Przejdź do zawartości

Opactwo Benedyktynów w Tyńcu: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
szablon
Konarski (dyskusja | edycje)
11 504 edycje
→‎Zobacz też: drobne merytoryczne, źródła/przypisy
Linia 38: Linia 38:
|www = http://www.tyniec.benedyktyni.pl
|www = http://www.tyniec.benedyktyni.pl
}}
}}
'''Opactwo benedyktynów w Tyńcu''' wraz z '''kościołem św. Piotra i św. Pawła''' – [[opactwo]] [[benedyktyni|benedyktynów]] w [[Tyniec (Kraków)|Tyńcu]] w południowo-zachodniej części [[Kraków|Krakowa]].
'''Opactwo benedyktynów w Tyńcu''' wraz z '''kościołem św. Piotra i św. Pawła''' – [[opactwo]] [[benedyktyni|benedyktynów]] w [[Tyniec (Kraków)|Tyńcu]] w południowo-zachodniej części [[Kraków|Krakowa]]. Opactwo w Tyńcu jest najstarszym z istniejących klasztorów w Polsce.


== Historia ==
== Historia ==
Opactwo, usytuowane na wapiennym [[Wzgórze Klasztorne|Wzgórzu Klasztornym]] nad [[Wisła|Wisłą]], ufundował najprawdopodobniej [[Kazimierz I Odnowiciel]] w 1044 r. Działo się to po kryzysie młodego państwa, wywołanym pogańskim buntem i czeskim najazdem. [[Benedyktyni]] mieli wspierać odbudowę państwa i [[Kościół (organizacja)|Kościoła]]. Pierwszym [[opat]]em został [[Aaron (arcybiskup)|Aaron]]. Część badaczy uważa natomiast, że opactwo tynieckie dla benedyktynów obecnych wcześniej w Krakowie ufundował dopiero syn Kazimierza Odnowiciela, [[Bolesław II Szczodry]].
Opactwo, usytuowane na wapiennym [[Wzgórze Klasztorne|Wzgórzu Klasztornym]] nad [[Wisła|Wisłą]], ufundował najprawdopodobniej [[Kazimierz I Odnowiciel]] w 1044 r. Działo się to po kryzysie młodego państwa, wywołanym pogańskim buntem i czeskim najazdem. [[Benedyktyni]] mieli wspierać odbudowę państwa i [[Kościół (organizacja)|Kościoła]]. Pierwszym [[opat]]em został [[Aaron (arcybiskup)|Aaron]] z Cluny. Część badaczy uważa natomiast, że opactwo tynieckie dla benedyktynów obecnych wcześniej w Krakowie ufundował dopiero syn Kazimierza Odnowiciela, [[Bolesław II Szczodry]].


