Szablon:Dobry artykuł/archiwum/2018/07

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Aktualnie na stronie głównej

Szczawnicamiasto uzdrowiskowe w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim, siedziba władz gminy miejsko-wiejskiej Szczawnica. Położone jest nad potokiem Grajcarkiem, na pograniczu Pienin oraz Beskidu Sądeckiego. Obszar Szczawnicy zajmuje 32,9 km², w 2022 roku zamieszkiwało ją 5369 osób. Pierwsze wzmianki o Szczawnicy pochodzą z 1413 roku. Za twórcę uzdrowiska uznawany jest Józef Szalay, który przejął miejscowość w 1839 roku, wzniósł pierwsze pensjonaty i restauracje oraz urządził Park Górny. W 1876 roku przeszło ono w ręce Akademii Umiejętności, która sprzedała je w 1909 roku hrabiemu Adamowi Stadnickiemu. Nowy właściciel wyremontował domy zdrojowe oraz wybudował sanatoria: „Inhalatorium” oraz „Modrzewie”. Po II wojnie światowej uzdrowisko upaństwowiono, a w drugiej połowie XX wieku Szczawnica przeżyła okres dynamicznego rozwoju. 22 lipca 1962 roku miejscowości nadano prawa miejskie. Czytaj więcej…


Archiwum ekspozycji dobrych artykułów

Archiwum artykułów, które zostały umieszczone na stronie głównej w rubryce Dobry Artykuł.

2008: wrzesieńpaździerniklistopadgrudzień
2009: styczeńlutymarzeckwiecieńmajczerwieclipiecsierpieńwrzesieńpaździerniklistopadgrudzień
2010: styczeńlutymarzeckwiecieńmajczerwieclipiecsierpieńwrzesieńpaździerniklistopadgrudzień
2011: styczeńlutymarzeckwiecieńmajczerwieclipiecsierpieńwrzesieńpaździerniklistopadgrudzień
2012: styczeńlutymarzeckwiecieńmajczerwieclipiecsierpieńwrzesieńpaździerniklistopadgrudzień
2013: styczeńlutymarzeckwiecieńmajczerwieclipiecsierpieńwrzesieńpaździerniklistopadgrudzień
2014: styczeńlutymarzeckwiecieńmajczerwieclipiecsierpieńwrzesieńpaździerniklistopadgrudzień
2015: styczeńlutymarzeckwiecieńmajczerwieclipiecsierpieńwrzesieńpaździerniklistopadgrudzień
2016: styczeńlutymarzeckwiecieńmajczerwieclipiecsierpieńwrzesieńpaździerniklistopadgrudzień
2017: styczeńlutymarzeckwiecieńmajczerwieclipiecsierpieńwrzesieńpaździerniklistopadgrudzień
2018: styczeńlutymarzeckwiecieńmajczerwieclipiecsierpieńwrzesieńpaździerniklistopadgrudzień
2019: styczeńlutymarzeckwiecieńmajczerwieclipiecsierpieńwrzesieńpaździerniklistopadgrudzień
2020: styczeńlutymarzeckwiecieńmajczerwieclipiecsierpieńwrzesieńpaździerniklistopadgrudzień
2021: styczeńlutymarzeckwiecieńmajczerwieclipiecsierpieńwrzesieńpaździerniklistopadgrudzień
2022: styczeńlutymarzeckwiecieńmajczerwieclipiecsierpieńwrzesieńpaździerniklistopadgrudzień
2023: styczeńlutymarzeckwiecieńmajczerwieclipiecsierpieńwrzesieńpaździerniklistopadgrudzień


1 lipca[edytuj kod]

Stary kościół św. Katarzyny w Żejtunrzymskokatolicki kościół w Żejtun na Malcie. Kościół i związane z nim budynki towarzyszące znajdują się na obrzeżach miasta, górując ponad Marsascala Bay, St. Thomas’ Bay oraz portem Marsaxlokk. Kościół jest powszechnie znany jako Saint Gregory’s, a to w związku z tradycyjną procesją organizowaną w pierwszą środę po Wielkanocy. Jego dedykacja św. Katarzynie z Aleksandrii sięga wstecz do pierwszej kaplicy na tym miejscu, która była piątym z ośmiu kościołów macierzystych na Malcie. Kościół znajduje się w pobliżu trzech cmentarzy w Żejtun, dedykowanych św. Rochowi, św. Grzegorzowi oraz św. Katarzynie. Funkcja kościoła jako kościoła parafialnego w Żejtun została przejęta przez nowy kościół parafialny, również dedykowany św. Katarzynie, zaprojektowany przez Lorenzo Gafę. Stary kościół św. Katarzyny jest czynny, odbywają się tam modlitwy i codzienna msza święta. Budynek kościoła zaliczony jest do zabytków narodowych 1. klasy, jest również umieszczony na liście National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands.

