Autostrada A1 (Polska)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Malarz pl (dyskusja | edycje) o 13:05, 2 wrz 2010. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
A1
Proj. długość

568 km

Zbudowano

134,6 km oraz
w tym 10,4 km (jedna jezdnia)

W budowie

241,9 km

Województwa

pomorskie,
kujawsko-pomorskie,
łódzkie,
śląskie

Mapa
Mapa A1
A1
Zdjęcie
Autostrada A1 na odcinku Swarożyn – Nowe Marzy
Autostrada A1 na odcinku Swarożyn – Nowe Marzy
Multimedia w Wikimedia Commons
A1]E75
A1]E75

Autostrada A1 – polska płatna autostrada w ciągu międzynarodowej trasy E75 leżąca w VI transeuropejskim korytarzu transportowym, będąca częściowo w budowie oraz projektowana (ok. 164,4 km). Zwana jest Autostradą Bursztynową[1]. Po upadku koncepcji budowy autostrady A3 wzdłuż zachodniej granicy kraju, A1 jest jedyną polską autostradą o przebiegu południkowym.

Obecnie łączy Trójmiasto z Grudziądzem, natomiast w całym zaplanowanym przebiegu łączy obszary metropolitalne Trójmiasta, Torunia, Łodzi, Częstochowy oraz Górnego Śląska, a także włącza je w sieć dróg środkowej i południowej Europy. W węźle Stryków I, na północ od Łodzi, przecina autostradę A2, natomiast w węźle Gliwice Sośnica na terenie Gliwic, A4, zaś w okolicy Wodzisławia Śląskiego i czeskiego Bogumina łączy się z czeską autostradą D1.

Istniejące odcinki

Istniejącymi fragmentami autostrady są odcinki:

Ponadto istnieje:

  • jedna jezdnia na odcinku Lubicz – Czerniewice (wsch. obwodnica Torunia); 10,5 km, oddana do użytku w 2005 w standardzie drogi ekspresowej,
  • jedna jezdnia na odcinku Stryków Płn. – Stryków I (wsch. obwodnica Strykowa); 3 km, oddana w 2008,
  • odcinek Piotrków Tryb. – Częstochowa w standardzie drogi dwujezdniowej.

Opłaty

Pobór opłat za przejazd odcinkiem Rusocin – Czerniewice zaplanowano w systemie biletowym. Na drogach dojazdowych do i z każdego węzła, poza głównymi jezdniami autostrady, budowane są stacje poboru opłat (SPO) oraz dodatkowo na północnym krańcu odcinka, na jezdniach głównych – punkt poboru opłat (PPO). W miejscach tych kierowcy wjeżdżający otrzymują bilet, za który płacą opuszczając autostradę we właściwym SPO lub PPO. Opłata jest zróżnicowana w zależności od rodzaju pojazdu oraz dystansu pokonanego autostradą.

Pomimo starań władz miejscowych jako płatny zaplanowany został przejazd autostradą w okolicach Częstochowy i Piotrkowa Trybunalskiego. Niewykluczone, że za przejazd autostradą na odcinku wschodniej obwodnicy Łodzi będą pobierane opłaty. Dodatkowo mieszkańcy ROWu i GOPu domagają się, by odcinek Gorzyczki – Gliwice Sośnica był darmowym odcinkiem.

Historia budowy

Most Armii Krajowej w ciągu obwodnicy Torunia
Odcinek Piotrków Trybunalski-Tuszyn
Początek autostrady
Drogowskaz przed pierwszym węzłem
Zjazd na Piotrków Trybunalski
Zjazd na DK8 i DK12
Drugi węzeł w Piotrkowie Trybunalskim
Koniec autostrady w Tuszynie
Węzeł autostradowy Gliwice Sośnica w Gliwicach (skrzyżowanie A1 z A4) na etapie budowy kwiecień 2009. Na wiadukcie – autostrada A1
Widok A1 w budowie w okolicach Bojkowa – na horyzoncie wiadukt w Przyszowicach kwiecień 2009
800-metrowa estakada nad stawem Moczury w Knurowie

Autostrada A1 była przewidywana do realizacji w latach 60. XX wieku jako fragment Transeuropejskiej Autostrady Północ-Południe (TAPP), mającej w zamyśle łączyć Skandynawię z krajami basenu Morza Śródziemnego. W latach 1978-1989 wybudowano pierwszy (17,5 km) jej odcinek: Tuszyn – Piotrków Trybunalski.

