Szablon:Dobry artykuł/archiwum/2018/11
Aktualnie na stronie głównej
Julio Pinedo (ur. 19 lutego 1942 w Mururacie) – boliwijski rolnik, król społeczności afroboliwijskiej od 1992 roku. Tradycja ustna przypisuje mu pochodzenie od afrykańskiego księcia sprzedanego w niewolę, następnie zaś sprowadzonego do Mururaty do pracy w posiadłościach Ignacia Pinedo de Mustafy. W 1992 i 2007 roku był koronowany na króla Afroboliwijczyków, a podczas drugiej ceremonii oficjalnie uznany przez władze państwowe. Nie ma władzy politycznej, ale kierowana przez niego instytucja wpisuje się w proces emancypacji Afroboliwijczyków. Jako król i reprezentant społeczności afroboliwijskiej bywa zapraszany na rozmaite wydarzenia kulturalne czy polityczne. Odwiedzają go niekiedy turyści czy naukowcy różnych specjalizacji. Monarcha posługuje się specjalnie dla niego zaprojektowanym herbem, którego dewiza brzmi prowadzą mnie moi przodkowie. Osobowość króla budzi niekiedy niechęć. Zarzuca mu się, że jest nazbyt skryty. Niektórzy czarnoskórzy mieszkańcy Boliwii mają nikłe pojęcie tak o władcy, jak i o kierowanej przezeń instytucji. Czytaj więcej…
Archiwum ekspozycji dobrych artykułów
Archiwum artykułów, które zostały umieszczone na stronie głównej w rubryce Dobry Artykuł.
2008:
wrzesień •
październik •
listopad •
grudzień
2009:
styczeń •
luty •
marzec •
kwiecień •
maj •
czerwiec •
lipiec •
sierpień •
wrzesień •
październik •
listopad •
grudzień
2010:
styczeń •
luty •
marzec •
kwiecień •
maj •
czerwiec •
lipiec •
sierpień •
wrzesień •
październik •
listopad •
grudzień
2011:
styczeń •
luty •
marzec •
kwiecień •
maj •
czerwiec •
lipiec •
sierpień •
wrzesień •
październik •
listopad •
grudzień
2012:
styczeń •
luty •
marzec •
kwiecień •
maj •
czerwiec •
lipiec •
sierpień •
wrzesień •
październik •
listopad •
grudzień
2013:
styczeń •
luty •
marzec •
kwiecień •
maj •
czerwiec •
lipiec •
sierpień •
wrzesień •
październik •
listopad •
grudzień
2014:
styczeń •
luty •
marzec •
kwiecień •
maj •
czerwiec •
lipiec •
sierpień •
wrzesień •
październik •
listopad •
grudzień
2015:
styczeń •
luty •
marzec •
kwiecień •
maj •
czerwiec •
lipiec •
sierpień •
wrzesień •
październik •
listopad •
grudzień
2016:
styczeń •
luty •
marzec •
kwiecień •
maj •
czerwiec •
lipiec •
sierpień •
wrzesień •
październik •
listopad •
grudzień
2017:
styczeń •
luty •
marzec •
kwiecień •
maj •
czerwiec •
lipiec •
sierpień •
wrzesień •
październik •
listopad •
grudzień
2018:
styczeń •
luty •
marzec •
kwiecień •
maj •
czerwiec •
lipiec •
sierpień •
wrzesień •
październik •
listopad •
grudzień
2019:
styczeń •
luty •
marzec •
kwiecień •
maj •
czerwiec •
lipiec •
sierpień •
wrzesień •
październik •
listopad •
grudzień
2020:
styczeń •
luty •
marzec •
kwiecień •
maj •
czerwiec •
lipiec •
sierpień •
wrzesień •
październik •
listopad •
grudzień
2021:
styczeń •
luty •
marzec •
kwiecień •
maj •
czerwiec •
lipiec •
sierpień •
wrzesień •
październik •
listopad •
grudzień
2022:
styczeń •
luty •
marzec •
kwiecień •
maj •
czerwiec •
lipiec •
sierpień •
wrzesień •
październik •
listopad •
grudzień
2023:
styczeń •
luty •
marzec •
kwiecień •
maj •
czerwiec •
lipiec •
sierpień •
wrzesień •
październik •
listopad •
grudzień
1 listopada[edytuj kod]
Różanecznik żółty – gatunek rośliny z rodziny wrzosowatych. Występuje na Kaukazie i w Azji Mniejszej, poza tym na izolowanych obszarach na Ukrainie, Białorusi, w Słowenii oraz Grecji. W Polsce gatunek znany z jednego stanowiska uznawanego za naturalne. Znajduje się ono koło wsi Wola Zarczycka w Kotlinie Sandomierskiej i chronione jest w rezerwacie przyrody Kołacznia. Poza tym gatunek introdukowany do lasów i chroniony także w kilku rezerwatach na takich stanowiskach. Roślina trująca, ale ze względu na efektowne kwitnienie, silny aromat oraz jesienne przebarwianie się liści – rozpowszechniona jest w uprawie jako roślina ozdobna. Zalecana jest także do sadzenia na skarpach w celu ochrony ich przed erozją. W Turcji, w miejscach masowego występowania w lasach, roślina ta bywa zwalczana. W obszarze masowego występowania w lasach kolchidzkich na tureckim wybrzeżu Morza Czarnego różanecznik żółty wraz z pontyjskim uznawane są za gatunki szkodliwe, w dużym stopniu ograniczające odnowienie lasów i zmniejszające zróżnicowanie gatunkowe.
