Żony władców Polski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Chronologiczna lista małżonek władców polskich (w latach 1569–1795 także litewskich). Zawiera nie tylko królowe.

 Zobacz też: polskie królowe.

Polska przedrozbiorowa[edytuj | edytuj kod]

Dynastia Piastów[edytuj | edytuj kod]

# Imię Urodzona Zmarła Czas rządów* Rodzice Żona Uwagi
1 nieznane z imienia pogańskie żony Mieszka I
2 Dobrawa ok. 930 977 965–977 Bolesław I Srogi Mieszka I
(pierwsza znana żona)
3 Oda Dytrykówna ok. 955 1023 978/980–992 Dytryk von Haldensleben Mieszka I
(druga znana żona)
4 NN Rygdag (margrabia Miśni) Bolesława I Chrobrego
(pierwsza żona)
5 NN (księżniczka węgierska) Bolesława I Chrobrego
(druga żona)
6 Emnilda słowiańska między 970 a 975 1016 lub 1017 do 1016 lub 1017 Dobromir Bolesława I Chrobrego
(trzecia żona)
7 Oda Miśnieńska 996–1002 po 1018 1018–ok. 1025 Ekkehard I
Swanhilda Thietmarówna
Bolesława I Chrobrego
(czwarta żona)
według J. Długosza była pierwszą polską królową
8 Rycheza Lotaryńska ok. 993 21 marca 1063 1025–1034 Ezzon
Matylda Saksońska
Mieszka II polska królowa
9 Dobroniega Maria 1010–1016 13 grudnia 1087 ok. 1041–1058 Włodzimierz I Wielki
Anna Porfirogenetka lub NN
Kazimierza I Odnowiciela
10 Wyszesława Światosławówna do 1079 Bolesława II Szczodrego
11 Przecława Władysława Hermana
(zdaniem części historyków pierwsza żona)
Polka
12 Judyta Przemyślidka 1056/1058 25 grudnia 1086 ok. 1080–1086 Wratysław II
Adelajda Węgierska
Władysława Hermana
(pierwsza lub druga żona)
13 Judyta Maria Szwabska 1047 lub 1054 14 marca po 1105 1087/1091–1102 Henryk III Salicki
Agnieszka z Poitou
Władysława Hermana
(druga lub trzecia żona)
14 Zbysława Kijowska 1085/1090 1114 (?) 1107–1114 (?) Światopełk II Michał Bolesława Krzywoustego
(pierwsza żona)
15 Salomea z Bergu 1093/1101 27 lipca 1144
Łęczyca
1115–1138 Henryk, hrabia Bergu
Adelajda z Mochental
Bolesława Krzywoustego
(druga żona)
16 Agnieszka Babenberg ok. 1110 24/25 stycznia 1163
Altenburg
1138–1146 Leopold III Święty
Agnieszka von Waiblingen
Władysława II Wygnańca
17 Wierzchosława Nowogrodzka ok. 1125 15 marca po 1160 1146-po 1160 Wsiewołod Mścisławowicz
NN
Bolesława Kędzierzawego
(pierwsza żona)
18 Maria ok. 1140 po 1173 1160/1165–1173 Rościsław I Mścisłowicz (?) Bolesława Kędzierzawego
(druga żona)
19 Elżbieta Węgierska ok. 1128 21 lipca 1150/1154 król Węgier Mieszka III Starego
(pierwsza żona)
20 Eudoksja ok. 1140 po 1187 1173–1177 Mieszka III Starego
(druga żona)
21 Helena Znojemska lata 40. XII w. 2 kwietnia 1202/1206 ok. 1165–1194 Konrad II Znojemski
Maria serbska
Kazimierza II Sprawiedliwego
22 Ludmiła 20 października po 1210 1210–1211 Mieszka I Plątonogiego
23 Łucja Rugijska
12 lutego między 1208 a 1231 1202–1206 Jaromar I
Hildegarda
Władysława III Laskonogiego
24 Grzymisława 8 września 1189 (?) 8 listopada 1258 (?) do 1227 Jarosław Włodzimierzowic (?) Leszka Białego
25 Jadwiga Śląska 1178/1180 15 października 1243
Trzebnica
1231–1238 Bertold IV
Agnieszka von Rochlitz
Henryka I Brodatego
26 Anna Przemyślidka ok. 1201 23 czerwca 1265 1238–1241 Przemysł Ottokar I
Konstancja Węgierska
Henryka II Pobożnego
27 Jadwiga Anhalcka 21 grudnia 1259 Henryk I, hrabia Anhalt
Irmgarda
Bolesława II Rogatki
(pierwsza żona)
28 Eufemia Samborówna przed 1245 między 22 lutego 1296 a 5 lutego 1309 Sambor II
Matylda Meklemburska
Bolesława II Rogatki
(druga żona)
29 Agafia Światosławówna między 1190 a 1195 po 31 sierpnia 1247 1241–1243 Światosław Andrzej Igoriewicz
Jarosława Rurykówna
Konrada Mazowieckiego
30 Święta Kinga 5 marca 1234
Ostrzyhom
24 lipca 1292
Stary Sącz
do 1279 Bela IV
Maria Laskarina
Bolesława Wstydliwego
31 Gryfina Halicka ok. 1248 pomiędzy 1305 a 1309 1279–1288 Rościsław Michajłowicz
Anna Arpadówna
Leszka Czarnego
32 Konstancja (?) Władysław Opolski
Eufemia Odonicówna
Henryka IV Prawego
(pierwsza żona)
33 Matylda brandenburska po 1270 między 23 czerwca 1290 a 1 kwietnia 1298 1288–1290 Otto V Długi
Judyta (Jutta) z Hennebergu
Henryka IV Prawego
(druga żona)
34 Ludgarda meklemburska 1260 lub 1261 między 11 a 13 grudnia 1283 Henryk I Pielgrzym
Anastazja Barnimówna
Przemysła II
(pierwsza żona)
35 Ryksa szwedzka między 1265 a 1270 między 1289 a początkiem 1293 Waldemar Birgersson
Zofia Duńska
Przemysła II
(druga żona)
36 Małgorzata Brandenburska 1270 1315
Ratzeburg
1295–1296 Albrecht III
Matylda Duńska
Przemysła II
(trzecia żona)
polska królowa

