Bupropion: Różnice pomiędzy wersjami

Bupropion
	enancjomery bupropionu
Nazewnictwo
	Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
	(RS)-2-(tert-butylamino)-1-(3-chlorofenylo)propan-1-on
	Inne nazwy i oznaczenia
farm.	łac. bupropioni hydrochloridum (chlorowodorek)
inne	amfebutamon
	Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C13H18ClNO
Masa molowa	239,74 g/mol
Wygląd	bladożółty olej; białe kryształy (chlorowodorek)
	Identyfikacja
Numer CAS	34911-55-2 (wolna amina); 34841-36-6 (chlorowodorek)
PubChem	444
DrugBank	DB01156
SMILES
	CC(C(=O)C1=CC(=CC=C1)Cl)NC(C)(C)C
InChI
	InChI=1S/C13H18ClNO/c1-9(15-13(2,3)4)12(16)10-6-5-7-11(14)8-10/h5-9,15H,1-4H3
	InChIKey
	SNPPWIUOZRMYNY-UHFFFAOYSA-N
Właściwości
Temperatura topnienia	233–234 °C (chlorowodorek)
Niebezpieczeństwa
	Globalnie zharmonizowany system; klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
	Na podstawie podanego źródła; chlorowodorek bupropionu
Uwaga
Zwroty H	H302
Zwroty P	brak zwrotów P
	Podobne związki
Podobne związki	chlorfentermina
	Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą; stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
	Klasyfikacja medyczna
ATC	N06AX12
Farmakokinetyka
Działanie	przeciwdepresyjne, stymulujące, zmniejszające łaknienie
Okres półtrwania	24 h
Wiązanie z białkami; osocza i tkanek	84%
Wydalanie	87% z moczem, 10% z kałem
Uwagi terapeutyczne
Drogi podawania	doustnie
	Multimedia w Wikimedia Commons

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 11:28, 24 paź 2022

Bupropion – organiczny związek chemiczny z grupy katynonów^[6]. Lek powszechnie stosowany jako atypowy lek przeciwdepresyjny zarówno osobno, jak i w kombinacji do wspomagania leków z grup inhibitorów zwrotnego wychwytu serotoniny, jako jedyny lek przeciw depresji sezonowej, a także do redukcji głodu nikotynowego i objawów ADHD, przy czym, jako nieliczny, nie powoduje przyrostu masy ciała ani dysfunkcji seksualnych.

Bupropion (pierwotna nazwa amfebutamon) należy do grupy selektywnych inhibitorów zwrotnego wychwytu (tj. stymulantów) noradrenaliny i dopaminy (NDRI; ang. norepinephrine-dopamine reuptake inhibitor)^[a]. W bardzo małym stopniu hamuje wychwyt zwrotny serotoniny^[8]^[9]. Dominuje nad lekami z grupy SSRI ze względu na bardzo dobrą skuteczność, łagodność działania, minimalne skutki uboczne, i wygaśnięcie patentów czyniące go przystępnym.

Został otrzymany przez Narimana Mehtę, opatentował go zaś Burroughs Wellcome^[b] w 1969 roku. Pierwotnie określany jako amfebutamone, nazwę bupropion wprowadzono w 2000 roku^[10]. Jego nazwa chemiczna to 3-chloro-N-tert-butylo-β-ketoamfetamina. Ma szkielet katynonu (β-ketoamfetaminy), podstawionego grupą tert-butylową przy atomie azotu i atomem chloru w pozycji meta pierścienia benzenowego.

Mechanizm działania

Bupropion wpływa na liczne neuroprzekaźniki. Jego działanie farmakologiczne opiera się na blokowaniu (inhibicji) wychwytu zwrotnego noradrenaliny i dużo słabiej dopaminy. Ponadto bupropion jest również antagonistą receptorów nikotynowych.

Z chemicznego punktu widzenia bupropion należy do grupy aminoketonów – strukturą swej cząsteczki przypomina katynon i amfepramon – a także do pochodnych fenyloetyloaminy.

W przeciwieństwie do wielu innych leków zwalczających depresję nie powoduje przyrostu masy ciała ani dysfunkcji seksualnych^[c]. Najważniejszym jego efektem ubocznym jest wzrost ryzyka drgawek padaczkowych, przez co lek został swego czasu wycofany z rynku na pewien okres, po czym zredukowano zalecaną dawkę dobową leku. Wykazano, że 300 mg dziennie na przeciętną masę ciała nie zwiększa ryzyka nieprowokowanych drgawek^{[potrzebny przypis]}.

Zastosowanie

W Stanach Zjednoczonych i Kanadzie bupropion należy do najczęściej przepisywanych leków przeciw depresji (zależnej od noradrenaliny), jak również – w niższych dawkach – dla utrzymania abstynencji od nikotyny. Jako selektywny inhibitor zwrotnego wychwytu (tj. stymulant) noradrenaliny i dopaminy, jest stosowany również przeciw ADHD^[d] (zależnego od noradrenaliny), jak i – jako jedyny skuteczny – przeciw depresji sezonowej^[e]. Wykazuje efektywne samodzielne działanie przeciwdepresyjne, ale stosuje się go także często do wspomagania leków z grup inhibitorów zwrotnego wychwytu serotoniny^[f].

Zaburzenia depresyjne

Bupropion należy do najczęściej przepisywanych leków przeciwdepresyjnych zarówno osobno, jak i w kombinacji do wspomagania niekompletnej odpowiedzi na lek pierwszego rzutu z grup inhibitorów zwrotnego wychwytu serotoniny^[f]. Jest efektywny w leczeniu depresji^[12], ale tylko tych odmian, które reagują na stymulowanie noradrenaliny/dopaminy^[g], jako że bupropion jest selektywnym inhibitorem zwrotnego wychwytu noradrenaliny i (w mniejszym stopniu) dopaminy (NDRI; norepinephrine-dopamine reuptake inhibitor)^[a] (analogicznie, jak SSRI – serotoniny). Jako NDRI, jest efektywny tam, gdzie podstawą zaburzeń jest nieodpowiedni poziom noradrenaliny/dopaminy, analogicznie jak SSRI czy TLPD^[h] w odniesieniu do serotoniny, w tym escitalopram (ASRI), sertralina (SSRI), wenlafaksyna (SNRI), fluoksetyna (SSRI), paroksetyna (SSRI)^[13]. Ponieważ bupropion jest jednym z NDRI, tj. bez serotoninergicznej aktywnosci^[g] w przeciwieństwie do leków przeciwdepresyjnych oddziałujących na serotoninę, bupropion nie powoduje dysfunkcji seksualnych^[c]^[14]. Terapia nim nie wiąże się również z sennością ani zwiększaniem się masy ciała, powodowanymi przez inne antydepresanty^[15] niestymulujące noradrenaliny.

Większość cierpiących na depresję skarży się także na bezsenność, ale są również pacjenci cierpiący na senność i zmęczenie. W tej podgrupie udowodniono większą skuteczność bupropionu nad selektywnymi inhibitorami zwrotnego wychwytu serotoniny (SSRI) w łagodzeniu tych objawów^[16]. Wydaje się, że SSRI mają niewielką przewagę nad bupropionem w leczeniu depresji przebiegającej z niepokojem^[17], skoro bupropion stymuluje noradrenalinę wydzielaną zwykle razem z adrenaliną – hormonem strachu, walki i ucieczki.

Jak podają przeglądy, dodanie do SSRI stanowi popularną strategię terapii dla ludzi nie odpowiadających na sam SSRI, choć nie ma takiego oficjalnego wskazania^[11]. Dodanie bupropionu może skutkować poprawą u niektórych pacjentów z niecałkowitą odpowiedzią na leki przeciwdepresyjne pierwszego rzutu^[11].

W niektórych krajach (Wielka Brytania, Australia, Nowa Zelandia) jest to zastosowanie poza wskazaniami rejestracyjnymi^[18]^[19].

Nikotynizm

Bupropion stosuje się często także w celu wspomagania rzucania palenia. W tym przypadku ma on redukować głód nikotynowy i objawy odstawienne^[20]. Typowa terapia bupropionem trwa od 7 do 12 tygodni, przy czym pacjent zaprzestaje używania tytoniu w czasie około 10 dni. Bupropion mniej więcej podwaja szanse na rzucenie palenia po 3 miesiącach. Po roku od leczenia prawdopodobieństwo niepalenia było w grupie stosującej ten specyfik 1,5 raza wyższe niż w grupie używającej placebo^[20].

Istnieją jasne dowody na efektywność bupropionu w redukcji głodu nikotynowego. Nie wyjaśniono, czy jest skuteczniejszy od innych sposobów terapii, jako że odbyła się ograniczona ilość badań. Dostępne informacje wskazują, że lek ma porównywalne działanie z nikotynową terapią zastępczą, działając nieco gorzej od warenikliny^[20].

W Australii i Wielkiej Brytanii rzucanie palenia stanowi jedyne zarejestrowane wskazanie stosowania bupropionu^[18]^[19].

Depresja sezonowa

Amerykańska FDA zaakceptowała stosowanie bupropionu w prewencji depresji sezonowej^[21] w 2006, który pozostaje jedynym skutecznym lekarstwem przeciw depresji sezonowej^[e].

ADHD

Bupropion został oficjalnie zatwierdzony od 2004 do leczenia ADHD przez FDA i jest skuteczny w leczeniu odmiany ADHD^[d]^[22] bazującej raczej na niedoborze noradrenaliny niż dopaminy, jako selektywny inhibitor zwrotnego wychwytu (tj. stymulant) noradrenaliny i – w mniejszym stopniu – dopaminy (NDRI; (ang.) norepinephrine-dopamine reuptake inhibitor)^[a], zarówno u dzieci, jak i dorosłych^[23]. W ocenie nauczycieli agresja i nadaktywność dzieci przyjmujących bupropion uległy znacznemu zmniejszeniu w porównaniu z grupą przyjmującą placebo, natomiast w ocenie rodziców i klinicystów nie było różnicy^[23]. Wytyczne leczenia ADHD z 2007 wydane przez American Academy of Child and Adolescent Psychiatry radzą klinicystom rekomendować próbę z terapią behawioralną przed przejściem na leki drugiego rzutu^[24]. Podobnie wytyczne Texas Department of State Health Services rekomendują rozważenie bupropionu po wypróbowaniu atomoksetyny^[25], która również stymuluje noradrenalinę.

Dysfunkcje seksualne

Bupropion należy do niewielu leków przeciwdepresyjnych niepowodujących dysfunkcji seksualnych^[c]^[26]. Wachlarz badań pokazuje, że środek ten nie tylko wywołuje mniejsze związane ze sferą seksualną działania uboczne, niż inne antydepresanty, ale też pomaga złagodzić dysfunkcje seksualne^[27]. W ocenie psychiatrów jest to lek, który należy wybrać w terapii wywołanych przez SSRI dysfunkcji seksualnych, choć takiego wskazania nie zarejestrowała amerykańska FDA. Przeprowadzono także kilka badań sugerujących poprawę funkcji seksualnych pod wpływem bupropionu u kobiet niechorujących na depresję, cierpiących za to na hipolibidemię^[28].

Otyłość

Bupropion, stosowany w terapii otyłości przez okres od 6 do 12 miesięcy, może skutkować spadkiem masy ciała 2,7 kg większym niż placebo^[29]. Wynik ten nie przedstawia większych różnic od uzyskiwanego w razie stosowania kilku innych, zarejestrowanych leków, wśród których wymienia się sibutraminę, orlistat i amfepramon^[29].

Przebadano też połączenie z naltreksonem^[30]. Wątpliwości wiążą się z tym, że bupropion zwiększa ciśnienie krwi i przyśpiesza akcję serca, dlatego też nie został dopuszczony do użycia w tym celu w Stanach Zjednoczonych^[30].

Inne zastosowania

Zaistniała kontrowersja, czy użyteczne jest dodanie antydepresantu takiego jak bupropion do stabilizatora nastroju u pacjentów cierpiących na ChAD. Jednak obecny pogląd uznaje, że bupropion w takiej sytuacji nie wywołuje znacznej szkody i może czasami przynieść znaczne korzyści^[31]^[32].

Bupropion nie wykazuje efektywności w leczeniu uzależnienia od kokainy. Istnieją słabe dowody na jego możliwą użyteczność w leczeniu uzależnienia od metamfetaminy^[33].

Na podstawie badań, wedle których bupropion obniża poziom mediującego stan zapalny TNF-α, czyniono sugestie, że może przydać się w leczeniu nieswoistych chorób zapalnych jelit bądź innych chorób autoimmunologicznych, jednak dostępnych jest bardzo mało danych klinicznych^[34].

Bupropion, jak inne antydepresanty z wyjątkiem duloksetyny^[35], nie łagodzi skutecznie przewlekłego bólu okolicy lędźwiowej^[36]. Jednakże daje pewne nadzieje w leczeniu bólu neuropatycznego^[37].

Działania niepożądane

Działania niepożądane bupropionu^[18]^[19]^[38]^[39]^[40]^[41]:

Bardzo częste (>10%): bezsenność (przejściowa; można jej zazwyczaj uniknąć poprzez unikanie przyjmowania leku przed snem), ból głowy

Częste (1–10%): gorączka, astenia, zawroty głowy, pobudzenie (wskazuje na reakcję nadwrażliwości), lęk, łysienie, drżenia, zaburzenia koncentracji, depresja, suchość w ustach, nudności, wymioty, zaparcia, ból brzucha, wysypka, świąd, poty, pokrzywka, zaburzenia widzenia, zaburzenia smaku

Niezbyt częste (0,1–1%): ból w klatce piersiowej, zaczerwienienie, tachykardia, podwyższone ciśnienie, splątanie, brak apetytu, szum w uszach

Rzadkie (0,01–0,1%): ortostatyczne spadki ciśnienia, wazodylatacja, omdlenie, hipotensja, kołatanie serca, halucynacje, drażliwość, wrogość, drgawki, depersonalizacja, parkinsonism, dystonia, ataksja, zaburzenia koordynacji ruchów, skurcze mięśniowe, niezwykłe sny, zaburzenia pamięci, parestezje, urojenia, ideacja paranoidalna, agresja, zmęczenie, wahania stężenia glukozy w osoczu, artralgia, mialgia, rumień wielopostaciowy, zespół Stevensa-Johnsona, zatrzymanie moczu, częstomocz, podwyższenie poziomu enzymów wątrobowych, żółtaczka, zapalenie wątroby, złe samopoczucie, obrzęk naczyniowy (wskazuje na reakcję nadwrażliwości), duszność (wskazuje na reakcję nadwrażliwości), skurcz oskrzeli (wskazuje na reakcję nadwrażliwości), wstrząs anafilaktyczny (wskazuje na reakcję nadwrażliwości), stan przypominający chorobę osoczową

Najważniejsze działanie niepożądane bupropionu stanowią drgawki padaczkowe. Ich wysoka częstość występowania odpowiada za czasowe wycofanie leku z rynku pomiędzy 1986 i 1989. Ryzyko drgawek wykazuje silną zależność od dawki, choć zależy też od preparatu. Postaci SR (o długotrwałym uwalnianiu) wiążą się z częstością drgawek 0,1% przy dawce dziennej mniejszej od 300 mg, a 0,4% przy 300–400 mg^[42]. Postaci o szybkim uwalnianiu wiążą się z częstością występowania drgawek 0,4% przy dawkowaniu poniżej 450 mg; rośnie ona do 5% przy dawce 450–600 mg na dzień^[42]. Dla porównania częstość występowania nieprowokowanych drgawek w populacji leży pomiędzy 0,07 i 0,09%, a ich ryzyko w przypadku innych leków przeciwdepresyjnych ogólnie zawiera się pomiędzy 0 a 0,6% przy rekomendowanych dawkach^[43]. Kliniczna depresja sama w sobie zwiększa ryzyko drgawek. Zasugerowano nawet, że małe do umiarkowanych dawki antydepresantów mogą nie zwiększać w ogóle tego ryzyka^[44]. Jednak to same badanie wykaząło, że bupropion i klomipramina stanowią wyjątek i wiążą się ze zwiększonym ryzykiem drgawek^[44].

Zgodnie z ulotką u niektórych pacjentów obserwowano, niekiedy ciężkie, nadciśnienie, zarówno u tych, u którzy chorowali wcześniej na nadciśnienie, jak i u tych, u których go nie obserwowano. Częstość tego działania niepożądanego wynosi poniżej 1% i nie jest znacznie wyższe, niż w przypadku placebo^[45]. Przegląd dostępnych danych wydany w 2008 wskazał, że bupropion jest bezpieczny w użyciu u pacjentów z różnymi schorzeniami serca^[46].

W UK ponad 7600 doniesień o podejrzewanych efektach ubocznych zebranych zostało w pierwszych dwóch latach po wprowadzeniu bupropionu za zgodą Medicines and Healthcare Products Regulatory Agency jako część Yellow Card Scheme, monitorującego efekty uboczne. Szacunkowo 540 tys. osób leczyło się w tym czasie bupropionem, odstawiając palenie. MHRA otrzymała 60 doniesień o „podejrzeniu (podkreślenie MHRA) reakcji ubocznych na Zyban, które miały zejście śmiertelne”. Organizacja doszła do wniosku, że w większości przypadków stan pacjenta można wyjaśnić w alternatywny sposób^[47]. Pozostaje to w zgodzie z wynikami dużego, obejmującego 9300 osób badania bezpieczeństwa, które wykazało, że umieralność palaczy przyjmujących bupropion nie przewyższa naturalnej umieralności palaczy w tym samym wieku^[48].

Psychiatryczne

Myśli i zachowania samobójcze są rzadkie w badaniach klinicznych, jednakże FDA wymaga, by każdy lek przeciwdepresyjny (a więc i bupropion) miał zamieszczone na opakowaniu ostrzeżenie, że antydepresanty mogą zwiększać ryzyko samobójstwa u osób młodszych, niż 25 lat. Ostrzeżenie to opiera się o analizy statystyczne przeprowadzone przez FDA, które znalazły dwukrotny wzrost występowania myśli i zachowań samobójczych u dzieci i młodzieży, natomiast półtorakrotny w grupie wiekowej 18–24 lata^[49]. W tej metaanalizie FDA objęła wyniki 295 badań klinicznych 11 antydepresantów, aby uzyskać wyniki istotne statystycznie. Rozważany sam jeden, bupropion nie wykazywał istotnej statystycznie różnicy od placebo^[49].

Zachowania samobójcze stanowią mniejsze zagrożenie, jeśli bupropion stosuje się w związku z rzucaniem palenia. Zgodnie z przeglądem Cochrane Database z 2007 dotyczącym stosowania bupropionu z uwagi na rzucanie palenia w Wielkiej Brytanii na milion przepisanych kuracji przypadają 4 samobójstwa, natomiast myśli samobójcze raz na 10000. Przegląd podaje wniosek, że choć odnotowano samobójstwa i zgony podczas terapii bupropionem, brakuje wystarczających dowodów, by sugerować, że to bupropion je spowodował^[50]. Z powodu braku wystarczających danych, w 2020 r. nadal nie udało się stwierdzić, czy istnieje związek stosowania bupropionu z próbami samobójczymi^[51].

W 2009 FDA wydało ostrzeżenie, że przepisywanie bupropionu z powodu rzucania palenia wiąże się z niezwykłymi zmianami zachowania, pobudzeniem i wrogością. Niektórzy pacjenci, zgodnie z poglądem FDA, wpadli w depresję lub się ona u nich pogorszyła, miewali myśli samobójcze lub o umieraniu, a nawet popełnili próbę samobójczą^[52]. Informacja ta bazowała na przeglądzie produktów antytytoniowych, który znalazł 75 „samobójczych skutków ubocznych” stosowania bupropionu na przestrzeni 10 lat^[53].

Psychoza wywołana bupropionem może rozwinąć się w wybranych populacjach pacjentów lub pogorszyć się, jeśli już uprzednio występował zespół psychotyczny^[54]. Objawy obejmują urojenia, omamy, zespół paranoiczny i splątanie. W większości przypadków objawy te można złagodzić poprzez redukcję dawki, odstawienie leczenia bądź dołączenie leku przeciwpsychotycznego^[45]^[54]^[55]. Jednak dołączenie do leczenia psychozy benzodiazepiny zamiast leku przeciwpsychotycznego może stać się uznaną alternatywą zgodnie z modelem psychozy indukowanej amfetaminą^[56]. Objawy psychotyczne wiążą się z takimi czynnikami, jak wyższe dawki bupropionu, zaburzenia psychotyczne bądź choroba afektywna dwubiegunowa w wywiadzie, równoległe stosowanie innych leków, np. litu bądź benzodiazepin, starszy wiek, uzależnienie od substancji uzależniającej^[54]^[57].

Zgodnie z kilkoma opisami przypadków nagłe odstawienie bupropionu może skutkować zespołem odstawienia. Wyraża się on dystonią, drażliwością, lękiem, manią, bólem głowy i innymi bólami^[58]. Informacja zamieszczona na ulotce rekomenduje zmniejszanie dawki po terapii bupropionem depresji sezonowej^[45]; nie uważa jej jednak za konieczną, jeśli lek używano w celu zaprzestania palenia^[59].

Przeciwwskazania

GlaxoSmithKline radzi nie stosować bupropionu chorym na padaczkę bądź cierpiącym na inne stany związane z obniżeniem progu drgawkowego, jak anoreksja, bulimia, aktywny guz mózgu, picie alkoholu, używanie benzodiazepin lub odstawianie tych substancji. Bupropionu należy również unikać, gdy przyjmuje się inhibitory monoaminooksydazy. Ważne jest, by odczekać 2 tygodnie pomiędzy zakończeniem terapii MAOI a rozpoczęciem podaży bupropionu^[45]. Ulotka zatwierdzona przez FDA rekomenduje ostrożność w terapii pacjentów z uszkodzeniami wątroby, ciężką chorobą nerek, ciężkim nadciśnieniem, jak też u pacjentów pediatrycznych, młodzieży i młodych dorosłych z powodu zwiększonego ryzyka myśli samobójczych^[45].

Interakcje

Bupropion ulega hydroksylacji do hydroksybupropionu przez izoenzym CYP2B6, w związku z czym mogą zajść interakcje z innymi lekami metabolizowanymi przez ten sam izoenzym. Wymienia się wśród nich paroksetynę, sertralinę, fluoksetynę, diazepam, klopidogrel i orfenadrynę. Przewidywanym wynikiem jest zwiększenie stężenia bupropionu, zmniejszenie zaś hydroksybupropionu. Efekt odwrotny (spadek poziomu bupropionu ze zwiększeniem hydroksybupropionu) oczekiwany byłby po przyjęciu induktorów CYP2B6, jak karbamazepina, klotrimazol, ryfampicyna, rytanawir, ziele dziurawca, fenobarbital, fenytoina i inne^[60]. Odwrotnie, ponieważ bupropion sam ma właściwości inhibitora CYP2D6 (K_i=21 μM)^[38]^[61], podobnie jak jego aktywny metabolit hydroksybupropion (K_i=13,3 μM), może spowalniać usuwanie innych leków metabolizowanych przez ten enzym^[38]^[39]^[40]^[41]^[60].

Bupropion obniża próg drgawkowy, w związku z czym może potencjalnie oddziaływać z innymi lekami wywołującymi ten efekt, jak teofilina, steroidy i niektóre trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne^[45]. Informacja na ulotce rekomenduje ograniczenie spożycia alkoholu, ponieważ w rzadkich przypadkach bupropion zmniejsza tolerancję alkoholu oraz ponieważ nadmierne spożycie alkoholu może obniżać próg drgawkowy^[45].

Przedawkowanie

Bupropion uznaje się za umiarkowanie niebezpieczny przy przedawkowaniu^[62]^[63].

W większości połknięcia przez dzieci w celach poznawczych obejmują jedną albo dwie tabletki. Dzieci takie nie wykazują żadnych zauważalnych objawów^[64]. Drgawki częściej obserwuje się u nastolatków bądź dorosłych, ich częstość wzrasta dziesięciokrotnie przy dawkach dobowych 600 mg^[65].

Przedawkowanie bupropionu rzadko skutkuje zgonem, ale odnotowano już i takie przypadki. Obawy obejmują omamy i urojenia, wymioty, zachowania agresywne oraz drgawki^[66].

Farmakologia

Jako że bupropion w organizmie szybko ulega przekształceniu do kilku metabolitów o różnej aktywności, jego działania nie można wyjaśnić bez odwołania się do jego metabolizmu. Odsetek miejsc wiążących transporterów dopaminy (DAT) zajmowanych przez bupropion i jego metabolity w mózgu ludzkim oceniono z użyciem pozytonowej tomografii emisyjnej na w niezależnym badaniu na 6–22%^[67], natomiast na 12–35% w badaniach GlaxoSmithKline^[68]. Opierając się na analogiach z SSRI, dopiero zajęcie ponad 50% DAT byłoby konieczne, aby wpływ na wychwyt zwrotny dopaminy można uznać za główny mechanizm działania leku. Dla porównania, zajęcie około 65% lub więcej miejsc wiążących DAT wywołałoby euforię i niosło ze sobą ryzyko uzależnienia^[69]. Jednak obecne badania wskazują, że dopamina jest inaktywowana przez wychwyt zwrotny noradrenaliny w korze czołowej, co może stanowić wyjaśnienie dodatkowych dopaminergicznych efektów leku^[70].

Wykazano również działanie bupropionu jako niekompetycyjnego antagonisty receptorów nikotynowych^[71].

Poza układem nerwowym sam lek i jego główny metabolit hydrobupropion działają w wątrobie jako silny inhibitor enzymu CYP2D6, metabolizującego też sam bupropion, ale oprócz niego jeszcze wiele innych leków i innych substancji aktywnych biologicznie^[61].

Farmakokinetyka

Bupropion jest przekształcany w wątrobie przez izoenzym cytochromu P450 CYP2B6^[42]. Posiada kilka aktywnych metabolitów: R,R-hydroksybupropion, S,S-hydroksybupropion, treo-hydrobupropion i erytro-hydrobupropion, które są w dalszej kolejności metabolizowane do związków nieaktywnych, a w końcu usuwane z ustroju z moczem. Farmakologię bupropionu i jego metabolitów obrazuje poniższa tabela. Bupropion znany jest ze słabego hamowania receptorów α1-adrenergicznych. Oddziałuje z nimi jednakże tylko w 14% tak silnie, jak w przypadku hamowania resorpcji dopaminy. Hamuje też receptory histaminowe H1, osiągając tym razem 9%^[72].

Farmakologia ludzka^[72]^[73]^[74]^[75]^[76]
	Bupropion	R,R- Hydroksy bupropion	S,S- Hydroksy bupropion	treo- hydro bupropion	erytro- hydro bupropion
Ekspozycja (stężenie po czasie; przyjęto ekspozycję na bupropion = 100%) i okres półtrwania
Ekspozycja	100%	800%	160%	310%	90%
Czas półtrwania	10 h (IR) 17 h (SR)	21 h	25 h	26 h	26 h
Siła hamowania (przyjęto siłę hamowania bupropionu = 100%)
wychwyt DA	100%	brak danych	brak danych	brak danych	brak danych
wychwyt noradrenaliny	27%	brak danych	brak danych	brak danych	brak danych
wychwyt serotoniny	2%	brak danych	brak danych	brak danych	brak danych
receptory α₃β₄ nikotyowe	53%	15%	10%	brak danych	brak danych
receptory α₄β₂ nikotynowe	8%	3%	29%	brak danych	brak danych
receptory α₁* nikotynowe	12%	13%	13%	brak danych	brak danych

Biologiczna aktywność bupropionu zależy w znacznym stopniu od jego aktywnych metabolitów, zwłaszcza zaś S,S-hydroksybupropionu. GlaxoSmithKline wprowadziło ten związek jako odrębny lek pod nazwą radafaksyna^[77], ale zaniechało tego w 2006 z powodu niesprzyjającego stosunku ryzyka do korzyści^[78].

Bupropion jest przekształcany w hydroksybupropion przez CYP2B6, izoenzym cytochromu P450. Alkohol powoduje wzrost aktywności CYP2B6 w wątrobie. Osoby z uzależnieniem od alkoholu w wywiadzie szybciej metabolizują bupropion. Lek jest metabolizowany do treo-hydrobupropionu przez dehydrogenazę 11β-hydroksysteroidową typu 1^[79]. Szlak odpowiedzialny za powstawanie erytro-hydrobupropionu nie został rozpoznany.

Metabolizm bupropionu jest bardzo różny. Dawki efektywne otrzymywane przez osoby przyjmujące tą samą ilość leku mogą różnić się od siebie aż 5,5 raza, a czas połowicznego rozpadu wynosi od 3 do 16 godzin, podczas gdy w przypadku hydroksybupropionu aż 7,5 raza z czasem półtrwania od 12 do 38 godzin^[80]. W oparciu o te dane niektórzy badacze doradzają monitorowanie poziomu bupropionu i hydroksybupropionu we krwi^[81].