W II połowie XI w. powstał zespół [[Sztuka romańska|romańskich]] budowli – trójnawowa [[bazylika]] oraz zabudowania klasztorne. W średniowieczu Tyniec znajdował się na terenie przygranicznym, a bliskość stołecznego Krakowa czyniła z opactwa przedmiot sporów jako miejsca o charakterze obronnym. Znajdująca się u stóp wzgórza przeprawa przez Wisłę miała duże znaczenie komunikacyjne, ale także ekonomiczno-skarbowe. W 1. połowie XIII stulecia założenie klasztorne zostało otoczone kamiennym murem. Taki system obrony okazał się jednak niewystarczający, bo w [[1259]] roku klasztor został zniszczony podczas najazdu tatarskiego. W 2 połowi XIII wieku na terenie opactwa wzniesiony został książęcy zamek na planie trójkąta z wieżą od strony skarpy wiślanej. W roku 1306 szwagier biskupa [[Jan Muskata|Jana Muskaty]] Gerlach de Culpen obległ, zdobył i spalił sprzyjające [[Władysław I Łokietek|Władysławowi Łokietkowi]] opactwo. Na początku XIV w. we wschodnim skrzydle klasztornym powstał krzyżowo sklepiony kapitularz, a w XV w. otaczające wirydarz gotyckie krużganki. Nowy gotycki kościół zbudowano w XV wieku, a jego konsekracja miała miejsce w 1463 r. za rządów opata Macieja ze Skawiny. W XV wieku benedyktyni tynieccy zaliczali się do najbogatszych konwentów w Polsce - jak napisał Jan Długosz, benedyktyni tynieccy posiadali dobra, składające się ''ze stu wsi i pięciu miasteczek''<ref name=":0">{{Cytuj |autor = Marek Robak, Robak.pl Systemy Informacyjne |tytuł = Tyniec: opactwo benedyktynów |data dostępu = 2018-07-20 |opublikowany = dziedzictwo.ekai.pl |url = http://dziedzictwo.ekai.pl/@@tyniec_opactwo_benedyktynow |język = pl}}</ref>. Gdy w roku 1457 król [[Kazimierz IV Jagiellończyk|Kazimierz Jagiellończyk]] wykupił księstwo oświęcimskie i księstwo zatorskie, Tyniec stracił znaczenie jako strażnica graniczna. Z tego powodu w XVI wieku budynek zamku przeszedł na własność klasztoru i został zaadaptowany na siedzibę opata. W latach 1618-1622 benedyktyni przebudowali gotycki kościół w stylu barokowym i w tej postaci zachował się zasadniczo bez zmian do naszych czasów. Nowy kościół konsekrowano 8 maja 1622 roku<ref>http://www.viabenedictina.eu/pl/tyniec-historie-p17</ref>. Barokowa przebudowa objęła również klasztor. Opactwo zostało zniszczone przez wojny w połowie XVII wieku, lecz wkrótce zostało odbudowane w stylu barokowym i powiększone (m.in. o bibliotekę). W XVIII wieku wzniesiono u podnóża wzgórza klasztornego mury obronne z basztami, później unowocześnione o bastiony. Kolejne zniszczenie dotknęło zabudowania klasztorne w latach 1771-1772 w związku z zamienieniem ich na punkt oporu [[konfederacja barska|konfederatów barskich]], których oblegały w nim wojska rosyjskie bombardując klasztor.
W II połowie XI w. powstał zespół [[Sztuka romańska|romańskich]] budowli – trójnawowa [[bazylika]] oraz zabudowania klasztorne.
W XIV wieku opactwo uległo znacznemu zniszczeniu w wyniku ataku [[Czechy|Czechów]] oraz [[Tatarzy|Tatarów]]. W kolejnych wiekach następowały kilkakrotne przebudowy całego kompleksu, najpierw na [[Architektura gotycka|styl gotycki]] w XV&nbsp;w., a następnie na [[barok]] i [[rokoko]]. Opactwo zostało zniszczone przez wojny w XVII wieku, lecz wkrótce znowu odbudowane i powiększone (m.in. o bibliotekę). Kolejne zniszczenie dotknęło zabudowania klasztorne w związku z zamienieniem ich na twierdzę [[konfederacja barska|konfederatów barskich]].


Mocą zawartego ze [[Watykan|Stolicą Apostolską]] [[konkordat wschowski 1737|konkordatu wschowskiego w 1737 roku]] królowie Polski mieli prawo mianowania tynieckich [[opat komendatoryjny|opatów komendatoryjnych]]<ref>{{cytuj|tytuł=Historia Kościoła w Polsce|opis=t. 1, cz. 2|miejsce=Poznań – Warszawa|data=1974|s=430}}</ref>.
Mocą zawartego ze [[Watykan|Stolicą Apostolską]] [[konkordat wschowski 1737|konkordatu wschowskiego w 1737 roku]] królowie Polski mieli prawo mianowania tynieckich [[opat komendatoryjny|opatów komendatoryjnych]]<ref>{{cytuj|tytuł=Historia Kościoła w Polsce|opis=t. 1, cz. 2|miejsce=Poznań – Warszawa|data=1974|s=430}}</ref>.


Odbudowy dokonał opat [[Florian Amand Janowski]]. W 1816 r. opactwo zostało zlikwidowane. W roku 1821 kościół został siedzibą [[diecezja tyniecka|biskupstwa tynieckiego]] z biskupem [[Grzegorz Tomasz Ziegler|Grzegorzem Tomaszem Zieglerem]] na czele. Diecezję tę w roku 1826 przeniesiono do [[Diecezja tarnowska|Tarnowa]]. Po okresie dziewiętnastowiecznego zaniedbania tyniecki kościół został odzyskany dla diecezji i odnowiony przez kardynała [[Jan Puzyna|Jana Puzynę]].
Odbudowy dokonał opat [[Florian Amand Janowski]]. W 1816 r. opactwo zostało zlikwidowane przez zaborców austriackich. W roku 1821 kościół został siedzibą [[diecezja tyniecka|biskupstwa tynieckiego]] z biskupem [[Grzegorz Tomasz Ziegler|Grzegorzem Tomaszem Zieglerem]] na czele. Diecezję tę w roku 1826 przeniesiono do [[Diecezja tarnowska|Tarnowa]]. Ostateczny cios zadał opactwu pożar, jaki wybuchł od pioruna w 1831 r., po którym odnowiono tylko kościół<ref name=":0" />. Po okresie dziewiętnastowiecznego zaniedbania tyniecki kościół został odzyskany dla diecezji i odnowiony przez kardynała [[Jan Puzyna|Jana Puzynę]].


