Sofia: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Konarski (dyskusja | edycje)
drobne redakcyjne
Konarski (dyskusja | edycje)
ilustracja
Linia 37: Linia 37:
[[Plik:Boyana Church 9 TB.JPG|thumb|Cerkiew Bojańska]]
[[Plik:Boyana Church 9 TB.JPG|thumb|Cerkiew Bojańska]]
[[Plik:Alexander Nevsky Cathedral, Sofia (by Pudelek).JPG|thumb|Sobór Aleksandra Newskiego]]
[[Plik:Alexander Nevsky Cathedral, Sofia (by Pudelek).JPG|thumb|Sobór Aleksandra Newskiego]]
[[Plikle:1-Sofia-parliament-square-ifb.JPG|thumb|Pomnik cara Aleksandra II na tle parlamentu]]
[[Plik:1-Sofia-parliament-square-ifb.JPG|thumb|Pomnik cara Aleksandra II na tle parlamentu]]
[[File:Banya Bashi Mosque Sofia.jpg|thumb|Meczet Banya Bashi ("Piątkowy")]]
[[Plik:IvanVazov National Theatre 7.jpg|thumb|Teatr Narodowy]]
[[Plik:IvanVazov National Theatre 7.jpg|thumb|Teatr Narodowy]]
[[Plik:Tzar's Palace Sofia.jpg|thumb|Pałac Carski]]
[[Plik:Tzar's Palace Sofia.jpg|thumb|Pałac Carski]]
Linia 44: Linia 45:
[[Plik:Gallery for Foreign Art TodorBozhinov 041009.jpg|thumb|Narodowa Galeria Sztuki Obcej]]
[[Plik:Gallery for Foreign Art TodorBozhinov 041009.jpg|thumb|Narodowa Galeria Sztuki Obcej]]
[[Plik:StNedelyaChurch Sofia.jpg|thumb|Cerkiew „Sweta Nedelja”]]
[[Plik:StNedelyaChurch Sofia.jpg|thumb|Cerkiew „Sweta Nedelja”]]
[[Plik:Party House, Sofia (by Pudelek).JPG|thumb|Dom Partii]]
[[Plik:Bulgarian-Academy-of-Sciences 4.jpg|thumb|Bułgarska Akademia Nauk]]
[[Plik:National Academy of Arts Sofia 4.jpg|thumb|Narodowa Akademia Sztuki]]
[[Plik:Sofia Synagogue 11c.jpg|thumb|Synagoga]]


'''Sofia''' ([[język bułgarski|bułg.]]: ''София''; ''sofia'' z [[język grecki|gr.]] znaczy również ''mądrość'') – [[stolica]] i największe
'''Sofia''' ([[język bułgarski|bułg.]]: ''София''; ''sofia'' z [[język grecki|gr.]] znaczy również ''mądrość'') – [[stolica]] i największe
Linia 191: Linia 188:
<gallery perrow=5>
<gallery perrow=5>
Plik:Ministerskiat savet prez 2007.jpg|Budynek Rady Ministrów
Plik:Ministerskiat savet prez 2007.jpg|Budynek Rady Ministrów
Plik:Mosque Sofia.JPG|Meczet, tzw. ''Meczet Piątkowy''
Plik:President palace.JPG|Pałac prezydencki
Plik:President palace.JPG|Pałac prezydencki
Plik:Bulgaria-Sofia-01.JPG|Narodowy Pałac Kultury
Plik:Bulgaria-Sofia-01.JPG|Narodowy Pałac Kultury
Plik:Tzar Liberator Monument Sofia 1a.jpg|Pomnik cara Aleksandra II
Plik:Tzar Liberator Monument Sofia 1a.jpg|Pomnik cara Aleksandra II
Plik:Vrana Palace.jpg|thumb|Pałac Vrana
Plik:Sofia, Bulgaria.JPG|Sofia – widok z lotu ptaka
Plik:Bogoslovski fakultet Sofija.jpg|Wydział teologii
Plik:Bogoslovski fakultet Sofija.jpg|Wydział teologii
Plik:CentralMarketHall-Sofia-C.jpg|Targ Centralny
Plik:CentralMarketHall-Sofia-C.jpg|Targ Centralny
Plik:Party House, Sofia (by Pudelek).JPG|Dom Partii
Plik:Bulgarian-Academy-of-Sciences 4.jpg|Bułgarska Akademia Nauk
Plik:National Academy of Arts Sofia 4.jpg|Narodowa Akademia Sztuki
Plik:Sofia Synagogue 11c.jpg|Synagoga
</gallery>
</gallery>



Wersja z 10:50, 7 wrz 2016

Sofia
Coфия
Ilustracja
Herb Flaga
Herb Flaga
Dewiza: Rośnie, ale się nie starzeje
Państwo

 Bułgaria

Obwód

miejski Sofii

Kmet

Jordanka Fandykowa

Powierzchnia

1038,8 km²

Wysokość

550 m n.p.m.