Na planowanym szlaku A1 istnieje ponadto kilka obiektów drogowych posiadających klasę drogi ekspresowej (np. wschodnia obwodnica Torunia – przeprawa mostowo-drogowa przez Wisłę i Drwęcę, jedna jezdnia o dł. 10,7 km, obecnie S10, docelowo jezdnia wschodnia autostrady).

Dwujezdniowa, dwupasmowa droga krajowa nr 1 na odcinku Piotrków Trybunalski-Częstochowa została wybudowana w latach 70. XX wieku po nowym śladzie, omijającym miejscowości, pominięto jednak budowę węzłów (zob. Gierkówka).

29 lipca 2005 – koncesjonariusz – Gdańsk Transport Company S.A. – rozpoczął budowę północnego odcinka autostrady Rusocin – Nowe Marzy o długości 89,5 km. Odcinek ten na całej długości budowany był w przekroju dwujezdniowym, czteropasowym, z rezerwą na trzeci pas. Oddanie do ruchu całości budowanego odcinka nastąpiło dnia 17 października 2008[2].

22 grudnia 2007 został otwarty pierwszy, 25-kilometrowy odcinek autostrady w województwie pomorskim pomiędzy węzłem Rusocin (na skrzyżowaniu z obwodnicą Trójmiasta) a węzłem Swarożyn (skrzyżowanie z drogą krajową nr 22 w okolicach Tczewa)[3].

17 października 2008 otwarto odcinek Swarożyn – Nowe Marzy, a 22 grudnia 2008 jedną 3-kilometrową jezdnię na obwodnicy Strykowa (tymczasowy wezeł Stryków Płn. – Stryków I).

23 grudnia 2009 roku oddany został do użytku węzeł autostradowy Gliwice Sośnica budowany przez spółkę J&P Avax z Grecji[4]. Jednak całość robót związanych z budową węzła została zakończona w lipcu 2010 roku. Umowę na przebudowę węzła podpisano 30 maja 2008 roku.

23 grudnia 2009 oddany został otwarty odcinek Gliwice Sośnica – Bełk[4]. Jego budowa rozpoczęła się 26 marca 2007. 83% kosztów projektu, sięgających prawie 250 mln €, pokrył fundusz spójności Unii Europejskiej. Długość tego odcinka wynosi 15,5 km.

Odcinki w budowie

Odcinek Nowe Marzy - Czerniewice

Odcinek Nowe Marzy – Czerniewice (Toruń). Długość odcinka: 62,42 km.

  • 9 czerwca 2006 GDDKiA ogłosiła przetarg przyspieszony i już 9 sierpnia udzieliła zamówienia firmie Transprojekt Gdański Sp. z o.o. na przygotowanie w ciągu 14 miesięcy dokumentacji dla odcinka Nowe Marzy – Czerniewice (o dł. 62,42 km). Ten odcinek A1 ma być zaprojektowany w docelowym przekroju dwujezdniowym, sześciopasowym (2×3)[5]. Równolegle trwały prace projektowe prowadzone przez wyłonionego wcześniej koncesjonariusza tego odcinka, GTC SA. W styczniu 2007 minister Polaczek zadecydował o unieważnieniu koncesji GTC na budowę tego odcinka, argumentując, że tańsze będzie wybudowanie go przez GDDKiA[6]. GTC odwołało się od tej decyzji i wygrało rozprawę w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Warszawie.
  • 22 stycznia 2007 Ministerstwo Infrastruktury poinformowało, że rozpocznie negocjacje z GTC[7]. Przedstawiciele GTC poinformowali, że najbardziej prawdopodobna data oddania do użytku tego odcinka to koniec 2011 roku.
  • 24 sierpnia 2008 ruszyła budowa odcinka Nowe Marzy – Toruń-Czerniewice (51,72 km nowej autostrady oraz modernizacja drogi S10 - 10,7 km). Planowane zakończenie budowy - koniec 2011 roku[8].