2 listopada[edytuj kod]
Ireneusz Jeleń – były polski piłkarz, który występował na pozycji napastnika. Jest wychowankiem Piasta Cieszyn, później występował w Beskidzie Skoczów, a w 2002 roku przeszedł do Wisły Płock. Jako gracz tego zespołu zadebiutował w polskiej ekstraklasie. Przez pięć lat występował we francuskim zespole AJ Auxerre, a następnie przez rok w Lille OSC. Po powrocie do kraju był przez dwa miesiące zawodnikiem Podbeskidzia Bielsko-Biała. 11 grudnia 2003 roku Jeleń zadebiutował w reprezentacji Polski w wygranym 4:0 towarzyskim spotkaniu z Maltą. W 2006 roku został powołany przez selekcjonera Pawła Janasa do kadry na Mistrzostwa Świata w Niemczech, na których rozegrał trzy spotkania. Do najważniejszych sukcesów Jelenia w karierze należy zdobycie Pucharu Polski z Wisłą Płock w 2006 roku. W sezonie 2003/2004 strzelając 18 goli został wicekrólem strzelców polskiej ligi. Jeleń był graczem prawonożnym. Pomimo warunków fizycznych wykazywał się elastycznością, sprawnością i szybkością, jednak jego słabszą stroną była gra głową.
3 listopada[edytuj kod]
_(EN75_002_in_Tychy_Lodowisko).jpg)
Tychy Lodowisko – końcowy przystanek kolejowy Szybkiej Kolei Regionalnej w Śródmieściu Tychów pod wiaduktem w ciągu ulicy kardynała Stefana Wyszyńskiego. W bezpośrednim sąsiedztwie znajduje się Stadion Zimowy. Przystanek powstał w 2012 roku w ramach rozbudowy Szybkiej Kolei Regionalnej. Przystanek znajduje się przy torze łączącym nr 696 Tychy Miasto – Tychy Lodowisko, biegnącym równolegle do linii nr 179 Tychy – Mysłowice Kosztowy. Na przystanku znajduje się jeden peron o długości 220 m, wyposażony w automaty biletowe, dynamiczną informację pasażerską, megafony, monitoring, oświetlenie, wiaty i słupki alarmowo-rozmówne. Obok przystanku znajduje się 4-kondygnacyjny parking Parkuj i Jedź, mogący pomieścić 352 samochody oraz 50 rowerów. Parking posiada 18 metrowy tunel łączący go bezpośrednio z peronem przystanku.
4 listopada[edytuj kod]
Kurt Gerstein – niemiecki oficer SS, kierownik Sanitarnego Biura Technicznego Instytutu Zdrowia Waffen-SS, a równocześnie działacz antyhitlerowski, naoczny świadek masowych mordów w obozach zagłady w Bełżcu oraz Treblince, który starał się poinformować aliantów oraz papieża Piusa XII o ludobójstwie w obozach koncentracyjnych. Autor tzw. „Raportu Gersteina” na temat Zagłady Żydów. Prokuratorzy użyli później raportów jako materiału dowodowego w czasie procesów przed Międzynarodowym Trybunałem Wojskowym w Norymberdze. Pomogły w skazaniu na śmierć przełożonego Gersteina dr. Joachima Mrugowsky’ego, były wykorzystywane w procesie IG Farben, w procesach załogi Bełżca oraz w procesie Adolfa Eichmanna. W lipcu 1945 roku został uznany za podejrzanego o udział w zbrodniach, aresztowany i wysłany do więzienia Cherche-Midi w Paryżu. Raporty z przesłuchań wskazują, że Francuzi potraktowali Gernsteina jako SS-mana, który w zamian za zeznania chce uzyskać wolność. Nie wierzyli w jego zapewnienia o oporze i ideowym celu podjęcia służby w SS. W dwanaście dni po osadzeniu Kurta Gersteina w paryskim więzieniu, jego zwłoki znaleziono powieszone w celi.
5 listopada[edytuj kod]
.jpg)
XXII Mistrzostwa Świata w Lataniu Precyzyjnym – zawody lotnicze Międzynarodowej Federacji Lotniczej w lataniu precyzyjnym, zorganizowane w dniach 19–24 lipca 2015 roku w Skive w Danii. W zawodach wzięło udział 72 zawodników z 18 krajów. W składzie polskiej ekipy w zawodach uczestniczyło 8 zawodników. Najliczniej używanymi w Mistrzostwach samolotami były Cessna 152 - 33, Cessna 150 - 22 oraz Cessna 172 - 11. Głównym sędzią międzynarodowym był Andrzej Osowski z Polski. Indywidualnym mistrzem świata został Francuz Damien Vadon, a srebrny i brązowy medal zdobyli Polacy Marcin Skalik oraz Bolesław Radomski. Drużynowymi mistrzami świata został zespół polski, dalsze miejsca zajęły Czechy oraz Francja. Nagrodę dla najlepszej lądującej drużyny otrzymał zespół z Czech. Nagrodę dla najlepszej kobiety otrzymała Esther Rimensberger ze Szwajcarii - 19. miejsce w klasyfikacji indywidualnej.
