Oleśnica: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
→‎Linki zewnętrzne: Oleśnica widziana z lotu ptaka
Przesunięcie informacji pozbawionych kluczowego charakteru z nagłówka.
Linia 37: Linia 37:
|bip = http://bip.um.olesnica.pl/
|bip = http://bip.um.olesnica.pl/
}}
}}
'''Oleśnica''' ([[Język staropolski|staropol.]] ''Olesznica'', [[język niemiecki|niem.]] ''Oels'') – [[miasto]] i [[gmina miejska|gmina]] w [[województwo dolnośląskie|województwie dolnośląskim]], w [[powiat oleśnicki|powiecie oleśnickim]], położone na lewym brzegu rzeki [[Oleśnica (dopływ Widawy)|Oleśnicy]] (dopływ [[Widawa (rzeka)|Widawy]]). Pod względem geograficznym Oleśnica leży na [[Nizina Śląska|Nizinie Śląskiej]] na wysokości 150 m n.p.m., na [[Dolny Śląsk|Dolnym Śląsku]]. W [[podział administracyjny Polski 1975-1998|latach 1975–1998]] miasto administracyjnie należało do [[Województwo wrocławskie (1975-1998)|województwa wrocławskiego]].
'''Oleśnica''' ([[język niemiecki|niem.]] ''Oels'') – [[miasto]] i [[gmina miejska|gmina]] w [[województwo dolnośląskie|województwie dolnośląskim]], w [[powiat oleśnicki|powiecie oleśnickim]], położone na lewym brzegu rzeki [[Oleśnica (dopływ Widawy)|Oleśnicy]] (dopływ [[Widawa (rzeka)|Widawy]]). Pod względem geograficznym Oleśnica leży na [[Nizina Śląska|Nizinie Śląskiej]] na wysokości 150 m n.p.m., na [[Dolny Śląsk|Dolnym Śląsku]].


== Nazwa ==
== Nazwa ==
Linia 73: Linia 73:


Podczas zajmowania Oleśnicy przez Armię Czerwoną doszło do walk, które spowodowały znaczne pożary całych pierzei i kwartałów miasta, miała na to wpływ gęsta zabudowa. Potem miały również miejsce przypadki podpaleń celowych lub przypadkowych, które powiększyły rozmiary zniszczeń. Powodowali je czerwonoarmiści, szabrownicy i poszukiwacze "skarbów". Oleśnica stała się ważną bazą logistyczną i lotniczą dla wojsk zdobywających Wrocław. Każde podpalenie dezorganizowało funkcje transportowe, medyczne, bytowe i zagrażało samolotom startującym lub lądującym na lotniskach oleśnickich. W okresie od stycznia 1945 r. do września 1946 r. – liczba zniszczonych lub spalonych budynków mieszkalnych wyniosła 987, tj. 53%, inne dane podają 45%, a ogólną ilość zniszczeń przyjmuje się na 60, 70, 75 lub 80% (zależnie od źródła i poglądów politycznych). Przejęcie miasta przez polskie władze administracyjne nastąpiło 7 lipca 1945 r.
Podczas zajmowania Oleśnicy przez Armię Czerwoną doszło do walk, które spowodowały znaczne pożary całych pierzei i kwartałów miasta, miała na to wpływ gęsta zabudowa. Potem miały również miejsce przypadki podpaleń celowych lub przypadkowych, które powiększyły rozmiary zniszczeń. Powodowali je czerwonoarmiści, szabrownicy i poszukiwacze "skarbów". Oleśnica stała się ważną bazą logistyczną i lotniczą dla wojsk zdobywających Wrocław. Każde podpalenie dezorganizowało funkcje transportowe, medyczne, bytowe i zagrażało samolotom startującym lub lądującym na lotniskach oleśnickich. W okresie od stycznia 1945 r. do września 1946 r. – liczba zniszczonych lub spalonych budynków mieszkalnych wyniosła 987, tj. 53%, inne dane podają 45%, a ogólną ilość zniszczeń przyjmuje się na 60, 70, 75 lub 80% (zależnie od źródła i poglądów politycznych). Przejęcie miasta przez polskie władze administracyjne nastąpiło 7 lipca 1945 r.