Odcinek Czerniewice - Stryków

Odcinek Czerniewice (Toruń) – Stryków. Długość odcinka: 144 km.(Podzielone na sześć etapów: Czerniewice - Brzezie - 24,5 km, Brzezie - Kowal - 29,5 km, Kowal - Sójki - 30 km, Sójki - Kotliska - 15,2 km, Kotliska - Piątek - 9 km, Piątek - Stryków - 21 km).

  • 17 czerwca 2010 GDDKiA podpisała umowę z dwoma konsorcjami: PBG SA i Hydrobudowy na wykonanie odcinka Czerniewice − Kowal o długości 64 km w rozbiciu na dwa etapy: Czerniewice − Brzezie oraz Brzezie − Kowal[9][10] - realizacja do kwietnia 2012.
  • 18 czerwca 2010 GDDKiA podpisała umowę z konsorcjum POLDIM S.A. (lider), Bogl a Krysl k.s. Praha i Bogl & Krysl Polska Sp. z o.o. Cieszyn, na wykonanie odcinka Sójki − Kotliska o długości 15,2 km oraz z z konsorcjum Johann Bunte Bauunternehmung (lider), Bunte Polska Sp. z o.o.Warszawa, Przedsiębiorstwo Robót Mostowych „Mosty-Łódź” S.A., Przedsiębiorstwo Budowy Dróg i Mostów ERBEDIM Sp. z o.o. Piotrków Trybunalski i Przedsiębiorstwo Usług Technicznych INTERCOR Sp. z o.o. Zawiercie, na wykonanie odcinka Piątek - Stryków o długości 21 km. Oba odcinki mają być gotowe do czerwca 2012[11].
  • 9 lipca 2010 GDDKiA podpisała umowę z konsorcjum firm: SRB Civil Engineering Ltd, Wilton Works, Lider, John Sisk & Son Ltd Wilton Works – Partner, Roadbridge, – Partner,BUDBAUM S.A. - Partner, na budowę odcinka Kowal - Sójki.
  • 9 lipca 2010 GDDKiA podpisała umowę z konsorcjum firm: SANDO Budownictwo Polska Sp. o.o., oraz CONSTRUCCIONES SANCHEZ DOMINGUEZ-SANDO, S.A., na budowę odcinka Kotliska - Piątek. Oba odcinki mają być gotowe do kwietnia 2012[12] [13]

Odcinek Stryków - Pyrzowice

Odcinek Stryków - Pyrzowice. Długość odcinka: 180 km.(Podzielone na trzy etapy: Stryków - Tuszyn - 41km , Tuszyn - Częstochowa - 82 km, Częstochowa - Pyrzowice - 57 km). 9 września 2006 ukazała się wiadomość[14], że GDDKiA planuje wybudowanie 180-kilometrowego odcinka A1 Stryków – Pyrzowice w programie partnerstwa publiczno-prywatnego (niekoncesyjnego). W tym modelu państwo wnosi do spółek grunt, a prywatne firmy-partnerzy inwestycji (wyłonieni do listopada 2006) – pieniądze na inwestycję, którą również realizują. W ocenie ekspertów, prace przy budowie tego odcinka miałyby jednak nie zacząć się wcześniej niż wiosną 2009.

GDDKiA poinformowała, że odcinek A1 Stryków – Częstochowa – Pyrzowice ma powstać w systemie koncesyjnym. Oznacza to, że przejazd fragmentem przebudowanej na autostradę DK1 ma być płatny. Budowę odcinka A1 z Pyrzowic do Gliwic (węzeł z A4) i granicą z Czechami zaplanowano jako samodzielną inwestycję GDDKiA[15], a nie jako realizację w systemie koncesyjnym.

