Przejdź do zawartości

Łohiszyn

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Łohiszyn
ilustracja
Herb
Herb
Państwo

 Białoruś

Obwód

 brzeski

Rejon

piński

Sielsowiet

Łohiszyn

Populacja (2010)
• liczba ludności


2400[1]

Nr kierunkowy

+375 165

Kod pocztowy

225740

Tablice rejestracyjne

1

Położenie na mapie obwodu brzeskiego
Mapa konturowa obwodu brzeskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Łohiszyn”
Położenie na mapie Białorusi
Mapa konturowa Białorusi, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Łohiszyn”
Ziemia52°20′N 25°59′E/52,333333 25,983333

Łohiszyn (biał. Лагішын) – osiedle typu miejskiego na Białorusi w rejonie pińskim obwodu brzeskiego, położone 22 km od Pińska, ok. 2,4 tys. mieszkańców (2010). Położony jest na Polesiu.

Siedziba parafii prawosławnej (pw. Przemienienia Pańskiego)[2] i rzymskokatolickiej (pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła).

Największe skupisko Polaków w rejonie pińskim (bez Pińska). Według spisu z 2009 Łohiszyn zamieszkiwało 687 Polaków, którzy stanowili 28,96% mieszkańców miasteczka[3].

Według spisu ludności przeprowadzonego już w wolnej, niepodległej Polsce w 1921 roku, aż 90% mieszkańców Łohiszyna deklarowało przynależność do religii katolickiej i narodowość polską, co było ewenementem w skali całego województwa poleskiego[4].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

W czasach Wielkiego Księstwa Litewskiego miasto było w posiadaniu książąt Radziwiłłów, po nich do książąt Druckich-Lubeckich. Fundatorem kościoła rzymskokatolickiego w Łohiszynie był książę Albrecht Stanisław Radziwiłł, kanclerz Wielkiego Księstwa Litewskiego, starosta piński.

Prawa miejskie magedburskie 1570.

W okolicach Łohiszyna urodził się w 1733 Adam Tadeusz Naruszewicz - polski historyk i poeta.

Miasto królewskie położone było w końcu XVIII wieku w starostwie niegrodowym łohiszyńskim w powiecie pińskim województwa brzeskolitewskiego[4].

Po II rozbiorze Polski w 1793 roku Łohiszyn znalazł się pod rosyjskim panowaniem (w zaborze rosyjskim)[5]

Ludność wyznania rzymskokatolickiego według spisu z 1842 roku liczyła 3361 osób.[6]. Ogólnie zdecydowaną większość mieszkańców Łohiszyna stanowili Polacy.

Na początku marca 1919 roku Grupa Podlaska Wojska Polskiego pod dowództwem gen. Antoniego Listowskiego wyparła z tych ziem bolszewików i obsadziła Łohiszyn[7].

Na początku kwietnia 1919 Łohiszyn leżał na trasie ofensywy zarządzonej przez gen. Listowskiego w celu zajęcia Łuninca. 4 kwietnia 1919 2 batalion 34 pułku piechoty bez przeszkód zajął miasteczko. Za miasteczkiem przy cmentarzu, maszerując drogą na Kowniatyn napotkano na okopy bolszewickie, które po walce zdobyto. W okolicy działał także bolszewicki oddział partyzancki, który dokonał udanego napadu rozgramiając 7 kompanię i oddział partyzantów por. Koja. 1 lipca 1919 Łohiszyn był świadkiem wyruszenia decydującego polskiego natarcia 34 pułku piechoty na Łuniniec. O siódmej wieczorem tego dnia, przy dźwiękach orkiestry, oddziały witane radośnie przez polskich mieszkańców wmaszerowały na nocleg do miasteczka liczącego ówcześnie około 500 domów[8].

Za II RP istniała wiejska gmina Łohiszyn. Do 1 kwietnia 1934 r. Łohiszyn posiadał prawa miejskie[9]. Prawie wszyscy mieszkańcy Łohiszyna byli Polakami.

Po agresji ZSRR na Polskę w 1939 r. Łohiszyn znalazł się pod okupacją sowiecką w latach 1939-1941, niemiecką w latach 1941-1944 i ponownie sowiecką w latach 1944-1945.

W 1945 roku Łohiszyn został wcielony do Związku Radzieckiego. Część Polaków wyjechała w nowe granice Polski, a część pozostała w miasteczku.

Od 1991 jest częścią Białorusi, ale do dziś 30% mieszkańców Łohiszyna to Polacy.

Zabytki

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Численность населения по Республике Беларусь, областям и г. Минску (тысяч человек) на 1 января 2010 года. belstat.gov.by. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-09-18)]. (ros.).
  2. Пинское благочиние → 19. Приход храма Преображения Господня г.п.Логишин Пинского района. pinskeparh.by. [dostęp 2021-02-09]. (ros.).
  3. Этнічны склад насельніцтва сельсаветаў Беларусі паводле перапісу 2009 года. [dostęp 2021-02-03]. (ros.).
  4. a b https://www.radzima.org/pl/mesto/lohiszyn.html
  5. Przejęcie przez Rosję okolic Pińska, w tym Łohiszyna, po II rozbiorze w 1793 roku. https://sztetl.org.pl/pl/miejscowosci/p/1214-pinsk/96-historia-miejscowosci/67236-historia-miejscowosci
  6. Diecezja mińska opis z roku 1830 - według Chodźka
  7. Lech Wyszczelski: Wstępna faza walk. W: Lech Wyszczelski: Wojna polsko-rosyjska 1919–1920. Wyd. 1. Warszawa: Bellona, 2010, s. 65. ISBN 978-83-11-11934-5.
  8. Stanisław Ponikowski, Wojna 1919, Kwartalnik Karta nr 32 (2001)
  9. Dz.U. z 1934 r. nr 7, poz. 49
  10. Брэсцкая Вобласць | Пінскі Раён | Лагішын | Праабражэнская царква. hram.by. [dostęp 2021-01-05]. (biał.).
  11. Kościoły w Diecezji. W: Spis kościołów i duchowieństwa... s. 44.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Spis kościołów i duchowieństwa Diecezji Pińskiej w R.P. 1933 i 1934 (reprint). Lublin: Fundacja Pomocy Szkołom Polskim na Wschodzie im. Tadeusza Goniewicza, 2007, s. 230. ISBN 978-83-60845-04-2.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]