Pałac Biskupów Krakowskich w Kielcach: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
merytoryczne |
|||
Linia 4: | Linia 4: | ||
|nazwa oryginalna = |
|nazwa oryginalna = |
||
|zabytek = A.336 z 28.01.1965<ref name="zabytek">{{zabytek|świętokrzyskie|strony = 16|data dostępu = 2015-10-26}}</ref> |
|zabytek = A.336 z 28.01.1965<ref name="zabytek">{{zabytek|świętokrzyskie|strony = 16|data dostępu = 2015-10-26}}</ref> |
||
|zdjęcie |
|zdjęcie = 20130421 Kielce Palac Biskupow Krakowskich 3127.jpg |
||
|opis zdjęcia |
|opis zdjęcia = Pałac biskupów |
||
|państwo |
|państwo = PL-SK |
||
|miejscowość |
|miejscowość = [[Kielce]] |
||
|adres = Plac Zamkowy |
|adres = Plac Zamkowy |
||
|typ budynku = |
|typ budynku = |
||
Linia 13: | Linia 13: | ||
|architekt = [[Tomasz Poncino]] i [[Giovanni Trevano]] |
|architekt = [[Tomasz Poncino]] i [[Giovanni Trevano]] |
||
|inwestor = |
|inwestor = |
||
|wysokość całkowita |
|wysokość całkowita = |
||
|wysokość do dachu |
|wysokość do dachu = |
||
|kondygnacje = |
|kondygnacje = |
||
|powierzchnia użytkowa = |
|powierzchnia użytkowa = |
||
|rozpoczęcie budowy |
|rozpoczęcie budowy = 1637 |
||
|ukończenie budowy |
|ukończenie budowy = 1641 |
||
|przebudowy = XVIII w. |
|przebudowy = XVIII w. |
||
|zniszczono = |
|zniszczono = |
||
|odbudowano = |
|odbudowano = |
||
|pierwszy właściciel |
|pierwszy właściciel = Jakub Zadzik |
||
|kolejni właściciele |
|kolejni właściciele = |
||
|właściciel |
|właściciel = [[Muzeum Narodowe w Kielcach]] |
||
|plan budynku = |
|plan budynku = |
||
|kod mapy = Kielce |
|kod mapy = Kielce |
||
|współrzędne |
|współrzędne = 50°52′9″N 20°37′39″E |
||
|znak na mapie = Legenda dwor.svg |
|znak na mapie = Legenda dwor.svg |
||
|commons = Category:Bishops Palace in Kielce |
|commons = Category:Bishops Palace in Kielce |
||
Linia 33: | Linia 33: | ||
}} |
}} |
||
'''Pałac Biskupów Krakowskich''' – [[barok]]owy pałac w [[Kielce|Kielcach]], była rezydencja [[Biskupi krakowscy|biskupów krakowskich]]. Najlepiej zachowana oryginalna wczesnobarokowa rezydencja pałacowa z pierwszej połowy XVII wieku w Polsce. |
'''Pałac Biskupów Krakowskich''' – [[barok]]owy pałac w [[Kielce|Kielcach]], była rezydencja [[Biskupi krakowscy|biskupów krakowskich]]. Najlepiej zachowana oryginalna wczesnobarokowa rezydencja pałacowa z pierwszej połowy XVII wieku w Polsce. |
||
[[Plik:Interior of the Bishops Palace in Kielce 01201.JPG|thumb|left|200px|Izba Stołowa Górna z portretami [[Biskupi krakowscy|biskupów krakowskich]]]] |
|||
⚫ | |||
Budowla powstawała w latach 1637–1641. Wzniesiono ją na [[Wzgórze Zamkowe w Kielcach|Wzgórzu Katedralnym]] z inicjatywy i prywatnych funduszy kanclerza wielkiego koronnego i biskupa krakowskiego [[Jakub Zadzik|Jakuba Zadzika]]. Budowę prowadził [[Tomasz Poncino]], a projekt został wykonany prawdopodobnie przez [[Giovanni Trevano|Giovanniego Trevano]]. Dekorację malarską wnętrz wykonał warsztat [[Tomasz Dolabella|Tomasza Dolabelli]]. [[Plafon]]y przedstawiały między innymi sąd nad [[bracia polscy|braćmi polskimi]] i rokowania pokojowe w okresie wojen ze [[Szwecja|Szwecją]] i [[Rosja|Rosją]], w których brał udział fundator. Pałac otaczał mur obronny ze strzelnicami kluczowymi i puntone. Cztery wieże pokryto blachą. W 1667 roku biskup Andrzej Trzebicki pokrył pałac dachówką. W 1806 [[Franciszek II Habsburg]] cesarz Austrii przekazał pałac będący własnością skarbu państwa na potrzeby nowo utworzonej [[Diecezja kielecka|diecezji kieleckiej]]<ref>Jerzy Daniel, ''Kalendarz Świętokrzyski 2005''. Wydawnictwo Jedność Kielce 2014, s.216.