Oława

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Bonio (dyskusja | edycje) o 17:11, 14 maj 2009. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.

Szablon:Źródła

{{{nazwa}}}
{{{nazwa oryginalna}}}
[[Plik:{{{zdjęcie}}}|240x240px|alt=Ilustracja|{{{opis zdjęcia}}}]]
{{{opis zdjęcia}}}
Herb [[Plik:{{{flaga}}}| 100x130px| alt=Flaga]]
Herb Oławy [[Flaga {{{dopełniacz nazwy}}}|Flaga]]
Państwo {{{państwo}}}
Zarządzający

Burmistrz

Powierzchnia

27,36 km²

Wysokość

170 m n.p.m.

Populacja (2008)
• liczba ludności
• gęstość


{{{liczba ludności}}}
{{{gęstość zaludnienia}}} os./km²

Nr kierunkowy

{{{numer kierunkowy}}}

Kod pocztowy

{{{kod pocztowy}}}

Tablice rejestracyjne

{{{tablice rejestracyjne}}}

Położenie na mapie brak
Mapa konturowa brak
Brak mapy: {{państwo dane {{{państwo}}} | mapa/core | wariant = {{{państwo}}} }}
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie świata
Mapa konturowa świata
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:landmark}
Strona internetowa

Oława (niem. Ohlau, czes. Olava) - miasto i gmina we wschodniej części województwa dolnośląskiego, w powiecie oławskim, nad rzeką Oławą (potocznie Oławką) i Odrą, 27 km na południowy wschód od Wrocławia. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do województwa wrocławskiego.

Oława jest siedzibą dwóch gmin: gminy miejskiej (miasto Oława) i gminy wiejskiej oraz powiatu ziemskiego.

Według danych z 30 czerwca 2008, miasto liczyło 30 882 mieszkańcówSzablon:ŹródłoPL.

W Oławie dzieje się część akcji Trylogii husyckiej Andrzeja Sapkowskiego.

Historia

W X wieku w okolicy przebywał najprawdopodobniej benedyktyński pustelnik, Andrzej Świerad. Po raz pierwszy notowana jako Olewa w 1149 jako darowizna Piotra Włostowica na rzecz opactwa na Ołbinie. Gród i osada targowa powstałe przy zbiegu rzek Odry i Oławy istniały od XII wieku.

W 1206 Henryk Brodaty zamienił swoje ziemie w okolicach Psiego Pola na Oławę. Lokowana na prawie średzkim przed rokiem 1234. Zasiedlana przez tkaczy walońskich, których dziedzictwem jest herb miasta przedstawiający białego, galijskiego koguta w czerwonym polu.

Zniszczona przez Mongołów w 1241 zaczyna się dynamicznie rozwijać. Działa tu mennica wypuszczająca brakteaty z wizerunkiem herbowego koguta. W 1282 Henryk IV Probus nadaje przywilej budowy 12 kramów sukienniczych oraz korzystania z łąk, wód i roli. W 1310 miasto otrzymuje od Bolesława Rozrzutnego prawo przymusu drożnego, a od 1317 burmistrza i radę.

Zdobyta przy pomocy ludności i spalona przez husytów w 1429. W 1447 pod miastem zwycięska dla Polaków bitwa z wojskami Macieja Korwina. Wyludnione w 1437 epidemią dżumy, którą poprzedziła klęska głodu. Połowa miasta spłonęła w wielkim pożarze 1502 roku. Ponowna epidemia dżumy nawiedziła miasto w 1588.

Kilkakrotnie przechodziła z rąk do rąk w czasie wojny 30-letniej. 19 maja 1634 podpalona i doszczętnie zniszczona przez wycofujące się oddziały płk. von Rostock, 17 czerwca 1642 przez Szwedów Jerzego Wrangla.