Dynastia Przemyślidów[edytuj | edytuj kod]

# Imię Urodzona Zmarła Czas rządów* Rodzice Żona Uwagi
37 Guta von Habsburg 13 marca 1271
Rheinfelden
18 czerwca 1297
Praga
1291–1297 Rudolf I Habsburg
Gertruda von Hohenberg
Wacława II Czeskiego, jako księcia krakowskiego
(pierwsza żona)
38 Ryksa Elżbieta 1 września 1288
Poznań
19 października 1335
Brno
1303–1305 Przemysł II
Ryksa Szwedzka
Wacława II Czeskiego
(druga żona)
polska królowa
39 Wiola Elżbieta Cieszyńska ok. 1291 21 września 1317 1305–1306 Mieszko Cieszyński Wacława III Czeskiego
(trzecia żona)
niekoronowana królowa Polski

Małżonki tytularnych władców Polski (królowe czeskie)[edytuj | edytuj kod]

# Imię Urodzona Zmarła Czas rządów* Rodzice Żona Uwagi
Anna Przemyślidka 15 października 1290
?
3 września 1313
?
1306 i 1307–1310 Wacław II
Guta von Habsburg
tytularnego króla Polski Henryka Karyncki, niekoronowana królowa Polski
Ryksa Elżbieta 1 września 1288
Poznań
19 października 1335
Brno
1306–1307 Przemysł II
Ryksa
tytularnego króla Polski Rudolfa Habsburga
Elżbieta Przemyślidka 20 stycznia 1292
Praga
28 września 1330
Wyszhrad
1310–1330 Wacław II
Guta von Habsburg
tytularnego króla Polski Jana Luksemburskiego niekoronowana królowa Polski
Beatrice de Bourbon ok. 1318 23 grudnia 1383 1334–1335 Ludwik Burbon
Maria d’Avesnes
tytularnego króla Polski Jana Luksemburskiego niekoronowana królowa Polski

Dynastia piastowska[edytuj | edytuj kod]

# Imię Urodzona Zmarła Czas rządów* Rodzice Żona Uwagi
40 Jadwiga Kaliska ok. 1266
Kalisz
10 grudnia 1339
Stary Sącz
1320–1333 Bolesław Pobożny
Jolenta Helena
Władysława I Łokietka polska królowa
41 Aldona Anna Giedyminówna ok. 1311–1313 25 maja 1339
Kraków
1333–1339 Giedymin
Jewna
Kazimierza III Wielkiego
(pierwsza żona)
polska królowa
42 Adelajda Heska 1324 1371 1341–1368 Henryk II Żelazny
Elżbieta Turyńska
Kazimierza III Wielkiego
(druga żona)
polska królowa
43 Krystyna Rokiczana przed 1330
Praga
po 1365 1356- po 1365 Kazimierza III Wielkiego
(trzecia, morganatyczna żona)
44 Jadwiga Żagańska pomiędzy 1340 a 1350 27 marca 1390
Legnica
1365–1370 Henryk V Żelazny
Anna Płocka
Kazimierza III Wielkiego
(czwarta żona)
polska królowa

