Województwo lubelskie: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Lajsikonik (dyskusja | edycje) m Ujednoznacznienie linku z Hrebenne na Hrebenne (powiat hrubieszowski) przy pomocy Popups |
Wenecjanin (dyskusja | edycje) |
||
Linia 420: | Linia 420: | ||
==[[Grafika:Obiekt zabytkowy znak.svg|20px|zabytki]] Zabytki i atrakcje turystyczne== |
==[[Grafika:Obiekt zabytkowy znak.svg|20px|zabytki]] Zabytki i atrakcje turystyczne== |
||
*[[Biała Podlaska]] – [[Zespół pałacowo |
*[[Biała Podlaska]] – [[Zespół pałacowo-parkowy Radziwiłłów w Białej Podlaskiej|Pozostałości twierdzy i zamku Radziwiłłów]] |
||
**[[Kościół pw. św. Anny w Białej Podlaskiej|Kościół pw. św. Anny ]] z 1572r. |
**[[Kościół pw. św. Anny w Białej Podlaskiej|Kościół pw. św. Anny ]] z 1572r. |
||
**[[Kościół pw. św. Antoniego w Białej Podlaskiej|Zespół Klasztorny Kapucynów]] z 1671r. |
**[[Kościół pw. św. Antoniego w Białej Podlaskiej|Zespół Klasztorny Kapucynów]] z 1671r. |
Wersja z 14:05, 12 sie 2007
| |||||||||||||
| |||||||||||||
Państwo | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Siedziba wojewody |
{{{stolica}}} | ||||||||||||
Wojewoda |
Wojciech Żukowski | ||||||||||||
Siedziba sejmiku |
{{{siedziba sejmiku}}} | ||||||||||||
Marszałek |
Jarosław Zdrojkowski | ||||||||||||
Powierzchnia ({{{rok powierzchni}}}) |
{{{powierzchnia}}} km² | ||||||||||||
Populacja ({{{rok ludności}}}) • liczba ludności |
| ||||||||||||
• gęstość |
{{{gęstość zaludnienia}}} os./km² | ||||||||||||
Podział administracyjny | |||||||||||||
| |||||||||||||
Położenie na mapie Polski [[Plik:{{{mapa Polski}}}|240x240px|alt=Położenie na mapie Polski|]] | |||||||||||||
Położenie na mapie Polski Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |||||||||||||
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|} |
Województwo lubelskie jest jednym z 16 województw; jednostką podziału administracyjnego Polski. Obejmuje krainy historyczne: Małopolskę (Lubelszczyzne), Południowe Podlasie i Ziemię chełmską która jest częścią Rusi Czerwonej.
Utworzone w 1999 roku z województw poprzedniego podziału administracyjnego:
- lubelskiego starego (w całości)
- zamojskiego (w całości)
- chełmskiego (w całości)
- bialskopodlaskiego (oprócz gmin powiatu łosickiego)
- tarnobrzeskiego (tylko gminy powiatów janowskiego i kraśnickiego)
- siedleckiego (tylko gminy powiatu łukowskiego oraz gmina Kłoczew z powiatu ryckiego)
Marszałkowie województwa
- Osobny artykuł:
Stanowisko Marszałka Województwa Lubelskiego zostało ustanowione w 1998 roku w ramach reformy administracyjnej. Kadencja trwa 4 lata. Obecnie trwa III Kadencja.
Wojewodowie
- Osobny artykuł:
Nr | Wojewoda | Okres urzędowania | Premier | |
---|---|---|---|---|
od | do | |||
1 | Krzysztof Michalski | Jerzy Buzek | ||
2 | Waldemar Dudziak | |||
3 | Andrzej Kurowski | Leszek Miller | ||
4 | Wojciech Żukowski | |||
Jarosław Kaczyński |
Samorząd województwa
- Zarząd Województwa Lubelskiego:
- Marszałek: Jarosław Zdrojkowski
- Wicemarszałkowie: Andrzej Olborski, Jacek Sobczak
- Członkowie Zarządu: Krzysztof Grabczuk, Mariusz Grad
- Sejmik Województwa Lubelskiego
Geografia
|
|
Województwo jest położone we wschodniej części Polski, graniczy z Ukrainą i Białorusią, a także z województwami:
Krainy geograficzne: Wyżyna Lubelska, Kotlina Sandomierska, Polesie Lubelskie, Południowe Podlasie, Roztocze.