</ref>. W 1816 r. [[Stanisław Staszic]] stworzył w pałacu [[Szkoła Akademiczno-Górnicza|Szkołę Akademiczno-Górniczą]]. Po Powstaniu styczniowym zaborcy usunęli hełmy na wieżach i figury posłów moskiewskiego i szwedzkiego na frontonie. Pałac w XX wieku pełnił rolę sztabu legionowego [[Józef Piłsudski|Józefa Piłsudskiego]], biura werbunkowego, drukarni, poczty, biura przepustek i siedziby redakcji lokalnego dziennika. W latach 20. według projektu Szyszko-Bohusza zrekonstruowano barokowe hełmy na wieżach. W latach międzywojennych urząd wojewódzki. W latach 1945–1971 siedziba [[Rada narodowa (PRL)|Wojewódzkiej Rady Narodowej]]. Od 1971 r. mieści się w nim [[Muzeum Narodowe w Kielcach|Muzeum Narodowe]]. Z tyłu pałacu, w 2005 roku otwarto [[Ogród Włoski w Kielcach|Ogród Włoski]]. |
Budowla powstawała w latach 1637–1641. Wzniesiono ją na [[Wzgórze Zamkowe w Kielcach|Wzgórzu Katedralnym]] z inicjatywy i prywatnych funduszy kanclerza wielkiego koronnego i biskupa krakowskiego [[Jakub Zadzik|Jakuba Zadzika]]. Budowę prowadził [[Tomasz Poncino]], a projekt został wykonany prawdopodobnie przez [[Giovanni Trevano|Giovanniego Trevano]]. Dekorację malarską wnętrz wykonał warsztat [[Tomasz Dolabella|Tomasza Dolabelli]]. [[Plafon]]y przedstawiały między innymi sąd nad [[bracia polscy|braćmi polskimi]] i rokowania pokojowe w okresie wojen ze [[Szwecja|Szwecją]] i [[Rosja|Rosją]], w których brał udział fundator. Pałac otaczał mur obronny ze strzelnicami kluczowymi i puntone. Cztery wieże pokryto blachą. W 1667 roku biskup Andrzej Trzebicki pokrył pałac dachówką. W 1806 [[Franciszek II Habsburg]] cesarz Austrii przekazał pałac będący własnością skarbu państwa na potrzeby nowo utworzonej [[Diecezja kielecka|diecezji kieleckiej]]<ref>Jerzy Daniel, ''Kalendarz Świętokrzyski 2005''. Wydawnictwo Jedność Kielce 2014, s.216.</ref>. W 1816 r. [[Stanisław Staszic]] stworzył w pałacu [[Szkoła Akademiczno-Górnicza|Szkołę Akademiczno-Górniczą]]. Po Powstaniu styczniowym zaborcy usunęli hełmy na wieżach i figury posłów moskiewskiego i szwedzkiego na frontonie. Pałac w XX wieku pełnił rolę sztabu legionowego [[Józef Piłsudski|Józefa Piłsudskiego]], biura werbunkowego, drukarni, poczty, biura przepustek i siedziby redakcji lokalnego dziennika. W latach 20. według projektu Szyszko-Bohusza zrekonstruowano barokowe hełmy na wieżach. W latach międzywojennych urząd wojewódzki. W latach 1945–1971 siedziba [[Rada narodowa (PRL)|Wojewódzkiej Rady Narodowej]]. Od 1971 r. mieści się w nim [[Muzeum Narodowe w Kielcach|Muzeum Narodowe]]. Z tyłu pałacu, w 2005 roku otwarto [[Ogród Włoski w Kielcach|Ogród Włoski]]. |
||
Linia 44: | Linia 43: | ||
Na zachód od miasta, w [[Podzamcze (gmina Piekoszów)|Podzamczu Piekoszowskim]] znajduje się trwała ruina pałacu Tarłów, stanowiącego dość dokładną kopię budowli kieleckiej. |
Na zachód od miasta, w [[Podzamcze (gmina Piekoszów)|Podzamczu Piekoszowskim]] znajduje się trwała ruina pałacu Tarłów, stanowiącego dość dokładną kopię budowli kieleckiej. |
||
<br /><gallery widths="160" heights="160"> |
|||
Plik:29-Kielce-Palac Biskupow(pischmak).jpg|Widok od strony wejścia głównego |
|||
Plik:20110612 Kielce Palac Biskupow 0801.jpg|Widok od ogrodu |
|||
Plik:642649 Kielce, pałac biskupi. 04.JPG |
|||
Plik:642649 Kielce, pałac biskupi. 08.JPG|Izba Stołowa Górna z portretami biskupów |
|||
Plik:642649 Kielce, pałac biskupi-wnętrza 04.JPG |
|||
Plik:10-Kielce-Palac Biskupow-portal(pischmak).jpg |
