Macchi M.9

Macchi M.9
	; Macchi M.9 w służbie argentyńskiego lotnictwa morskiego
	Dane podstawowe
Państwo	Włochy
Producent	Aeronautica Nieuport Macchi w Varese
Typ	rozpoznawcza łódź latająca
Konstrukcja	dwupłat o konstrukcji mieszanej
Załoga	2 (pilot, obserwator)
	Historia
Data oblotu	1918
Lata produkcji	1919 – ?
	Dane techniczne
Napęd	1 silnik rzędowy FIAT A-12bis
Moc	300 KM (221 kW)
	Wymiary
Rozpiętość	15,45 m
Długość	9,50 m
Wysokość	3,15 m
Powierzchnia nośna	48,50 m²
	Masa
Własna	1250 kg
Startowa	1800 kg
	Osiągi
Prędkość maks.	187 km/h
Prędkość wznoszenia	4,5 m/s
Pułap	3600 m
Zasięg	450 km
	Dane operacyjne
	Uzbrojenie
	1 karabin maszynowy Lewis kal. 7,69 mm (ruchomy, na obrotnicy z przodu kadłuba); 4 bomby po 12,5 kg każda umieszczone pod płatem dolnym
	Użytkownicy
	Włochy, Argentyna, Brazylia, Polska, Szwajcaria (wersja cywilna – M 9bis)
	Multimedia w Wikimedia Commons

Macchi M.9 – włoska rozpoznawcza łódź latająca. Zaprojektowana i zbudowana w 1918 roku we włoskiej wytwórni lotniczej Aeronautica Nieuport Macchi w Varese.

Historia

Rozpoznawcza łódź latająca Macchi M.9 została zbudowana w drugiej połowie 1918 roku we włoskiej wytwórni lotniczej Aeronautica Nieuport Macchi, opierając się na wcześniejszych doświadczeniach budowanych w tej wytwórni jednomiejscowych myśliwskich łodziach latających Macchi M.5 i Macchi M.7 produkowanych w latach 1916–1918.

Również samolot Macchi M.9 był wyróżniającą się konstrukcją. Rozpoznawcza łódź latająca Macchi M.9 od 1919 roku produkowana była dla włoskiej marynarki wojennej.

Użycie w lotnictwie polskim

Latem 1921 roku Polska Misja Wojskowa zakupiła we Włoszech 7 rozpoznawczych łodzi latających Macchi M.9 dla Bazy Lotnictwa Morskiego w Pucku. Koszt transakcji wyniósł 64 000 dolarów^[1]. Łodzie te załadowane w skrzyniach dostarczono do Gdańska na włoskim statku „Rosa Alba” w drugiej połowie lipca 1921 roku i wyładowano na wybrzeżu Westerplatte. Stamtąd 7 sierpnia przewieziono je do Pucka.

W 1921 roku zmontowano jeden samolot, którego montaż nadzorował pilot włoski Ado Figieris, który później dokonał jego oblotu oraz przeprowadził z polskimi pilotami loty zapoznawcze tego samolotu.

Z powodu reorganizacji lotnictwa morskiego wstrzymano montaż dalszych samolotów. Po utworzeniu w marcu 1923 roku Morskiego Dywizjonu Lotniczego zlecono Centralnym Warsztatom Lotniczym (CWL) w Warszawie remont i montaż pozostałych łodzi M.9. W połowie 1923 roku zmontowano 5 egzemplarzy i dopuszczono je do lotów, po oblataniu przez Adolfa Stempkowskiego^[2]. 6 października 1923 roku podczas lotu nad Zatoką Pucką kadłub jednego z samolotów przełamał się na pół i spadł do morza. W wyniku tej katastrofy zginęła załoga samolotu kpt. obs. Wiktor Karczewski i por. pil. Ludwik Patalas. W związku z tą katastrofą łodzie latające Macchi M.9 ponownie skierowano do CWL w Warszawie w celu sprawdzenia oraz wzmocnienia kadłubów^[3].

Na wiosnę 1925 roku samoloty wróciły do służby z zaleceniem unikania gwałtownych ewolucji i głębokich zakrętów. Otrzymały one numery od 21 do 28. W 1926 roku wycofano je z eksploatacji.

Opis techniczny

Samolot Macchi M.9 był dwumiejscową rozpoznawczą łodzią latającą, dwupłatem o konstrukcji mieszanej. Napęd: 1 silnik rzędowy FIAT A-12bis o mocy 300 KM (221 kW), śmigło pchające dwułopatowe drewniane.