W [[podział administracyjny Polski 1975-1998|latach 1975–1998]] miasto administracyjnie należało do [[Województwo wrocławskie (1975-1998)|województwa wrocławskiego]].


== Zabytki ==
== Zabytki ==

Wersja z 11:28, 20 lip 2014

Szablon:POL miasto infobox Oleśnica (niem. Oels) – miasto i gmina w województwie dolnośląskim, w powiecie oleśnickim, położone na lewym brzegu rzeki Oleśnicy (dopływ Widawy). Pod względem geograficznym Oleśnica leży na Nizinie Śląskiej na wysokości 150 m n.p.m., na Dolnym Śląsku.

Nazwa

Polska nazwa Oleśnica wśród innych nazw śląskich miejscowości w urzędowym pruskim dokumencie z 1750 roku wydanym w języku polskim w Berlinie[1].
Nauka domowa Jerzego Bocka wydana po polsku w 1670 roku w Oleśnicy.
Uproszczony Herb Miasta
Oleśnica w XVIII w. Friedrich Bernhard Werner
furta w bramie zamku książęcego
Brama Wrocławska
Fragment dziedzińca zamkowego
Wnętrze Bazyliki św. Jana Apostoła

Nazwa miasta pochodzi od nazwy drzewa olchy (staropol. Olszyna, Olsza), od której wywodziła się historyczna nazwa miasta Olesznica[2][3]. Niemiecki językoznawca Heinrich Adamy swoim dziele o nazwach miejscowości na Śląsku wydanym w 1888 roku we Wrocławiu wymienia nazwę miasta zanotowaną w dokumencie z 1189 roku Olsznica podając jej znaczenie "Stadt am Erlenbach" - "miasto nad olchowym potokiem" odnoszącej się do jednego z dopływów rzeki Warty - Oleśnicy[4].

W roku 1214 wymieniona w zlatynizowanej formie Oleznic, w akcie lokacji na prawie średzkim z 22 lutego 1255 roku Civitas nostra Olsnicz. W 1295 w kronice łacińskiej Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol. Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego) miejscowość wymieniona jest jako Olsnice[5].

W spisanym ok. 1300 roku średniowiecznym łacińskim utworze opisującym żywot świętej Jadwigi Vita Sanctae Hedwigis miasto wymieniane jest w zlatynizowanej staropolskiej formie Olsnicz[6]. Nazwa miejscowości w staropolskiej formie Olesnicz wymieniona jest w łacińskim dokumencie z 1312 roku wydanym w Głogowie[7]. W spisanym po łacinie dokumencie średniowiecznym z 1314 roku miasto wymienione jest pod nazwą Olesniz[8].

W roku 1613 śląski regionalista i historyk Mikołaj Henel wymienił miejscowość w swoim łacińskim dziele o geografii Śląska pt. Silesiographia podając trzy nazwy Olsna, Olsse oraz powołując się na dzieła Marcina Kromera Olesnicia[9].

W 1750 roku polska nazwa "Oleśnica" wymieniona jest w języku polskim przez Fryderyka II pośród innych miast śląskich w zarządzeniu urzędowym wydanym dla mieszkańców Śląska[10].

Nazwę Oleśnica w książce "Krótki rys jeografii Szląska dla nauki początkowej" wydanej w Głogówku w 1847 wymienił śląski pisarz Józef Lompa[11]. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego wydany pod koniec wieku XIX wymienia dwujęzyczne nazwy miejscowości – polską Oleśnica oraz niemiecką Oels[12].

