Sławomir Mrożek

Sławomir Mrożek
	; Sławomir Mrożek, 2006
Data i miejsce urodzenia	29 czerwca 1930 ; Borzęcin
Data i miejsce śmierci	15 sierpnia 2013 ; Nicea
Narodowość	polska
Dziedzina sztuki	literatura piękna; rysunek
	Ważne dzieła
	Męczeństwo Piotra Oheya; Indyk; Tango; Emigranci; Miłość na Krymie;
	Odznaczenia
	Nagrody
	Nagroda Fundacji im. Kościelskich (1962); Nagroda Polskiego PEN Clubu im. Jana Parandowskiego (2010)
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach

Sławomir Piotr Paweł Mrożek^[1] (ur. 29 czerwca^[a] 1930 w Borzęcinie, zm. 15 sierpnia 2013 w Nicei) – polski pisarz oraz rysownik. Autor satyrycznych opowiadań i utworów dramatycznych o tematyce filozoficznej, politycznej, obyczajowej i psychologicznej. Jako dramaturg zaliczany do nurtu teatru absurdu^[2].

Życiorys

Urodził się w Borzęcinie. W 1949 zdał maturę w Krakowie w Liceum Ogólnokształcącym im. Bartłomieja Nowodworskiego^[1]. Studiował na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej, na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie oraz kierunek orientalistyka na Uniwersytecie Jagiellońskim. Żadnych studiów nie ukończył^[3].

Zadebiutował w 1950 jako rysownik, od 1953 publikował cykle rysunków w Przekroju. Wydane w tym samym roku zbiory opowiadań: Opowiadania z Trzmielowej Góry oraz Półpancerze praktyczne stanowiły jego literacki debiut. W 1953 podpisał tzw. Apel Krakowski, wyrażający poparcie dla stalinowskich władz PRL po aresztowaniu pod sfabrykowanymi zarzutami duchownych katolickich, skazanych w sfingowanym procesie księży kurii krakowskiej i skazaniu na karę śmierci Edwarda Chachlicę, Michała Kowalika i księdza Józefa Lelitę. W latach 1956–1958 prowadził w Życiu Literackim rubrykę tekstów satyrycznych „Postępowiec”^[4].

Jego pierwszą sztuką teatralną był dramat Policja, wydany w 1958. Dramat Tango z 1964 przyniósł Mrożkowi światową sławę.

Uczestniczył w realizacji II spektaklu gdańskiego teatru Bim-Bom pt „Radość poważna” (1956)^[5].

W 1963 wyemigrował. W następnych latach mieszkał we Francji (w Paryżu), następnie osiadł w Stanach Zjednoczonych, Niemczech, Włoszech i Meksyku na ranczo La Epifanía, gdzie mieszkał w latach 1989–1996^[6]^[7]. W 1968 na łamach prasy francuskiej opublikował list protestujący przeciwko interwencji wojsk Układu Warszawskiego w Czechosłowacji, a w grudniu 1981 zaprotestował przeciwko wprowadzeniu stanu wojennego.

W 1996 powrócił do Polski. W 2002 przeszedł udar mózgu, którego wynikiem była afazja. Skutkiem tego utracił możliwość posługiwania się językiem zarówno w mowie, jak i w piśmie. Dzięki terapii, która trwała około trzech lat, odzyskał zdolność pisania i mówienia. Efektem walki z chorobą jest jego autobiografia^[8].

6 maja 2008 Sławomir Mrożek zapowiedział ponowne opuszczenie ojczyzny, by osiąść w Nicei na południu Francji^[9] – dla klimatu, który bardziej miał sprzyjać jego zdrowiu. Z Polski wyprowadził się dokładnie miesiąc później – 6 czerwca 2008 – wylatując z lotniska w Balicach^[10].

Zmarł nad ranem 15 sierpnia 2013 w szpitalu w Nicei^[11]. Jego prochy spoczęły w Panteonie Narodowym w Krakowie. Uroczystości pogrzebowe odbyły się 17 września 2013 w kościele Świętych Piotra i Pawła w Krakowie. Mszy świętej przewodniczył metropolita krakowski kard. Stanisław Dziwisz^[12].

