Wacław Kuchar
[[Plik:{{{grafika}}}|240x240px|alt=Ilustracja|{{{opis grafiki}}}]] {{{opis grafiki}}} | |||||||||
Pełne imię i nazwisko |
{{{pełne imię i nazwisko}}} | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Data i miejsce urodzenia |
{{{data urodzenia}}} | ||||||||
Data i miejsce śmierci |
{{{data śmierci}}} | ||||||||
Wzrost |
168 cm | ||||||||
Pozycja | |||||||||
Informacje klubowe | |||||||||
Klub |
{{{klub}}} | ||||||||
Numer w klubie |
{{{numer w klubie}}} | ||||||||
Kariera juniorska | |||||||||
| |||||||||
Kariera seniorska[a] | |||||||||
| |||||||||
Kariera reprezentacyjna | |||||||||
| |||||||||
Kariera trenerska | |||||||||
| |||||||||
Dorobek medalowy | |||||||||
{{{medale}}}
| |||||||||
Odznaczenia | |||||||||
{{{odznaczenia}}} | |||||||||
[{{{www}}} Strona internetowa] |
porucznik artylerii | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data śmierci | |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1915–1922 |
Siły zbrojne | |
Jednostki | |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa, |
Odznaczenia | |
|
Wacław Michał Kuchar (ur. 16 września 1897 w Łańcucie, zm. 13 lutego 1981 w Warszawie) – polski wszechstronny sportowiec, olimpijczyk, pierwszy laureat Plebiscytu Przeglądu Sportowego na sportowca roku, porucznik artylerii Wojska Polskiego.
Życie prywatne
Urodził się 16 września 1897 w rodzinie pochodzenia węgierskiego jako syn Ludwika (1865–1917) i Ludwiki z domu Drzewieckiej[1][2]. Ojciec był przemysłowcem i został sponsorem klubu LKS Pogoń Lwów. Jego braćmi byli wszechstronni sportowcy (związani z klubem LKS Pogoń Lwów, w tym z sekcją piłki nożnej) i oficerowie Wojska Polskiego: Tadeusz (1891–1966, także trener i działacz sportowy) i Władysław (1895–1983, sportowiec, działacz sportowy, oficer Wojska Polskiego). Jego rodzeństwem byli również: Kazimiera (1899–1981, po mężu Chodkiewicz), Karol (1892–1960), Kinga (zm. 1894), Mieczysław (1902–1939, piłkarz, bramkarz Pogoni Lwów[3]) oraz Zbigniew (1905–1945, także hokeista Pogoni[4])[5].
W 1915 Wacław Kuchar skończył szkołę realną we Lwowie. Studiował na Politechnice Lwowskiej.
Był ojcem Marii Elwiry Kuchar, dziadkiem Wacława i Tomasza Bielawskich[6].
Służba wojskowa
Wcielony do wojska austriackiego w 1915, ukończył szkołę oficerską. Jako ochotnik przyjęty 6 listopada 1918 do Wojska Polskiego w stopniu podporucznika. U kresu I wojny światowej brał udział w obronie Lwowa w trakcie wojny polsko-ukraińskiej. W szeregach 5 Lwowskiego pułku artylerii polowej walczył w wojnie polsko-bolszewickiej. W 1920 został awansowany do porucznika rezerwy artylerii ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[7][8][9]. W 1922 przeniesiony do rezerwy w stopniu porucznika, jego oddziałem macierzystym był 5 pułk artylerii polowej we Lwowie[10], do którego był przydzielony jako oficer rezerwowy w latach 20.[11][12]. W 1934 roku w dalszym ciągu posiadał przydział w rezerwie do 5 pułku artylerii lekkiej we Lwowie[13].
Kariera sportowa
Uprawiał m.in. lekkoatletykę, piłkę nożną (napastnik, później pomocnik), łyżwiarstwo szybkie i hokej na lodzie. Wielokrotny mistrz Polski i reprezentant kraju we wszystkich wymienionych dyscyplinach. Całe życie związany ze Lwowem i reprezentujący barwy lwowskiej Pogoni. Wielokrotny mistrz Lwowa.
Został wybrany na sportowca roku w Plebiscycie Przeglądu Sportowego 1926, a rok później zajął w Plebiscycie 1927 10. miejsce. Olimpijczyk z Paryża 1924 jako napastnik drużyny piłki nożnej[14].
Był trenerem drużyny Dynamo Lwów[15].
Piłka nożna
- 168 cm / 65 kg
- lata gry: 1912-1935
- Mistrz Polski: 1922, 1923, 1925, 1926
- Król strzelców mistrzostw Polski: 1922 (21 goli), 1926 (wspólnie z Józefem Garbieniem, również z Pogoni Lwów – po 11 goli)
- rozegrał w klubie 1052 mecze, strzelając 1065 goli[16]
- w rozgrywkach o Mistrzostwo Polski reprezentował barwy Pogoni 198 razy, zdobył 98 bramek.
