Kadra Zapasowa Piechoty Grodno

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kadra Zapasowa Piechoty Grodno
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1939

Rozformowanie

1939

Dowódcy
Pierwszy

mjr piech. Franciszek Gudakowski

Organizacja
Dyslokacja

garnizon Grodno

Rodzaj sił zbrojnych

wojsko

Rodzaj wojsk

piechota

Podległość

Dowództwo Okręgu Korpusu Nr III

Kadra Zapasowa Piechoty Grodno (KZP Grodno) – pododdział piechoty Wojska Polskiego.

1 stycznia 1939 w Grodnie została utworzona Kadra Zapasowa Piechoty Grodno, która została podporządkowana bezpośrednio dowódcy Okręgu Korpusu Nr III[1][a]. Kadra przejęła część zadań mobilizacyjnych, którymi dotychczas obarczone były 76 i 81 pułki piechoty[3].

Kadra dysponowała skromną obsadą pokojową (dwóch oficerów i kilku podoficerów)[4]. Dla formowanych przez siebie jednostek kadra musiała otrzymać zawiązki stanu czynnego[4]. W marcu 1939 komendantem kadry był mjr piech. Franciszek Gudakowski, a jego zastępcą kpt. adm. (piech.) Piotr Paweł Korzon[5].

KZP Grodno była jednostką mobilizującą piechoty[6]. Zgodnie z planem mobilizacyjnym „W” komendant kadry był odpowiedzialny za przygotowanie i przeprowadzenie mobilizacji jednostek wpisanych na jego tabelę mob.[6]:
w mobilizacji alarmowej, w grupie jednostek oznaczonych kolorem żółtym:

w I rzucie mobilizacji powszechnej:

  • batalion mrszowy 76 pp,
  • batalion marszowy 41 pp,
  • uzupełnienie marszowe samodzielnej kompanii km i broni towarzyszących nr 33,
  • uzupełnienie marszowe kompanii kolarzy nr 33,

w II rzucie mobilizacji powszechnej:

  • Ośrodek Zapasowy 29 Dywizji Piechoty[7].

W pierwotnej wersji planu mob., obowiązujacego do maja 1939, oba bataliony marszowe oraz Ośrodek Zapasowy 29 DP i uzupełnienie marszowe samodzielnej kompanii km i broni towarzyszących nr 33 były mobilizowane przez 76 pp, uzupełnienie marszowe kompanii kolarzy nr 33 przez 81 pp, natomiast park intendentury typ I nr 331 przez Składnicę Materiału Intendenckiego nr 3[8][9].

Po zakończeniu mobilizacji kadra miała przejść do Ośrodka Zapasowego 29 Dywizji Piechoty i ulec likwidacji[7].

24 sierpnia 1939 o godz. 6.00 rozpoczęła się mobilizacja wszystkich jednostek kolorowych (alarmowych) na obszarze Okręgu Korpusu Nr III[10]. Mobilizacja objęła park intendentury typ I nr 331 przeznaczony dla rezerwowej 33 Dywizji Piechoty. Po zakończeniu mob. park został przetransportowany do Śniadowa[11]. Tam 4 września 1939 dołączył ppor. lek. wet. rez. Bronisław Świtajski i objął obowiązki lekarza weterynarii parku[11][12][13].

31 sierpnia rozpoczęto mobilizację powszechną, w tym jednostek I rzutu wpisanych na tabele mob. KZP Grodno, a 4 września 1939 mobilizację oddziałów II rzutu[14]. Zmobilizowane przez KZP Grodno oddziały, z wyjątkiem parku intendentury, podlegały dowódcy OK III pod każdym względem[15]. Bataliony marszowe 41 i 76 pp weszły w skład 3 grodzieńskiego pułku piechoty. Po zakończeniu mobilizacji major Gudakowski odszedł do Ośrodka Zapasowego 29 DP na stanowisko zastępcy dowódcy[16], którym był podpułkownik Stanisław Pietrzyk[17].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Prawdopodobnie utworzenie KZP Grodno powiązane było z likwidacją Kadry batalionu zapasowego 41 pp w Suwałkach, której komendantem był kpt. Piotr Paweł Korzon[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Rybka i Stepan 2010 ↓, s. CVIII, 156.
  2. Krzysztof Skłodowski: Kapitan Piotr Korzon – obrońca Grodna. Kresy 1939. [dostęp 2023-12-03].
  3. Rybka i Stepan 2010 ↓, s. CVII, CXI.
  4. a b Rybka i Stepan 2010 ↓, s. CVIII.
  5. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 662.
  6. a b Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 34.
  7. a b Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 156.
  8. Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 132, 138, 646.
  9. Zarzycki 1995 ↓, s. 47, 49, 205.
  10. Zarzycki 1995 ↓, s. 218.
  11. a b Świtajski 1945 ↓, s. 6.
  12. Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 181.
  13. Bronisław Świtajski. [w:] Wybrane postacie zasłużonych lekarzy weterynarii regionu Kujaw XX wieku [on-line]. Kujawsko-Pomorska Izba Lekarsko-Weterynaryjna. [dostęp 2023-12-03].
  14. Zarzycki 1995 ↓, s. 218–219.
  15. Zarzycki 1995 ↓, s. 237.
  16. Franciszek Gudakowski. [w:] Kolekcja akt żołnierzy zarejestrowanych w rejonowych komendach uzupełnień, sygn. II.56.13733 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-12-03].
  17. Stanisław Pietrzyk. [w:] Kolekcja akt żołnierzy zarejestrowanych w rejonowych komendach uzupełnień, sygn. II.56.14653 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-12-03].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Najlepsza broń. Plan mobilizacyjny „W” i jego ewolucja. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Adiutor”, 2010. ISBN 978-83-86100-83-5.
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o., 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.
  • Bronisław Świtajski: Relacja z kampanii wrześniowej 1939. [w:] B.I.15f [on-line]. Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, 1945-12-04. [dostęp 2023-12-03].
  • Piotr Zarzycki: Plan mobilizacyjny „W”. Wykaz oddziałów mobilizowanych na wypadek wojny. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1995. ISBN 83-85621-87-3.