Mnisi, dzięki inicjatywie belgijskiego benedyktyna Karola van Oosta<ref name=art1>{{cytuj stronę| url = http://www.spotkania.pl/sources/pdf/2009-09-04.pdf | tytuł = 70-lecie odnowy Tyńca | autor = Br. Michał T. Gronowski OSB| opublikowany = „Spotkania z Zabytkami” | data = 09/2009 | język =| data dostępu = 3 września 2009}}</ref>, powrócili do Tyńca po 123 latach 30 lipca 1939<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Uroczysta instalacja oo. Benedyktynów w Tyńcu | url = http://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/docmetadata?id=50582| czasopismo = [[Gazeta Lwowska (1810–1939)|Gazeta Lwowska]] | strony = 3 | opis= Nr 171|data=1939-08-01}}</ref>, a od 1947&nbsp;r. odbudowywali podniszczony kompleks. W 1968&nbsp;r. przywrócono opactwo.
Mnisi, dzięki inicjatywie belgijskiego benedyktyna Karola van Oosta<ref name=art1>{{cytuj stronę| url = http://www.spotkania.pl/sources/pdf/2009-09-04.pdf | tytuł = 70-lecie odnowy Tyńca | autor = Br. Michał T. Gronowski OSB| opublikowany = „Spotkania z Zabytkami” | data = 09/2009 | język =| data dostępu = 3 września 2009}}</ref>, powrócili do Tyńca po 123 latach 30 lipca 1939<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Uroczysta instalacja oo. Benedyktynów w Tyńcu | url = http://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/docmetadata?id=50582| czasopismo = [[Gazeta Lwowska (1810–1939)|Gazeta Lwowska]] | strony = 3 | opis= Nr 171|data=1939-08-01}}</ref>, a od 1947&nbsp;r. odbudowywali podniszczony kompleks. W 1968&nbsp;r. przywrócono opactwo.
Linia 60: Linia 59:
Opactwo należy do benedyktyńskiej [[Kongregacja Zwiastowania|Kongregacji Zwiastowania]].
Opactwo należy do benedyktyńskiej [[Kongregacja Zwiastowania|Kongregacji Zwiastowania]].


== Kościół ==
== Zabytki ==
Obecnie trójnawowa świątynia ma gotyckie [[prezbiterium]] i barokową [[nawa|nawę]] główną. Autorem wielu ołtarzy, m.in. rokokowego ołtarza głównego z czarnego [[marmur]]u, przedstawiającego Świętą Trójcę i apostołów [[Piotr Apostoł|św. św. Piotra]] i [[Paweł z Tarsu|Pawła]], był [[Franciszek Placidi]]. W kościele znajduje się późnobarokowa [[ambona (architektura)|ambona]] w kształcie łodzi, utrzymana w czarno złotej tonacji, autorstwa najprawdopodobniej [[Franz Mangoldt|Franciszka Józefa Mangoldta]]. W długim prezbiterium stanowiącym chór zakonny znajdują się [[stalle]] z XVII wieku, ozdobione motywami z życia świętych, w tym [[Benedykt z Nursji|św. Benedykta]]. Godne uwagi są również m.in. [[krużganek|krużganki]] klasztorne oraz pozostałości dawnych zabudowań wzgórza.
* Kościół klasztorny - trójnawowa świątynia ma gotyckie [[prezbiterium]] i barokową [[nawa|nawę]] główną. We wnętrzu najcenniejsze zabytki to:
** rokokowy ołtarz główny z czarnego [[marmur]]u, przedstawiający Świętą Trójcę i apostołów [[Piotr Apostoł|św. św. Piotra]] i [[Paweł z Tarsu|Pawła]], którego twórcą był [[Franciszek Placidi]]
** późnobarokowa [[ambona (architektura)|ambona]] w kształcie łodzi, utrzymana w czarno złotej tonacji, autorstwa najprawdopodobniej [[Franz Mangoldt|Franciszka Józefa Mangoldta]]
** w długim prezbiterium stanowiącym chór zakonny znajdują się [[stalle]] z XVII wieku, ozdobione motywami z życia świętych, w tym [[Benedykt z Nursji|św. Benedykta]]
* Zabudowania klasztorne
** [[krużganek|krużganki]] klasztorne w styku gotyckim
** XIV-wieczny [[kapitularz]]
** Opatówka z okresu średniowiecza (mieści małe muzeum)
* zabytkowa studnia z 1620 r. na środku dziedzińca
* dwie bramy prowadzące do klasztoru
* ogród renesansowy
* mury obronne z basztami