Występują znaczne międzygatunkowe różnice w metabolizmie bupropionu. U człowieka przypomina on bardziej obserwowany u świnki morskiej, niż u myszowatych^[82]. W rzeczywistości hydroksybupropion, główny metabolit leku u człowieka, w ogóle nie występuje u szczurów^[83].

Odnotowano przypadki fałszywie dodatnich testów na obecność amfetaminy w moczu u osób przyjmujących bupropion. Bardziej specyficzne badania potwierdzające wypadały negatywnie^[84]^[85].

Synteza

Bupropion należy do pochodnych katynonu. Można go otrzymać w dwóch etapach z m-chloropropiofenonu. Proces rozpoczyna bromowanie substratu, zachodzące w pozycji α względem grupy karbonylowej. Reakcję prowadzi się w chlorku metylenu w temp. 0 °C. Powstały α-bromoketon bez oczyszczania poddaje się substytucji nukleofilowej tert-butyloaminą. Optymalnym rozpuszczalnikiem do tego etapu jest N-metylopirolidon, w którym reakcja kończy się w ciągu 10 min (w porównaniu z wieloma godzinami, gdy jako rozpuszczalnik używa się DMF). Dzięki temu unika się degradacji produktu, który jest nietrwały w postaci wolnej aminy. Po przerobie surowy związek uzyskuje się jako roztwór w eterze, który traktuje się stężonym kwasem solnym, w wyniku czego następuje wydzielenie się chlorowodorku bupropionu w postaci białych kryształów. Wydajność całej procedury wynosi ok. 80%, a czas jej trwania w skali laboratoryjnej to ok. 2 h^[86]^[3]:

W alternatywnej metodzie syntezy substratem jest związek typu acyloiny (α-hydroksyketonu), 1-(m-chlorofenylo)-1-hydroksypropan-2-on, który redukuje się do odpowiedniego diolu i utlenia regioselektywnie za pomocą kwasu jodoksybenzoesowego (IBX) do izomerycznej acyloiny, 1-(m-chlorofenylo)-2-hydroksypropan-1-onu. Następnie grupę hydroksylową aktywuje się za pomocą bezwodnika triflatowego, Tf₂O, i wymienia na grupę tert-butyloaminową. Cały proces trwa ok. 45 h, a jego wydajność wynosi ok. 60%^[4].

Historia

Bupropion wynaleziony został przez Narimana Mehtę z Burroughs Wellcome (obecnie GlaxoSmithKline) w 1969, w Stanach Zjednoczonych opatentowano go w 1974^[86]. Został zaakceptowany przez amerykańską Agencję Żywności i Leków (FDA) jako lek przeciwdepresyjny 30 grudnia 1985. Wprowadzono go na rynek pod nazwą Wellbutrin^[87]. Jednak znaczna częstość występowania napadów drgawkowych po pierwotnie rekomendowanej dawce spowodowała wycofanie leku w 1986. Następnie odkryto, że ryzyko drgawek wykazuje wysoką zależność od dawki i bupropion wrócił na rynek w 1989 z mniejszą maksymalną dawką dzienną^[88].

w 1996 FDA zaakceptowała formę o opóźnionym uwalnianiu, o nazwie Wellbutrin SR, przyjmowaną dwukrotnie w ciągu dnia (w porównaniu z dawkowanym trzykrotnie z dzień wcześniejszym preparatem Wellbutrin)^[89]. W 2003 FDA zaaprobowała inną postać o opóźnionym uwalnianiu, zwaną Wellbutrin XL, którą wystarczyło przyjmować raz dziennie. Formy SR i XL dostępne są też w postaci generyków w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie. W tej ostatniej generyk XR bupropion rozpowszechnia firma Mylan. W 1997 bupropion uzyskał akceptację FDA dla stosowania w rzucaniu palenia pod nazwą Zyban^[89]. W 2006 Wellbutrin XL dostał zgodę na stosowanie w depresji sezonowej^[90].

W kwietniu 2008 FDA zaakceptowała bromowodorek bupropionu zamiast chlorowodorku, sprzedawany pod nazwą Aplenzin przez Sanofi-Aventis^[91].

11 października 2007 dwóch dostawców informacji konsumenckiej dotyczącej produktów odżywczych i suplementów, ConsumerLab.com i The People’s Pharmacy, ujawniło wyniki badań porównawczych różnych preparatów bupropionu^[92]. The People’s Pharmacy otrzymała liczne doniesienia o zwiększonej częstości występowania działań niepożądanych i zmniejszonej skuteczności generyku, w związku z czym poprosiła ConsumerLab.com o przetestowanie rzeczonego produktu. Badanie wykazało, że jedna z postaci generycznych leku Wellbutrin XL w dawce 300 mg, sprzedawana pod nazwą Budeprion XL 300 mg, nie działa identycznie, jak markowa tabletka w laboratorium^[93]. FDA zainteresowała się ty zgłoszeniem i doszła do wniosku, że Budeprion XL jest równoważny Wellbutrinowi XL w zakresie biodostępności bupropionu oraz jej głównego metabolitu hydroksybupropionu. Stwierdziła też, że najprawdopodobniejszym wyjaśnieniem zauważalnego pogorszenia się depresji po przejściu z Wellbutrinu XL na Budeprion XL są współwystępujące naturalne zmiany nastroju^[94]. 3 października 2012 FDA zmieniła zdanie, ogłaszając, że Budeprion XL w dawce 300 mg nie wykazuje równoważności terapeutycznej z preparatem Wellbutrin XL w dawce 300 mg^[95]. FDA nie zbadała biorównoważności żadnego innego generyku Wellbutrinu XL w dawce 300 mg, zażądała jednak od czterech wytwórców przesłania danych na ten temat do marca 2013^[95]. W październiku 2013 FDA upewniła się, że wyroby pewnych wytwórców nie spełniają wymogu biorównoważności^[96].

W 2012 GlaxoSmithKline przyznało się do winy i zgodziło się zapłacić 3 miliardy dolarów kary, po części za promowanie niezaaprobowanego użycia Wellbutrinu w celu redukcji masy ciała oraz na dysfunkcje seksualne^[97]^[98].

We Francji Zyban wpuszczono na rynek 3 sierpnia 2001 z maksymalną dawką dzienną 300 mg^[99]. Dostępny jest tam tylko bupropion SR, i to tylko w przypadku rzucania palenia. Bupropion uzyskał pozwolenie na użycie u dorosłych z dużą depresją w Holandii na początku 2007. GlaxoSmithKline spodziewa się kolejnych pozwoleń w innych europejskich krajach^[100].

Użycie niemedyczne

Zgodnie z klasyfikacją leków psychiatrycznych amerykańskiego rządu bupropion nie uzależnia^[101]. W badaniach na zwierzętach sajmiri i szczury dały się nakłonić do samodzielnego podawania sobie bupropionu, co często uznaje się za objaw potencjału uzależniającego. Istnieją jednak znaczne różnice międzygatunkowe w metabolizmie bupropionu^[61]. Istnieje wiele doniesień anegdotycznych oraz opisów przypadków uzależnienia od bupropionu, jednak ogrom dowodów pokazuje, że efekty subiektywne przyjmowania bupropionu znacznie się różnią od efektów przyjmowania uzależniających stymulantów kokainy lub amfetaminy^[102].

Uwagi

↑ ^a ^b ^c (ang.) Bupropion, a Dual Norepinephrine and Dopamine Reuptake Inhibitor^[7].
↑ Później włączony do GlaxoSmithKline.
↑ ^a ^b ^c ang. common antidepressant-associated side effects, such as sexual dysfunction, weight gain, and sedation, are not associated with bupropion therapy^[7].
↑ ^a ^b ang. Bupropion has also demonstrated efficacy in the treatment of attention-deficit/hyperactivity disorder (ADHD)^[7].
↑ ^a ^b ang. Bupropion... is the only antidepressant to have demonstrated efficacy in reducing the risk of seasonal depressive relapse when taken prophylactically for seasonal affective disorder (SAD)^[7].
↑ ^a ^b ang. Use of bupropion in combination with serotonin reuptake inhibitors^[11].
↑ ^a ^b ang. because bupropion is a selective norepinephrine and dopamine reuptake inhibitor with no serotonergic activity^[7].
↑ ang. the efficacy of bupropion is comparable to that of other antidepressants, including the SSRIs and TCAs^[7].

Przypisy

↑ Chlorowodorek bupropionu, [w:] Encyklopedia leków i suplementów – lekopedia [online], www.doz.pl [dostęp 2016-12-02] .
↑ Bupropion, [w:] PubChem, United States National Library of Medicine, CID: 444 (ang.).
↑ ^a ^b Daniel M.D.M. Perrine Daniel M.D.M. i inni, A Short, One-Pot Synthesis of Bupropion (Zyban, Wellbutrin), „Journal of Chemical Education”, 77 (11), 2000, s. 1479, DOI: 10.1021/ed077p1479 [dostęp 2022-10-24] (ang.).
↑ ^a ^b Giovanni W.G.W. Amarante Giovanni W.G.W., MayraM. Cavallaro MayraM., FernandoF. Coelho FernandoF., Hyphenating the curtius rearrangement with Morita-Baylis-Hillman adducts: synthesis of biologically active acyloins and vicinal aminoalcohols, „Journal of the Brazilian Chemical Society”, 22 (8), 2011, s. 1568–1584, DOI: 10.1590/S0103-50532011000800022 [dostęp 2022-10-24] (ang.).
↑ Bupropion, chlorowodorek, karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich, Merck, 22 września 2019, numer katalogowy: B102 [dostęp 2022-06-16] . (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
↑ Charles W.Ch.W. Schindler Charles W.Ch.W. i inni, Comparison of the effects of methamphetamine, bupropion and methylphenidate on the self-administration of methamphetamine by rhesus monkeys, „Experimental and Clinical Psychopharmacology”, 19 (1), 2011, s. 1–10, DOI: 10.1037/a0022432, PMID: 21341918, PMCID: PMC3392967 .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Stahl i in. 2004 ↓.
↑ Wellbutrin XR tabletki powlekane o zmodyfikowanym uwalnianiu [online], Medycyna Praktyczna [dostęp 2022-07-15] .
↑ Rozdział 3.3.3. → Bupropion, [w:] GrażynaG. Rajtar-Cynke GrażynaG., Farmakologia, wyd. 3, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2015, ISBN 978-83-200-4869-8, OCLC 903361942 .
↑ World HealthW.H. Organization World HealthW.H., International Nonproprietary Names for Pharmaceutical Substances (INN). Proposed INN: List 83, „WHO Drug Information”, 2, 14, 2000 [dostęp 2016-12-01] [zarchiwizowane 2009-03-18] .
↑ ^a ^b ^c Zisook i in. 2006 ↓.
↑ R.R. Moreira R.R., The efficacy and tolerability of bupropion in the treatment of major depressive disorder, „Clin Drug Investig”, 31, 2011, s. 5–17, DOI: 10.2165/1159616-S0-000000000-00000, PMID: 22015858 (ang.).
↑ AndreaA. Cipriani AndreaA. i inni, Comparative efficacy and acceptability of 12 new-generation antidepressants: a multiple-treatments meta-analysis, „The Lancet”, 373 (9665), 2009, s. 746–758, DOI: 10.1016/S0140-6736(09)60046-5, PMID: 19185342 [dostęp 2022-10-24] (ang.).
↑ AgnesA. Higgins AgnesA., Antidepressant-associated sexual dysfunction: impact, effects, and treatment, „Drug, Healthcare and Patient Safety”, 2010, s. 141, DOI: 10.2147/DHPS.S7634, PMID: 21701626, PMCID: PMC3108697 [dostęp 2022-10-24] (ang.).
↑ SohitaS. Dhillon SohitaS., Lily P.H.L.P.H. Yang Lily P.H.L.P.H., Monique P.M.P. Curran Monique P.M.P., Bupropion: a review of its use in the management of major depressive disorder, „Drugs”, 68 (5), 2008, s. 653–689, DOI: 10.2165/00003495-200868050-00011, PMID: 18370448 [dostęp 2022-10-24] (ang.).
↑ David S.D.S. Baldwin David S.D.S., George I.G.I. Papakostas George I.G.I., Symptoms of fatigue and sleepiness in major depressive disorder, „The Journal of Clinical Psychiatry”, 67 (suppl. 6), 2006, s. 9–15, PMID: 16848671 [dostęp 2022-10-24] (ang.).
↑ George I.G.I. Papakostas George I.G.I. i inni, Efficacy of bupropion and the selective serotonin reuptake inhibitors in the treatment of major depressive disorder with high levels of anxiety (anxious depression): a pooled analysis of 10 studies, „The Journal of Clinical Psychiatry”, 69 (8), 2008, s. 1287–1292, DOI: 10.4088/jcp.v69n0812, PMID: 18605812 [dostęp 2022-10-24] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Rossi, S: Australian Medicines Handbook. Wyd. 2013. Adelaide: The Australian Medicines Handbook Unit Trust, 2013. ISBN 978-0-9805790-9-3.
↑ ^a ^b ^c Joint Formulary Committee: British National Formulary (BNF). Wyd. 65. London, UK: Pharmaceutical Press, 2013. ISBN 978-0-85711-084-8.
↑ ^a ^b ^c PingP. Wu PingP. i inni, Effectiveness of smoking cessation therapies: a systematic review and meta-analysis, „BMC Public Health”, 6 (1), 2006, s. 300, DOI: 10.1186/1471-2458-6-300, PMID: 17156479, PMCID: PMC1764891 [dostęp 2022-10-24] (ang.).
↑ First drug for seasonal depression, „FDA consumer”, 40 (5), 2006, s. 7, PMID: 17328102 [dostęp 2022-10-24] (ang.).
↑ RachelR. Kornfield RachelR. i inni, Effects of FDA Advisories on the Pharmacologic Treatment of ADHD, 2004–2008, „Psychiatric Services”, 64 (4), 2013, s. 339–346, DOI: 10.1176/appi.ps.201200147, PMID: 23318985, PMCID: PMC4023684 [dostęp 2022-10-24] (ang.).
↑ ^a ^b D.P.D.P. Cantwell D.P.D.P., ADHD through the life span: the role of bupropion in treatment, „The Journal of Clinical Psychiatry”, 59 (suppl. 4), 1998, s. 92–94, PMID: 9554326 [dostęp 2022-10-24] (ang.).
↑ StevenS. Pliszka StevenS., AACAP Work Group on QualityA.W.G.Q. Issues AACAP Work Group on QualityA.W.G.Q., Practice parameter for the assessment and treatment of children and adolescents with attention-deficit/hyperactivity disorder, „Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry”, 46 (7), 2007, s. 894–921, DOI: 10.1097/chi.0b013e318054e724, PMID: 17581453 [dostęp 2022-10-24] (ang.).
↑ Steven R.S.R. Pliszka Steven R.S.R. i inni, The Texas Children's Medication Algorithm Project: revision of the algorithm for pharmacotherapy of attention-deficit/hyperactivity disorder, „Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry”, 45 (6), 2006, s. 642–657, DOI: 10.1097/01.chi.0000215326.51175.eb, PMID: 16721314 [dostęp 2022-10-24] (ang.).
↑ AlessandroA. Serretti AlessandroA., AlbertoA. Chiesa AlbertoA., Treatment-emergent sexual dysfunction related to antidepressants: a meta-analysis, „Journal of Clinical Psychopharmacology”, 29 (3), 2009, s. 259–266, DOI: 10.1097/JCP.0b013e3181a5233f, PMID: 19440080 [dostęp 2022-10-24] (ang.).
↑ Stephen M.S.M. Stahl Stephen M.S.M. i inni, A Review of the Neuropharmacology of Bupropion, a Dual Norepinephrine and Dopamine Reuptake Inhibitor, „The Primary Care Companion to The Journal of Clinical Psychiatry”, 06 (04), 2004, s. 159–166, DOI: 10.4088/PCC.v06n0403, PMID: 15361919, PMCID: PMC514842 [dostęp 2022-10-24] .
↑ Kevin F.K.F. Foley Kevin F.K.F., Kevin P.K.P. DeSanty Kevin P.K.P., Richard E.R.E. Kast Richard E.R.E., Bupropion: pharmacology and therapeutic applications, „Expert Review of Neurotherapeutics”, 6 (9), 2006, s. 1249–1265, DOI: 10.1586/14737175.6.9.1249, PMID: 17009913 [dostęp 2022-10-24] (ang.).
↑ ^a ^b ZhaopingZ. Li ZhaopingZ. i inni, Meta-analysis: pharmacologic treatment of obesity, „Annals of Internal Medicine”, 142 (7), 2005, s. 532–546, DOI: 10.7326/0003-4819-142-7-200504050-00012, PMID: 15809465 [dostęp 2022-10-24] (ang.).
↑ ^a ^b Donna H.D.H. Ryan Donna H.D.H., George A.G.A. Bray George A.G.A., Pharmacologic treatment options for obesity: what is old is new again, „Current Hypertension Reports”, 15 (3), 2013, s. 182–189, DOI: 10.1007/s11906-013-0343-6, PMID: 23625271 [dostęp 2022-10-24] (ang.).
↑ Harm J.H.J. Gijsman Harm J.H.J. i inni, Antidepressants for bipolar depression: a systematic review of randomized, controlled trials, „The American Journal of Psychiatry”, 161 (9), 2004, s. 1537–1547, DOI: 10.1176/appi.ajp.161.9.1537, PMID: 15337640 [dostęp 2022-10-24] (ang.).
↑ Lakshmi N.L.N. Yatham Lakshmi N.L.N. i inni, Canadian Network for Mood and Anxiety Treatments (CANMAT) guidelines for the management of patients with bipolar disorder: update 2007, „Bipolar Disorders”, 8 (6), 2006, s. 721–739, DOI: 10.1111/j.1399-5618.2006.00432.x, PMID: 17156158 [dostęp 2022-10-24] (ang.).
↑ KyleK. Kampman KyleK., The Search for Medications to Treat Stimulant Dependence, „Addiction Science & Clinical Practice”, 4 (2), 2008, s. 28–35, DOI: 10.1151/ascp084228, PMID: 18497715, PMCID: PMC2797110 [dostęp 2022-10-24] (ang.).
↑ Antonina AA.A. Mikocka-Walus Antonina AA.A. i inni, [No title found], „Clinical Practice and Epidemiology in Mental Health”, 2 (1), 2006, s. 24, DOI: 10.1186/1745-0179-2-24 [dostęp 2022-10-24] (ang.).
↑ FDA clears Cymbalta to treat chronic musculoskeletal pain. [w:] FDA Press Announcements [on-line]. Food and Drug Administration, 2010-11-04. [dostęp 2013-08-19]. Cytat: The U.S. Food and Drug Administration ... approved Cymbalta (duloxetine hydrochloride) to treat chronic musculoskeletal pain, including discomfort from osteoarthritis and chronic lower back pain.
↑ D.M.D.M. Urquhart D.M.D.M. i inni, Antidepressants for non-specific low back pain, „Cochrane Database of Systematic Reviews” (1), 2008, CD001703, DOI: 10.1002/14651858.CD001703.pub3, PMID: 18253994, PMCID: PMC7025781 [dostęp 2022-10-24] (ang.).
↑ Tanmay H.T.H. Shah Tanmay H.T.H., AbdolaliA. Moradimehr AbdolaliA., Bupropion for the treatment of neuropathic pain, „The American Journal of Hospice & Palliative Care”, 27 (5), 2010, s. 333–336, DOI: 10.1177/1049909110361229, PMID: 20185402 [dostęp 2022-10-24] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Zyban 150 mg prolonged release film-coated tablets – Summary of Product Characteristics (SPC). [w:] electronic Medicines Compendium [on-line]. GlaxoSmithKline UK, 2013-08-01. [dostęp 2013-10-22].
↑ ^a ^b Prexaton Bupropion hydrochloride. Product information. [w:] TGA eBusiness Services [on-line]. Ascent Pharma Pty Ltd, 2 października 2012. [dostęp 2013-10-22].
↑ ^a ^b Bupropion hydrochloride tablet, film coated [Sandoz Inc]. [w:] DailyMed [on-line]. Sandoz, Inc, kwiecień 2013. [dostęp 2013-10-22].
↑ ^a ^b Product information. Zyban® sustained release tablets. [w:] TGA eBusiness Services [on-line]. Aspen Pharmacare Australia Pty Ltd, 2013-04-19. [dostęp 2013-10-22].
↑ ^a ^b ^c Hales E, Yudofsky JA: The American Psychiatric Press Textbook of Psychiatry. Washington, DC: American Psychiatric Publishing, Inc., 2003.
↑ FrancescoF. Pisani FrancescoF. i inni, Effects of psychotropic drugs on seizure threshold, „Drug Safety”, 25 (2), 2002, s. 91–110, DOI: 10.2165/00002018-200225020-00004, PMID: 11888352 (ang.).
↑ ^a ^b KennethK. Alper KennethK. i inni, Seizure incidence in psychopharmacological clinical trials: an analysis of Food and Drug Administration (FDA) summary basis of approval reports, „Biological Psychiatry”, 62 (4), 2007, s. 345–354, DOI: 10.1016/j.biopsych.2006.09.023, PMID: 17223086 (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Wellbutrin XL Prescribing Information. GlaxoSmithKline, 2008. [dostęp 2010-01-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-06-21)].
↑ D.D. Taylor D.D., Antidepressant drugs and cardiovascular pathology: a clinical overview of effectiveness and safety, „Acta Psychiatrica Scandinavica”, 118 (6), 2008, s. 434–442, DOI: 10.1111/j.1600-0447.2008.01260.x, PMID: 18785947 (ang.).
↑ Zyban (bupropion hydrochloride) – safety update, Medicines and Healthcare products Regulatory Agency, 24 lipca 2002 [zarchiwizowane z adresu 2007-09-28] .
↑ R.R. Hubbard R.R. i inni, Bupropion and the risk of sudden death: a self-controlled case-series analysis using The Health Improvement Network, „Thorax”, 60 (10), 2005, s. 848–850, DOI: 10.1136/thx.2005.041798, PMID: 16055620, PMCID: PMC1747199 .
↑ ^a ^b Levenson M, Holland C: Antidepressants and suicidality in adults: statistical evaluation. (Presentation at Psychopharmacologic Drugs Advisory Committee; 13 grudnia 2006). Agencja Żywności i Leków. [dostęp 2007-05-13].
↑ J.R.J.R. Hughes J.R.J.R., L.F.L.F. Stead L.F.L.F., T.T. Lancaster T.T., Antidepressants for smoking cessation, „The Cochrane Database of Systematic Reviews” (1), 2007, art. nr CD000031, DOI: 10.1002/14651858.CD000031.pub3, PMID: 17253443 (ang.).
↑ SethS. Howes SethS. i inni, Antidepressants for smoking cessation, „Cochrane Database of Systematic Reviews”, 2021 (5), 2020, DOI: 10.1002/14651858.CD000031.pub5, PMID: 32319681, PMCID: PMC7175455 [dostęp 2022-10-24] (ang.).
↑ Public Health Advisory: FDA requires new boxed warnings for the smoking cessation drugs Chantix and Zyban, Agencja Żywności i Leków, 1 lipca 2009 [zarchiwizowane z adresu 2014-09-02] .
↑ The smoking cessation aids varenicline (marketed as Chantix) and bupropion (marketed as Zyban and generics) suicidal ideation and behavior, „Drug Safety Newsletter”, 2 (1), 2009, s. 1–4 .
↑ ^a ^b ^c SanjeevS. Kumar SanjeevS. i inni, Bupropion-induced psychosis: folklore or a fact? A systematic review of the literature, „General Hospital Psychiatry”, 33 (6), 2011, s. 612–617, DOI: 10.1016/j.genhosppsych.2011.07.001, PMID: 21872337 (ang.).
↑ W.T.W.T. Howard W.T.W.T., J.K.J.K. Warnock J.K.J.K., Bupropion-induced psychosis, „The American Journal of Psychiatry”, 156 (12), 1999, s. 2017–2018, DOI: 10.1176/ajp.156.12.2017-a, PMID: 10588428 (ang.).
↑ T.T. Javelot T.T. i inni, Troubles psychotiques aigus liés au bupropion: revue de la littérature, „L’Encephale”, 36 (6), 2010, s. 461–471, DOI: 10.1016/j.encep.2010.01.005, PMID: 21130229 (fr.).
↑ Nemeroff CB, Schatzberg AF: Essentials of clinical psychopharmacology. Washington, D.C: American Psychiatric Publishing, 2006, s. 146. ISBN 1-58562-243-5.
↑ Timothy R.T.R. Berigan Timothy R.T.R., Bupropion-Associated Withdrawal Symptoms Revisited: A Case Report, „Primary Care Companion to the Journal of Clinical Psychiatry”, 4 (2), 2002, s. 78–79, DOI: 10.4088/PCC.v04n0208a, PMID: 15014751, PMCID: PMC181231 .
↑ Prescribing information – Zyban (bupropion hydrochloride) sustained-release tablets [online], Glaxo Smith-Kline [dostęp 2010-01-06] .
↑ ^a ^b James W.J.W. Jefferson James W.J.W., James F.J.F. Pradko James F.J.F., Keith T.K.T. Muir Keith T.K.T., Bupropion for major depressive disorder: Pharmacokinetic and formulation considerations, „Clinical Therapeutics”, 27 (11), 2005, s. 1685–1695, DOI: 10.1016/j.clinthera.2005.11.011, PMID: 16368442 (ang.).
↑ ^a ^b ^c Linda P.L.P. Dwoskin Linda P.L.P. i inni, Review of the pharmacology and clinical profile of bupropion, an antidepressant and tobacco use cessation agent, „CNS drug reviews”, 12 (3-4), 2006, s. 178–207, DOI: 10.1111/j.1527-3458.2006.00178.x, PMID: 17227286, PMCID: PMC6506196 [dostęp 2022-10-24] (ang.).
↑ D Taylor, P Carol, K Shitij: The Maudsley prescribing guidelines in psychiatry. West Sussex: Wiley-Blackwell, 2012. ISBN 978-0-470-97969-3.
↑ NicoleN. White NicoleN., TobyT. Litovitz TobyT., CathleenC. Clancy CathleenC., Suicidal antidepressant overdoses: a comparative analysis by antidepressant type, „Journal of Medical Toxicology”, 4 (4), 2008, s. 238–250, DOI: 10.1007/BF03161207, PMID: 19031375, PMCID: PMC3550116 .
↑ Michael C.M.C. Beuhler Michael C.M.C., Henry A.H.A. Spiller Henry A.H.A., Howell C.H.C. Sasser Howell C.H.C., The outcome of unintentional pediatric bupropion ingestions: a NPDS database review, „Journal of Medical Toxicology”, 6 (1), 2010, s. 4–8, DOI: 10.1007/s13181-010-0027-4, PMID: 20213217, PMCID: PMC3550434 .
↑ J.A.J.A. Johnston J.A.J.A. i inni, A 102-center prospective study of seizure in association with bupropion, „The Journal of Clinical Psychiatry”, 52 (11), 1991, s. 450–456, PMID: 1744061 (ang.).
↑ Henry A.H.A. Spiller Henry A.H.A., EdwardE. Bottei EdwardE., LindaL. Kalin LindaL., Fatal bupropion overdose with post mortem blood concentrations, „Forensic Science, Medicine, and Pathology”, 4 (1), 2008, s. 47–50, DOI: 10.1007/s12024-007-0030-5, PMID: 19291469 .
↑ Jeffrey H.J.H. Meyer Jeffrey H.J.H. i inni, Bupropion occupancy of the dopamine transporter is low during clinical treatment, „Psychopharmacology”, 163 (1), 2002, s. 102–105, DOI: 10.1007/s00213-002-1166-3, PMID: 12185406 [dostęp 2022-10-24] (ang.).
↑ Susan M.S.M. Learned-Coughlin Susan M.S.M. i inni, In vivo activity of bupropion at the human dopamine transporter as measured by positron emission tomography, „Biological Psychiatry”, 54 (8), 2003, s. 800–805, DOI: 10.1016/s0006-3223(02)01834-6, PMID: 14550679 [dostęp 2022-10-24] (ang.).
↑ L.L.L.L. Howell L.L.L.L., K.M.K.M. Wilcox K.M.K.M., The dopamine transporter and cocaine medication development: drug self-administration in nonhuman primates, „The Journal of Pharmacology and Experimental Therapeutics”, 298 (1), 2001, s. 1–6, PMID: 11408518 [dostęp 2022-10-24] (ang.).
↑ Bupropion. Stahlonline.cambridge.org: Cambridge University Press. [dostęp 2010-04-27].
↑ Hugo R.H.R. Arias Hugo R.H.R., Is the inhibition of nicotinic acetylcholine receptors by bupropion involved in its clinical actions?, „The International Journal of Biochemistry & Cell Biology”, 41 (11), 2009, s. 2098–2108, DOI: 10.1016/j.biocel.2009.05.015, PMID: 19497387 [dostęp 2022-10-24] (ang.).
↑ ^a ^b W.D.W.D. Horst W.D.W.D., S.H.S.H. Preskorn S.H.S.H., Mechanisms of action and clinical characteristics of three atypical antidepressants: venlafaxine, nefazodone, bupropion, „Journal of Affective Disorders”, 51 (3), 1998, s. 237–254, DOI: 10.1016/s0165-0327(98)00222-5, PMID: 10333980 [dostęp 2022-10-24] (ang.).
↑ Andrew J.A.J. Johnston Andrew J.A.J. i inni, Pharmacokinetic optimisation of sustained-release bupropion for smoking cessation, „Drugs”, 62 Suppl 2, 2002, s. 11–24, DOI: 10.2165/00003495-200262002-00002, PMID: 12109932 [dostęp 2022-10-24] (ang.).
↑ HongmeiH. Xu HongmeiH. i inni, Stereoselective analysis of hydroxybupropion and application to drug interaction studies, „Chirality”, 19 (3), 2007, s. 163–170, DOI: 10.1002/chir.20356, PMID: 17167747 [dostęp 2022-10-24] (ang.).
↑ Mikhail L.M.L. Bondarev Mikhail L.M.L. i inni, Behavioral and biochemical investigations of bupropion metabolites, „European Journal of Pharmacology”, 474 (1), 2003, s. 85–93, DOI: 10.1016/s0014-2999(03)02010-7, PMID: 12909199 [dostęp 2022-10-24] (ang.).
↑ M. ImadM.I. Damaj M. ImadM.I. i inni, Enantioselective effects of hydroxy metabolites of bupropion on behavior and on function of monoamine transporters and nicotinic receptors, „Molecular Pharmacology”, 66 (3), 2004, s. 675–682, DOI: 10.1124/mol.104.001313, PMID: 15322260 [dostęp 2022-10-24] (ang.).
↑ GlaxoSmithKline (GSK) Reviews Novel Therapeutics For CNS Disorders And Confirms Strong Pipeline Momentum. PRNewswire, 2004-11-23. [dostęp 2007-08-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-20)].
↑ GlaxoSmithKline: Pipeline Update. 2006-07-26. [dostęp 2007-08-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-15)].
↑ ArneA. Meyer ArneA. i inni, Formation of threohydrobupropion from bupropion is dependent on 11β-hydroxysteroid dehydrogenase 1, „Drug Metabolism and Disposition: The Biological Fate of Chemicals”, 41 (9), 2013, s. 1671–1678, DOI: 10.1124/dmd.113.052936, PMID: 23804523, PMCID: PMC3876805 [dostęp 2022-10-24] (ang.).
↑ Leah M.L.M. Hesse Leah M.L.M. i inni, Pharmacogenetic determinants of interindividual variability in bupropion hydroxylation by cytochrome P450 2B6 in human liver microsomes, „Pharmacogenetics”, 14 (4), 2004, s. 225–238, DOI: 10.1097/00008571-200404000-00002, PMID: 15083067 [dostęp 2022-10-24] (ang.).
↑ S.H.S.H. Preskorn S.H.S.H., Should bupropion dosage be adjusted based upon therapeutic drug monitoring?, „Psychopharmacology Bulletin”, 27 (4), 1991, s. 637–643, PMID: 1813908 [dostęp 2022-10-24] (ang.).
↑ R.F.R.F. Suckow R.F.R.F. i inni, Pharmacokinetics of bupropion and metabolites in plasma and brain of rats, mice, and guinea pigs, „Drug Metabolism and Disposition: The Biological Fate of Chemicals”, 14 (6), 1986, s. 692–697, PMID: 2877828 [dostęp 2022-10-24] (ang.).
↑ R.M.R.M. Welch R.M.R.M., A.A.A.A. Lai A.A.A.A., D.H.D.H. Schroeder D.H.D.H., Pharmacological significance of the species differences in bupropion metabolism, „Xenobiotica; the Fate of Foreign Compounds in Biological Systems”, 17 (3), 1987, s. 287–298, DOI: 10.3109/00498258709043939, PMID: 3107223 [dostęp 2022-10-24] (ang.).
↑ D.D. Weintraub D.D., M.W.M.W. Linder M.W.M.W., Amphetamine positive toxicology screen secondary to bupropion, „Depression and Anxiety”, 12 (1), 2000, s. 53–54, DOI: 10.1002/1520-6394(2000)12:1<53::AID-DA8>3.0.CO;2-4, PMID: 10999247 [dostęp 2022-10-24] (ang.).
↑ A.L.A.L. Nixon A.L.A.L. i inni, Bupropion metabolites produce false-positive urine amphetamine results, „Clinical Chemistry”, 41 (6 Pt 1), 1995, s. 955–956, DOI: 10.1093/clinchem/41.6.955, PMID: 7768026 [dostęp 2022-10-24] (ang.).
↑ ^a ^b Mehta NB: United States Patent 3,819,706: Meta-chloro substituted α-butylamino-propiophenones. USPTO, 1974-06-25. [dostęp 2008-06-02].
↑ Wellbutrin label and approval history.. U.S. Food and Drug Administration Center for Drug Evaluation and Research. [dostęp 2007-08-18].
↑ Bupropion (Wellbutrin). eMedExpert.com, 2008-03-31. [dostęp 2013-08-20].
↑ ^a ^b L.L. Whitten L.L., Bupropion helps people with schizophrenia quit smoking, „National Institute on Drug Abuse Research Findings”, 20 (5), 2006 [zarchiwizowane z adresu 2007-08-05] .
↑ Seasonal affective disorder drug Wellbutrin XL wins approval. CNN, 2006-06-14. [dostęp 2007-08-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-11-04)].
↑ Waknine, Yael: FDA Approvals: Advair, Relistor, Aplenzin. Medscape, 2008-05-08. [dostęp 2008-05-09].
↑ Generic drug equality questioned. [dostęp 2007-10-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (3 października 2012)].
↑ Jacqueline Stenson: Report questions generic antidepressant. msnbc.com, 12 października 2007. [dostęp 2007-10-13].
↑ Review of therapeutic equivalence: generic bupropion XL 300 mg and Wellbutrin XL 300 mg. [dostęp 2008-04-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-06-06)].
↑ ^a ^b Budeprion XL 300 mg not therapeutically equivalent to Wellbutrin XL 300 mg. FDA, 3 października 2012. [dostęp 2013-03-23].
↑ FDA Update from Oct 2013.
↑ „Największe oszustwo w historii służby zdrowia”. Gigant farmaceutyczny zapłaci 3 mld dolarów. gazeta.pl, 2012-07-03. [dostęp 2014-11-04].
↑ Szablon:Cytuj pimo
↑ Zyban: sevrage tabagique et sécurité d’emploi. [w:] Zyban: smoking cessation and job security [on-line]. Agence française de sécurité sanitaire des produits de santé, 2002-01-18. [dostęp 2011-01-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-23)]. (fr.).
↑ GlaxoSmithKline receives first European approval for Wellbutrin XR, GlaxoSmithKline, 16 stycznia 2007 [dostęp 2014-11-04] .
↑ Figure 3-4. Abuse potential of common psychiatric medications. W: Substance abuse treatment for persons with HIV/AIDS. Rockville: U.S. Department of Health and Human Services. Substance Abuse and Mental Health Services Administration. Center for Substance Abuse Treatment, s. 83–84, seria: Treatment Improvement Protocol.
↑ Joshua A.J.A. Lile Joshua A.J.A., Michael A.M.A. Nader Michael A.M.A., The Abuse Liability and Therapeutic Potential of Drugs Evaluated for Cocaine Addiction as Predicted by Animal Models, „Current Neuropharmacology”, 1 (1), s. 21–46, DOI: 10.2174/1570159033360566 [dostęp 2022-10-24] (ang.).