Życie prywatne

Sławomir Mrożek urodził się w rodzinie kierownika urzędu pocztowego w Borzęcinie, Antoniego Mrożka (1903–1987)^[13] i Zofii z domu Kędzior (1906–1949)^[14], córki przedsiębiorcy branży mleczarskiej. Pisarz był jednym z trojga dzieci małżeństwa Mrożków. Miał brata Jerzego (1928–1932) i siostrę Litosławę (1935–1995)^[15].

Był dwukrotnie żonaty. Jego pierwszą żoną od 1959 była malarka, Maria Obremba. Małżeństwo zakończyło się jej niespodziewaną śmiercią w 1969 roku. W 1987 roku ożenił się z Meksykanką, Susaną Osorio Rosas^[16].

Wyróżnienia i nagrody

Ordery i odznaczenia

Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski – 2013, pośmiertnie^[17]
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski – 1997^[18]
Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” – 2010^[19]
Order Ecce Homo – 2012^[20]
Legia Honorowa – Francja, 2003^[21]
Odznaka "Adwokatura Zasłużonym" - 2016 r. pośmiertnie^{[potrzebny przypis]}

Inne

w 1962 został jednym z czterech pierwszych laureatów literackiej nagrody im. Kościelskich^[22].

w 1987 otrzymał nagrodę miasta Klosterneuburg im. Franza Kafki^{[potrzebny przypis]}.

w 1990 otrzymał Honorowe Obywatelstwo Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa^[23].

w 2000 otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego^[24].

w grudniu 2004 za książkę Varia. Jak zostałem filmowcem uhonorowany został Nagrodą Krakowska Książka Miesiąca^[25].
w 2007 otrzymał nominację do Nagrody Literackiej Nike za Baltazar. Autobiografia^[26]

za korespondencję ze Stanisławem Lemem, w postaci wydanych przez Wydawnictwo Literackie Listów Mrożek otrzymał Nagrodę Polskiego PEN Clubu im. Jana Parandowskiego za rok 2010^[27].

23 marca 2012 Sławomir Mrożek został doktorem honoris causa Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach^[28].

Twórczość

W swojej twórczości Mrożek poruszał zarówno problematykę silnie związaną z historią Polski oraz tradycjami kulturowymi (np. romantyzmu), jak i tematy uniwersalne, takie jak wolność czy zagrożenia ze strony współczesnej cywilizacji.

Zbiory opowiadań

Opowiadania z Trzmielowej Góry, 1953
Półpancerze praktyczne, 1953
Słoń, 1957
Wesele w Atomicach, 1959
Deszcz, 1962
Dwa listy i inne opowiadania, 1970
Opowiadania, 1981
Donosy, 1983
Śpiąca Królewna
Woda
Ostatni husarz
Zeszyt
Małe prozy, 1990
Lew
Czekoladki dla Prezesa, 2018^[29]

Dramaty

Policja, 1958
Męczeństwo Piotra Oheya, 1959
Indyk, 1960
Na pełnym morzu, 1961
Karol, 1961
Strip-tease, 1961
Zabawa, 1962
Kynolog w rozterce, 1962
Czarowna noc, 1963
Śmierć porucznika, 1963
Tango, 1964
Der Hirsch, 1965
Racket Baby, 1965
Poczwórka, 1967
Dom na granicy, 1967
Testarium, 1967
Profesor, 1968
Drugie danie, 1968
Szczęśliwe wydarzenie, 1971
Rzeźnia, 1973
Emigranci, 1974
Garbus, 1975
Serenada, 1977
Lis filozof, 1977
Polowanie na lisa, 1977
Krawiec, 1977
Lis aspirant, 1978
Pieszo, 1980
Vatzlav, 1982
Ambasador, 1982
Letni dzień, 1983
Alfa, 1984
Kontrakt, 1986
Portret, 1987
Wdowy, 1992
Miłość na Krymie, 1993
Wielebni, 2000
Piękny widok, 2000
Karnawał, czyli pierwsza żona Adama, 2013