6 listopada[edytuj kod]
Transport kolejowy w Gliwicach – początki kolei żelaznych w Gliwicach sięgają pierwszej połowy XIX wieku. Pierwszy projekt połączenia kolejowego łączącego Górny Śląsk z Wrocławiem stworzył w 1816 roku Carl Johann Bernhard Karsten. Dwutorowa trasa o trakcji parowej i długości ponad 200 km miała służyć przede wszystkim transportowi węgla, z możliwością uruchomienia przewozu osób. W 1836 roku środowisko burżuazji śląskiej powołało do życia Komitet Założycielski Kolei Górnośląskiej. W wyniku sporów o przebieg linii od Opola na wschód rozpoczęto budowę jedynie na odcinku z Wrocławia do Opola, zakończoną w maju 1843 roku. Obecnie, gliwicki dworzec kolejowy należy do największych dworców kolejowych konurbacji górnośląskiej, według kategoryzacji PKP oznaczony został kategorią A. Przez Gliwice przebiegają międzynarodowe linie kolejowe E30 oraz CE30 łączące Drezno ze Lwowem, znajduje się tutaj oddział Newagu i Gliwicka Fabryka Wagonów oraz węzeł intermodalny przy porcie Gliwice łączący transport kolejowy z rzecznym i drogowym.
7 listopada[edytuj kod]
Kodeks Naniański – grecki rękopis Nowego Testamentu pisany uncjałą na pergaminie. Zawiera pełny tekst czterech Ewangelii. Tekst kodeksu został skolacjonowany niezależnie przez Konstantego Tischendorfa w 1843 roku oraz Samuela Tregellesa w 1846 roku, następnie oba odczyty tekstu zostały porównane i uzgodnione. Paleograficznie datowany jest zwykle na IX wiek. Nazwa kodeksu pochodzi od jego ostatniego właściciela Giovanniego Nanniego. Tekst kodeksu zasadniczo reprezentuje bizantyjską tradycję tekstualną, z licznymi odchyleniami, których znaczna część jest zgodna z tradycją aleksandryjską. Rękopis jest cytowany w krytycznych wydaniach greckiego Nowego Testamentu, jednak ani razu nie jest cytowany w tekście głównym, dlatego nie został też wymieniony we wprowadzeniu do wydania. Posiada system odniesień marginalnych. Kodeks przechowywany jest w bibliotece Marciana, w Wenecji.
8 listopada[edytuj kod]
Dozwolony użytek – instytucja polskiego prawa autorskiego, której istotą jest zezwolenie na korzystanie z cudzych utworów chronionych autorskimi prawami majątkowymi bez zgody podmiotu praw autorskich oraz bez wynagrodzenia. Dozwolony użytek ogranicza wyłączne prawo podmiotu praw autorskich do korzystania z utworu i do czerpania korzyści z korzystania z utworu. Ograniczenie tych praw wyłącznych jest uzasadnione interesem prywatnym lub publicznym. Nazwa „dozwolony użytek” jest charakterystyczna dla polskiej ustawy z 1994 roku. Nie występuje ona w ustawach ani w nauce prawa innych państw. Nie występowała także w polskich ustawach o prawie autorskim z 1926 roku oraz 1952 roku. Dozwolony użytek jest polskim odpowiednikiem wyjątków i ograniczeń praw autorskich. Obowiązują pewne reguły dotyczące wszystkich postaci dozwolonego użytku. Utwór, z którego wolno korzystać w granicach dozwolonego użytku, musi być uprzednio udostępniony publicznie. Ponadto należy przestrzegać autorskich praw osobistych. Dodatkowo działalność użytkownika nie może być konkurencyjna wobec działalności podmiotu praw autorskich.
9 listopada[edytuj kod]
NXT TakeOver: Fatal 4-Way – gala wrestlingu z cyklu gal NXT TakeOver, wyprodukowana przez WWE dla zawodników brandu rozwojowego NXT. Odbyła się 11 września 2014 roku w Full Sail University w Winter Park na Florydzie. Była transmitowana na żywo za pośrednictwem WWE Network. Podczas gali odbyło się siedem walk, z czego jedno starcie nie zostało wyemitowane. Walką wieczoru był tytułowy Fatal 4-Way match o NXT Championship; wzięli w nim udział mistrz NXT Adrian Neville, Sami Zayn, Tyler Breeze oraz Tyson Kidd. Gala otrzymała pozytywne opinie krytyków. Larry Csonka, redaktor serwisu o tematyce sportowej 411mania.com, ocenił galę na 7 punktów w skali dziesięciopunktowej. Średnia ocen wszystkich walk gali przyznanych przez Wrestling Observer Dave’a Meltzera wyniosła 2,69 gwiazdki. Najwyższą ocenę otrzymała czteroosobowa walka wieczoru – magazyn przyznał temu starciu 4½ gwiazdki na 5 możliwych.