Bibliografia

Stephen M.S.M. Stahl Stephen M.S.M. i inni, A Review of the Neuropharmacology of Bupropion, a Dual Norepinephrine and Dopamine Reuptake Inhibitor, „The Primary Care Companion to The Journal of Clinical Psychiatry”, 06 (04), 2004, s. 159–166, DOI: 10.4088/PCC.v06n0403, PMID: 15361919, PMCID: PMC514842 [dostęp 2022-10-23] .
SidneyS. Zisook SidneyS. i inni, Use of bupropion in combination with serotonin reuptake inhibitors, „Biological Psychiatry”, 59 (3), 2006, s. 203–210, DOI: 10.1016/j.biopsych.2005.06.027, PMID: 16165100 [dostęp 2022-10-23] (ang.).

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

[NHK1-8] (ang.) Bupropion, a Dual Norepinephrine and Dopamine Reuptake Inhibitor^[7].

[11] Później włączony do GlaxoSmithKline.

[NHK7-13] . common antidepressant-associated side effects, such as sexual dysfunction, weight gain, and sedation, are not associated with bupropion therapy^[7].

[NHK2-14] . Bupropion has also demonstrated efficacy in the treatment of attention-deficit/hyperactivity disorder (ADHD)^[7].

[NHK3-15] . Bupropion... is the only antidepressant to have demonstrated efficacy in reducing the risk of seasonal depressive relapse when taken prophylactically for seasonal affective disorder (SAD)^[7].

[NHK8-17] . Use of bupropion in combination with serotonin reuptake inhibitors^[11].

[NHK6-19] . because bupropion is a selective norepinephrine and dopamine reuptake inhibitor with no serotonergic activity^[7].

[NHK5-20] . the efficacy of bupropion is comparable to that of other antidepressants, including the SSRIs and TCAs^[7].

[doz-1] Chlorowodorek bupropionu, [w:] Encyklopedia leków i suplementów – lekopedia [online], www.doz.pl [dostęp 2016-12-02] .

[PubChem-2] Bupropion, [w:] PubChem, United States National Library of Medicine, CID: 444 (ang.).

[Perrine-3] Daniel M.D.M. Perrine Daniel M.D.M. i inni, A Short, One-Pot Synthesis of Bupropion (Zyban, Wellbutrin), „Journal of Chemical Education”, 77 (11), 2000, s. 1479, DOI: 10.1021/ed077p1479 [dostęp 2022-10-24] (ang.).

[Amarante-4] Giovanni W.G.W. Amarante Giovanni W.G.W., MayraM. Cavallaro MayraM., FernandoF. Coelho FernandoF., Hyphenating the curtius rearrangement with Morita-Baylis-Hillman adducts: synthesis of biologically active acyloins and vicinal aminoalcohols, „Journal of the Brazilian Chemical Society”, 22 (8), 2011, s. 1568–1584, DOI: 10.1590/S0103-50532011000800022 [dostęp 2022-10-24] (ang.).

[5] Bupropion, chlorowodorek, karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich, Merck, 22 września 2019, numer katalogowy: B102 [dostęp 2022-06-16] . (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)

[6] Charles W.Ch.W. Schindler Charles W.Ch.W. i inni, Comparison of the effects of methamphetamine, bupropion and methylphenidate on the self-administration of methamphetamine by rhesus monkeys, „Experimental and Clinical Psychopharmacology”, 19 (1), 2011, s. 1–10, DOI: 10.1037/a0022432, PMID: 21341918, PMCID: PMC3392967 .

[CITEREFStahlPradkoHaightModell2004-7] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Stahl i in. 2004 ↓.

[9] Wellbutrin XR tabletki powlekane o zmodyfikowanym uwalnianiu [online], Medycyna Praktyczna [dostęp 2022-07-15] .

[10] Rozdział 3.3.3. → Bupropion, [w:] GrażynaG. Rajtar-Cynke GrażynaG., Farmakologia, wyd. 3, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2015, ISBN 978-83-200-4869-8, OCLC 903361942 .

[12] World HealthW.H. Organization World HealthW.H., International Nonproprietary Names for Pharmaceutical Substances (INN). Proposed INN: List 83, „WHO Drug Information”, 2, 14, 2000 [dostęp 2016-12-01] [zarchiwizowane 2009-03-18] .

[CITEREFZisookRushHaightClines2006-16] Zisook i in. 2006 ↓.

[pmid22015858-18] R.R. Moreira R.R., The efficacy and tolerability of bupropion in the treatment of major depressive disorder, „Clin Drug Investig”, 31, 2011, s. 5–17, DOI: 10.2165/1159616-S0-000000000-00000, PMID: 22015858 (ang.).

[Lancet2009-21] AndreaA. Cipriani AndreaA. i inni, Comparative efficacy and acceptability of 12 new-generation antidepressants: a multiple-treatments meta-analysis, „The Lancet”, 373 (9665), 2009, s. 746–758, DOI: 10.1016/S0140-6736(09)60046-5, PMID: 19185342 [dostęp 2022-10-24] (ang.).

[22] AgnesA. Higgins AgnesA., Antidepressant-associated sexual dysfunction: impact, effects, and treatment, „Drug, Healthcare and Patient Safety”, 2010, s. 141, DOI: 10.2147/DHPS.S7634, PMID: 21701626, PMCID: PMC3108697 [dostęp 2022-10-24] (ang.).

[Dhillon-23] SohitaS. Dhillon SohitaS., Lily P.H.L.P.H. Yang Lily P.H.L.P.H., Monique P.M.P. Curran Monique P.M.P., Bupropion: a review of its use in the management of major depressive disorder, „Drugs”, 68 (5), 2008, s. 653–689, DOI: 10.2165/00003495-200868050-00011, PMID: 18370448 [dostęp 2022-10-24] (ang.).

[pmid16848671-24] David S.D.S. Baldwin David S.D.S., George I.G.I. Papakostas George I.G.I., Symptoms of fatigue and sleepiness in major depressive disorder, „The Journal of Clinical Psychiatry”, 67 (suppl. 6), 2006, s. 9–15, PMID: 16848671 [dostęp 2022-10-24] (ang.).

[pmid18605812-25] George I.G.I. Papakostas George I.G.I. i inni, Efficacy of bupropion and the selective serotonin reuptake inhibitors in the treatment of major depressive disorder with high levels of anxiety (anxious depression): a pooled analysis of 10 studies, „The Journal of Clinical Psychiatry”, 69 (8), 2008, s. 1287–1292, DOI: 10.4088/jcp.v69n0812, PMID: 18605812 [dostęp 2022-10-24] (ang.).

[AMH-26] Rossi, S: Australian Medicines Handbook. Wyd. 2013. Adelaide: The Australian Medicines Handbook Unit Trust, 2013. ISBN 978-0-9805790-9-3.

[BNF-27] Joint Formulary Committee: British National Formulary (BNF). Wyd. 65. London, UK: Pharmaceutical Press, 2013. ISBN 978-0-85711-084-8.

[pmid17156479-28] PingP. Wu PingP. i inni, Effectiveness of smoking cessation therapies: a systematic review and meta-analysis, „BMC Public Health”, 6 (1), 2006, s. 300, DOI: 10.1186/1471-2458-6-300, PMID: 17156479, PMCID: PMC1764891 [dostęp 2022-10-24] (ang.).

[pmid17328102-29] First drug for seasonal depression, „FDA consumer”, 40 (5), 2006, s. 7, PMID: 17328102 [dostęp 2022-10-24] (ang.).

[Effects-30] RachelR. Kornfield RachelR. i inni, Effects of FDA Advisories on the Pharmacologic Treatment of ADHD, 2004–2008, „Psychiatric Services”, 64 (4), 2013, s. 339–346, DOI: 10.1176/appi.ps.201200147, PMID: 23318985, PMCID: PMC4023684 [dostęp 2022-10-24] (ang.).

[pmid9554326-31] D.P.D.P. Cantwell D.P.D.P., ADHD through the life span: the role of bupropion in treatment, „The Journal of Clinical Psychiatry”, 59 (suppl. 4), 1998, s. 92–94, PMID: 9554326 [dostęp 2022-10-24] (ang.).

[pmid17581453-32] StevenS. Pliszka StevenS., AACAP Work Group on QualityA.W.G.Q. Issues AACAP Work Group on QualityA.W.G.Q., Practice parameter for the assessment and treatment of children and adolescents with attention-deficit/hyperactivity disorder, „Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry”, 46 (7), 2007, s. 894–921, DOI: 10.1097/chi.0b013e318054e724, PMID: 17581453 [dostęp 2022-10-24] (ang.).

[pmid16721314-33] Steven R.S.R. Pliszka Steven R.S.R. i inni, The Texas Children's Medication Algorithm Project: revision of the algorithm for pharmacotherapy of attention-deficit/hyperactivity disorder, „Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry”, 45 (6), 2006, s. 642–657, DOI: 10.1097/01.chi.0000215326.51175.eb, PMID: 16721314 [dostęp 2022-10-24] (ang.).

[pmid19440080-34] AlessandroA. Serretti AlessandroA., AlbertoA. Chiesa AlbertoA., Treatment-emergent sexual dysfunction related to antidepressants: a meta-analysis, „Journal of Clinical Psychopharmacology”, 29 (3), 2009, s. 259–266, DOI: 10.1097/JCP.0b013e3181a5233f, PMID: 19440080 [dostęp 2022-10-24] (ang.).

[pmid15361919-35] Stephen M.S.M. Stahl Stephen M.S.M. i inni, A Review of the Neuropharmacology of Bupropion, a Dual Norepinephrine and Dopamine Reuptake Inhibitor, „The Primary Care Companion to The Journal of Clinical Psychiatry”, 06 (04), 2004, s. 159–166, DOI: 10.4088/PCC.v06n0403, PMID: 15361919, PMCID: PMC514842 [dostęp 2022-10-24] .

[Foley_2006-36] Kevin F.K.F. Foley Kevin F.K.F., Kevin P.K.P. DeSanty Kevin P.K.P., Richard E.R.E. Kast Richard E.R.E., Bupropion: pharmacology and therapeutic applications, „Expert Review of Neurotherapeutics”, 6 (9), 2006, s. 1249–1265, DOI: 10.1586/14737175.6.9.1249, PMID: 17009913 [dostęp 2022-10-24] (ang.).

[pmid15809465-37] ZhaopingZ. Li ZhaopingZ. i inni, Meta-analysis: pharmacologic treatment of obesity, „Annals of Internal Medicine”, 142 (7), 2005, s. 532–546, DOI: 10.7326/0003-4819-142-7-200504050-00012, PMID: 15809465 [dostęp 2022-10-24] (ang.).

[Ryan2013-38] Donna H.D.H. Ryan Donna H.D.H., George A.G.A. Bray George A.G.A., Pharmacologic treatment options for obesity: what is old is new again, „Current Hypertension Reports”, 15 (3), 2013, s. 182–189, DOI: 10.1007/s11906-013-0343-6, PMID: 23625271 [dostęp 2022-10-24] (ang.).

[pmid15337640-39] Harm J.H.J. Gijsman Harm J.H.J. i inni, Antidepressants for bipolar depression: a systematic review of randomized, controlled trials, „The American Journal of Psychiatry”, 161 (9), 2004, s. 1537–1547, DOI: 10.1176/appi.ajp.161.9.1537, PMID: 15337640 [dostęp 2022-10-24] (ang.).

[pmid17156158-40] Lakshmi N.L.N. Yatham Lakshmi N.L.N. i inni, Canadian Network for Mood and Anxiety Treatments (CANMAT) guidelines for the management of patients with bipolar disorder: update 2007, „Bipolar Disorders”, 8 (6), 2006, s. 721–739, DOI: 10.1111/j.1399-5618.2006.00432.x, PMID: 17156158 [dostęp 2022-10-24] (ang.).

[Kampman_2008-41] KyleK. Kampman KyleK., The Search for Medications to Treat Stimulant Dependence, „Addiction Science & Clinical Practice”, 4 (2), 2008, s. 28–35, DOI: 10.1151/ascp084228, PMID: 18497715, PMCID: PMC2797110 [dostęp 2022-10-24] (ang.).

[pmid16984660-42] Antonina AA.A. Mikocka-Walus Antonina AA.A. i inni, [No title found], „Clinical Practice and Epidemiology in Mental Health”, 2 (1), 2006, s. 24, DOI: 10.1186/1745-0179-2-24 [dostęp 2022-10-24] (ang.).

[FDA-Dulox-43] FDA clears Cymbalta to treat chronic musculoskeletal pain. [w:] FDA Press Announcements [on-line]. Food and Drug Administration, 2010-11-04. [dostęp 2013-08-19]. Cytat: The U.S. Food and Drug Administration ... approved Cymbalta (duloxetine hydrochloride) to treat chronic musculoskeletal pain, including discomfort from osteoarthritis and chronic lower back pain.

[pmid18253994-44] D.M.D.M. Urquhart D.M.D.M. i inni, Antidepressants for non-specific low back pain, „Cochrane Database of Systematic Reviews” (1), 2008, CD001703, DOI: 10.1002/14651858.CD001703.pub3, PMID: 18253994, PMCID: PMC7025781 [dostęp 2022-10-24] (ang.).

[pmid20185402-45] Tanmay H.T.H. Shah Tanmay H.T.H., AbdolaliA. Moradimehr AbdolaliA., Bupropion for the treatment of neuropathic pain, „The American Journal of Hospice & Palliative Care”, 27 (5), 2010, s. 333–336, DOI: 10.1177/1049909110361229, PMID: 20185402 [dostęp 2022-10-24] (ang.).

[EMC-46] Zyban 150 mg prolonged release film-coated tablets – Summary of Product Characteristics (SPC). [w:] electronic Medicines Compendium [on-line]. GlaxoSmithKline UK, 2013-08-01. [dostęp 2013-10-22].

[PREXATON-47] Prexaton Bupropion hydrochloride. Product information. [w:] TGA eBusiness Services [on-line]. Ascent Pharma Pty Ltd, 2 października 2012. [dostęp 2013-10-22].

[DM-48] Bupropion hydrochloride tablet, film coated [Sandoz Inc]. [w:] DailyMed [on-line]. Sandoz, Inc, kwiecień 2013. [dostęp 2013-10-22].

[ZYBAN-49] Product information. Zyban® sustained release tablets. [w:] TGA eBusiness Services [on-line]. Aspen Pharmacare Australia Pty Ltd, 2013-04-19. [dostęp 2013-10-22].

[Hales-50] Hales E, Yudofsky JA: The American Psychiatric Press Textbook of Psychiatry. Washington, DC: American Psychiatric Publishing, Inc., 2003.

[pmid11888352-51] FrancescoF. Pisani FrancescoF. i inni, Effects of psychotropic drugs on seizure threshold, „Drug Safety”, 25 (2), 2002, s. 91–110, DOI: 10.2165/00002018-200225020-00004, PMID: 11888352 (ang.).

[pmid17223086-52] KennethK. Alper KennethK. i inni, Seizure incidence in psychopharmacological clinical trials: an analysis of Food and Drug Administration (FDA) summary basis of approval reports, „Biological Psychiatry”, 62 (4), 2007, s. 345–354, DOI: 10.1016/j.biopsych.2006.09.023, PMID: 17223086 (ang.).

[WellbutrinPI-53] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Wellbutrin XL Prescribing Information. GlaxoSmithKline, 2008. [dostęp 2010-01-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-06-21)].

[54] D.D. Taylor D.D., Antidepressant drugs and cardiovascular pathology: a clinical overview of effectiveness and safety, „Acta Psychiatrica Scandinavica”, 118 (6), 2008, s. 434–442, DOI: 10.1111/j.1600-0447.2008.01260.x, PMID: 18785947 (ang.).

[MHRA-55] Zyban (bupropion hydrochloride) – safety update, Medicines and Healthcare products Regulatory Agency, 24 lipca 2002 [zarchiwizowane z adresu 2007-09-28] .

[Hubbard_2005-56] R.R. Hubbard R.R. i inni, Bupropion and the risk of sudden death: a self-controlled case-series analysis using The Health Improvement Network, „Thorax”, 60 (10), 2005, s. 848–850, DOI: 10.1136/thx.2005.041798, PMID: 16055620, PMCID: PMC1747199 .

[FDA-57] Levenson M, Holland C: Antidepressants and suicidality in adults: statistical evaluation. (Presentation at Psychopharmacologic Drugs Advisory Committee; 13 grudnia 2006). Agencja Żywności i Leków. [dostęp 2007-05-13].

[pmid17253443-58] J.R.J.R. Hughes J.R.J.R., L.F.L.F. Stead L.F.L.F., T.T. Lancaster T.T., Antidepressants for smoking cessation, „The Cochrane Database of Systematic Reviews” (1), 2007, art. nr CD000031, DOI: 10.1002/14651858.CD000031.pub3, PMID: 17253443 (ang.).

[pmid32319681-59] SethS. Howes SethS. i inni, Antidepressants for smoking cessation, „Cochrane Database of Systematic Reviews”, 2021 (5), 2020, DOI: 10.1002/14651858.CD000031.pub5, PMID: 32319681, PMCID: PMC7175455 [dostęp 2022-10-24] (ang.).

[warning-60] Public Health Advisory: FDA requires new boxed warnings for the smoking cessation drugs Chantix and Zyban, Agencja Żywności i Leków, 1 lipca 2009 [zarchiwizowane z adresu 2014-09-02] .

[61] The smoking cessation aids varenicline (marketed as Chantix) and bupropion (marketed as Zyban and generics) suicidal ideation and behavior, „Drug Safety Newsletter”, 2 (1), 2009, s. 1–4 .

[Buproprion-induced_psychosis-62] SanjeevS. Kumar SanjeevS. i inni, Bupropion-induced psychosis: folklore or a fact? A systematic review of the literature, „General Hospital Psychiatry”, 33 (6), 2011, s. 612–617, DOI: 10.1016/j.genhosppsych.2011.07.001, PMID: 21872337 (ang.).

[pmid10588428-63] W.T.W.T. Howard W.T.W.T., J.K.J.K. Warnock J.K.J.K., Bupropion-induced psychosis, „The American Journal of Psychiatry”, 156 (12), 1999, s. 2017–2018, DOI: 10.1176/ajp.156.12.2017-a, PMID: 10588428 (ang.).

[Acute_psychotic_disorders-bupropion-64] T.T. Javelot T.T. i inni, Troubles psychotiques aigus liés au bupropion: revue de la littérature, „L’Encephale”, 36 (6), 2010, s. 461–471, DOI: 10.1016/j.encep.2010.01.005, PMID: 21130229 (fr.).

[isbn1-58562-243-5-65] Nemeroff CB, Schatzberg AF: Essentials of clinical psychopharmacology. Washington, D.C: American Psychiatric Publishing, 2006, s. 146. ISBN 1-58562-243-5.

[pmid15014751-66] Timothy R.T.R. Berigan Timothy R.T.R., Bupropion-Associated Withdrawal Symptoms Revisited: A Case Report, „Primary Care Companion to the Journal of Clinical Psychiatry”, 4 (2), 2002, s. 78–79, DOI: 10.4088/PCC.v04n0208a, PMID: 15014751, PMCID: PMC181231 .

[67] Prescribing information – Zyban (bupropion hydrochloride) sustained-release tablets [online], Glaxo Smith-Kline [dostęp 2010-01-06] .

[pmid16368442-68] James W.J.W. Jefferson James W.J.W., James F.J.F. Pradko James F.J.F., Keith T.K.T. Muir Keith T.K.T., Bupropion for major depressive disorder: Pharmacokinetic and formulation considerations, „Clinical Therapeutics”, 27 (11), 2005, s. 1685–1695, DOI: 10.1016/j.clinthera.2005.11.011, PMID: 16368442 (ang.).

[Dwoskin-69] Linda P.L.P. Dwoskin Linda P.L.P. i inni, Review of the pharmacology and clinical profile of bupropion, an antidepressant and tobacco use cessation agent, „CNS drug reviews”, 12 (3-4), 2006, s. 178–207, DOI: 10.1111/j.1527-3458.2006.00178.x, PMID: 17227286, PMCID: PMC6506196 [dostęp 2022-10-24] (ang.).

[Maudsley-70] D Taylor, P Carol, K Shitij: The Maudsley prescribing guidelines in psychiatry. West Sussex: Wiley-Blackwell, 2012. ISBN 978-0-470-97969-3.

[71] NicoleN. White NicoleN., TobyT. Litovitz TobyT., CathleenC. Clancy CathleenC., Suicidal antidepressant overdoses: a comparative analysis by antidepressant type, „Journal of Medical Toxicology”, 4 (4), 2008, s. 238–250, DOI: 10.1007/BF03161207, PMID: 19031375, PMCID: PMC3550116 .

[pmid20213217-72] Michael C.M.C. Beuhler Michael C.M.C., Henry A.H.A. Spiller Henry A.H.A., Howell C.H.C. Sasser Howell C.H.C., The outcome of unintentional pediatric bupropion ingestions: a NPDS database review, „Journal of Medical Toxicology”, 6 (1), 2010, s. 4–8, DOI: 10.1007/s13181-010-0027-4, PMID: 20213217, PMCID: PMC3550434 .

