Mały Lodowy Szczyt: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m Wycofano edycje użytkownika Kamiltatry (dyskusja). Autor przywróconej wersji to ToBot. |
m WP:SK, drobne merytoryczne |
||
| Linia 4: | Linia 4: | ||
|opis grafiki = Widok od strony Doliny Staroleśnej, po lewej Zbójnickie Turnie |
|opis grafiki = Widok od strony Doliny Staroleśnej, po lewej Zbójnickie Turnie |
||
|państwo = SVK |
|państwo = SVK |
||
|położenie = |
|położenie = |
||
|pasmo = [[Tatry]], [[Karpaty]] |
|pasmo = [[Tatry]], [[Karpaty]] |
||
|wysokość = 2461 |
|wysokość = 2461 |
||
|wybitność = |
|wybitność = |
||
|data zdobycia = |
|data zdobycia = |
||
|pierwsze wejście = |
|pierwsze wejście = |
||
|data zdobycia zimą = |
|data zdobycia zimą = |
||
|pierwsze wejście zimą = |
|pierwsze wejście zimą = |
||
|kod mapy = SVK Tatry |
|kod mapy = SVK Tatry |
||
|stopniN = 49 |minutN = 11 |sekundN = 24 |
|stopniN = 49 |minutN = 11 |sekundN = 24 |
||
|stopniE = 20 |minutE = 10 |sekundE = 56 |
|stopniE = 20 |minutE = 10 |sekundE = 56 |
||
|opis miejsca = |
|opis miejsca = |
||
|pozycja napisu = |
|pozycja napisu = |
||
|commons = Category:Široká veža |
|commons = Category:Široká veža |
||
}} |
}} |
||
| Linia 30: | Linia 30: | ||
==== Historia i nazewnictwo ==== |
==== Historia i nazewnictwo ==== |
||
Mały Lodowy Szczyt jest stosunkowo dobrze dostępny dla turystów z przewodnikiem, natomiast dla [[taternik]]ów interesująca jest jego ściana południowa opadająca do Doliny Staroleśnej. Po raz pierwszy pokonana została w 1912 przez [[Władysław Kulczyński (junior)|Władysława Kulczyńskiego (juniora)]] i [[Mieczysław Świerz|Mieczysława Świerza]] z towarzyszami. Istotne drogi poprowadzili w 1932 [[Stanisław Motyka]] i [[Jan Sawicki (taternik)|Jan Sawicki]]. |
Mały Lodowy Szczyt jest stosunkowo dobrze dostępny dla turystów z przewodnikiem, natomiast dla [[taternik]]ów interesująca jest jego ściana południowa opadająca do Doliny Staroleśnej. Po raz pierwszy pokonana została w 1912 przez [[Władysław Kulczyński (junior)|Władysława Kulczyńskiego (juniora)]] i [[Mieczysław Świerz|Mieczysława Świerza]] z towarzyszami. Istotne drogi poprowadzili w 1932 [[Stanisław Motyka]] i [[Jan Sawicki (taternik)|Jan Sawicki]]. |
||
Pierwsze zimowe wejście na szczyt należy do [[Lajos Rokfalusy|Lajosa Rokfalusyego]], [[Tibold Kregczy|Tibolda Kregczyego]] i Zoltána Votiskyego (1911)<ref name=chwascinski>{{Cytuj książkę|nazwisko=Chwaściński|imię=Bolesław|tytuł=Z dziejów taternictwa. O górach i ludziach|wydawca=Sport i Turystyka|miejsce=Warszawa|data=1988|isbn=83-217-2463-9}}</ref>. |
|||
Obecna nazwa Małego Lodowego Szczytu powstała w końcu XIX wieku. Masyw określany był najpierw mieszaną łacińsko-niemiecką nazwą ''Mons Pessulanus der Riegelberg'' (nazwa z panoramy Tatr [[Georg Buchholtz|Georga Buchholtza]], 1717), czyli ''Ryglowa góra''. Nazwa ta pochodziła od legend opowiadających o skarbach ukrytych za siedmioma zamknięciami (ryglami) – prawdopodobnie ostatnim z nich miał być Mały Lodowy Szczyt. Później szczyt określano niemiecką nazwą ''Roter Flossturm'' lub ''Roter Flussturm'' (''Góra czerwonego koryta rzecznego''), pochodzącą od zabarwionego czerwonymi skałami żlebu po północno-zachodniej stronie masywu. Nazwa ta nie przyjęła się, szczyt nazwano Szeroką Turnią i do dziś tak brzmi jej słowackie miano. Rodowód obecnej polskiej nazwy jest nieznany, być może powstała na skutek pomyłki. Słowacy określają nią sąsiednią Lodową Kopę (''Malý Ľadový štít''), co bywa źródłem nieporozumień i może mieć poważne skutki w razie błędnej lokalizacji wypadku. Podobna sytuacja występuje w przypadku Lodowej Przełęczy i [[Śnieżna Przełęcz|Śnieżnej Przełęczy]] (''Ľadové sedlo''). |
