Linus Pauling: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 08:54, 20 lis 2013

Linus Carl Pauling (ur. 28 lutego 1901 w Portland w stanie Oregon, zm. 19 sierpnia 1994 w Big Sur w stanie Kalifornia) – amerykański fizyk i chemik. Dwukrotny laureat Nagrody Nobla.

Stworzył współczesną teorię wiązań kowalencyjnych i skalę Paulinga elektroujemności pierwiastków chemicznych. Dokonał też szeregu odkryć w dziedzinie biologii. Wykazał, że anemia sierpowata może być związana ze zmianami zachodzącymi w strukturze cząsteczek krwi chorego. Jest uważany za jednego z twórców biologii ewolucyjnej – wspólnie z E. Zuckerkandlem opracował koncepcję zegara molekularnego (opublikowaną w roku 1962), która jest uznawana za „jedno z najistotniejszych odkryć w ewolucji molekularnej” i „jeden z najprostszych i najpotężniejszych pomysłów w dziedzinie ewolucji”^[1]^[2].

W roku 1973 założył prywatny instytut – Linus Pauling Institute of Science and Medicine w Menlo Park, w którym między innymi prowadził badania nad biologiczną rolą witaminy C. Entuzjazm Paulinga dla witaminy C nie znalazł potwierdzenia w faktach i po jego śmierci Instytut w Kalifornii został zamknięty, a w jego miejsce otwarto wydział o podobnej nazwie na Oregońskim Uniwersytecie Stanowym w Corvallis, który zajmuje się badaniami rozmaitych mikroskładników (witamin i minerałów) w pożywieniu.

Jego żoną była Ava Helen Pauling, z którą miał czworo dzieci^[3].

Nagrody Nobla

Laureat Nagrody Nobla w dziedzinie chemii w roku 1954 za badania fundamentalnych właściwości wiązań chemicznych i ich zastosowanie do poznania struktur chemicznych skomplikowanych substancji.

W roku 1962 otrzymał Pokojową Nagrodę Nobla za swój wkład w kampanię przeciwko próbom z bronią jądrową, która przyczyniła się do zaprzestania przez USA i ZSRR przeprowadzania próbnych wybuchów jądrowych w atmosferze.

↑ Gregory J. Morgan. Emile Zuckerkandl, Linus Pauling, and the Molecular Evolutionary Clock, 1959–1965. „Journal of the History of Biology”. 31 (2), s. 155–178, 1998. DOI: 10.1023/A:1004394418084. (ang.).
↑ Emile Zuckerkandl, Linus B. Pauling: Molecular disease, evolution, and genetic heterogeneity. W: M. Kasha B. Pullman (red.): Horizons in Biochemistry. Nowy Jork: Academic Press, 1962, s. 189–225.
↑ Linus Carl Pauling: A Biographical Timeline. [w:] OSU Linus Pauling Institute Micronutrient Research for Optimum Health [on-line]. [dostęp 2013-11-20]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Szablon:Link FA Szablon:Link FA Szablon:Link FA

Szablon:Link GA

[Morgan1998-1] Gregory J. Morgan. Emile Zuckerkandl, Linus Pauling, and the Molecular Evolutionary Clock, 1959–1965. „Journal of the History of Biology”. 31 (2), s. 155–178, 1998. DOI: 10.1023/A:1004394418084. (ang.).

[Book1962-2] Emile Zuckerkandl, Linus B. Pauling: Molecular disease, evolution, and genetic heterogeneity. W: M. Kasha B. Pullman (red.): Horizons in Biochemistry. Nowy Jork: Academic Press, 1962, s. 189–225.