- występował na pozycji środkowego napastnika[17]
Piłkarska reprezentacja Polski:
- 23 oficjalne mecze (plus 2 nieoficjalne)
- 5 bramek (4 w meczach nieoficjalnych.)
- debiut: 18 grudnia 1921 Węgry-Polska 1-0 (pierwszy mecz polskiej reprezentacji)
- ostatni mecz: 27 października 1928 Czechosłowacja-Polska 3-2
- Trener reprezentacji Polski 1947-1949
- Dwukrotnie Honorowy Członek PZPN
Lekka atletyka
Znalazł się w gronie lekkoatletów nominowanych do kadry na igrzyska olimpijskie w 1920[18]. Z powodu wojny polsko-bolszewickiej Polska nie wysłała jednak ostatecznie reprezentacji[18].
Wacław Kuchar był mistrzem Polski w:
- biegu na 800 metrów – 1920, 1921[19]
- biegu na 110 metrów przez płotki – 1920[19]
- biegu na 400 metrów przez płotki – 1923[19]
- skoku wzwyż – 1921, 1923[19]
- trójskoku – 1921[19]
- dziesięcioboju – 1923, 1924[19]
Był też rekordzistą Polski w biegach na 800 m i 400 m przez płotki, w skoku wzwyż, dziesięcioboju oraz w sztafecie 4 x 400 m i sztafecie szwedzkiej.
Inne dyscypliny
- Uczestnik Mistrzostw Europy w łyżwiarstwie szybkim 1925 w Saint Moritz (Szwajcaria) – 7. miejsce w wieloboju (do 2013 roku żaden Polak nie był tak wysoko w wielobojowych mistrzostwach Europy, wówczas 7. lokatę uzyskał Konrad Niedźwiedzki[20])
- 22-krotny mistrz Polski w latach 1922-1929
- 9 występów w reprezentacji hokeja na lodzie i wicemistrzostwo Europy w 1929 w Budapeszcie (Węgry)
- Z Pogonią Lwów mistrz Polski w hokeju na lodzie w 1933 (ex aequo z Legią Warszawa)
- Był sędzią hokeja na lodzie, w 1939 został zgłoszony przez Polski Związek Hokeja na Lodzie jako arbiter na Zimowe Igrzyska Olimpijskie 1940 (nie odbyły się)[21].
- W 1937 był członkiem sądu honorowego LKS Pogoń Lwów[22].
Po II wojnie światowej
Po przymusowym opuszczeniu Lwowa osiadł na pewien czas w Bytomiu i zaangażował się w założenie i działalność Polonii Bytom (klubu kontynuującego tradycje Pogoni Lwów), głównie w sekcji hokejowej Polonii. Następnie osiadł się w Warszawie. Po zakończeniu kariery trener, sędzia i działacz sportowy. Przez ponad 30 lat pracował w Legii Warszawa, w uznaniu jego zasług przed meczem ligowym Legia - Śląsk Wrocław 10 września 1977 na stołecznym Stadionie Wojska Polskiego odbyła się uroczystość okolicznościowa z okazji jego 80. urodzin[23].
Ordery i odznaczenia
- Order Sztandaru Pracy II klasy[24]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski[9]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski[9]
- Krzyż Walecznych (1922)[25]
- Złoty Krzyż Zasługi
- Medal Niepodległości - 9 listopada 1933 roku „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[26]
- Krzyż Obrony Lwowa
- Odznaka Honorowa „Orlęta”
Upamiętnienie
Wacław Kuchar jest od 2011 patronem Szkoły Podstawowej nr 54 w Bytomiu[27]. Od sezonu 1986/87 pod patronatem PZPN prowadzone są rozgrywki o Puchar im. Wacława Kuchara, w których obecnie rywalizują reprezentacje szesnastu wojewódzkich związków piłki nożnej w kategorii chłopców do lat 14.
W 2015 w Alei Gwiazd Sportu we Władysławowie odsłonięto gwiazdę Wacława Kuchara[28].
Przypisy
- ↑ Jacek Bryl, Wacław Kuchar, str. 13 (brak nr ISBN) [dostęp z dnia: 2016-03-15]
- ↑ Jarosław Barczyk: Z historii polskiego sportu - postać Wacława Kuchara. profesor.pl. [dostęp 2015-11-19].
- ↑ Mieczysław Kuchar. wikiliga.pl. [dostęp 2015-11-19].
- ↑ Hokejowe Mistrzostwa Polski. „Stadjon”. 1, s. 6, 3 stycznia 1928.
- ↑ Ludwik Kuchar. geni.com. [dostęp 2015-11-19].
- ↑ Zapomniane legendy (2). Wacław Kuchar. footbar.org, 2014-03-07. [dostęp 2014-10-18]. (pol.).
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 850.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 775.
- ↑ a b c Kuchar Wacław – sylwetka w portalu olimpijski.pl. Polski Komitet Olimpijski. [dostęp 2015-06-18].
- ↑ Alfabetyczny spis oficerów rezerwy. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922, s. 147. [dostęp 2015-06-18].