Siedzibą władz wojewódzkich jest Lublin.
Województwo lubelskie:
- Zajmuje 8% powierzchni Polski, 3 miejsce w kraju pod względem powierzchni.
- 213 gmin, 3645 sołectw i 4206 wsi
Podział administracyjny
Województwo lubelskie składa się z 24 powiatów - 20 ziemskich i 4 grodzkich:
- powiat bialski
- powiat biłgorajski
- powiat chełmski
- powiat hrubieszowski
- powiat janowski
- powiat krasnostawski
- powiat kraśnicki
- powiat lubartowski
- powiat lubelski
- powiat łęczyński
- powiat łukowski
- powiat opolski
- powiat parczewski
- powiat puławski
- powiat radzyński
- powiat rycki
- powiat świdnicki
- powiat tomaszowski
- powiat włodawski
- powiat zamojski
Powiaty grodzkie to Lublin, Chełm, Zamość i Biała Podlaska.
Miasta
W województwie lubelskim jest 41 miast, w tym 4 miasta na prawach powiatów. Miasta zostały uszeregowane według liczby mieszkańców (faktycznego miejsca zamieszkania). Liczba ludności i powierzchnia wg. GUS z 31 grudnia 2006 r.
Podkreślone zostały siedziby powiatów ziemskich a wytłuszczone siedziby powiatów grodzkich.
- Lublin – 353.483 (147,45 km²)
- Chełm – 68.160 (35,28 km²)
- Zamość – 66.802 (30,34 km²)
- Biała Podlaska – 58.075 (49,40 km²)
- Puławy – 49.755 (50,49 km²)
- Świdnik – 40.082 (20,35 km²)
- Kraśnik – 35.913 (25,29 km²)
- Łuków – 30.593 (35,75 km²)
- Biłgoraj – 27.244 (21,10 km²)
- Lubartów – 22.928 (13,91 km²)
- Łęczna – 21.560 (19,00 km²)
- Tomaszów Lubelski – 20.222 (13,29 km²)
- Krasnystaw - 19.361 (42,13 km²)
- Hrubieszów - 18.549 (33,03 km²)
- Dęblin - 17.976 (38,35 km²)
- Międzyrzec Podlaski - 17.119 (19,75 km²)
- Radzyń Podlaski - 16.121 (19,31 km²)
- Włodawa - 13.589 (17,97 km²)
- Janów Lubelski - 11.971 (14,84 km²)
- Parczew - 10.281 (8,05 km²)
- Poniatowa - 9.877 (15,26 km²)
- Ryki - 9.732 (27,22 km²)
- Opole Lubelskie - 8.844 (15,12 km²)
- Bełżyce - 7.022 (23,46 km²)
- Terespol - 6.002 (10,11 km²)
- Bychawa - 5.300 (6,69 km²)
- Szczebrzeszyn - 5.283 (29,12 km²)
- Rejowiec Fabryczny - 4.495 (14,28 km²)
- Nałęczów - 4.217 (13,82 km²)
- Kazimierz Dolny - 3.514 (30,44 km²)
- Kock - 3.474 (16,78 km²)
- Tarnogród - 3.399 (10,69 km²)
- Zwierzyniec - 3.351 (4,82 km²)
- Krasnobród - 3.004 (6,99 km²)
- Stoczek Łukowski - 2.744 (9,15 km²)
- Annopol - 2.675 (7,73 km²)
- Piaski - 2.621 (8,43 km²)
- Józefów - 2.436 (5,00 km²)
- Ostrów Lubelski - 2.236 (29,77 km²)
- Tyszowce - 2.186 (17,85 km²)
- Frampol - 1.421 (4,67 km²)
Zasoby surowców mineralnych
- Ta sekcja jest niekompletna. Jeśli możesz,
- Węgiel kamienny w okolicach Łęcznej, Puchaczowa, Bogdanki, obecnie wydobywany w jednej kopalni – KWK Bogdanka
- Niewielkie złoża ropy naftowej i gazu ziemnego m.in. w okolicach Lublina (Minkowice, Ciecierzyn, okolice Abramowa) oraz w pobliżu Zamościa – obecnie wyeksploatowane.