22 stycznia 2009 GDDKiA podpisało umowę ze spółką Autostrada Południe S.A. na wykonanie 180 km odcinka Stryków – Pyrzowice. W harmonogramie realizacji założono zakończenie robót do 31 maja 2012 na odcinkach Stryków – Tuszyn oraz Tuszyn – Częstochowa . Natomiast na odcinku Częstochowa – Pyrzowice wykonawca otrzymał 60 miesięcy na ukończenie robót, a więc ten odcinek przeznaczono do otwarcia około roku 2014, o ile wykonawca nie ukończy go wcześniej z własnej inicjatywy. Całkowity koszt zaplanowano na poziomie ok. 7,5 mld zł (41,6 mln za kilometr)[16]. Z powodów finansowych 23 stycznia 2010 prawa konsorcjum APSA do budowy i późniejszej eksploatacji odcinka wygasły[17]. Odcinek ma być budowany we własnym zakresie przez GDDKiA. Ze względu na konieczność poprawy projektów wykonanych przez Autostradę Południe budowa zostanie opóźniona[18].

Odcinek Stryków – Tuszyn. W kwietniu 2010 r. GDDKiA ogłosiła przetarg na wybór projektanta i wykonawcy. Do 24 maja 2010 r. wyznaczono termin składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu. Zakończenie realizacji odcinka planowane jest w III kw. 2013 r.[19]

Odcinek śląski

  • Odcinek z Pyrzowic na południe do granicy z Czechami. Długość odcinka: ok. 93 km[20].
    • W październiku 2005 wojewoda śląski podpisał decyzję lokalizacyjną dla całego, odcinka autostrady A1 w granicach województwa śląskiego.
    • 9 marca 2009 GDDKiA podpisało umowę na budowę kolejnego odcinka (6,5 km) pomiędzy dzielnicą Gliwic – Sośnicą a dzielnicą Zabrza – Maciejowem. Wykonawcą zostało konsorcjum firm z Polimeksem-Mostostal na czele. Zaplanowany termin wykonania robót to lipiec 2011 roku. Koszt budowy 6,5 km odcinka to 1,1 mld zł[21].
    • Na marzec 2009 zaplanowano wydanie pozwolenia na budowę kolejnego odcinka autostrady A1 z Maciejowa do Piekar Śląskich oraz z Piekar do Pyrzowic. Ukończenie odcinków przewidziano na koniec 2011 roku.
    • 27 lipca 2009 konsorcjum firm Budimex-Dromex i Mostostal Warszawa podpisało umowę na zbudowanie ponad 16,1 km odcinka autostrady A1 między Pyrzowicami, a Piekarami Śląskimi. Wykonanie robót zaplanowano do marca 2012 r., a koszt na blisko 1 mld 830 mln zł[22].
    • Na przełomie grudnia 2009 roku i stycznia 2010 roku doszło do zerwania umowy GDDKiA z firmą Alpine Bau, która budowała trasę na odcinku Świerklany – Gorzyczki. Powodem takiego obrotu sprawy były dość spore opóźnienia na budowie, wiele obiektów budowlanych, które miały być gotowe nie były nawet rozpoczęte. W efekcie rozprawy sąd stwierdził, że firma po zerwaniu budowy jest na placu budowy bezprawnie i ma opuścić plac. Odszkodowania firmie nie przyznano. Obecnie GDDKiA planuje rozpisanie nowego przetargu i wyłonieniu nowego wykonawcy. Czas na wybudowanie trasy będzie do lata 2012 roku[23] – trasa miała być oddana w lecie 2010.
  • Odcinek Pyrzowice – Gliwice Sośnica. Długość odcinka: 43 km, w budowie do końca 2011.
  • Odcinek Bełk – Świerklany. Długość odcinka 14,1 km, w budowie do 2010 r.[24].
  • Odcinek Świerklany – Gorzyczki. Długość odcinka 18,4 km, w budowie od 2007 do 2010 (konsorcjum Alpine Bau GmbH)[25]; kontrakt zerwany w grudniu 2009 przez GDDKiA z powodu niskiego zaawansowania prac.[26] Kolejny przetarg ogłoszono w kwietniu 2010. GDDKiA planuje dokonać wyboru wykonawcy prac w lipcu, podpisanie umowy w sierpniu – wrześniu, a zakończenie prace przed EURO 2012.[23] 13.08.2010 - GDDKiA rozstrzygnęła przetarg na dokończenie budowy autostrady A1 na omawianym odcinku - wybrano ponownie firmę Alpine Bau.[27]

