50°19′47″N 20°13′56″E/50,329722 20,232222Racławice (powiat miechowski)
| |||
| |||
 Kopiec Kościuszki w Racławicach | |||
| Państwo |  Polska
| ||
| Województwo | małopolskie | ||
| Powiat | miechowski | ||
| Gmina | Racławice | ||
| Liczba ludności | 510 | ||
| Strefa numeracyjna | (+48) 41 | ||
| Kod pocztowy | 32-222 | ||
| Tablice rejestracyjne | KMI | ||
| SIMC | 0264319 | ||
Położenie na mapie gminy Racławice   Racławice | |||
Położenie na mapie powiatu miechowskiego  Racławice | |||
Położenie na mapie województwa małopolskiego  Racławice | |||
Położenie na mapie Polski  Racławice | |||
| 50°19′47″N 20°13′56″E/50,329722 20,232222
| |||
Racławice – wieś w Polsce położona jest na lekko pofałdowanej Wyżynie Miechowskiej w województwie małopolskim, w powiecie miechowskim, w gminie Racławice, przy drodze wojewódzkiej nr 783, znana z bitwy w czasie insurekcji kościuszkowskiej. Siedziba gminy Racławice.
Części miejscowości: Biały Dół, Dale, Gościniec, Górki, Smolny Dół, Wysiołek, Zagumnie[1].
Spis treści
Historia[edytuj | edytuj kod]
Na wzniesieniu Górka Kościejowska, zwanym także „Zamczyskiem”, w XIV w. stał niewielki gródek. Dowody w postaci fundamentów murów dochowały się do czasów obecnych. Nazwa Racławice najprawdopodobniej pochodzi od nazwiska właściciela dóbr rycerza Racława. Pojawia się po raz pierwszy w Kronikach Długosza, gdzie znajduje się informacja, że w roku 1410 chłopi z Racławic przywozili do obozu króla Jagiełły pod Sandomierzem soloną wołowinę i dziczyznę w beczkach. Z sąsiadującej z Racławicami wsi Wrocimowice pochodził chorąży Marcin, postać znana z opisu bitwy grunwaldzkiej.
W okresie powstania kościuszkowskiego wieś należała do Walerego Wielogłowskiego, herbu Starykoń, a jego dwór stał naprzeciw kościoła od strony zachodniej. Do dóbr Wielogłowskiego należały także mniejsze folwarki z dworkami w Janowiczkach i Dziemierzycach.
4 kwietnia 1794 pod Racławicami polskie wojska powstańcze pod wodzą Tadeusza Kościuszki pokonały wojska rosyjskie pod dowództwem generała Aleksandra Tormasowa.
W kwietniu 1937 podczas protestu chłopskiego we wsi w czasie interwencji policji państwowej zginęło 3 chłopów[2].
W latach 1976–1991 miejscowość była siedzibą gminy Racławice-Pałecznica. W latach 1975–1998 w województwie kieleckim.
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
Obiekty wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[3].
- Kościół parafialny pw. św. Piotra i św. Pawła, 1778 z figurą św. Szczepana i obrazem „święta rozmowa” z XVI w.,
- Dzwonnica, drewniana z dzwonem odlanym w 1547 roku[4];
- Ogrodzenie, drewniane;
- Pole bitwy pod Racławicami (1794);
- Pomnik z 1936 roku;
- Zespół dworski – dwór i park;
- Dworek i teren we Wrocimowicach.
Inne zabytki[edytuj | edytuj kod]
- Cmentarz z grobowcami właścicieli majątków w Marchocicach, Klonowie, Janowiczkach, Dziemięrzycach i Racławicach;
- Kopiec Kościuszki usypany w latach 1926–1934.
Europejski Wybór Chłopa Roku[edytuj | edytuj kod]
Od 1995 roku w pierwszą niedzielę po wspomnieniu liturgicznym św. Wojciecha, na błoniach pod pomnikiem Bartosza Głowackiego odbywa się wybór „Chłopa Roku”, który tradycyjnie dopełnia ogólnopolski Zlot Wojciechów i Bartoszów. Chłopem Roku zostaje osoba, która zdobywa najwięcej punktów w konkursach sprawnościowych, takich jak m.in.: rzut podkową do celu, dojenie krowy na czas. Wysoko punktowana jest także prezentacja stroju regionalnego oraz folkloru ze swego regionu. Warunkiem podstawowym jest, aby każdy uczestnik konkursu występował w stroju ludowym.
W 2009 odbył się I Europejski Wybór Chłopa Roku. Pomysłodawcą i ojcem chrzestnym ogólnopolskiego wyboru polskiego chłopa nad chłopy w Racławicach jest red. Piotr Płatek ze Stowarzyszenia „Teatr Regionalny”[5].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Stanisław Giza, Kalendarz wydarzeń historii ruchu ludowego 1895–1965, Warszawa 1967, s. 131.
- ↑ Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie. 31 grudnia 2017; 8 miesięcy temu.
- ↑ Krasnowolski 2013 ↓, s. 242.
- ↑ Będzie 15. chłop nad chłopy (pol.). Dziennik Polski, 8 kwietnia 2009. [dostęp 8 kwietnia 2009].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Bogusław Krasnowolski: Leksykon zabytków architektury Małopolski. Kraków: Arkady, 2013. ISBN 978-83-2134744-8.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
| ||||||||||||||