Historia

Od 1294 roku należała do księstwa głogowskiego. Prawa miejskie uzyskała 22 lutego 1255 roku – książę wrocławski Henryk III Biały nadał lokację na prawie średzkim Civitas nostra Olsnicz. Od 1320 r. Oleśnica stała się stolicą księstwa i miastem rezydencjalnym księcia Konrada I, tytułującego się spadkobiercą Korony Polskiej. Po śmierci Konrada Białego Młodszego, ostatniego władcy z miejscowej linii Piastów w roku 1492, Oleśnica wraz z księstwem została przekazana ziębickiej linii czeskich Podiebradów, a od 1647 r. przeszła we władanie książąt wirtemberskich.

Już pod koniec XIII wieku działała tu mennica. Oleśnica korzystała ze swego położenia na szlaku z Wrocławia do Wielkopolski. Miała znaczące związki z Krakowem. W Oleśnicy znajdowała się ważna drukarnia, a także znane gimnazjum. W 1824 powstała tu loża wolnomularska "Wilhelm pod ukoronowaną kolumną", która istniała do 1935 roku[13].

W połowie XVII wieku polsko-niemiecka granica językowa przebiegała niedaleko Oleśnicy, włączając miasto do terytorium o dominacji języka polskiego[14]. W Oleśnicy swoje dzieła wydawał m.in. Adam Gdacjusz zwany "Śląskim Rejem" oraz Jerzy Bock[15].

Ponowny rozkwit miasta nastąpił w 2. połowie XIX w. W 1850 r. ulokowano w Oleśnicy garnizon, zaś w 1868 r. przeprowadzono przez miasto strategiczną linię kolejową, łączącą Wrocław z Górnym Śląskiem. Miasto rozbudowało się w trzech kierunkach:

  • na południe, wzdłuż Ohlauer Straße (dziś ul. 3 maja), gdzie wzniesiono m.in. gmachy poczty, sądu, gimnazjum, starostwa, szkoły ewangelickiej, a także gazownię miejską
  • na wschód, wzdłuż Nachodstraße (dziś ul. Lwowska), gdzie wzniesiono szpital miejski, szkołę (Logau-Oberrealschule), a w 1913 r. obszerne zakłady naprawcze kolei niemieckich (Reichsbahn-Ausbesserungswerk)
  • na północny wschód, wzdłuż Wartenberger Straße (dziś ul. Wojska Polskiego), gdzie w latach 70. XIX w. zbudowano koszary, a później także wieżę ciśnień, urząd skarbowy i stadion miejski

Podczas zajmowania Oleśnicy przez Armię Czerwoną doszło do walk, które spowodowały znaczne pożary całych pierzei i kwartałów miasta, miała na to wpływ gęsta zabudowa. Potem miały również miejsce przypadki podpaleń celowych lub przypadkowych, które powiększyły rozmiary zniszczeń. Powodowali je czerwonoarmiści, szabrownicy i poszukiwacze "skarbów". Oleśnica stała się ważną bazą logistyczną i lotniczą dla wojsk zdobywających Wrocław. Każde podpalenie dezorganizowało funkcje transportowe, medyczne, bytowe i zagrażało samolotom startującym lub lądującym na lotniskach oleśnickich. W okresie od stycznia 1945 r. do września 1946 r. – liczba zniszczonych lub spalonych budynków mieszkalnych wyniosła 987, tj. 53%, inne dane podają 45%, a ogólną ilość zniszczeń przyjmuje się na 60, 70, 75 lub 80% (zależnie od źródła i poglądów politycznych). Przejęcie miasta przez polskie władze administracyjne nastąpiło 7 lipca 1945 r.

W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa wrocławskiego.

