Walenty Aleksander Czapski
| ||
Data urodzenia |
1682 | |
---|---|---|
Data i miejsce śmierci |
4 marca 1751 | |
Biskup przemyski | ||
Okres sprawowania |
1737-1741 | |
Biskup kujawski | ||
Okres sprawowania |
1741-1751 | |
Wyznanie | ||
Kościół | ||
Nominacja biskupia |
11 lutego 1737 | |
Sakra biskupia |
16 czerwca 1737 | |
Odznaczenia | ||
![]() |
Data konsekracji |
16 czerwca 1737 |
---|---|
Konsekrator | |
Współkonsekratorzy |
Walenty Aleksander Czapski (ur. przed 22 lutego 1682 roku – zm. 4 marca 1751 roku w Gdańsku) – polityk, opat pelpliński, biskup przemyski, biskup kujawski.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Syn Aleksandra Czapskiego, podkomorzego wendeńskiego i Anny z Białochowskich, brat Jana (pułkownik), Macieja (major), Piotra (chorąży pomorski) i Michała (wojewoda malborski).
Po święceniach kapłańskich uzyskał liczne beneficja kościelne. Od 1708 był proboszczem świeckim, 29 kwietnia 1711 uzyskał kanonię poznańską, a 1 lipca 1712 scholasterię. Posiadał także probostwo zbąszyńskie 1726-1734 i dubieckie. Kilkukrotnie był w tym czasie deputatem do Trybunału Głównego Koronnego z ramienia kapituły poznańskiej. 23 listopada 1728 uzyskał w Rzymie tytuł doktora obojga praw. W 1729 został wybrany na koadiutora opata pelplińskiego, Tomasza Franciszka Czapskiego, od 1730 opat komendatoryjny pelpliński (do 1736).
Podczas bezkrólewia 1733-1734 opowiedział się za Augustem III, działają na jego korzyść m.in. podczas sejmiku generalnego pruskiego w Grudziądzu z 2-6 września 1734 co przyniosło mu w 1735 nominacje na biskupstwo przemyskie, jednak prowizję papieską otrzymał dopiero w 1737 i wtedy też faktycznie objął władzę w diecezji. Był obecny na sejmie w 1738. W latach 1739-1740 był prezydentem Trybunału Skarbowego w Radomiu. Na sejmie w 1740 opowiedział się za aukcją wojska oraz wznowieniem rokowań z sąsiednimi krajami. Ubiegał się w tym czasie o biskupstwo warmińskie jednak bez powodzenia.
20 grudnia 1741 translokowany na diecezję kujawską rządy w niej objął w 1743. Uczestniczył w sejmie 1744 na którym został deputowanym do układania konstytucji; na sejmie 1746 oskarżył sąsiednie państwa o uniemożliwienie przeprowadzenia aukcji i reformy wojska. Żądał także zniesienia ceł prywatnych oraz sprowadzenia rzemieślników z Saksonii. Na sejmie w 1748 został deputowanym do sprawdzenia rachunków podskarbiego. Odgrywał znaczą rolę w realizacji polityki dworu wobec Gdańska oraz Prus Królewskich.
Jako biskup włocławski na stałe przebywał w Gdańsku. W znacznym stopniu przyczynił się do ożywienia katolickiej szkoły parafialnej w Gdańsku, dbał o sprawy gospodarcze diecezji, wspierał dzieła miłosierdzia. Zmarł w Gdańsku, 4 marca 1751, został pochowany w katedrze we Włocławku, gdzie znajduje się jego epitafium z portretem. W 1740 odznaczony Orderem Orła Białego. [1]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Kawalerowie i statuty Orderu Orła Białego 1705-2008, 2008, s. 170.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Polski Słownik Biograficzny, t. 4, s. 195-196.
- Słownik Biograficzny Pomorza Nadwiślańskiego, t. 2, Gdańsk 1992, s. 260-261.
- Biskupi przemyscy (Kościół rzymskokatolicki)
- Biskupi włocławscy
- Czapscy herbu Leliwa
- Deputaci duchowni Trybunału Głównego Koronnego
- Doktorzy obojga praw (I Rzeczpospolita)
- Duchowni katoliccy – szlachta I Rzeczypospolitej
- Duchowni związani z Gdańskiem
- Ludzie związani z Dubieckiem
- Opaci pelplińscy
- Odznaczeni Orderem Orła Białego (I Rzeczpospolita)
- Pochowani w bazylice katedralnej Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny we Włocławku
- Prezydenci Trybunału Skarbowego Koronnego
- Senatorowie duchowni I Rzeczypospolitej
- Senatorowie za panowania Augusta III Sasa
- Zmarli w 1751
- Urodzeni w 1682