym Clydem Radcliffem za pomocą dżojstika lub klawiatury. Celem gry jest przejście na drugą stronę planszy przed upływem ustalonego czasu: 600 sekund. Gra została dobrze przyjęta przez prasę fachową i uzyskała kilka wyróżnień. Gra była sprzedawana wraz z pluszową maskotką Fuzzy Wuzzie. W instrukcji do gry znajdowały się humorystyczne wskazówki, jak należy się nią opiekować. Miała kontynuację w postaci Creatures II: Torture Trouble, wydanej w 1992 roku na Commodore 64.