Szablon:Dobry artykuł/archiwum/2013/07

Aktualnie na stronie głównej

35 Hudson Yards – wielofunkcyjny wieżowiec położony w zachodniej części Manhattanu w Nowym Jorku. Składa się z apartamentowców oraz hotelu. Budynek został zaprojektowany przez Davida Childsa, pracownika przedsiębiorstwa architektonicznego Skidmore, Owings and Merrill. Wieżowiec położony jest w pobliżu dzielnic Hell's Kitchen i Chelsea oraz stacji kolejowej New York Pennsylvania Station. Jest częścią inwestycji Hudson Yards, wiążącej się z przebudową West Side Yards Metropolitan Transportation Authority. W listopadzie 2022 roku budynek 35 Hudson Yards stał się 28. najwyższym budynkiem w Stanach Zjednoczonych oraz 16. najwyższym budynkiem w Nowym Jorku. W lipcu 2023 roku serwis The Wall Street Journal podał, że 50% mieszkań w budynku 35 Hudson Yards pozostało nadal niesprzedanych. Czytaj więcej…

Inne Dobre Artykuły • Jak pisać w stylu encyklopedycznym?

Archiwum ekspozycji dobrych artykułów

Archiwum artykułów, które zostały umieszczone na stronie głównej w rubryce Dobry Artykuł.

1 lipca[edytuj kod]

Armia – polski zespół grający punk rock i hardcore z wpływami innych gatunków (reggae, metal, rock symfoniczny, jazz-rock). Zespół założyli na przełomie 1984/1985 Robert Brylewski, Tomasz Budzyński i Sławomir Gołaszewski. Ostatecznie jedynie Budzyński jest członkiem zespołu nieprzerwanie od momentu jego powstania. Odejście Brylewskiego, które zbiegło się z częściową zmianą stylu muzycznego i przekazu, w części środowiska fanów wywołało podział na zwolenników „starej” i „nowej” Armii. Zespół jest wymieniany jako jeden z czołowych zespołów sceny niezależnej lat 80. XX w. Na początku lat 90. odniósł sukces również na szerszej scenie muzycznej, zwłaszcza dzięki wydaniu płyty Legenda. Od połowy lat 90. stracił na popularności. Charakterystyczne dla muzyki zespołu jest wykorzystanie instrumentów wychodzących poza tradycyjnie stosowane w rocku, zwłaszcza instrumentów dętych, a przede wszystkim waltorni. Równie charakterystyczne są poetyckie teksty, najczęściej autorstwa Budzyńskiego.

2 lipca[edytuj kod]

Radomiak II Radom – piłkarska drużyna rezerw należącą do polskiego klubu RKS Radomiak. Składa się głównie z graczy pragnących przebić się do pierwszego zespołu w niedalekiej przyszłości. Często wzmacniana jest zawodnikami, którzy nie zakwalifikowali się w wyjściowym składzie Radomiaka. Po raz pierwszy do rozgrywek ligowych została zgłoszona w 1955 roku, a jej największym osiągnięciem jest zajęcie 10. miejsca w III lidze – najwyższej klasie rozgrywkowej, w której mogą brać udział zespoły rezerw. Dotychczas, zespół na tym szczeblu spędził 2 sezony. Najczęściej Zieloni występowali w rozgrywkach regionalnych. W swojej historii drużyna była już dwukrotnie rozwiązywana. '

3 lipca[edytuj kod]

Rolnictwo w Algierii – dział gospodarki Algierii odgrywający w niej niewielką rolę (ok. 10% PKB). Ze względu na ograniczenia rozwoju rolnictwa Algieria jest największym afrykańskim importerem żywności (zza granicy sprowadzanych jest 45% żywności). Z drugiej strony produkty przemysłu rolno-spożywczego stoją na drugiej pozycji wśród dóbr eksportowych tego kraju. Najpoważniejszym problem rolnictwa są niekorzystne warunki przyrodnicze – znaczną powierzchnię kraju zajmuje Sahara oraz góry Atlas. W efekcie tylko 3% powierzchni kraju nadaje się pod produkcję roślinną, przy czym proces pustynnienia stale postępuje. Grunty rolne wymagają powszechnego nawadniania. Istotne znaczenie dla specyfiki produkcji rolnej mają zakazy islamu dotyczące alkoholu i wieprzowiny.