Populacja (2012)
• liczba ludności
• gęstość


1 212 935[1]
1135 os./km²

Nr kierunkowy

02

Kod pocztowy

1000

Tablice rejestracyjne

C

Położenie na mapie Bułgarii
Mapa konturowa Bułgarii
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:city}
Strona internetowa
Rotunda św. Jerzego
Cerkiew Bojańska
Sobór Aleksandra Newskiego
Pomnik cara Aleksandra II na tle parlamentu
Meczet Banya Bashi ("Piątkowy")
Teatr Narodowy
Pałac Carski
Uniwersytet
Łaźnie
Narodowa Galeria Sztuki Obcej
Cerkiew „Sweta Nedelja”

Sofia (bułg.: София; sofia z gr. znaczy również mądrość) – stolica i największe miasto Bułgarii. Położona w zachodniej części Bułgarii, w śródgórskiej kotlinie, u stóp masywu Witoszy. Miasto leży nad rzeką Bojanską, która jest lewym dopływem rzeki Iskyr. Sofia stanowi wydzielony obwód miejski, jest ponadto ośrodkiem administracyjnym obwodu sofijskiego.

Liczba mieszkańców: 1,27 mln (2007), aglomeracja 1,38 mln (2007)

Historia

Starożytność

Sofia była tracką osadą o nazwie Serdika, która pochodziła od trackiego plemienia Serdów. Około 500 r. p.n.e. w regionie osiedliło się inne plemię, Odryzów, które miało swojego króla. Przez krótki okres w czasie IV w. p.n.e. miasto było w posiadaniu Filipa Macedońskiego i jego syna, Aleksandra Wielkiego.

Około 29 roku n.e. Sofia została podbita przez Rzymian i jej nazwę zmieniono na Ulpia Serdica. Miasto stało się wtedy municipium, czyli centrem administracji lokalnej za czasów cesarza Trajana (98117). Pierwsza pisana wzmianka o Serdice pojawia się u Ptolemeusza ok. roku 100 n.e.

Miasto rozrastało się w miarę budowy wież, murów obronnych, łaźni publicznych i innych świeckich i religijnych budowli. Powstał wtedy także wielki amfiteatr zwany Buleterionem. Kiedy cesarz Dioklecjan podzielił Dację na dwie części, Dację Ripensis, leżącą nad brzegami Dunaju i Dację Śródziemnomorską, Serdica stała się stolicą tej drugiej. Miasto rozwijało się przez 150 lat, a cesarz Konstantyn Wielki nazywał ją „swoim Rzymem”.

Miasto zostało zniszczone przez Hunów w roku 447, a potem, odbudowane przez Justyniana, zmieniło nazwę na Triadica.

Średniowiecze

W wiekach średnich miasto stało się częścią pierwszego imperium bułgarskiego pod panowaniem chana Kruma, który zdobył miasto w 809 roku po długim oblężeniu. Miasto było wtedy nazywane przez Słowian Sredec i stało się ważną fortecą i centrum administracyjnym. Po zdobyciu północno-wschodniej Bułgarii armię Jana I w roku 971, bułgarski patriarcha Damian obrał sobie miasto na swoją siedzibę. Później po wielu nieudanych oblężeniach miasto zostało zdobyte przez Cesarstwo Bizantyńskie w roku 1018, lecz później zostało ponownie włączone do odnowionego imperium bułgarskiego pod panowaniem cara Iwana Asena I. Od XII do XIV w. miasto było znaczącym centrem handlu i rzemiosła. W 1376 roku miasto uzyskało swoją obecną nazwę Sofia, choć jeszcze do XVI w. używano zamiennie obu nazw: Sofia i Sredec.

Panowanie osmańskie

W 1382 roku miasto zostało zdobyte przez sułtana osmańskiego Murada I. W 1443-1444 na odsiecz Bułgarii wyruszył z nieudaną wyprawą polski król Władysław III. Po tej wyprawie chrześcijańska elita Sofii została unicestwiona, a miasto stało się stolicą osmańskiej prowincji Rumelii. Sofia pozostawała w rękach Turków osmańskich przez ponad 400 lat, co zachęciło ludność turecką do osiedlania się w Sofii. Miasto zmieniło swój wygląd i przybrało zdecydowany rys orientalny.

Wolna Bułgaria

Wojska rosyjskie zdobyły miasto w roku 1878 podczas wojny rosyjsko-tureckiej i stało się stolicą autonomicznego Księstwa Bułgarii w 1879 roku. Państwo stało się królestwem bułgarskim w roku 1908.

W czasie II wojny światowej Bułgaria była sprzymierzeńcem nazistowskich Niemiec, co doprowadziło do ciężkich bombardowań alianckich w latach 1943-1944. Bułgaria została zdobyta przez armię sowiecką i po II wojnie światowej Sofia stała się stolicą komunistycznej Ludowej Republiki Bułgarii.

Po roku 1989 Bułgaria stała się republiką wolną od wpływów sowieckich, a w roku 2007 przystąpiła do Unii Europejskiej.

Zabytki i turystyka

Demografia

Liczba mieszkańców[1]

Sport

Miasto jako jedyne obok Turynu gościło uczestników tak letniej, jak i zimowej uniwersjady. W 1961 oraz 1977 roku odbyły się zawody letnie, a w 1983 oraz 1989 zimowe. Sofia była kandydatem do organizacji zimowych igrzysk olimpijskich w roku 2014 jednak odpadła w pierwszym etapie wyboru.

Kluby sportowe

Transport

Główną stacją kolejową miasta jest Sofia Centralna.

Miasta partnerskie

Galeria

Linki zewnętrzne