[OSUbiogr-3] Linus Carl Pauling: A Biographical Timeline. [w:] OSU Linus Pauling Institute Micronutrient Research for Optimum Health [on-line]. [dostęp 2013-11-20]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

@@ Linia 2: / Linia 2: @@
 '''Linus Carl Pauling''' (ur. [[28 lutego]] [[1901]] w [[Portland (Oregon)|Portland]] w stanie [[Oregon]], zm. [[19 sierpnia]] [[1994]] w [[Big Sur]] w stanie [[Kalifornia]]) – [[Stany Zjednoczone|amerykański]] fizyk i chemik. Dwukrotny laureat [[Nagroda Nobla|Nagrody Nobla]].
-Stworzył współczesną teorię [[Wiązanie kowalencyjne|wiązań kowalencyjnych]] i [[skala Paulinga|skalę Paulinga]] [[elektroujemność|elektroujemności]] [[pierwiastek chemiczny|pierwiastków chemicznych]]. Dokonał też szeregu odkryć w dziedzinie biologii. Wykazał, że [[niedokrwistość]] sierpowata może być związana ze zmianami zachodzącymi w strukturze cząsteczek krwi chorego.
+Stworzył współczesną teorię [[Wiązanie kowalencyjne|wiązań kowalencyjnych]] i [[Elektroujemność#Skala Paulinga |skalę Paulinga]] [[elektroujemność|elektroujemności]] [[pierwiastek chemiczny|pierwiastków chemicznych]]. Dokonał też szeregu odkryć w dziedzinie biologii. Wykazał, że [[Niedokrwistość sierpowatokrwinkowa|anemia sierpowata]] może być związana ze zmianami zachodzącymi w strukturze cząsteczek krwi chorego. Jest uważany za jednego z twórców [[biologia ewolucyjna|biologii ewolucyjnej]] – wspólnie z [[Emile Zuckerkandl|E. Zuckerkandlem]] opracował koncepcję [[Zegar molekularny|zegara molekularnego]] (opublikowaną w roku 1962), która jest uznawana za „jedno z najistotniejszych odkryć w [[Ewolucja molekularna|ewolucji molekularnej]]” i „jeden z najprostszych i najpotężniejszych pomysłów w dziedzinie [[ewolucja|ewolucji]]”{{r|Morgan1998|Book1962}}.
-W [[1973]] roku założył prywatny instytut – ''[[Linus Pauling Institute of Science and Medicine]]'' w [[Menlo Park (Kalifornia)|Menlo Park]], w którym między innymi prowadził badania nad biologiczną rolą [[Kwas askorbinowy|witaminy C]]. Entuzjazm Paulinga dla witaminy C nie znalazł potwierdzenia w faktach i po jego śmierci Instytut w Kalifornii został zamknięty, a w jego miejsce otwarto wydział o podobnej nazwie na Oregońskim Uniwersytecie Stanowym w [[Corvallis (Oregon)|Corvallis]], który zajmuje się badaniami rozmaitych mikroskładników (witamin i minerałów) w pożywieniu.
+W roku 1973 założył prywatny instytut – ''[[Linus Pauling Institute of Science and Medicine]]'' w [[Menlo Park (Kalifornia)|Menlo Park]], w którym między innymi prowadził badania nad biologiczną rolą [[Kwas askorbinowy|witaminy C]]. Entuzjazm Paulinga dla witaminy C nie znalazł potwierdzenia w faktach i po jego śmierci Instytut w Kalifornii został zamknięty, a w jego miejsce otwarto wydział o podobnej nazwie na Oregońskim Uniwersytecie Stanowym w [[Corvallis (Oregon)|Corvallis]], który zajmuje się badaniami rozmaitych mikroskładników (witamin i minerałów) w pożywieniu.
-Jego żoną była Ava Helen Pauling, z którą miał czworo dzieci<ref>Linus Pauling Institute. "Linus Pauling: A Biographical Timeline". http://lpi.oregonstate.edu/lpbio/timeline.html. Retrieved 2007-08-05.</ref>.