10 listopada[edytuj kod]
Leo Levy – niemiecki kupiec pochodzący z żydowskiego rodu Levych, doktor chemii, żołnierz armii cesarskiej Wilhelma II Hohenzollerna w okresie I wojny światowej, zamożny mieszczanin. Leo ze starszym bratem Siegfriedem pomagali ojcu prowadzić interes rodzinny, z czasem zostali współwłaścicielami firmy. Firma inwestowała w różnych branżach, między innymi: handel zbożem i płodami rolnymi, sprzedaż drewna z tartaków, bankowość. Leo po śmierci ojca w 1920 roku został głową rodu i zarazem dyrektorem firmy. Dzień przed nocą kryształową Leo Levy zwolnił jednego z urzędników, asystenta księgowego, Franza, który był członkiem Gestapo. 10 listopada 1938 roku, o 4 nad ranem, Leo został zamordowany w swoim pokoju, w domu przez nazistowskich bojówkarzy. Leo Levy był ostatnim męskim potomkiem rodu Levych z Pomorza. Jego żona, Else nakazała wyryć na jego grobie słowa: ,,Tu spoczywa Leo Levy, który zmarł uczciwą śmiercią, ponieważ prowadził uczciwe życie”.
11 listopada[edytuj kod]
ORP Bizon – polski trałowiec bazowy z okresu zimnej wojny, jeden z dziewięciu zbudowanych na radzieckiej licencji trałowców proj. 254M. Okręt został zwodowany 31 grudnia 1957 roku w Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, a do służby w Marynarce Wojennej przyjęto go we wrześniu 1958 roku. Intensywnie eksploatowana jednostka, oznaczona znakami burtowymi T-65 i 605, większą część służby spędziła w 12. Dywizjonie Trałowców Bazowych 8. Flotylli Obrony Wybrzeża w Świnoujściu. Prócz prac trałowych okręt wykorzystywano do pełnienia służby dozorowej, m.in. rejonu Cieśnin Duńskich, a także wspólnych ćwiczeń z jednostkami 2. Brygady Okrętów Desantowych. W drugiej połowie sierpnia 1970 roku okręt wziął udział w poszukiwaniu brytyjskich min niekontaktowych na wodach międzynarodowych w Zatoce Meklemburskiej. Podczas długoletniej służby modernizacji poddano wyposażenie radioelektroniczne okrętu. Okręt został skreślony z listy floty po ponad 30-letnim okresie użytkowania w maju 1990 roku, a następnie złomowany.
12 listopada[edytuj kod]
XXII Mistrzostwa Świata w Lataniu Precyzyjnym – zawody lotnicze Międzynarodowej Federacji Lotniczej w lataniu precyzyjnym, zorganizowane w dniach 19–24 lipca 2015 roku w Skive w Danii. W zawodach wzięło udział 72 zawodników z 18 krajów. W składzie polskiej ekipy w zawodach uczestniczyło 8 zawodników. Najliczniej używanymi w Mistrzostwach samolotami były Cessna 152 - 33, Cessna 150 - 22 oraz Cessna 172 - 11. Głównym sędzią międzynarodowym był Andrzej Osowski z Polski. Indywidualnym mistrzem świata został Francuz Damien Vadon, a srebrny i brązowy medal zdobyli Polacy Marcin Skalik oraz Bolesław Radomski. Drużynowymi mistrzami świata został zespół polski, dalsze miejsca zajęły Czechy oraz Francja. Nagrodę dla najlepszej lądującej drużyny otrzymał zespół z Czech. Nagrodę dla najlepszej kobiety otrzymała Esther Rimensberger ze Szwajcarii - 19. miejsce w klasyfikacji indywidualnej.
13 listopada[edytuj kod]
Transport kolejowy w Gliwicach – początki kolei żelaznych w Gliwicach sięgają pierwszej połowy XIX wieku. Pierwszy projekt połączenia kolejowego łączącego Górny Śląsk z Wrocławiem stworzył w 1816 roku Carl Johann Bernhard Karsten. Dwutorowa trasa o trakcji parowej i długości ponad 200 km miała służyć przede wszystkim transportowi węgla, z możliwością uruchomienia przewozu osób. W 1836 roku środowisko burżuazji śląskiej powołało do życia Komitet Założycielski Kolei Górnośląskiej. W wyniku sporów o przebieg linii od Opola na wschód rozpoczęto budowę jedynie na odcinku z Wrocławia do Opola, zakończoną w maju 1843 roku. Obecnie, gliwicki dworzec kolejowy należy do największych dworców kolejowych konurbacji górnośląskiej, według kategoryzacji PKP oznaczony został kategorią A. Przez Gliwice przebiegają międzynarodowe linie kolejowe E30 oraz CE30 łączące Drezno ze Lwowem, znajduje się tutaj oddział Newagu i Gliwicka Fabryka Wagonów oraz węzeł intermodalny przy porcie Gliwice łączący transport kolejowy z rzecznym i drogowym.
