Przejdź do zawartości

Pałac Biskupów Krakowskich w Kielcach: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m WPCleaner v2.02 - Popr. błędy z WP:CHECK (ISBN - błędna składnia)
Konarski (dyskusja | edycje)
merytoryczne
Linia 4: Linia 4:
|nazwa oryginalna =
|nazwa oryginalna =
|zabytek = A.336 z 28.01.1965<ref name="zabytek">{{zabytek|świętokrzyskie|strony = 16|data dostępu = 2015-10-26}}</ref>
|zabytek = A.336 z 28.01.1965<ref name="zabytek">{{zabytek|świętokrzyskie|strony = 16|data dostępu = 2015-10-26}}</ref>
|zdjęcie = Kielce06DSC 0234.JPG
|zdjęcie = 20130421 Kielce Palac Biskupow Krakowskich 3127.jpg
|opis zdjęcia = Widok od ogrodów.
|opis zdjęcia = Pałac biskupów
|państwo = PL-SK
|państwo = PL-SK
|miejscowość = [[Kielce]]
|miejscowość = [[Kielce]]
|adres = Plac Zamkowy
|adres = Plac Zamkowy
|typ budynku =
|typ budynku =
Linia 13: Linia 13:
|architekt = [[Tomasz Poncino]] i [[Giovanni Trevano]]
|architekt = [[Tomasz Poncino]] i [[Giovanni Trevano]]
|inwestor =
|inwestor =
|wysokość całkowita =
|wysokość całkowita =
|wysokość do dachu =
|wysokość do dachu =
|kondygnacje =
|kondygnacje =
|powierzchnia użytkowa =
|powierzchnia użytkowa =
|rozpoczęcie budowy = 1637
|rozpoczęcie budowy = 1637
|ukończenie budowy = 1641
|ukończenie budowy = 1641
|przebudowy = XVIII w.
|przebudowy = XVIII w.
|zniszczono =
|zniszczono =
|odbudowano =
|odbudowano =
|pierwszy właściciel = Jakub Zadzik
|pierwszy właściciel = Jakub Zadzik
|kolejni właściciele =
|kolejni właściciele =
|właściciel = [[Muzeum Narodowe w Kielcach]]
|właściciel = [[Muzeum Narodowe w Kielcach]]
|plan budynku =
|plan budynku =
|kod mapy = Kielce
|kod mapy = Kielce
|współrzędne = 50°52′9″N 20°37′39″E
|współrzędne = 50°52′9″N 20°37′39″E
|znak na mapie = Legenda dwor.svg
|znak na mapie = Legenda dwor.svg
|commons = Category:Bishops Palace in Kielce
|commons = Category:Bishops Palace in Kielce
Linia 33: Linia 33:
}}
}}
'''Pałac Biskupów Krakowskich''' – [[barok]]owy pałac w [[Kielce|Kielcach]], była rezydencja [[Biskupi krakowscy|biskupów krakowskich]]. Najlepiej zachowana oryginalna wczesnobarokowa rezydencja pałacowa z pierwszej połowy XVII wieku w Polsce.
'''Pałac Biskupów Krakowskich''' – [[barok]]owy pałac w [[Kielce|Kielcach]], była rezydencja [[Biskupi krakowscy|biskupów krakowskich]]. Najlepiej zachowana oryginalna wczesnobarokowa rezydencja pałacowa z pierwszej połowy XVII wieku w Polsce.

