Pałac Schöna w Sosnowcu Środuli

	Pałac Schöna
	Pałac Schöna
	nr rej. A-1241 10 kwietnia 1980
	; Pałac na Środuli, elewacja południowa
Państwo	Polska
Miejscowość	Sosnowiec-Środula
Adres	ul.Chemiczna
Typ budynku	pałac
Styl architektoniczny	neobarok
Architekt	nieznany
Kondygnacje	4
Ukończenie budowy	1903
Pierwszy właściciel	Ernst Schön
	Położenie na mapie Sosnowca Pałac Schöna
	Położenie na mapie Polski Pałac Schöna
	Położenie na mapie województwa śląskiego Pałac Schöna
	50°17′57,77″N 19°08′36,20″E/50,299380 19,143390
	Multimedia w Wikimedia Commons

Pałac Schönów (przy ulicy Chemicznej) – neobarokowy pałac miejski w Sosnowcu.

Opis[edytuj | edytuj kod]

Okazały, reprezentacyjny pałac z 1885, należący niegdyś do fabrykanckiej rodziny Schönów, wzniesiony przez Ernsta Schöna, otoczony parkiem, wybudowany wzdłuż północnego krańca przędzalni czesankowej^[1]. Usytuowany jest na styku dzielnicy Pogoń i Środula, na lewym brzegu rzeki Czarna Przemsza.

Obecnie w pałacu mieści się:

Muzeum w Sosnowcu,
sala reprezentacyjne Urzędu Stanu Cywilnego w Sosnowcu,
restauracja.

Architektura[edytuj | edytuj kod]

Pałac w stylu neobarokowym^[2], usytuowany na planie czworoboku z basztami w trzech narożach. Posiada cztery kondygnacje, nakrywa go dach mansardowy, a baszty mają cebulaste hełmy^[1]. Na fasadach wyróżniają się tarasy podtrzymywane przez barokowe kolumny z piaskowca^[2]. Partię przyziemia zaznaczono kamienną okładziną. Elewacje bogato ozdobiono sztukaterią, wśród której przeważają liście i owoce dębu z monogramem "S". Widoczne są także płyciny dekorowane rocaille´ami i bogatymi girlandami. Na fasadzie spotykamy motyw ludzkiej twarzy, kartusze i hermy^[1].

Pierwotnie fasada pałacu znajdowała się od strony kolei. W latach 40. XX w. przeniesiono ją na stronę południową, od strony fabryki, na miejsce wyburzonej okazałej oranżerii^[1].

Obiekt był bardzo dobrze wyposażony i wyróżniał się gustownym wystrojem^[2]. Parter był zajęty przez pomieszczenia przeznaczone na spotkania towarzyskie oraz pokoje mieszkalne. Na pierwszym piętrze z jednej strony znajdowały się sypialnie i ubikacje, obok zaś prywatne pokoje właściciela pałacu. Po drugiej stronie parteru znajdowały się bogato wykończone pokoje dla gości. Drugie piętro zajmowały pokoje służby, częściowo pokoje gościnne oraz inne pomieszczenia gospodarcze^[2].