Powieści

Maleńkie lato, 1956
Ucieczka na południe, 1961

Zbiory felietonów

Małe listy, 1981
Dziennik powrotu, 2000
Małe listy, 2000

Scenariusze filmowe

Wyspa róż, 1975
Amor, 1978
Powrót, 1994

Inne

Rysunki, Iskry, Warszawa 1982
Baltazar. Autobiografia, 2006
Człowiek według Mrożka. Rysunki 1950-2000
Tango z samym sobą. Utwory dobrane, Noir sur Blanc, Warszawa 2009^[30]
Dziennik. Tom 1. 1962-1969, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2010
Dziennik. Tom 2. 1970–1979, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2012
Dziennik. Tom 3. 1980–1989, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2013
Listy, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2011
W emigracyjnym labiryncie. Listy 1965–1982, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2017, ISBN 978-83-08-06446-7
Listy 1964-1988. Sławomir Mrożek, Józef Czapski, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2023, ISBN 978-83-08-08066-5

Uwagi

↑ Błędna, publikowana data urodzenia: 26 czerwca.

Przypisy

↑ ^a ^b Mrożek Sławomir Piotr Paweł, [w:] WładysławW. Tyrański WładysławW., Kto jest kim w Krakowie. Lokalne władze, urzędy, instytucje, środowiska. Edukacja, zatrudnienie, pozycja zawodowa, działalność polityczna i społeczna, sympatie polityczne, rodzina, rozrywki i upodobania (dane z 1999 roku), Kraków: Krakowska Agencja Informacyjna, 2000, s. 229, ISBN 83-909309-2-7, OCLC 47866363 [dostęp 2023-02-02] .
↑ Sidoruk E., Antropologia i groteska w dziełach Sławomira Mrożka, Towarzystwo Literackie im. Adama Mickiewicza, Białystok 1995.
↑ Mrożek Sławomir Piotr Paweł, [w:] WładysławW. Tyrański WładysławW., Kto jest kim w Krakowie. Lokalne władze, urzędy, instytucje, środowiska. Edukacja, zatrudnienie, pozycja zawodowa, działalność polityczna i społeczna, sympatie polityczne, rodzina, rozrywki i upodobania (dane z 1999 roku), Kraków: Krakowska Agencja Informacyjna, 2000, s. 230, ISBN 83-909309-2-7, OCLC 47866363 [dostęp 2023-02-02] .
↑ Wielcy Polacy Pisarze Leksykon, Wydawnictwo Fenix .
↑ Piotr Bratkowski: Tango się skończyło, Newsweek z 19 sierpnia 2013.
↑ Śniadanie na ranczu Sławomira Mrożka. [w:] IntoAmericas [on-line].
↑ Maria Hawranek, Szymon Opryszek: Meksyk Sławomira Mrożka. Don Eslavomir kazał zasypać basen. Gazeta Wyborcza, 2014-03-08. [dostęp 2019-07-02]. (pol.).
↑ Lecznicza autobiografia Mrożka. [w:] e-teatr.pl [on-line].
↑ Mrożek opuszcza Polskę, by osiąść w Nicei. [w:] e-teatr.pl [on-line].
↑ Mrożek uciekł z Polski. [w:] wiadomosci.dziennik.pl [on-line]. 2010-06-08.
↑ js: Sławomir Mrożek nie żyje. Gazeta Wyborcza. [dostęp 2013-08-15]. (pol.).
↑ kaien, kan, pl, gsad: Pożegnanie pisarza w Krakowie. Sławomir Mrożek spoczął w Panteonie Narodowym. TVP Info, 17 września 2013. [dostęp 2024-02-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-20)].
↑ SławomirS. Mrożek SławomirS., Mój życiorys [online], brzesko.ws [dostęp 2024-02-15] .
↑ JózefJ. Olchawa JózefJ. (oprac.), Borzęcin we wspomnieniach Sławomira Mrożka (Baltazara) [online], borzecin.pl [dostęp 2024-02-15] [zarchiwizowane z adresu 2013-03-19] .
↑ Wywiad ze Sławomirem Mrożkiem w portalu Onet.pl. m.onet.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-03)]..
↑ Sławomir Mrożek. Biografia. Wydawnictwo Literackie, 2012. [dostęp 2013-08-21]. (pol.).
↑ Prezydent odznaczył pośmiertnie Sławomira Mrożka. prezydent.pl, 17 września 2013. [dostęp 2013-09-17].
↑ M.P. z 1998 r. nr 6, poz. 110 – pkt 2.
↑ Złota Gloria Artis dla Sławomira Mrożka. mkidn.gov.pl, 23 września 2010. [dostęp 2010-09-24]. (pol.).
↑ Małgorzata I.M.I. Niemczyńska Małgorzata I.M.I., Sławomir Mrożek odebrał na Wawelu Order Ecce Homo [online], Gazeta Wyborcza, 27 marca 2012 [dostęp 2024-02-15] .
↑ Le dramaturge et écrivain Slawomir Mrozek est décédé. La Croix, 2013-08-15. [dostęp 2013-08-16]. (fr.).
↑ Nagroda Kościelskich. [w:] koscielscy.pl [on-line].
↑ Honorowe Obywatelstwo Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa. [dostęp 2011-02-18].
↑ Doktorzy honoris causa [online], Uniwersytet Jagielloński [dostęp 2024-02-15] .
↑ Laureaci 2009-1995 [online], Krakowska Książka Miesiąca [dostęp 2024-02-15] (pol.).
↑ Nagroda Nike 2007. nike.org.pl. [dostęp 2015-07-21].
↑ Nagroda im. Jana Parandowskiego. Dotychczasowi laureaci. Penclub. [dostęp 2019-09-18].
↑ Doktorat honoris causa Uniwersytetu Śląskiego dla Sławomira Mrożka. wyborcza.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-07-22)]..
↑ "Przyjęliśmy młodego człowieka, który okazał się siostrzeńcem Prezesa" [online], Krowoderska.pl, 23 lipca 2020 [dostęp 2020-07-23] (pol.).
↑ Repetytorium z Mrożka. Dziennik Polski, 7 maja 2009. [dostęp 2009-05-07]. (pol.).

