78 Dywizjon Artylerii Lekkiej
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie | |
| Rozformowanie | |
| Dowódcy | |
| Pierwszy |
mjr Feliks Koszucki |
| Działania zbrojne | |
| kampania wrześniowa | |
| Organizacja | |
| Rodzaj sił zbrojnych | |
| Rodzaj wojsk | |
| Podległość | |
78 Dywizjon Artylerii Lekkiej (78 dal) – pododdział artylerii lekkiej Wojska Polskiego II RP.
Dywizjon nie występował w pokojowej organizacji wojska. Został sformowany w ostatnich dniach sierpnia 1939 roku w alarmie na bazie kadry dywizjonu I szkolnego Szkoły Podchorążych Artylerii w Toruniu[1].
78 dal w kampanii wrześniowej[edytuj | edytuj kod]
Mobilizacja[edytuj | edytuj kod]
Dywizjon został zmobilizowany w ramach mobilizacji alarmowej w grupie niebieskiej w dniach 24-26 sierpnia w czasie od A+40 do A+60. Jednostką mobilizującą była Szkoła Podchorążych Artylerii w Toruniu. Dywizjon wyposażony został w haubice kal. 100 mm wz. 1914/19P. Po mobilizacji 78 dal przewieziony został transportem kolejowym do składu Armii "Modlin" i przydzielony do broniącej na „pozycji mławskiej” 20 Dywizji Piechoty. 29 sierpnia dywizjon zajął stanowiska ogniowe. 78 dal i II dywizjon haubic 20 pułku artylerii lekkiej stanowiły grupę bezpośredniego wsparcia 78 pp pod dowództwem mjr. Teofila Chciuka[2].
Działania bojowe[edytuj | edytuj kod]
1 września o godz. 4.40 niemiecka artyleria rozpoczęła ostrzał stanowisk obronnych na „pozycji mławskiej”. Od godz. 5.45 artyleria niemiecka rozpoczęła dwugodzinną nawałę ogniową na głowną linię obrony 20 DP. W odpowiedzi ok. godz. 6.30 po opadnięciu porannej mgły, ogień otworzyły dywizjony grup artylerii 20 DP, w tym 78 dal, ostrzeliwując rejony Kuklina i Białut. Ok. godz. 8.00 artyleria niemiecka zaczęła wstrzeliwać się w stanowiska polskiej artylerii[3]. Od 1 do 3 września 1939 roku wspierał głównie 79 pułk piechoty broniący pozycji pod Rzęgnowem prowadząc ostrzał atakujących oddziałów niemieckiej 1 Dywizji Piechoty i 12 Dywizji Piechoty. Od 4 września po przełamaniu pozycji obronnych Mazowieckiej Brygady Kawalerii i 79 pp oraz obejścia skrzydła 20 DP wydano rozkaz wycofania dywizji. Wraz z 20 DP, 78 dal wycofał się w kierunku przedmościa płockiego i wyszogrodzkiego. Od 6 września dywizjon przez Puszcze Kampinoską dotarł do Modlina, a dalej do rejonu Jabłonny-Legionowa. Następnie wspierał piechotę 20 DP w walkach o utrzymanie linii Narwi. 13-14 września walczył nad Narwią w składzie Artylerii Dywizyjnej 20 DP. Następnie odmaszerował do Warszawy i wspierał oddziały piechoty w walkach na odcinku Warszawa-Wschód. Złożył broń wraz kapitulacją garnizonu Warszawy 28 września 1939 roku[4].
Obsada dowódcza dywizjonu[edytuj | edytuj kod]
- dowódca dywizjonu - mjr Feliks Koszucki[5]
- oficer łączności - ppor. rez. Antoni Makarski[6]
- dowódca kolumny amunicyjnej - ppor. rez. Julian Rakieta[6]
- dowódca 1 baterii - kpt. Tadeusz Piechocki[6]
- dowódca 2 baterii - kpt. Ludwik Lipko[5]
- oficer ogniowy - por. Jerzy Witold Smykowski[5]
- dowódca 3 baterii - kpt. Kazimierz Steć[5]
- oficer ogniowy - por. rez. Michał Wrzesiński[6]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 314.
- ↑ Dymek 2021 ↓, s. 24.
- ↑ Dymek 2021 ↓, s. 25.
- ↑ Jurga i Karbowski 1987 ↓, s. 74-170.
- ↑ a b c d Głowacki 1985 ↓, s. 334.
- ↑ a b c d Juszkiewicz 1979 ↓, s. 199.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Najlepsza broń. Plan mobilizacyjny „W” i jego ewolucja. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Adiutor”, 2010. ISBN 978-83-86100-83-5.
- Ludwik Głowacki: Obrona Warszawy i Modlina 1939. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1985. ISBN 83-11-07109-8.
- Tadeusz Jurga, Władysław Karbowski: Armia "Modlin" 1939. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1987. ISBN 83-11-07274-4.
- Ryszard Juszkiewicz: Bitwa pod Mławą 1939. Warszawa: Wydawnictwo Książka i Wiedza, 1979.
- Przemysław Dymek: 20 Pułk Artylerii Lekkiej. Zarys historii wojennej pułków polskich w kampanii wrześniowej. Zeszyt 133. Pruszków: Oficyna Wydawnicza Ajaks, 2021. ISBN 978-83-66508-16-3.