14 listopada[edytuj kod]
Kodeks Naniański – grecki rękopis Nowego Testamentu pisany uncjałą na pergaminie. Zawiera pełny tekst czterech Ewangelii. Tekst kodeksu został skolacjonowany niezależnie przez Konstantego Tischendorfa w 1843 roku oraz Samuela Tregellesa w 1846 roku, następnie oba odczyty tekstu zostały porównane i uzgodnione. Paleograficznie datowany jest zwykle na IX wiek. Nazwa kodeksu pochodzi od jego ostatniego właściciela Giovanniego Nanniego. Tekst kodeksu zasadniczo reprezentuje bizantyjską tradycję tekstualną, z licznymi odchyleniami, których znaczna część jest zgodna z tradycją aleksandryjską. Rękopis jest cytowany w krytycznych wydaniach greckiego Nowego Testamentu, jednak ani razu nie jest cytowany w tekście głównym, dlatego nie został też wymieniony we wprowadzeniu do wydania. Posiada system odniesień marginalnych. Kodeks przechowywany jest w bibliotece Marciana, w Wenecji.
15 listopada[edytuj kod]
Dozwolony użytek – instytucja polskiego prawa autorskiego, której istotą jest zezwolenie na korzystanie z cudzych utworów chronionych autorskimi prawami majątkowymi bez zgody podmiotu praw autorskich oraz bez wynagrodzenia. Dozwolony użytek ogranicza wyłączne prawo podmiotu praw autorskich do korzystania z utworu i do czerpania korzyści z korzystania z utworu. Ograniczenie tych praw wyłącznych jest uzasadnione interesem prywatnym lub publicznym. Nazwa „dozwolony użytek” jest charakterystyczna dla polskiej ustawy z 1994 roku. Nie występuje ona w ustawach ani w nauce prawa innych państw. Nie występowała także w polskich ustawach o prawie autorskim z 1926 roku oraz 1952 roku. Dozwolony użytek jest polskim odpowiednikiem wyjątków i ograniczeń praw autorskich. Obowiązują pewne reguły dotyczące wszystkich postaci dozwolonego użytku. Utwór, z którego wolno korzystać w granicach dozwolonego użytku, musi być uprzednio udostępniony publicznie. Ponadto należy przestrzegać autorskich praw osobistych. Dodatkowo działalność użytkownika nie może być konkurencyjna wobec działalności podmiotu praw autorskich.
16 listopada[edytuj kod]
NXT TakeOver: Fatal 4-Way – gala wrestlingu z cyklu gal NXT TakeOver, wyprodukowana przez WWE dla zawodników brandu rozwojowego NXT. Odbyła się 11 września 2014 roku w Full Sail University w Winter Park na Florydzie. Była transmitowana na żywo za pośrednictwem WWE Network. Podczas gali odbyło się siedem walk, z czego jedno starcie nie zostało wyemitowane. Walką wieczoru był tytułowy Fatal 4-Way match o NXT Championship; wzięli w nim udział mistrz NXT Adrian Neville, Sami Zayn, Tyler Breeze oraz Tyson Kidd. Gala otrzymała pozytywne opinie krytyków. Larry Csonka, redaktor serwisu o tematyce sportowej 411mania.com, ocenił galę na 7 punktów w skali dziesięciopunktowej. Średnia ocen wszystkich walk gali przyznanych przez Wrestling Observer Dave’a Meltzera wyniosła 2,69 gwiazdki. Najwyższą ocenę otrzymała czteroosobowa walka wieczoru – magazyn przyznał temu starciu 4½ gwiazdki na 5 możliwych.
17 listopada[edytuj kod]
Leo Levy – niemiecki kupiec pochodzący z żydowskiego rodu Levych, doktor chemii, żołnierz armii cesarskiej Wilhelma II Hohenzollerna w okresie I wojny światowej, zamożny mieszczanin. Leo ze starszym bratem Siegfriedem pomagali ojcu prowadzić interes rodzinny, z czasem zostali współwłaścicielami firmy. Firma inwestowała w różnych branżach, między innymi: handel zbożem i płodami rolnymi, sprzedaż drewna z tartaków, bankowość. Leo po śmierci ojca w 1920 roku został głową rodu i zarazem dyrektorem firmy. Dzień przed nocą kryształową Leo Levy zwolnił jednego z urzędników, asystenta księgowego, Franza, który był członkiem Gestapo. 10 listopada 1938 roku, o 4 nad ranem, Leo został zamordowany w swoim pokoju, w domu przez nazistowskich bojówkarzy. Leo Levy był ostatnim męskim potomkiem rodu Levych z Pomorza. Jego żona, Else nakazała wyryć na jego grobie słowa: ,,Tu spoczywa Leo Levy, który zmarł uczciwą śmiercią, ponieważ prowadził uczciwe życie”.
18 listopada[edytuj kod]
ORP Bizon – polski trałowiec bazowy z okresu zimnej wojny, jeden z dziewięciu zbudowanych na radzieckiej licencji trałowców proj. 254M. Okręt został zwodowany 31 grudnia 1957 roku w Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, a do służby w Marynarce Wojennej przyjęto go we wrześniu 1958 roku. Intensywnie eksploatowana jednostka, oznaczona znakami burtowymi T-65 i 605, większą część służby spędziła w 12. Dywizjonie Trałowców Bazowych 8. Flotylli Obrony Wybrzeża w Świnoujściu. Prócz prac trałowych okręt wykorzystywano do pełnienia służby dozorowej, m.in. rejonu Cieśnin Duńskich, a także wspólnych ćwiczeń z jednostkami 2. Brygady Okrętów Desantowych. W drugiej połowie sierpnia 1970 roku okręt wziął udział w poszukiwaniu brytyjskich min niekontaktowych na wodach międzynarodowych w Zatoce Meklemburskiej. Podczas długoletniej służby modernizacji poddano wyposażenie radioelektroniczne okrętu. Okręt został skreślony z listy floty po ponad 30-letnim okresie użytkowania w maju 1990 roku, a następnie złomowany.