Inwestycje w latach 2007-2013 w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko

Odcinek Lata realizacji Koszt (w mln zł)
Oś priorytetowa VI Transeuropejskie sieci transportowe TEN-T
Toruń – Stryków 2010 – 2012 3 184,39
Stryków – Pyrzowice 2010 – 2013 7 488,00
Pyrzowice – Maciejów – Gliwice Sośnica 2009 – 2012   906,67

Źródło: Indykatywny wykaz kluczowych i dużych projektów dla Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko

Zobacz też

  1. ↑ vide Stowarzyszenie Miast Autostrady Bursztynowej. Nazwa wzięła się stąd, że przebieg autostrady jest analogiczny do przebiegu bursztynowego szlaku.
  2. ↑ A1 urosła do 90 km, "Gazeta Wyborcza", 17 października 2008
  3. ↑ Mikołaj Chrzan: Mamy autostradę na Pomorzu!. Gazeta.pl, 21 grudnia 2007. [dostęp 22 grudnia 2007].
  4. ↑ a b Autostrada A-1 Gliwice Sośnica – Bełk gotowa. [dostęp 2009-12-23]. (pol.).
  5. ↑ GDDKiA
  6. ↑ Minister Polaczek wygasił koncesję na autostradę A1, „Gazeta Wyborcza”, 16 stycznia 2007
  7. ↑ Gazeta Wyborcza Trójmiasto informuje o powrocie do negocjacji z GTC
  8. ↑ Ruszyła budowa A1
  9. ↑ Gazeta.pl: Grupa PBG podpisała umowy na budowę dróg za 1,5 mld zł
  10. ↑ GDDKiA: Podpisanie umów na budowę autostrady A1 Toruń - Kowal
  11. ↑ GDDKiA: Umowy na kolejne odcinki autostrady A1 podpisane
  12. ↑ Najkorzystniejsze oferty na budowę autostrady A1 Toruń - Stryków wybrane
  13. ↑ Ruszy budowa dwóch odcinków autostrady A1
  14. ↑ „Rzeczpospolita”, cytat w onet.pl
  15. ↑ Budowa A1 w 2009 roku?. Gazeta Wyborcza, 24.06.2008. [dostęp 19.10.2009].
  16. ↑ Informacja na stronach GDDiK
  17. ↑ Państwo samo zbuduje autostradę A1 Stryków – Pyrzowice
  18. ↑ Projekt do poprawki. Autostrada A1 odjeżdża w czasie
  19. ↑ PAP: GDDKiA ogłosiła przetarg na wybór projektanta i wykonawcy A1. wnp.pl, 21-04-2010. [dostęp 23/04/2010].
  20. ↑ Gazeta Wyborcza Katowice
  21. ↑ Informacja na stronach GDDiK
  22. ↑ Jest umowa na budowę odcinka autostrady A1 Pyrzowice – Piekary Śl. – Bankier.pl
  23. ↑ a b Puls Biznesu: Kto dokończy A1 do granicy z Czechami?. wnp.pl, 20-04-2010. [dostęp 23/04/2010].
  24. ↑ Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad – Serwis informacyjny
  25. ↑ Informacja o A1 ze strony GDDKiA
  26. ↑ Nie będzie autostrady A1? wp.pl [dostęp 28-05-2010]
  27. ↑ Informacja o A1 ze strony WNP

Linki zewnętrzne

Pieczę nad A1 sprawują lokalne oddziały GDDKiA w:

Inne linki:

Drogi krajowe w Polsce
Drogi krajowe
Drogi ekspresowe
Autostrady
Nieistniejące[A]
  1. ↑ – drogi obecnie nieuwzględnione w rozporządzeniu regulującym sieć dróg krajowych w Polsce.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Autostrada_A1_(Polska)&oldid=23008419”