- Wapienie – tereny Roztocza Zachodniego i Środkowego
- Opoki i margle na obszarze na zachód od Chełma (m.in. kopalnie odkrywkowe w Rejowcu), a także nad brzegami Wisły – kamieniołomy obecnie zamknięte.
Historia
Obecne ziemie woj. lubelskiego należały w I Rzeczypospolitej do województw: lubelskiego, ruskiego (ziemia chełmska) i bełskiego. Część powiatu radzyńskiego, powiat bialski oraz powiat włodawski należał do województwa brzesko-litewskiego Wielkiego Księstwa Litewskiego.
Województwo lubelskie w latach 1474-1795
- Osobny artykuł:
Województwo lubelskie w latach 1816-1837
- Osobny artykuł:
Stworzone w 1816 (poprzednik: Departament lubelski, następca w 1837: Gubernia lubelska.
Województwo lubelskie w okresie II RP
- Osobny artykuł:
Województwo lubelskie w latach 1946-1950
- Stolica: Lublin
- Powiaty: m. Lublin, bialski, biłgorajski, chełmski, hrubieszowski, kraśnicki, janowski, krasnostawski, lubartowski, lubelski, łukowski, puławski, radzyński, siedlecki, tomaszowski, węgrowski, włodawski, zamojski.
- Główne miasta: Biała Podlaska, Biłgoraj, Chełm, Dęblin, Hrubieszów, Krasnystaw, Kraśnik, Lubartów, Łuków, Włodawa, Puławy, Siedlce, Zamość.
Województwo lubelskie w latach 1950-1975
- Stolica: Lublin
- Powiaty: m. Lublin, bełżycki, bialski, biłgorajski, bychawski, chełmski, hrubieszowski, kraśnicki, janowski, krasnostawski, lubartowski, lubelski, łukowski, puławski, radzyński, tomaszowski, włodawski, zamojski.
- Główne miasta: Biała Podlaska, Biłgoraj, Chełm, Dęblin, Hrubieszów, Kraśnik, Lubartów, Łuków, Włodawa, Puławy, Zamość.
Województwo lubelskie w latach 1975-1998
- Stolica: Lublin
- Główne miasta: Puławy, Kraśnik, Lubartów, Dęblin, Ryki, Lubartów, Poniatowa, Opole Lubelskie, Łęczna.
Reforma administracyjna w 1999 r.
W 1999 r. w wyniku reformy administracyjnej powstało nowe województwo rządowo-samorządowe z obszaru województw lubelskiego, chełmskiego, zamojskiego oraz części bialskopodlaskiego, siedleckiego i tarnobrzeskiego.
Ludność w latach
Przemysł
Najważniejsze zakłady przemysłowe województwa to:
- Lubelski Węgiel – KWK Bogdanka
- Elektrociepłownia Lublin-Wrotków
- Cementownia Chełm
- Zamojska Korporacja Energetyczna SA - Zamość
- Zakłady Azotowe Puławy
- Black Red White - producent mebli – Biłgoraj (siedziba firmy), Zamość
- Linia Hutnicza Szerokotorowa Sp. z o.o. - operator kolejowy - Zamość
- Ambra - producent win - Biłgoraj
- Cukrownia "Krasnystaw" - Siennica Nadolna
- Wytwórnia Sprzętu Komunikacyjnego "PZL Świdnik" - Świdnik
- Firma Cukiernicza "Solidarność" Sp. z o.o. - Lublin
- FAELBUD S.A. - Lublin
- Fabryka Łożysk Tocznych – Kraśnik
- Lubella S.A. - producent makaronów i płatków śniadaniowych - Lublin
- Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska Krasnystaw - Krasnystaw
- "Pol-Skone" - producent okien i drzwi - Lublin (siedziba firmy), Biłgoraj
- "Sipma" - producent sprzętu rolniczego - Lublin
- Tsubaki - Hoover Polska Sp. z o.o. - Kraśnik
- Stalprodukt Zamość - Zamość
- "Mewa" - producent bielizny - Biłgoraj
- Zakłady Krawieckie "Delia" S.A. - Zamość
- Przetwórnia owoców "Ybbstaler" - Chełm
- Zakłady Meblarskie - "Meblotab" - Chełm
- "Model" - producent opakowań z tektury - Biłgoraj
- Zakłady Obuwnicze "Escott" – Chełm
- Eldorado S.A. - Lublin
- KOMAS Sp. z o.o. - Janów Lubelski
Lubelszczyzna ma szansę stać się ważnym dla Unii Europejskiej regionem produkcji ekologicznej, zdrowej żywności.