2 lipca[edytuj kod]

Adam Gorczyński – polski pisarz i poeta okresu romantyzmu, autor popularnych powieści w stylu gawęd szlacheckich i staropolskich sylw, artysta malarz okresu polskiego romantyzmu, pejzażysta polskich krajobrazów, współzałożyciel Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie, zaangażowany politycznie w polskie sprawy w Galicji, działacz społeczny, właściciel dóbr ziemskich w Brzeźnicy oraz Marcyporębie. Zamieszczał teksty na aktualne tematy społeczne i polityczne w Dzienniku Mód Paryskich, piśmie wychodzącym we Lwowie w okresie 18401849, którego tytuł był „kamuflażem mylącym czujność austriackiej cenzury”. Używał pseudonimu literackiego „Jadam z Zatora”. Zaprzestał działalności literackiej w latach 60. XIX wieku. W drugiej dekadzie XXI wieku patron (nazywany „Romantykiem z Brzeźnicy”) inicjatyw kulturalnych w rodzinnej Brzeźnicy.

3 lipca[edytuj kod]

Tuła T-200radziecki skuter klasy 200 cm³, produkowany przez zakłady TMZ w Tule w latach 1957-1968. Jeden z pierwszych skuterów produkowanych w ZSRR. W latach 50. popularność w krajach zachodnich zaczęły zdobywać skutery, których nie produkowano do tej pory w centralnie planowanej gospodarce ZSRR. W czerwcu 1956 roku Rada Ministrów ZSRR zdecydowała o podjęciu w kraju produkcji własnych skuterów. Jako wzór do produkcji wybrano zachodnioniemiecki skuter Glas Goggo 200. W kwietniu 1957 roku uruchomiono produkcję seryjną. Do końca roku zbudowano tylko 992 egzemplarze, lecz w kolejnym powstało ich już 14 315. Nowością wśród radzieckich motocykli był elektryczny rozrusznik. W 1960 roku jednak wprowadzono także rozrusznik nożny, bardziej praktyczny w wiejskich oddalonych rejonach kraju, w razie rozładowania akumulatora. W 1962 roku powstała też seria skuterów T-200K z wózkiem bocznym, którego nadwozie było przejęte z wózka motocykla IŻ-56. Ogółem przez 12 lat powstało ponad 280 tysięcy T-200.

4 lipca[edytuj kod]

Solar IIfarma fotowoltaiczna w południowo-wschodniej części Białorusi, położona na zachód od wsi Sabali w rejonie brahińskim. Elektrownia posiada od 40,3 do 56 ha powierzchni, jej moc nominalna wynosi ponad 22 MW, realna – ponad 18 MW. Zbudowana została na terenach skażonych przez katastrofę w Czarnobylu, a jej właścicielem jest spółka Solar Invest należąca do firmy Velcom. Elektrownia została zbudowana w 2016 roku i do 2017 roku była największą tego typu instalacją na Białorusi. Koszt jej budowy wyniósł równowartość ponad 23 milionów euro. W informacjach medialnych farma podawana była za przykład inwestycji zwiększającej niezależność Białorusi od paliw węglowodorowych. Podkreślano, że każda godzina pracy farmy pozwoli zrezygnować z 7 tysięcy metrów sześciennych gazu ziemnego.

5 lipca[edytuj kod]

Kodeks Waszyngtoński – rękopis Nowego Testamentu, pisany majuskułą na pergaminie w języku greckim. Kodeks słynie z tzw. Logionu Freera w Mk 16,14, dodatku nie występującego w żadnym innym zachowanym rękopisie. Tekst rękopisu jest eklektyczny, w różnych swoich partiach reprezentuje wszystkie główne tradycje tekstualne. Tekst pisany jest jedną kolumną na stronę, w 30 linijkach na stronę, niewielką uncjałą. Słowa pisane są w sposób ciągły, bez przerw między wyrazami. Brak akcentów, z przydechów stosowany jest tylko spiritus asper, jednak rzadko. Imiona hebrajskie często są oddawane w zniekształconej formie. Tekst zawiera nieco korekt dokonanych przez oryginalnego skrybę, oraz przez kilku późniejszych korektorów. Kodeks zakupił zamożny amerykański przemysłowiec i kolekcjoner dzieł sztuki Charles Freer pod koniec 1906 roku w egipskiej Gizie od arabskiego handlarza o imieniu Ali za sumę 1 600 £. Ali oświadczył, iż pochodzą one z Klasztoru Białego w pobliżu Sauhadż, ale bardziej prawdopodobne wydaje się, że znaleziono je w ruinach innego klasztoru. Od 1923 roku przechowywany jest w Smithsonian Institution w Waszyngtonie.

