Stanisław Czerczesow

Stanisław Czerczesow
Станислав Черчесов
	; Stanisław Czerczesow (2018)
Pełne imię i nazwisko	Stanisław Sałamowicz Czerczesow
Data i miejsce urodzenia	2 września 1963 ; Ałagir
Wzrost	183 cm
Pozycja	bramkarz
Kariera seniorska
Kariera reprezentacyjna
Kariera trenerska
Lata	Drużyna
2004	FC Kufstein
2004–2006	Wacker Tirol
2007–2008	Spartak Moskwa
2010–2011	Żemczużyna Soczi
2011–2013	Terek Grozny
2013–2014	Amkar Perm
2014–2015	Dinamo Moskwa
2015–2016	Legia Warszawa
2016–2021	Rosja
2021–2023	Ferencvárosi TC
2024–	Kazachstan
	↑ Uwzględniono wyłącznie rozgrywki ligowe. ;
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Stanisław^[2] Sałamowicz Czerczesow (ros. Станислав Саламович Черчесов, oset. Черчесты Саламы фырт Станислав, Czerczesty Sałamy fyrt Stanisław; ur. 2 września 1963 w Ałagirze, Osetia Północna) – rosyjski piłkarz, trener i działacz piłkarski, pochodzenia osetyjskiego.

Wychowanek Spartaka Ordżonikidze. Większość kariery spędził w Spartaku Moskwa, z którym zdobył łącznie cztery tytuły mistrza kraju oraz dotarł do ćwierćfinału Pucharu Mistrzów. Z reprezentacjami ZSRR, WNP i Rosji, w barwach których rozegrał łącznie 49 meczów, brał udział w mundialach 1994 i 2002 oraz Euro 1992 i 1996. Na wszystkich tych turniejach (oprócz Mundialu 2002, na który pojechał jako trzeci bramkarz) występował naprzemiennie z Dmitrijem Charinem, z którym w latach 90. rywalizował o miejsce w pierwszym składzie kadry. Po zakończeniu piłkarskiej kariery, rozpoczął pracę szkoleniową. Od lipca do listopada 2004 prowadził austriacki drugoligowy klub FC Kufstein. Następnie, od listopada 2004 do maja 2006 prowadził austriacki Wacker Tirol. W czerwcu 2006 powrócił do Spartaka Moskwa; początkowo pracował jako dyrektor sportowy, a od czerwca 2007 do sierpnia 2008, jako pierwszy trener. Następnie był trenerem takich drużyn jak Żemczużyna Soczi, Terek Grozny, Amkar Perm, Dinamo Moskwa oraz Legia Warszawa, z którą zdobył mistrzostwo i Puchar Polski.

11 sierpnia 2016 objął stanowisko selekcjonera reprezentacji Rosji. Prowadził Sborną w Pucharze Konfederacji 2017, a także dotarł z nią do ćwierćfinału Mistrzostw Świata 2018. Poprowadził również reprezentację w eliminacjach Mistrzostw Europy 2020, do których drużyna rosyjska zakwalifikowała się.

Kariera piłkarska

Sportową przygodę rozpoczynał na początku lat 80. w Spartaku Ordżonikidze. Od 1984 (z przerwą na sezon 1988, kiedy bronił barw Lokomotiwu Moskwa) był bramkarzem Spartaku Moskwa, w którym łącznie grał przez jedenaście sezonów, zdobywając dwa razy mistrzostwo ZSRR i dwa razy mistrzostwo Rosji. Pierwszym bramkarzem moskiewskiego zespołu został dopiero w sezonie 1989, wcześniej przez kilka lat był zmiennikiem Rinata Dasajewa.

W reprezentacji Związku Radzieckiego zadebiutował w 1990, a po rozpadzie ZSRR grał w drużynie narodowej Rosji, w której przez całe lata 90. rywalizował o pozycję pierwszego bramkarza z Dmitrijem Charinem. Oleg Romancew, który był wówczas selekcjonerem kadry, długo nie mógł się zdecydować, który z nich powinien grać w podstawowej jedenastce. W czasie Mundialu 1994 dwa mecze rozegrał Charin, a raz na boisko wybiegł Czerczesow, zaś dwa lata później, na Euro 1996, było odwrotnie. W 1995 Czerczesow z Dynamem Drezno spadł z pierwszej ligi niemieckiej i powrócił na krótko do Spartaka.