Zabytki

Według rejestru Narodowego Instytutu Dziedzictwa na listę zabytków wpisane są[16]:

  • ośrodek historyczny miasta
  • kościół – bazylika par. pw. św. Jana Apostoła, ul. Łużycka 4, z k. XIII w., XIV w., drugiej poł. XV w., l. 1906-08
  • kościół klasztorny benedyktynów pw. Najświętszej Maryi Panny i św. Jerzego, z drugiej poł. XIV w., 1609 r.; obecnie parafialna cerkiew prawosławna Zaśnięcia Bogurodzicy
  • kościół pomocniczy pw. Świętej Trójcy, ul. Okrężna, z l. 1738-76 – XVIII wiek
  • synagoga, ob. kościół ewangelicki pw. Zbawiciela, św. Salwatora, z XV w., l. 1733-34
  • zamek z XIII wieku, przebudowany w latach 1585-1600, XVIII w. , ul. Zamkowa 4
  • mury obronne, z pierwszej poł. XIV w. – poł. XVI w., duże fragmenty średniowiecznych murów, także mury obronne zachodnie
    • wieża Bramy Wrocławskiej – z XIV wiek w.
  • ratusz, z pocz. XV w., 1536 r., 1750 r.
  • dom, ul. Bociania 11, z pierwszej poł. XVIII w.
  • dom, ul. Bociania 12, z XVIII w.
  • dwa domy, Rynek 47 i 48, z pocz. XIX w.
  • szkoła, ul. Słowackiego 4, z l. 1911-13
"Dom Wdów"
  • "Dom Wdów", ob. Szkoła Muzyczna I stopnia Im. Fryderyka Chopina i Społeczne Ognisko Muzyczne, ul. Matejki 18, z 1680 r.
  • zespół koszar kawalerii, z XIX/XX w., ul. Wojska Polskiego:
    • pięć budynków koszarowych
    • magazyn
    • stołówka i kuchnia
    • wartownia
    • ujeżdżalnia, obecnie hala sportowa
    • trzy stajnie, obecnie garaże i warsztaty
    • cztery budynki gospodarcze
    • ogrodzenie z bramami
    • kasyno, ul. Wojska Polskiego 58, z 1905 r.

inne zabytki:

  • kolumna Złotych Godów, z XVIII wieku
  • kolumna Zwycięstwa, z 1873 r.
  • wieża ciśnień przy ul. Wojska Polskiego
  • budynek I Liceum Ogólnokształcącego i Gimnazjum nr 2

Miejsca pamięci narodowej

  • pomnik Braterstwa Broni Polsko-Radzieckiego
  • cmentarz wojskowy Armii Czerwonej
  • pomnik Fryderyka Chopina
  • skwer Kombatantów II wojny światowej

Edukacja

Szkoły oraz instytucje oświatowe w Oleśnicy

  • Szkoła Podstawowa nr 2 im. Jana Kilińskiego
  • Szkoła Podstawowa nr 4 im. Romana Podoskiego
  • Szkoła Podstawowa z Oddziałami Integracyjnymi nr 6 im. Janusza Korczaka
  • Szkoła Podstawowa nr 7 im. Jana Pawła II
  • Szkoła Podstawowa nr 8 im. Noblistów Polskich
  • Gimnazjum nr 1 im. Książąt Oleśnickich
  • Gimnazjum nr 2 im. Armii Krajowej
  • Gimnazjum nr 3 im. Podróżników i Odkrywców Polskich
  • I Liceum Ogólnokształcące im. Juliusza Słowackiego
  • II Liceum Ogólnokształcące im. ks. Jana Twardowskiego
  • Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych im. Marii Skłodowskiej-Curie
  • Powiatowe Centrum Kształcenia Zawodowego
  • Powiatowe Centrum Edukacji i Kultury

Transport

Transport drogowy

Przez Oleśnicę przebiega droga krajowa oraz drogi wojewódzkie:

Komunikację miejską w Oleśnicy od lutego 2008 obsługuje firma Polbus-PKS[17]. Są to cztery linie komunikacji miejskiej.

Miasto posiada duży dworzec autobusowy i dogodne połączenia z głównymi miastami w Polsce. Autobusy linii 504 (514, 554) do sąsiedniego Wrocławia kursują tu średnio co 30 minut[18]

Transport lotniczy

W 2013 we wschodniej części miasta oddano do użytku lądowisko wielofunkcyjne Oleśnica. W tym samym roku ok. 9 km na południowy wschód od miasta zarejestrowane zostało prywatne lądowisko Smolna.