[Johnston_1991-73] J.A.J.A. Johnston J.A.J.A. i inni, A 102-center prospective study of seizure in association with bupropion, „The Journal of Clinical Psychiatry”, 52 (11), 1991, s. 450–456, PMID: 1744061 (ang.).

[74] Henry A.H.A. Spiller Henry A.H.A., EdwardE. Bottei EdwardE., LindaL. Kalin LindaL., Fatal bupropion overdose with post mortem blood concentrations, „Forensic Science, Medicine, and Pathology”, 4 (1), 2008, s. 47–50, DOI: 10.1007/s12024-007-0030-5, PMID: 19291469 .

[pmid12185406-75] Jeffrey H.J.H. Meyer Jeffrey H.J.H. i inni, Bupropion occupancy of the dopamine transporter is low during clinical treatment, „Psychopharmacology”, 163 (1), 2002, s. 102–105, DOI: 10.1007/s00213-002-1166-3, PMID: 12185406 [dostęp 2022-10-24] (ang.).

[Learned-Coughlin_2003-76] Susan M.S.M. Learned-Coughlin Susan M.S.M. i inni, In vivo activity of bupropion at the human dopamine transporter as measured by positron emission tomography, „Biological Psychiatry”, 54 (8), 2003, s. 800–805, DOI: 10.1016/s0006-3223(02)01834-6, PMID: 14550679 [dostęp 2022-10-24] (ang.).

[pmid11408518-77] L.L.L.L. Howell L.L.L.L., K.M.K.M. Wilcox K.M.K.M., The dopamine transporter and cocaine medication development: drug self-administration in nonhuman primates, „The Journal of Pharmacology and Experimental Therapeutics”, 298 (1), 2001, s. 1–6, PMID: 11408518 [dostęp 2022-10-24] (ang.).

[78] Bupropion. Stahlonline.cambridge.org: Cambridge University Press. [dostęp 2010-04-27].

[pmid19497387-79] Hugo R.H.R. Arias Hugo R.H.R., Is the inhibition of nicotinic acetylcholine receptors by bupropion involved in its clinical actions?, „The International Journal of Biochemistry & Cell Biology”, 41 (11), 2009, s. 2098–2108, DOI: 10.1016/j.biocel.2009.05.015, PMID: 19497387 [dostęp 2022-10-24] (ang.).

[Horst_Preskorn_1998-80] W.D.W.D. Horst W.D.W.D., S.H.S.H. Preskorn S.H.S.H., Mechanisms of action and clinical characteristics of three atypical antidepressants: venlafaxine, nefazodone, bupropion, „Journal of Affective Disorders”, 51 (3), 1998, s. 237–254, DOI: 10.1016/s0165-0327(98)00222-5, PMID: 10333980 [dostęp 2022-10-24] (ang.).

[pmid12109932-81] Andrew J.A.J. Johnston Andrew J.A.J. i inni, Pharmacokinetic optimisation of sustained-release bupropion for smoking cessation, „Drugs”, 62 Suppl 2, 2002, s. 11–24, DOI: 10.2165/00003495-200262002-00002, PMID: 12109932 [dostęp 2022-10-24] (ang.).

[pmid17167747-82] HongmeiH. Xu HongmeiH. i inni, Stereoselective analysis of hydroxybupropion and application to drug interaction studies, „Chirality”, 19 (3), 2007, s. 163–170, DOI: 10.1002/chir.20356, PMID: 17167747 [dostęp 2022-10-24] (ang.).

[pmid12909199-83] Mikhail L.M.L. Bondarev Mikhail L.M.L. i inni, Behavioral and biochemical investigations of bupropion metabolites, „European Journal of Pharmacology”, 474 (1), 2003, s. 85–93, DOI: 10.1016/s0014-2999(03)02010-7, PMID: 12909199 [dostęp 2022-10-24] (ang.).

[Damaj_2004-84] M. ImadM.I. Damaj M. ImadM.I. i inni, Enantioselective effects of hydroxy metabolites of bupropion on behavior and on function of monoamine transporters and nicotinic receptors, „Molecular Pharmacology”, 66 (3), 2004, s. 675–682, DOI: 10.1124/mol.104.001313, PMID: 15322260 [dostęp 2022-10-24] (ang.).

[85] GlaxoSmithKline (GSK) Reviews Novel Therapeutics For CNS Disorders And Confirms Strong Pipeline Momentum. PRNewswire, 2004-11-23. [dostęp 2007-08-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-20)].

[86] GlaxoSmithKline: Pipeline Update. 2006-07-26. [dostęp 2007-08-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-15)].

[87] ArneA. Meyer ArneA. i inni, Formation of threohydrobupropion from bupropion is dependent on 11β-hydroxysteroid dehydrogenase 1, „Drug Metabolism and Disposition: The Biological Fate of Chemicals”, 41 (9), 2013, s. 1671–1678, DOI: 10.1124/dmd.113.052936, PMID: 23804523, PMCID: PMC3876805 [dostęp 2022-10-24] (ang.).

[pmid15083067-88] Leah M.L.M. Hesse Leah M.L.M. i inni, Pharmacogenetic determinants of interindividual variability in bupropion hydroxylation by cytochrome P450 2B6 in human liver microsomes, „Pharmacogenetics”, 14 (4), 2004, s. 225–238, DOI: 10.1097/00008571-200404000-00002, PMID: 15083067 [dostęp 2022-10-24] (ang.).

[pmid1813908-89] S.H.S.H. Preskorn S.H.S.H., Should bupropion dosage be adjusted based upon therapeutic drug monitoring?, „Psychopharmacology Bulletin”, 27 (4), 1991, s. 637–643, PMID: 1813908 [dostęp 2022-10-24] (ang.).

[pmid2877828-90] R.F.R.F. Suckow R.F.R.F. i inni, Pharmacokinetics of bupropion and metabolites in plasma and brain of rats, mice, and guinea pigs, „Drug Metabolism and Disposition: The Biological Fate of Chemicals”, 14 (6), 1986, s. 692–697, PMID: 2877828 [dostęp 2022-10-24] (ang.).

[pmid3107223-91] R.M.R.M. Welch R.M.R.M., A.A.A.A. Lai A.A.A.A., D.H.D.H. Schroeder D.H.D.H., Pharmacological significance of the species differences in bupropion metabolism, „Xenobiotica; the Fate of Foreign Compounds in Biological Systems”, 17 (3), 1987, s. 287–298, DOI: 10.3109/00498258709043939, PMID: 3107223 [dostęp 2022-10-24] (ang.).

[pmid10999247-92] D.D. Weintraub D.D., M.W.M.W. Linder M.W.M.W., Amphetamine positive toxicology screen secondary to bupropion, „Depression and Anxiety”, 12 (1), 2000, s. 53–54, DOI: 10.1002/1520-6394(2000)12:1<53::AID-DA8>3.0.CO;2-4, PMID: 10999247 [dostęp 2022-10-24] (ang.).

[pmid7768026-93] A.L.A.L. Nixon A.L.A.L. i inni, Bupropion metabolites produce false-positive urine amphetamine results, „Clinical Chemistry”, 41 (6 Pt 1), 1995, s. 955–956, DOI: 10.1093/clinchem/41.6.955, PMID: 7768026 [dostęp 2022-10-24] (ang.).

[United_States_Patent:_3819706-94] Mehta NB: United States Patent 3,819,706: Meta-chloro substituted α-butylamino-propiophenones. USPTO, 1974-06-25. [dostęp 2008-06-02].

[95] Wellbutrin label and approval history.. U.S. Food and Drug Administration Center for Drug Evaluation and Research. [dostęp 2007-08-18].

[96] Bupropion (Wellbutrin). eMedExpert.com, 2008-03-31. [dostęp 2013-08-20].

[NIDA_notes-97] L.L. Whitten L.L., Bupropion helps people with schizophrenia quit smoking, „National Institute on Drug Abuse Research Findings”, 20 (5), 2006 [zarchiwizowane z adresu 2007-08-05] .

[wellbutrin_seasonal-98] Seasonal affective disorder drug Wellbutrin XL wins approval. CNN, 2006-06-14. [dostęp 2007-08-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-11-04)].

[99] Waknine, Yael: FDA Approvals: Advair, Relistor, Aplenzin. Medscape, 2008-05-08. [dostęp 2008-05-09].

[peoples-100] Generic drug equality questioned. [dostęp 2007-10-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (3 października 2012)].

[msnbc-101] Jacqueline Stenson: Report questions generic antidepressant. msnbc.com, 12 października 2007. [dostęp 2007-10-13].

[urlReview_of_Therapeutic_Equivalence:_Generic_Bupropion_XL_300_mg_and_Wellbutrin_XL_300_mg-102] Review of therapeutic equivalence: generic bupropion XL 300 mg and Wellbutrin XL 300 mg. [dostęp 2008-04-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-06-06)].

[PR_FDA20121023-103] Budeprion XL 300 mg not therapeutically equivalent to Wellbutrin XL 300 mg. FDA, 3 października 2012. [dostęp 2013-03-23].

[104] FDA Update from Oct 2013.

[gazeta2012-105] „Największe oszustwo w historii służby zdrowia”. Gigant farmaceutyczny zapłaci 3 mld dolarów. gazeta.pl, 2012-07-03. [dostęp 2014-11-04].

[106] Szablon:Cytuj pimo

[107] Zyban: sevrage tabagique et sécurité d’emploi. [w:] Zyban: smoking cessation and job security [on-line]. Agence française de sécurité sanitaire des produits de santé, 2002-01-18. [dostęp 2011-01-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-23)]. (fr.).

[108] GlaxoSmithKline receives first European approval for Wellbutrin XR, GlaxoSmithKline, 16 stycznia 2007 [dostęp 2014-11-04] .

[109] Figure 3-4. Abuse potential of common psychiatric medications. W: Substance abuse treatment for persons with HIV/AIDS. Rockville: U.S. Department of Health and Human Services. Substance Abuse and Mental Health Services Administration. Center for Substance Abuse Treatment, s. 83–84, seria: Treatment Improvement Protocol.

[110] Joshua A.J.A. Lile Joshua A.J.A., Michael A.M.A. Nader Michael A.M.A., The Abuse Liability and Therapeutic Potential of Drugs Evaluated for Cocaine Addiction as Predicted by Animal Models, „Current Neuropharmacology”, 1 (1), s. 21–46, DOI: 10.2174/1570159033360566 [dostęp 2022-10-24] (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[a]

[8]

[9]

[b]

[10]

[c]

[d]

[e]

[f]

[12]

[g]

[h]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[11]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

[30]

[31]

[32]

[33]

[34]

[35]

[36]

[37]

[38]

[39]

[40]

[41]

[42]

[43]

[44]

[45]

[46]

[47]

[48]

[49]

[50]

[51]

[52]

[53]

[54]

[55]

[56]

[57]

[58]

[59]

[60]

[61]

[62]

[63]

[64]

[65]

[66]

[67]

[68]

[69]

[70]

[71]

[72]

[73]

[74]

[75]

[76]

[77]

[78]

[79]

[80]

[81]

[82]

[83]

[84]

[85]

[86]

[87]

[88]

[89]

[90]

[91]

[92]

[93]