4 lipca[edytuj kod]

Potop – polski film kostiumowy z 1974 roku w reżyserii Jerzego Hoffmana. Stanowi ekranizację powieści Henryka Sienkiewicza pod tym samym tytułem. Akcja filmu toczy się w Rzeczypospolitej Obojga Narodów podczas wojny polsko-szwedzkiej w latach 1655–1660. Głównym bohaterem jest awanturniczy chorąży Andrzej Kmicic. Zdjęcia nakręcono w latach 1971–1973, korzystając z plenerów polskich i radzieckich. W obsadzie aktorskiej znaleźli się między innymi: Daniel Olbrychski, Małgorzata Braunek, Tadeusz Łomnicki i Kazimierz Wichniarz. Po premierze Potop uzyskał entuzjastyczne recenzje krytyków. Film doceniła także licząca ponad 27 milionów widzów widownia w kinach. Film otrzymał liczne nagrody, między innymi przyznawane po raz pierwszy Złote Lwy na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych. Został także nominowany do Oscara dla najlepszego filmu nieanglojęzycznego.

5 lipca[edytuj kod]

Puck – stacja kolejowa w Pucku zlokalizowana w południowo-zachodniej części miasta, pomiędzy ulicami Dworcową a Kolejową. Stacja powstała w 1898 roku, a pierwszy pociąg dojechał do miasta 15 grudnia 1898 roku. Zaraz po odzyskaniu niepodległości przez Polskę Puck był elementem sieci PKP położonym najbliżej morza. W 1928 roku wybudowano nowy dworzec. Budynek jest jednobryłowy, piętrowy kryty dwuspadowym dachem z niewielką przybudówką od strony placu. Elewacja jest otynkowana. W budynku mieszczą się kasy oraz poczekalnia. Obecnie na stacji w Pucku znajdują się dwa perony, mające po dwie krawędzie. Perony są niskie i niezadaszone. Dostęp do nich jest wyłącznie z poziomu szyn. Stacja leży na linii kolejowej nr 213, która obsługuje Mierzeję Helską, z tego względu przewozy wykazują dużą sezonowość.

6 lipca[edytuj kod]

Pustynnica katolicka – gatunek australijskiego płaza bezogonowego z rodziny Limnodynastidae. Wcześniej była zaliczana do żółwinkowatych, a pierwotnie do ropuchowatych. Młode osobniki cechuje charakterystyczne umaszczenie grzbietowej strony tułowia – ciemny krzyż na jaskrawożółtym tle – od niego pochodzi nazwa gatunkowa. Zamieszkuje bardzo suche siedliska. Większą część swego życia spędza zagrzebana w ziemi, do czego rozwinęła liczne przystosowania. Na powierzchnię wychodzi po obfitych deszczach, po których również przystępuje do rozrodu. Kijanki dojrzewają szybko. Gatunek nie jest zagrożony wyginięciem z uwagi na szeroki zakres występowania w Nowej Południowej Walii oraz Queenslandzie, a także sporą, choć dokładnie nieokreśloną, liczebność populacji. International Union for Conservation of Nature przyznał mu status gatunku najmniejszej troski

7 lipca[edytuj kod]

SS Winfield Scott – amerykański bocznokołowy statek o napędzie parowym służący do przewozu pasażerów i towarów. Został zbudowany przez firmę stoczniową Westervelt and MacKay z Nowego Jorku i wodowany 22 października 1850 roku. Jednostka posiadała trzy maszty i cztery pokłady. Jego nazwa pochodziła od nazwiska generała armii amerykańskiej Winfielda Scotta. Pływał pomiędzy San Francisco a Panamą na początku lat 50. XIX wieku, w czasie kalifornijskiej gorączki złota. Wieczorem 1 grudnia 1853 roku, płynąc w gęstej mgle, jednostka uderzyła w brzeg wyspy Anacapa u wybrzeża południowej Kalifornii. Wszyscy pasażerowie i załoga, łącznie 450 osób, przeżyli, ale statek został zniszczony. Wrak Winfield Scott był obiektem kilku nieudanych prób podniesienia. Obecnie spoczywa pod wodą. Szczątki statku są uważane za ważne z perspektywy historycznej, ponieważ są namacalnym przykładem budownictwa statków z połowy XIX wieku. Miejsce rozbicia jednostki zostało umieszczone na liście National Register of Historic Places – Narodowego Rejestru Miejsc Historycznych.

8 lipca[edytuj kod]

Ulica gen. Józefa Bema w Raciborzu – ulica w raciborskiej dzielnicy Nowe Zagrody. Rozpoczyna się od skrzyżowania z ulicami Staszica i Sienkiewicza, a kończy na skrzyżowaniu z ulicami Waryńskiego i Eichendorffa. Długość ulicy wynosi około 532 metry. Przez ulicę nie przebiegają żadne trasy autobusowe i na całej jej długości obowiązuje normalny ruch uliczny. Swoją nazwę wzięła od generała Józefa Bema. Przez ul. Bema przebiega czerwony szlak im. Husarii Polskiej, prowadzący z Będzina do Krzanowic. Z punktu widzenia turysty obiektami wartymi obejrzenia znajdującymi się przy ul. Bema są: zbudowany w stylu neogotyckim gmach dawnego szpitala miejskiego z końca XIX wieku, eklektyczne kamienice na skrzyżowaniu z ul. Staszica oraz park im. Miasta Roth ze stawem, pomnikami przyrody oraz pozostałościami po dawnym cmentarzu i pomniku poległych w czasie I wojny światowej.