|||
Plik:Interior of the Bishops Palace in Kielce 01197.JPG |
|||
Plik:Painting 1635 Wladyslaw4 Zadzik Koniecpolski.jpg|Plafon z Władysławem IV, biskupem Zadzikiem i hetmanem Koniecpolskim |
|||
⚫ | |||
</gallery> |
|||
== Przypisy == |
== Przypisy == |
Wersja z 17:39, 18 lut 2020
nr rej. A.336 z 28.01.1965[1] | |
Pałac biskupów | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Adres |
Plac Zamkowy |
Styl architektoniczny |
barokowy, pierwotnie renesansowy |
Architekt | |
Rozpoczęcie budowy |
1637 |
Ukończenie budowy |
1641 |
Ważniejsze przebudowy |
XVIII w. |
Pierwszy właściciel |
Jakub Zadzik |
Obecny właściciel | |
Położenie na mapie Kielc | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego | |
50°52′09″N 20°37′39″E/50,869167 20,627500 | |
Strona internetowa |
Pałac Biskupów Krakowskich – barokowy pałac w Kielcach, była rezydencja biskupów krakowskich. Najlepiej zachowana oryginalna wczesnobarokowa rezydencja pałacowa z pierwszej połowy XVII wieku w Polsce.
Budowla powstawała w latach 1637–1641. Wzniesiono ją na Wzgórzu Katedralnym z inicjatywy i prywatnych funduszy kanclerza wielkiego koronnego i biskupa krakowskiego Jakuba Zadzika. Budowę prowadził Tomasz Poncino, a projekt został wykonany prawdopodobnie przez Giovanniego Trevano. Dekorację malarską wnętrz wykonał warsztat Tomasza Dolabelli. Plafony przedstawiały między innymi sąd nad braćmi polskimi i rokowania pokojowe w okresie wojen ze Szwecją i Rosją, w których brał udział fundator. Pałac otaczał mur obronny ze strzelnicami kluczowymi i puntone. Cztery wieże pokryto blachą. W 1667 roku biskup Andrzej Trzebicki pokrył pałac dachówką. W 1806 Franciszek II Habsburg cesarz Austrii przekazał pałac będący własnością skarbu państwa na potrzeby nowo utworzonej diecezji kieleckiej[2]. W 1816 r. Stanisław Staszic stworzył w pałacu Szkołę Akademiczno-Górniczą. Po Powstaniu styczniowym zaborcy usunęli hełmy na wieżach i figury posłów moskiewskiego i szwedzkiego na frontonie. Pałac w XX wieku pełnił rolę sztabu legionowego Józefa Piłsudskiego, biura werbunkowego, drukarni, poczty, biura przepustek i siedziby redakcji lokalnego dziennika. W latach 20. według projektu Szyszko-Bohusza zrekonstruowano barokowe hełmy na wieżach. W latach międzywojennych urząd wojewódzki. W latach 1945–1971 siedziba Wojewódzkiej Rady Narodowej. Od 1971 r. mieści się w nim Muzeum Narodowe. Z tyłu pałacu, w 2005 roku otwarto Ogród Włoski.
Pałac wraz z otoczeniem (baszta prochowa, ogród, spichlerz przy ul. Zamkowej 2) jako zespół został wpisany do rejestru zabytków nieruchomych[1].
Turystyka
Koło Pałacu Biskupów Krakowskich przechodzi szlak turystyczny
- czerwony szlak miejski prowadzący przez zabytkowe i ciekawe turystycznie miejsca miasta Kielce.
Na zachód od miasta, w Podzamczu Piekoszowskim znajduje się trwała ruina pałacu Tarłów, stanowiącego dość dokładną kopię budowli kieleckiej.
-
Widok od strony wejścia głównego
-
Widok od ogrodu
-
Izba Stołowa Górna z portretami biskupów
-
Plafon z Władysławem IV, biskupem Zadzikiem i hetmanem Koniecpolskim
-
Plafon
Przypisy
- ↑ a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 marca 2024, s. 16 [dostęp 2015-10-26] .
- ↑ Jerzy Daniel, Kalendarz Świętokrzyski 2005. Wydawnictwo Jedność Kielce 2014, s.216.
Bibliografia
- Jan Leszek Adamczyk: Zabytki architektury na Kielecczyźnie. Kielce: Marek Leszko, 2005, s. 16. ISBN 83-92295-10-2.
- Mariusz Karpowicz, Tomasz Poncino (ok. 1590-1659) - architekt pałacu kieleckiego, Muzeum Narodowe, Kielce, 2002; ISBN 8390974479