19 listopada[edytuj kod]
Psara – grecki okręt pancerny typu typu Hydra. Jego nazwa pochodzi od Psary, jednej z wysp na Morzu Egejskim, która odegrała kluczową rolę w morskich zmaganiach w czasie wojny o niepodległość Grecji. Został zamówiony w 1885 roku jako odpowiedź na kryzys na Bałkanach i osmańską ekspansję morską. Okręt został zwodowany w 1890 roku i dostarczony Grecji w 1892 roku. Był uzbrojony w trzy działa kalibru 274 mm i pięć kalibru 150 mm. Osiągał prędkość maksymalną 17 węzłów. Psara i jej siostrzane okręty brały udział w wojnie grecko-tureckiej w 1897 roku aż do interwencji mocarstw europejskich, która uniemożliwiła wykorzystanie przez Greków swojej przewagi nad flotą osmańską. Psara wzięła też udział w I wojnie bałkańskiej w bitwie koło przylądka Elli i była obecna w czasie bitwy koło Lemnos, lecz okazała się za wolna by zaangażować w walkę tureckie okręty. Nie brała udziału w I wojnie światowej, a po jej zakończeniu używana była jako okręt szkolny dla palaczy. Ostatecznie została złomowana w 1932 roku.
20 listopada[edytuj kod]
SM U-4 – okręt podwodny typu U-3, zbudowany dla Austro-Węgierskiej Marynarki Wojennej, w której służył przed i w czasie I wojny światowej. U-4 został zbudowany przez stocznię Germaniawerft w Kilonii w ramach porównawczej oceny projektów obcych okrętów podwodnych. U-4 został wprowadzony do służby we wrześniu 1909 roku i do rozpoczęcia I wojny światowej służył jako jednostka szkolna, czasami wykonując nawet 10 rejsów miesięcznie. Na początku wojny był jednym z czterech sprawnych austro-węgierskich okrętów podwodnych. W czasie pierwszego roku wojny U-4 przeprowadził kilka nieudanych ataków na okręty wojenne i zdobył kilka mniejszych statków na prawie pryzu. W lipcu 1915 roku odniósł swój największy sukces, torpedując i zatapiając włoski krążownik pancerny Giuseppe Garibaldi, największy okręt trafiony przez niego w czasie wojny. W połowie maja 1917 roku U-4 wziął udział w rajdzie na siły blokujące cieśninę Otranto, który zapoczątkował bitwę w cieśninie Otranto. Łącznie U-4 zatopił lub zdobył 15 statków o łącznym tonażu 14 941 BRT i cztery okręty wojenne. Był najdłużej służącym okrętem podwodnym w Austro-Węgierskiej Marynarce Wojennej, został przekazany Francji w ramach reparacji wojennych i złomowany w 1920 roku.
21 listopada[edytuj kod]
USS Wadsworth (DD-60) – amerykański niszczyciel typu Tucker zbudowany dla United States Navy w czasie I wojny światowej. Po wejściu do służby w 1916 roku Wadsworth służył w patrolach neutralności w pobliżu wschodniego wybrzeża USA i na Karaibach. Po tym, jak Stany Zjednoczone w kwietniu 1917 roku przystąpiły do I wojny światowej, niszczyciel został okrętem flagowym pierwszej eskadry niszczycieli amerykańskich wysłanej na wody europejskie. Patrolował Morze Irlandzkie, bazując w Queenstown. W pierwszych miesiącach służby w Europie okręt stoczył kilka walk z U-bootami. W marcu 1918 roku został przeniesiony do Brestu, gdzie spędził resztę wojny. Po powrocie do Stanów Zjednoczonych pod koniec 1918 roku Wadsworth przeszedł pięciomiesięczny przegląd i remont. W maju służył jako okręt strażniczy podczas próby lotu transatlantyckiego, przeprowadzonej przez cztery łodzie latające Curtiss należące do US Navy. W czerwcu 1922 roku został wycofany ze służby i prawie 14 lat spędził stojąc w rezerwie w Philadelphia Navy Yard. W styczniu 1936 roku został skreślony z listy jednostek floty, w czerwcu sprzedany, a w sierpniu zezłomowany.