@@ Linia 99: / Linia 99: @@
 === Zaburzenia depresyjne ===
-Bupropion należy do najczęściej przepisywanych leków przeciwdepresyjnych zarówno osobno, jak i w kombinacji do wspomagania niekompletnej odpowiedzi na lek pierwszego rzutu z grup [[inhibitor]]ów [[Wychwyt zwrotny|zwrotnego wychwytu]] [[serotonina|serotoniny]]{{u|NHK8}}. Jest efektywny w leczeniu [[zaburzenia depresyjne|depresji]]<ref name="pmid22015858">{{cytuj |autor = Moreira, R.; |tytuł = The efficacy and tolerability of bupropion in the treatment of major depressive disorder |czasopismo = Clin Drug Investig |wolumin = 31 |s = 5–17 |data = 2011 |pmid = 22015858 |doi = 10.2165/1159616-S0-000000000-00000}}</ref>, ale tylko tych odmian, które reagują na stymulowanie [[noradrenalina|noradrenaliny]]/[[dopamina|dopaminy]]{{refn|grupa=uwaga|nazwa=NHK6| {{ang.|because bupropion is a selective norepinephrine and dopamine reuptake inhibitor with no serotonergic activity}}{{odn|Stahl|Pradko|Haight|Modell|2004}}.}}, jako że bupropion jest selektywnym inhibitorem zwrotnego wychwytu noradrenaliny i (w mniejszym stopniu) dopaminy (NDRI; ''{{j|en|norepinephrine-dopamine reuptake inhibitor}}''){{u|NHK1}} (analogicznie, jak [[Selektywne inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny|SSRI]] – serotoniny). Jako NDRI, jest efektywny tam, gdzie podstawą zaburzeń jest nieodpowiedni poziom noradrenaliny/dopaminy, analogicznie jak SSRI czy [[Trójcykliczne leki przeciwdepresyjne|TLPD]]{{refn|grupa=uwaga|nazwa=NHK5| {{ang.|the efficacy of bupropion is comparable to that of other antidepressants, including the SSRIs and TCAs}}{{odn|Stahl|Pradko|Haight|Modell|2004}}.}} w odniesieniu do serotoniny, w tym [[escitalopram]] (ASRI), [[sertralina]] (SSRI), [[wenlafaksyna]] ([[Inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny i noradrenaliny|SNRI]]), [[fluoksetyna]] (SSRI), [[paroksetyna]] (SSRI)<ref name="Lancet2009">{{cytuj pismo |autor = Cipriani A, Furukawa TA, Salanti G, Geddes JR, Higgins JP, Churchill R, Watanabe N, Nakagawa A, Omori IM, McGuire H, Tansella M, Barbui C |tytuł = Comparative efficacy and acceptability of 12 new-generation antidepressants: a multiple-treatments meta-analysis |czasopismo = Lancet |wolumin = 373 |wydanie = 9665 |strony = 746–758 |data = 2009 |doi = 10.1016/S0140-6736(09)60046-5 |pmid = 19185342}}</ref>. Ponieważ bupropion jest jednym z NDRI, tj. bez serotoninergicznej aktywnosci{{u|NHK6}} w przeciwieństwie do leków przeciwdepresyjnych oddziałujących na serotoninę, bupropion nie powoduje dysfunkcji seksualnych{{u|NHK7}}<ref>{{otwarty dostęp}} {{cytuj pismo |autor = Clayton AH |tytuł = Antidepressant-Associated Sexual Dysfunction: A Potentially Avoidable Therapeutic Challenge |url = https://www.dovepress.com/getfile.php?fileID=7635 |czasopismo = Primary Psychiatry |wolumin = 10 |wydanie = 1 |strony = 55–61 |rok = 2003 |doi = 10.2147/DHPS.S7634 |pmid = 21701626 |pmc = 3108697}}</ref>. Terapia nim nie wiąże się również z sennością ani zwiększaniem się masy ciała, powodowanymi przez inne antydepresanty<ref name=Dhillon>{{cytuj pismo |autor = Dhillon S, Yang LP, Curran MP |tytuł = Bupropion: a review of its use in the management of major depressive disorder |czasopismo = Drugs |wolumin = 68 |wydanie = 5 |strony = 653–689 |rok = 2008 |pmid = 18370448 |doi = 10.2165/00003495-200868050-00011}}</ref> niestymulujące noradrenaliny.
+Bupropion należy do najczęściej przepisywanych leków przeciwdepresyjnych zarówno osobno, jak i w kombinacji do wspomagania niekompletnej odpowiedzi na lek pierwszego rzutu z grup [[inhibitor]]ów [[Wychwyt zwrotny|zwrotnego wychwytu]] [[serotonina|serotoniny]]{{u|NHK8}}. Jest efektywny w leczeniu [[zaburzenia depresyjne|depresji]]<ref name="pmid22015858">{{cytuj |autor = Moreira, R.; |tytuł = The efficacy and tolerability of bupropion in the treatment of major depressive disorder |czasopismo = Clin Drug Investig |wolumin = 31 |s = 5–17 |data = 2011 |pmid = 22015858 |doi = 10.2165/1159616-S0-000000000-00000| język = en | dostęp = z}}</ref>, ale tylko tych odmian, które reagują na stymulowanie [[noradrenalina|noradrenaliny]]/[[dopamina|dopaminy]]{{refn|grupa=uwaga|nazwa=NHK6| {{ang.|because bupropion is a selective norepinephrine and dopamine reuptake inhibitor with no serotonergic activity}}{{odn|Stahl|Pradko|Haight|Modell|2004}}.}}, jako że bupropion jest selektywnym inhibitorem zwrotnego wychwytu noradrenaliny i (w mniejszym stopniu) dopaminy (NDRI; ''{{j|en|norepinephrine-dopamine reuptake inhibitor}}''){{u|NHK1}} (analogicznie, jak [[Selektywne inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny|SSRI]] – serotoniny). Jako NDRI, jest efektywny tam, gdzie podstawą zaburzeń jest nieodpowiedni poziom noradrenaliny/dopaminy, analogicznie jak SSRI czy [[Trójcykliczne leki przeciwdepresyjne|TLPD]]{{refn|grupa=uwaga|nazwa=NHK5| {{ang.|the efficacy of bupropion is comparable to that of other antidepressants, including the SSRIs and TCAs}}{{odn|Stahl|Pradko|Haight|Modell|2004}}.}} w odniesieniu do serotoniny, w tym [[escitalopram]] (ASRI), [[sertralina]] (SSRI), [[wenlafaksyna]] ([[Inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny i noradrenaliny|SNRI]]), [[fluoksetyna]] (SSRI), [[paroksetyna]] (SSRI)<ref name="Lancet2009">{{cytuj | autor = Andrea Cipriani, Toshiaki A. Furukawa, Georgia Salanti, John R. Geddes, Julian Pt Higgins, Rachel Churchill, Norio Watanabe, Atsuo Nakagawa, Ichiro M. Omori, Hugh McGuire, Michele Tansella, Corrado Barbui | tytuł = Comparative efficacy and acceptability of 12 new-generation antidepressants: a multiple-treatments meta-analysis | czasopismo = Lancet (London, England) | data = 2009-02-28 | data dostępu = 2022-10-24 | wolumin = 373 | numer = 9665 | s = 746–758 | doi = 10.1016/S0140-6736(09)60046-5 | pmid = 19185342| język = en | dostęp = z}}</ref>. Ponieważ bupropion jest jednym z NDRI, tj. bez serotoninergicznej aktywnosci{{u|NHK6}} w przeciwieństwie do leków przeciwdepresyjnych oddziałujących na serotoninę, bupropion nie powoduje dysfunkcji seksualnych{{u|NHK7}}<ref>{{cytuj | autor = Agnes Higgins | tytuł = Antidepressant-associated sexual dysfunction: impact, effects, and treatment | czasopismo = Drug, Healthcare and Patient Safety | data = 2010-09 | data dostępu = 2022-10-24 | s = 141 | doi = 10.2147/DHPS.S7634 | pmid = 21701626 | pmc = PMC3108697 | język = en}}</ref>. Terapia nim nie wiąże się również z sennością ani zwiększaniem się masy ciała, powodowanymi przez inne antydepresanty<ref name=Dhillon>{{cytuj | autor = Sohita Dhillon, Lily P. H. Yang, Monique P. Curran | tytuł = Bupropion: a review of its use in the management of major depressive disorder | czasopismo = Drugs | data = 2008 | data dostępu = 2022-10-24 | wolumin = 68 | numer = 5 | s = 653–689 | doi = 10.2165/00003495-200868050-00011 | pmid = 18370448| język = en | dostęp = z}}</ref> niestymulujące noradrenaliny.
-Większość cierpiących na depresję skarży się także na [[bezsenność]], ale są również pacjenci cierpiący na senność i zmęczenie. W tej podgrupie udowodniono większą skuteczność bupropionu nad [[Selektywne inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny|selektywnymi inhibitorami zwrotnego wychwytu serotoniny]] (SSRI) w łagodzeniu tych objawów<ref name="pmid16848671">{{cytuj pismo |autor = Baldwin DS, Papakostas GI |tytuł = Symptoms of fatigue and sleepiness in major depressive disorder |czasopismo = J Clin Psychiatry |wolumin = 67 Suppl 6 |wydanie = Suppl 6 |strony = 9–15 |rok = 2006 |pmid = 16848671}}</ref>. Wydaje się, że SSRI mają niewielką przewagę nad bupropionem w leczeniu depresji przebiegającej z [[Niepokój (psychologia)|niepokojem]]<ref name="pmid18605812">{{cytuj pismo |autor = Papakostas GI, Stahl SM, Krishen A, Seifert CA, Tucker VL, Goodale EP, Fava M |tytuł = Efficacy of bupropion and the selective serotonin reuptake inhibitors in the treatment of major depressive disorder with high levels of anxiety (anxious depression): a pooled analysis of 10 studies |czasopismo = J Clin Psychiatry |wolumin = 69 |wydanie = 8 |strony = 1287–1292 |data = 2008 |pmid = 18605812 |doi = 10.4088/JCP.v69n0812}}</ref>, skoro bupropion stymuluje noradrenalinę wydzielaną zwykle razem z adrenaliną – hormonem strachu, walki i ucieczki.
+Większość cierpiących na depresję skarży się także na [[bezsenność]], ale są również pacjenci cierpiący na senność i zmęczenie. W tej podgrupie udowodniono większą skuteczność bupropionu nad [[Selektywne inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny|selektywnymi inhibitorami zwrotnego wychwytu serotoniny]] (SSRI) w łagodzeniu tych objawów<ref name="pmid16848671">{{cytuj | autor = David S. Baldwin, George I. Papakostas | tytuł = Symptoms of fatigue and sleepiness in major depressive disorder | czasopismo = The Journal of Clinical Psychiatry | data = 2006 | data dostępu = 2022-10-24 | wolumin = 67 |numer=suppl. 6 | s = 9–15 | pmid = 16848671|url=https://www.psychiatrist.com/wp-content/uploads/2021/02/18083_symptoms-fatigue-sleepiness-major-depressive-disorder.pdf| język = en | dostęp = o}}</ref>. Wydaje się, że SSRI mają niewielką przewagę nad bupropionem w leczeniu depresji przebiegającej z [[Niepokój (psychologia)|niepokojem]]<ref name="pmid18605812">{{cytuj | autor = George I. Papakostas, Stephen M. Stahl, Alok Krishen, Cheryl A. Seifert, Vivian L. Tucker, Elizabeth P. Goodale, Maurizio Fava | tytuł = Efficacy of bupropion and the selective serotonin reuptake inhibitors in the treatment of major depressive disorder with high levels of anxiety (anxious depression): a pooled analysis of 10 studies | czasopismo = The Journal of Clinical Psychiatry | data = 2008-08 | data dostępu = 2022-10-24 | wolumin = 69 | numer = 8 | s = 1287–1292 | doi = 10.4088/jcp.v69n0812 | pmid = 18605812| język = en | dostęp = z}}</ref>, skoro bupropion stymuluje noradrenalinę wydzielaną zwykle razem z adrenaliną – hormonem strachu, walki i ucieczki.
 Jak podają przeglądy, dodanie do SSRI stanowi popularną strategię terapii dla ludzi nie odpowiadających na sam SSRI, choć nie ma takiego oficjalnego wskazania{{odn|Zisook|Rush|Haight|Clines|2006}}. Dodanie bupropionu może skutkować poprawą u niektórych pacjentów z niecałkowitą odpowiedzią na leki przeciwdepresyjne pierwszego rzutu{{odn|Zisook|Rush|Haight|Clines|2006}}.
@@ Linia 108: / Linia 108: @@
 === Nikotynizm ===
-Bupropion stosuje się często także w celu wspomagania rzucania palenia. W tym przypadku ma on redukować głód nikotynowy i [[zespół abstynencyjny|objawy odstawienne]]<ref name="pmid17156479">{{otwarty dostęp}} {{cytuj pismo |autor = Wu P, Wilson K, Dimoulas P, Mills EJ |tytuł = Effectiveness of smoking cessation therapies: a systematic review and meta-analysis |url = http://bmcpublichealth.biomedcentral.com/track/pdf/10.1186/1471-2458-6-300 |czasopismo = BMC Public Health |wolumin = 6 |strony = 300 |rok = 2006 |pmid = 17156479 |pmc = 1764891 |doi = 10.1186/1471-2458-6-300}}</ref>. Typowa terapia bupropionem trwa od 7 do 12 tygodni, przy czym pacjent zaprzestaje używania tytoniu w czasie około 10 dni. Bupropion mniej więcej podwaja szanse na rzucenie palenia po 3 miesiącach. Po roku od leczenia prawdopodobieństwo niepalenia było w grupie stosującej ten specyfik 1,5 raza wyższe niż w grupie używającej [[placebo]]<ref name=pmid17156479 />.
+Bupropion stosuje się często także w celu wspomagania rzucania palenia. W tym przypadku ma on redukować głód nikotynowy i [[zespół abstynencyjny|objawy odstawienne]]<ref name="pmid17156479">{{cytuj | autor = Ping Wu, Kumanan Wilson, Popey Dimoulas, Edward J Mills | tytuł = Effectiveness of smoking cessation therapies: a systematic review and meta-analysis | czasopismo = BMC Public Health | data = 2006-12 | data dostępu = 2022-10-24 | wolumin = 6 | numer = 1 | s = 300 | doi = 10.1186/1471-2458-6-300 | pmid = 17156479 | pmc = PMC1764891 | język = en}}</ref>. Typowa terapia bupropionem trwa od 7 do 12 tygodni, przy czym pacjent zaprzestaje używania tytoniu w czasie około 10 dni. Bupropion mniej więcej podwaja szanse na rzucenie palenia po 3 miesiącach. Po roku od leczenia prawdopodobieństwo niepalenia było w grupie stosującej ten specyfik 1,5 raza wyższe niż w grupie używającej [[placebo]]<ref name=pmid17156479 />.
 Istnieją jasne dowody na efektywność bupropionu w redukcji głodu nikotynowego. Nie wyjaśniono, czy jest skuteczniejszy od innych sposobów terapii, jako że odbyła się ograniczona ilość badań. Dostępne informacje wskazują, że lek ma porównywalne działanie z [[nikotynowa terapia zastępcza|nikotynową terapią zastępczą]], działając nieco gorzej od [[wareniklina|warenikliny]]<ref name=pmid17156479 />.
@@ Linia 115: / Linia 115: @@
 === Depresja sezonowa ===
-Amerykańska [[Agencja Żywności i Leków|FDA]] zaakceptowała stosowanie bupropionu w prewencji [[Choroba afektywna sezonowa|depresji sezonowej]]<ref name="pmid17328102">{{cytuj pismo |autor = |tytuł = First drug for seasonal depression |czasopismo = FDA Consum |wolumin = 40 |wydanie = 5 |strony = 7 |rok = 2006 |pmid = 17328102}}</ref> w 2006, który pozostaje jedynym skutecznym lekarstwem przeciw depresji sezonowej{{u|NHK3}}.
+Amerykańska [[Agencja Żywności i Leków|FDA]] zaakceptowała stosowanie bupropionu w prewencji [[Choroba afektywna sezonowa|depresji sezonowej]]<ref name="pmid17328102">{{cytuj | tytuł = First drug for seasonal depression | czasopismo = FDA consumer | data = 2006-09 | data dostępu = 2022-10-24 | wolumin = 40 | numer = 5 | s = 7 | pmid = 17328102|url=https://quackwatch.org/wp-content/uploads/sites/33/quackwatch/casewatch/fda/fda_consumer/2006-september-october.pdf| język = en | dostęp = o}}</ref> w 2006, który pozostaje jedynym skutecznym lekarstwem przeciw depresji sezonowej{{u|NHK3}}.
 === ADHD ===
-Bupropion został oficjalnie zatwierdzony od 2004 do leczenia ADHD przez [[Agencja Żywności i Leków|FDA]] i jest skuteczny w leczeniu odmiany [[ADHD]]{{u|NHK2}}<ref name="Effects">{{cytuj pismo |autor = Kornfield R, Watson S, Higashi A, Dusetzina S, Conti R, Garfield R, Dorsey ER, Huskamp HA, Alexander GC |tytuł = Impact of FDA Advisories on Pharmacologic Treatment of Attention Deficit Hyperactivity Disorder |czasopismo = Psychiatric Services |wolumin = 64 |wydanie = 4 |data = 2013 |doi = 10.1176/appi.ps.201200147}}</ref> bazującej raczej na niedoborze noradrenaliny niż dopaminy, jako selektywny inhibitor zwrotnego wychwytu (tj. stymulant) [[noradrenalina|noradrenaliny]] i – w mniejszym stopniu – [[dopamina|dopaminy]] (NDRI; {{lang|en}} ''norepinephrine-dopamine reuptake inhibitor''){{u|NHK1}}, zarówno u dzieci, jak i dorosłych<ref name="pmid9554326">{{cytuj pismo |autor = Cantwell DP |tytuł = ADHD through the life span: the role of bupropion in treatment |czasopismo = J Clin Psychiatry |wolumin = 59 Suppl 4 |wydanie = |strony = 92–94 |rok = 1998 |pmid = 9554326}}</ref>. W ocenie nauczycieli agresja i nadaktywność dzieci przyjmujących bupropion uległy znacznemu zmniejszeniu w porównaniu z grupą przyjmującą [[placebo]], natomiast w ocenie rodziców i klinicystów nie było różnicy<ref name="pmid9554326" />. Wytyczne leczenia ADHD z 2007 wydane przez American Academy of Child and Adolescent Psychiatry radzą klinicystom rekomendować próbę z terapią behawioralną przed przejściem na leki drugiego rzutu<ref name="pmid17581453">{{cytuj pismo |autor = Pliszka S |tytuł = Practice parameter for the assessment and treatment of children and adolescents with attention-deficit/hyperactivity disorder |czasopismo = J Am Acad Child Adolesc Psychiatry |wolumin = 46 |wydanie = 7 |strony = 894–921 |data = 2007 |pmid = 17581453 |doi = 10.1097/chi.0b013e318054e724}}</ref>. Podobnie wytyczne Texas Department of State Health Services rekomendują rozważenie bupropionu po wypróbowaniu [[atomoksetyna|atomoksetyny]]<ref name="pmid16721314">{{cytuj pismo |autor = Pliszka SR, Crismon ML, Hughes CW, Corners CK, Emslie GJ, Jensen PS, McCracken JT, Swanson JM, Lopez M |tytuł = The Texas Children’s Medication Algorithm Project: revision of the algorithm for pharmacotherapy of attention-deficit/hyperactivity disorder |czasopismo = J Am Acad Child Adolesc Psychiatry |wolumin = 45 |wydanie = 6 |strony = 642–657 |data = 2006 |pmid = 16721314 |doi = 10.1097/01.chi.0000215326.51175.eb}}</ref>, która również stymuluje [[noradrenalina|noradrenalinę]].
+Bupropion został oficjalnie zatwierdzony od 2004 do leczenia ADHD przez [[Agencja Żywności i Leków|FDA]] i jest skuteczny w leczeniu odmiany [[ADHD]]{{u|NHK2}}<ref name="Effects">{{cytuj | autor = Rachel Kornfield, Sydeaka Watson, Ashley S. Higashi, Rena M. Conti, Stacie B. Dusetzina, Craig F. Garfield, E. Ray Dorsey, Haiden A. Huskamp, G. Caleb Alexander | tytuł = Effects of FDA Advisories on the Pharmacologic Treatment of ADHD, 2004–2008 | czasopismo = Psychiatric Services | data = 2013-04 | data dostępu = 2022-10-24 | wolumin = 64 | numer = 4 | s = 339–346 | doi = 10.1176/appi.ps.201200147 | pmid = 23318985 | pmc = PMC4023684 | język = en}}</ref> bazującej raczej na niedoborze noradrenaliny niż dopaminy, jako selektywny inhibitor zwrotnego wychwytu (tj. stymulant) [[noradrenalina|noradrenaliny]] i – w mniejszym stopniu – [[dopamina|dopaminy]] (NDRI; {{lang|en}} ''norepinephrine-dopamine reuptake inhibitor''){{u|NHK1}}, zarówno u dzieci, jak i dorosłych<ref name="pmid9554326">{{cytuj | autor = D. P. Cantwell | tytuł = ADHD through the life span: the role of bupropion in treatment | czasopismo = The Journal of Clinical Psychiatry | data = 1998 | data dostępu = 2022-10-24 | wolumin = 59 |numer=suppl. 4 | s = 92–94 | pmid = 9554326|url=https://www.psychiatrist.com/jcp/neurodevelopmental/adhd/adhd-through-life-span-role-bupropion-treatment/| język = en | dostęp = o}}</ref>. W ocenie nauczycieli agresja i nadaktywność dzieci przyjmujących bupropion uległy znacznemu zmniejszeniu w porównaniu z grupą przyjmującą [[placebo]], natomiast w ocenie rodziców i klinicystów nie było różnicy<ref name="pmid9554326" />. Wytyczne leczenia ADHD z 2007 wydane przez American Academy of Child and Adolescent Psychiatry radzą klinicystom rekomendować próbę z terapią behawioralną przed przejściem na leki drugiego rzutu<ref name="pmid17581453">{{cytuj | autor = Steven Pliszka, AACAP Work Group on Quality Issues | tytuł = Practice parameter for the assessment and treatment of children and adolescents with attention-deficit/hyperactivity disorder | czasopismo = Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry | data = 2007-07 | data dostępu = 2022-10-24 | wolumin = 46 | numer = 7 | s = 894–921 | doi = 10.1097/chi.0b013e318054e724 | pmid = 17581453| język = en | dostęp = z}}</ref>. Podobnie wytyczne Texas Department of State Health Services rekomendują rozważenie bupropionu po wypróbowaniu [[atomoksetyna|atomoksetyny]]<ref name="pmid16721314">{{cytuj | autor = Steven R. Pliszka, M. Lynn Crismon, Carroll W. Hughes, C. Keith Corners, Graham J. Emslie, Peter S. Jensen, James T. McCracken, James M. Swanson, Molly Lopez| tytuł = The Texas Children's Medication Algorithm Project: revision of the algorithm for pharmacotherapy of attention-deficit/hyperactivity disorder | czasopismo = Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry | data = 2006-06 | data dostępu = 2022-10-24 | wolumin = 45 | numer = 6 | s = 642–657 | doi = 10.1097/01.chi.0000215326.51175.eb | pmid = 16721314| język = en | dostęp = z}}</ref>, która również stymuluje [[noradrenalina|noradrenalinę]].
 === Dysfunkcje seksualne ===
-Bupropion należy do niewielu leków przeciwdepresyjnych niepowodujących dysfunkcji seksualnych{{u|NHK7}}<ref name="pmid19440080">{{cytuj pismo |autor = Serretti A, Chiesa A |tytuł = Treatment-emergent sexual dysfunction related to antidepressants: a meta-analysis |czasopismo = J Clin Psychopharmacol |wolumin = 29 |wydanie = 3 |strony = 259–266 |data = 2009 |pmid = 19440080 |doi = 10.1097/JCP.0b013e3181a5233f}}</ref>. Wachlarz badań pokazuje, że środek ten nie tylko wywołuje mniejsze związane ze sferą seksualną działania uboczne, niż inne antydepresanty, ale też pomaga złagodzić dysfunkcje seksualne<ref name="pmid15361919">{{otwarty dostęp}} {{cytuj pismo |autor = Stahl SM, Pradko JF, Haight BR, Modell JG, Rockett CB, Learned-Coughlin S |tytuł = A review of the neuropharmacology of bupropion, a dual norepinephrine and dopamine reuptake inhibitor |url = http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC514842/pdf/i1523-5998-6-4-159.pdf |czasopismo = Prim Care Companion J Clin Psychiatry |wolumin = 6 |wydanie = 4 |strony = 159–166 |rok = 2004 |pmid = 15361919 |pmc = 514842 |doi = 10.4088/PCC.v06n0403}}</ref>. W ocenie psychiatrów jest to lek, który należy wybrać w terapii wywołanych przez SSRI dysfunkcji seksualnych, choć takiego wskazania nie zarejestrowała amerykańska [[Agencja Żywności i Leków|FDA]]. Przeprowadzono także kilka badań sugerujących poprawę funkcji seksualnych pod wpływem bupropionu u kobiet niechorujących na depresję, cierpiących za to na [[Zespół obniżonego popędu seksualnego|hipolibidemię]]<ref name="Foley_2006">{{cytuj pismo |autor = Foley KF, DeSanty KP, Kast RE |tytuł = Bupropion: pharmacology and therapeutic applications |czasopismo = Expert Rev Neurother |wolumin = 6 |wydanie = 9 |strony = 1249–1265 |data = 2006 |pmid = 17009913 |doi = 10.1586/14737175.6.9.1249}}</ref>.
+Bupropion należy do niewielu leków przeciwdepresyjnych niepowodujących dysfunkcji seksualnych{{u|NHK7}}<ref name="pmid19440080">{{cytuj | autor = Alessandro Serretti, Alberto Chiesa | tytuł = Treatment-emergent sexual dysfunction related to antidepressants: a meta-analysis | czasopismo = Journal of Clinical Psychopharmacology | data = 2009-06 | data dostępu = 2022-10-24 | wolumin = 29 | numer = 3 | s = 259–266 | doi = 10.1097/JCP.0b013e3181a5233f | pmid = 19440080| język = en | dostęp = z}}</ref>. Wachlarz badań pokazuje, że środek ten nie tylko wywołuje mniejsze związane ze sferą seksualną działania uboczne, niż inne antydepresanty, ale też pomaga złagodzić dysfunkcje seksualne<ref name="pmid15361919">{{cytuj | autor = Stephen M. Stahl, James F. Pradko, Barbara R. Haight, Jack G. Modell, Carol B. Rockett, Susan Learned-Coughlin | tytuł = A Review of the Neuropharmacology of Bupropion, a Dual Norepinephrine and Dopamine Reuptake Inhibitor | czasopismo = The Primary Care Companion to The Journal of Clinical Psychiatry | data = 2004-08-13 | data dostępu = 2022-10-24 | wolumin = 06 | numer = 04 | s = 159–166 | doi = 10.4088/PCC.v06n0403 | pmid = 15361919 | pmc = PMC514842}}</ref>. W ocenie psychiatrów jest to lek, który należy wybrać w terapii wywołanych przez SSRI dysfunkcji seksualnych, choć takiego wskazania nie zarejestrowała amerykańska [[Agencja Żywności i Leków|FDA]]. Przeprowadzono także kilka badań sugerujących poprawę funkcji seksualnych pod wpływem bupropionu u kobiet niechorujących na depresję, cierpiących za to na [[Zespół obniżonego popędu seksualnego|hipolibidemię]]<ref name="Foley_2006">{{cytuj | autor = Kevin F. Foley, Kevin P. DeSanty, Richard E. Kast | tytuł = Bupropion: pharmacology and therapeutic applications | czasopismo = Expert Review of Neurotherapeutics | data = 2006-09 | data dostępu = 2022-10-24 | wolumin = 6 | numer = 9 | s = 1249–1265 | doi = 10.1586/14737175.6.9.1249 | pmid = 17009913| język = en | dostęp = z}}</ref>.
 === Otyłość ===
-Bupropion, stosowany w terapii [[otyłość|otyłości]] przez okres od 6 do 12 miesięcy, może skutkować spadkiem masy ciała 2,7&nbsp;kg większym niż placebo<ref name="pmid15809465" />. Wynik ten nie przedstawia większych różnic od uzyskiwanego w razie stosowania kilku innych, zarejestrowanych leków, wśród których wymienia się [[sibutramina|sibutraminę]], [[orlistat]] i [[amfepramon]]<ref name="pmid15809465">{{cytuj pismo |autor = Li Z, Maglione M, Tu W, Mojica W, Arterburn D, Shugarman LR, Hilton L, Suttorp M, Solomon V, Shekelle PG, Morton SC |tytuł = Meta-analysis: pharmacologic treatment of obesity |czasopismo = Ann. Intern. Med. |wolumin = 142 |wydanie = 7 |strony = 532–546 |data = 2005 |pmid = 15809465 |doi = 10.7326/0003-4819-142-7-200504050-00012}}</ref>.
+Bupropion, stosowany w terapii [[otyłość|otyłości]] przez okres od 6 do 12 miesięcy, może skutkować spadkiem masy ciała 2,7&nbsp;kg większym niż placebo<ref name="pmid15809465" />. Wynik ten nie przedstawia większych różnic od uzyskiwanego w razie stosowania kilku innych, zarejestrowanych leków, wśród których wymienia się [[sibutramina|sibutraminę]], [[orlistat]] i [[amfepramon]]<ref name="pmid15809465">{{cytuj | autor = Zhaoping Li, Margaret Maglione, Wenli Tu, Walter Mojica, David Arterburn, Lisa R. Shugarman, Lara Hilton, Marika Suttorp, Vanessa Solomon, Paul G. Shekelle, Sally C. Morton | tytuł = Meta-analysis: pharmacologic treatment of obesity | czasopismo = Annals of Internal Medicine | data = 2005-04-05 | data dostępu = 2022-10-24 | wolumin = 142 | numer = 7 | s = 532–546 | doi = 10.7326/0003-4819-142-7-200504050-00012 | pmid = 15809465| język = en | dostęp = o}}</ref>.
-Przebadano też połączenie z [[naltrekson]]em<ref name=Ryan2013 />. Wątpliwości wiążą się z tym, że bupropion zwiększa ciśnienie krwi i przyśpiesza akcję serca, dlatego też nie został dopuszczony do użycia w tym celu w Stanach Zjednoczonych<ref name=Ryan2013>{{cytuj pismo |autor = Ryan DH, Bray GA |tytuł = Pharmacologic treatment options for obesity: what is old is new again |czasopismo = Current hypertension reports |wolumin = 15 |wydanie = 3 |strony = 182–189 |data = 2013 |pmid = 23625271 |doi = 10.1007/s11906-013-0343-6}}</ref>.
+Przebadano też połączenie z [[naltrekson]]em<ref name=Ryan2013 />. Wątpliwości wiążą się z tym, że bupropion zwiększa ciśnienie krwi i przyśpiesza akcję serca, dlatego też nie został dopuszczony do użycia w tym celu w Stanach Zjednoczonych<ref name=Ryan2013>{{cytuj | autor = Donna H. Ryan, George A. Bray | tytuł = Pharmacologic treatment options for obesity: what is old is new again | czasopismo = Current Hypertension Reports | data = 2013-06 | data dostępu = 2022-10-24 | wolumin = 15 | numer = 3 | s = 182–189 | doi = 10.1007/s11906-013-0343-6 | pmid = 23625271| język = en | dostęp = z}}</ref>.
 === Inne zastosowania ===
-Zaistniała kontrowersja, czy użyteczne jest dodanie antydepresantu takiego jak bupropion do stabilizatora nastroju u pacjentów cierpiących na [[Zaburzenia afektywne dwubiegunowe|ChAD]]. Jednak obecny pogląd uznaje, że bupropion w takiej sytuacji nie wywołuje znacznej szkody i może czasami przynieść znaczne korzyści<ref name="pmid15337640">{{cytuj pismo |autor = Gijsman HJ, Geddes JR, Rendell JM, Nolen WA, Goodwin GM |tytuł = Antidepressants for bipolar depression: a systematic review of randomized, controlled trials |czasopismo = Am J Psychiatry |wolumin = 161 |wydanie = 9 |strony = 1537–1547 |data = 2004 |pmid = 15337640 |doi = 10.1176/appi.ajp.161.9.1537}}</ref><ref name="pmid17156158">{{cytuj pismo |autor = Yatham LN, Kennedy SH, O’Donovan C, Parikh SV, MacQueen G, McIntyre RS, Sharma V, Beaulieu S |tytuł = Canadian Network for Mood and Anxiety Treatments (CANMAT) guidelines for the management of patients with bipolar disorder: update 2007 |czasopismo = Bipolar Disord |wolumin = 8 |wydanie = 6 |strony = 721–739 |data = 2006 |pmid = 17156158 |doi = 10.1111/j.1399-5618.2006.00432.x |nazwisko2 = Guidelines Group}}</ref>.
+Zaistniała kontrowersja, czy użyteczne jest dodanie antydepresantu takiego jak bupropion do stabilizatora nastroju u pacjentów cierpiących na [[Zaburzenia afektywne dwubiegunowe|ChAD]]. Jednak obecny pogląd uznaje, że bupropion w takiej sytuacji nie wywołuje znacznej szkody i może czasami przynieść znaczne korzyści<ref name="pmid15337640">{{cytuj | autor = Harm J. Gijsman, John R. Geddes, Jennifer M. Rendell, Willem A. Nolen, Guy M. Goodwin | tytuł = Antidepressants for bipolar depression: a systematic review of randomized, controlled trials | czasopismo = The American Journal of Psychiatry | data = 2004-09 | data dostępu = 2022-10-24 | wolumin = 161 | numer = 9 | s = 1537–1547 | doi = 10.1176/appi.ajp.161.9.1537 | pmid = 15337640| język = en | dostęp = o}}</ref><ref name="pmid17156158">{{cytuj | autor = Lakshmi N. Yatham, Sidney H. Kennedy, Claire O'Donovan, Sagar V. Parikh, Glenda MacQueen, Roger S. McIntyre, Verinder Sharma, Serge Beaulieu, CANMAT Guidelines Group | tytuł = Canadian Network for Mood and Anxiety Treatments (CANMAT) guidelines for the management of patients with bipolar disorder: update 2007 | czasopismo = Bipolar Disorders | data = 2006-12 | data dostępu = 2022-10-24 | wolumin = 8 | numer = 6 | s = 721–739 | doi = 10.1111/j.1399-5618.2006.00432.x | pmid = 17156158| język = en | dostęp = o}}</ref>.
-Bupropion nie wykazuje efektywności w leczeniu uzależnienia od [[kokaina|kokainy]]. Istnieją słabe dowody na jego możliwą użyteczność w leczeniu uzależnienia od [[metamfetamina|metamfetaminy]]<ref name="Kampman_2008">{{otwarty dostęp}} {{cytuj pismo |autor = Kampman KM |tytuł = The search for medications to treat stimulant dependence |url = http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2797110/pdf/ascp-04-2-28.pdf |czasopismo = Addict Sci Clin Pract |wolumin = 4 |wydanie = 2 |strony = 28–35 |data = 2008 |pmid = 18497715 |pmc = 2797110 |doi = 10.1151/ascp084228}}</ref>.
+Bupropion nie wykazuje efektywności w leczeniu uzależnienia od [[kokaina|kokainy]]. Istnieją słabe dowody na jego możliwą użyteczność w leczeniu uzależnienia od [[metamfetamina|metamfetaminy]]<ref name="Kampman_2008">{{cytuj | autor = Kyle Kampman | tytuł = The Search for Medications to Treat Stimulant Dependence | czasopismo = Addiction Science & Clinical Practice | data = 2008-06 | data dostępu = 2022-10-24 | wolumin = 4 | numer = 2 | s = 28–35 | doi = 10.1151/ascp084228 | pmid = 18497715 | pmc = PMC2797110| język = en}}</ref>.
-Na podstawie badań, wedle których bupropion obniża poziom mediującego stan zapalny [[TNF-α]], czyniono sugestie, że może przydać się w leczeniu [[Nieswoiste zapalenia jelit|nieswoistych chorób zapalnych jelit]] bądź innych chorób autoimmunologicznych, jednak dostępnych jest bardzo mało danych klinicznych<ref name="pmid16984660">{{otwarty dostęp}} {{cytuj pismo |autor = Mikocka-Walus AA, Turnbull DA, Moulding NT, Wilson IG, Andrews JM, Holtmann GJ |tytuł = Antidepressants and inflammatory bowel disease: a systematic review |url = http://cpementalhealth.biomedcentral.com/track/pdf/10.1186/1745-0179-2-24 |czasopismo = Clin Pract Epidemiol Ment Health |wolumin = 2 |wydanie = |strony = 24 |rok = 2006 |pmid = 16984660 |pmc = 1599716 |doi = 10.1186/1745-0179-2-24}}</ref>.
+Na podstawie badań, wedle których bupropion obniża poziom mediującego stan zapalny [[TNF-α]], czyniono sugestie, że może przydać się w leczeniu [[Nieswoiste zapalenia jelit|nieswoistych chorób zapalnych jelit]] bądź innych chorób autoimmunologicznych, jednak dostępnych jest bardzo mało danych klinicznych<ref name="pmid16984660">{{cytuj | autor = Antonina A Mikocka-Walus, Deborah A Turnbull, Nicole T Moulding, Ian G Wilson, Jane M Andrews, Gerald J Holtmann | tytuł = [No title found] | czasopismo = Clinical Practice and Epidemiology in Mental Health | data = 2006 | data dostępu = 2022-10-24 | wolumin = 2 | numer = 1 | s = 24 | doi = 10.1186/1745-0179-2-24| język = en}}</ref>.
-Bupropion, jak inne antydepresanty z wyjątkiem [[duloksetyna|duloksetyny]]<ref name=FDA-Dulox>{{cytuj stronę |url = http://www.fda.gov/NewsEvents/Newsroom/PressAnnouncements/ucm232708.htm |tytuł = FDA clears Cymbalta to treat chronic musculoskeletal pain |opublikowany = Food and Drug Administration |data = 2010-11-04 |praca = FDA Press Announcements |cytat = The U.S. Food and Drug Administration&nbsp;... approved Cymbalta (duloxetine hydrochloride) to treat chronic musculoskeletal pain, including discomfort from osteoarthritis and chronic lower back pain. |data dostępu = 2013-08-19}}</ref>, nie łagodzi skutecznie przewlekłego bólu okolicy lędźwiowej<ref name="pmid18253994">{{cytuj pismo |autor = Urquhart DM, Hoving JL, Assendelft WW, Roland M, van Tulder MW |tytuł = Antidepressants for non-specific low back pain |czasopismo = Cochrane Database Syst Rev |wolumin = |wydanie = 1 |strony = CD001703 |rok = 2008 |pmid = 18253994 |doi = 10.1002/14651858.CD001703.pub3 |wydawca = Urquhart DM}}</ref>. Jednakże daje pewne nadzieje w leczeniu [[ból neuropatyczny|bólu neuropatycznego]]<ref name="pmid20185402">{{cytuj pismo |autor = Shah TH, Moradimehr A |tytuł = Bupropion for the treatment of neuropathic pain |czasopismo = Am J Hosp Palliat Care |wolumin = 27 |wydanie = 5 |strony = 333–336 |data = 2010 |pmid = 20185402 |doi = 10.1177/1049909110361229}}</ref>.
+Bupropion, jak inne antydepresanty z wyjątkiem [[duloksetyna|duloksetyny]]<ref name=FDA-Dulox>{{cytuj stronę |url = http://www.fda.gov/NewsEvents/Newsroom/PressAnnouncements/ucm232708.htm |tytuł = FDA clears Cymbalta to treat chronic musculoskeletal pain |opublikowany = Food and Drug Administration |data = 2010-11-04 |praca = FDA Press Announcements |cytat = The U.S. Food and Drug Administration&nbsp;... approved Cymbalta (duloxetine hydrochloride) to treat chronic musculoskeletal pain, including discomfort from osteoarthritis and chronic lower back pain. |data dostępu = 2013-08-19}}</ref>, nie łagodzi skutecznie przewlekłego bólu okolicy lędźwiowej<ref name="pmid18253994">{{cytuj | autor = D. M. Urquhart, J. L. Hoving, W. W. J. J. Assendelft, M. Roland, M. W. van Tulder | tytuł = Antidepressants for non-specific low back pain | czasopismo = Cochrane Database of Systematic Reviews | data = 2008-01-23 | data dostępu = 2022-10-24 | numer = 1 | s = CD001703 | doi = 10.1002/14651858.CD001703.pub3 | pmid = 18253994 | pmc = 7025781| język = en}}</ref>. Jednakże daje pewne nadzieje w leczeniu [[ból neuropatyczny|bólu neuropatycznego]]<ref name="pmid20185402">{{cytuj | autor = Tanmay H. Shah, Abdolali Moradimehr | tytuł = Bupropion for the treatment of neuropathic pain | czasopismo = The American Journal of Hospice & Palliative Care | data = 2010-08 | data dostępu = 2022-10-24 | wolumin = 27 | numer = 5 | s = 333–336 | doi = 10.1177/1049909110361229 | pmid = 20185402| język = en | dostęp = z}}</ref>.