{{clear}}
{{clear}}
Linia 79: Linia 89:


W pobliżu klasztoru, na brzegu Wisły, znajduje się przystanek [[Tramwaj wodny w Krakowie|tramwaju wodnego]] kursującego do centrum Krakowa.
W pobliżu klasztoru, na brzegu Wisły, znajduje się przystanek [[Tramwaj wodny w Krakowie|tramwaju wodnego]] kursującego do centrum Krakowa.

== Bibliografia ==

* Kamińska M., ''Aktualny stan badań i nowe koncepcje interpretacyjne romańskiego Tyńca'', [w:] M. Bochenek (red.), Kraków romański: materiały sesji naukowej odbytej 13 kwietnia 2013 roku w Krakowie, Kraków (Towarzystwo Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, Muzeum Historyczne Miasta Krakowa), 2014, s. 137–168
* Leńczyk Gabriel, ''Wyniki dotychczasowych badań na Tyńcu, pow. Kraków'', [[Materiały Starożytne i Wczesnośredniowieczne|Materiały Starożytne]] 1, 1956, s. 7–49
* Woźny Marzena, ''Milenijne Badania Gabriela Leńczyka w Tyńcu'', [w:] Od Bachórza do Światowida ze Zbrucza.Tworzenie się słowiańskiej Europy w ujęciu źródłoznawczym.Księga jubileuszowa Profesora Michała Parczewskiego; B. Chudzińska, M. Wojenka, M. Wołoszyn (red.), Kraków–Rzeszów 2016, s. 773–781


== Zobacz też ==
== Zobacz też ==

Wersja z 12:28, 20 lip 2018

Zespół klasztorny benedyktynów
nr rej. A-169/M[1] z 2008-10-29 29 października 2008(dts)
Ilustracja
Klasztor w Tyńcu
Państwo

 Polska

Miejscowość

Tyniec

Kościół

Kościół katolicki

Rodzaj klasztoru

Opactwo

Właściciel

Benedyktyni

Prowincja

krakowska;
Kongregacja Zwiastowania

Klauzura

tak

Typ zakonu

męski

Liczba eremów

4

Obiekty sakralne
Kościół

św. Piotra i św. Pawła

Fundator

Kazimierz I Odnowiciel

Styl

XI wiek – romański
XV wiek – gotycki
barok

Materiał budowlany

kamień

Data budowy

XI wiek

Data zamknięcia

1816

Data reaktywacji

1947

Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, blisko lewej krawiędzi nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Zespół klasztorny benedyktynów”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Zespół klasztorny benedyktynów”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Zespół klasztorny benedyktynów”
Ziemia50°01′10″N 19°48′07″E/50,019444 19,801944
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Opactwo benedyktynów w Tyńcu wraz z kościołem św. Piotra i św. Pawła – opactwo benedyktynów w Tyńcu w południowo-zachodniej części Krakowa. Opactwo w Tyńcu jest najstarszym z istniejących klasztorów w Polsce.

Historia

Opactwo, usytuowane na wapiennym Wzgórzu Klasztornym nad Wisłą, ufundował najprawdopodobniej Kazimierz I Odnowiciel w 1044 r. Działo się to po kryzysie młodego państwa, wywołanym pogańskim buntem i czeskim najazdem. Benedyktyni mieli wspierać odbudowę państwa i Kościoła. Pierwszym opatem został Aaron z Cluny. Część badaczy uważa natomiast, że opactwo tynieckie dla benedyktynów obecnych wcześniej w Krakowie ufundował dopiero syn Kazimierza Odnowiciela, Bolesław II Szczodry.

