PZL.48 Lampart

PZL-48 Lampart
(PZL-48)
	Dane podstawowe
Państwo	Polska
Producent	Państwowe Zakłady Lotnicze
Konstruktor	Franciszek Misztal, Wsiewołod Jakimiuk
Typ	projekt samolotu myśliwskiego
Konstrukcja	metalowy, dwusilnikowy dolnopłat, podwozie chowane w locie
Załoga	2
	Dane techniczne
Napęd	2× Gnome-Rhône 14M07 14-cylindrowe silniki gwiazdowe chłodzone powietrzem
Moc	1088 kW (1460 KM); 2× 544 kW (730 KM)
	Wymiary
Rozpiętość	11,50 m
Długość	8,80 m
Wysokość	2,50 m
Powierzchnia nośna	21,5 m²
	Masa
Własna	2400 kg
Użyteczna	1100 kg
Startowa	3500 kg
	Osiągi
Prędkość maks.	550 km/h
Prędkość wznoszenia	9 m/s
Pułap	10000 m
Zasięg	1500 km
Współczynnik obciążenia konstrukcji	154 kg/m²
	Dane operacyjne
	Uzbrojenie
	2× działko FK wz.38D kal. 20 mm zamontowane na nosie; 4× karabin maszynowy PWU wz. 36 kal. 7,92 mm zamontowane na nosie; 2× karabin maszynowy PWU wz. 37 kal. 7,92 mm zamontowane w tylnym stanowisku strzeleckim; lub; 8× karabin maszynowy PWU wz. 36 kal. 7,92 mm zamontowane na nosie; 2× karabin maszynowy PWU wz. 37 kal. 7,92 mm zamontowane w tylnym stanowisku strzeleckim; Uzbrojenie bombowe:; do 300 kg ładunku bombowego

PZL-48 Lampart (PZL-48) – projekt polskiego samolotu myśliwskiego konstrukcji inżynierów Franciszka Misztala i Wsiewołoda Jakimiuka, opracowany w Państwowych Zakładach Lotniczych w roku 1938.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Samolot ten stanowił ewolucyjne rozwinięcie myśliwca PZL.38 Wilk, wyposażone w mocniejsze silniki gwiazdowe Gnome-Rhône Mars 14 M05 zbudowane w układzie podwójnej gwiazdy. Zwiększona moc silników miała sprawić uzyskanie zakładanych parametrów lotu, w tym prędkości maksymalnej i wznoszenia. Miał to być samolot pościgowy, przeznaczony głównie do zwalczania samolotów bombowych wroga. Dzięki nowym silnikom samolot miał mieć lepsze osiągi od "Wilka", miał być silniej uzbrojony i przystosowany (podobnie jak Wilk) do przenoszenia 300 kilogramowej bomby. Miał to być samolot wielozadaniowy, dzięki silnemu uzbrojeniu zdolny także do wykonywania misji szturmowych czy bombowych. W roku 1939 trwała budowa prototypu PZL.48 Lampart. Oblot i rozwój samolotu planowano na jesień 1939, ale dalsze prace przerwał wybuch II wojny światowej.

Problemem był napęd samolotu, silniki Gnome-Rhône Mars 14 M05 miały niestabilne warunki cieplne pracy, przegrzewały się uzyskując wysokie temperatury głowic i przekroczone temperatury oleju silnikowego. Wynikało to po części z ich niedopracowania, a po części z dużego wysilenia (duża moc przy małych wymiarach zewnętrznych), co mogło zapowiadać pewne problemy eksploatacyjne.

Dalsze rozwinięcie PZL.48 stanowił projekt myśliwca PZL.54 Ryś.

Służba w lotnictwie[edytuj | edytuj kod]

Samolot ten nigdy nie wyszedł poza stadium prototypu i tym samym nigdy nie trafił do produkcji oraz służby w lotnictwie.

Opis techniczny[edytuj | edytuj kod]

Całkowicie metalowy (duralowy) dolnopłat. Podwozie samolotu klasyczne dwukołowe chowane z płozą ogonową. Usterzenie pionowe podwójne. Kabina pilota dwumiejscowa, zamknięta. Uzbrojenie stanowić miały 4 karabiny maszynowe kaliber 7,9 mm i 2 działka kaliber 20 mm umieszczone w dziobie samolotu oraz dwa sprzężone karabiny maszynowe (kaliber 7,9 mm) na stanowisku tylnego strzelca. W innej wersji zamiast 2 działek przewidywano dodatkowe 4 km-y. Napęd stanowiły dwa silniki gwiazdowe Gnome-Rhone 14 M05 Mars o mocy 730 KM każdy.

