Szablon:Dobry artykuł/archiwum/2019/02

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Aktualnie na stronie głównej

X-Men: Przeszłość, która nadejdzieamerykański fantastycznonaukowy film akcji z 2014 roku na podstawie serii komiksów o grupie superbohaterów o tej samej nazwie wydawnictwa Marvel Comics. Za reżyserię filmu odpowiadał Bryan Singer na podstawie scenariusza Simona Kinberga. W rolach głównych wystąpili: Hugh Jackman, James McAvoy, Michael Fassbender oraz Jennifer Lawrence. Akcja filmu rozgrywa się około 10 lat po wydarzeniach z Pierwszej klasy oraz około 10 lat po Ostatnim bastionie. Wolverine cofa się w czasie do 1973 roku, gdzie musi zmienić bieg przyszłości i nie dopuścić do utworzenia robotów zwanych Sentinelami, które doprowadzą do zagłady zarówno ludzi, jak i mutantów. Światowa premiera filmu miała miejsce 10 maja 2014 roku w Nowym Jorku. Film zarobił prawie 750 milionów dolarów przy budżecie 200 milionów i uzyskał pozytywne oceny krytyków. Czytaj więcej…


Archiwum ekspozycji dobrych artykułów

Archiwum artykułów, które zostały umieszczone na stronie głównej w rubryce Dobry Artykuł.

2008: wrzesieńpaździerniklistopadgrudzień
2009: styczeńlutymarzeckwiecieńmajczerwieclipiecsierpieńwrzesieńpaździerniklistopadgrudzień
2010: styczeńlutymarzeckwiecieńmajczerwieclipiecsierpieńwrzesieńpaździerniklistopadgrudzień
2011: styczeńlutymarzeckwiecieńmajczerwieclipiecsierpieńwrzesieńpaździerniklistopadgrudzień
2012: styczeńlutymarzeckwiecieńmajczerwieclipiecsierpieńwrzesieńpaździerniklistopadgrudzień
2013: styczeńlutymarzeckwiecieńmajczerwieclipiecsierpieńwrzesieńpaździerniklistopadgrudzień
2014: styczeńlutymarzeckwiecieńmajczerwieclipiecsierpieńwrzesieńpaździerniklistopadgrudzień
2015: styczeńlutymarzeckwiecieńmajczerwieclipiecsierpieńwrzesieńpaździerniklistopadgrudzień
2016: styczeńlutymarzeckwiecieńmajczerwieclipiecsierpieńwrzesieńpaździerniklistopadgrudzień
2017: styczeńlutymarzeckwiecieńmajczerwieclipiecsierpieńwrzesieńpaździerniklistopadgrudzień
2018: styczeńlutymarzeckwiecieńmajczerwieclipiecsierpieńwrzesieńpaździerniklistopadgrudzień
2019: styczeńlutymarzeckwiecieńmajczerwieclipiecsierpieńwrzesieńpaździerniklistopadgrudzień
2020: styczeńlutymarzeckwiecieńmajczerwieclipiecsierpieńwrzesieńpaździerniklistopadgrudzień
2021: styczeńlutymarzeckwiecieńmajczerwieclipiecsierpieńwrzesieńpaździerniklistopadgrudzień
2022: styczeńlutymarzeckwiecieńmajczerwieclipiecsierpieńwrzesieńpaździerniklistopadgrudzień
2023: styczeńlutymarzeckwiecieńmajczerwieclipiecsierpieńwrzesieńpaździerniklistopadgrudzień


1 lutego[edytuj kod]

Osławionaamerykański dreszczowiec szpiegowski z 1946 roku w reżyserii Alfreda Hitchcocka i według scenariusza Bena Hechta, powstałego z inspiracji dwuodcinkowym komiksem The Song of the Dragon autorstwa Johna Taintora Foote’a z 1921 roku. W rolach głównych wystąpili Ingrid Bergman, Cary Grant i Claude Rains. Akcja filmu koncentruje się wokół Alicii Huberman, córki byłego agenta wywiadu, która na zlecenie amerykańskiego agenta FBI T.R. Devlina, udaje się do Brazylii, aby zinfiltrować organizację zbiegłych nazistów z okresu II wojny światowej. Osławiona, ze względu na poziom artystyczny i dojrzałość tematyczną, uznawana jest przez krytyków za jedno z najważniejszych dzieł filmowych w dorobku Hitchcocka. Otrzymawszy entuzjastyczne recenzje w prasie, film okazał się także sukcesem komercyjnym, przynosząc dochód w wysokości 8 milionów dolarów i uzyskując dwie nominacje do nagrody Akademii Filmowej. W 2006 roku Osławiona została objęta konserwacją przez National Film Registry.