6 lipca[edytuj kod]

KT-92polski kuter torpedowy z okresu zimnej wojny, jeden z dziewiętnastu pozyskanych przez Polskę radzieckich okrętów projektu 183. Jednostkę zbudowano w stoczni numer 5 w Leningradzie, a następnie została wydzierżawiona przez Polskę i 11 października 1958 roku przyjęto ją do służby Marynarki Wojennej. Okręt początkowo wchodził w skład Dywizjonu Kutrów Torpedowych stacjonując w Gdyni, przeformowanego w listopadzie 1958 roku w Brygadę Kutrów Torpedowych, także z bazą z Gdyni. Załoga okrętu składała się z 14 osób – 2 oficerów, 9 podoficerów oraz 3 marynarzy. Podczas długoletniej służby kuter był intensywnie eksploatowany, uczestnicząc w ćwiczeniach i manewrach, a na jego pokładzie wyszkoliło się wielu morskich specjalistów. Planowano wykorzystanie okrętu w ramach maskowania operacyjnego w 45. Dywizjonie Pomocniczych Jednostek Pływających w Gdyni, jednak z zamierzeń tych zrezygnowano i zezłomowano go w lipcu 1970 roku.

7 lipca[edytuj kod]

Borneo Północne na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1956 – dwuosobowa kadra sportowców reprezentujących Borneo Północne na Letnich Igrzyskach Olimpijskich w 1956 roku w Melbourne. Wystąpili oni w jednej z 19 dyscyplin, tj. lekkoatletyce. Reprezentanci Borneo Północnego nie zdobyli żadnego medalu. Najwyższą pozycję zajął trójskoczek Gabuh bin Piging, który był 24. Był to pierwszy i jedyny start reprezentacji Borneo Północnego na letnich igrzyskach olimpijskich. Chorążym reprezentacji był bin Piging. Młodszym z dwójki zawodników reprezentujących Borneo Północne był Sium bin Diau (21 lat i 46 dni), starszy zaś był startujący razem z nim w konkursie trójskoku bin Piging (24 lata i 322 dni). Borneo Północne nie było wówczas niepodległym państwem; startowało na igrzyskach jako terytorium zależne Wielkiej Brytanii.

8 lipca[edytuj kod]

Stary kościół św. Katarzyny w Żejtunrzymskokatolicki kościół w Żejtun na Malcie. Kościół i związane z nim budynki towarzyszące znajdują się na obrzeżach miasta, górując ponad Marsascala Bay, St. Thomas’ Bay oraz portem Marsaxlokk. Kościół jest powszechnie znany jako Saint Gregory’s, a to w związku z tradycyjną procesją organizowaną w pierwszą środę po Wielkanocy. Jego dedykacja św. Katarzynie z Aleksandrii sięga wstecz do pierwszej kaplicy na tym miejscu, która była piątym z ośmiu kościołów macierzystych na Malcie. Kościół znajduje się w pobliżu trzech cmentarzy w Żejtun, dedykowanych św. Rochowi, św. Grzegorzowi oraz św. Katarzynie. Funkcja kościoła jako kościoła parafialnego w Żejtun została przejęta przez nowy kościół parafialny, również dedykowany św. Katarzynie, zaprojektowany przez Lorenzo Gafę. Stary kościół św. Katarzyny jest czynny, odbywają się tam modlitwy i codzienna msza święta. Budynek kościoła zaliczony jest do zabytków narodowych 1. klasy, jest również umieszczony na liście National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands.

9 lipca[edytuj kod]

Alfred Hitchcockbrytyjski reżyser, scenarzysta i producent, uznawany za jednego z najbardziej wpływowych twórców filmowych w historii kina. Określany mianem „mistrza suspensu”. W trwającej ponad sześć dekad karierze wyreżyserował 53 filmy fabularne. Stał się rozpoznawalny dzięki licznym wywiadom i występom cameo w swoich produkcjach oraz serialowi kryminalnemu Alfred Hitchcock przedstawia. Podobne uznanie zyskiwali aktorzy grający w jego filmach. Styl reżyserski Hitchcocka obejmował płynny ruch kamery naśladującej spojrzenie granej postaci, stawiając tym samym widza w roli podglądacza, oraz kadrowanie ujęć w taki sposób, aby zmaksymalizować uczucie niepokoju oraz lęku. W 1979 roku został odznaczony Orderem Imperium Brytyjskiego. Sześć wyreżyserowanych przez Hitchcocka filmów zestawianych było w pierwszej dziesiątce podsumowań roku w amerykańskim box office. Czternaście produkcji uzyskało przynajmniej jedną nominację do Oscara w dowolnej kategorii, z czego pięć zdobyło co najmniej jedną statuetkę. Dziewiętnaście produkcji reżysera, po uwzględnieniu inflacji, przekroczyło sumę stu milionów dolarów dochodu z biletów na rynku krajowym.