Bibliografia

MargalitM. Fox MargalitM., Slawomir Mrozek, Leading Polish Playwright, Dies at 83 [online], nytimes.com, 28 sierpnia 2013 [dostęp 2013-08-29] (ang.).
MichaelM. Coveney MichaelM., Sławomir Mrozek obituary [online], theguardian.com, 21 sierpnia 2013 [dostęp 2013-08-29] (ang.).

Linki zewnętrzne

Trudno uwierzyć, ale na początku bałem się przy nim nawet oddychać
Sławomir Mrożek – W powiększeniu program TVP (pol.)

[2] Błędna, publikowana data urodzenia: 26 czerwca.

[:0-1] Mrożek Sławomir Piotr Paweł, [w:] WładysławW. Tyrański WładysławW., Kto jest kim w Krakowie. Lokalne władze, urzędy, instytucje, środowiska. Edukacja, zatrudnienie, pozycja zawodowa, działalność polityczna i społeczna, sympatie polityczne, rodzina, rozrywki i upodobania (dane z 1999 roku), Kraków: Krakowska Agencja Informacyjna, 2000, s. 229, ISBN 83-909309-2-7, OCLC 47866363 [dostęp 2023-02-02] .

[3] Sidoruk E., Antropologia i groteska w dziełach Sławomira Mrożka, Towarzystwo Literackie im. Adama Mickiewicza, Białystok 1995.

[4] Mrożek Sławomir Piotr Paweł, [w:] WładysławW. Tyrański WładysławW., Kto jest kim w Krakowie. Lokalne władze, urzędy, instytucje, środowiska. Edukacja, zatrudnienie, pozycja zawodowa, działalność polityczna i społeczna, sympatie polityczne, rodzina, rozrywki i upodobania (dane z 1999 roku), Kraków: Krakowska Agencja Informacyjna, 2000, s. 230, ISBN 83-909309-2-7, OCLC 47866363 [dostęp 2023-02-02] .