9 lipca[edytuj kod]

Józef – piąty patriarcha moskiewski i całej Rusi sprawujący urząd w latach 1642–1652. Prawdopodobnie pochodził z Włodzimierza nad Klaźmą. Przed wyborem na patriarchę był przez trzy lata przełożonym Monasteru Simonowskiego. Najwyższy urząd w Rosyjskim Kościele Prawosławnym objął 27 marca 1642 roku. Został wyłoniony przez sobór na drodze losowania spośród sześciu kandydatów, wskazanych przez cara Michała Romanowa. W momencie objęcia urzędu był już w podeszłym wieku, zaś jego znaczenie w państwie było konsekwentnie ograniczane przez władcę państwową, albowiem car pragnął, aby Kościół nadal w pełni podporządkowywał się władzy świeckiej. Józef sprawował urząd patriarchy aż do śmierci, która nastąpiła po krótkiej chorobie w 1652 roku.

10 lipca[edytuj kod]

Éric Chahi – francuski projektant gier komputerowych. Autor gier komputerowych: Another World, Heart of Darkness oraz From Dust. Karierę rozpoczął w 1983 roku jako twórca gier amatorskich. Pierwszą jego grą była Frog, w której gracz, kierując żabą, miał łapać lecące na ekranie muchy. Do 1988 roku tworzył wyłącznie gry amatorskie. W 1989 roku młodym twórcą zainteresował się projektant Paul Cuisset ze studia Delphine Software. Chahi wykorzystuje grafikę wektorową oraz technikę rotoskopowania. Jest zadeklarowanym twórcą niezależnym. Jego zdaniem gry komputerowe muszą czerpać inspirację z rzeczywistości, zaś celem projektanta powinno być wprowadzenie gracza w świat przeżyć opartych na interakcji; ważne jest to, by gra zapadła w pamięci gracza i nie potrzeba przy tym tworzyć rozbudowanej fabuły.

11 lipca[edytuj kod]

London Crusade – pierwsza kampania ewangelizacyjna Billy'ego Grahama przeprowadzona poza granicami Stanów Zjednoczonych. Miała miejsce w Londynie w 1954 roku i trwała 3 miesiące, od 1 marca do 29 maja. Większość spotkań odbyła się na Harringay Arena, jedno spotkanie miało miejsce w Hyde Parku i jedno na stadionie Wembley. Jego słuchaczami byli m.in. arcybiskup Canterbury – Geoffrey Francis Fisher oraz premier Wielkiej Brytanii – Winston Churchill. W ciągu trzech miesięcy w Londynie jego kazań wysłuchało około 2 milionów ludzi, a 40 tysięcy osób nawróciło się i przyjęło wiarę w Chrystusa. Sukces osiągnięty w Londynie przekonał go, że jego przesłanie przyniosło pożądane rezultaty również poza granicami Stanów Zjednoczonych.

12 lipca[edytuj kod]

James Blake – amerykański tenisista specjalizujący się w grze na nawierzchni twardej. W swojej dotychczsowej karierze wygrał 17 turniejów: 10 singlowych i 7 deblowych. W 1999 roku rozpoczął występy w gronie zawodowych tenisistów, a rok później, po wygraniu dwóch turniejów niższej rangi z cyklu ATP Challenger Tour, uzyskał tytuł „debiutanta sezonu”. Od 2001 roku reprezentuje swój kraj w Pucharze Davisa. W sezonie 2007 zdobył z zespołem tytuł, pokonując w finale Rosję. W Pucharze Hopmana zwyciężył dwukrotnie, najpierw w 2003 roku z Sereną Williams, a rok później z Lindsay Davenport. Blake jest tenisistą praworęcznym, wykonującym jednoręczny backhand. Cechuje go agresywna, ofensywna gra zza linii końcowej. Słynie z silnego i precyzyjnego forehandu, który jest uważany za jeden z najlepszych w tenisie. Przy returnie wcześniej składa się do uderzenia niż inni zawodnicy, co powoduje, że przeciwnik ma miej czasu na powrotne odbicie. Od kiedy w 2009 roku znalazł się pod opieką nowego trenera, to zaczął częściej grać techniką serwis-wole.