10 lipca[edytuj kod]

AIDS – choroba wywołana przez ludzki wirus niedoboru odporności, prowadząca do postępującego upośledzenia odporności osoby zakażonej i ostatecznie do rozwoju zespołu nabytego niedoboru odporności. Zakażenie ludzkim wirusem upośledzenia odporności następuje przez kontakt seksualny, ekspozycję na wydzieliny lub tkanki zawierające wirusa oraz na drodze okołoporodowej. U części chorych w ostrej fazie zakażenia pojawia się niecharakterystyczna choroba grypopodobna zwana ostrą chorobą retrowirusową, jednak u większości, pomimo replikacji wirusa, spadku limfocytów CD4+ i postępującego upośledzenia funkcji układu immunologicznego, AIDS przez różny okres przebiega bezobjawowo. Faza objawowa, której wyrazem są rozwijające się zakażenia oportunistyczne i nowotwory, jest następstwem znacznego obniżenia odporności. Ostatecznie dochodzi do rozwoju zakażeń oportunistycznych, nowotworów złośliwych i zespołów chorobowych spełniających kliniczne kryteria rozpoznania zespołu nabytego niedoboru odporności. Diagnostyka zakażenia HIV jest oparta o badania serologiczne wykrywające przeciwciała powstałe w odpowiedzi immunologicznej skierowanej przeciw HIV, które są wykrywane metodą immmunoenzymatyczną. W leczeniu zakażenia HIV stosuje się wielolekową terapię antyretrowirusową, która polega na jednoczesnym zastosowaniu kilku leków antyretrowirusowych.

11 lipca[edytuj kod]

Gatunek – w biologii podstawowa jednostka taksonomiczna, jedna z kategorii systematycznych oraz jednostka różnorodności biologicznej. Ustalenie wyczerpującej definicji gatunku okazało się trudne. Próby takie są nadal podejmowane, ponieważ jest to pojęcie kluczowe dla praktyki badawczej naukowców i działań ruchu na rzecz ochrony przyrody. Karol Linneusz przyjmował, że gatunki są czymś stałym, jednak obecnie wiadomo, że procesy ewolucyjne powodują ich przemiany i stopniowe przechodzenie jednych gatunków w inne. Często gatunek definiuje się jako największą grupę organizmów, spośród której dwa osobniki są w stanie rozmnożyć się, wydając płodne potomstwo. Od czasów Arystotelesa do XVIII wieku gatunek postrzegano jako coś stałego, o wyznaczonym miejscu w hierarchicznym wielkim łańcuchu bytu. W XIX wieku biolodzy zrozumieli, że w odpowiednio długim czasie gatunki mogą ewoluować. W O powstawaniu gatunków Charlesa Darwina wyjaśniono, jak nowe gatunki powstają na drodze doboru naturalnego. W praktyce wykorzystuje się różne definicje gatunku do mierzenia bioróżnorodności, jednak trafność tych pomiarów jest dyskusyjna.

12 lipca[edytuj kod]

Deklinacja w języku niemieckim – odmiana rzeczownika, zaimka, rodzajnika, przymiotnika i liczebnika przez przypadki, liczby oraz rodzaje w języku niemieckim. W języku niemieckim występują cztery przypadki: mianownik (Nominativ), dopełniacz (Genitiv), celownik (Dativ) oraz biernik (Akkusativ). Wyróżnia się rodzaj męski (Maskulinum), żeński (Femininum) i nijaki (Neutrum) oraz liczbę pojedynczą (Singular) i mnogą (Plural). W liczbie mnogiej nie ma podziału na rodzaje gramatyczne. Język niemiecki należy do języków fleksyjnych. Wyrazy podlegające odmianie składają się z tematu (zasadniczo niezmiennego) i odpowiedniej końcówki fleksyjnej. Czasami w wyniku odmiany następuje również pewna zmiana w temacie, np. przegłos - wymiana samogłosek na umlauty. Deklinacja pozwala na wskazanie funkcji wyrazu w zdaniu, dzięki czemu zadania tego nie musi przejmować ścisły szyk wyrazów czy odpowiednie przyimki. Części mowy mogą występować w różnej kolejności odbiegającej od standardowego, neutralnego szyku, aby położyć nacisk na inny element zdania.

13 lipca[edytuj kod]

KT-92polski kuter torpedowy z okresu zimnej wojny, jeden z dziewiętnastu pozyskanych przez Polskę radzieckich okrętów projektu 183. Jednostkę zbudowano w stoczni numer 5 w Leningradzie, a następnie została wydzierżawiona przez Polskę i 11 października 1958 roku przyjęto ją do służby Marynarki Wojennej. Okręt początkowo wchodził w skład Dywizjonu Kutrów Torpedowych stacjonując w Gdyni, przeformowanego w listopadzie 1958 roku w Brygadę Kutrów Torpedowych, także z bazą z Gdyni. Załoga okrętu składała się z 14 osób – 2 oficerów, 9 podoficerów oraz 3 marynarzy. Podczas długoletniej służby kuter był intensywnie eksploatowany, uczestnicząc w ćwiczeniach i manewrach, a na jego pokładzie wyszkoliło się wielu morskich specjalistów. Planowano wykorzystanie okrętu w ramach maskowania operacyjnego w 45. Dywizjonie Pomocniczych Jednostek Pływających w Gdyni, jednak z zamierzeń tych zrezygnowano i zezłomowano go w lipcu 1970 roku.