22 listopada[edytuj kod]
ORP Tur – polski trałowiec bazowy z okresu zimnej wojny, jeden z trzech zbudowanych na radzieckiej licencji trałowców proj. 254K. Okręt został zwodowany w grudniu 1956 roku w Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, a do służby w Marynarce Wojennej przyjęto go w sierpniu 1957 roku. Intensywnie eksploatowana jednostka, oznaczona znakami burtowymi T-62, a następnie 602, większą część służby spędziła w 12. Dywizjonie Trałowców Bazowych 8. Flotylli Obrony Wybrzeża w Świnoujściu. W 1978 roku trałowiec został przebudowany na okręt badawczy i w tym charakterze służył do października 1991 roku, jako ostatnia z polskich jednostek projektu 254. W oczekiwaniu na złomowanie okręt zatonął podczas sztormu w Gdyni 14 stycznia 1993 roku, a następnie został podniesiony i rozebrany.
23 listopada[edytuj kod]
SM UB-43 – niemiecki okręt podwodny typu UB II zbudowany w stoczni AG Weser w Bremie w 1916 roku. Był średnim jednokadłubowym okrętem przeznaczonym do działań przybrzeżnych, o prostej konstrukcji, długości 36,13 metra, wyporności w zanurzeniu 263 tony, zasięgu 6940 Mm przy prędkości 5 węzłów na powierzchni oraz 45 Mm przy prędkości 4 węzłów w zanurzeniu. W typie II poprawiono i zmodernizowano wiele rozwiązań, które były uważane za wadliwe w typie I. Zwiększono moc silników, pojedynczy wał zastąpiono dwoma. Zwodowany w kwietniu 1916 roku, wszedł do służby w Kaiserliche Marine w tym samym miesiącu. W czasie swojej służby, SM UB-43 odbył 10 patroli, w czasie których zatopił 22 statki o łącznej pojemności 99 176 BRT i uszkodził jeden okręt o wyporności 7350 ton. Jednostka została zezłomowana w 1920 roku.
24 listopada[edytuj kod]
Jurjew – statek parowy oraz okręt służący w marynarkach wojennych Imperium Rosyjskiego, Cesarstwa Niemieckiego (jako Graf Kirchbach), Republiki Estońskiej (jako Tartu), ZSRR (jako Narowa) oraz III Rzeszy (jako Heimat). Bocznokołowy parowiec został wybudowany przez stocznię Lange & Söhne w Rydze, na zamówienie Ministerstwa Transportu Publicznego Imperium Rosyjskiego. Budowę zakończono w 1897 roku. Załogę w czasie pokoju stanowiło 2 oficerów i 19 marynarzy, a w czasie wojny 3 oficerów i 25 marynarzy. Brał udział w obu wojnach światowych i wojnie estońsko-bolszewickiej, działając na wodach jeziora Pejpus. W miesiąc od ataku Niemiec na ZSRR, 23 lipca 1941 roku, okręt został uszkodzony przez Luftwaffe. Z powodu uszkodzeń i niemożności ewakuacji, został następnie tego dnia zatopiony przez załogę w okolicach ujścia rzeki Omedu. We wrześniu 1941 roku okręt został podniesiony przez Niemców i zaczął pełnić funkcję hulku mieszkalnego. Został zatopiony przez radzieckie lotnictwo w sierpniu 1944 roku. Jednostka została podniesiona po wojnie, jednak zezłomowano ją ze względu na stopień zniszczeń.
25 listopada[edytuj kod]
_(14580064668_-_UC_56).jpg)
SM UC-25 – niemiecki podwodny stawiacz min z okresu I wojny światowej, jedna z 64 zbudowanych jednostek typu UC II. Zwodowany w czerwcu 1916 roku w stoczni AG Vulcan Stettin w Hamburgu, został przyjęty do służby w Kaiserliche Marine kilkanaście dni później. Załoga okrętu składała się z 3 oficerów oraz 23 podoficerów i marynarzy. Początkowo został włączony w skład Flotylli Bałtyckiej. Przebazowany w 1917 roku na Morze Śródziemne został nominalnie wcielony w skład Kaiserliche und Königliche Kriegsmarine pod nazwą U-89, pływając w składzie Flotylli Pola. W czasie służby operacyjnej okręt odbył 13 misji bojowych, w wyniku których zatonęło 18 statków o łącznej pojemności 17 127 BRT i trzy okręty o łącznej wyporności 2201 ton, zaś pięć statków (o łącznej pojemności 28 370 BRT) i dwa okręty (o łącznej wyporności 6500 ton) zostały uszkodzone. SM UC-25 został samozatopiony w październiku 1918 roku nieopodal Poli.
26 listopada[edytuj kod]
Psara – grecki okręt pancerny typu typu Hydra. Jego nazwa pochodzi od Psary, jednej z wysp na Morzu Egejskim, która odegrała kluczową rolę w morskich zmaganiach w czasie wojny o niepodległość Grecji. Został zamówiony w 1885 roku jako odpowiedź na kryzys na Bałkanach i osmańską ekspansję morską. Okręt został zwodowany w 1890 roku i dostarczony Grecji w 1892 roku. Był uzbrojony w trzy działa kalibru 274 mm i pięć kalibru 150 mm. Osiągał prędkość maksymalną 17 węzłów. Psara i jej siostrzane okręty brały udział w wojnie grecko-tureckiej w 1897 roku aż do interwencji mocarstw europejskich, która uniemożliwiła wykorzystanie przez Greków swojej przewagi nad flotą osmańską. Psara wzięła też udział w I wojnie bałkańskiej w bitwie koło przylądka Elli i była obecna w czasie bitwy koło Lemnos, lecz okazała się za wolna by zaangażować w walkę tureckie okręty. Nie brała udziału w I wojnie światowej, a po jej zakończeniu używana była jako okręt szkolny dla palaczy. Ostatecznie została złomowana w 1932 roku.