 == Działania niepożądane ==
@@ Linia 148: / Linia 148: @@
 ; Rzadkie (0,01–0,1%): ortostatyczne spadki ciśnienia, [[wazodylatacja]], [[omdlenie]], [[hipotensja]], [[palpitacja|kołatanie serca]], [[halucynacje]], [[drażliwość]], wrogość, [[drgawki]], [[depersonalizacja]], [[parkinsonism]], [[dystonia]], [[ataksja]], zaburzenia koordynacji ruchów, skurcze mięśniowe, niezwykłe sny, [[zaburzenia pamięci]], [[parestezja|parestezje]], [[urojenia]], ideacja paranoidalna, agresja, zmęczenie, wahania stężenia [[glukoza|glukozy]] w osoczu, [[artralgia]], [[mialgia]], [[rumień wielopostaciowy]], [[Rumień wielopostaciowy|zespół Stevensa-Johnsona]], [[zatrzymanie moczu]], [[częstomocz]], podwyższenie poziomu enzymów wątrobowych, [[Żółtaczka (medycyna)|żółtaczka]], [[zapalenie wątroby]], złe samopoczucie, [[obrzęk naczyniowy]] (wskazuje na reakcję nadwrażliwości), [[duszność]] (wskazuje na reakcję nadwrażliwości), [[skurcz oskrzeli]] (wskazuje na reakcję nadwrażliwości), [[Anafilaksja|wstrząs anafilaktyczny]] (wskazuje na reakcję nadwrażliwości), stan przypominający chorobę osoczową
-Najważniejsze działanie niepożądane bupropionu stanowią drgawki padaczkowe. Ich wysoka częstość występowania odpowiada za czasowe wycofanie leku z rynku pomiędzy 1986 i 1989. Ryzyko drgawek wykazuje silną zależność od dawki, choć zależy też od preparatu. Postaci SR (o długotrwałym uwalnianiu) wiążą się z częstością drgawek 0,1% przy dawce dziennej mniejszej od 300&nbsp;mg, a 0,4% przy 300–400&nbsp;mg<ref name=Hales>{{cytuj książkę |autor = Hales E, Yudofsky JA |tytuł = The American Psychiatric Press Textbook of Psychiatry |miejsce = Washington, DC |wydawca = American Psychiatric Publishing, Inc. |rok = 2003}}</ref>. Postaci o szybkim uwalnianiu wiążą się z częstością występowania drgawek 0,4% przy dawkowaniu poniżej 450&nbsp;mg; rośnie ona do 5% przy dawce 450–600&nbsp;mg na dzień<ref name=Hales />. Dla porównania częstość występowania nieprowokowanych drgawek w populacji leży pomiędzy 0,07 i 0,09%, a ich ryzyko w przypadku innych leków przeciwdepresyjnych ogólnie zawiera się pomiędzy 0 a 0,6% przy rekomendowanych dawkach<ref name="pmid11888352">{{Cytuj |autor = Francesco Pisani, Giancarla Oteri, Cinzia Costa, Giorgio Di Raimondo, Raoul Di Perri |tytuł = Effects of psychotropic drugs on seizure threshold |czasopismo = Drug Safety |data = 2002 |wolumin = 25 |numer = 2 |s = 91–110 |doi = 10.2165/00002018-200225020-00004 |pmid = 11888352}}</ref>. Kliniczna depresja sama w sobie zwiększa ryzyko drgawek. Zasugerowano nawet, że małe do umiarkowanych dawki antydepresantów mogą nie zwiększać w ogóle tego ryzyka<ref name="pmid17223086">{{Cytuj |autor = Kenneth Alper, Kelly A. Schwartz, Russell L. Kolts, Arif Khan |tytuł = Seizure incidence in psychopharmacological clinical trials: an analysis of Food and Drug Administration (FDA) summary basis of approval reports |czasopismo = Biological Psychiatry |data = 2007 |wolumin = 62 |numer = 4 |s = 345–354 |doi = 10.1016/j.biopsych.2006.09.023 |pmid = 17223086}}</ref>. Jednak to same badanie wykaząło, że bupropion i [[klomipramina]] stanowią wyjątek i wiążą się ze zwiększonym ryzykiem drgawek<ref name="pmid17223086" />.
+Najważniejsze działanie niepożądane bupropionu stanowią drgawki padaczkowe. Ich wysoka częstość występowania odpowiada za czasowe wycofanie leku z rynku pomiędzy 1986 i 1989. Ryzyko drgawek wykazuje silną zależność od dawki, choć zależy też od preparatu. Postaci SR (o długotrwałym uwalnianiu) wiążą się z częstością drgawek 0,1% przy dawce dziennej mniejszej od 300&nbsp;mg, a 0,4% przy 300–400&nbsp;mg<ref name=Hales>{{cytuj książkę |autor = Hales E, Yudofsky JA |tytuł = The American Psychiatric Press Textbook of Psychiatry |miejsce = Washington, DC |wydawca = American Psychiatric Publishing, Inc. |rok = 2003}}</ref>. Postaci o szybkim uwalnianiu wiążą się z częstością występowania drgawek 0,4% przy dawkowaniu poniżej 450&nbsp;mg; rośnie ona do 5% przy dawce 450–600&nbsp;mg na dzień<ref name=Hales />. Dla porównania częstość występowania nieprowokowanych drgawek w populacji leży pomiędzy 0,07 i 0,09%, a ich ryzyko w przypadku innych leków przeciwdepresyjnych ogólnie zawiera się pomiędzy 0 a 0,6% przy rekomendowanych dawkach<ref name="pmid11888352">{{Cytuj |autor = Francesco Pisani, Giancarla Oteri, Cinzia Costa, Giorgio Di Raimondo, Raoul Di Perri |tytuł = Effects of psychotropic drugs on seizure threshold |czasopismo = Drug Safety |data = 2002 |wolumin = 25 |numer = 2 |s = 91–110 |doi = 10.2165/00002018-200225020-00004 |pmid = 11888352| język = en | dostęp = z}}</ref>. Kliniczna depresja sama w sobie zwiększa ryzyko drgawek. Zasugerowano nawet, że małe do umiarkowanych dawki antydepresantów mogą nie zwiększać w ogóle tego ryzyka<ref name="pmid17223086">{{Cytuj |autor = Kenneth Alper, Kelly A. Schwartz, Russell L. Kolts, Arif Khan |tytuł = Seizure incidence in psychopharmacological clinical trials: an analysis of Food and Drug Administration (FDA) summary basis of approval reports |czasopismo = Biological Psychiatry |data = 2007 |wolumin = 62 |numer = 4 |s = 345–354 |doi = 10.1016/j.biopsych.2006.09.023 |pmid = 17223086| język = en | dostęp = z}}</ref>. Jednak to same badanie wykaząło, że bupropion i [[klomipramina]] stanowią wyjątek i wiążą się ze zwiększonym ryzykiem drgawek<ref name="pmid17223086" />.
-Zgodnie z ulotką u niektórych pacjentów obserwowano, niekiedy ciężkie, [[Nadciśnienie tętnicze|nadciśnienie]], zarówno u tych, u którzy chorowali wcześniej na nadciśnienie, jak i u tych, u których go nie obserwowano. Częstość tego działania niepożądanego wynosi poniżej 1% i nie jest znacznie wyższe, niż w przypadku placebo<ref name="WellbutrinPI" />. Przegląd dostępnych danych wydany w 2008 wskazał, że bupropion jest bezpieczny w użyciu u pacjentów z różnymi schorzeniami serca<ref>{{Cytuj |autor = D. Taylor |tytuł = Antidepressant drugs and cardiovascular pathology: a clinical overview of effectiveness and safety |czasopismo = Acta Psychiatrica Scandinavica |data = 2008 |wolumin = 118 |numer = 6 |s = 434–442 |doi = 10.1111/j.1600-0447.2008.01260.x |pmid = 18785947}}</ref>.
+Zgodnie z ulotką u niektórych pacjentów obserwowano, niekiedy ciężkie, [[Nadciśnienie tętnicze|nadciśnienie]], zarówno u tych, u którzy chorowali wcześniej na nadciśnienie, jak i u tych, u których go nie obserwowano. Częstość tego działania niepożądanego wynosi poniżej 1% i nie jest znacznie wyższe, niż w przypadku placebo<ref name="WellbutrinPI" />. Przegląd dostępnych danych wydany w 2008 wskazał, że bupropion jest bezpieczny w użyciu u pacjentów z różnymi schorzeniami serca<ref>{{Cytuj |autor = D. Taylor |tytuł = Antidepressant drugs and cardiovascular pathology: a clinical overview of effectiveness and safety |czasopismo = Acta Psychiatrica Scandinavica |data = 2008 |wolumin = 118 |numer = 6 |s = 434–442 |doi = 10.1111/j.1600-0447.2008.01260.x |pmid = 18785947| język = en | dostęp = o}}</ref>.
 W UK ponad 7600 doniesień o podejrzewanych efektach ubocznych zebranych zostało w pierwszych dwóch latach po wprowadzeniu bupropionu za zgodą [[Medicines and Healthcare Products Regulatory Agency]] jako część [[Yellow Card Scheme]], monitorującego efekty uboczne. Szacunkowo 540 tys. osób leczyło się w tym czasie bupropionem, odstawiając palenie. MHRA otrzymała 60 doniesień o „''podejrzeniu'' (podkreślenie MHRA) reakcji ubocznych na Zyban, które miały zejście śmiertelne”. Organizacja doszła do wniosku, że w większości przypadków stan pacjenta można wyjaśnić w alternatywny sposób<ref name=MHRA>{{cytuj |tytuł = Zyban (bupropion hydrochloride) – safety update |wydawca = [[Medicines and Healthcare products Regulatory Agency]] |data = 2002-07-24 |url = http://web.archive.org/web/20070928004349/http://www.mhra.gov.uk/home/idcplg?IdcService=GET_FILE&dID=2556&noSaveAs=0&Rendition=WEB}}</ref>. Pozostaje to w zgodzie z wynikami dużego, obejmującego 9300 osób badania bezpieczeństwa, które wykazało, że [[umieralność]] palaczy przyjmujących bupropion nie przewyższa naturalnej umieralności palaczy w tym samym wieku<ref name="Hubbard_2005">{{Cytuj |autor = R. Hubbard, S. Lewis, J. West, C. Smith, C. Godfrey |tytuł = Bupropion and the risk of sudden death: a self-controlled case-series analysis using The Health Improvement Network |czasopismo = Thorax |data = 2005 |wolumin = 60 |numer = 10 |s = 848–850 |doi = 10.1136/thx.2005.041798 |pmid = 16055620 |pmc = 1747199}}</ref>.
@@ Linia 157: / Linia 157: @@
 Myśli i zachowania samobójcze są rzadkie w badaniach klinicznych, jednakże FDA wymaga, by każdy lek przeciwdepresyjny (a więc i bupropion) miał zamieszczone na opakowaniu ostrzeżenie, że antydepresanty mogą zwiększać ryzyko samobójstwa u osób młodszych, niż 25 lat. Ostrzeżenie to opiera się o analizy statystyczne przeprowadzone przez FDA, które znalazły dwukrotny wzrost występowania [[myśli samobójcze|myśli]] i zachowań samobójczych u dzieci i młodzieży, natomiast półtorakrotny w grupie wiekowej 18–24 lata<ref name=FDA>{{cytuj stronę |url = http://www.fda.gov/ohrms/dockets/ac/06/slides/2006-4272s1-04-FDA.ppt |tytuł = Antidepressants and suicidality in adults: statistical evaluation. (Presentation at Psychopharmacologic Drugs Advisory Committee; 13 grudnia 2006) |autor = Levenson M, Holland C |opublikowany = [[Agencja Żywności i Leków]] |data dostępu = 2007-05-13}}</ref>. W tej metaanalizie FDA objęła wyniki 295 badań klinicznych 11 antydepresantów, aby uzyskać wyniki istotne statystycznie. Rozważany sam jeden, bupropion nie wykazywał istotnej statystycznie różnicy od placebo<ref name=FDA />.
-Zachowania samobójcze stanowią mniejsze zagrożenie, jeśli bupropion stosuje się w związku z rzucaniem palenia. Zgodnie z przeglądem [[Cochrane (organizacja)|Cochrane Database]] z 2007 dotyczącym stosowania bupropionu z uwagi na rzucanie palenia w Wielkiej Brytanii na milion przepisanych kuracji przypadają 4 samobójstwa, natomiast myśli samobójcze raz na 10000. Przegląd podaje wniosek, że choć odnotowano samobójstwa i zgony podczas terapii bupropionem, brakuje wystarczających dowodów, by sugerować, że to bupropion je spowodował<ref name="pmid17253443">{{Cytuj |autor = J. R. Hughes, L. F. Stead, T. Lancaster |tytuł = Antidepressants for smoking cessation |czasopismo = The Cochrane Database of Systematic Reviews |data = 2007-01-24 |numer = 1 |s = art. nr CD000031 |doi = 10.1002/14651858.CD000031.pub3 |pmid = 17253443}}</ref>.
+Zachowania samobójcze stanowią mniejsze zagrożenie, jeśli bupropion stosuje się w związku z rzucaniem palenia. Zgodnie z przeglądem [[Cochrane (organizacja)|Cochrane Database]] z 2007 dotyczącym stosowania bupropionu z uwagi na rzucanie palenia w Wielkiej Brytanii na milion przepisanych kuracji przypadają 4 samobójstwa, natomiast myśli samobójcze raz na 10000. Przegląd podaje wniosek, że choć odnotowano samobójstwa i zgony podczas terapii bupropionem, brakuje wystarczających dowodów, by sugerować, że to bupropion je spowodował<ref name="pmid17253443">{{Cytuj |autor = J. R. Hughes, L. F. Stead, T. Lancaster |tytuł = Antidepressants for smoking cessation |czasopismo = The Cochrane Database of Systematic Reviews |data = 2007-01-24 |numer = 1 |s = art. nr CD000031 |doi = 10.1002/14651858.CD000031.pub3 |pmid = 17253443| język = en | dostęp = z}}</ref>. Z powodu braku wystarczających danych, w 2020 r. nadal nie udało się stwierdzić, czy istnieje związek stosowania bupropionu z próbami samobójczymi<ref name="pmid32319681">{{cytuj | autor = Seth Howes, Jamie Hartmann-Boyce, Jonathan Livingstone-Banks, Bosun Hong, Nicola Lindson | tytuł = Antidepressants for smoking cessation | czasopismo = Cochrane Database of Systematic Reviews | data = 2020-04-22 | data dostępu = 2022-10-24 | wolumin = 2021 | numer = 5 | doi = 10.1002/14651858.CD000031.pub5 | pmid = 32319681 | pmc = PMC7175455 | język = en}}</ref>.
 W 2009 FDA wydało ostrzeżenie, że przepisywanie bupropionu z powodu rzucania palenia wiąże się z niezwykłymi zmianami zachowania, pobudzeniem i wrogością. Niektórzy pacjenci, zgodnie z poglądem FDA, wpadli w depresję lub się ona u nich pogorszyła, miewali myśli samobójcze lub o umieraniu, a nawet popełnili próbę samobójczą<ref name=warning>{{Cytuj |tytuł = Public Health Advisory: FDA requires new boxed warnings for the smoking cessation drugs Chantix and Zyban |data = 2009-07-01 |url = http://web.archive.org/web/20140902133729/http://www.fda.gov/Drugs/DrugSafety/PostmarketDrugSafetyInformationforPatientsandProviders/DrugSafetyInformationforHeathcareProfessionals/PublicHealthAdvisories/ucm169988.htm |wydawca = [[Agencja Żywności i Leków]]}}</ref>. Informacja ta bazowała na przeglądzie produktów antytytoniowych, który znalazł 75 „samobójczych skutków ubocznych” stosowania bupropionu na przestrzeni 10 lat<ref>{{otwarty dostęp}} {{cytuj |tytuł = The smoking cessation aids varenicline (marketed as Chantix) and bupropion (marketed as Zyban and generics) suicidal ideation and behavior |czasopismo = Drug Safety Newsletter |wolumin = 2 |numer = 1 |s = 1–4 |data = 2009 |url = https://web.archive.org/web/20170211101131if_/http://www.fda.gov/downloads/Drugs/DrugSafety/DrugSafetyNewsletter/UCM107318.pdf}}</ref>.
-[[Psychoza]] wywołana bupropionem może rozwinąć się w wybranych populacjach pacjentów lub pogorszyć się, jeśli już uprzednio występował zespół psychotyczny<ref name="Buproprion-induced psychosis">{{Cytuj |autor = Sanjeev Kumar, Sreekant Kodela, Jonna G. Detweiler, Kye Y. Kim, Mark B. Detweiler |tytuł = Bupropion-induced psychosis: folklore or a fact? A systematic review of the literature |czasopismo = General Hospital Psychiatry |data = 2011 |wolumin = 33 |numer = 6 |s = 612–617 |doi = 10.1016/j.genhosppsych.2011.07.001 |pmid = 21872337}}</ref>. Objawy obejmują [[urojenia]], [[Halucynacje|omamy]], [[Zaburzenia urojeniowe|zespół paranoiczny]] i [[splątanie]]. W większości przypadków objawy te można złagodzić poprzez redukcję dawki, odstawienie leczenia bądź dołączenie leku przeciwpsychotycznego<ref name="WellbutrinPI" /><ref name="Buproprion-induced psychosis" /><ref name="pmid10588428">{{Cytuj |autor = W. T. Howard, J. K. Warnock |tytuł = Bupropion-induced psychosis |czasopismo = The American Journal of Psychiatry |data = 1999 |wolumin = 156 |numer = 12 |s = 2017–2018 |pmid = 10588428 |doi = 10.1111/j.1600-0447.2008.01260.x}}</ref>. Jednak dołączenie do leczenia psychozy [[Benzodiazepiny (leki)|benzodiazepiny]] zamiast leku przeciwpsychotycznego może stać się uznaną alternatywą zgodnie z modelem psychozy indukowanej [[amfetamina|amfetaminą]]<ref name="Acute psychotic disorders-bupropion">{{Cytuj |autor = T. Javelot, H. Javelot, A. Baratta, L. Weiner, M. Messaoudi |tytuł = Troubles psychotiques aigus liés au bupropion: revue de la littérature |czasopismo = L’Encephale |data = 2010 |wolumin = 36 |numer = 6 |s = 461–471 |doi = 10.1016/j.encep.2010.01.005 |pmid = 21130229 |język = fr}}</ref>. Objawy psychotyczne wiążą się z takimi czynnikami, jak wyższe dawki bupropionu, zaburzenia psychotyczne bądź [[Zaburzenia afektywne dwubiegunowe|choroba afektywna dwubiegunowa]] w wywiadzie, równoległe stosowanie innych leków, np. litu bądź benzodiazepin, starszy wiek, uzależnienie od substancji uzależniającej<ref name="Buproprion-induced psychosis" /><ref name="isbn1-58562-243-5">{{cytuj książkę |autor = Nemeroff CB, Schatzberg AF |tytuł = Essentials of clinical psychopharmacology |url = https://archive.org/details/essentialsofclin0000unse_z3o6 |wydawca = American Psychiatric Publishing |miejsce = Washington, D.C |rok = 2006 |strony = [https://archive.org/details/essentialsofclin0000unse_z3o6/page/146 146] |isbn = 1-58562-243-5}}</ref>.
+[[Psychoza]] wywołana bupropionem może rozwinąć się w wybranych populacjach pacjentów lub pogorszyć się, jeśli już uprzednio występował zespół psychotyczny<ref name="Buproprion-induced psychosis">{{Cytuj |autor = Sanjeev Kumar, Sreekant Kodela, Jonna G. Detweiler, Kye Y. Kim, Mark B. Detweiler |tytuł = Bupropion-induced psychosis: folklore or a fact? A systematic review of the literature |czasopismo = General Hospital Psychiatry |data = 2011 |wolumin = 33 |numer = 6 |s = 612–617 |doi = 10.1016/j.genhosppsych.2011.07.001 |pmid = 21872337| język = en | dostęp = z}}</ref>. Objawy obejmują [[urojenia]], [[Halucynacje|omamy]], [[Zaburzenia urojeniowe|zespół paranoiczny]] i [[splątanie]]. W większości przypadków objawy te można złagodzić poprzez redukcję dawki, odstawienie leczenia bądź dołączenie leku przeciwpsychotycznego<ref name="WellbutrinPI" /><ref name="Buproprion-induced psychosis" /><ref name="pmid10588428">{{Cytuj |autor = W. T. Howard, J. K. Warnock |tytuł = Bupropion-induced psychosis |czasopismo = The American Journal of Psychiatry |data = 1999 |wolumin = 156 |numer = 12 |s = 2017–2018 |pmid = 10588428 |doi = 10.1176/ajp.156.12.2017-a| język = en | dostęp = o}}</ref>. Jednak dołączenie do leczenia psychozy [[Benzodiazepiny (leki)|benzodiazepiny]] zamiast leku przeciwpsychotycznego może stać się uznaną alternatywą zgodnie z modelem psychozy indukowanej [[amfetamina|amfetaminą]]<ref name="Acute psychotic disorders-bupropion">{{Cytuj |autor = T. Javelot, H. Javelot, A. Baratta, L. Weiner, M. Messaoudi |tytuł = Troubles psychotiques aigus liés au bupropion: revue de la littérature |czasopismo = L’Encephale |data = 2010 |wolumin = 36 |numer = 6 |s = 461–471 |doi = 10.1016/j.encep.2010.01.005 |pmid = 21130229 |język = fr| dostęp = z}}</ref>. Objawy psychotyczne wiążą się z takimi czynnikami, jak wyższe dawki bupropionu, zaburzenia psychotyczne bądź [[Zaburzenia afektywne dwubiegunowe|choroba afektywna dwubiegunowa]] w wywiadzie, równoległe stosowanie innych leków, np. litu bądź benzodiazepin, starszy wiek, uzależnienie od substancji uzależniającej<ref name="Buproprion-induced psychosis" /><ref name="isbn1-58562-243-5">{{cytuj książkę |autor = Nemeroff CB, Schatzberg AF |tytuł = Essentials of clinical psychopharmacology |url = https://archive.org/details/essentialsofclin0000unse_z3o6 |wydawca = American Psychiatric Publishing |miejsce = Washington, D.C |rok = 2006 |strony = [https://archive.org/details/essentialsofclin0000unse_z3o6/page/146 146] |isbn = 1-58562-243-5}}</ref>.
 Zgodnie z kilkoma opisami przypadków nagłe odstawienie bupropionu może skutkować [[zespół odstawienny|zespołem odstawienia]]. Wyraża się on [[dystonia|dystonią]], [[drażliwość|drażliwością]], lękiem, [[mania|manią]], [[ból głowy|bólem głowy]] i innymi bólami<ref name="pmid15014751">{{Cytuj |autor = Timothy R. Berigan |tytuł = Bupropion-Associated Withdrawal Symptoms Revisited: A Case Report |czasopismo = Primary Care Companion to the Journal of Clinical Psychiatry |data = 2002 |wolumin = 4 |numer = 2 |s = 78–79 |pmid = 15014751 |pmc = PMC181231 |doi = 10.4088/PCC.v04n0208a}}</ref>. Informacja zamieszczona na ulotce rekomenduje zmniejszanie dawki po terapii bupropionem depresji sezonowej<ref name="WellbutrinPI" />; nie uważa jej jednak za konieczną, jeśli lek używano w celu zaprzestania palenia<ref>{{cytuj |data dostępu = 2010-01-06 |tytuł = Prescribing information – Zyban (bupropion hydrochloride) sustained-release tablets |url = http://us.gsk.com/products/assets/us_zyban.pdf |opublikowany = Glaxo Smith-Kline}}</ref>.
@@ Linia 169: / Linia 169: @@
 === Interakcje ===
-Bupropion ulega hydroksylacji do [[hydroksybupropion]]u przez izoenzym [[CYP2B6]], w związku z czym mogą zajść interakcje z innymi lekami metabolizowanymi przez ten sam izoenzym. Wymienia się wśród nich [[paroksetyna|paroksetynę]], [[sertralina|sertralinę]], [[fluoksetyna|fluoksetynę]], [[diazepam]], [[klopidogrel]] i [[orfenadryna|orfenadrynę]]. Przewidywanym wynikiem jest zwiększenie stężenia bupropionu, zmniejszenie zaś hydroksybupropionu. Efekt odwrotny (spadek poziomu bupropionu ze zwiększeniem hydroksybupropionu) oczekiwany byłby po przyjęciu induktorów CYP2B6, jak [[karbamazepina]], [[klotrimazol]], [[ryfampicyna]], [[rytanawir]], [[ziele dziurawca]], [[fenobarbital]], [[fenytoina]] i inne<ref name="pmid16368442">{{Cytuj |autor = James W. Jefferson, James F. Pradko, Keith T. Muir |tytuł = Bupropion for major depressive disorder: Pharmacokinetic and formulation considerations |czasopismo = Clinical Therapeutics |data = 2005 |wolumin = 27 |numer = 11 |s = 1685–1695 |doi = 10.1016/j.clinthera.2005.11.011 |pmid = 16368442}}</ref>. Odwrotnie, ponieważ bupropion sam ma właściwości inhibitora [[CYP2D6]] ([[stała dysocjacji|K<sub>i</sub>]]=21 μM)<ref name=EMC /><ref name=Dwoskin />, podobnie jak jego aktywny metabolit hydroksybupropion (K<sub>i</sub>=13,3 μM), może spowalniać usuwanie innych leków metabolizowanych przez ten enzym<ref name=EMC /><ref name=PREXATON /><ref name=DM /><ref name=ZYBAN /><ref name="pmid16368442" />.
+Bupropion ulega hydroksylacji do [[hydroksybupropion]]u przez izoenzym [[CYP2B6]], w związku z czym mogą zajść interakcje z innymi lekami metabolizowanymi przez ten sam izoenzym. Wymienia się wśród nich [[paroksetyna|paroksetynę]], [[sertralina|sertralinę]], [[fluoksetyna|fluoksetynę]], [[diazepam]], [[klopidogrel]] i [[orfenadryna|orfenadrynę]]. Przewidywanym wynikiem jest zwiększenie stężenia bupropionu, zmniejszenie zaś hydroksybupropionu. Efekt odwrotny (spadek poziomu bupropionu ze zwiększeniem hydroksybupropionu) oczekiwany byłby po przyjęciu induktorów CYP2B6, jak [[karbamazepina]], [[klotrimazol]], [[ryfampicyna]], [[rytanawir]], [[ziele dziurawca]], [[fenobarbital]], [[fenytoina]] i inne<ref name="pmid16368442">{{Cytuj |autor = James W. Jefferson, James F. Pradko, Keith T. Muir |tytuł = Bupropion for major depressive disorder: Pharmacokinetic and formulation considerations |czasopismo = Clinical Therapeutics |data = 2005 |wolumin = 27 |numer = 11 |s = 1685–1695 |doi = 10.1016/j.clinthera.2005.11.011 |pmid = 16368442| język = en | dostęp = z}}</ref>. Odwrotnie, ponieważ bupropion sam ma właściwości inhibitora [[CYP2D6]] ([[stała dysocjacji|K<sub>i</sub>]]=21 μM)<ref name=EMC /><ref name=Dwoskin />, podobnie jak jego aktywny metabolit hydroksybupropion (K<sub>i</sub>=13,3 μM), może spowalniać usuwanie innych leków metabolizowanych przez ten enzym<ref name=EMC /><ref name=PREXATON /><ref name=DM /><ref name=ZYBAN /><ref name="pmid16368442" />.
 Bupropion obniża [[próg drgawkowy]], w związku z czym może potencjalnie oddziaływać z innymi lekami wywołującymi ten efekt, jak [[teofilina]], [[steroidy]] i niektóre [[trójcykliczne leki przeciwdepresyjne|trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne]]<ref name="WellbutrinPI" />. Informacja na ulotce rekomenduje ograniczenie spożycia alkoholu, ponieważ w rzadkich przypadkach bupropion zmniejsza tolerancję alkoholu oraz ponieważ nadmierne spożycie alkoholu może obniżać próg drgawkowy<ref name="WellbutrinPI" />.
@@ Linia 176: / Linia 176: @@
 Bupropion uznaje się za umiarkowanie niebezpieczny przy przedawkowaniu<ref name=Maudsley>{{cytuj książkę |nazwisko = Taylor |imię = D |nazwisko2 = Carol |imię2 = P |nazwisko3 = Shitij |imię3 = K |tytuł = The Maudsley prescribing guidelines in psychiatry |rok = 2012 |wydawca = Wiley-Blackwell |miejsce = West Sussex |isbn = 978-0-470-97969-3}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Nicole White, Toby Litovitz, Cathleen Clancy |tytuł = Suicidal antidepressant overdoses: a comparative analysis by antidepressant type |czasopismo = Journal of Medical Toxicology |data = 2008 |wolumin = 4 |numer = 4 |s = 238–250 |doi = 10.1007/BF03161207 |pmid = 19031375 |pmc = 3550116}}</ref>.
-W większości połknięcia przez dzieci w celach poznawczych obejmują jedną albo dwie tabletki. Dzieci takie nie wykazują żadnych zauważalnych objawów<ref name="pmid20213217">{{Cytuj |autor = Michael C. Beuhler, Henry A. Spiller, Howell C. Sasser |tytuł = The outcome of unintentional pediatric bupropion ingestions: a NPDS database review |czasopismo = Journal of Medical Toxicology |data = 2010 |wolumin = 6 |numer = 1 |s = 4–8 |doi = 10.1007/s13181-010-0027-4 |pmid = 20213217 |pmc = 3550434}}</ref>. Drgawki częściej obserwuje się u nastolatków bądź dorosłych, ich częstość wzrasta dziesięciokrotnie przy dawkach dobowych 600&nbsp;mg<ref name="Johnston_1991">{{Cytuj |autor = J. A. Johnston, C. G. Lineberry, J. A. Ascher, J. Davidson, M. A. Khayrallah |tytuł = A 102-center prospective study of seizure in association with bupropion |czasopismo = The Journal of Clinical Psychiatry |data = 1991 |wolumin = 52 |numer = 11 |s = 450–456 |pmid = 1744061}}</ref>.
+W większości połknięcia przez dzieci w celach poznawczych obejmują jedną albo dwie tabletki. Dzieci takie nie wykazują żadnych zauważalnych objawów<ref name="pmid20213217">{{Cytuj |autor = Michael C. Beuhler, Henry A. Spiller, Howell C. Sasser |tytuł = The outcome of unintentional pediatric bupropion ingestions: a NPDS database review |czasopismo = Journal of Medical Toxicology |data = 2010 |wolumin = 6 |numer = 1 |s = 4–8 |doi = 10.1007/s13181-010-0027-4 |pmid = 20213217 |pmc = 3550434}}</ref>. Drgawki częściej obserwuje się u nastolatków bądź dorosłych, ich częstość wzrasta dziesięciokrotnie przy dawkach dobowych 600&nbsp;mg<ref name="Johnston_1991">{{Cytuj |autor = J. A. Johnston, C. G. Lineberry, J. A. Ascher, J. Davidson, M. A. Khayrallah |tytuł = A 102-center prospective study of seizure in association with bupropion |czasopismo = The Journal of Clinical Psychiatry |data = 1991 |wolumin = 52 |numer = 11 |s = 450–456 |pmid = 1744061| język = en| język = en | dostęp = z}}</ref>.
 Przedawkowanie bupropionu rzadko skutkuje zgonem, ale odnotowano już i takie przypadki. Obawy obejmują omamy i urojenia, wymioty, zachowania agresywne oraz drgawki<ref>{{Cytuj |autor = Henry A. Spiller, Edward Bottei, Linda Kalin |tytuł = Fatal bupropion overdose with post mortem blood concentrations |czasopismo = Forensic Science, Medicine, and Pathology |data = 2008 |wolumin = 4 |numer = 1 |s = 47–50 |doi = 10.1007/s12024-007-0030-5 |pmid = 19291469}}</ref>.
@@ Linia 182: / Linia 182: @@
 == Farmakologia ==
 [[Plik:Wellbutrin.jpg|thumb|150px|Opakowanie leku]]
-Jako że bupropion w organizmie szybko ulega przekształceniu do kilku metabolitów o różnej aktywności, jego działania nie można wyjaśnić bez odwołania się do jego metabolizmu. Odsetek miejsc wiążących [[transporter dopaminy|transporterów dopaminy]] (DAT) zajmowanych przez bupropion i jego metabolity w mózgu ludzkim oceniono z użyciem [[pozytonowa tomografia emisyjna|pozytonowej tomografii emisyjnej]] na w niezależnym badaniu na 6–22%<ref name="pmid12185406">{{cytuj pismo |autor = Meyer JH, Goulding VS, Wilson AA, Hussey D, Christensen BK, Houle S |tytuł = Bupropion occupancy of the dopamine transporter is low during clinical treatment |czasopismo = Psychopharmacology (Berl.) |wolumin = 163 |wydanie = 1 |strony = 102–105 |data = 2002 |pmid = 12185406 |doi = 10.1007/s00213-002-1166-3}}</ref>, natomiast na 12–35% w badaniach GlaxoSmithKline<ref name="Learned-Coughlin_2003">{{cytuj pismo |autor = Learned-Coughlin SM, Bergström M, Savitcheva I, Ascher J, Schmith VD, Långstrom B |tytuł = In vivo activity of bupropion at the human dopamine transporter as measured by positron emission tomography |czasopismo = Biol. Psychiatry |wolumin = 54 |wydanie = 8 |strony = 800–805 |data = 2003 |pmid = 14550679 |doi = 10.1016/S0006-3223(02)01834-6}}</ref>. Opierając się na analogiach z [[Selektywne inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny|SSRI]], dopiero zajęcie ponad 50% DAT byłoby konieczne, aby wpływ na wychwyt zwrotny [[dopamina|dopaminy]] można uznać za główny mechanizm działania leku. Dla porównania, zajęcie około 65% lub więcej miejsc wiążących DAT wywołałoby euforię i niosło ze sobą ryzyko uzależnienia<ref name="pmid11408518">{{otwarty dostęp}} {{cytuj pismo |autor = Howell LL, Wilcox KM |tytuł = The dopamine transporter and cocaine medication development: drug self-administration in nonhuman primates |url = http://jpet.aspetjournals.org/content/jpet/298/1/1.full.pdf |czasopismo = J. Pharmacol. Exp. Ther. |wolumin = 298 |wydanie = 1 |strony = 1–6 |data = 2001 |pmid = 11408518}}</ref>. Jednak obecne badania wskazują, że dopamina jest inaktywowana przez wychwyt zwrotny [[noradrenalina|noradrenaliny]] w [[kora czołowa|korze czołowej]], co może stanowić wyjaśnienie dodatkowych dopaminergicznych efektów leku<ref>{{cytuj książkę |tytuł = Bupropion |url = http://stahlonline.cambridge.org/prescribers_drug.jsf?page=0521683505c09_p53-58.html.therapeutics&name=Bupropion&title=Therapeutics |miejsce = Stahlonline.cambridge.org |wydawca = [[Cambridge University Press]] |data dostępu = 2010-04-27}}</ref>.
+Jako że bupropion w organizmie szybko ulega przekształceniu do kilku metabolitów o różnej aktywności, jego działania nie można wyjaśnić bez odwołania się do jego metabolizmu. Odsetek miejsc wiążących [[transporter dopaminy|transporterów dopaminy]] (DAT) zajmowanych przez bupropion i jego metabolity w mózgu ludzkim oceniono z użyciem [[pozytonowa tomografia emisyjna|pozytonowej tomografii emisyjnej]] na w niezależnym badaniu na 6–22%<ref name="pmid12185406">{{cytuj | autor = Jeffrey H. Meyer, Verdell S. Goulding, Alan A. Wilson, Doug Hussey, Bruce K. Christensen, Sylvain Houle | tytuł = Bupropion occupancy of the dopamine transporter is low during clinical treatment | czasopismo = Psychopharmacology | data = 2002-08 | data dostępu = 2022-10-24 | wolumin = 163 | numer = 1 | s = 102–105 | doi = 10.1007/s00213-002-1166-3 | pmid = 12185406| język = en | dostęp = z}}</ref>, natomiast na 12–35% w badaniach GlaxoSmithKline<ref name="Learned-Coughlin_2003">{{cytuj | autor = Susan M. Learned-Coughlin, Mats Bergström, Irina Savitcheva, John Ascher, Virginia D. Schmith, Bengt Långstrom | tytuł = In vivo activity of bupropion at the human dopamine transporter as measured by positron emission tomography | czasopismo = Biological Psychiatry | data = 2003-10-15 | data dostępu = 2022-10-24 | wolumin = 54 | numer = 8 | s = 800–805 | doi = 10.1016/s0006-3223(02)01834-6 | pmid = 14550679| język = en | dostęp = z}}</ref>. Opierając się na analogiach z [[Selektywne inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny|SSRI]], dopiero zajęcie ponad 50% DAT byłoby konieczne, aby wpływ na wychwyt zwrotny [[dopamina|dopaminy]] można uznać za główny mechanizm działania leku. Dla porównania, zajęcie około 65% lub więcej miejsc wiążących DAT wywołałoby euforię i niosło ze sobą ryzyko uzależnienia<ref name="pmid11408518">{{cytuj | autor = L. L. Howell, K. M. Wilcox | tytuł = The dopamine transporter and cocaine medication development: drug self-administration in nonhuman primates | czasopismo = The Journal of Pharmacology and Experimental Therapeutics | data = 2001-07 | data dostępu = 2022-10-24 | wolumin = 298 | numer = 1 | s = 1–6 | pmid = 11408518|url=https://jpet.aspetjournals.org/content/298/1/1| język = en | dostęp = z}}</ref>. Jednak obecne badania wskazują, że dopamina jest inaktywowana przez wychwyt zwrotny [[noradrenalina|noradrenaliny]] w [[kora czołowa|korze czołowej]], co może stanowić wyjaśnienie dodatkowych dopaminergicznych efektów leku<ref>{{cytuj książkę |tytuł = Bupropion |url = http://stahlonline.cambridge.org/prescribers_drug.jsf?page=0521683505c09_p53-58.html.therapeutics&name=Bupropion&title=Therapeutics |miejsce = Stahlonline.cambridge.org |wydawca = [[Cambridge University Press]] |data dostępu = 2010-04-27}}</ref>.
-Wykazano również działanie bupropionu jako niekompetycyjnego antagonisty [[receptory nikotynowe|receptorów nikotynowych]]<ref name="pmid19497387">{{cytuj pismo |autor = Arias HR |tytuł = Is the inhibition of nicotinic acetylcholine receptors by bupropion involved in its clinical actions? |czasopismo = Int. J. Biochem. Cell Biol. |wolumin = 41 |wydanie = 11 |strony = 2098–2108 |data = 2009 |pmid = 19497387 |doi = 10.1016/j.biocel.2009.05.015}}</ref>.
+Wykazano również działanie bupropionu jako niekompetycyjnego antagonisty [[receptory nikotynowe|receptorów nikotynowych]]<ref name="pmid19497387">{{cytuj | autor = Hugo R. Arias | tytuł = Is the inhibition of nicotinic acetylcholine receptors by bupropion involved in its clinical actions? | czasopismo = The International Journal of Biochemistry & Cell Biology | data = 2009-11 | data dostępu = 2022-10-24 | wolumin = 41 | numer = 11 | s = 2098–2108 | doi = 10.1016/j.biocel.2009.05.015 | pmid = 19497387| język = en | dostęp = z}}</ref>.
 Poza układem nerwowym sam lek i jego główny metabolit hydrobupropion działają w wątrobie jako silny inhibitor enzymu [[CYP2D6]], metabolizującego też sam bupropion, ale oprócz niego jeszcze wiele innych leków i innych substancji aktywnych biologicznie<ref name=Dwoskin />.
@@ Linia 195: / Linia 195: @@
 {| class="wikitable"