W przerwie zimowej sezonu 1995/1996 przeniósł się do austriackiego Tirolu Innsbruck. W sezonie 2000/2001, w wieku trzydziestu ośmiu lat, został wybrany najlepszym bramkarzem ligi, a Tirol zdobył mistrzostwo kraju. Mimo iż od dwu lat nie występował już w reprezentacji, selekcjoner Romancew powołał go na Mistrzostwa Świata 2002. Kiedy w 2002 Tirol został zdegradowany do III ligi za brak płynności finansowej, Czerczesow powrócił do Spartaka, w którego barwach w sezonie 2002 występował jeszcze w Lidze Mistrzów. W tym samym roku zakończył karierę sportową. Miał wówczas 39 lat.

W reprezentacji Związku Radzieckiego i Wspólnoty Niepodległych Państw od 1990 do 1992 rozegrał 10 meczów. Był rezerwowym na Euro 1992. W reprezentacji Rosji od 1992 do 2000 roku rozegrał 39 meczów – start na Mundialu 1994 (faza grupowa, jeden mecz) i Euro 1996 (faza grupowa, dwa mecze), ponadto był rezerwowym na Mundialu 2002.

Kariera trenera i działacza

Od lipca do listopada 2004 prowadził drugoligowy klub austriacki FC Kufstein. 9 listopada 2004 został szkoleniowcem pierwszoligowego FC Wacker Tirol. Pracował w nim do maja 2006.

Później powrócił do ojczyzny. W Spartaku Moskwa od czerwca 2006 pełnił obowiązki dyrektora sportowego. Dokładnie rok później zmienił Władimira Fiedotowa na stanowisku pierwszego trenera. W sierpniu 2008 został zdymisjonowany. 6 października 2015 został trenerem Legii Warszawa^[3]. Co ciekawe 6 grudnia 1995, Czerczesow wystąpił w barwach Spartaka Moskwa w meczu przeciw Legii, w Lidze Mistrzów, w sezonie 1995/1996^[4]. W pierwszym sezonie swojej pracy szkoleniowej w Legii zdobył z warszawskim zespołem krajowy dublet, uświetniając tym samym jubileusz 100-lecia istnienia klubu. 2 maja 2016 prowadzona przez niego ekipa pokonała w finale na Stadionie Narodowym w Warszawie 1:0 Lecha Poznań i sięgnęła po Puchar Polski, a niespełna dwa tygodnie później zdobyła Mistrzostwo Polski (odrabiając z nawiązką 10 punktową stratę do lidera). Były to pierwsze trofea w trenerskiej karierze Rosjanina^[5]. 31 maja 2016 roku, za porozumieniem stron, rozwiązał swój kontrakt z Legią Warszawa^[6]. 11 sierpnia 2016 został selekcjonerem reprezentacji Rosji^[7]. Reprezentacja pod jego wodzą awansowała do ćwierćfinału Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej w 2018 roku, pokonując w 1/8 finału reprezentację Hiszpanii; w ćwierćfinale natomiast przegrała w serii rzutów karnych z Chorwacją^[8]. Po występie reprezentacji na Euro 2020, 8 lipca 2021, przestał pełnić funkcję selekcjonera reprezentacji Rosji^[9]. 20 grudnia został trenerem Ferencvárosi TC^[10]. 19 lipca 2023 został natychmiastowo zwolniony z posady trenera w Ferencvárosi TC po przegranej 3:0 z Klaksvíkar Ídróttarfelag^[11]

Statystyki kariery

Trenerskie

Aktualne na 20 lutego 2022.