Gospodarka
W 2006 Lubelszczyzna została przez Eurostat uznana za najbiedniejszy region Unii Europejskiej ze średnim dochodem na głowę mieszkańca 3538 euro (33% średniej unijnej). Dane pochodzą jednak z roku 2004.
Środowisko i jego ochrona
Na uwagę zasługują duże kompleksy leśne: Lasy Janowskie i Puszcza Solska tworzące zwarty ciąg w południowej części regionu oraz Lasy Sobiborskie, Włodawskie i Parczewskie na wschodzie i Lasy Kozłowłeckie na północ od Lublina. Mają tu granice zasięgów takie gatunki drzew jak np.: buk pospolity, jodła pospolita, dąb bezszypułkowy. Szczególnie cenny przyrodniczo, obok Roztoczańskiego Parku Narodowego jest obszar Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego - jedynego pojezierza w Polsce znajdującego się poza zasięgiem ostatniego zlodowacenia. W 2002 roku obszarowi temu UNESCO nadało status Międzynarodowego Rezerwatu Biosfery „Polesie Zachodnie". W centralnej części tego rezerwatu znajduje się Poleski Park Narodowy. Docelowo będzie to jeden z nielicznych na świecie trójpaństwowych rezerwatów biosfery: polsko-ukraińsko-białoruski.
Na terenie województwa lubelskiego znajdują się dwa parki narodowe:
- Chełmski Park Krajobrazowy
- Kazimierski Park Krajobrazowy
- Kozłowiecki Park Krajobrazowy
- Krasnobrodzki Park Krajobrazowy
- Krzczonowski Park Krajobrazowy
- Nadwieprzański Park Krajobrazowy
- Park Krajobrazowy Lasy Janowskie
- Park Krajobrazowy Podlaski Przełom Bugu
- Park Krajobrazowy Pojezierze Łęczyńskie
- Park Krajobrazowy Puszczy Solskiej
- Poleski Park Krajobrazowy
- Południoworoztoczański Park Krajobrazowy
- Skierbieszowski Park Krajobrazowy
- Sobiborski Park Krajobrazowy
- Strzelecki Park Krajobrazowy
- Szczebrzeszyński Park Krajobrazowy
- Wrzelowiecki Park Krajobrazowy
Ciekawe miejsca
- Janów Podlaski
- Zamość
- "Perła Renesansu"
- Chełm
- Lublin
Nauka i oświata
Uczelnie wyższe
- Lublin
- Akademia Medyczna w Lublinie (http://www.am.lublin.pl/),
- Akademia Rolnicza w Lublinie (http://www.ar.lublin.pl/),
- Katolicki Uniwersytet Lubelski (http://www.kul.lublin.pl/),
- Lubelska Szkoła Biznesu (http://www.lbs.pl/),
- Politechnika Lubelska (http://www.pol.lublin.pl/),
- Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej (http://www.umcs.lublin.pl/),
- Wyższa Szkoła Ekonomii i Innowacji w Lublinie (http://www.wsei.lublin.pl/),
- Wyższa Szkoła Nauk Społecznych z siedzibą w Lublinie (http://www.wsns.lublin.pl/),
- Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Administracji (http://www.wspa.lublin.pl/),
- Wyższa Szkoła Społeczno-Przyrodnicza w Lublinie (http://www.wssp.edu.pl/).
- Biała Podlaska
- AWF w Warszawie, Zamiejscowy Wydział Wychowania Fizycznego w Białej Podlaskiej (http://www.awf-bp.edu.pl/),
- Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Białej Podlaskiej (http://www.pwsz.bialapodlaska.pl/),
- Filia UMCS przy Podlaskiej Fundacji Wspierania Talentów (http://www.pfwt.com.pl/),
- Filia Politechniki Radomskiej, Wydział Transportu.