14 lipca[edytuj kod]

Borneo Północne na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1956 – dwuosobowa kadra sportowców reprezentujących Borneo Północne na Letnich Igrzyskach Olimpijskich w 1956 roku w Melbourne. Wystąpili oni w jednej z 19 dyscyplin, tj. lekkoatletyce. Reprezentanci Borneo Północnego nie zdobyli żadnego medalu. Najwyższą pozycję zajął trójskoczek Gabuh bin Piging, który był 24. Był to pierwszy i jedyny start reprezentacji Borneo Północnego na letnich igrzyskach olimpijskich. Chorążym reprezentacji był bin Piging. Młodszym z dwójki zawodników reprezentujących Borneo Północne był Sium bin Diau (21 lat i 46 dni), starszy zaś był startujący razem z nim w konkursie trójskoku bin Piging (24 lata i 322 dni). Borneo Północne nie było wówczas niepodległym państwem; startowało na igrzyskach jako terytorium zależne Wielkiej Brytanii.

15 lipca[edytuj kod]

Stary kościół św. Katarzyny w Żejtunrzymskokatolicki kościół w Żejtun na Malcie. Kościół i związane z nim budynki towarzyszące znajdują się na obrzeżach miasta, górując ponad Marsascala Bay, St. Thomas’ Bay oraz portem Marsaxlokk. Kościół jest powszechnie znany jako Saint Gregory’s, a to w związku z tradycyjną procesją organizowaną w pierwszą środę po Wielkanocy. Jego dedykacja św. Katarzynie z Aleksandrii sięga wstecz do pierwszej kaplicy na tym miejscu, która była piątym z ośmiu kościołów macierzystych na Malcie. Kościół znajduje się w pobliżu trzech cmentarzy w Żejtun, dedykowanych św. Rochowi, św. Grzegorzowi oraz św. Katarzynie. Funkcja kościoła jako kościoła parafialnego w Żejtun została przejęta przez nowy kościół parafialny, również dedykowany św. Katarzynie, zaprojektowany przez Lorenzo Gafę. Stary kościół św. Katarzyny jest czynny, odbywają się tam modlitwy i codzienna msza święta. Budynek kościoła zaliczony jest do zabytków narodowych 1. klasy, jest również umieszczony na liście National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands.

16 lipca[edytuj kod]

Giuseppe Miraglia – włoski transportowiec wodnosamolotów z okresu międzywojennego oraz II wojny światowej. Adaptowany do tej roli poprzez przebudowę statku pasażersko-towarowego Città di Messina, został wcielony do floty 1 listopada 1927 roku. Od początku służby Giuseppe Miraglia służył do różnorakich prób wyposażenia lotniczego oraz opracowania wytycznych, dotyczących współpracy lotnictwa morskiego z flotą. Jego przydatność jako okrętu ściśle bojowego była ograniczona przez niewystarczającą stabilność poprzeczną kadłuba oraz fakt, że od lat 30. większość dużych jednostek nawodnych Regia Marina dysponowała własnymi wodnosamolotami pokładowymi i katapultami. Okręt nie brał aktywnego udziału w działaniach wojennych. Po zdemobilizowaniu, w 1950 roku został sprzedany na złom.

17 lipca[edytuj kod]

K-3 Leninskij Komsomołradziecki myśliwski okręt podwodny projektu 627, pierwsza radziecka jednostka tej klasy wyposażona w siłownię jądrową. K-3 wyposażony został w dwa wodnociśnieniowe reaktory jądrowe WM-A o mocy cieplnej 70 MW. Okręt o opływowym kształcie, długości 109,7 metra i wyporności nawodnej 3087 ton oraz 3986 ton w zanurzeniu, zdolny był do rozwinięcia pod wodą prędkości 30 węzłów. Był pierwszą radziecką jednostką podwodną, która osiągnęła biegun północny. K-3 nękany był jednak awariami, które – podobnie jak innym jednostkom projektu 627A – uniemożliwiły mu wzięcie udziału w działaniach radzieckiej floty podwodnej podczas kryzysu kubańskiego. W efekcie eksplozji w przedziale torpedowym okrętu w 1967 roku śmierć poniosło 39 osób. Okręt, który wszedł do służby w 1958 roku, pełnił ją przez 30 lat do 1988 roku

18 lipca[edytuj kod]

Chiyoda – pierwszy krążownik pancerny zbudowany dla Japońskiej Cesarskiej Marynarki Wojennej; jedyny okręt swojego typu. Zbudowany przez stocznię J&G Thomson w Clydebank w Wielkiej Brytanii, służył podczas trzech wojen: chińsko-japońskiej, rosyjsko-japońskiej oraz I wojny światowej. Pierwotnie planowano uzbroić krążownik w dwie armaty Caneta kal. 320 mm, ale obawiając się przeciążenia po katastrofie Unebi, zainstalowano lżejsze szybkostrzelne działa 120 mm, produkcji zakładów Armstronga. Były to nowe działa strzelające amunicją z łuską. Działa, osłonięte tylko maskami, były rozmieszczone w burtowych sponsonach i miały szerokie pole ostrzału. Artylerię lekką stanowiło 14 armat szybkostrzelnych Hotchkissa kal. 47 mm; na marsach zainstalowano trzy kartaczownice Gatlinga. Okręt posiadał trzy wyrzutnie torpedowe: jedną na dziobie i po jednej na każdej burcie.