Wersje[edytuj | edytuj kod]

PZL.48 Lampart - samolot myśliwski, prototyp (nie został ukończony)

Dane techniczne[edytuj | edytuj kod]

Masa własna: 2400 kg
Masa całkowita: 3500 kg
Wymiary:
- Rozpiętość: 11,5 m
- Długość: 8,8 m
- Wysokość: 2,50 m
Napęd: 2x730 KM
Uzbrojenie:
- Strzeleckie: 6 karabinów maszynowych oraz 2 działka lub 10 km-ów.
- Bombowe: 300 kg bomba.

Osiągi[edytuj | edytuj kod]

Prędkość maksymalna: (prognozowana) około 550 km/h
Pułap: 10000 m
Wznoszenie: 9 m/s
Zasięg: 1500 km

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Skrzydlata Polska nr 8(450) 21.02.1960 r.

[:1-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t ^u ^v ^w ^x ^y ^z ^aa ^ab ^ac ^ad ^ae ^af ^ag ^ah ^ai ^aj ^ak ^al ^am ^an ^ao ^ap ^aq ^ar ^as ^at ^au ^av ^aw ^ax ^ay ^az ^ba ^bb ^bc ^bd ^be ^bf ^bg ^bh ^bi ^bj ^bk ^bl ^bm ^bn ^bo ^bp ^bq ^br ^bs ^bt ^bu ^bv ^bw ^bx ^by ^bz ^ca ^cb ^cc ^cd ^ce ^cf ^cg ^ch ^ci ^cj ^ck ^cl ^cm ^cn ^co ^cp ^cq ^cr ^cs ^ct ^cu obcej produkcji lub konstrukcji, używane przez Wojsko Polskie

[A]

Myśliwskie	Albatros D.II^[A] Albatros D.III^[A] Albatros D.III (Oef)^[A] Albatros D.V^[A] Ansaldo A.1 Balilla^[A] Ansaldo SVA.5^[A] Blériot-SPAD S.51^[A] Blériot-SPAD S.61^[A] Bristol F.2 Fighter^[A] Fokker D.VII^[A] Fokker D.VIII^[A] Halberstadt C.V^[A] Halberstadt CL.II^[A] Halberstadt CL.IV^[A] Hannover CL.II^[A] Hannover CL.V^[A] Martinsyde F.4^[A] Nieuport 16^[A] Nieuport 17^[A] Nieuport 23^[A] Nieuport 24^[A] Nieuport 27^[A] Pfalz D.XII^[A] PWS-A^[A] PWS-10 PZL P.7 PZL P.11 RAF S.E.5^[A] Sopwith Camel^[A] Sopwith Dolphin^[A] SPAD S.VII^[A] SPAD S.XIII^[A] Wibault 70^[A]
Bombowe	Airco DH.9^[A] Albatros C.X^[A] Albatros C.XII^[A] Breguet 14^[A] Breguet 19^[A] Farman F-68 Goliath^[A] Fokker F.VII^[A] Friedrichshafen G.III^[A] Gotha G.IV^[A] PZL.23 Karaś PZL.37 Łoś Rumpler C.I^[A] LWS-6 Żubr
Samoloty rozpoznawcze i łącznikowe (towarzyszące)	AEG C.IV^[A] Albatros B.II^[A] Albatros C.I^[A] Albatros C.III^[A] Albatros C.V^[A] Albatros C.VII^[A] Albatros C.X^[A] Albatros C.XII^[A] Albatros C.XV^[A] Anatra Anasal^[A] Ansaldo A.300^[A] Ansaldo SVA-9^[A] Aviatik C.III^[A] Breguet 14^[A] Breguet 19^[A] De Havilland DH.60 Moth^[A] DFW C.V^[A] Hannover CL.II^[A] Hansa-Brandenburg C.I^[A] Lloyd C.II^[A] Lloyd C.IV^[A] Lloyd C.V^[A] Lublin R.X Lublin R.XIII LWS-3 Mewa LVG B.I^[A] LVG C.II^[A] LVG C.V^[A] LVG C.VI^[A] Oeffag C.I^[A] Oeffag C.II^[A] Potez XV^[A] Potez XXV^[A] Potez XXVII^[A] PWS-5 PZL Ł.2 Rumpler C.I^[A] Rumpler C.VII^[A] Rumpler C.VIII^[A] RWD-14 Czapla Salmson 2^[A]
Szkolne	Albatros B.I^[A] Albatros B.II^[A] LVG B.I^[A] Bartel BM-4 Bartel BM-5 Hansa-Brandenburg B.I^[A] Caudron G.III^[A] Hanriot H.19^[A] Hanriot H.28 Morane-Saulnier MS.35^[A] PWS-12 PWS-16 PWS-18 PWS-26 Rumpler C.VIII^[A] RWD-8 Lublin R.VIII Lublin R-XIV RWD-17
Szturmowe	Albatros J.I^[A]
Transportowe i sanitarne	Lublin R.XVI LWS-2
Wodnosamoloty	CANT Z.506^[A] CAMS-30^[A] Friedrichshafen FF.33^[A] Friedrichshafen FF.49^[A] Latham 43^[A] LeO H.13^[A] LeO H.135B3^[A] Lublin R.VIII Lublin R.XIII Lübeck-Travemünde F4^[A] Macchi M.9^[A] Schreck FBA-17H^[A]
Balony i sterowce	Parseval-Sigsfeld^[A] Caquot typ R^[A] WBS-Caquot DB^[A] WBS-Caquot N-NN^[A] WBS model 39 WBS Jumping WBS E2 Zodiac VZ-11 Lech^[A] Gwiazda Polski
Samoloty prototypowe	Bartel BM-2 Bartel BM-3 Bartel BM-6 CWL WZ-X Lublin R-XX Nikol A-2 PWS-1 PWS-6 PWS-11 PWS-15 PWS-19 PWS-33 Wyżeł PWS-35 Ogar PWS-40 Junak PZL P.1 PZL P.6 PZL P.8 PZL.12 PZL.38 Wilk PZL.42 PZL.46 Sum PZL.50 Jastrząb
Projekty	Bartel BM-1 CWL WZ-VIII CWL WZ-IX Pteranodon PWS-3bis PWS-20ter/hydro PWS-22 PWS-40 PWS-42 PZL.3 PZL.8 PZL.9 PZL.15 PZL.18 PZL P.28 PZL.39 PZL.45 Sokół PZL.48 Lampart PZL.49 Miś PZL.53 Jastrząb II PZL.54 Ryś PZL.55 PZL.56 Kania PZL Łosoś RWD-22 RWD-25 WBS LOPP (sterowiec)
Produkowane na eksport	PZL P.24 PZL.43