- Biłgoraj
- Filia UMCS (http://www.umcs.bilgoraj.lbl.pl/kolegium/)
- Puławy
- Ryki
- Chełm
- Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Chełmie (http://www.pwsz.chelm.pl/)
- Wyższa Szkoła Stosunków Międzynarodowych i Komunikacji Społecznej w Chełmie (http://www.wssm.pl)
- Nauczycielskie Kolegium Języków Obcych
- Medyczne Studium Zawodowe imienia Władysławy Szoc w Chełmie
- Szkoła Wyższa imienia Bogdana Jańskiego Wydział Zamiejscowy w Chełmie
- Tomaszów Lubelski
- Zamiejscowy Wydział Nauk Prawnych i Ekonomicznych KUL
- Zamość
- Wydział Nauk Rolniczych w Zamościu Akademii Rolniczej w Lublinie (http://www.wnr.edu.pl/)
- Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Zamościu (http://www.pwszzamosc.pl/)
- Wyższa Szkoła Humanistyczno – Ekonomiczna im. Jana Zamoyskiego z siedzibą w Zamościu (http://www.wszh-e.edu.pl/)
- Wyższa Szkoła Zarządzania i Administracji (http://www.wszia.edu.pl/test/)
- Zespół Kolegiów Nauczycielskich w Zamościu (http://zknzamosc.edu.pl/)
- Medyczne Studium Zawodowe w Zamościu (www.msz.zamosc.pl/)
Zabytki i atrakcje turystyczne
- Biała Podlaska – Pozostałości twierdzy i zamku Radziwiłłów
- Kościół pw. św. Anny z 1572r.
- Zespół Klasztorny Kapucynów z 1671r.
- Bełżyce – zamek i kościół z poł. XVII wieku
- Biłgoraj
- skansen "Zagroda sitarska"
- kościół św. Jerzego
- kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny
- zespół klasztorny Franciszkanów w Puszczy Solskiej: stary kościół z XVII wieku, nowy z lat 20. XX wieku, klasztor, kaplica, dzwonnica (XVIII w.)
- Chełm
- kościół Rozesłania św. Apostołów
- podziemia kredowe
- bazylika NMP, dawna katedra unicka, w jej otoczeniu klasztor Bazylianów, pałac biskupi, dawny szpital oraz Brama Uściługska z pocz. XVII wieku, jedyny zachowany fragment Dolnego Zamku.
- pozostałości grodu z murowanym pałacem i cerkwią króla Rusi Daniela Halickiego, poł. XIII wieku
- park miejski
- park "na górce"
- kościół Reformatów
- cerkiew św. Jana Teologa
- Chodel - gotycko-renesansowy kościół parafialny z poł. XVI wieku, ruina kościoła Jezuitów na wyspie z poł. XVIII wieku.
- Dęblin – twierdza
- Firlej – jezioro, drewniany kościół z lat 70. XIX wieku.
- Gołąb – kościół św. Floriana i Katarzyny (lata 20. XVII wieku), domek loretański (lata 30. XVII wieku)
- Hniszów – dąb Bolko
- Hrebenne – cerkiew greckokatolicka św. Mikołaja
- Hamernia – Rezerwat przyrody Czartowe Pole
- Janowiec nad Wisłą – ruiny zamku Piotra Firleja, kościół parafialny z XIV wieku, rozbudowany w XVI wieku, w nim renesansowe nagrobki Firlejów dłuta Santi Gucciego|
- Jabłeczna – prawosławny zespół klasztorny
- Janów Lubelski
- kościół barokowy z XVIII wieku wraz z zabudową poklasztorną
- Porytowe Wzgórze - miejsce największej bitwy partyzanckiej II wojny światowej na ziemiach polskich, pomnik upamiętniający bitwę oraz liczne mogiły w okolicznych lasach
- ekspozycja leśnej kolejki wąskotorowej
- ostoja konika biłgorajskiego
- Janów Podlaski
- stadnina koni
- dawna katedra diecezji podlaskiej z XVIII wieku
- pozostałości zamku biskupiego
- grota Naruszewicza
- najstarszy w Polsce czynny dystrybutor paliwa na stacji benzynowej, lata 30. XX wieku
- Kazimierz Dolny nad Wisłą
- zamek
- rynek
- kościół św. Jana Chrzciciela
- wąwozy lessowe
- Józefów - kościół Niepokalanego Poczęcia NMP, kamieniołomy
- Kodeń – kościół pw św. Anny
- Kozłówka - Pałac i Muzeum Zamoyskich
- Kraśnik
- nietypowy układ urbanistyczny miasta
- Kościół parafialny pw. WNMP, późnogotycki, z cennym renesansowym i manierystycznym wystrojem i budynki poklasztorne
- Barokowy kościół św. Ducha
- Synagoga i bożnica z XVII i XIX wieku z zachowaną bimą i fragmentami polichromii
- Wzgórze zamkowe z pozostałościami zamku z przełomu XIV i XV wieku
- Krasnobród – zespół kościelno-klasztorny
- Kurów – kościół pw. NMP z XV w.