19 lipca[edytuj kod]

SMS Lützow – niemiecki krążownik liniowy z okresu I wojny światowej, druga jednostka typu Derfflinger. Zwodowany jeszcze przed wybuchem wojny, został przyjęty do służby w Kaiserliche Marine w marcu 1916 roku. Nazwę otrzymał na pamiątkę generała Adolfa von Lützowa, uczestnika wojen napoleońskich. Lützow brał udział w bombardowaniu Lowestoft i Yarmouth oraz bitwie jutlandzkiej, podczas której został poważnie uszkodzony przez pociski artyleryjskie okrętów Royal Navy, a następnie zatopiony przez jeden z niszczycieli własnej eskorty. W trakcie bitwy jutlandzkiej na Lützowie poległo 115 marynarzy, 50 dalszych odniosło rany. Był to jedyny nowoczesny okręt liniowy utracony przez Kaiserliche Marine w trakcie działań wojennych. Ocaleni członkowie załogi zostali w większości skierowani do przejęcia będącego w ostatnim stadium budowy pancernika SMS Baden.

20 lipca[edytuj kod]

ORP Kaszub – polski torpedowiec służący w latach 19211925, dawny niemiecki V 108 z czasów I wojny światowej, jeden z pierwszych okrętów polskiej marynarki wojennej. Okręt należał do serii czterech torpedowców, jakie Holandia zamówiła jeszcze przed I wojną światową w szczecińskiej stoczni Stettiner Maschinenbau AG Vulcan. W sierpniu 1914 roku nieukończony okręt został zarekwirowany i po ukończeniu budowy wcielony do cesarskiej marynarki niemieckiej. Po zakończeniu I wojny światowej zwycięskie mocarstwa podzieliły pomiędzy siebie okręty Kaiserliche Marine. Decyzją z grudnia 1919 roku Polsce przyznano sześć torpedowców, w tym V 108. We wrześniu 1921 roku na redzie portu Leith odbyło się uroczyste podniesienie bandery i poświęcenie okrętu, któremu nadano nazwę Kaszub. 20 lipca 1925 roku na jego pokładzie doszło do wybuchu w opalanym ropą dziobowym kotle, w wyniku czego okręt przełamał się na pół. W katastrofie zginęło trzech członków załogi.

21 lipca[edytuj kod]

Kalev – estoński podwodny stawiacz min typu Kalev. Zwodowany w lipcu 1936 roku, służył pod banderą Estonii, a po aneksji republiki przez Związek Radziecki został włączony do radzieckiej Floty Bałtyckiej. Wyróżniał się zaawansowanymi rozwiązaniami technicznymi na tle okrętów estońskich oraz radzieckich. W czasie wojny uczestniczył w ewakuacji Tallinna w sierpniu 1941 roku. Odbył też dwa patrole bojowe, podczas drugiego z nich zatonął w nieznanych okolicznościach na przełomie października i listopada 1941 roku. Prawdopodobnie okręt zatonął, w wyniku wejścia na minę, postawioną przez Niemców lub Finów w ramach zagrody minowej „Juminda”. Przez większą część służby towarzyszył mu bliźniaczy okręt podwodny Lembit.

22 lipca[edytuj kod]

Austro-węgierskie okręty podwodne typu U-3 – typ dwóch okrętów podwodnych zbudowanych dla Austro-Węgierskiej Marynarki Wojennej i zwodowanych w 1908 roku. Okręty podwodne typu U-3 zostały zbudowane przez niemiecką stocznię Friedrich Krupp Germaniawerft w Kilonii, w ramach oceny porównawczej trzech zagranicznych projektów okrętów tej klasy. Miały 42 metry długości, były napędzane dwoma dwusuwowymi silnikami naftowymi na powierzchni i dwoma silnikami elektrycznymi w zanurzeniu. Pierwotnie okręty typu U-3 miały problemy z zanurzaniem, ale zostały one przezwyciężone poprzez modyfikacje kiosku oraz sterów głębokości. Oba okręty służyły w czasie I wojny światowej. SM U-3, jednostka wiodąca typu, został zatopiony w sierpniu 1915 roku ogniem artyleryjskim. SM U-4 był najdłużej służącym okrętem podwodnym w Austro-Węgierskiej Marynarce Wojennej i zatopił statki o łącznym tonażu prawie 15 000 BRT i okręty wojenne o łącznej wyporności ponad 7000 ton. Po wojnie U-4 został przekazany Francji w ramach reparacji wojennych i złomowany.