Dynastia andegaweńska[edytuj | edytuj kod]

# Imię Urodzona Zmarła Czas rządów* Rodzice Żona Uwagi
45 Elżbieta Bośniaczka ok. 1340 styczeń 1387
Nowy Gród
1370–1384 Stefan II Kotromanić
Elżbieta Kujawska
Ludwika Węgierskiego niekoronowana królowa Polski,

Dynastia Jagiellonów[edytuj | edytuj kod]

# Imię Urodzona Zmarła Czas rządów* Rodzice Żona Uwagi
46 Jadwiga Andegaweńska 3 października 1373
Buda
17 lipca 1399
Kraków
1384–1399 Ludwik Węgierski
Elżbieta Bośniaczka
Władysława II Jagiełły
(od 1386, pierwsza żona)
Król Polski (monarchini panująca)
47 Anna Cylejska 1380/1381 20/21 marca 1416
Kraków
1402–1416 Wilhelm Cylejski
Anna Kazimierzówna
Władysława II Jagiełły
(druga żona)
polska królowa
48 Elżbieta Granowska ok. 1372 12 maja 1420
Kraków
1417–1420 Otton Pilecki
Jadwiga Melsztyńska
Władysława II Jagiełły
(trzecia żona)
polska królowa
49 Zofia Holszańska ok. 1405 21 września 1461
Kraków
1424–1434 Andrzej Holszański
Aleksandra Drucka
Władysława II Jagiełły
(czwarta żona)
polska królowa
50 Elżbieta Rakuszanka 1436/1437 30 sierpnia 1505
Kraków
1454–1492 Albrecht II Habsburg
Elżbieta Luksemburska
Kazimierza Jagiellończyka polska królowa
51 Helena Rurykowiczówna 19 maja 1476
Moskwa
20 stycznia 1513
Wilno
1501–1506 Iwan III Srogi
Zofia Paleolog
Aleksandra Jagiellończyka niekoronowana królowa Polski, nie była koronowana ze względu na swoje wyznanie – prawosławie
52 Barbara Zápolya między 1490 a 1496 2 października 1515
Kraków
1512–1515 Stefan Zápolya
Jadwiga Cieszyńska
Zygmunta I Starego
(pierwsza żona)
polska królowa
53 Bona Sforza 2 lutego 1494
Vigevano
19 listopada 1557
Bari
1518–1557 Gian Galeazzo Sforza
Izabela Aragońska
Zygmunta I Starego
(druga żona)
polska królowa
54 Elżbieta Habsburżanka 9 lipca 1526
Linz
15 czerwca 1545
Wilno
1543–1545 Ferdynand I Habsburg
Anna Jagiellonka
Zygmunta II Augusta
(pierwsza żona)
polska królowa
55 Barbara Radziwiłłówna 6 grudnia 1520
Wilno
8 maja 1551
Kraków
1550–1551 Jerzy Radziwiłł
Barbara Kolanka
Zygmunta II Augusta
(druga żona)
polska królowa
56 Katarzyna Habsburżanka 15 września 1533
Wiedeń
28 lutego 1572
Linz
1553–1572 Ferdynand I Habsburg
Anna Jagiellonka
Zygmunta II Augusta
(trzecia żona)
polska królowa

Małżonki królów elekcyjnych[edytuj | edytuj kod]