W II połowie XI w. powstał zespół romańskich budowli – trójnawowa bazylika oraz zabudowania klasztorne. W średniowieczu Tyniec znajdował się na terenie przygranicznym, a bliskość stołecznego Krakowa czyniła z opactwa przedmiot sporów jako miejsca o charakterze obronnym. Znajdująca się u stóp wzgórza przeprawa przez Wisłę miała duże znaczenie komunikacyjne, ale także ekonomiczno-skarbowe. W 1. połowie XIII stulecia założenie klasztorne zostało otoczone kamiennym murem. Taki system obrony okazał się jednak niewystarczający, bo w 1259 roku klasztor został zniszczony podczas najazdu tatarskiego. W 2 połowi XIII wieku na terenie opactwa wzniesiony został książęcy zamek na planie trójkąta z wieżą od strony skarpy wiślanej. W roku 1306 szwagier biskupa Jana Muskaty Gerlach de Culpen obległ, zdobył i spalił sprzyjające Władysławowi Łokietkowi opactwo. Na początku XIV w. we wschodnim skrzydle klasztornym powstał krzyżowo sklepiony kapitularz, a w XV w. otaczające wirydarz gotyckie krużganki. Nowy gotycki kościół zbudowano w XV wieku, a jego konsekracja miała miejsce w 1463 r. za rządów opata Macieja ze Skawiny. W XV wieku benedyktyni tynieccy zaliczali się do najbogatszych konwentów w Polsce - jak napisał Jan Długosz, benedyktyni tynieccy posiadali dobra, składające się ze stu wsi i pięciu miasteczek[2]. Gdy w roku 1457 król Kazimierz Jagiellończyk wykupił księstwo oświęcimskie i księstwo zatorskie, Tyniec stracił znaczenie jako strażnica graniczna. Z tego powodu w XVI wieku budynek zamku przeszedł na własność klasztoru i został zaadaptowany na siedzibę opata. W latach 1618-1622 benedyktyni przebudowali gotycki kościół w stylu barokowym i w tej postaci zachował się zasadniczo bez zmian do naszych czasów. Nowy kościół konsekrowano 8 maja 1622 roku[3]. Barokowa przebudowa objęła również klasztor. Opactwo zostało zniszczone przez wojny w połowie XVII wieku, lecz wkrótce zostało odbudowane w stylu barokowym i powiększone (m.in. o bibliotekę). W XVIII wieku wzniesiono u podnóża wzgórza klasztornego mury obronne z basztami, później unowocześnione o bastiony. Kolejne zniszczenie dotknęło zabudowania klasztorne w latach 1771-1772 w związku z zamienieniem ich na punkt oporu konfederatów barskich, których oblegały w nim wojska rosyjskie bombardując klasztor.

Mocą zawartego ze Stolicą Apostolską konkordatu wschowskiego w 1737 roku królowie Polski mieli prawo mianowania tynieckich opatów komendatoryjnych[4].

Odbudowy dokonał opat Florian Amand Janowski. W 1816 r. opactwo zostało zlikwidowane przez zaborców austriackich. W roku 1821 kościół został siedzibą biskupstwa tynieckiego z biskupem Grzegorzem Tomaszem Zieglerem na czele. Diecezję tę w roku 1826 przeniesiono do Tarnowa. Ostateczny cios zadał opactwu pożar, jaki wybuchł od pioruna w 1831 r., po którym odnowiono tylko kościół[2]. Po okresie dziewiętnastowiecznego zaniedbania tyniecki kościół został odzyskany dla diecezji i odnowiony przez kardynała Jana Puzynę.

Mnisi, dzięki inicjatywie belgijskiego benedyktyna Karola van Oosta[5], powrócili do Tyńca po 123 latach 30 lipca 1939[6], a od 1947 r. odbudowywali podniszczony kompleks. W 1968 r. przywrócono opactwo.

8 maja 1991 r. o. Włodzimierz Zatorski założył przy opactwie Wydawnictwo Benedyktynów „Tyniec”. 14 stycznia 2006 r. dekret opata Bernarda Sawickiego powołał do życia Benedicite – Jednostkę Gospodarczą Opactwa Tynieckiego. Wtedy też rozpoczął się ostatni etap odbudowy. Jednostka zajmuje się m.in. sprzedażą produktów pod marką Produkty Benedyktyńskie[7]. W lipcu 2008 roku została odbudowana tzw. Wielka Ruina i powstał Benedyktyński Instytut Kultury Aby chronić Dobro.

19 sierpnia 2002 r. opactwo w Tyńcu odwiedził papież Jan Paweł II[8][9][10].

Na terenie klasztoru mieści się muzeum opactwa oraz dom gościnny, restauracja i kawiarnia.

Opactwo należy do benedyktyńskiej Kongregacji Zwiastowania.