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 724.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 647.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 647, 775, w tym roku zajmował 526. lokatę na liście starszeństwa poruczników rezerwy artylerii.
- ↑ Wacław Kuchar - sportowy człowiek renesansu - Hokej - SportoweFakty.pl
- ↑ Wryk 2016 ↓, s. 143.
- ↑ Osobowości: Wacław Kuchar
- ↑ Lwowska „Pogoń” mistrzem Polski na r. 1926. „Od A do Z”. 3, s. 27, 15-31 grudnia 1926.
- ↑ a b Stanisław Zaborniak: Z tradycji lekkoatletyki w Polsce w latach 1919–1939: Tom VI Udział lekkoatletów i lekkoatletek w międzynarodowej rywalizacji sportowej. Rzeszów: 2011, s. 252, 253. ISBN 978-83-7338-663-1.
- ↑ a b c d e f Henryk Kurzyński, Stefan Pietkiewicz, Janusz Rozum, Tadeusz Wołejko: Historia Finałów Lekkoatletycznych Mistrzostw Polski 1920-2007. Konkurencje męskie. Szczecin - Warszawa: Komisja Statystyczna PZLA, 2008, s. 335. ISBN 978-83-61233-20-6.
- ↑ Łyk historii przed ME w Mińsku. pzls.pl. [dostęp 9 stycznia 2016]. (pol.).
- ↑ Sędziowie polscy na hokejowe mistrzostwa świata. „Gazeta Lwowska”, s. 4, Nr 24 z 31 stycznia 1939.
- ↑ Lwowski klub sportowy "Pogoń" w roku 1937. Lwów: 1937, s. 2.
- ↑ „100 lat” dla Wacława Kuchara. „Nowiny-Stadion”, s. 1, Nr 37 z 12 września 1977.
- ↑ Wacław Kuchar nie żyje. „Nowiny-Stadion”, s. 1, Nr 7 z 16 lutego 1981.
- ↑ Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 12, s. 371
- ↑ M.P. z 1933 r. nr 258, poz. 276.
- ↑ Życie Bytomskie, 30 maja 2011, str.6
- ↑ WACŁAW KUCHAR. alejagwiazdsportu.pl, 10 czerwca 2015.
Bibliografia
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1934.
- Andrzej Gowarzewski: Mistrzostwa Polski. Ludzie (1918-1939). 100 lat prawdziwej historii (1), Wydawnictwo GiA, Katowice 2017
- Czy wiesz kto to jest? pod ogólną red. Stanisława Łozy, Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, Warszawa 1938.
- Jarosław Barczyk: Z historii polskiego sportu - postać Wacława Kuchara. profesor.pl. [dostęp 2015-11-19].
- Wacław Kuchar. lwow.com.pl. [dostęp 2015-11-19].
- Wacław Kuchar. geni.com. [dostęp 2015-11-19].
- Wacław Kuchar. wikiliga.pl. [dostęp 2015-11-19].
- Sport i wojna. Poznań: Nauka i Innowacje, 2016, s. 143. ISBN 978-83-64864-58-2.
Linki zewnętrzne
- Informacja na stronie Kopanyi-Myach.info (ang. • ros. • ukr.)
<ref>
dla grupy o nazwie „infobox”, ale nie odnaleziono odpowiedniego znacznika <references group="infobox"/>
- Lekkoatleci Pogoni Lwów
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski
- Odznaczeni Krzyżem Obrony Lwowa
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych
- Odznaczeni Medalem Niepodległości
- Odznaczeni Odznaką Honorową „Orlęta”
- Odznaczeni Orderem Sztandaru Pracy II klasy
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Piłkarze Dynama Lwów
- Piłkarze Pogoni Lwów
- Pochowani na Powązkach-Cmentarzu Wojskowym w Warszawie
- Polacy – oficerowie armii austro-węgierskiej
- Polacy – żołnierze Cesarskiej i Królewskiej Armii w I wojnie światowej
- Polacy pochodzenia węgierskiego
- Polscy łyżwiarze szybcy
- Polscy olimpijczycy (Paryż 1924)
- Polscy piłkarze na igrzyskach olimpijskich
- Polscy płotkarze
- Polscy sędziowie hokeja na lodzie
- Polscy skoczkowie wzwyż
- Polscy średniodystansowcy
- Polscy trójskoczkowie
- Polscy wieloboiści
- Reprezentanci Polski w piłce nożnej
- Klub 100
- Sportowcy Roku Przeglądu Sportowego
- Porucznicy artylerii II Rzeczypospolitej
- Polscy trenerzy piłkarscy
- Selekcjonerzy reprezentacji Polski w piłce nożnej mężczyzn
- Trenerzy piłkarzy Legii Warszawa
- Trenerzy piłkarzy Polonii Bytom
- Trenerzy piłkarzy Polonii Warszawa
- Polscy trenerzy hokejowi
- Selekcjonerzy reprezentacji Polski w hokeju na lodzie
- Uczestnicy bitwy o Lwów 1918–1919 (strona polska)
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej
- Urodzeni w 1897
- Zmarli w 1981