13 lipca[edytuj kod]

Struktura ekosystemu – rozmieszczenie elementów specyficznego systemu, którym jest ekosystem oraz wzajemne powiązania między tymi elementami. Za najmniejsze elementy systemu uznano organizmy poszczególnych gatunków. Gatunki zajmują określone nisze ekologiczne, które uważa się za zestaw odpowiadających organizmom czynników abiotycznych i biotycznych. Zamieszkujące ten sam obszar populacje różnych gatunków tworzą wspólnie biocenozę, która jest zależna od swojego siedliska, a równocześnie je kształtuje tworząc biotop. System biocenoza-biotop dąży do klimaksu, w którym jest osiągana równowaga biocenotyczna. Zrównoważony ekosystem jest traktowany jak układ termodynamicznie zamknięty.

14 lipca[edytuj kod]

Jan Malalas – kronikarz bizantyński. Był zhellenizowanym Syryjczykiem z Antiochii, który za panowania cesarza Justyniana I przeniósł się do Konstantynopola. Jest autorem Kroniki powszechnej w 18 księgach, obejmującej dzieje całego ówczesnego świata, od jego stworzenia po czasy współczesne autorowi. Kronika Malalasa stanowi typowy przykład popularnej historii przeznaczonej dla szerokiej publiczności. Naiwna i bezkrytyczna, nie odznacza się wysokim poziomem historycznym. Malalas rozbudował, wyczuwając oczekiwania publiczności, niektóre epizody oraz wprowadził szereg ciekawostek i opowiadań, które urozmaicają główny tok narracji. Nie ustrzegł się też przed błędami i nieporozumieniami. Kronika została napisana w potocznej, obrazowej koine greckiej. Ze względu na walory literackie była chętnie czytana, również w wiekach następnych. Została przełożona na łacinę, bułgarski, gruziński i cerkiewnosłowiański. Silnie oddziałała też na literaturę innych krajów. W VII wieku próbę ulepszenia Kroniki Malalasa podjął Jan Antiochijczyk. W języku polskim fragmenty Kroniki ukazały się w 1952 roku w Krakowie w trzecim tomie Prac etnologicznych, w przekładzie i opracowaniu Mariana Plezi.

15 lipca[edytuj kod]

HMAS Sydney – krążownik lekki pływający pod banderą Royal Australian Navy, jeden z trzech okrętów zmodyfikowanego typu Leander, uczestnik II wojny światowej. Okręt, budowany dla brytyjskiej Royal Navy jako HMS Phaeton, został jeszcze przed zwodowaniem zakupiony przez Australię i otrzymał nazwę pochodzącą od miasta Sydney. Na początku II wojny światowej wsławił się swoimi dokonaniami na Morzu Śródziemnym. Między innymi podczas bitwy koło przylądka Spatha, 19 lipca 1940 roku, ciężko uszkodził włoski krążownik Bartolomeo Colleoni, który został następnie zatopiony przez brytyjskie niszczyciele. Po zakończeniu niemal ośmiomiesięcznej kampanii śródziemnomorskiej Sydney powrócił na wody australijskie, podejmując patrole przeciwko rajderom Kriegsmarine. 19 listopada 1941 roku niedaleko zachodnich wybrzeży Australii napotkał zamaskowany niemiecki krążownik pomocniczy HSK Kormoran. Zaskoczony ogniem rajdera, australijski okręt zatonął wraz z całą, liczącą 645 osób załogą, zatapiając również jednostkę przeciwnika. Była to największa strata osobowa Royal Australian Navy w II wojnie światowej. Wraki obydwu okrętów zostały odnalezione dopiero w 2008 roku.

16 lipca[edytuj kod]

Transport kolejowy na Islandii – na wyspie istniały trzy odrębne systemy kolei przemysłowych. Pierwszy z nich to kolej portowa w Reykjavíku, która powstała w 1913 roku i została zlikwidowana w 1928 roku. Linia powstała w celu dowozu kamienia z kamieniołomów na miejsce budowy portu oraz falochronów. Dwunastokilometrowa linia zaczynała się na wyspie Örfirisey i praktycznie od razu dzieliła się na dwa tory, z których jeden prowadził na falochron północny Norðurgarður, natomiast drugi falochronem Grandagarður docierał do stałego lądu. Na kolei użytkowane były dwie dwuosiowe lokomotywy parowe o masie służbowej 15 ton, wyprodukowane w fabryce lokomotyw Arnold Jung w 1892 roku. Lokomotywa o numerze fabrycznym 129 została nazwana Minør, a o numerze 130 Pionér. Lokomotywy ciągnęły składy dwuosiowych wagonów samowyładowczych z drewnianymi burtami. Po zakończeniu eksploatacji wagony zostały sprzedane do Polski. Obie lokomotywy zachowały się do dnia dzisiejszego.