# Imię Urodzona Zmarła Czas rządów* Rodzice Żona Uwagi
57 Anna Jagiellonka 18 października 1523
Kraków
9 września 1596
Warszawa
1575–1586/1596 Zygmunt I Stary
Bona Sforza
Stefana Batorego król Polski (monarchini panująca)
58 Anna Habsburżanka 16 sierpnia 1573
Graz
10 lutego 1598
Warszawa
1592–1598 Karol Styryjski
Maria Anna Bawarska
Zygmunta III Wazy
(pierwsza żona)
polska królowa
59 Konstancja Habsburżanka 24 grudnia 1588
Graz
10 lipca 1631
Warszawa
1605–1631 Karol Styryjski
Maria Anna Bawarska
Zygmunta III Wazy
(druga żona)
polska królowa
60 Cecylia Renata Habsburżanka 16 lipca 1611
Graz
24 marca 1644
Wilno
1637–1644 Ferdynand II Habsburg
Maria Anna Wittelsbach
Władysława IV Wazy
(pierwsza żona)
polska królowa
61 Ludwika Maria Gonzaga 18 sierpnia 1611
Nevers
10 maja 1667
Warszawa
1646–1648
i
1649–1667
Karol I Gonzaga
Katarzyna de Guise
1. Władysława IV Wazy
(druga żona);
2. Jana II Kazimierza Wazy
polska królowa
62 Eleonora Habsburżanka 31 maja 1653
Wiedeń
17 grudnia 1697
Innsbruck
1670–1673 Ferdynand III Habsburg
Eleonora Gonzaga
Michała Korybuta Wiśniowieckiego polska królowa
63 Maria Kazimiera d’Arquien 28 czerwca 1641
Nevers
30 stycznia 1716
Blois
1676–1696 Henryk Albert de la Grange d’Arquien
Franciszka de la Châtre
Jana III Sobieskiego polska królowa
64 Krystyna Eberhardyna Hohenzollern 29 grudnia 1671
Bayreuth
5 września 1727
Pretzsch
1697–1727 Krystian Ernest
Zofia Luiza Wirtemberska
Augusta II Mocnego niekoronowana królowa Polski
65 Katarzyna Opalińska 13 października 1680
Poznań
19 marca 1747
Lunéville
1705–1708 Jan Karol Opaliński
Zofia Anna Czarnkowska
Stanisława Leszczyńskiego polska królowa
66 Maria Józefa Habsburżanka 8 grudnia 1699
Wiedeń
17 listopada 1757
Drezno
1734–1757 Józef I Habsburg
Wilhelmina Amalia Brunszwicka
Augusta III Sasa ostatnia królowa w pełni suwerennej Polski
67 Elżbieta Grabowska - 1748 28 maja 1810 Warszawa - Teodor Kajetan Szydłowski Stanisława Augusta Poniatowskiiego domniemana morgantyczna żona

Księstwo Warszawskie[edytuj | edytuj kod]

Wettynowie[edytuj | edytuj kod]

# Imię Urodzona Zmarła Czas rządów* Rodzice Żona Uwagi
1 Amalia Wittelsbach 10 maja 1752
Mannheim
15 listopada 1828
Drezno
1807–1815 Fryderyk Michał Wittelsbach
Maria Franciszka Wittelsbach
żona Fryderyka Augusta

Królestwo Polskie (kongresowe)[edytuj | edytuj kod]

Dynastia Romanowów[edytuj | edytuj kod]

# Imię Urodzona Zmarła Czas rządów* Rodzice Żona Uwagi
1 Elżbieta Aleksiejewna 24 stycznia 1779
Karlsruhe
16 maja 1826
Bielow
1815–1825 Karol Ludwik Badeński
Amalia Fryderyka Hessen-Darmstadt
żona Aleksandra I
2 Aleksandra Fiodorowna 13 lipca 1798
pałac Charlottenburg
1 listopada 1860
Carskie Sioło
1825–1831/1855 Fryderyk Wilhelm III
Luiza Pruska
żona Mikołaja I mimo detronizacji męża używała tytułu do 1855 r.
3 Maria Aleksandrowna 8 sierpnia 1824
Darmstadt
3 czerwca 1880
Petersburg
1841–1880 Ludwik II Heski
Wilhelmina Badeńska
żona Aleksandra II Królowa Polski w latach 1855–1880
4 Maria Fiodorowna 26 listopada 1847
Kopenhaga
13 października 1928
Klampenborg
1866–1928 Chrystian IX Duński
Luiza Hessen-Kassel
żona Aleksandra III Królowa Polski w latach 1881–1894
5 Aleksandra Fiodorowna 6 czerwca 1872
Darmstadt
17 lipca 1918
Jekaterynburg
1894–1917 Ludwik IV Heski
Alicja Koburg
żona Mikołaja II Królowa Polski w latach 1894–1917

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

Bezprym, Zbigniew, Władysław III Warneńczyk, Jan I Olbracht byli kawalerami.

Pierwszą żoną Ludwika Węgierskiego, nim objął tron polski, była Małgorzata.

Żoną Henryka III Walezego była po opuszczeniu przez niego Polski Ludwika Lotaryńska (od 1576).

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]