Kolej

Oleśnica posiada dwie stacje kolejowe. Oleśnica (stacja kolejowa) i Oleśnica Rataje Jest to duży węzeł kolejowy, krzyżują się tu linie z Wrocławia, Ostrowa Wielkopolskiego i z Katowic przez Lubliniec, Kluczbork.

Jeszcze w latach siedemdziesiątych XX w, na stacji Oleśnica Rataje można było rozpocząć podróż ekspresem. Po blisko 40 latach kursowania odjechał z Oleśnicy Rataje ostatni pociąg międzynarodowy "Bohemia", łączący stolice Polski i Czech. Dwa lata wcześniej zakończył tu kursowanie pociąg relacji Warszawa – Drezno.

Klimat

Szablon:Pogoda infobox

Demografia

Dane z 31 grudnia 2012[19]:

  • Liczba ludności Miasta Oleśnicy - 36 763 w tym: K-19.357 M-17.406
  • Liczba zameldowań na pobyt stały w 2012 r. - 1386
  • Liczba wymeldowań z pobytu stałego w 2012 r. - 988
  • Liczba zameldowań na pobyt czasowy w 2012 r. - 475
  • Liczba nowo urodzonych mieszkańców Miasta Oleśnicy w 2012 r. - 334 w tym: K-158 M-176
  • Liczba zgonów obywateli Miasta Oleśnicy w 2012 r. - 352 w tym: K-172 M-180
  • Liczba mieszkańców obcych państw zameldowanych na pobyt stały w Oleśnicy w 2012 r. - 33
  • Liczba mieszkańców obcych państw zameldowanych na pobyt czasowy w Oleśnicy w 2012 r.- 43

Dzielnice, powierzchnia

Dzielnice miasta Oleśnica: Centrum, Serbinów, Lucień, Lucień Osiedle, Wądoły, Rataje (Stare, Nowe), Zielone Ogrody. Według danych z roku 2008 ogólna powierzchnia gruntów to 2096 hektarów, w tym:

  • grunty orne 1107 ha
  • sady 37 ha
  • łąki i pastwiska 160 ha

Miasto stanowi 2% powierzchni powiatu.

Kultura

Imprezy kulturalne:

  • Święto Miasta (Dni Oleśnicy)
  • Dni Europy
  • Oleśnicki Wyskok
  • Festiwal Jazz na Kanapie
  • Próba mikrofonu
  • Powiatowe Prezentacje Kulturalne

Media

W Oleśnicy funkcjonują:

  • tygodnik "Panorama Oleśnicka"
  • tygodnik "Oleśniczanin"
  • Lokalny Portal Internetowy www.mojaolesnica.pl
  • Radio RMF Maxxx
  • OlesnickiSport.pl - Sportowa Strona Oleśnicy

Wspólnoty religijne

Cerkiew prawosławna Zaśnięcia Bogurodzicy

Na terenie miasta działalność duszpasterską prowadzą następujące kościoły i wspólnoty wyznaniowe:

Oleśnica jako garnizon wojskowy

Jednostki stacjonujące po 1945 (rozwiązane):

  • 51. zapasowy batalion specjalistów lotniczo-technicznych
  • Techniczna Oficerska Szkoła Wojsk Lotniczych w Oleśnicy
  • 19 Samodzielny Batalion Rozpoznawczy
  • 1 Szkolny Pułk Samochodowy
  • Wojskowy Ośrodek Szkolenia Spadochronowego (WOSSpad)
  • KBW Oleśnica

Jednostki stacjonujące po 1945:

Jednostki stacjonujące w Garnizonie Oleśnica od 2004 roku:

  • 82 batalion ewakuacji sprzętu
  • 10 Rejonowe Warsztaty Techniczne
  • 3 Wojskowy Ośrodek Metrologii
  • Wojskowa Administracja Koszar nr 1
  • Archiwum Wojskowe w Oleśnicy
  • Garnizonowy Węzeł Łączności w Oleśnicy
  • Centrum Koordynacji Ruchu Wojsk na Teatrze Oleśnica

Sport w Oleśnicy

W mieście przy ul. Brzozowej znajduje się stadion miejski z dwoma boiskami do gry w piłkę nożną i bieżnią lekkoatletyczną oraz zabytkową trybuną krytą z 1936 r. Przy ul. Spacerowej znajduje się nowo wybudowany kompleks sportowo-rekreacyjny, a przy ul. Kochanowskiego nowoczesna hala sportowa wraz z boiskami zewnętrznymi. Bazę sportową uzupełniają trzy boiska "Orlik".