17 lipca[edytuj kod]

Zburzenie Warszawy – operacja planowego wyburzania i palenia Warszawy przeprowadzona przez Niemców po upadku powstania warszawskiego. Między październikiem 1944 a styczniem 1945 roku niemieckie oddziały niszczycielskie tzw. Technische Nothilfe zniszczyły około 30% przedwojennej zabudowy lewobrzeżnej Warszawy. Zagładzie uległy wówczas setki bezcennych zabytków oraz obiektów o dużej wartości kulturalnej, sakralnej i gospodarczej. Pod datą 5 sierpnia 1944 roku, Hans Frank zapisał w swym dzienniku: Prawie wszystkie części miasta Warszawy stoją w płomieniach. Doszczętne spalenie domów będzie najlepszym środkiem, by pozbawić powstańców kryjówek... Po tym powstaniu i jego zdławieniu Warszawę spotka zasłużony los – zupełne zniszczenie. Niemcy opracowali precyzyjną metodę niszczenia i rabunku. Po opróżnieniu domów do akcji przystępowali podpalacze z Brandkommando. Podpalali dom po domu, kwartał po kwartale. Po upływie dnia lub dwóch sprawdzano skutki, jeżeli pożar wygasł, to wzniecano go ponownie. W ślad za Brandkommando szło Sprengkommando, które wysadzało w powietrze wybrane obiekty.

18 lipca[edytuj kod]

Szlak dookoła Wrocławia im. doktora Bronisława Turonia – żółty, oznakowany, pieszy szlak turystyczny, którego większość odcinków można przebyć także rowerem, położony na Nizinie Śląskiej, przebiegający przez miejscowości leżące w pobliżu Wrocławia i przez niektóre jego peryferyjne osiedla. Szlak ma długość 141 km. Składa się z dziesięciu odcinków, których punkty wyjściowe i końcowe zostały zlokalizowane w miejscach dostępnych za pomocą środków komunikacji publicznej. Rzeka Odra, z powodu braku stałych przepraw, dzieli szlak na dwie części – północną i południową. Istnieje częściowo wyznakowany odcinek dodatkowy o długości 14,6 km, łączący koniec odcinka północnego z początkiem odcinka południowego, prowadzący przez śluzę na Odrze w Ratowicach. Za przebycie każdego odcinka przyznawana jest przez Oddział Wrocławski PTTK odznaka turystyczna. W 1986 roku dla upamiętnienia działacza OW PTTK Bronisława Turonia szlak nazwano jego imieniem.

19 lipca[edytuj kod]

Nowa Zelandia na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 1988 – nowozelandzka reprezentacja na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 1988 liczyła dziewięcioro sportowców, dwie kobiety i siedmiu mężczyzn, którzy wystąpili w trzech z dwunastu rozegranych dyscyplin. Chorążym reprezentacji był narciarz alpejski Simon Wi Rutene. Trójka narciarzy alpejskich brała po raz drugi udział w zawodach tej rangi, bowiem wystąpili cztery lata wcześniej w Sarajewie. Pozostali zawodnicy debiutowali na igrzyskach. Jednocześnie był to pierwszy w historii start Nowozelandczyków w biegach narciarskich oraz bobslejach. Najmłodszą reprezentantką Nowej Zelandii była dziewiętnastoletnia biegaczka narciarska Madonna Harris, zaś najstarszym czterdziestojednoletni bobsleista Owen Pinnell. Igrzyska w Calgary były ósmym startem Nowozelandczyków. Najliczniejszą reprezentację kraj ten wystawił w bobslejach, gdzie wystąpiło pięciu zawodników. Występ Nowozelandczyków został nagrodzony nieoficjalnym Pucharem Karaibów, o który rywalizowali uczestnicy spoza krajów tradycyjnie uprawiających ten sport, czyli pozbawionych śniegu oraz nieposiadających torów bobslejowych.

20 lipca[edytuj kod]

Ninigi – w mitologii japońskiej wnuk bogini słońca Amaterasu, mityczny protoplasta Japończyków i japońskiego rodu cesarskiego. Według Kojiki Amaterasu wysłała do władcy bóstw ziemskich zapytanie dotyczące przejęcia władzy przez bóstwa niebiańskie nad archipelagiem. Ten zdecydował się podporządkować się bogini słońca. Postanowiła więc zesłać na ziemię swojego syna Oshihomimiego, aby zaprowadził porządek na archipelagu. On jednak zaproponował, aby tę misję powierzyć jego synowi, Ninigiemu. Amaterasu zgodziła się, wezwała do siebie swojego wnuka i wręczyła mu przedmioty, które później zostały uznane za regalia cesarskie. Według Nihon-shoki Amaterasu przekazała swojemu wnukowi również sadzonki ryżu z niebiańskich pól. Postać Ninigi łączy niebiańskich bogów z rodem cesarskim, gdyż prawnukiem Ninigi miał być Jimmu, pierwszy cesarz Japonii.