[5] Wielcy Polacy Pisarze Leksykon, Wydawnictwo Fenix .

[6] Piotr Bratkowski: Tango się skończyło, Newsweek z 19 sierpnia 2013.

[7] Śniadanie na ranczu Sławomira Mrożka. [w:] IntoAmericas [on-line].

[8] Maria Hawranek, Szymon Opryszek: Meksyk Sławomira Mrożka. Don Eslavomir kazał zasypać basen. Gazeta Wyborcza, 2014-03-08. [dostęp 2019-07-02]. (pol.).

[9] Lecznicza autobiografia Mrożka. [w:] e-teatr.pl [on-line].

[10] Mrożek opuszcza Polskę, by osiąść w Nicei. [w:] e-teatr.pl [on-line].

[11] Mrożek uciekł z Polski. [w:] wiadomosci.dziennik.pl [on-line]. 2010-06-08.

[12] s: Sławomir Mrożek nie żyje. Gazeta Wyborcza. [dostęp 2013-08-15]. (pol.).

[13] , kan, pl, gsad: Pożegnanie pisarza w Krakowie. Sławomir Mrożek spoczął w Panteonie Narodowym. TVP Info, 17 września 2013. [dostęp 2024-02-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-20)].

[14] SławomirS. Mrożek SławomirS., Mój życiorys [online], brzesko.ws [dostęp 2024-02-15] .

[15] JózefJ. Olchawa JózefJ. (oprac.), Borzęcin we wspomnieniach Sławomira Mrożka (Baltazara) [online], borzecin.pl [dostęp 2024-02-15] [zarchiwizowane z adresu 2013-03-19] .

[16] Wywiad ze Sławomirem Mrożkiem w portalu Onet.pl. m.onet.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-03)]..

[Sławomir_Mrożek._Biografia-17] Sławomir Mrożek. Biografia. Wydawnictwo Literackie, 2012. [dostęp 2013-08-21]. (pol.).

[18] Prezydent odznaczył pośmiertnie Sławomira Mrożka. prezydent.pl, 17 września 2013. [dostęp 2013-09-17].

[19] M.P. z 1998 r. nr 6, poz. 110 – pkt 2.

[20] Złota Gloria Artis dla Sławomira Mrożka. mkidn.gov.pl, 23 września 2010. [dostęp 2010-09-24]. (pol.).

[21] Małgorzata I.M.I. Niemczyńska Małgorzata I.M.I., Sławomir Mrożek odebrał na Wawelu Order Ecce Homo [online], Gazeta Wyborcza, 27 marca 2012 [dostęp 2024-02-15] .

[22] Le dramaturge et écrivain Slawomir Mrozek est décédé. La Croix, 2013-08-15. [dostęp 2013-08-16]. (fr.).

[23] Nagroda Kościelskich. [w:] koscielscy.pl [on-line].

[24] Honorowe Obywatelstwo Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa. [dostęp 2011-02-18].

[25] Doktorzy honoris causa [online], Uniwersytet Jagielloński [dostęp 2024-02-15] .

[26] Laureaci 2009-1995 [online], Krakowska Książka Miesiąca [dostęp 2024-02-15] (pol.).

[27] Nagroda Nike 2007. nike.org.pl. [dostęp 2015-07-21].

[laureaci-28] Nagroda im. Jana Parandowskiego. Dotychczasowi laureaci. Penclub. [dostęp 2019-09-18].

[29] Doktorat honoris causa Uniwersytetu Śląskiego dla Sławomira Mrożka. wyborcza.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-07-22)]..

[30] "Przyjęliśmy młodego człowieka, który okazał się siostrzeńcem Prezesa" [online], Krowoderska.pl, 23 lipca 2020 [dostęp 2020-07-23] (pol.).

[31] Repetytorium z Mrożka. Dziennik Polski, 7 maja 2009. [dostęp 2009-05-07]. (pol.).

