Jump to content

Puszczykowo

Puszczykowo
miasto i gmina
Ilustracja
Rynek
Herb
Herb
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Powiat

poznański

Aglomeracja

poznańska

Prawa miejskie

1962

Burmistrz

Andrzej Balcerek

Powierzchnia

16,39 km²

Populacja (30.06.2016)
• liczba ludności
• gęstość


9778[1]
596,6 os./km²

Strefa numeracyjna

(+48) 61

Kod pocztowy

62-040

Tablice rejestracyjne

PZ, POZ

Położenie na mapie powiatu poznańskiego
Mapa konturowa powiatu poznańskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Puszczykowo”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Puszczykowo”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Puszczykowo”
Ziemia52°16′54″N 16°51′15″E/52,281667 16,854167
TERC (TERYT)

3021021

SIMC

0971376

Urząd miejski
ul. Podleśna 4
62-040 Puszczykowo
Strona internetowa
BIP

Puszczykowomiasto w województwie wielkopolskim, w powiecie poznańskim. Położone ok. 12 km na południe od Poznania, otoczone obszarem Wielkopolskiego Parku Narodowego.

W latach 1934–1954 istniała wiejska gmina Puszczykowo.

Według danych z 31 marca 2011 miasto liczyło 9756 mieszkańców[2].

Położenie

[edit | edit source]

Według danych z roku 2002[3] Puszczykowo ma obszar 16,65 km², w tym:

  • użytki rolne: 22%
  • użytki leśne: 46%

Według danych z 1 stycznia 2011 r. powierzchnia miasta wynosiła 16,39 km²[4]. Miasto stanowi 0,88% powierzchni powiatu.

Sąsiednie gminy: Komorniki, Mosina.

Wieś duchowna, własność kapituły katedralnej poznańskiej, pod koniec XVI wieku leżała w powiecie poznańskim województwa poznańskiego[5]. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa poznańskiego.

Historia

[edit | edit source]

Po raz pierwszy nazwa Puszczykowo pojawia się w źródłach pisanych w formie Posczucowo w 1387 roku, choć Niwka wspominana była już wcześniej – w 1302 roku. Puszczykowo Stare i Puszczykówko do II rozbioru należały do Kapituły Poznańskiej. W 1613 roku, po pożarze katedry poznańskiej, to z tutejszych lasów dostarczono drewno na jej odbudowę[6].

Początek zabudowy willowej, tak charakterystycznej dla miejscowości tworzących dzisiejsze miasto, datuje się na drugą połowę XIX wieku, kiedy to w latach 1870–1880 uregulowano bieg Warty. Tereny te wtedy nabrały charakteru eleganckiej miejscowości letniskowej i willowej. Rozwojowi sprzyjało położenie nad malowniczym odcinkiem rzeki, rozległe bory sosnowe i korzystny mikroklimat[6]. Aby umożliwić coraz liczniej tu osiadającym się dojazd do Poznania, przy istniejącej tu od 1856 roku linii kolejowej (prowadzącej do Wrocławia) zbudowano budynki stacyjne. W okresie od początku XX wieku do 1939 roku ruch wycieczkowy był tak duży, że pociągi z poznańskiego dworca kursowały co 10 minut i aby nie kolidowało to z ruchem dalekobieżnym musiano zbudować dla nich dodatkowy tor. Wielką popularnością wśród poznaniaków cieszyły się wycieczki parostatkiem do Puszczykowa. Z przystani przy moście Św. Rocha pływał w latach 50. XX wieku parostatek „Janek Krasicki”, a w latach późniejszych motorowa „Dziwożona”. Mimo polityki germanizacyjnej, do 1918 roku część ośrodków wypoczynkowych miało zdecydowanie polski charakter (np. Letnisko Silva przy ul. Poznańskiej)[6].

Puszczykowo posiadało dawniej status administracyjny gminy jednostkowej w powiecie śremskim. 1 stycznia 1925 włączone do nowo utworzonego powiatu poznańskiego[7]. 1 sierpnia 1934 weszło ono w skład nowo utworzonej zbiorowej gminy Puszczykowo tamże[8]. 27 września 1934 weszło w skład nowo utworzonej gromady Puszczykowo w gminie Puszczykowo[9].