Od roku 1248 do 1675 w księstwie legnicko-brzeskim władanym przez najdłuższą linię Piastów śląskich. Ostatnim jej przedstawicielem był urodzony w Oławie Jerzy IV Wilhelm (ostatni przedstawiciel całej dynastii). Po jej wygaśnięciu w latach 1691-1737 własność żonatego ze szwagierką cesarza Leopolda I Jakuba Sobieskiego, syna króla Polski, Jana III. Po wojnach śląskich od 1742 wraz z większością Śląska w granicach Królestwa Prus. Pod rządami Prus na terenach tych rozpoczęto germanizację. Zwarte osadnictwo ludności polskojęzycznej utrzymało się jednak w Oławie bardzo długo. Jeszcze w 1896 roku w niemieckiej książce "Schlesien:eine Landeskunde für das deutsche Volk" jej autor dr Partsch wyraża zdziwienie, że:

”...trudno zrozumieć, jak mogło się zdarzyć, że na zachodniej stronie rzeki Odry, w dystrykcie Oława i w sąsiedztwie części dystryktu Wrocław i Strzelin mogło przetrwać całkowicie zwarte terytorium mówiących po polsku mieszkańców, które zawiera w sobie wiele ważnych dróg i które rozciąga się na wszystkie strony od wielkiego centrum transportowego jakim jest Wrocław...”[1]

Od XV wieku podobnie jak w wielu innych miastach Dolnego Śląska silny rozwój sukiennictwa, potem w wiekach XVII - XVIII przeróbki bawełny. Od 1842 roku między Wrocławiem a Oławą istnieje najstarsza w dzisiejszych granicach Polski linia kolejowa, zainicjowana 22 maja[2].

Z podoławskiego lotniska wojskowego Oława-Stanowice 1 września 1939 roku wystartowały hitlerowskie samoloty, które jako pierwsze zaatakowały Polskę[potrzebny przypis]. 2 września 1939 jeden polski samolot Karaś z 21 eskadry bombowej zbombardował fabrykę w Oławie, dokonując pierwszego ataku bombowego na terytorium Niemiec w II wojnie światowej[potrzebny przypis].

Po wojnie Oława znalazła się w granicach Polski, zaś jej ludność wysiedlono do Niemiec. Do roku 1992 była siedzibą silnego garnizonu Północnej Grupy Wojsk Armii Radzieckiej obsługujących pobliskie lotnisko wojskowe.

Miasto znane w latach 80. XX wieku z nieuznanych przez kościół katolicki objawień maryjnych Kazimierza Domańskiego.

Zabytki

  • Kościół Matki Bożej Pocieszenia z XIV w.
  • Kościół św. Piotra i Pawła z XIX w.
  • Zamek - Pałac Luizy - siedziba władz miasta
  • Ratusz z I poł. XIX w.
  • Kościółek św. Rocha z 1706 r.
  • Budynek dworca kolejowego
  • Pręgierz
  • Miejska wieża ciśnień, wybudowana na początku XX w. Z eksploatacji została wyłączona w 1988 r.

Struktura powierzchni

Według danych z roku 2002Szablon:ŹródłoPL, Oława ma obszar 27,34 km², w tym:

  • użytki rolne: 58%
  • użytki leśne: 5%

Miasto stanowi 5,22% powierzchni powiatu.

Demografia

Dane z 30 czerwca 2004Szablon:ŹródłoPL:

Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
jednostka osób % osób % osób %
populacja 31 078 100 16 084 51,8 14 994 48,2
gęstość zaludnienia
(mieszk./km²)
1136,7 588,3 548,4

Według danych z roku 2002Szablon:ŹródłoPL, średni dochód na mieszkańca wynosił 1199,21 zł.

Religia

Większość mieszkańców Oławy stanowią wyznawcy Kościoła Rzymskokatolickiego. Na terenie miasta działalność duszpasterską prowadzą także zbory Kościoła Chrześcijan Baptystów oraz Kościoła Zielonoświątkowego, będące protestanckimi wspólnotami o charakterze ewangelicznym.

Miasta partnerskie

Zobacz też

Linki zewnętrzne

Szablon:Linki do map Polski

Szablon:Gminy powiatu oławskiego