Julius Schiller
| Data i miejsce śmierci |
1627 |
|---|---|
| Zawód, zajęcie |
prawnik, astronom |
Julius Schiller (ur. ?, zm. w 1627 roku w Augsburgu) – niemiecki prawnik i astronom[1].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Szczegóły jego życia nie są dobrze znane; był on nawet błędnie uznany za augustiańskiego mnicha[1]. Schiller żył współcześnie z Johannem Bayerem, także mieszkającym w Augsburgu. Z pomocą Bayera Schiller opublikował atlas nieba Coelum Stellatum Christianum, który ukazał się w 1627, w roku śmierci autora. Był on nie tylko nowoczesnym atlasem, ale także próbą stworzenia chrześcijańskiego obrazu nieba, w którym tradycyjne gwiazdozbiory zostały zamienione na postaci i symbole z tradycji chrześcijańskiej[1][2][3].
Postaci w Atlasie przedstawione są frontem do obserwatora, gdyż zdaniem Schillera oglądanie ich od tyłu byłoby niegodne. W tekście atlasu pojawiły się także nowe nazwy dla planet Układu Słonecznego, takie jak „Gwiazda Adama” zamiast Saturna, „Gwiazda św. Jana Chrzciciela” zamiast Wenus czy „Gwiazda Eliasza” zamiast Merkurego, a Droga Mleczna stała się „Drogą Wszystkich Świętych”[4].
Atlas Schillera pomimo wysokiej jakości był traktowany jako ciekawostka i, w przeciwieństwie do Uranometrii Bayera, nigdy nie zyskał dużego znaczenia[2]. Krytykę rewolucyjnych zmian nazewnictwa można znaleźć jeszcze we wstępie do wydanego 60 lat później atlasu Heweliusza[4]. Konstelacje stworzone przez Schillera pojawiły się jeszcze tylko w jednym dziele, atlasie Harmonia Macrocosmica autorstwa Andreasa Cellariusa z 1661 roku[2]. W odróżnieniu od Bayera, Schiller przedstawił sferę niebieską w postaci lustrzanego odbicia, „z punktu widzenia Boga” patrzącego na nią „z zewnątrz” w kierunku Ziemi. Taki pogląd był zgodny z tradycją tworzenia globusów niebieskich, podczas gdy mapy już powszechnie przedstawiały niebo tak, jak jest widziane z powierzchni Ziemi[2][5]. Tym niemniej pozycje gwiazd wskazane w atlasie były bardzo precyzyjne i oparte o najnowsze dostępne pomiary ówczesnych astronomów; oprócz Bayera, Schillerowi pomocą służyli między innymi Tycho Brahe i Johannes Kepler[2][6]. To w tym atlasie po raz pierwszy na mapie pojawiła się Wielka Mgławica w Andromedzie[6], kilka innych mgławic, jak również nowa Brahego i nowa Keplera[4].
Krater Schiller na Księżycu jest nazwany jego imieniem[7].
-
Strona tytułowa Coelum Stellatum Christianum -
Przedstawienie chrześcijańskiego nieba Schillera przez Andreasa Cellariusa, półkula wokół punktu równonocy jesiennej -
Chrześcijańskie konstelacje wokół punktu równonocy wiosennej
Gwiazdozbiory[edytuj | edytuj kod]
Postaci i symbole pochodzące z Nowego Testamentu z reguły znajdujące się na północ od ekliptyki[3].
Postaci i symbole ze Starego Testamentu zazwyczaj znajdujące się na południe od ekliptyki[3].
| Uznane przez Międzynarodową Unię Astronomiczną | W Coelum Stellatum Christianum | Ilustracja |
|---|---|---|
| Gwiazdozbiór Erydanu | Morze Czerwone |  |
| Gwiazdozbiór Zająca | Gedeon |  |
| Gwiazdozbiór Gołębia | Gołębica Noego | |
| Wielki Pies | Król Dawid |  |
| Mały Pies | Baranek ofiarny |  |
| Gwiazdozbiór Rufy, Kila, Żagla i Kompasu (dawny Okręt Argo) | Arka Noego |  |
| Gwiazdozbiór Hydry | Rzeka Jordan (nie mylić z historycznym gwiazdozbiorem Jordanu) |  |
| Gwiazdozbiór Pucharu i Kruka | Arka Przymierza |  |
| Gwiazdozbiór Centaura | Abraham i Izaak |  |
| Gwiazdozbiór Wilka | Patriarcha Jakub |  |
| Gwiazdozbiór Ołtarza | Ołtarz z ofiarą z chlebów pokładnych |  |
| Korona Południowa | Korona Salomona | |
| Ryba Południowa | Dzban ziarna wdowy z Sarepty (związany z prorokiem Eliaszem) |  |
| Gwiazdozbiór Żurawia i Feniksa | Arcykapłan Aaron |  |
| Gwiazdozbiór Pawia i Indianina | Hiob |  |
| Gwiazdozbiór Muchy | Ewa |  |
| Trójkąt Południowy | Krzyż św. Antoniego | |
| Ryba Latająca i Złota Ryba | Abel |  |
| Gwiazdozbiór Tukana i Wąż Wodny | Archanioł Rafał |  |
Postacie dwunastu apostołów zastępujące dwanaście znaków zodiaku[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Schiller, Julius. W: Siegmund Günther: Allgemeine Deutsche Biographie. T. 31. Lipsk: Duncker & Humblot, 1890, s. 249. (niem.).
- ↑ a b c d e Felice Stoppa: Julius Schiller. Coelum Stellatum Christianum & Coelum Stellatum Christianum Concavum. Augusta 1627. Atlas Coelestis. [dostęp 2017-08-31]. (wł.).
- ↑ a b c d Kaler 2002 ↓, s. 107.
- ↑ a b c Jerzy Dobrzycki, Jarosław Włodarczyk: Historia naturalna gwiazdozbiorów. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2002, s. 51–52. ISBN 83-7255-125-1.
- ↑ Kaler 2002 ↓, s. 125.
- ↑ a b Nick Kanas: Star Maps: History, Artistry, and Cartography. Wyd. 2. Springer, 2012, s. 156–157. ISBN 978-1-4614-0917-5.
- ↑ Planetary Names: Crater, craters: Schiller on Moon. [w:] Planetary Names [on-line]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna. [dostęp 2017-08-31]. (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Julius Schiller, Coelum Stellatum Christianum, Kansas City: Linda Hall Library, 1627.
- James B. Kaler: The Ever-Changing Sky: A Guide to the Celestial Sphere. Cambridge University Press, 2002, s. 150. ISBN 0-521-49918-6.