-|+ Farmakologia ludzka<ref name="Horst_Preskorn_1998">{{cytuj pismo |autor = Horst WD, Preskorn SH |tytuł = Mechanisms of action and clinical characteristics of three atypical antidepressants: venlafaxine, nefazodone, bupropion |czasopismo = J Affect Disord |wolumin = 51 |wydanie = 3 |strony = 237–254 |data = 1998 |pmid = 10333980 |doi = 10.1016/S0165-0327(98)00222-5}}</ref><ref name="pmid12109932">{{cytuj pismo |autor = Johnston AJ, Ascher J, Leadbetter R, Schmith VD, Patel DK, Durcan M, Bentley B |tytuł = Pharmacokinetic optimisation of sustained-release bupropion for smoking cessation |czasopismo = Drugs |wolumin = 62 Suppl 2 |strony = 11–24 |rok = 2002 |pmid = 12109932 |doi = 10.2165/00003495-200262002-00002}}</ref><ref name="pmid17167747">{{cytuj pismo |autor = Xu H, Loboz KK, Gross AS, McLachlan AJ |tytuł = Stereoselective analysis of hydroxybupropion and application to drug interaction studies |czasopismo = Chirality |wolumin = 19 |wydanie = 3 |strony = 163–170 |data = 2007 |pmid = 17167747 |doi = 10.1002/chir.20356}}</ref><ref name="pmid12909199">{{cytuj pismo |autor = Bondarev ML, Bondareva TS, Young R, Glennon RA |tytuł = Behavioral and biochemical investigations of bupropion metabolites |czasopismo = Eur. J. Pharmacol. |wolumin = 474 |wydanie = 1 |strony = 85–93 |data = 2003 |pmid = 12909199 |doi = 10.1016/S0014-2999(03)02010-7}}</ref><ref name="Damaj_2004">{{cytuj pismo |autor = Damaj MI, Carroll FI, Eaton JB, Navarro HA, Blough BE, Mirza S, Lukas RJ, Martin BR |tytuł = Enantioselective effects of hydroxy metabolites of bupropion on behavior and on function of monoamine transporters and nicotinic receptors |czasopismo = Mol. Pharmacol. |wolumin = 66 |wydanie = 3 |strony = 675–682 |data = 2004 |pmid = 15322260 |doi = 10.1124/mol.104.001313}}</ref>
+|+ Farmakologia ludzka<ref name="Horst_Preskorn_1998">{{cytuj | autor = W. D. Horst, S. H. Preskorn | tytuł = Mechanisms of action and clinical characteristics of three atypical antidepressants: venlafaxine, nefazodone, bupropion | czasopismo = Journal of Affective Disorders | data = 1998-12 | data dostępu = 2022-10-24 | wolumin = 51 | numer = 3 | s = 237–254 | doi = 10.1016/s0165-0327(98)00222-5 | pmid = 10333980| język = en | dostęp = z}}</ref><ref name="pmid12109932">{{cytuj | autor = Andrew J. Johnston, John Ascher, Robert Leadbetter, Virginia D. Schmith, Dipak K. Patel, Michael Durcan, Beth Bentley | tytuł = Pharmacokinetic optimisation of sustained-release bupropion for smoking cessation | czasopismo = Drugs | data = 2002 | data dostępu = 2022-10-24 | wolumin = 62 Suppl 2 | s = 11–24 | doi = 10.2165/00003495-200262002-00002 | pmid = 12109932| język = en | dostęp = z}}</ref><ref name="pmid17167747">{{cytuj | autor = Hongmei Xu, Katarzyna K. Loboz, Annette S. Gross, Andrew J. McLachlan | tytuł = Stereoselective analysis of hydroxybupropion and application to drug interaction studies | czasopismo = Chirality | data = 2007-03 | data dostępu = 2022-10-24 | wolumin = 19 | numer = 3 | s = 163–170 | doi = 10.1002/chir.20356 | pmid = 17167747| język = en | dostęp = z}}</ref><ref name="pmid12909199">{{cytuj | autor = Mikhail L. Bondarev, Tatiana S. Bondareva, Richard Young, Richard A. Glennon | tytuł = Behavioral and biochemical investigations of bupropion metabolites | czasopismo = European Journal of Pharmacology | data = 2003-08-01 | data dostępu = 2022-10-24 | wolumin = 474 | numer = 1 | s = 85–93 | doi = 10.1016/s0014-2999(03)02010-7 | pmid = 12909199| język = en | dostęp = z}}</ref><ref name="Damaj_2004">{{cytuj | autor = M. Imad Damaj, F. Ivy Carroll, J. Brek Eaton, Hernan A. Navarro, Bruce E. Blough, Sadiq Mirza, Ronald J. Lukas, Billy R. Martin | tytuł = Enantioselective effects of hydroxy metabolites of bupropion on behavior and on function of monoamine transporters and nicotinic receptors | czasopismo = Molecular Pharmacology | data = 2004-09 | data dostępu = 2022-10-24 | wolumin = 66 | numer = 3 | s = 675–682 | doi = 10.1124/mol.104.001313 | pmid = 15322260| język = en | dostęp = z}}</ref>
 |colspan="6"| Ekspozycja (stężenie po czasie; przyjęto ekspozycję na bupropion = 100%) i [[Biologiczny okres półtrwania|okres półtrwania]]
 |- style="text-align:center;"
@@ Linia 271: / Linia 271: @@
 Biologiczna aktywność bupropionu zależy w znacznym stopniu od jego aktywnych metabolitów, zwłaszcza zaś ''S'',''S''-hydroksybupropionu. GlaxoSmithKline wprowadziło ten związek jako odrębny lek pod nazwą [[radafaksyna]]<ref>{{cytuj stronę |url = http://www.biospace.com/news_story.aspx?StoryID=18222420&full=1 |tytuł = GlaxoSmithKline (GSK) Reviews Novel Therapeutics For CNS Disorders And Confirms Strong Pipeline Momentum |data = 2004-11-23 |opublikowany = PRNewswire |archiwum = https://web.archive.org/web/20170320155934/http://www.biospace.com/news_story.aspx?StoryID=18222420&full=1 |zarchiwizowano = 2017-03-20 |data dostępu = 2007-08-18}}</ref>, ale zaniechało tego w 2006 z powodu niesprzyjającego stosunku ryzyka do korzyści<ref>{{cytuj stronę |url = http://www.gsk.com/investors/reports/gsk_q22006/q22006.pdf |tytuł = Pipeline Update |autor = GlaxoSmithKline |data = 2006-07-26 |archiwum = https://web.archive.org/web/20120715090805/http://www.gsk.com/investors/reports/gsk_q22006/q22006.pdf |zarchiwizowano = 2012-07-15 |data dostępu = 2007-08-18}}</ref>.
-Bupropion jest przekształcany w hydroksybupropion przez [[CYP2B6]], [[Izoenzymy|izoenzym]] [[cytochrom P450|cytochromu P450]]. Alkohol powoduje wzrost aktywności CYP2B6 w wątrobie. Osoby z [[alkoholizm|uzależnieniem od alkoholu]] w wywiadzie szybciej metabolizują bupropion. Lek jest metabolizowany do treo-hydrobupropionu przez [[Dehydrogenaza 11β-hydroksysteroidowa typu 1|dehydrogenazę 11β-hydroksysteroidową typu 1]]<ref>{{cytuj pismo |autor = Meyer A, Vuorinen A, Zielinska AE, Strajhar P, Lavery GG, Schuster D, Odermatt A |tytuł = Formation of threohydrobupropion from bupropion is dependent on 11β-hydroxysteroid dehydrogenase 1 |czasopismo = Drug metabolism and disposition: the biological fate of chemicals |wolumin = 41 |wydanie = 9 |strony = 1671–1678 |data = 2013 |pmid = 23804523 |doi = 10.1124/dmd.113.052936}}</ref>. Szlak odpowiedzialny za powstawanie erytro-hydrobupropionu nie został rozpoznany.
+Bupropion jest przekształcany w hydroksybupropion przez [[CYP2B6]], [[Izoenzymy|izoenzym]] [[cytochrom P450|cytochromu P450]]. Alkohol powoduje wzrost aktywności CYP2B6 w wątrobie. Osoby z [[alkoholizm|uzależnieniem od alkoholu]] w wywiadzie szybciej metabolizują bupropion. Lek jest metabolizowany do treo-hydrobupropionu przez [[Dehydrogenaza 11β-hydroksysteroidowa typu 1|dehydrogenazę 11β-hydroksysteroidową typu 1]]<ref>{{cytuj | autor = Arne Meyer, Anna Vuorinen, Agnieszka E. Zielinska, Petra Strajhar, Gareth G. Lavery, Daniela Schuster, Alex Odermatt | tytuł = Formation of threohydrobupropion from bupropion is dependent on 11β-hydroxysteroid dehydrogenase 1 | czasopismo = Drug Metabolism and Disposition: The Biological Fate of Chemicals | data = 2013-09 | data dostępu = 2022-10-24 | wolumin = 41 | numer = 9 | s = 1671–1678 | doi = 10.1124/dmd.113.052936 | pmid = 23804523 | pmc = 3876805| język = en}}</ref>. Szlak odpowiedzialny za powstawanie erytro-hydrobupropionu nie został rozpoznany.
-Metabolizm bupropionu jest bardzo różny. Dawki efektywne otrzymywane przez osoby przyjmujące tą samą ilość leku mogą różnić się od siebie aż 5,5 raza, a czas połowicznego rozpadu wynosi od 3 do 16 godzin, podczas gdy w przypadku hydroksybupropionu aż 7,5 raza z czasem półtrwania od 12 do 38 godzin<ref name="pmid15083067">{{cytuj pismo |autor = Hesse LM, He P, Krishnaswamy S, Hao Q, Hogan K, von Moltke LL, Greenblatt DJ, Court MH |tytuł = Pharmacogenetic determinants of inter-individual variability in bupropion hydroxylation by cytochrome P450 2B6 in human liver microsomes |czasopismo = Pharmacogenetics |wolumin = 14 |wydanie = 4 |strony = 225–238 |data = 2004 |pmid = 15083067 |doi = 10.1097/00008571-200404000-00002}}</ref>. W oparciu o te dane niektórzy badacze doradzają monitorowanie poziomu bupropionu i hydroksybupropionu we krwi<ref name="pmid1813908">{{cytuj pismo |autor = Preskorn SH |tytuł = Should bupropion dosage be adjusted based upon therapeutic drug monitoring? |czasopismo = Psychopharmacol Bull |wolumin = 27 |wydanie = 4 |strony = 637–643 |rok = 1991 |pmid = 1813908}}</ref>.
+Metabolizm bupropionu jest bardzo różny. Dawki efektywne otrzymywane przez osoby przyjmujące tą samą ilość leku mogą różnić się od siebie aż 5,5 raza, a czas połowicznego rozpadu wynosi od 3 do 16 godzin, podczas gdy w przypadku hydroksybupropionu aż 7,5 raza z czasem półtrwania od 12 do 38 godzin<ref name="pmid15083067">{{cytuj | autor = Leah M. Hesse, Ping He, Soundararajan Krishnaswamy, Qin Hao, Kirk Hogan, Lisa L. von Moltke, David J. Greenblatt, Michael H. Court | tytuł = Pharmacogenetic determinants of interindividual variability in bupropion hydroxylation by cytochrome P450 2B6 in human liver microsomes | czasopismo = Pharmacogenetics | data = 2004-04 | data dostępu = 2022-10-24 | wolumin = 14 | numer = 4 | s = 225–238 | doi = 10.1097/00008571-200404000-00002 | pmid = 15083067| język = en | dostęp = z}}</ref>. W oparciu o te dane niektórzy badacze doradzają monitorowanie poziomu bupropionu i hydroksybupropionu we krwi<ref name="pmid1813908">{{cytuj | autor = S. H. Preskorn | tytuł = Should bupropion dosage be adjusted based upon therapeutic drug monitoring? | czasopismo = Psychopharmacology Bulletin | data = 1991 | data dostępu = 2022-10-24 | wolumin = 27 | numer = 4 | s = 637–643 | pmid = 1813908| język = en}}</ref>.
-Występują znaczne międzygatunkowe różnice w metabolizmie bupropionu. U człowieka przypomina on bardziej obserwowany u [[Kawia domowa|świnki morskiej]], niż u [[myszowate|myszowatych]]<ref name="pmid2877828">{{cytuj pismo |autor = Suckow RF, Smith TM, Perumal AS, Cooper TB |tytuł = Pharmacokinetics of bupropion and metabolites in plasma and brain of rats, mice, and guinea pigs |czasopismo = Drug Metab. Dispos. |wolumin = 14 |wydanie = 6 |strony = 692–697 |rok = 1986 |pmid = 2877828}}</ref>. W rzeczywistości hydroksybupropion, główny metabolit leku u człowieka, w ogóle nie występuje u szczurów<ref name="pmid3107223">{{cytuj pismo |autor = Welch RM, Lai AA, Schroeder DH |tytuł = Pharmacological significance of the species differences in bupropion metabolism |czasopismo = Xenobiotica |wolumin = 17 |wydanie = 3 |strony = 287–298 |data = 1987 |pmid = 3107223 |doi = 10.3109/00498258709043939}}</ref>.
+Występują znaczne międzygatunkowe różnice w metabolizmie bupropionu. U człowieka przypomina on bardziej obserwowany u [[Kawia domowa|świnki morskiej]], niż u [[myszowate|myszowatych]]<ref name="pmid2877828">{{cytuj | autor = R. F. Suckow, T. M. Smith, A. S. Perumal, T. B. Cooper | tytuł = Pharmacokinetics of bupropion and metabolites in plasma and brain of rats, mice, and guinea pigs | czasopismo = Drug Metabolism and Disposition: The Biological Fate of Chemicals | data = 1986-11 | data dostępu = 2022-10-24 | wolumin = 14 | numer = 6 | s = 692–697 | pmid = 2877828| język = en}}</ref>. W rzeczywistości hydroksybupropion, główny metabolit leku u człowieka, w ogóle nie występuje u szczurów<ref name="pmid3107223">{{cytuj | autor = R. M. Welch, A. A. Lai, D. H. Schroeder | tytuł = Pharmacological significance of the species differences in bupropion metabolism | czasopismo = Xenobiotica; the Fate of Foreign Compounds in Biological Systems | data = 1987-03 | data dostępu = 2022-10-24 | wolumin = 17 | numer = 3 | s = 287–298 | doi = 10.3109/00498258709043939 | pmid = 3107223| język = en | dostęp = z}}</ref>.
-Odnotowano przypadki fałszywie dodatnich testów na obecność [[amfetamina|amfetaminy]] w moczu u osób przyjmujących bupropion. Bardziej specyficzne badania potwierdzające wypadały negatywnie<ref name="pmid10999247">{{cytuj pismo |autor = Weintraub D, Linder MW |tytuł = Amphetamine positive toxicology screen secondary to bupropion |czasopismo = Depress Anxiety |wolumin = 12 |wydanie = 1 |strony = 53–54 |rok = 2000 |pmid = 10999247 |doi = 10.1002/1520-6394(2000)12:1&#60;53::AID-DA8&#62;3.0.CO;2-4}}</ref><ref name="pmid7768026">{{cytuj pismo |autor = Nixon AL, Long WH, Puopolo PR, Flood JG |tytuł = Bupropion metabolites produce false-positive urine amphetamine results |czasopismo = Clin. Chem. |wolumin = 41 |wydanie = 6 Pt 1 |strony = 955–956 |data = 1995 |pmid = 7768026}}</ref>.
+Odnotowano przypadki fałszywie dodatnich testów na obecność [[amfetamina|amfetaminy]] w moczu u osób przyjmujących bupropion. Bardziej specyficzne badania potwierdzające wypadały negatywnie<ref name="pmid10999247">{{cytuj | autor = D. Weintraub, M. W. Linder | tytuł = Amphetamine positive toxicology screen secondary to bupropion | czasopismo = Depression and Anxiety | data = 2000 | data dostępu = 2022-10-24 | wolumin = 12 | numer = 1 | s = 53–54 | doi = 10.1002/1520-6394(2000)12:1<53::AID-DA8>3.0.CO;2-4 | pmid = 10999247| język = en | dostęp = z}}</ref><ref name="pmid7768026">{{cytuj | autor = A. L. Nixon, W. H. Long, P. R. Puopolo, J. G. Flood | tytuł = Bupropion metabolites produce false-positive urine amphetamine results | czasopismo = Clinical Chemistry | data = 1995-06 | data dostępu = 2022-10-24 | wolumin = 41 | numer = 6 Pt 1 | s = 955–956 | pmid = 7768026|doi=10.1093/clinchem/41.6.955| język = en | dostęp = z}}</ref>.
 == Synteza ==
-Bupropion należy do [[Pochodne katynonu|pochodnych katynonu]]. Można go otrzymać w dwóch etapach z ''m''-chloro[[propiofenon]]u. Proces rozpoczyna [[Halogenowanie|bromowanie]] substratu, zachodzące w pozycji α względem [[Grupa karbonylowa|grupy karbonylowej]]. Reakcję prowadzi się w [[Dichlorometan|chlorku metylenu]] w temp. 0&nbsp;°C. Powstały α-bromoketon bez oczyszczania poddaje się [[substytucja nukleofilowa|substytucji nukleofilowej]] [[tert-butyloamina|''tert''-butyloaminą]]. Optymalnym rozpuszczalnikiem do tego etapu jest [[N-Metylopirolidon|''N''-metylopirolidon]], w którym reakcja kończy się w ciągu 10 min (w porównaniu z wieloma godzinami, gdy jako rozpuszczalnik używa się [[dimetyloformamid|DMF]]). Dzięki temu unika się degradacji produktu, który jest nietrwały w postaci wolnej aminy. Po przerobie surowy związek uzyskuje się jako roztwór w [[eter dietylowy|eterze]], który traktuje się stężonym [[kwas solny|kwasem solnym]], w wyniku czego następuje wydzielenie się chlorowodorku bupropionu w postaci białych kryształów. Wydajność całej procedury wynosi ok. 80%, a czas jej trwania w skali laboratoryjnej to ok. 2 h<ref name="United States Patent: 3819706" /><ref name=Perrine>{{cytuj pismo |autor = Perrine DM, Ross JT, Nervi SJ, Zimmerman RH |tytuł = A Short, One-Pot Synthesis of Bupropion (Zyban, Wellbutrin) |czasopismo = Journal of Chemical Education |wolumin = 77 |wydanie = 11 |strony = 1479 |rok = 2000 |doi = 10.1021/ed077p1479 |bibcode = 2000JChEd..77.1479P}}</ref>:
+Bupropion należy do [[Pochodne katynonu|pochodnych katynonu]]. Można go otrzymać w dwóch etapach z ''m''-chloro[[propiofenon]]u. Proces rozpoczyna [[Halogenowanie|bromowanie]] substratu, zachodzące w pozycji α względem [[Grupa karbonylowa|grupy karbonylowej]]. Reakcję prowadzi się w [[Dichlorometan|chlorku metylenu]] w temp. 0&nbsp;°C. Powstały α-bromoketon bez oczyszczania poddaje się [[substytucja nukleofilowa|substytucji nukleofilowej]] [[tert-butyloamina|''tert''-butyloaminą]]. Optymalnym rozpuszczalnikiem do tego etapu jest [[N-Metylopirolidon|''N''-metylopirolidon]], w którym reakcja kończy się w ciągu 10 min (w porównaniu z wieloma godzinami, gdy jako rozpuszczalnik używa się [[dimetyloformamid|DMF]]). Dzięki temu unika się degradacji produktu, który jest nietrwały w postaci wolnej aminy. Po przerobie surowy związek uzyskuje się jako roztwór w [[eter dietylowy|eterze]], który traktuje się stężonym [[kwas solny|kwasem solnym]], w wyniku czego następuje wydzielenie się chlorowodorku bupropionu w postaci białych kryształów. Wydajność całej procedury wynosi ok. 80%, a czas jej trwania w skali laboratoryjnej to ok. 2 h<ref name="United States Patent: 3819706" /><ref name=Perrine>{{cytuj | autor = Daniel M. Perrine, Jason T. Ross, Stephen J. Nervi, Richard H. Zimmerman | tytuł = A Short, One-Pot Synthesis of Bupropion (Zyban, Wellbutrin) | czasopismo = Journal of Chemical Education | data = 2000-11 | data dostępu = 2022-10-24 | wolumin = 77 | numer = 11 | s = 1479 | doi = 10.1021/ed077p1479 | język = en| dostęp = z}}</ref>:
 : [[Plik:Synthesis of bupropion.svg|center|600px|Synteza bupropionu: w pierwszym etapie bromowanie ketonu (3'-chloropropiofenonu) w pozycji α, następnie substytucja nukleofilowa ''tert''-butyloaminą (''t''-BuNH<sub>2</sub>) i przekształcenie produktu w chlorowodorek kwasem solnym]]
-W alternatywnej metodzie syntezy substratem jest związek typu [[acyloiny]] (α-hydroksyketonu), 1-(''m''-chlorofenylo)-1-hydroksypropan-2-on, który redukuje się do odpowiedniego diolu i utlenia regioselektywnie za pomocą [[kwas jodoksybenzoesowy|kwasu jodoksybenzoesowego]] (IBX) do izomerycznej acyloiny, 1-(''m''-chlorofenylo)-2-hydroksypropan-1-onu. Następnie grupę hydroksylową aktywuje się za pomocą [[bezwodnik trifluorometanosulfonowy|bezwodnika triflatowego]], Tf<sub>2</sub>O, i wymienia na grupę ''tert''-butyloaminową. Cały proces trwa ok. 45 h, a jego wydajność wynosi ok. 60%<ref name="Amarante">{{otwarty dostęp}} {{cytuj pismo |autor = Giovanni W. Amarante, Mayra Cavallaro, Fernando Coelho |tytuł = Hyphenating the curtius rearrangement with Morita-Baylis-Hillman adducts: synthesis of biologically active acyloins and vicinal aminoalcohols |url = http://www.scielo.br/pdf/jbchs/v22n8/v22n8a22.pdf |czasopismo = Journal of the Brazilian Chemical Society |wolumin = 22 |strony = 1568–1584 |rok = 2011 |doi = 10.1590/S0103-50532011000800022 |język = en}}</ref>.
+W alternatywnej metodzie syntezy substratem jest związek typu [[acyloiny]] (α-hydroksyketonu), 1-(''m''-chlorofenylo)-1-hydroksypropan-2-on, który redukuje się do odpowiedniego diolu i utlenia regioselektywnie za pomocą [[kwas jodoksybenzoesowy|kwasu jodoksybenzoesowego]] (IBX) do izomerycznej acyloiny, 1-(''m''-chlorofenylo)-2-hydroksypropan-1-onu. Następnie grupę hydroksylową aktywuje się za pomocą [[bezwodnik trifluorometanosulfonowy|bezwodnika triflatowego]], Tf<sub>2</sub>O, i wymienia na grupę ''tert''-butyloaminową. Cały proces trwa ok. 45 h, a jego wydajność wynosi ok. 60%<ref name="Amarante">{{cytuj | autor = Giovanni W. Amarante, Mayra Cavallaro, Fernando Coelho | tytuł = Hyphenating the curtius rearrangement with Morita-Baylis-Hillman adducts: synthesis of biologically active acyloins and vicinal aminoalcohols | czasopismo = Journal of the Brazilian Chemical Society | data = 2011-08 | data dostępu = 2022-10-24 | wolumin = 22 | numer = 8 | s = 1568–1584 | doi = 10.1590/S0103-50532011000800022 | język = en | dostęp = o}}</ref>.
 == Historia ==
@@ Linia 291: / Linia 291: @@
 Bupropion wynaleziony został przez Narimana Mehtę z Burroughs Wellcome (obecnie [[GlaxoSmithKline]]) w 1969, w Stanach Zjednoczonych opatentowano go w 1974<ref name="United States Patent: 3819706">{{cytuj stronę |url = http://patft.uspto.gov/netacgi/nph-Parser?Sect1=PTO1&Sect2=HITOFF&d=PALL&p=1&u=%2Fnetahtml%2FPTO%2Fsrchnum.htm&r=1&f=G&l=50&s1=3819706.PN.&OS=PN/3819706&RS=PN/3819706 |tytuł = United States Patent 3,819,706: Meta-chloro substituted α-butylamino-propiophenones |autor = Mehta NB |data = 1974-06-25 |opublikowany = USPTO |data dostępu = 2008-06-02}}</ref>. Został zaakceptowany przez amerykańską [[Agencja Żywności i Leków|Agencję Żywności i Leków]] (FDA) jako lek przeciwdepresyjny 30 grudnia 1985. Wprowadzono go na rynek pod nazwą ''Wellbutrin''<ref>{{cytuj stronę |url = http://www.accessdata.fda.gov/scripts/cder/ob/docs/obdetail.cfm?Appl_No=018644&TABLE1=OB_Rx |tytuł = Wellbutrin label and approval history. |opublikowany = [[U.S. Food and Drug Administration]] [[Center for Drug Evaluation and Research]] |data dostępu = 2007-08-18}}</ref>. Jednak znaczna częstość występowania napadów drgawkowych po pierwotnie rekomendowanej dawce spowodowała wycofanie leku w 1986. Następnie odkryto, że ryzyko drgawek wykazuje wysoką zależność od dawki i bupropion wrócił na rynek w 1989 z mniejszą maksymalną dawką dzienną<ref>{{cytuj stronę |url = http://www.emedexpert.com/facts/bupropion-facts.shtml |tytuł = Bupropion (Wellbutrin) |opublikowany = eMedExpert.com |data = 2008-03-31 |data dostępu = 2013-08-20}}</ref>.
-w 1996 FDA zaakceptowała formę o opóźnionym uwalnianiu, o nazwie ''Wellbutrin SR'', przyjmowaną dwukrotnie w ciągu dnia (w porównaniu z dawkowanym trzykrotnie z dzień wcześniejszym preparatem Wellbutrin)<ref name="NIDA_notes">{{cytuj pismo |autor = Whitten L |tytuł = Bupropion helps people with schizophrenia quit smoking |url = http://web.archive.org/web/20070805053452/http://drugabuse.gov/NIDA_notes/NNvol20N5/Bupropion.html |czasopismo = [[National Institute on Drug Abuse]] Research Findings |wolumin = 20 |wydanie = 5 |data = 2006 |data dostępu = 2013-05-27}}</ref>. W 2003 FDA zaaprobowała inną postać o opóźnionym uwalnianiu, zwaną Wellbutrin XL, którą wystarczyło przyjmować raz dziennie. Formy SR i XL dostępne są też w postaci [[lek generyczny|generyków]] w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie. W tej ostatniej generyk XR bupropion rozpowszechnia firma Mylan. W 1997 bupropion uzyskał akceptację FDA dla stosowania w rzucaniu palenia pod nazwą Zyban<ref name="NIDA_notes" />. W 2006 Wellbutrin XL dostał zgodę na stosowanie w depresji sezonowej<ref name="wellbutrin_seasonal">{{cytuj stronę |url = http://www.cnn.com/HEALTH/library/DI/00069.html |tytuł = Seasonal affective disorder drug Wellbutrin XL wins approval |opublikowany = CNN |data = 2006-06-14 |archiwum = https://web.archive.org/web/20121104030242/http://www.cnn.com/HEALTH/library/DI/00069.html |zarchiwizowano = 2012-11-04 |data dostępu = 2007-08-19}}</ref>.
+w 1996 FDA zaakceptowała formę o opóźnionym uwalnianiu, o nazwie ''Wellbutrin SR'', przyjmowaną dwukrotnie w ciągu dnia (w porównaniu z dawkowanym trzykrotnie z dzień wcześniejszym preparatem Wellbutrin)<ref name="NIDA_notes">{{cytuj |autor = L. Whitten |tytuł = Bupropion helps people with schizophrenia quit smoking |url = http://web.archive.org/web/20070805053452/http://drugabuse.gov/NIDA_notes/NNvol20N5/Bupropion.html |czasopismo = National Institute on Drug Abuse Research Findings |wolumin = 20 |numer= 5 |data = 2006}}</ref>. W 2003 FDA zaaprobowała inną postać o opóźnionym uwalnianiu, zwaną Wellbutrin XL, którą wystarczyło przyjmować raz dziennie. Formy SR i XL dostępne są też w postaci [[lek generyczny|generyków]] w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie. W tej ostatniej generyk XR bupropion rozpowszechnia firma Mylan. W 1997 bupropion uzyskał akceptację FDA dla stosowania w rzucaniu palenia pod nazwą Zyban<ref name="NIDA_notes" />. W 2006 Wellbutrin XL dostał zgodę na stosowanie w depresji sezonowej<ref name="wellbutrin_seasonal">{{cytuj stronę |url = http://www.cnn.com/HEALTH/library/DI/00069.html |tytuł = Seasonal affective disorder drug Wellbutrin XL wins approval |opublikowany = CNN |data = 2006-06-14 |archiwum = https://web.archive.org/web/20121104030242/http://www.cnn.com/HEALTH/library/DI/00069.html |zarchiwizowano = 2012-11-04 |data dostępu = 2007-08-19}}</ref>.
 W kwietniu 2008 FDA zaakceptowała bromowodorek bupropionu zamiast chlorowodorku, sprzedawany pod nazwą ''Aplenzin'' przez [[Sanofi|Sanofi-Aventis]]<ref>{{cytuj stronę |url = http://www.medscape.com/viewarticle/574187 |tytuł = FDA Approvals: Advair, Relistor, Aplenzin |autor = Waknine, Yael |data = 2008-05-08 |opublikowany = [[Medscape]] |data dostępu = 2008-05-09}}</ref>.
@@ Linia 297: / Linia 297: @@
 października 2007 dwóch dostawców informacji konsumenckiej dotyczącej produktów odżywczych i suplementów, ConsumerLab.com i The People’s Pharmacy, ujawniło wyniki badań porównawczych różnych preparatów bupropionu<ref name=peoples>{{cytuj stronę |url = http://www.peoplespharmacy.com/archives/generic_drug_problems/generic_drug_equality_questioned.php |tytuł = Generic drug equality questioned |archiwum = https://www.webcitation.org/6B8lrqWtI?url=http://www.peoplespharmacy.com/2007/10/12/generic-drug-eq/ |zarchiwizowano = 3 października 2012 |data dostępu = 2007-10-13}}</ref>. The People’s Pharmacy otrzymała liczne doniesienia o zwiększonej częstości występowania działań niepożądanych i zmniejszonej skuteczności generyku, w związku z czym poprosiła ConsumerLab.com o przetestowanie rzeczonego produktu. Badanie wykazało, że jedna z postaci generycznych leku Wellbutrin XL w dawce 300&nbsp;mg, sprzedawana pod nazwą Budeprion XL 300&nbsp;mg, nie działa identycznie, jak markowa tabletka w laboratorium<ref name=msnbc>{{cytuj stronę |url = http://www.msnbc.msn.com/id/21142869/ |tytuł = Report questions generic antidepressant |autor = Jacqueline Stenson |data = 12 października 2007 |opublikowany = [[msnbc.com]] |data dostępu = 2007-10-13}}</ref>. FDA zainteresowała się ty zgłoszeniem i doszła do wniosku, że Budeprion XL jest równoważny Wellbutrinowi XL w zakresie biodostępności bupropionu oraz jej głównego metabolitu hydroksybupropionu. Stwierdziła też, że najprawdopodobniejszym wyjaśnieniem zauważalnego pogorszenia się depresji po przejściu z Wellbutrinu XL na Budeprion XL są współwystępujące naturalne zmiany nastroju<ref name="urlReview of Therapeutic Equivalence: Generic Bupropion XL 300&nbsp;mg and Wellbutrin XL 300&nbsp;mg">{{cytuj stronę |url = http://www.fda.gov/AboutFDA/CentersOffices/OfficeofMedicalProductsandTobacco/CDER/ucm153270.htm |tytuł = Review of therapeutic equivalence: generic bupropion XL 300&nbsp;mg and Wellbutrin XL 300&nbsp;mg |archiwum = https://web.archive.org/web/20110606092603/http://www.fda.gov/AboutFDA/CentersOffices/CDER/ucm153270.htm |zarchiwizowano = 2011-06-06 |data dostępu = 2008-04-19}}</ref>. 3 października 2012 FDA zmieniła zdanie, ogłaszając, że Budeprion XL w dawce 300&nbsp;mg nie wykazuje równoważności terapeutycznej z preparatem Wellbutrin XL w dawce 300&nbsp;mg<ref name=PR_FDA20121023>{{cytuj stronę |url = http://www.fda.gov/Drugs/DrugSafety/PostmarketDrugSafetyInformationforPatientsandProviders/ucm322161.htm |tytuł = Budeprion XL 300&nbsp;mg not therapeutically equivalent to Wellbutrin XL 300&nbsp;mg |opublikowany = FDA |data = 3 października 2012 |data dostępu = 2013-03-23}}</ref>. FDA nie zbadała biorównoważności żadnego innego generyku Wellbutrinu XL w dawce 300&nbsp;mg, zażądała jednak od czterech wytwórców przesłania danych na ten temat do marca 2013<ref name=PR_FDA20121023 />. W październiku 2013 FDA upewniła się, że wyroby pewnych wytwórców nie spełniają wymogu biorównoważności<ref>[http://www.fda.gov/drugs/drugsafety/postmarketdrugsafetyinformationforpatientsandproviders/ucm322161.htm FDA Update from Oct 2013].</ref>.
-W 2012 GlaxoSmithKline przyznało się do winy i zgodziło się zapłacić 3 miliardy dolarów kary, po części za promowanie niezaaprobowanego użycia Wellbutrinu w celu redukcji masy ciała oraz na dysfunkcje seksualne<ref name="gazeta2012">{{Cytuj stronę |url = http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/1,114873,12059391,_Najwieksze_oszustwo_w_historii_sluzby_zdrowia___Gigant.html |tytuł = „Największe oszustwo w historii służby zdrowia”. Gigant farmaceutyczny zapłaci 3 mld dolarów |data = 2012-07-03 |opublikowany = gazeta.pl |data dostępu = 2014-11-04}}</ref><ref>{{cytuj pismo |autor = Thomas K, Schmidt MS |tytuł = Glaxo agrees to pay $3 billion in fraud settlement |url = http://www.nytimes.com/2012/07/03/business/glaxosmithkline-agrees-to-pay-3-billion-in-fraud-settlement.html |czasopismo = The New York Times |data = 2012-07-02}}</ref>.
+W 2012 GlaxoSmithKline przyznało się do winy i zgodziło się zapłacić 3 miliardy dolarów kary, po części za promowanie niezaaprobowanego użycia Wellbutrinu w celu redukcji masy ciała oraz na dysfunkcje seksualne<ref name="gazeta2012">{{Cytuj stronę |url = http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/1,114873,12059391,_Najwieksze_oszustwo_w_historii_sluzby_zdrowia___Gigant.html |tytuł = „Największe oszustwo w historii służby zdrowia”. Gigant farmaceutyczny zapłaci 3 mld dolarów |data = 2012-07-03 |opublikowany = gazeta.pl |data dostępu = 2014-11-04}}</ref><ref>{{cytuj pimo |autor = K. Thomas, M.S. Schmidt |tytuł = Glaxo agrees to pay $3 billion in fraud settlement |url = http://www.nytimes.com/2012/07/03/business/glaxosmithkline-agrees-to-pay-3-billion-in-fraud-settlement.html |czasopismo = The New York Times |data = 2012-07-02| język = en | dostęp = z}}</ref>.
 We Francji Zyban wpuszczono na rynek 3 sierpnia 2001 z maksymalną dawką dzienną 300&nbsp;mg<ref>{{cytuj stronę |url = http://www.afssaps.fr/Infos-de-securite/Communiques-Points-presse/ZYBAN-R-sevrage-tabagique-et-securite-d-emploi/(language)/fre-FR |tytuł = Zyban: sevrage tabagique et sécurité d’emploi |praca = Zyban: smoking cessation and job security |data = 2002-01-18 |opublikowany = Agence française de sécurité sanitaire des produits de santé |język = fr |archiwum = https://web.archive.org/web/20110723141251/http://www.afssaps.fr/Infos-de-securite/Communiques-Points-presse/ZYBAN-R-sevrage-tabagique-et-securite-d-emploi/(language)/fre-FR |zarchiwizowano = 2011-07-23 |data dostępu = 2011-01-25}}</ref>. Dostępny jest tam tylko bupropion SR, i to tylko w przypadku rzucania palenia. Bupropion uzyskał pozwolenie na użycie u dorosłych z dużą depresją w Holandii na początku 2007. GlaxoSmithKline spodziewa się kolejnych pozwoleń w innych europejskich krajach<ref>{{cytuj |tytuł = GlaxoSmithKline receives first European approval for Wellbutrin XR |wydawca = [[GlaxoSmithKline]] |data = 2007-01-16 |url = http://www.docguide.com/glaxosmithkline-receives-first-european-approval-wellbutrin-xr-r-bupropion-hydrochloride-modified-re?tsid=6 |data dostępu = 2014-11-04}}</ref>.
 == Użycie niemedyczne ==
-Zgodnie z klasyfikacją leków psychiatrycznych amerykańskiego rządu bupropion nie uzależnia<ref>{{otwarty dostęp}} {{cytuj książkę |tytuł = Substance abuse treatment for persons with HIV/AIDS |url = https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK64923/pdf/Bookshelf_NBK64923.pdf |adres rozdziału = http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK64916/table/A67504/ |rozdział = Figure 3-4. Abuse potential of common psychiatric medications |seria = Treatment Improvement Protocol |miejsce = Rockville |wydawca = U.S. Department of Health and Human Services. Substance Abuse and Mental Health Services Administration. Center for Substance Abuse Treatment |strony = 83–84}}</ref>. W badaniach na zwierzętach [[sajmiri]] i szczury dały się nakłonić do samodzielnego podawania sobie bupropionu, co często uznaje się za objaw potencjału uzależniającego. Istnieją jednak znaczne różnice międzygatunkowe w metabolizmie bupropionu<ref name=Dwoskin>{{cytuj pismo |autor = Dwoskin LP, Rauhut AS, King-Pospisil KA, Bardo MT |tytuł = Review of the pharmacology and clinical profile of bupropion, an antidepressant and tobacco use cessation agent |czasopismo = CNS Drug Rev |wolumin = 12 |wydanie = 3–4 |strony = 178–207 |rok = 2006 |pmid = 17227286 |doi = 10.1111/j.1527-3458.2006.00178.x}}</ref>. Istnieje wiele doniesień anegdotycznych oraz opisów przypadków uzależnienia od bupropionu, jednak ogrom dowodów pokazuje, że efekty subiektywne przyjmowania bupropionu znacznie się różnią od efektów przyjmowania uzależniających stymulantów kokainy lub amfetaminy<ref>{{cytuj pismo |autor = Lile JA, Nader MA |tytuł = The abuse liability and therapeutic potential of drugs evaluated for cocaine addiction as predicted by animal models |czasopismo = Current Neuropharmacology |wolumin = 1 |rok = 2003 |strony = 21–46 |doi = 10.2174/1570159033360566}}</ref>.
+Zgodnie z klasyfikacją leków psychiatrycznych amerykańskiego rządu bupropion nie uzależnia<ref>{{otwarty dostęp}} {{cytuj książkę |tytuł = Substance abuse treatment for persons with HIV/AIDS |url = https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK64923/pdf/Bookshelf_NBK64923.pdf |adres rozdziału = http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK64916/table/A67504/ |rozdział = Figure 3-4. Abuse potential of common psychiatric medications |seria = Treatment Improvement Protocol |miejsce = Rockville |wydawca = U.S. Department of Health and Human Services. Substance Abuse and Mental Health Services Administration. Center for Substance Abuse Treatment |strony = 83–84}}</ref>. W badaniach na zwierzętach [[sajmiri]] i szczury dały się nakłonić do samodzielnego podawania sobie bupropionu, co często uznaje się za objaw potencjału uzależniającego. Istnieją jednak znaczne różnice międzygatunkowe w metabolizmie bupropionu<ref name=Dwoskin>{{cytuj | autor = Linda P. Dwoskin, Anthony S. Rauhut, Kelley A. King-Pospisil, Michael T. Bardo | tytuł = Review of the pharmacology and clinical profile of bupropion, an antidepressant and tobacco use cessation agent | czasopismo = CNS drug reviews | data = 2006 Fall-Winter | data dostępu = 2022-10-24 | wolumin = 12 | numer = 3-4 | s = 178–207 | doi = 10.1111/j.1527-3458.2006.00178.x | pmid = 17227286 | pmc = 6506196| język = en}}</ref>. Istnieje wiele doniesień anegdotycznych oraz opisów przypadków uzależnienia od bupropionu, jednak ogrom dowodów pokazuje, że efekty subiektywne przyjmowania bupropionu znacznie się różnią od efektów przyjmowania uzależniających stymulantów kokainy lub amfetaminy<ref>{{cytuj | autor = Joshua A. Lile, Michael A. Nader | tytuł = The Abuse Liability and Therapeutic Potential of Drugs Evaluated for Cocaine Addiction as Predicted by Animal Models | czasopismo = Current Neuropharmacology | data dostępu = 2022-10-24 | wolumin = 1 | numer = 1 | s = 21–46 | doi = 10.2174/1570159033360566 | język = en | dostęp = o}}</ref>.
 == Uwagi ==
@@ Linia 323: / Linia 323: @@
 {{Klasyfikacja ATC|A08|N06}}
 {{stymulanty}}
+{{ka}}
 [[Kategoria:Antagonisty nikotynowe]]
 [[Kategoria:Katynony]]