Kluby sportowe
  • Miejski Klub Sportowy "Pogoń" Oleśnica (wielosekcyjny: piłka nożna – liga okręgowa, piłki ręczna – II liga, brydż – III liga, szachy – III liga) - istnieje od 12 maja 1945 roku. Piłkarze przez kilkanaście sezonów występowali w III lidze. W sezonie 1993/1994 klub uplasował się w niej na pierwszym miejscu i wywalczył awans do II ligi. Zajął w niej 18. Miejsce. W 1996 dotarł do półfinału pucharu Polski, w którym przegrał 0:3 z Ruchem Chorzów;
  • Młodzieżowa Szkółka Piłkarska "Rataje" Oleśnica
  • Miejski Klub Pływacki "Atol" Oleśnica
  • Stowarzyszenie Piłki Ręcznej Oleśnica
  • Oleśnicki Klub Hokejowy "Orły" Oleśnica
  • Integracyjne Stowarzyszenie Rozwoju Sportu MOKiS "Siatkarz" Oleśnica
  • Powiatowy Integracyjny Klub Sportowy "Orzeł" Oleśnica z wychowankiem, ostatnim medalistą olimpijskim w boksie z Barcelony Wojciechem Bartnikiem
  • Klub Taekwon-do Ge-Baek
  • Klub Sportowy "Dosan"
  • Judo "Tigers" Oleśnica
  • Yureco Bike Team Oleśnica
  • Międzyszkolny Integracyjny Klub Sportowy "Junior"
  • Oleśnicki Klub Modelarski
  • Oleśnickie Stowarzyszenie Sportowe
  • Oleśnickie Towarzystwo Tenisowe "Smecz"
  • Powiatowy Integracyjny Klub Sportowy "Orzeł
  • Wojskowy Klub Sportowy "Oleśniczanka" , prowadzony przez Wiesława Kiryka, którego zawodnicy byli olimpijczykami (Bogusław Mamiński – Moskwa 1980, Leszek Bebło - Barcelona 1992 i Atlanta 1996, Grzegorz Gajdus – Atlanta 1996 i Ateny 2004, Jan Zakrzewski – Ateny 2004), kilkudziesięciu zawodników klubu było reprezentantami Polski na Mistrzostwa Świata i Europy w Lekkiej Atletyce, zawodnicy tego klubu zdobyli łącznie 290 medali Mistrzostw Polski, w tym 107 złotych, klubu dwukrotnie organizował w Oleśnicy Mistrzostwa Polski w Biegach Przełajowych Seniorów
  • Wojskowy Klub Spadochronowy "Skrzydło"
  • Wojskowe Koło PTTK nr 20
  • Oleśnickie Stowarzyszenie Modelarzy RC

Współpraca międzynarodowa

Miasta i gminy partnerskie:

Miasta współpracujące z Oleśnicą:

