Przejdź do zawartości

Aleksander Łuczak

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Aleksander Łuczak
Pełne imię i nazwisko

Aleksander Piotr Łuczak

Data i miejsce urodzenia

10 września 1943
Legionowo

Data i miejsce śmierci

15 marca 2023
Legionowo

Wiceprezes Rady Ministrów
Okres

od 26 października 1993
do 7 lutego 1996

Przynależność polityczna

Polskie Stronnictwo Ludowe

Minister edukacji narodowej
Okres

od 26 października 1993
do 6 marca 1995

Przynależność polityczna

Polskie Stronnictwo Ludowe

Poprzednik

Zdobysław Flisowski

Następca

Ryszard Czarny

Przewodniczący Komitetu Badań Naukowych
Okres

od 7 marca 1995
do 31 października 1997

Przynależność polityczna

Polskie Stronnictwo Ludowe

Poprzednik

Witold Karczewski

Następca

Andrzej Wiszniewski

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Brązowy Krzyż Zasługi

Aleksander Piotr Łuczak (ur. 10 września 1943 w Legionowie, zm. 15 marca 2023[1] tamże[2]) – polski polityk i historyk, profesor nauk humanistycznych. Wiceminister edukacji (1988–1990), wiceprezes Rady Ministrów (1993–1996), minister edukacji narodowej (1993–1995), przewodniczący Komitetu Badań Naukowych (1995–1997), w latach 1989–2001 poseł na Sejm X, I, II i III kadencji, członek (2001–2005) i wiceprzewodniczący (2003–2005) Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Syn Ładysława i Aleksandry. Ukończył w 1966 studia na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego. W 1972 uzyskał stopień doktora nauk historycznych, habilitował się w 1982. Od 1977 był zawodowo związany z Instytutem Nauk Politycznych UW, którego w latach 1980–1983 był zastępcą dyrektora. Został profesorem nadzwyczajnym UW, w latach 1983–1986 pełnił funkcję prodziekana Wydziału Dziennikarstwa i Nauk Politycznych.

W latach 1966–1989 był członkiem Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego, od 1989 do 1990 Polskiego Stronnictwa Ludowego „Odrodzenie”, a w latach 1990–2001 Polskiego Stronnictwa Ludowego. W strukturach ZSL pełnił funkcje kierownika wydziału ideologii, prasy i propagandy (1986–1987), a także członka i sekretarza NK ZSL (1988–1989).

Od 1987 do 1990 był wiceministrem edukacji. W 1989 brał udział w obradach podzespołu do spraw nauki, oświaty i postępu technicznego Okrągłego Stołu po stronie rządowej. W latach 1989–2001 sprawował mandat posła X, I, II i III kadencji – początkowo z ramienia ZSL, a następnie z listy PSL.

W 1992 kierował Urzędem Rady Ministrów w czasie pełnienia funkcji premiera przez Waldemara Pawlaka. Od 26 października 1993 do 6 marca 1995 sprawował funkcję wicepremiera oraz ministra edukacji narodowej w jego rządzie. Od 7 marca 1995 do 31 października 1997 był przewodniczącym Komitetu Badań Naukowych w rządach Józefa Oleksego oraz Włodzimierza Cimoszewicza. Do 7 lutego 1996 w pierwszym z nich pełnił jednocześnie nadal funkcję wicepremiera. Od listopada 2001 do grudnia 2005 zasiadał w Krajowej Radzie Radiofonii i Telewizji, od czerwca 2003 do grudnia 2005 pełniąc funkcję jej wiceprzewodniczącego. W 2010 bez powodzenia kandydował z listy PSL do Sejmiku Województwa Mazowieckiego[3].

W latach 1997–2000 był prezydentem Światowej Skautowej Unii Parlamentarnej. W 2012 otrzymał tytuł naukowy profesora nauk humanistycznych[4]. Był także prezesem Towarzystwa Wiedzy Powszechnej i rektorem Wyższej Szkoły Informatyki i Ekonomii TWP w Olsztynie[4].

Odznaczenia państwowe

[edytuj | edytuj kod]

Publikacje

[edytuj | edytuj kod]
  • Aleksander Łuczak, Stanisław Kowalczyk (wybór i red.), Pisma ulotne stronnictw ludowych w Polsce 1895–1939, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1971.
  • Aleksander Łuczak, Samorząd terytorialny w programach i działalności stronnictw ludowych, Warszawa 1973.
  • Aleksander Łuczak, Kazimierz Przybysz (red.), O kształt II Rzeczypospolitej: procesy chłopskie w latach 1918–1923: wybór dokumentów, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1977.
  • Aleksander Łuczak, Społeczeństwo i państwo w myśli politycznej ruchu ludowego II Rzeczypospolitej, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1982.
  • Aleksander Łuczak, Andrzej Skrzypek (red.), Drogi do niepodległości, Iskry, Warszawa 1986.
  • Aleksander Łuczak, Józef Ryszard Szaflik, Druga Rzeczpospolita: wybór dokumentów, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1988.
  • Aleksander Łuczak, 33 dni premiera Pawlaka, BGW, Warszawa 1992.
  • Aleksander Łuczak, Wizja parlamentu w nowej konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Wydawnictwa Sejmowe, Warszawa 1994.
  • Aleksander Łuczak, Podstawy bezpieczeństwa zewnętrznego Polski – wnioski z przeszłości, Warszawa 1995.
  • Aleksander Łuczak, Dekada polskich przemian, Warszawa 2010.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Aleksander Łuczak nie żyje. Były wicepremier i minister edukacji miał 79 lat. polsatnews.pl, 15 marca 2023. [dostęp 2023-03-15].
  2. Aleksander Łuczak. rejestry-notarialne.pl. [dostęp 2023-04-15].
  3. Serwis PKW – Wybory 2010. [dostęp 2015-07-30].
  4. a b Prof. dr hab. Aleksander Piotr Łuczak, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2017-09-17].
  5. M.P. z 2011 r. nr 78, poz. 780.
  6. Profil na stronie Biblioteki Sejmowej. [dostęp 2015-07-30].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]