PZL przed 1939 r.	PZL-SPAD S.61 PZL Wibault 7 PZL P.1 PZL Ł.2 PZL.3 PZL.4 PZL.5 PZL P.6 PZL P.7 PZL.8 PZL P.8 PZL.9 PZL P.9 PZL P.10 PZL P.11 PZL.12 PZL.13 PZL.15 PZL.16 PZL.17 PZL.18 PZL.19 PZL.22 PZL.23 Karaś PZL P.24 PZL.26 PZL.27 PZL.30 Żubr PZL.37 Łoś PZL.38 Wilk PZL.39 PZL.42 PZL.43 PZL.44 Wicher PZL.45 Sokół PZL.46 Sum PZL.48 Lampart PZL.49 Miś PZL.50 Jastrząb PZL.53 Jastrząb II PZL.54 Ryś PZL.55 PZL.56 Kania
PZL Warszawa-Okęcie	CSS-13 LWD Junak Jak-12 PZL MD-12 PZL-101 Gawron PZL-102 Kos PZL-104 Wilga PZL-105 Flaming PZL-105 Pelikan PZL-106 Kruk PZL-110 Koliber PZL-111 Koliber-235 PZL-126 Mrówka PZL-130 Orlik PZL-230 Skorpion
WSK-Mielec	CSS-10 LWD Szpak TS-8 Bies An-2 Lim-1 Lim-2 Lim-5 Lim-6 TS-11 Iskra TS-16 Grot PZL M-2 PZL M-4 Tarpan PZL M-14 PZL M-15 (Belphegor) PZL M-17 PZL M18 Dromader PZL M19 PZL M28 Skytruck PZL M28B Bryza PZL M-20 Mewa PZL M-21 Dromader Mini PZL M-24 Dromader Super PZL M-25 Dromader Mikro PZL M26 Iskierka PZL I-22 Iryda PZL M-99 Orkan
PZL-Świdnik	PZL SM-1 PZL SM-2 PZL SM-4 Łątka PZL Mi-2 PZL W-3 Sokół PZL Kania PZL SW-4 PZL IS-2 PZL I-23
Szybowce zakładów PZL	PZL M-3 Pliszka PZL-103 PZL M-8 Pelikan PZL KR-03 Puchatek PW-5 Smyk PW-6