Zespół	Od	Do	Statystyka
Zespół	Od	Do	M	W	R	P	% W
FC Kufstein	1 stycznia 2004	8 listopada 2004	30	16	6	8	53,33
Wacker Tirol	9 listopada 2004	1 czerwca 2006	59	18	20	21	30,51
Spartak Moskwa	19 czerwca 2007	14 sierpnia 2008	47	25	14	8	53,19
Żemczużyna Soczi	16 grudnia 2010	6 sierpnia 2011	21	9	2	10	42,86
Terek Grozny	27 września 2011	26 maja 2013	53	24	10	19	45,28
Amkar Perm	17 czerwca 2013	8 kwietnia 2014	25	9	8	8	36,00
Dinamo Moskwa	10 kwietnia 2014	13 lipca 2015	51	26	12	13	50,98
Legia Warszawa	6 października 2015	1 czerwca 2016	35	23	6	6	65,71
Rosja	11 sierpnia 2016	8 lipca 2021	57	24	13	20	42,11
Ferencvárosi TC	20 grudnia 2021	obecnie	6	3	1	2	50,00
Łącznie			384	177	92	115	46,09

Sukcesy

Piłkarz

Spartak Moskwa

Tirol Innsbruck

Mistrzostwo Austrii: 2000, 2001, 2002

Trener

Legia Warszawa

Ferencvárosi TC

Reprezentacja Rosji

Ćwierćfinał mistrzostw świata: 2018
Awans do mistrzostw Europy 2020

Odznaczenia

Order Aleksandra Newskiego: 2018^{[potrzebny przypis]}

Przypisy

↑ Cherchesov, Stanislav. national-football-teams.com. [dostęp 2015-10-06]. (ang.).
↑ Czerczesow nosi imię Stanisław, bo jego ojciec uznał, że oznacza ono „staniet sławnyj” („zostaniesz sławny”). Zob. STANI(et)SŁAW(nyj), „Piłka Nożna”, 5 (1180), 30.01.1996, s. 24.
↑ Stanisław Czerczesow trenerem Legii Warszawa. legia.com, 2015-10-06. [dostęp 2015-10-06].
↑ Pierwszy wywiad Stanisława Czerczesowa. legia.com, 2015-10-06. [dostęp 2015-10-06].
↑ Legia po raz osiemnasty w swojej historii zdobyła Puchar Polski! [online], PrzegladSportowy.pl [dostęp 2016-05-05] [zarchiwizowane z adresu 2016-05-04] .
↑ Legia Warszawa i trener Czerczesow kończą współpracę – Legia Warszawa [online], legia.com [dostęp 2016-06-01] .
↑ Станислав Черчесов назначен главным тренером сборной России. rfs.ru, 2016-08-11. [dostęp 2016-08-11]. (ros.).
↑ Stanisław Czerczesow przestał pełnić funkcję selekcjonera reprezentacji Rosji – Polsat Sport [online], www.polsatsport.pl [dostęp 2021-07-09] (pol.).
↑ Nieoczekiwany zwrot akcji w reprezentacji Rosji. Stanisław Czerczesow odchodzi z drużyny Sbornej [online], Wprost Sport [dostęp 2021-07-09] (pol.).
↑ Sztanyiszlav Csercseszov az FTC új vezetőedzője. fradi.hu, 2021-12-20. [dostęp 2022-01-26]. (węg.).
↑ Telewizja PolskaT.P. S.A Telewizja PolskaT.P., Kompromitacja drużyny Czerczesowa. Szybka reakcja klubu [online], sport.tvp.pl, 19 lipca 2023 [dostęp 2023-07-20] (pol.).

Bibliografia

Stanisław Czerczesow w bazie RusTeam (ros.)

[2] Uwzględniono wyłącznie rozgrywki ligowe.

[1] Cherchesov, Stanislav. national-football-teams.com. [dostęp 2015-10-06]. (ang.).

[3] Czerczesow nosi imię Stanisław, bo jego ojciec uznał, że oznacza ono „staniet sławnyj” („zostaniesz sławny”). Zob. STANI(et)SŁAW(nyj), „Piłka Nożna”, 5 (1180), 30.01.1996, s. 24.

[4] Stanisław Czerczesow trenerem Legii Warszawa. legia.com, 2015-10-06. [dostęp 2015-10-06].

[5] Pierwszy wywiad Stanisława Czerczesowa. legia.com, 2015-10-06. [dostęp 2015-10-06].