Podczas II wojny światowej miasto zostało zajęte 25 stycznia 1945 roku przez jednostki I Frontu Białoruskiego Armii Czerwonej. Na przełomie stycznia i lutego w mieście urządzono siedziby sztabu związków operacyjnych wojsk radzieckich i szpitale wojskowe[10].

Po wojnie zachowało początkowo przynależność administracyjną[11][12]. W związku z reformą administracyjną kraju jesienią 1954 weszło w skład nowo utworzonej gromady Puszczykowo[13]. Gromadę Puszczykowo zniesiono 1 stycznia 1956 w związku z nadaniem jej statusu osiedla[14]. 18 lipca 1962 Puszczykówko stało się miastem[15]. Naczelnikiem miasta Puszczykowa, w latach 1968–1984 był Władysław Krzyżański. W tych latach powstało wiele obiektów użyteczności publicznej.

W latach 70. XX wieku na nadwarciańskich polach Niwki, na niezalesionym 15 ha terenie zlokalizowano szpital dla kolejowej służby zdrowia (obecnie szpital należy do Powiatu Poznańskiego i działa pod nazwą Szpital w Puszczykowie im. prof. S.T. Dąbrowskiego S.A.[16]). Wybudowano dwa 11-kondygnacyjne bloki z 40 m kominem i budynkami gospodarczymi.

Demografia

[edit | edit source]

Dane z 31 grudnia 2009[17]:

Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
Jednostka osób % osób % osób %
Populacja 9575 100 5003 52,3 4572 47,7
Gęstość zaludnienia
[mieszk./km²]
594 310,7 283,3
  • Piramida wieku mieszkańców Puszczykowa w 2014 roku[1].


Transport

[edit | edit source]

Drogi

[edit | edit source]

Przez Puszczykowo w osi północ-południe przebiega droga wojewódzka 430, oraz w osi wschód-zachód droga wojewódzka 431.

Kolej

[edit | edit source]

Przez miasto przebiega linia kolejowa 271 z Poznania do Wrocławia, na którym usytuowane są dwa przystanki osobowe: Puszczykowo i Puszczykówko oraz ma swój początek ok. 5 kilometrowa nieczynna, częściowo rozebrana linia kolejowa 361 do Osowej Góry.

Transport Publiczny

[edit | edit source]

Przez Puszczykowo przebiega linia autobusowa 651 organizowana przez ZTM Poznań, a przewoźnikiem jest Translub. Do 31 października 2017 roku EKO-Rondo Puszczykowo organizowało swoje własne linie, jednak firma zbankrutowała[18].

W mieście znajduje się sanitarne lądowisko przy. ul. Kraszewskiego, które w 2011 zostało zmodernizowane.