Oleśniczanie

Zobacz też

Linki zewnętrzne

Bibliografia

  • Starzewska M., Oleśnica Ossolineum. Wrocław. 1963
  • Historia Śląska pr. zbior. pod red. Marka Czaplińskiego, Uniwersytet Wrocławski. Wrocław 2002
  • Kulak T., Mrozowicz W. Syców i okolice od czasów najdawniejszych po współczesność Wrocław-Syców. 2000
  • Jasiński. K. Rodowód Piastów śląskich T.2 Wrocław 1972
  • Galas Al., Galas Ar. Dzieje Śląska w datach, Wrocław 2001
  1. ↑ Pruski dokument z roku 1750 ustalający urzędowe opłaty na Śląsku – "Wznowione powszechne taxae-stolae sporządzenie, Dla samowładnego Xięstwa Sląska, Podług ktorego tak Auszpurskiey Konfessyi iak Katoliccy Fararze, Kaznodzieie i Kuratusowie Zachowywać się powinni. Sub Dato z Berlina, d. 8. Augusti 1750"
  2. ↑ www.poradniajezykowa.us.edu.pl
  3. ↑ www.olesnica.pl
  4. ↑ Heinrich Adamy: Die Schlesischen Ortsnamen ihre entstechung und bedeutung. Breslau: Verlag von Priebotsch`s Buchhandlung, 1888, s. 9.
  5. ↑ Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis online
  6. ↑ "Monumenta Poloniae Historica", Tom IV, Akademia Umiejętności w Krakowie, Lwów 1884, "Vita Sanctae Hedwigis", str. 545.
  7. ↑ "Codex Diplomaticus Maioris Poloniae", tomus II, Biblioteka Kórnicka, Poznań 1878, str. 292.
  8. ↑ Georg Korn, "Breslauer Urkundenbuch", Erster Theil, Breslau, Verlag von Wilhelm Gottlieb Korn 1870, str.88.
  9. ↑ [Nicolaus Henel von Hennenfeld, "Silesiographia Breslo-Graphia", Frankfurt am Main 1613, str.43.]
  10. ↑ "Wznowione powszechne taxae-stolae sporządzenie, Dla samowładnego Xięstwa Sląska, Podług ktorego tak Auszpurskiey Konfessyi iak Katoliccy Fararze, Kaznodzieie i Kuratusowie Zachowywać się powinni. Sub Dato z Berlina, d. 8. Augusti 1750".
  11. ↑ Józef Lompa, „Krótki rys jeografii Śląska dla nauki początkowej”, Głogówek 1847, str.11.
  12. ↑ Oleśnica w "Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego" Tom VII, str. 472
  13. ↑ Wolnomularstwo w Oleśnicy. olesnica.org. [dostęp 2011-09-08]. (pol.).
  14. ↑ Dorota Borowicz, Mapy narodowościowe Górnego Śląska od połowy XIX wieku do II Wojny Światowej. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2004, s. 33. ISBN 83-229-2569-7
  15. ↑ Wincenty Ogrodziński, Nauka domowa i wyjątki z Agendy, „Biblioteka pisarzy śląskich”, Katowice 1936. Książka w wersji cyfrowej na stronach PBI
  16. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 129,130. [dostęp 22.9.2012].
  17. ↑ Komunikacja miejska w Oleśnicy. polbus.pl. [dostęp 2011-09-08]. (pol.).
  18. ↑ Odjazdy autobusów z Dworca Centralnego PKS. , 2011-06-01. wroclaw.pl. (pol.). 
  19. ↑ Statystyka mieszkańców Miasta Oleśnicy wg stanu na dzień 31.12.2012 r.. Urząd Miasta Oleśnica. (pol.).
  20. ↑ Wykaz parafii na stronie Kościoła
  21. ↑ Zbory: Oleśnica-Północ, Oleśnica-Wschód, Oleśnica-Zachód, Sala Królestwa w Oleśnicy
  22. ↑ Dane według raportów wyszukiwarki zborów (www.jw.org) z 4 czerwca 2014.
{{Przypisy}} Nieprawidłowe pola: przypisy.
Miasta województwa dolnośląskiego
Miasta powiatowe
Miasta gminne

Herb województwa dolnośląskiego

Powiat oleśnicki
Miasta
Gminy miejskie
Gminy miejsko-wiejskie
Gminy wiejskie

Powiat oleśnicki

Powiat oleśnicki (1946–1975)
Przynależność wojewódzka
Miasta (1945–75)
Gminy wiejskie
(1945–54 i 1973–75)
Gromady (1954–72)
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Oleśnica&oldid=39917159”