21 lipca[edytuj kod]

Anna – król Anglii Wschodniej, który władał od ok. 633 do 654 lub 655 roku. Był jednym z trzech synów Eniego z Anglii Wschodniej, członka rządzącej dynastii Wuffingów, a także bratankiem Raedwalda. Poślubił nieznaną kobietę wschodniosaską, z którą stworzył rodzinę słynącą z żarliwej religijności – syn Jurmin oraz trzy córki (Edeltruda, Edelburga i Witburga) zostali kanonizowani. Niewiele wiadomo o jego życiu i rządach. W 651 roku, po ślubie córki Edeltrudy, tereny wokół Ely zostały włączone do jego domeny. W tym samym roku nastąpił atak Pendy z Mercji na Cnobheresburg i król Anglów musiał udać się na wygnanie. Przypuszczalnie skierował się do podrzędnego królestwa Magonsaete, z którego powrócił około 653 roku. Mercjanie zaatakowali ponownie i w bitwie pod Bulcamp armia Anglów została pokonana przez Pendę, zaś Anna wraz z synem Jurminem zabici. Przypuszcza się, że monastyr św. Botwulfa w Iken został zbudowany na cześć zmarłego władcy. Koniec rządów Anny stanowi cezurę – królestwo Anglów Wschodnich podupadło, przyćmione przez potężniejszych Mercjan.

22 lipca[edytuj kod]

Zdzisław Hryniewiecki – polski skoczek narciarski, reprezentant i mistrz kraju. Honorowy Najlepszy Sportowiec Polski w roku 1960. Były rekordzista Polski w długości skoku i były rekordzista skoczni w Wiśle. Według Wojciecha Fortuny był najlepszym polskim skoczkiem w okresie między Stanisławem Marusarzem a Adamem Małyszem. Pierwszym jego sukcesem było zwycięstwo w 1948 roku na skoczni w Cygańskim Lesie. Jego osiągnięcia obejmują: tytuł mistrza Polski w skokach w 1959 roku, drugie miejsce w skokach i trzecie miejsce w dwuboju klasycznym podczas Memoriału Bronisława Czecha i Heleny Marusarzówny w 1958 oraz pierwsze miejsce w skokach w 1959, a także pierwsze i drugie miejsce na skoczni w Wiśle-Malince w Pucharze Beskidów w 1960 roku. 28 stycznia 1960 roku, na dwa dni przed wyjazdem na olimpiadę, wziął udział w ostatnim treningu, podczas którego miał ciężki upadek. Na wózku inwalidzkim spędził prawie 22 lata. Zmarł w 1981 roku w wieku 43 lat. Jego narty i trofea sportowe trafiły do Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie, także duplikat złotego medalu olimpijskiego ze Squaw Valley, który Helmut Recknagel przysłał mu wraz z depeszą zawierającą słowa starorzymskiej sentencji Primus inter pares.

23 lipca[edytuj kod]

Salamis – pancernik zamówiony dla marynarki wojennej Grecji w stoczni AG Vulcan w Hamburgu w 1912 roku, w odpowiedzi na ekspansję morską Imperium Osmańskiego rozpoczętą w 1911 roku. Okręt miał mieć długość 173,7 metra, jego uzbrojenie miało główne składać się z ośmiu dział kalibru 356 mm, zaś prędkość maksymalna miała wynosić 23 węzły. Stępkę okrętu położono 23 lipca 1913 roku, a kadłub zwodowano 11 listopada następnego roku. Nazwa pancernika odnosiła się do greckiego zwycięstwa nad flotą perską w bitwie pod Salaminą w 480 roku przed naszą erą. Prace zostały wstrzymane w grudniu 1914 roku, kilka miesięcy po wybuchu I wojny światowej. Niemiecka marynarka wykorzystywała nieukończoną jednostkę jako pływające koszary w Kilonii, albowiem uzbrojenie, zamówione w amerykańskich zakładach Bethlehem Steel, nie mogło zostać dostarczone z powodu brytyjskiej blokady Niemiec. Po zakończeniu wojny grecki rząd odmówił zapłaty za nieukończoną jednostkę.

24 lipca[edytuj kod]

BioShock – gra komputerowa z gatunku first-person shooter firmy 2K Boston, zaprojektowana przez Kena Levine'a i wydana przez 2K Games. Swoją światową premierę na platformach Xbox 360 i Microsoft Windows miała 21 sierpnia 2007 roku. Akcja gry została osadzona w alternatywnej wersji historii lat 60. XX wieku. Gracz wciela się w niej w rozbitka z katastrofy lotniczej, Jacka, który jest zmuszony przemierzać antyutopijne, podwodne miasto Rapture, walcząc na swojej drodze ze zmutowanymi istotami, które w nim zamieszkują. Gra zawiera elementy gier fabularnych i survival horrorów, a przez samych twórców i Levine'a została określona jako „duchowy spadkobierca” serii System Shock. Gra zebrała pochlebne recenzje w rankingu GameRankings, uzyskując średnie ocen od 93,66% do 95% w zależności od konsoli. Spotkała się również z pozytywnym odbiorem w głównych mediach, przede wszystkim ze względu na kwestie wyborów moralnych, fabułę i sposób przedstawienia podwodnej antyutopii.