Łódź latająca Macchi M.9 była samolotem w układzie dwupłata napędzanego silnikiem rzędowym chłodzonym cieczą. Kadłub o konstrukcji kratownicowej drewnianej miał w całości pokrycie ze sklejki. Kształt spodu kadłuba był łodziowy płaskodenny, o ujemnym dwuskosie tworzącym wklęśnięcie, co zapobiegało tworzeniu się silnych rozbryzgów podczas startu i wodowania. W górnej części kadłuba z przodu tuż przed kabiną, znajdowało się wyprofilowane miejsce dla obrotnicy ruchomego karabinu maszynowego zakryte okrągłą płytą. Odkryta kabina załogi wyposażona była w dwa rozmieszczone obok siebie fotele – pilota i obserwatora. Kabina miała z przodu wiatrochrony oddzielnie dla pilota i obserwatora. Za kabiną załogi do środkowej części kadłuba zamocowany był płat dolny. Nad nim znajdował się płat górny połączony z nim skośnymi słupkami metalowymi. Oba płaty o lekkim kącie skosu usztywniono między sobą cięgnami stalowymi. Płaty o konstrukcji dwudźwigarowej, drewnianej kryte były płótnem. Lotki umieszczono na górnym płacie. Pod skrzydłami dolnego płata zamontowano ustateczniające pływaki boczne. Wewnątrz komory płatów, w środkowej części pod płatem górnym, umocowano silnik rzędowy ze śmigłem pchającym. Na końcu kadłuba znajdowało się usterzenie klasyczne, drewniane o pokryciu płóciennym.

Bibliografia

Andrzej Celarek: Morski Dywizjon Lotniczy : wspomnienia lotników. Gdańsk: Wydawnictwo Oskar, 2013. ISBN 978-83-63709-42-6. OCLC 864859980.
Mariusz Konarski, Andrzej Olejko: Polskie lotnictwo morskie 1920-56. Warszawa: AJ-Press, 1998. ISBN 83-7237-000-1. OCLC 1089397825.
Andrzej Morgała: Polskie samoloty wojskowe 1918-1939. Warszawa: Wydawnictwo MON, 1972, s. 384-386.
Andrzej Morgała: Samoloty w polskim lotnictwie morskim. Warszawa: Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, 1985, s. 123-124. ISBN 83-206-0478-8.
Ryszard Kaczkowski. Nieuport Macchi M-9. „Skrzydlata Polska”. 38/1971, 19 września 1971. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. ISSN 0137-866X. OCLC 839207783.

[CITEREFSkrzydlata_Polska38'197119-1] Skrzydlata Polska i 38'1971 ↓, s. 19.

[CITEREFKonarskiOlejko19987-2] Konarski i Olejko 1998 ↓, s. 7.

[CITEREFCelarek201350-3] Celarek 2013 ↓, s. 50.

[:1-4] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t ^u ^v ^w ^x ^y ^z ^aa ^ab ^ac ^ad ^ae ^af ^ag ^ah ^ai ^aj ^ak ^al ^am ^an ^ao ^ap ^aq ^ar ^as ^at ^au ^av ^aw ^ax ^ay ^az ^ba ^bb ^bc ^bd ^be ^bf ^bg ^bh ^bi ^bj ^bk ^bl ^bm ^bn ^bo ^bp ^bq ^br ^bs ^bt ^bu ^bv ^bw ^bx ^by ^bz ^ca ^cb ^cc ^cd ^ce ^cf ^cg ^ch ^ci ^cj ^ck ^cl ^cm ^cn ^co ^cp ^cq ^cr ^cs ^ct ^cu obcej produkcji lub konstrukcji, używane przez Wojsko Polskie

[1]

[2]

[3]

[A]