[[Plik:Interior of the Bishops Palace in Kielce 01201.JPG|thumb|left|200px|Izba Stołowa Górna z portretami [[Biskupi krakowscy|biskupów krakowskich]]]]
[[Plik:Interior of the Bishops Palace in Kielce 01200.JPG|thumb|left|200px|Jeden z plafonów pałacu biskupiego]]
Budowla powstawała w latach 1637–1641. Wzniesiono ją na [[Wzgórze Zamkowe w Kielcach|Wzgórzu Katedralnym]] z inicjatywy i prywatnych funduszy kanclerza wielkiego koronnego i biskupa krakowskiego [[Jakub Zadzik|Jakuba Zadzika]]. Budowę prowadził [[Tomasz Poncino]], a projekt został wykonany prawdopodobnie przez [[Giovanni Trevano|Giovanniego Trevano]]. Dekorację malarską wnętrz wykonał warsztat [[Tomasz Dolabella|Tomasza Dolabelli]]. [[Plafon]]y przedstawiały między innymi sąd nad [[bracia polscy|braćmi polskimi]] i rokowania pokojowe w okresie wojen ze [[Szwecja|Szwecją]] i [[Rosja|Rosją]], w których brał udział fundator. Pałac otaczał mur obronny ze strzelnicami kluczowymi i puntone. Cztery wieże pokryto blachą. W 1667 roku biskup Andrzej Trzebicki pokrył pałac dachówką. W 1806 [[Franciszek II Habsburg]] cesarz Austrii przekazał pałac będący własnością skarbu państwa na potrzeby nowo utworzonej [[Diecezja kielecka|diecezji kieleckiej]]<ref>Jerzy Daniel, ''Kalendarz Świętokrzyski 2005''. Wydawnictwo Jedność Kielce 2014, s.216.</ref>. W 1816 r. [[Stanisław Staszic]] stworzył w pałacu [[Szkoła Akademiczno-Górnicza|Szkołę Akademiczno-Górniczą]]. Po Powstaniu styczniowym zaborcy usunęli hełmy na wieżach i figury posłów moskiewskiego i szwedzkiego na frontonie. Pałac w XX wieku pełnił rolę sztabu legionowego [[Józef Piłsudski|Józefa Piłsudskiego]], biura werbunkowego, drukarni, poczty, biura przepustek i siedziby redakcji lokalnego dziennika. W latach 20. według projektu Szyszko-Bohusza zrekonstruowano barokowe hełmy na wieżach. W latach międzywojennych urząd wojewódzki. W latach 1945–1971 siedziba [[Rada narodowa (PRL)|Wojewódzkiej Rady Narodowej]]. Od 1971 r. mieści się w nim [[Muzeum Narodowe w Kielcach|Muzeum Narodowe]]. Z tyłu pałacu, w 2005 roku otwarto [[Ogród Włoski w Kielcach|Ogród Włoski]].
Budowla powstawała w latach 1637–1641. Wzniesiono ją na [[Wzgórze Zamkowe w Kielcach|Wzgórzu Katedralnym]] z inicjatywy i prywatnych funduszy kanclerza wielkiego koronnego i biskupa krakowskiego [[Jakub Zadzik|Jakuba Zadzika]]. Budowę prowadził [[Tomasz Poncino]], a projekt został wykonany prawdopodobnie przez [[Giovanni Trevano|Giovanniego Trevano]]. Dekorację malarską wnętrz wykonał warsztat [[Tomasz Dolabella|Tomasza Dolabelli]]. [[Plafon]]y przedstawiały między innymi sąd nad [[bracia polscy|braćmi polskimi]] i rokowania pokojowe w okresie wojen ze [[Szwecja|Szwecją]] i [[Rosja|Rosją]], w których brał udział fundator. Pałac otaczał mur obronny ze strzelnicami kluczowymi i puntone. Cztery wieże pokryto blachą. W 1667 roku biskup Andrzej Trzebicki pokrył pałac dachówką. W 1806 [[Franciszek II Habsburg]] cesarz Austrii przekazał pałac będący własnością skarbu państwa na potrzeby nowo utworzonej [[Diecezja kielecka|diecezji kieleckiej]]<ref>Jerzy Daniel, ''Kalendarz Świętokrzyski 2005''. Wydawnictwo Jedność Kielce 2014, s.216.</ref>. W 1816 r. [[Stanisław Staszic]] stworzył w pałacu [[Szkoła Akademiczno-Górnicza|Szkołę Akademiczno-Górniczą]]. Po Powstaniu styczniowym zaborcy usunęli hełmy na wieżach i figury posłów moskiewskiego i szwedzkiego na frontonie. Pałac w XX wieku pełnił rolę sztabu legionowego [[Józef Piłsudski|Józefa Piłsudskiego]], biura werbunkowego, drukarni, poczty, biura przepustek i siedziby redakcji lokalnego dziennika. W latach 20. według projektu Szyszko-Bohusza zrekonstruowano barokowe hełmy na wieżach. W latach międzywojennych urząd wojewódzki. W latach 1945–1971 siedziba [[Rada narodowa (PRL)|Wojewódzkiej Rady Narodowej]]. Od 1971 r. mieści się w nim [[Muzeum Narodowe w Kielcach|Muzeum Narodowe]]. Z tyłu pałacu, w 2005 roku otwarto [[Ogród Włoski w Kielcach|Ogród Włoski]].


Linia 44: Linia 43:


Na zachód od miasta, w [[Podzamcze (gmina Piekoszów)|Podzamczu Piekoszowskim]] znajduje się trwała ruina pałacu Tarłów, stanowiącego dość dokładną kopię budowli kieleckiej.
Na zachód od miasta, w [[Podzamcze (gmina Piekoszów)|Podzamczu Piekoszowskim]] znajduje się trwała ruina pałacu Tarłów, stanowiącego dość dokładną kopię budowli kieleckiej.