Zabytki

  • Kościół klasztorny - trójnawowa świątynia ma gotyckie prezbiterium i barokową nawę główną. We wnętrzu najcenniejsze zabytki to:
  • Zabudowania klasztorne
    • krużganki klasztorne w styku gotyckim
    • XIV-wieczny kapitularz
    • Opatówka z okresu średniowiecza (mieści małe muzeum)
  • zabytkowa studnia z 1620 r. na środku dziedzińca
  • dwie bramy prowadzące do klasztoru
  • ogród renesansowy
  • mury obronne z basztami


  • Kościół i klasztor widziane zza Wisły (z Piekar)
    Kościół i klasztor widziane zza Wisły (z Piekar)
  • Dziedziniec ze studnią
    Dziedziniec ze studnią
  • Krużganki
    Krużganki
  • Kościół św. św. Piotra i Pawła
    Kościół św. św. Piotra i Pawła
  • Wnętrze kościoła
    Wnętrze kościoła
  • Prezbiterium kościoła
    Prezbiterium kościoła
  • Ambona
    Ambona
  • Opactwo widziane z powietrza
    Opactwo widziane z powietrza

Ujęcie opactwa zostało wykorzystane w filmie Ogniem i mieczem (reż. Jerzy Hoffman) jako widok zdobytego Baru.

W pobliżu klasztoru, na brzegu Wisły, znajduje się przystanek tramwaju wodnego kursującego do centrum Krakowa.

Bibliografia

  • Kamińska M., Aktualny stan badań i nowe koncepcje interpretacyjne romańskiego Tyńca, [w:] M. Bochenek (red.), Kraków romański: materiały sesji naukowej odbytej 13 kwietnia 2013 roku w Krakowie, Kraków (Towarzystwo Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, Muzeum Historyczne Miasta Krakowa), 2014, s. 137–168
  • Leńczyk Gabriel, Wyniki dotychczasowych badań na Tyńcu, pow. Kraków, Materiały Starożytne 1, 1956, s. 7–49
  • Woźny Marzena, Milenijne Badania Gabriela Leńczyka w Tyńcu, [w:] Od Bachórza do Światowida ze Zbrucza.Tworzenie się słowiańskiej Europy w ujęciu źródłoznawczym.Księga jubileuszowa Profesora Michała Parczewskiego; B. Chudzińska, M. Wojenka, M. Wołoszyn (red.), Kraków–Rzeszów 2016, s. 773–781

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 marca 2024.
  2. ↑ a b Marek Robak, Robak.pl Systemy Informacyjne, Tyniec: opactwo benedyktynów [online], dziedzictwo.ekai.pl [dostęp 2018-07-20] (pol.).
  3. ↑ http://www.viabenedictina.eu/pl/tyniec-historie-p17
  4. ↑ Historia Kościoła w Polsce, t. 1, cz. 2, Poznań – Warszawa 1974, s. 430.
  5. ↑ Br. Michał T. Gronowski OSB: 70-lecie odnowy Tyńca. „Spotkania z Zabytkami”, 09/2009. [dostęp 3 września 2009].
  6. ↑ Uroczysta instalacja oo. Benedyktynów w Tyńcu. „Gazeta Lwowska”, s. 3, 1939-08-01. 
  7. ↑ Aneta Żurek: Weekendowe spacery - Opactwo Benedyktynów w Tyńcu. Gazeta Krakowska, 29 stycznia 2017. [dostęp 2018-01-04].
  8. ↑ http://www.opoka.org.pl/aktualnosci/news.php?s=opoka&id=7021
  9. ↑ http://tyniec.benedyktyni.pl/pl/aktualnosci-benedyktyni-tyniec/dwie-nowe-wystawy-w-opactwie.html
  10. ↑ Papież w Ojczyźnie - Religia

Linki zewnętrzne

Klasztory benedyktyńskie w Polsce
  • Miejsca działalności benedyktynów i benedyktynek w Polsce współcześnie i w przeszłości
Opactwa i klasztory
funkcjonujące współcześnie
męskie
żeńskie
Opactwa i klasztory
niefunkcjonujące współcześnie
męskie
żeńskie

Pomniki historii
dolnośląskie
kujawsko-pomorskie
lubelskie
lubuskie
łódzkie
małopolskie
mazowieckie
opolskie
podkarpackie
podlaskie
pomorskie
śląskie
świętokrzyskie
warmińsko-mazurskie
wielkopolskie
zachodniopomorskie

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Opactwo_Benedyktynów_w_Tyńcu&oldid=53977695”