25 lipca[edytuj kod]

Monaster Zaśnięcia Matki Bożej w Zimnem – stauropigialny monaster żeński w Zimnem na Ukrainie, który obecnie należy do Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego Patriarchatu Moskiewskiego. Za początek życia monastycznego w Zimnem przyjmuje się osiedlenie się grupy mnichów-pustelników na wzgórzu nad rzeką Łuhą na początku XI wieku. W 1682 roku monaster przeszedł do Kościoła unickiego, zaś w XVIII wieku przestał istnieć. Reaktywacja życia zakonnego miała miejsce pod koniec XIX wieku, gdy z inicjatywy rodziny carskiej w budynkach dawnego klasztoru męskiego zamieszkały zakonnice, sprowadzone z monasteru w Korcu. W dwudziestoleciu międzywojennym klasztor funkcjonował w ramach Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego. Po II wojnie światowej, na skutek zmian granic państwowych, ponownie znalazł się w Rosyjskim Kościele Prawosławnym, jednak już w 1949 roku został zlikwidowany przez władze stalinowskie. Ukraiński Kościół Prawosławny Patriarchatu Moskiewskiego doprowadził do reaktywacji działalności żeńskiej wspólnoty monastycznej w 1991 roku.

26 lipca[edytuj kod]

DAMS GD-01 – samochód Formuły 1 skonstruowany przez francuski zespół Driot-Arnoux Motor Sport, który planowano wystawić w sezonie 1995. Model GD-01 został zaprojektowany i zbudowany przy współpracy inżynierów DAMS i Reynard Motorsport w latach 1994–1995. Planowano założyć oddział DAMS w Formule 1 i zadebiutować w tej kategorii. Jednakże ze względu na niewystarczające wsparcie finansowe zespół nigdy nie wziął udziału w mistrzostwach Formuły 1, pomimo ukończenia budowy samochodu i przeprowadzenia ograniczonych testów. Na nadwozie składało się monocoque z włókna węglowego i aluminium o strukturze plastra miodu. Nadwozie było stosunkowo duże, albowiem w sekcjach bocznych umieszczono duże chłodnice wody i oleju. DAMS GD-01 miał konwencjonalne zawieszenie, na które składały się wahacze z drążkami skrętnymi aktywowanymi przez popychacze. Układ nosa był niski. Samochód był napędzany przez nową jednostkę Ford Cosworth ED 3.0 V8. Układy elektroniczne dostarczył Pi Research, opony Goodyear Tire and Rubber Company, koła Enkei, a paliwo Elf Aquitaine. Zbudowano tylko jeden egzemplarz modelu.

27 lipca[edytuj kod]

Zianon Pazniak – białoruski archeolog, polityk i działacz społeczny, jeden z liderów białoruskiego ruchu narodowowyzwoleńczego od początku procesów demokratycznych na Białorusi w 1988 roku; założyciel antykomunistycznej i niepodległościowej partii Białoruski Front Ludowy; odkrywca masowych grobów ofiar NKWD w Kuropatach; w latach 1990–1995 deputowany do Rady Najwyższej Białoruskiej SRR/Rady Najwyższej Republiki Białorusi XII kadencji; przewodniczący Opozycji BNF – frakcji parlamentarnej BFL. W 1997 roku został odznaczony przez kulturalno-oświatowe stowarzyszenie "Spadczyna" orderem "Honar Ajczyny", a w 2009 roku został laureatem nagrody imienia Franciszka Alechnowicza, wręczanej przez Białoruskie Społeczne Towarzystwo Ochrony Zabytków, za działalność na rzecz upamiętnienia ofiar stalinizmu. W 1994 roku był kandydatem w wyborach prezydenckich na Białorusi. Uzyskał wynik 12,82%. Od 1996 roku przebywa na emigracji. Według Pazniaka, jeżeli polityka Białorusi będzie wspierana finansowo przez jedną ze stron, to przywódca państwa będzie zmuszony do podejmowania działań zgodnych z interesami strony udzielającej pomocy, podczas gdy Białoruś powinna prowadzić politykę we własnych interesach i dla dobra własnego społeczeństwa.