<br /><gallery widths="160" heights="160">
Plik:29-Kielce-Palac Biskupow(pischmak).jpg|Widok od strony wejścia głównego
Plik:20110612 Kielce Palac Biskupow 0801.jpg|Widok od ogrodu
Plik:642649 Kielce, pałac biskupi. 04.JPG
Plik:642649 Kielce, pałac biskupi. 08.JPG|Izba Stołowa Górna z portretami biskupów
Plik:642649 Kielce, pałac biskupi-wnętrza 04.JPG
Plik:10-Kielce-Palac Biskupow-portal(pischmak).jpg
Plik:Interior of the Bishops Palace in Kielce 01197.JPG
Plik:Painting 1635 Wladyslaw4 Zadzik Koniecpolski.jpg|Plafon z Władysławem IV, biskupem Zadzikiem i hetmanem Koniecpolskim
Plik:Interior of the Bishops Palace in Kielce 01200.JPG|Plafon
</gallery>


== Przypisy ==
== Przypisy ==

Wersja z 17:39, 18 lut 2020

Pałac Biskupów Krakowskich
Symbol zabytku nr rej. A.336 z 28.01.1965[1]
Ilustracja
Pałac biskupów
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Miejscowość

Kielce

Adres

Plac Zamkowy

Styl architektoniczny

barokowy, pierwotnie renesansowy

Architekt

Tomasz Poncino i Giovanni Trevano

Rozpoczęcie budowy

1637

Ukończenie budowy

1641

Ważniejsze przebudowy

XVIII w.

Pierwszy właściciel

Jakub Zadzik

Obecny właściciel

Muzeum Narodowe w Kielcach

Położenie na mapie Kielc
Mapa konturowa Kielc, blisko centrum u góry znajduje się ikonka pałacu z opisem „Pałac Biskupów Krakowskich”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum po prawej na dole znajduje się ikonka pałacu z opisem „Pałac Biskupów Krakowskich”
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, w centrum znajduje się ikonka pałacu z opisem „Pałac Biskupów Krakowskich”
Ziemia50°52′09″N 20°37′39″E/50,869167 20,627500
Strona internetowa

Pałac Biskupów Krakowskichbarokowy pałac w Kielcach, była rezydencja biskupów krakowskich. Najlepiej zachowana oryginalna wczesnobarokowa rezydencja pałacowa z pierwszej połowy XVII wieku w Polsce.

Budowla powstawała w latach 1637–1641. Wzniesiono ją na Wzgórzu Katedralnym z inicjatywy i prywatnych funduszy kanclerza wielkiego koronnego i biskupa krakowskiego Jakuba Zadzika. Budowę prowadził Tomasz Poncino, a projekt został wykonany prawdopodobnie przez Giovanniego Trevano. Dekorację malarską wnętrz wykonał warsztat Tomasza Dolabelli. Plafony przedstawiały między innymi sąd nad braćmi polskimi i rokowania pokojowe w okresie wojen ze Szwecją i Rosją, w których brał udział fundator. Pałac otaczał mur obronny ze strzelnicami kluczowymi i puntone. Cztery wieże pokryto blachą. W 1667 roku biskup Andrzej Trzebicki pokrył pałac dachówką. W 1806 Franciszek II Habsburg cesarz Austrii przekazał pałac będący własnością skarbu państwa na potrzeby nowo utworzonej diecezji kieleckiej[2]. W 1816 r. Stanisław Staszic stworzył w pałacu Szkołę Akademiczno-Górniczą. Po Powstaniu styczniowym zaborcy usunęli hełmy na wieżach i figury posłów moskiewskiego i szwedzkiego na frontonie. Pałac w XX wieku pełnił rolę sztabu legionowego Józefa Piłsudskiego, biura werbunkowego, drukarni, poczty, biura przepustek i siedziby redakcji lokalnego dziennika. W latach 20. według projektu Szyszko-Bohusza zrekonstruowano barokowe hełmy na wieżach. W latach międzywojennych urząd wojewódzki. W latach 1945–1971 siedziba Wojewódzkiej Rady Narodowej. Od 1971 r. mieści się w nim Muzeum Narodowe. Z tyłu pałacu, w 2005 roku otwarto Ogród Włoski.

Pałac wraz z otoczeniem (baszta prochowa, ogród, spichlerz przy ul. Zamkowej 2) jako zespół został wpisany do rejestru zabytków nieruchomych[1].

Turystyka

Koło Pałacu Biskupów Krakowskich przechodzi szlak turystyczny

Na zachód od miasta, w Podzamczu Piekoszowskim znajduje się trwała ruina pałacu Tarłów, stanowiącego dość dokładną kopię budowli kieleckiej.


Przypisy

  1. a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 marca 2024, s. 16 [dostęp 2015-10-26].
  2. Jerzy Daniel, Kalendarz Świętokrzyski 2005. Wydawnictwo Jedność Kielce 2014, s.216.

Bibliografia