Atrakcje turystyczne

[edit | edit source]
Przystanek kolejowy Puszczykowo
Kościół pw. Matki Boskiej Wniebowziętej, zaprojektowany przez Adama Ballenstedta
Pomnik poświęcony „Wszystkim, którzy oddali życie dla Ojczyzny”
Szpital w Puszczykowie im. prof. S. T. Dąbrowskiego
  • Muzeum Arkadego Fiedlera – zlokalizowane w jego pracowni literackiej (ul. Słowackiego), z ekspozycją książek i pamiątek po pisarzu oraz wspaniałych trofeów z wypraw do różnych zakątków świata, a także repliką Santa Marii (w skali 1:1) statku Krzysztofa Kolumba i repliką Hawkera Hurricane Mk I – brytyjskiego myśliwca z II wojny światowej (skala 1:1)
  • eklektyczny kościół pw. Matki Boskiej Wniebowziętej, którego budowę rozpoczęto w 1923 r.[19]
  • pomnik poświęcony „Wszystkim, którzy oddali życie dla Ojczyzny” – naprzeciwko stacji kolejowej Puszczykowo
  • dom murowany z dużą drewnianą werandą – ul. Cienista
  • pałacyk myśliwski z początku XX w. – ul. Podleśna 4 (obecna siedziba Urzędu Miasta)
  • willa z początku XX w. z dachem mansardowym i balkonem wspartym na 4 kolumnach – ul. Poznańska 94
  • dom o konstrukcji szachulcowej z gołębnikiem w kształcie baszty – ul. Klonowa
  • duża drewniana altana z kopułą z ok. 1900 roku – ul. Wysoka 7
  • budynki mające charakter dworków z początku XX w. – ul. Sobieskiego 10, 12, 26
  • domy murowano-szachulcowe – ul. Ratajskiego 7, 11, 21
  • dworce kolejowe z początku XX wieku w Puszczykowie i Puszczykówku
  • willa z tarasem – ul. Fiedlera 4
  • dom o wyglądzie dworku z lat 1932/36 – ul. Kopernika 18
  • pensjonat „Rusałka” z lat dwudziestych – las nad Wartą
  • dom z początku XX w. przy ul. Słonecznej
  • dom na rogu ul. Poznańskiej i ul. Cienistej z 1901 roku.
  • budynek o konstrukcji szachulcowej zlokalizowany na ulicy Wczasowej z roku 1898
  • willa Mimoza – ul. Poznańska
  • budynek „Letniska Silva” ul. Poznańska
  • trasy spacerowe nad Wartą i po puszczykowskich górach
  • Zakole Warty
  • Trasa Kórnicka
  • szlak turystyczny czerwony Szlak turystyczny Osowa Góra – Sulęcinek
  • szlak turystyczny żółty Szlak im. Bernarda Chrzanowskiego
  • szlak turystyczny zielony Szlak im. Arkadego Fiedlera[20]
  • jaskinia piaskowcowa przy ul. Jarosławskiej – nieistniejąca (pozostałości w Muzeum WPN)
  • Droga Wierności[21] – jeden z przyrodniczych szlaków pielgrzymkowych Rogalińskie Drogi, utworzonych z okazji 200-lecia kościoła pw. św. Marcelina w Rogalinie[22][23][24]. Dla tego szlaku opublikowano broszurę przyrodniczą pt. „W dolinie Warty – o ptakach i nie tylko”[25].

Oświata

[edit | edit source]

W Puszczykowie znajdują się 2 szkoły podstawowe i liceum ogólnokształcące:

  • Szkoła Podstawowa nr 1 im. Adama Mickiewicza
  • Szkoła Podstawowa nr 2 im. Powstańców Wielkopolskich
  • Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika

Media

[edit | edit source]

Strony internetowe:

  • www.puszczykowo.pl

Prasa: Wychodząca:

  • „Echo Puszczykowa”
  • „Gazeta Mosińsko-Puszczykowska”
  • „Głos Puszczykowa”
  • „Nasza Okolica”

Niewychodząca:

  • „Gazeta puszczykowska”
  • „Kurier Puszczykowski”
  • „Strażak Puszczykowski”

Wspólnoty wyznaniowe

[edit | edit source]

Sport

[edit | edit source]

W Puszczykowie znajduje się wiele kompleksów sportowych oraz Klub Jeździecki „Niwka” im. Krzysztofa Kulikowskiego. W mieście znajduje się również Centrum Tenisowe Angie, w którym trenuje niemiecka tenisistka polskiego pochodzenia Angelique Kerber. Przy Liceum Ogólnokształcącym im. Mikołaja Kopernika działa MKS „Juvenia” Puszczykowo, w którym szkolą się młodzi lekkoatleci. Działa także dobrze rozwinięty klub siatkarski MKS Puszczykowo oraz klub piłkarski KP „Las” Puszczykowo[27].

Współpraca międzynarodowa

[edit | edit source]

Miasta i gminy partnerskie: Châteaugiron (w Bretanii, we Francji) – deklaracja współpracy 18 lipca 1997 r. w Puszczykowie, w lipcu 1998 r. w Châteaugiron odnowienie deklaracji[28][29]

Ludzie związani z Puszczykowem

[edit | edit source]
 Z tym tematem związana jest kategoria: Ludzie związani z Puszczykowem.