27 listopada[edytuj kod]
SM U-4 – okręt podwodny typu U-3, zbudowany dla Austro-Węgierskiej Marynarki Wojennej, w której służył przed i w czasie I wojny światowej. U-4 został zbudowany przez stocznię Germaniawerft w Kilonii w ramach porównawczej oceny projektów obcych okrętów podwodnych. U-4 został wprowadzony do służby we wrześniu 1909 roku i do rozpoczęcia I wojny światowej służył jako jednostka szkolna, czasami wykonując nawet 10 rejsów miesięcznie. Na początku wojny był jednym z czterech sprawnych austro-węgierskich okrętów podwodnych. W czasie pierwszego roku wojny U-4 przeprowadził kilka nieudanych ataków na okręty wojenne i zdobył kilka mniejszych statków na prawie pryzu. W lipcu 1915 roku odniósł swój największy sukces, torpedując i zatapiając włoski krążownik pancerny Giuseppe Garibaldi, największy okręt trafiony przez niego w czasie wojny. W połowie maja 1917 roku U-4 wziął udział w rajdzie na siły blokujące cieśninę Otranto, który zapoczątkował bitwę w cieśninie Otranto. Łącznie U-4 zatopił lub zdobył 15 statków o łącznym tonażu 14 941 BRT i cztery okręty wojenne. Był najdłużej służącym okrętem podwodnym w Austro-Węgierskiej Marynarce Wojennej, został przekazany Francji w ramach reparacji wojennych i złomowany w 1920 roku.
28 listopada[edytuj kod]
USS Wadsworth (DD-60) – amerykański niszczyciel typu Tucker zbudowany dla United States Navy w czasie I wojny światowej. Po wejściu do służby w 1916 roku Wadsworth służył w patrolach neutralności w pobliżu wschodniego wybrzeża USA i na Karaibach. Po tym, jak Stany Zjednoczone w kwietniu 1917 roku przystąpiły do I wojny światowej, niszczyciel został okrętem flagowym pierwszej eskadry niszczycieli amerykańskich wysłanej na wody europejskie. Patrolował Morze Irlandzkie, bazując w Queenstown. W pierwszych miesiącach służby w Europie okręt stoczył kilka walk z U-bootami. W marcu 1918 roku został przeniesiony do Brestu, gdzie spędził resztę wojny. Po powrocie do Stanów Zjednoczonych pod koniec 1918 roku Wadsworth przeszedł pięciomiesięczny przegląd i remont. W maju służył jako okręt strażniczy podczas próby lotu transatlantyckiego, przeprowadzonej przez cztery łodzie latające Curtiss należące do US Navy. W czerwcu 1922 roku został wycofany ze służby i prawie 14 lat spędził stojąc w rezerwie w Philadelphia Navy Yard. W styczniu 1936 roku został skreślony z listy jednostek floty, w czerwcu sprzedany, a w sierpniu zezłomowany.
29 listopada[edytuj kod]
ORP Tur – polski trałowiec bazowy z okresu zimnej wojny, jeden z trzech zbudowanych na radzieckiej licencji trałowców proj. 254K. Okręt został zwodowany w grudniu 1956 roku w Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, a do służby w Marynarce Wojennej przyjęto go w sierpniu 1957 roku. Intensywnie eksploatowana jednostka, oznaczona znakami burtowymi T-62, a następnie 602, większą część służby spędziła w 12. Dywizjonie Trałowców Bazowych 8. Flotylli Obrony Wybrzeża w Świnoujściu. W 1978 roku trałowiec został przebudowany na okręt badawczy i w tym charakterze służył do października 1991 roku, jako ostatnia z polskich jednostek projektu 254. W oczekiwaniu na złomowanie okręt zatonął podczas sztormu w Gdyni 14 stycznia 1993 roku, a następnie został podniesiony i rozebrany.
30 listopada[edytuj kod]
SM UB-43 – niemiecki okręt podwodny typu UB II zbudowany w stoczni AG Weser w Bremie w 1916 roku. Był średnim jednokadłubowym okrętem przeznaczonym do działań przybrzeżnych, o prostej konstrukcji, długości 36,13 metra, wyporności w zanurzeniu 263 tony, zasięgu 6940 Mm przy prędkości 5 węzłów na powierzchni oraz 45 Mm przy prędkości 4 węzłów w zanurzeniu. W typie II poprawiono i zmodernizowano wiele rozwiązań, które były uważane za wadliwe w typie I. Zwiększono moc silników, pojedynczy wał zastąpiono dwoma. Zwodowany w kwietniu 1916 roku, wszedł do służby w Kaiserliche Marine w tym samym miesiącu. W czasie swojej służby, SM UB-43 odbył 10 patroli, w czasie których zatopił 22 statki o łącznej pojemności 99 176 BRT i uszkodził jeden okręt o wyporności 7350 ton. Jednostka została zezłomowana w 1920 roku.