23 lipca[edytuj kod]

Giuseppe Miraglia – włoski transportowiec wodnosamolotów z okresu międzywojennego oraz II wojny światowej. Adaptowany do tej roli poprzez przebudowę statku pasażersko-towarowego Città di Messina, został wcielony do floty 1 listopada 1927 roku. Od początku służby Giuseppe Miraglia służył do różnorakich prób wyposażenia lotniczego oraz opracowania wytycznych, dotyczących współpracy lotnictwa morskiego z flotą. Jego przydatność jako okrętu ściśle bojowego była ograniczona przez niewystarczającą stabilność poprzeczną kadłuba oraz fakt, że od lat 30. większość dużych jednostek nawodnych Regia Marina dysponowała własnymi wodnosamolotami pokładowymi i katapultami. Okręt nie brał aktywnego udziału w działaniach wojennych. Po zdemobilizowaniu, w 1950 roku został sprzedany na złom.

24 lipca[edytuj kod]

K-3 Leninskij Komsomołradziecki myśliwski okręt podwodny projektu 627, pierwsza radziecka jednostka tej klasy wyposażona w siłownię jądrową. K-3 wyposażony został w dwa wodnociśnieniowe reaktory jądrowe WM-A o mocy cieplnej 70 MW. Okręt o opływowym kształcie, długości 109,7 metra i wyporności nawodnej 3087 ton oraz 3986 ton w zanurzeniu, zdolny był do rozwinięcia pod wodą prędkości 30 węzłów. Był pierwszą radziecką jednostką podwodną, która osiągnęła biegun północny. K-3 nękany był jednak awariami, które – podobnie jak innym jednostkom projektu 627A – uniemożliwiły mu wzięcie udziału w działaniach radzieckiej floty podwodnej podczas kryzysu kubańskiego. W efekcie eksplozji w przedziale torpedowym okrętu w 1967 roku śmierć poniosło 39 osób. Okręt, który wszedł do służby w 1958 roku, pełnił ją przez 30 lat do 1988 roku

25 lipca[edytuj kod]

Chiyoda – pierwszy krążownik pancerny zbudowany dla Japońskiej Cesarskiej Marynarki Wojennej; jedyny okręt swojego typu. Zbudowany przez stocznię J&G Thomson w Clydebank w Wielkiej Brytanii, służył podczas trzech wojen: chińsko-japońskiej, rosyjsko-japońskiej oraz I wojny światowej. Pierwotnie planowano uzbroić krążownik w dwie armaty Caneta kal. 320 mm, ale obawiając się przeciążenia po katastrofie Unebi, zainstalowano lżejsze szybkostrzelne działa 120 mm, produkcji zakładów Armstronga. Były to nowe działa strzelające amunicją z łuską. Działa, osłonięte tylko maskami, były rozmieszczone w burtowych sponsonach i miały szerokie pole ostrzału. Artylerię lekką stanowiło 14 armat szybkostrzelnych Hotchkissa kal. 47 mm; na marsach zainstalowano trzy kartaczownice Gatlinga. Okręt posiadał trzy wyrzutnie torpedowe: jedną na dziobie i po jednej na każdej burcie.

26 lipca[edytuj kod]

SMS Lützow – niemiecki krążownik liniowy z okresu I wojny światowej, druga jednostka typu Derfflinger. Zwodowany jeszcze przed wybuchem wojny, został przyjęty do służby w Kaiserliche Marine w marcu 1916 roku. Nazwę otrzymał na pamiątkę generała Adolfa von Lützowa, uczestnika wojen napoleońskich. Lützow brał udział w bombardowaniu Lowestoft i Yarmouth oraz bitwie jutlandzkiej, podczas której został poważnie uszkodzony przez pociski artyleryjskie okrętów Royal Navy, a następnie zatopiony przez jeden z niszczycieli własnej eskorty. W trakcie bitwy jutlandzkiej na Lützowie poległo 115 marynarzy, 50 dalszych odniosło rany. Był to jedyny nowoczesny okręt liniowy utracony przez Kaiserliche Marine w trakcie działań wojennych. Ocaleni członkowie załogi zostali w większości skierowani do przejęcia będącego w ostatnim stadium budowy pancernika SMS Baden.