28 lipca[edytuj kod]

Zjednoczony Kościół Ewangeliczny w PRL – federacja pięciu polskich wyznań protestanckich, które charakteryzowały się pobożnością ewangelikalną i praktykowaniem chrztu wyłącznie w wieku świadomym; dwa z nich miały charakter zielonoświątkowy. ZKE powstał w 1947 roku. Najpierw należały doń trzy kościoły, a od 1953 roku – pięć. Część zborów byłego Związku Chrześcijan Wiary Ewangelicznej podjęła w 1956 roku próbę wystąpienia z ZKE. Wystąpiono do władz z prośbą o legalizację związku. Władze odpowiedziały represjami i zbory zostały zmuszone do powrotu do ZKE. Zmiana sytuacji politycznej po 1980 roku pozwoliła na usamodzielnienie się poszczególnych konfesji. W 1981 roku jako pierwszy wystąpił Kościół Wolnych Chrześcijan i odtąd ZKE obejmował cztery wspólnoty. W 1987 roku na ostatnim synodzie kościoła zdecydowano o rozwiązaniu ZKE. Pod koniec swego istnienia przekraczał 17 tysięcy wyznawców. Do osiągnięć kościoła należy: zbudowanie kaplicy centralnej w Warszawie, zorganizowanie Domu Starców w Ostródzie oraz działalność wydawnicza, w tym wydawanie miesięcznika „Chrześcijanin”.

29 lipca[edytuj kod]

Kretoszczur – gatunek afrykańskiego gryzonia z monotypowego współcześnie rodzaju Georychus i rodziny kretoszczurów. Zamieszkuje sawanny i tereny zalesione w pasach nadbrzeżnych Prowincji Przylądkowej Zachodniej i Prowincji Przylądkowej Wschodniej Republiki Południowej Afryki, o sumie rocznych opadów ponad 500 mm. Jest gryzoniem o średniej wielkości, o cylindrycznej budowie ciała, z dość krótkimi, lecz grubymi kończynami. G. capensis jest silnie terytorialnym samotnikiem, ksenofobicznie i agresywnie nastawionym do przedstawicieli swojego gatunku. Wiedzie życie samotnicze pod powierzchnią ziemi. Poszczególne osobniki ostrzegają się wzajemnie o lokalizacji swoich tuneli tupiąc tylnymi kończynami w ściany tuneli. Taki tryb życia kontrastuje z eusocjalną formą społeczną odnotowywaną u kilku innych gatunków z rodziny Bathyergidae (kretoszczury).

30 lipca[edytuj kod]

Egzekucje w Forcie Krzesławice – masowe egzekucje obywateli polskich przeprowadzane przez okupantów niemieckich na terenie Fortu 49 „Krzesławice” w Krakowie. W pierwszych latach niemieckiej okupacji Fort Krzesławice był głównym miejscem straceń polskich więźniów politycznych w okolicach Krakowa. Między październikiem 1939 a listopadem 1941 roku funkcjonariusze SS i policji niemieckiej przeprowadzili tam co najmniej dwanaście zbiorowych egzekucji, w których śmierć poniosło 440 osób. W gronie ofiar znalazło się wielu przedstawicieli krakowskiej inteligencji, których aresztowano w ramach tzw. Akcji AB. Od pierwszych dni okupacji Niemcy stosowali brutalny terror wobec mieszkańców Krakowa. Był on wymierzony w pierwszym rzędzie w polską elitę społeczną, ludność żydowską oraz osoby w jakikolwiek sposób powiązane z ruchem oporu. W pierwszych miesiącach okupacji to właśnie w Krakowie miała miejsce jedna z najgłośniejszych akcji terrorystycznych wymierzonych w polską inteligencję, tj. aresztowanie profesorów uczelni krakowskich 6 listopada 1939 roku.

31 lipca[edytuj kod]

Leoncjusz (Stasiewicz) – duchowny Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego, archimandryta. W latach 1922–1923 był przełożonym monasteru Przemienienia Pańskiego i św. Eutymiusza Suzdalskiego w Suzdalu. Następnie pełnił funkcje proboszcza w parafiach w Suzdalu, Woroncowie, Michajłowskoje, Jełchowce i ponownie w Michajłowskoje. Był trzykrotnie skazywany na karę łagru pod zarzutami agitacji kontrrewolucyjnej i organizowania antyradzieckich stowarzyszeń. W obozach spędził lata 1930–1933, 1935–1938 i 1950–1955. Jeszcze za życia wierni uznali go za świętego starca. W 1989 roku został pośmiertnie zrehabilitowany, a w 1999 roku kanonizowany przez Rosyjski Kościół Prawosławny z zezwoleniem na kult lokalny w eparchii iwanowo-wozniesieńskiej. W 2000 roku jego kult został dozwolony w całym Patriarchacie Moskiewskim. Archimandryta Leoncjusz jest również czczony w Polskim Autokefalicznym Kościele Prawosławnym, a głównym ośrodkiem jego kultu jest Tarnogród, gdzie urodził się przyszły święty.