Przejdź do zawartości

Portal:Literatura

Skrót: P:L
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Literatura

Literatura to wszystkie "sensowne twory słowne" (Stefania Skwarczyńska[potrzebny przypis]), zatem dzieła artystyczne, literatura piękna, oraz teksty użytkowe, literatura stosowana - zachowane w formie pisanej lub w przekazie ustnym. Dzieli się ją na trzy rodzaje literackie: epikę, lirykę i dramat.

Inne portale dotyczące literatury: William Szekspir, Komiks, Bibliologia, Fantastyka, Fantasy, Śródziemie.


Wybrany wyróżniony artykuł

Sejm ptasi (ang. The Parlement of Foules, The Parliament of Fowls) – liczący 699 wersów średnioangielski poemat Geoffreya Chaucera, powstały pomiędzy 1373 a 1385 rokiem. Poemat opisuje wizję senną, w której ptaki zbierają się w dniu świętego Walentego, by się połączyć w pary. Stanowi on pierwszy przekaz o tym, że dzień świętego Walentego ma szczególne znaczenie dla zakochanych.

Treść

Poemat rozpoczynają rozważania o tajemnicy miłości. Narrator przyznaje, że wprawdzie sam jej nigdy nie zaznał, ale często mu się zdarza czytać w książkach „o jej cudach i jej srogim gniewie”. Potem streszcza swoją lekturę Snu Scypiona (Somnium Scipionis) autorstwa Tulliusza (Cycerona). W tym dziele Scypionowi ukazuje się we śnie jego przodek Afrykańczyk (Scypion Afrykański Starszy), zabiera go w „miejsce gwieździste” i opowiada mu o życiu pozagrobowym oraz drodze do niego poprzez pracę dla wspólnego pożytku. Następnie nadchodzi noc i narrator zapada w sen, w którym zjawia się Afrykańczyk, chwali go za czytanie traktatu i obiecuje mu odpłacić za ten mozół.




Wybrana wyróżniona sylwetka

Gustav Wied, właśc. Gustav Johannes Wied (ur. 6 marca 1858 w majątku Holmegaard k. Nakskov, zm. 24 października 1914 w Roskilde) – duński pisarz, prozaik, poeta, dramaturg i krytyk społeczny, przedstawiciel naturalizmu, poruszający w swej twórczości drażliwe problemy moralne ówczesnego społeczeństwa i ostro rozprawiający się z pruderią i zakłamaniem duńskiej burżuazji.



Listy na medal

Lista pierwszych wydań dzieł Stanisława Lema drukiem zwartym - Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie literatury

Artykuły na medal

Stanisław Moskal (ur. 1935) - Giacomo CasanovaAntoni LangeVictor HugoWilliam SzekspirLeconte de LisleHenry Wadsworth LongfellowLiteratura szwedzkojęzycznaMelchior WańkowiczLolita - Arrakis (Diuna) - Rudyard Kipling - Bjørnstjerne Bjørnson

Dobre artykuły

Wergiliusz - Piotr Starkowiecki - Weronika Rosati - Ustrój polityczny Aten (Arystoteles) - Hobbit, czyli tam i z powrotem - Ferenc Molnár - John Ronald Reuel Tolkien - Galadriela - Rivendell - Przegląd dzieł Williama SzekspiraSonety Williama SzekspiraW poszukiwaniu straconego czasuBestia ludzka - Pieśń o zabiciu Andrzeja Tęczyńskiego - Nędznicy - Pateryk Kijowsko-Pieczerski - Dzwony Bazylei - Pasażerowie z dyliżansu - Rok dziewięćdziesiąty trzeci - Oryginał Laury - Lawon Barszczeuski - Hella (Mistrz i Małgorzata) - Zabójstwo przy Rue Morgue - Nortowie - Statek śmierci - Dziennik Anny Frank - Górski wieniec - Nautilus (fikcyjny okręt) - Space Science Fiction Magazine - Władysław Szlengel - Teodor Prodrom - Sully Prudhomme - Stosunki polsko-żydowskie w czasie drugiej wojny światowej (esej) - Stanisław Lem - Słońce też wschodzi - Sławamir Adamowicz - Sejm ptasi - Sąd polubowny (komedia Menandra) - Natalla Babina - Odludek albo mizantrop - Menander - Matteo Maria Boiardo - Markijan Szaszkewycz - Literatura bizantyńska za panowania dynastii heraklijskiej 610-717 - Literatura bizantyńska epoki Laskarysów i Paleologów (1204–1453) - Literatura bizantyńska epoki Komnenów i Angelosów (1081-1204) - Literatura bizantyńska epoki justyniańskiej 527-610 - Kakashi Hatake - Jan Malalas - Gustav Wied - Górski wieniec - Fabijan Szantyr - Ernest Hemingway - Chrétien de Troyes - Agatiasz Scholastyk - Harry Potter i Kamień Filozoficzny (powieść)


Rodzaje i gatunki literackie

Liryczne: aleksandrynanakreontykbergerettabukolika (sielanka)cichōkadumkaelegiaepigramatepitafiumepyllionfraszkafugazelhaikuhymnkaligramkasydalimerykodapieśńpsalmromancarubajjatshisielankasonettren

Epickie: anegdotaautobiografiabajkabaśńbiografiachansons de gesteeposhumoreskakronikalegendamakamamonogatarinowelaopowiadaniepaterykpowieśćpowieść auktorialnapowieść autobiograficznapowieść biograficznapowieść detektywistycznapowieść epistolarnapowieść fantastycznapowieść historycznapowieść kryminalnapowieść poetyckapowieść produkcyjnapowieść przygodowapowieść psychologicznapowieść społeczno-obyczajowapowieść tendencyjnasadżsirat