27 lipca[edytuj kod]

ORP Kaszub – polski torpedowiec służący w latach 19211925, dawny niemiecki V 108 z czasów I wojny światowej, jeden z pierwszych okrętów polskiej marynarki wojennej. Okręt należał do serii czterech torpedowców, jakie Holandia zamówiła jeszcze przed I wojną światową w szczecińskiej stoczni Stettiner Maschinenbau AG Vulcan. W sierpniu 1914 roku nieukończony okręt został zarekwirowany i po ukończeniu budowy wcielony do cesarskiej marynarki niemieckiej. Po zakończeniu I wojny światowej zwycięskie mocarstwa podzieliły pomiędzy siebie okręty Kaiserliche Marine. Decyzją z grudnia 1919 roku Polsce przyznano sześć torpedowców, w tym V 108. We wrześniu 1921 roku na redzie portu Leith odbyło się uroczyste podniesienie bandery i poświęcenie okrętu, któremu nadano nazwę Kaszub. 20 lipca 1925 roku na jego pokładzie doszło do wybuchu w opalanym ropą dziobowym kotle, w wyniku czego okręt przełamał się na pół. W katastrofie zginęło trzech członków załogi.

28 lipca[edytuj kod]

Kalev – estoński podwodny stawiacz min typu Kalev. Zwodowany w lipcu 1936 roku, służył pod banderą Estonii, a po aneksji republiki przez Związek Radziecki został włączony do radzieckiej Floty Bałtyckiej. Wyróżniał się zaawansowanymi rozwiązaniami technicznymi na tle okrętów estońskich oraz radzieckich. W czasie wojny uczestniczył w ewakuacji Tallinna w sierpniu 1941 roku. Odbył też dwa patrole bojowe, podczas drugiego z nich zatonął w nieznanych okolicznościach na przełomie października i listopada 1941 roku. Prawdopodobnie okręt zatonął, w wyniku wejścia na minę, postawioną przez Niemców lub Finów w ramach zagrody minowej „Juminda”. Przez większą część służby towarzyszył mu bliźniaczy okręt podwodny Lembit.

29 lipca[edytuj kod]

Austro-węgierskie okręty podwodne typu U-3 – typ dwóch okrętów podwodnych zbudowanych dla Austro-Węgierskiej Marynarki Wojennej i zwodowanych w 1908 roku. Okręty podwodne typu U-3 zostały zbudowane przez niemiecką stocznię Friedrich Krupp Germaniawerft w Kilonii, w ramach oceny porównawczej trzech zagranicznych projektów okrętów tej klasy. Miały 42 metry długości, były napędzane dwoma dwusuwowymi silnikami naftowymi na powierzchni i dwoma silnikami elektrycznymi w zanurzeniu. Pierwotnie okręty typu U-3 miały problemy z zanurzaniem, ale zostały one przezwyciężone poprzez modyfikacje kiosku oraz sterów głębokości. Oba okręty służyły w czasie I wojny światowej. SM U-3, jednostka wiodąca typu, został zatopiony w sierpniu 1915 roku ogniem artyleryjskim. SM U-4 był najdłużej służącym okrętem podwodnym w Austro-Węgierskiej Marynarce Wojennej i zatopił statki o łącznym tonażu prawie 15 000 BRT i okręty wojenne o łącznej wyporności ponad 7000 ton. Po wojnie U-4 został przekazany Francji w ramach reparacji wojennych i złomowany.

30 lipca[edytuj kod]

Giuseppe Miraglia – włoski transportowiec wodnosamolotów z okresu międzywojennego oraz II wojny światowej. Adaptowany do tej roli poprzez przebudowę statku pasażersko-towarowego Città di Messina, został wcielony do floty 1 listopada 1927 roku. Od początku służby Giuseppe Miraglia służył do różnorakich prób wyposażenia lotniczego oraz opracowania wytycznych, dotyczących współpracy lotnictwa morskiego z flotą. Jego przydatność jako okrętu ściśle bojowego była ograniczona przez niewystarczającą stabilność poprzeczną kadłuba oraz fakt, że od lat 30. większość dużych jednostek nawodnych Regia Marina dysponowała własnymi wodnosamolotami pokładowymi i katapultami. Okręt nie brał aktywnego udziału w działaniach wojennych. Po zdemobilizowaniu, w 1950 roku został sprzedany na złom.

31 lipca[edytuj kod]

K-3 Leninskij Komsomołradziecki myśliwski okręt podwodny projektu 627, pierwsza radziecka jednostka tej klasy wyposażona w siłownię jądrową. K-3 wyposażony został w dwa wodnociśnieniowe reaktory jądrowe WM-A o mocy cieplnej 70 MW. Okręt o opływowym kształcie, długości 109,7 metra i wyporności nawodnej 3087 ton oraz 3986 ton w zanurzeniu, zdolny był do rozwinięcia pod wodą prędkości 30 węzłów. Był pierwszą radziecką jednostką podwodną, która osiągnęła biegun północny. K-3 nękany był jednak awariami, które – podobnie jak innym jednostkom projektu 627A – uniemożliwiły mu wzięcie udziału w działaniach radzieckiej floty podwodnej podczas kryzysu kubańskiego. W efekcie eksplozji w przedziale torpedowym okrętu w 1967 roku śmierć poniosło 39 osób. Okręt, który wszedł do służby w 1958 roku, pełnił ją przez 30 lat do 1988 roku