Myśliwskie	Albatros D.II^[A] Albatros D.III^[A] Albatros D.III (Oef)^[A] Albatros D.V^[A] Ansaldo A.1 Balilla^[A] Ansaldo SVA.5^[A] Blériot-SPAD S.51^[A] Blériot-SPAD S.61^[A] Bristol F.2 Fighter^[A] Fokker D.VII^[A] Fokker D.VIII^[A] Halberstadt C.V^[A] Halberstadt CL.II^[A] Halberstadt CL.IV^[A] Hannover CL.II^[A] Hannover CL.V^[A] Martinsyde F.4^[A] Nieuport 16^[A] Nieuport 17^[A] Nieuport 23^[A] Nieuport 24^[A] Nieuport 27^[A] Pfalz D.XII^[A] PWS-A^[A] PWS-10 PZL P.7 PZL P.11 RAF S.E.5^[A] Sopwith Camel^[A] Sopwith Dolphin^[A] SPAD S.VII^[A] SPAD S.XIII^[A] Wibault 70^[A]
Bombowe	Airco DH.9^[A] Albatros C.X^[A] Albatros C.XII^[A] Breguet 14^[A] Breguet 19^[A] Farman F-68 Goliath^[A] Fokker F.VII^[A] Friedrichshafen G.III^[A] Gotha G.IV^[A] PZL.23 Karaś PZL.37 Łoś Rumpler C.I^[A] LWS-6 Żubr
Samoloty rozpoznawcze i łącznikowe (towarzyszące)	AEG C.IV^[A] Albatros B.II^[A] Albatros C.I^[A] Albatros C.III^[A] Albatros C.V^[A] Albatros C.VII^[A] Albatros C.X^[A] Albatros C.XII^[A] Albatros C.XV^[A] Anatra Anasal^[A] Ansaldo A.300^[A] Ansaldo SVA-9^[A] Aviatik C.III^[A] Breguet 14^[A] Breguet 19^[A] De Havilland DH.60 Moth^[A] DFW C.V^[A] Hannover CL.II^[A] Hansa-Brandenburg C.I^[A] Lloyd C.II^[A] Lloyd C.IV^[A] Lloyd C.V^[A] Lublin R.X Lublin R.XIII LWS-3 Mewa LVG B.I^[A] LVG C.II^[A] LVG C.V^[A] LVG C.VI^[A] Oeffag C.I^[A] Oeffag C.II^[A] Potez XV^[A] Potez XXV^[A] Potez XXVII^[A] PWS-5 PZL Ł.2 Rumpler C.I^[A] Rumpler C.VII^[A] Rumpler C.VIII^[A] RWD-14 Czapla Salmson 2^[A]
Szkolne	Albatros B.I^[A] Albatros B.II^[A] LVG B.I^[A] Bartel BM-4 Bartel BM-5 Hansa-Brandenburg B.I^[A] Caudron G.III^[A] Hanriot H.19^[A] Hanriot H.28 Morane-Saulnier MS.35^[A] PWS-12 PWS-16 PWS-18 PWS-26 Rumpler C.VIII^[A] RWD-8 Lublin R.VIII Lublin R-XIV RWD-17
Szturmowe	Albatros J.I^[A]
Transportowe i sanitarne	Lublin R.XVI LWS-2
Wodnosamoloty	CANT Z.506^[A] CAMS-30^[A] Friedrichshafen FF.33^[A] Friedrichshafen FF.49^[A] Latham 43^[A] LeO H.13^[A] LeO H.135B3^[A] Lublin R.VIII Lublin R.XIII Lübeck-Travemünde F4^[A] Macchi M.9^[A] Schreck FBA-17H^[A]
Balony i sterowce	Parseval-Sigsfeld^[A] Caquot typ R^[A] WBS-Caquot DB^[A] WBS-Caquot N-NN^[A] WBS model 39 WBS Jumping WBS E2 Zodiac VZ-11 Lech^[A] Gwiazda Polski
Samoloty prototypowe	Bartel BM-2 Bartel BM-3 Bartel BM-6 CWL WZ-X Lublin R-XX Nikol A-2 PWS-1 PWS-6 PWS-11 PWS-15 PWS-19 PWS-33 Wyżeł PWS-35 Ogar PWS-40 Junak PZL P.1 PZL P.6 PZL P.8 PZL.12 PZL.38 Wilk PZL.42 PZL.46 Sum PZL.50 Jastrząb
Projekty	Bartel BM-1 CWL WZ-VIII CWL WZ-IX Pteranodon PWS-2 PWS-3bis PWS-20ter/hydro PWS-22 PWS-40 PWS-42 PZL.3 PZL.8 PZL.9 PZL.15 PZL.18 PZL P.28 PZL.39 PZL.45 Sokół PZL.48 Lampart PZL.49 Miś PZL.53 Jastrząb II PZL.54 Ryś PZL.55 PZL.56 Kania PZL Łosoś RWD-22 RWD-25 WBS LOPP (sterowiec)
Produkowane na eksport	PZL P.24 PZL.43