Dramatyczne: dramat antycznydramat niescenicznydramat satyrowydramat symbolicznydramat szekspirowskidramat romantycznydramat historycznydramat współczesnydramat modernistycznydramat właściwykomediaoficjumskecztragediatragifarsa

Mieszane: balladaballada romantycznadramat romantycznygawędasatyrapoemat dygresyjnypoemat heroikomicznypowieść poetyckasylwatraktat

Pograniczne: apologiabestiariuszdziennikemblematesejfelietonlatopispamiętnikreportaż


Literatura obca

afrykańskaalbańskaangielskaamerykańskaarabskaaustriackaazerskabengalibiałoruskabrazylijskabułgarskachorwackachińskaczeskaduńskaestońskafińskafarerskafrancuskagreckagruzińskahebrajskahindihiszpańskairlandzkaislandzkajapońskakanadyjskakatalońskakoreańskalatynoamerykańskalitewskałotewskamacedońskamalajskameksykańskamongolskaniemieckojęzycznanorweskanowogreckaormiańskaperskaportugalskarosyjskarumuńskasanskryckaserbskasłowackasłoweńskaszwajcarskaszwedzkojęzycznatureckaukraińskawalijskawęgierskawłoskaantycznej Grecjiantycznego Rzymu


Czasopisma literackie

Ukazujące się: AkcentArtPAPIERBorussiaCzas KulturyDialogEnigmaFA-artFo paHa!artKursywaLiteratura na ŚwiecieNowa Fantastyka - Nowe KsiążkiOdraOpcjePamiętnik LiterackiPomostyProtokół kulturalnyRed.Rita BaumStudiumTekstualiaTeksty DrugieToposWakatZeszyty PoetyckieZnak

Niewydawane: ArtyleriaBrulion - ChimeraFenixFenix AntologiaGazeta LiterackaKamenaKwadrygaKłosyKresyKurier Polski (1829-1831)LampaLiniaLiteratura (tygodnik)Literatura LudowaMaskiNowe WidnokręgiNowy Pamiętnik WarszawskiPonowaPograniczaPro Arte et StudioProsto z MostuPrzegląd Artystyczno-LiterackiPrzegląd PolskiSkamanderSycynaSztuka i NaródTwórczośćTygodnik IlustrowanyUndergruntWiadomości LiterackieWspółczesnośćZapisZdrójZebraZeszyty LiterackieZwrotnica

Zobacz też: Kategorię grupującą czasopisma literackie.


Wybrany cytat

Nigdy nie wiesz,
czyje myśli przeżuwasz.

James Joyce

Wybrana grafika
=
=

Ilustracja Johna Bauera do antologii baśni skandynawskich Bland tomtar och troll, 1913


Chcesz pomóc?

Kategoria zalążków artykułów literackich zawiera bardzo wiele haseł. Pomóż nam poprawić ich jakość! Kliknij tutaj i wybierz artykuł, który chcesz poszerzyć. Dziękujemy!


Wikiprojekty!
Jeśli masz jakieś pytanie wiążące się z literaturą, możesz je zadać na stronach dyskusji wikiprojektów: literackiego i literaturoznawczego. A może sam/sama dołączysz do ich uczestników i zechcesz wzbogacić zasoby Wikipedii, pisząc nowy artykuł o jakimś utworze literackim czy pisarzu, lub poszerzając już istniejący?


Do poszerzenia

Twórcy: Doris LessingKarl Adolph GjellerupKnut HamsunJulia HartwigMichel HouellebecqPer JersildNadżib MahfuzOlga TokarczukJan Chryzostom PasekJuliusz SłowackiStendhalMichaił SzołochowFederico García LorcaGuy de MaupassantKostis PalamasJózef Roth

Dzieła: Antoniusz i KleopatraBoska komediaCzekając na GodotaFaustFerdydurkeGargantua i PantagruelKról LearKubuś Fatalista i jego panLolitaSonety do LauryŚlubNa Zachodzie bez zmianNocny lotIdiotaOdysejaPani BovaryPieśń o Nibelungach

Pojęcia: dramat właściwyepos rycerskigawędaliteratura angielskaliteratura antycznej Grecjiliteratura chińskamiraklnowelapostać literackapowieśćtrawestacjaweryzm


Ostatnio dodane

Niektóre niedawno dodane artykuły związane z literaturą:

Sylwetki twórców: Hedvig Charlotta Nordenflycht - Bengt Lidner - Anna Maria Lenngren - Anzia Yezierska - Urban von Feilitzen - Paul Carell - Per Olof Sundman - Mariusz Surosz - Sven-Eric Liedman - Steven Brust - Ibikos - Thomas Sjöberg (dziennikarz) - Göran Tunström - Aftoniusz - Mustaj Karim - Göran Sonnevi - Witold Starecki - Jelena Dimitrijević - Damian Dawid Nowak - Anna Matwiejewa - Joey Travolta - Emanuel Kratochwil - Małgorzata Dzieduszycka-Ziemilska - Michaił Dudin - Zdzisław Cozac

Dzieła literackie: Kariera Artura Ui - Wrota Obelisków - Trylogia Pękniętej Ziemi - Obudź się i śnij - Orbis pictus

Pojęcia: literatura farerska - literatura fińska - pirychej - postać literacka - prąd literacki - tradycja literacka - koło hermeneutyczne - literatura obrachunków inteligenckich - raki - literackość - impresjonizm

Grupy i pokolenia literackie: Inaczej - Wierzbak - Próby - Pokolenie „Współczesności” - Kontynenty

Postacie literackie - Marko Ramius


Inne portale polskojęzycznej Wikipedii



Przypisy