Adamantany (pochodne adamantanu)	adafenoksat adapromina amantadyna bromantyna chlodantyna gludantyna memantyna rymantadyna
Antagonisty adenozyny	aminofilina 8-chloroteofilina 8-cyklopentyloteofilina 8-fenyloteofilina kofeina CGS-15943 dimetazan paraksantyna SCH-58261 teobromina teofilina
Alkiloaminy	cycklopentamina cypenamina cyprodenat heptaminol izometepten metyloheksanoamina oktodryna propyloheksedyna tuaminoheptan
Ampakiny	CX-516 CX-546 CX-614 CX-691 CX-717 IDRA-21 LY-404,187 LY-503,430 nooglutyl Org 26576 PEPA S-18986 sunifiram unifiram
Arylocykloheksyloaminy	benocyklidyna dietycyklidyna esketamina etycyklidyna gacycyklidyna ketamina fencyklamina fencyklidyna rolicyklidyna tenocyklidyna tiletamina
Benzoazepiny	6-Br-APB SKF-77434 SKF-81297 SKF-82958
Cholinergiki	A-84,543 A-366,833 ABT-202 ABT-418 AR-R17779 altyniklina anabazyna arekolina bradaniklina cytyzyna dianyklina epibatydyna epiboksydyna GTS-21 isproniklina kotynina nikotyna PHA-543,613 PNU-120,596 PNU-282,987 pozaniklina rywaniklina sazetydyna A SIB-1553A SSR-180,711 TC-1698 TC-1827 TC-2216 tebaniklina UB-165 wareniklina WAY-317,538
Konwulsanty	anatoksyna-a bikukilina DMCM flurotyl gabazyna pentetrazol pikrotoksyna strychnina tujon
Eugeroiki	adrafinil armodafinil CRL-40,940 CRL-40,941 fluorenol JZ-IV-10 modafinil
Oksazoliny	aminoreks klominoreks cyklazodon fenozolon fluminoreks 4-metyloaminoreks pemolina tozalinon
Fenyloetyloaminy	4-metylofenyloizobutyloamina 1-fenylo-2-(piperydyn-1-ylo)pentan-3-on 1-metyloamino-1-(3,4-metylenodioksyfenylo)propan 2-fluoroamfetamina 2-fluorometamfetamina 2-hydroksyfenetyloamina 2-fenylo-3-aminobutan 2-fenylo-3-metyloaminobutan 2,3-metylenodioksyamfetamina 3-fluoroamfetamina 3-fluorometamfetamina 3-fluorometkatynon 3-metoksyamfetamina 3-metyloamfetamina 3,4-dimetylometkatynon 4-bromometkatynon 4-chlorometkatynon 4-bromoamfetamina 4-chloroamfetamina 4-chlorometamfetamina 4-etyloamfetamina 4-fluoroamfetamina 4-fluorometamfetamina 4-metyloamfetamina 4-metylobufedron 4-metylokatynon 4-metylometamfetamina 4-metylopentedron 4-metylotioamfetamina 6-fluoronorepinefryna AL-1095 alfetamina α-etylofenetyloamina amfekloral amfepentoreks amfepramon amidefryna 2-amino-1,2-dihydronaftalen 2-aminoindan 5-(2-aminopropylo)indol 2-aminotetralina akrydoreks amfetamina (dekstroamfetamina, lewoamfetamina) amfetaminil arbutamina β-metylofenetyloamina β-fenylometamfetamina benfluoreks benzedron benzfetamina 1,3-benzodioksolilobutanoamina 3,4-metylenodioksy-β-metoksyfenetyloamina 3-benzhydrylomorfolina benzofuranylopropyloaminopentan bufedron bupropion butylon kamfetamina katyna katynon chlorofentermina cylobamina cynamedryna klenbuterol klobenzoreks kloforeks klortermina cypenamina D-deprenyl denopamina 2,5-dimetoksyamfetamina dimetyloamfetamina dimetylokatynon dobutamina lewodopa dopamina dopeksamina droksydopa 1,3-benzodioksolilo-N-etylobutanoamina efedryna adrenalina epinina etafedryna etylokatynon etylonoradrenalina etylon N-etyloamfetamina etylefryna famprofazon fenatyna fenetylina fenfluramina fenkamfanina fenkamina fenprometamina fenproporeks fentermina fenyloalanina fenyloefryna fenylopropanoloamina fenylopropyloaminopentan feprosydnina flefedron fludoreks foledryna formetoreks ftalimidopropiofenon furfenoreks gepefryna heksapradol heksedron 4-hydroksy-3-metoksymetamfetamina hordenina 4-hydroksyamfetamina ibopamina indanylometyloaminopropan indanyloaminopropan 5-jodo-2-aminoindan 4-jodoamfetamina jofetamina izoetaryna izoetylokatynon izoprenalina klefedron lefetamina lizdeksamfetamina lofofina mefenoreks mefedron mefenteramina metanefryna metaraminol metamfetamina (dekstrometamfetamina, lewometamfetamina) metoksamina 4-metoksyamfetamina 4-metoksyetyloamfetamina metoksyfenamina 4-metoksymetamfetamina 3-metoksy-4-metyloamfetamina 3,4-metylenodioksybutyloamfetamina 3,4-metylenodioksyetyloamfetamina 3,4-metylenodioksymetamfetamina 3,4-metylenodioksymetylofenetyloamina 3,4-metylenodioksyhydroksyamfetamina 3,4-metylenodioksypropyloamfetamina 3,4-metylenodioksyfenetyloamina N-metylo-1,3-benzodioksolilobutanoamina metylokatynon 3,4-metylonodioksyamfetamina metedron metoksyfenamina 3,4-metylenodioksykatynon metylon meksedron 3-metoksy-4,5-metylenodioksyamfetamina 3-metoksy-4,5-metylenodioksy-N-metyloamfetamina 3-metoksymetamfetamina mezokarb morforeks N,α-dietylofenyloetyloamina N-benzylo-1-fenetyloamina N-etylobufedron N-etyloheksedron N,N-dimetylofenetyloamina naftyloamfetamina nizoksetyna noradrenalina norfenefryna norfenfluramina normetanofryna L-norpseudoefedryna oktopamina orcyprenalina ortetamina oksyfentoreks oksylofryna norfoledryna pentoreks pentedron pentylon prenylamina propylamfetamina pseudoefedryna ropynirol salbutamol selegilina sybutramina synefryna teodrenalina tifloreks tranylocypromina tyramina tyrozyna ksylopropamina zylofuramina
Fenylomorfoliny	fenbutrazat fendimetrazyna fenmetramid fenmetrazyna 2-fenylo-3,6-dimetylomorfolina 3-fluorofenmetrazyna G-130 manifaksyna morazon morforeks oksaflozan PD-128,907 pseudofenmetrazyna radafaksyna
Piperazyny	2C-B-BZP 3C-PEP BZP CM156 DBL-583 GBR-12783 GBR-12935 GBR-13069 GBR-13098 GBR-13119 MeOPP MBZP wanokseryna
Piperydyny	1-benzylo-4-(2-(difenylometoksy)etylo)piperydyna 1-(3,4-dichlorofenylo)-1-(piperydyn-2-ylo)butan 2-benzylopiperydyna 2-metylo-3-fenylopiperydyna 3-chlorometylofenidat 3,4-dichlorometylofenidat 4-benzylopiperydyna 4-fluorometylofenidat 4-metylometylofenidat dezoksypipradrol difemetoreks difenylopiralina HDEP-28 etylofenidat HDMP-28 izopropylofenidat metylofenidat N-metylo-3β-propylo-4β-(4-chlorofenylo)piperydyna nokaina facetoperan pipradrol propylofenidat SCH-5472
Pirolidyny	5-DBFPV 2-difenylometylopirolidyna difenyloprolinol DMPVP FPOP FPVP indapirofenidon MDPBP MDPPP MDPV MOPPP MOPVP MPBP MPHP MPPP nafiron PEP α-PBP α-PHP piciloreks pirowaleron α-PPP prolintan α-PVP α-PVT
Racetamy	fenylopiracetam hydrazyd fenylopiracetamu oksyracetam
Tropany	3-CPMT 3′-chloro-3a-(difenylometoksy)tropan 4-fluorotropakokaina 4′-fluorokokaina AHN-1055 altropan brazofenzyna WIN 35428 RTI-55 kokatylen kokaina dichloropan difluoropina FE-β-CPPIT FP-β-CPPIT joflupan (¹²³I) norkokaina 2-propanoilo-3-(4-izopropylofenylo)-tropan 2β-propanoilo-3β-(4-tolilo)-tropan RTI-31 RTI-32 RTI-51 RTI-105 RTI-112 RTI-113 RTI-117 RTI-120 RTI-121 RTI-126 RTI-150 RTI-154 RTI-171 RTI-177 RTI-183 RTI-193 RTI-194 RTI-199 RTI-202 RTI-204 RTI-229 RTI-241 RTI-336 RTI-354 RTI-371 RTI-386 salicylometyloekgonina tezofenzyna troparyl tropoksan WF-23 WF-33 WF-60
Tryptaminy	αET pochodne αET: 4-Me-αET 7-Me-αET 5-MeO-αET αMT pochodne αMT: 5-Chloro-αMT 5-Fluoro-αMT 6-Fluoro-αMT 4-HO-αMT 4-Me-αMT 5-MeO-αMT 5-MeO-DIPT
Inne	2-MDP 2-fenylocykloheksyloamina 3,3-difenylocyklobutanoamina kwas amfonelowy amineptyna amifenazol atypamezol atomoksetyna bemegryd benzydamina BTQ BTS 74,398 centanafadyna cyklazindol klofencyklan kropropamid krotetamid D-161 diklofenzyna dimetokaina efaroksan etamiwan fenisoreks fenpentadiol gamfeksyna gilutensyna GSK1360707F GYKI-52895 heksacyklonat idazoksan indanoreks indatralina JNJ-7925476 lazabemid leptaklina lomewakton LR-5182 mazindol centrofenoksyna medifoksamina mefeksamid metamnetamina metastyrydon metiopropamina naftyloaminopropan nefopam niketamid nomifensyna O-2172 oksaprotylina PNU-99,194 PRC200-SS rasagilina rauwolscyna chlorek rubidu setazindol tametralina tandamina tiopropamina tiotinon trazium UH-232 johimbina