- Lublin – jeden z największych zespołów zabytkowych w Polsce, zabytki architektury od poł. XIII wieku do dziś. Liczne kościoły, cerkwie, pałace magnackie, kamienice, budynki użyteczności publicznej, dwory szlacheckie i obiekty obronne.
- Lubartów - barokowe kościoły z I poł. XVIII wieku: parafialny pw. św. Anny i klasztorny Kapucynów, pałac z XVI wieku, przebudowany w XVIII m.in. przez Jakuba Fontanę.
- Momoty Górne - drewniany kościółek zbudowany i wykończony przez jednego człowieka - ks. Pińciurka
- Nałęczów
- park uzdrowiskowy
- wille w stylu secesyjnym, szwajcarskim i zakopiańskim
- Okuninka - miejscowość wypoczynkowa nad Jeziorem Białym, które posiada wysoką klasę czystości
- Opole Lubelskie
- kościół parafialny z XVII wieku z cennym późnobarokowym wystrojem i zabudowania klasztorne i szkolne Pijarów
- pałac Tarłów i Lubomirskich, przebudowany w XVIII wieku ze starszego zamku. Pracowali przy nim. m.in. Jakub Fontana, Dominik Merlini i Franciszek Ferdynand Nax
- pałacyk letni ks. Aleksandra Lubomirksiego w Niezdowie, z lat 1785-1787, wzniesiony przez nadwornego architekta Lubomirskich Franciszka Degena
- zabudowa miejska: ratusz, zajazdy, domy z XVIII-XIX wieku
- Puławy nad Wisłą – zespół pałacowo-parkowy, ciekawa architektura
- Radzyń Podlaski
- pałac Potockich
- kościół św. Trójcy, nagrobek Jerzego Mniszcha
- Tarnogród
- Kościółek św. Rocha z 1600-1624
- Synagoga z 1686
- Kościółek pw. Przemienienia Pańskiego z 1750-1777
- Cerkiew prawosławna pw. Świętej Trójcy z 1870-1875
- Tomaszów Lubelski – kościół Zwiastowania NMP
- Uchanie – kościół Wniebowzięcia NMP z manierystycznymi nagrobkami Uchańskich
- Włodawa
- Barokowy kościół pw. św. Ludwika,
- Cerkiew prawosławna pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny,
- Wielka Synagoga wzniesiona w roku 1764, przy której znajdują się jeszcze dwa pokrewne budynki (Mała Synagoga oraz Bejt ha-midrasz). Obecnie w całym tym kompleksie znajduje się Muzeum Pojezierza Łęczyńsko - Włodawskiego.
- "Czworobok" - budowla w kształcie kwadratu z dziedzińcem w środku - zabytek unikatowy, najprawdopodobniej jedyny tego rodzaju w Polsce.
- Zamość - najwspanialszy przykład architektury renesansowej w Polsce. Zespół Starego Miasta wpisany do Listy Światowego Dziedzictwa UNESCO.
- układ urbanistyczny Starego Miasta
- zabudowa Rynku Wielkiego - ratusz i kamienice
- Katedra pw. Zmartwychwstania Pańskiego i św. Tomasza Apostoła
- Kościół pw. św. Katarzyny
- Kościół pw. św. Mikołaja
- Kościół Franciszkanów pw. Zwiastowania NMP
- Synagoga
- Pałac Zamoyskich
- Mury obronne i fortyfikacje
- Rotunda
- Ogród Zoologiczny, jedyny w województwie lubelskim
- Park Miejski
- Zwierzyniec - Kościół "na wodzie" pw. św. Jana Nepomucena
Bardzo wielu turystów przyciąga także region Roztocza, Puszczy Solskiej i Lasów Janowskich oraz Polesia Lubelskiego.
Zobacz też
Zobacz także:
- Podział administracyjny Polski 1957-1975
- Podział administracyjny Polski 1975-1998
- polskie tablice rejestracyjne (wikisource)
- podział terytorialny Rzeczypospolitej Obojga Narodów