Obecna nazwa Małego Lodowego Szczytu powstała w końcu XIX wieku. Masyw określany był najpierw mieszaną łacińsko-niemiecką nazwą ''Mons Pessulanus der Riegelberg'' (nazwa z panoramy Tatr [[Georg Buchholtz|Georga Buchholtza]], 1717), czyli ''Ryglowa góra''. Nazwa ta pochodziła od legend opowiadających o skarbach ukrytych za siedmioma zamknięciami (ryglami) – prawdopodobnie ostatnim z nich miał być Mały Lodowy Szczyt. Później szczyt określano niemiecką nazwą ''Roter Flossturm'' lub ''Roter Flussturm'' (''Góra czerwonego koryta rzecznego''), pochodzącą od zabarwionego czerwonymi skałami żlebu po północno-zachodniej stronie masywu. Nazwa ta nie przyjęła się, szczyt nazwano Szeroką Turnią i do dziś tak brzmi jej słowackie miano. Rodowód obecnej polskiej nazwy jest nieznany, być może powstała na skutek pomyłki. Słowacy określają nią sąsiednią Lodową Kopę (''Malý Ľadový štít''), co bywa źródłem nieporozumień i może mieć poważne skutki w razie błędnej lokalizacji wypadku. Podobna sytuacja występuje w przypadku Lodowej Przełęczy i [[Śnieżna Przełęcz|Śnieżnej Przełęczy]] (''Ľadové sedlo''). |
||
{{Przypisy|stopień= ====}} |
|||
==== Bibliografia ==== |
==== Bibliografia ==== |
||
{{Bibliografia start}} |
{{Bibliografia start}} |
||
# {{Cytuj książkę | nazwisko= Barczyk | imię=Grzegorz | nazwisko2= Jakubowski (red.) | imię2=Ryszard | nazwisko3= Piechowski | imię3= Adam | nazwisko4= Żurawska | imię4= Grażyna | tytuł= Bedeker tatrzański | data=2000 | wydawca= Wydawnictwo Naukowe PWN | miejsce=Warszawa | isbn=83-01-13184-5 |
# {{Cytuj książkę | nazwisko= Barczyk | imię=Grzegorz | nazwisko2= Jakubowski (red.) | imię2=Ryszard | nazwisko3= Piechowski | imię3= Adam | nazwisko4= Żurawska | imię4= Grażyna | tytuł= Bedeker tatrzański | data=2000 | wydawca= Wydawnictwo Naukowe PWN | miejsce=Warszawa | isbn=83-01-13184-5}} |
||
# {{Cytuj książkę | nazwisko= Radwańska-Paryska | imię=Zofia | autor link= Zofia Radwańska-Paryska | nazwisko2= Paryski | imię2=Witold Henryk | autor link2= Witold Henryk Paryski | tytuł= Wielka encyklopedia tatrzańska | data=2004 | wydawca=Wydawnictwo Górskie | miejsce=Poronin | isbn=83-7104-009-1 |
# {{Cytuj książkę | nazwisko= Radwańska-Paryska | imię=Zofia | autor link= Zofia Radwańska-Paryska | nazwisko2= Paryski | imię2=Witold Henryk | autor link2= Witold Henryk Paryski | tytuł= Wielka encyklopedia tatrzańska | data=2004 | wydawca=Wydawnictwo Górskie | miejsce=Poronin | isbn=83-7104-009-1}} |
||
{{Bibliografia stop}} |
{{Bibliografia stop}} |
||
Wersja z 18:33, 18 kwi 2012
 Widok od strony Doliny Staroleśnej, po lewej Zbójnickie Turnie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Położenie | |
| Pasmo | |
| Wysokość |
2461 m n.p.m. |
Położenie na mapie brak  Brak mapy: SVK Tatry Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Położenie na mapie świata  Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
| Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|} | |
Mały Lodowy Szczyt (słow. Široká veža, Červená veža, niem. Roter Turm, Breiter Turm, węg. Vörös-torony, Széles-torony) – zbudowany z granitu masyw (2461 m n.p.m.) w głównej grani Tatr.