[6] Legia po raz osiemnasty w swojej historii zdobyła Puchar Polski! [online], PrzegladSportowy.pl [dostęp 2016-05-05] [zarchiwizowane z adresu 2016-05-04] .

[7] Legia Warszawa i trener Czerczesow kończą współpracę – Legia Warszawa [online], legia.com [dostęp 2016-06-01] .

[8] Станислав Черчесов назначен главным тренером сборной России. rfs.ru, 2016-08-11. [dostęp 2016-08-11]. (ros.).

[9] Stanisław Czerczesow przestał pełnić funkcję selekcjonera reprezentacji Rosji – Polsat Sport [online], www.polsatsport.pl [dostęp 2021-07-09] (pol.).

[10] Nieoczekiwany zwrot akcji w reprezentacji Rosji. Stanisław Czerczesow odchodzi z drużyny Sbornej [online], Wprost Sport [dostęp 2021-07-09] (pol.).

[11] Sztanyiszlav Csercseszov az FTC új vezetőedzője. fradi.hu, 2021-12-20. [dostęp 2022-01-26]. (węg.).

[12] Telewizja PolskaT.P. S.A Telewizja PolskaT.P., Kompromitacja drużyny Czerczesowa. Szybka reakcja klubu [online], sport.tvp.pl, 19 lipca 2023 [dostęp 2023-07-20] (pol.).

[t-13] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f tymczasowo

[t-14] tymczasowo

[t-15] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f tymczasowo

[t-16] tymczasowo

[t-17] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h tymczasowo

[n-18] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Trener nieformalny.

[t-19] Trener ad interim.

[z-20] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m Trener zastępczy.

[t-21] trener tymczasowy

[t-22] tymczasowo

[1]

[a]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[A]

[A]

[A]

[A]

[A]

[A]

[B]

[C]

[A]

[A]

Mistrzostwa Polski	1921: Pozsonyi 1922: Fischer 1923: Fischer 1925: Fischer 1926: brak
Ekstraklasa polska	1927–1928: brak 1929: Fűrst 1930: Hierländer 1931: Jiszda 1932: Fleischmann 1933: brak 1934: Wieser 1935: Wieser 1936: Ringer 1937: Zastawniak 1938: F. Fogl
Mistrzostwa Polski	1946: Pieniążek 1947: K. Fogl
Ekstraklasa polska	1948: Průha, Malczyk 1949: Kuchynka 1950: Kuchynka 1951: Koncewicz 1952: Cebula 1953: Cebula 1954: Koncewicz 1955: Steiner 1956: Koncewicz 1957: Opata 1958: Król 1959: Steiner 1960: Steiner, Cebula, Szolar 1961: Dziwisz 1962: Skolik 1963: Cebula 1964: Cebula, Farsang 1965: Farsang 1966: Farsang, Giergiel 1967: Kalocsay 1968: Wieczorek 1969: Vejvoda 1970: Zientara 1971: Szusza 1972: Brzeżańczyk, Kowalski 1973: Kontha 1974: Vičan 1975: Vičan 1976: Zientara 1977: Żmuda 1978: Lenczyk 1979: Jezierski 1980: Kostka 1981: Machciński 1982: Żmuda 1983: Łazarek 1984: Łazarek 1985: Kostka 1986: Kostka 1987: Piechniczek 1988: Bochynek 1989: Wyrobek 1990: Kopa i Strugarek 1991: Świerk, Putyra 1992: Apostel 1993: Apostel, Jakóbczak 1994: Wójcik, Janas 1995: Janas 1996: Smuda 1997: Smuda 1998: Dziuba, Polak 1999: Smuda 2000: Engel, Wdowczyk 2001: Nawałka 2002: Okuka 2003: Kasperczak 2004: Kasperczak 2005: Lička 2006: Wdowczyk 2007: Michniewicz 2008: Skorża 2009: Skorża 2010: J.B. Zieliński 2011: Maaskant 2012: Lenczyk 2013: Urban 2014: Berg 2015: Skorża 2016: Czerczesow 2017: Magiera 2018: Klafurić 2019: Fornalik 2020: Vuković 2021: Michniewicz 2022: Skorża 2023: Papszun 2024: Siemieniec