+Jego żoną była Ava Helen Pauling, z którą miał czworo dzieci{{r|OSUbiogr}}.
 == Nagrody Nobla ==
-Laureat [[Nagroda Nobla w dziedzinie chemii|Nagrody Nobla w dziedzinie chemii]] w [[1954]] za badania fundamentalnych właściwości [[wiązanie chemiczne|wiązań chemicznych]] i ich zastosowanie do poznania struktur chemicznych skomplikowanych substancji.
+Laureat [[Nagroda Nobla w dziedzinie chemii|Nagrody Nobla w dziedzinie chemii]] w roku 1954 za badania fundamentalnych właściwości [[wiązanie chemiczne|wiązań chemicznych]] i ich zastosowanie do poznania struktur chemicznych skomplikowanych substancji.
-W [[1962]] otrzymał [[Pokojowa Nagroda Nobla|Pokojową Nagrodę Nobla]] za swój wkład w kampanię przeciwko [[Próby z bronią jądrową|próbom z bronią jądrową]], która przyczyniła się do zaprzestania przez [[Stany Zjednoczone|USA]] i [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]] przeprowadzania próbnych wybuchów jądrowych w atmosferze.
+W roku 1962 otrzymał [[Pokojowa Nagroda Nobla|Pokojową Nagrodę Nobla]] za swój wkład w kampanię przeciwko [[Próby z bronią jądrową|próbom z bronią jądrową]], która przyczyniła się do zaprzestania przez [[Stany Zjednoczone|USA]] i [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]] przeprowadzania próbnych wybuchów jądrowych w atmosferze.
+{{Przypisy|
+* <ref name="OSUbiogr">{{Cytuj stronę | url = http://lpi.oregonstate.edu/lpbio/timeline.html | tytuł = Linus Carl Pauling: A Biographical Timeline | praca = OSU Linus Pauling Institute Micronutrient Research for Optimum Health | język = en | data dostępu = 2013-11-20}}</ref>
+* <ref name=Morgan1998>{{Cytuj pismo |autor = Gregory J. Morgan |tytuł= Emile Zuckerkandl, Linus Pauling, and the Molecular Evolutionary Clock, 1959–1965 | czasopismo = Journal of the History of Biology | wolumin = 31 |wydanie = 2 | strony = 155–178 |rok = 1998 |doi=10.1023/A:1004394418084 |język=en}}</ref>
+* <ref name=Book1962>{{Cytuj książkę |autor r = Emile Zuckerkandl, Linus B. Pauling |rozdział = Molecular disease, evolution, and genetic heterogeneity |autor = M. Kasha B. Pullman (red.) |tytuł = Horizons in Biochemistry | miejsce = Nowy Jork |wydawca = Academic Press | rok = 1962 | strony = 189–225}}</ref>
+}}
 == Linki zewnętrzne ==
@@ Linia 17: / Linia 23: @@
 * [http://nobelprize.org/chemistry/laureates/1954/ Informacje na internetowej stronie Nagrody Nobla (chemia)]
 * [http://nobelprize.org/peace/laureates/1962/index.html Informacje na internetowej stronie Nagrody Nobla (nagroda pokojowa)]
+* [[Linus Pauling]] mówi:<br /> ''[http://osulibrary.oregonstate.edu/specialcollections/coll/pauling/blood/audio/1970v.9-zuckerkandl.html  You know, I had a young man come from France to work with me… We made an agreement that if he would work three months on hemoglobin for me, then we would buy a Warburg apparatus and thermostats and so on, and set him up. Well, he worked five years on hemoglobin. Emile Zuckerkandl is his name.]'' (Zuckerkandl's Hemoglobin Research, Audio Clip 2:01)
-{{przypisy}}
 {{Nobel Chemia}}
@@ Linia 38: / Linia 44: @@
 [[Kategoria:Zmarli w 1994]]
-{{link FA|de}}
+{{Link FA|de}}
-{{link FA|es}}
+{{Link FA|es}}
-{{link FA|pt}}
+{{Link FA|pt}}
-{{link GA|ja}}
+{{Link GA|ja}}