[1]

[a]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

[30]

Nagroda główna	Wiesław Myśliwski (1997) Czesław Miłosz (1998) Stanisław Barańczak (1999) Tadeusz Różewicz (2000) Jerzy Pilch (2001) Joanna Olczak-Ronikier (2002) Jarosław Marek Rymkiewicz (2003) Wojciech Kuczok (2004) Andrzej Stasiuk (2005) Dorota Masłowska (2006) Wiesław Myśliwski (2007) Olga Tokarczuk (2008) Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki (2009) Tadeusz Słobodzianek (2010) Marian Pilot (2011) Marek Bieńczyk (2012) Joanna Bator (2013) Karol Modzelewski (2014) Olga Tokarczuk (2015) Bronka Nowicka (2016) Cezary Łazarewicz (2017) Marcin Wicha (2018) Mariusz Szczygieł (2019) Radek Rak (2020) Zbigniew Rokita (2021) Jerzy Jarniewicz (2022) Zyta Rudzka (2023) Urszula Kozioł (2024)
Wybór czytelników	Olga Tokarczuk (1997) Zygmunt Kubiak (1998) Olga Tokarczuk (1999) Tadeusz Różewicz (2000) Jerzy Pilch (2001) Olga Tokarczuk (2002) Dorota Masłowska (2003) Wojciech Kuczok (2004) Ryszard Kapuściński (2005) Wisława Szymborska (2006) Mariusz Szczygieł (2007) Olga Tokarczuk (2008) Krzysztof Varga (2009) Magdalena Grochowska (2010) Sławomir Mrożek (2011) Andrzej Franaszek (2012) Szczepan Twardoch (2013) Ignacy Karpowicz (2014) Olga Tokarczuk (2015) Magdalena Grzebałkowska (2016) Stanisław Łubieński (2017) Marcin Wicha (2018) Mariusz Szczygieł (2019) Joanna Gierak-Onoszko (2020) Zbigniew Rokita (2021) Joanna Ostrowska (2022) Grzegorz Piątek (2023) Michał Witkowski (2024)
Nagroda 25-lecia	Mariusz Szczygieł (2021)

1957–1959	Kazimierz Dejmek (1957) Krystyna Skuszanka Jerzy Krasowski (1958) Jacek Woszczerowicz (1959)
1960–1969	Erwin Axer (1960) Edward Csató (1961) Gustaw Holoubek (1961) Wojciech Siemion (1962) Tadeusz Łomnicki (1963) Lidia Zamkow (1964) Adam Hanuszkiewicz (1965) Konrad Swinarski (1966) Ludwik René (1968) Jan Kosiński (1969)
1970–1979	Jerzy Jarocki (1970) Marek Okopiński (1972) Zbigniew Zapasiewicz (1973) Andrzej Wajda (1974) Wojciech Pszoniak (1975) Kazimierz Dejmek (1976) Tadeusz Kantor (1977) Jerzy Grzegorzewski (1978) Jerzy Trela (1978) Zygmunt Hübner (1979)
1980–1989	Henryk Tomaszewski (1980) Henryk Tomaszewski (1981)
1990–1999	Sławomir Mrożek (1990)
2000–2009	Kazimierz Kutz (2001) Ewa Dałkowska Elżbieta Kępińska Joanna Żółkowska (2002) Jerzy Grzegorzewski (2003) Ignacy Gogolewski (2004) Maja Komorowska (2005) Zbigniew Zapasiewicz (2006) Anna Augustynowicz (2007) Jan Englert (2008) Janusz Wiśniewski (2009)
2010–2019	Janusz Gajos (2010) Agnieszka Glińska (2011) Henryk Talar (2012) Piotr Fronczewski (2013) Andrzej Seweryn (2014) Włodzimierz Staniewski (2015) Wojciech Kościelniak (2016) Agata Duda-Gracz (2017) Krystyna Janda (2018) Gołda Tencer (2019)
2020–2029	Krystian Lupa (2020) Jan Peszek (2021) Piotr Cieplak (2022) Małgorzata Bogajewska (2023) Jerzy Radziwiłowicz (2024)