Topografia
Od zachodu sąsiaduje z Ostrym Szczytem (Ostrý štít), od którego rozdzielają go przełęcze Zbójnicka Ławka (Zbojnické sedlo) i Biała Ławka (Biela lávka), pomiędzy którymi wznoszą się trzy Zbójnickie Turnie (Zbojnícké veže) oraz Zbójnicki Kopiniak (Zbojnícka kopa). Na północy Mały Lodowy Szczyt graniczy z Lodową Kopą (Malý Ľadový štít) – rozdziela je dostępna dla turystów Lodowa Przełęcz (Sedielko, 2372 m). Lodowa Kopa należy już do masywu Lodowego Szczytu. Północne ściany grani Małego Lodowego Szczytu opadają w kierunku Doliny Jaworowej (Javorová dolina), a dokładnie w kierunku Doliny Zadniej Jaworowej.
W północno-wschodnim zakończeniu szczytowej grani położony jest zwornikowe wzniesienie – Harnaski Zwornik (od głównego wierzchołka oddzielony Harnaskim Karbikiem), od którego odchodzi w kierunku południowo-wschodnim boczna grań rozdzielająca doliny Staroleśną (Veľká Studená dolina) i Małej Zimnej Wody (Malá Studená dolina). W grani tej najbliżej szczytu znajduje się dostępna dla turystów przełęcz Czerwona Ławka (Priečne sedlo), z której jest poprowadzona łatwa, chociaż nieoznakowana, droga na szczyt. Dalej w grani tej znajdują się Pośrednia Grań, Kościoły i Rywociny. Grań północna, opadająca na Lodową Przełęcz, zawiera kilka niewybitnych obiektów, od Harnaskiego Zwornika są to kolejno: Harnaskie Wrótka, Harnaski Kopiniak, Harnaska Ławka (ok. 2400 m), Harnaska Turnia (ok. 2410 m), Wyżnia Harnaska Szczerbina, Harnaskie Zęby, Niżnia Harnaska Szczerbina i Harnaskie Czuby.
Historia i nazewnictwo
Mały Lodowy Szczyt jest stosunkowo dobrze dostępny dla turystów z przewodnikiem, natomiast dla taterników interesująca jest jego ściana południowa opadająca do Doliny Staroleśnej. Po raz pierwszy pokonana została w 1912 przez Władysława Kulczyńskiego (juniora) i Mieczysława Świerza z towarzyszami. Istotne drogi poprowadzili w 1932 Stanisław Motyka i Jan Sawicki.
Pierwsze zimowe wejście na szczyt należy do Lajosa Rokfalusyego, Tibolda Kregczyego i Zoltána Votiskyego (1911)[1].
Obecna nazwa Małego Lodowego Szczytu powstała w końcu XIX wieku. Masyw określany był najpierw mieszaną łacińsko-niemiecką nazwą Mons Pessulanus der Riegelberg (nazwa z panoramy Tatr Georga Buchholtza, 1717), czyli Ryglowa góra. Nazwa ta pochodziła od legend opowiadających o skarbach ukrytych za siedmioma zamknięciami (ryglami) – prawdopodobnie ostatnim z nich miał być Mały Lodowy Szczyt. Później szczyt określano niemiecką nazwą Roter Flossturm lub Roter Flussturm (Góra czerwonego koryta rzecznego), pochodzącą od zabarwionego czerwonymi skałami żlebu po północno-zachodniej stronie masywu. Nazwa ta nie przyjęła się, szczyt nazwano Szeroką Turnią i do dziś tak brzmi jej słowackie miano. Rodowód obecnej polskiej nazwy jest nieznany, być może powstała na skutek pomyłki. Słowacy określają nią sąsiednią Lodową Kopę (Malý Ľadový štít), co bywa źródłem nieporozumień i może mieć poważne skutki w razie błędnej lokalizacji wypadku. Podobna sytuacja występuje w przypadku Lodowej Przełęczy i Śnieżnej Przełęczy (Ľadové sedlo).
- ↑ Bolesław Chwaściński: Z dziejów taternictwa. O górach i ludziach. Warszawa: Sport i Turystyka, 1988. ISBN 83-217-2463-9.
<ref> o nazwie „stopień”, zdefiniowany w <references>, nie był użyty wcześniej w treści.Bibliografia
- Grzegorz Barczyk, Ryszard Jakubowski (red.), Adam Piechowski, Grażyna Żurawska: Bedeker tatrzański. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000. ISBN 83-01-13184-5.
- Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.