Przypisy

[edit | edit source]
  1. a b Puszczykowo w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-12], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  2. Ludność w gminach. Stan w dniu 31 marca 2011 r. – wyniki spisu ludności i mieszkań 2011 r.. GUS. [dostęp 2012-08-07]. (pol.).
  3. Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
  4. Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2011 r., Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 10 sierpnia 2011, ISSN 1505-5507 [zarchiwizowane z adresu 2013-12-20].
  5. Atlas historyczny Polski. Wielkopolska w drugiej połowie XVI wieku. Część II. Komentarz. Indeksy, Warszawa 2017, s. 246.
  6. a b c Sławomir Pniewski, Puszczykowo, w: Spotkania z Zabytkami, nr 4/1989, s. 51–52, ISSN 0137-222X
  7. Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 30 grudnia 1924 r. w sprawie zmiany granic niektórych powiatów województwa poznańskiego. Dz.U. z 1924 r. nr 117, poz. 1044
  8. Dz.U. z 1934 r. nr 68, poz. 617
  9. Poznański Dziennik Wojewódzki. 1934, nr 41, poz. 531
  10. Rada Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa „Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa lata wojny 1939- 1945”, Sport i Turystyka 1988, ISBN 83-217-2709-3, s. 567.
  11. Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu. 1952, nr 12, poz. 56
  12. Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
  13. Uchwała Nr 33/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu poznańskiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu z dnia 26 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu z dnia 5 października 1954 r. dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu z 4 grudnia 1954 r., Nr. 20, Poz. 100)
  14. Dz.U. z 1955 r. nr 45, poz. 299
  15. Dz.U. z 1962 r. nr 41, poz. 188
  16. Kontakt. Szpital w Puszczykowie im. prof. S.T. Dąbrowskiego S.A.. [dostęp 2015-11-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-10-03)].
  17. Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 31 XII 2009 r.), Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, czerwiec 2010, s. 105, ISSN 1734-6118 [dostęp 2010-07-16].
  18. Blog Dla Puszczykowa, Blog dla Puszczykowa: Wszystko ma swój początek i koniec [online], Blog dla Puszczykowa, 31 października 2017 [dostęp 2021-10-31].
  19. Historię kościoła i parafii. [dostęp 2010-06-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-10-02)].
  20. Andrzej Mika: Puszczykowski tryptyk (Szlak zielony im. Arkadego Fiedlera). Oficjalny serwis internetowy Urzędu Miejskiego w Puszczykowie. [dostęp 2018-03-28]. (pol.).
  21. Agnieszka Stelmach i inni, Droga Wierności w Duchu Świętym, Parafia pw. św. Marcelina, Rogalin, maj 2023 [dostęp 2024-05-14].
  22. Rogalińskie Drogi Ducha Świętego – Parafia pw. Świętego Marcelina w Rogalinie [online] [dostęp 2021-11-11] (pol.).
  23. Sylwia Ufnalska, O jubileuszu kościoła i przyrodniczych szlakach w Rogalinie [online], Gazeta Mosińsko-Puszczykowska, 1 listopada 2021 [dostęp 2021-11-09] (pol.).
  24. Barbara Miczko-Malcher, Spotkania z kulturą - 7.11.2021 [online], radiopoznan.fm [dostęp 2021-11-09] (pol.).
  25. Viktória Takács, W dolinie Warty – o ptakach i nie tylko, Parafia pw. św. Marcelina, Rogalin, sierpień 2021 [dostęp 2024-05-14].
  26. Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2015-11-11].
  27. KP Las Puszczykowo.
  28. Kurier Puszczykowski Nr 46 Puszczykowo gościło Francuzów, Lipiec/Sierpień 2005, s. 2.
  29. O nas. Stowarzyszenie Puszczykowo-Châteaugiron. [dostęp 2012-02-05].

Linki zewnętrzne

[edit | edit source]