2 lutego[edytuj kod]

Kurt Franz (ur. 17 stycznia 1914 w Düsseldorfie, zm. 4 lipca 1998 w Wuppertalu) – niemiecki kucharz, SS-Untersturmführer, zbrodniarz hitlerowski. Od 1937 roku służył w szeregach SS, między innymi jako strażnik w obozie koncentracyjnym Buchenwald. W latach 19391942 uczestniczył w akcji T4. Następnie został przeniesiony do okupowanej Polski, aby wziąć udział w eksterminacji Żydów. Przez klika miesięcy służył w obozie zagłady w Bełżcu, po czym we wrześniu 1942 roku objął funkcję zastępcy komendanta obozu zagłady w Treblince. Ze względu na swe skrajne okrucieństwo był najbardziej znienawidzonym i budzącym największy strach członkiem obozowej załogi. W sierpniu 1943 roku, po buncie i masowej ucieczce więźniów Treblinki, zastąpił Franza Stangla na stanowisku komendanta i kierował likwidacją obozu. W ostatnim okresie wojny służył na wybrzeżu Adriatyku. Po zwolnieniu z amerykańskiego obozu jenieckiego zamieszkał w Niemczech Zachodnich. Był głównym oskarżonym w procesie załogi Treblinki, który toczył się w Düsseldorfie w latach 19641965. Został skazany na karę dożywotniego pozbawienia wolności.

3 lutego[edytuj kod]

Dywizjon Okrętów Podwodnych – wchodząca w skład Floty jednostka taktyczna polskiej marynarki wojennej, utworzona 30 kwietnia 1932 roku zarządzeniem nr 724 Szefa Kierownictwa Marynarki Wojennej jako Dywizjon Łodzi Podwodnych. 23 września 1937 roku nazwę związku zmieniono na Dywizjon Okrętów Podwodnych. Bezpośrednie dowodzenie jednostką sprawowali kolejno kmdr ppor. Eugeniusz Pławski oraz kmdr ppor. Aleksander Mohuczy. Pod względem formalnoprawnym dywizjon stanowił jednostkę administracyjną podległą dowódcy Floty. W jego skład wchodziły okręty podwodne ORP Ryś, Wilk i Żbik oraz torpedowiec ORP Kujawiak i hulk Lwów. Rolę stałej bazy dywizjonu pełnił Port Wojenny Gdynia. We wrześniu 1939 roku wszystkie okręty podwodne wzięły udział w obronie Wybrzeża, nie prowadząc jednak działań ofensywnych do czego były predestynowane, lecz realizując na małym obszarze typowo defensywne plany operacyjne „Worek” oraz „Rurka”, „okrężnej obrony” Helu jako głównej bazy floty.

4 lutego[edytuj kod]

Mercedes D.IIIsześciocylindrowy, rzędowy, chłodzony cieczą tłokowy silnik lotniczy, wytwarzany w latach 19141918 przez niemieckie zakłady Daimler. Jego podstawowa wersja rozwijała moc 118 kW (160 KM) przy 1400 obr./min, a pojemność skokowa wynosiła 14,8 dm³. Był to najliczniej produkowany niemiecki silnik podczas I wojny światowej (12 000 sztuk), a przez to stanowił jedną z najczęściej używanych jednostek napędowych przez niemieckie lotnictwo wojskowe. Stosowany był m.in. w samolotach myśliwskich Albatros D.III, Fokker D.VII czy Pfalz D.III, samolotach rozpoznawczych Albatros C.III, LFG Roland C.II oraz AEG C.IV, dwumiejscowych wielozadaniowych maszynach klasy CLHalberstadt CL.IICL.IV, wodnosamolotach Albatros W.4 i Hansa-Brandenburg W.12 oraz samolotach bombowych klasy R. Silniki Mercedes D.III i D.IIIa znalazły się na wyposażeniu samolotów pochodzenia niemieckiego użytkowanych w początkowych latach istnienia polskiego lotnictwa, a następnie w lotnictwie cywilnym.

5 lutego[edytuj kod]

Buyō Marujapoński statek pasażersko-towarowy o pojemności brutto 5450 BRT, zbudowany w 1919 roku w stoczni Asano w Tsurumi. Został przyjęty do eksploatacji w towarzystwie Kokusai Kisen 5 lutego 1919 roku, po czym w lipcu 1932 roku został sprzedany towarzystwu Tamai Shōsen w Kobe. Tuż przed japońskim atakiem na Pearl Harbor, 16 listopada 1941 roku został zarekwirowany przez japońską armię imperialną i zmodyfikowany do pełnienia roli transportowca wojska, którą pełnił do początku 1943 roku. W trakcie przewożenia do Nowej Gwinei 1126 żołnierzy japońskich oraz jeńców wojennych, 26 stycznia 1943 roku został zatopiony przez amerykański okręt podwodny USS Wahoo (SS-238), który otworzył następnie ogień do łodzi z rozbitkami. Spośród osób znajdujących się na statku w chwili storpedowania, w jego wyniku oraz ostrzału śmierć poniosły 282 osoby - 195 żołnierzy indyjskich z wziętego do niewoli 16. Pułku Pendżabu oraz 87 żołnierzy japońskiej piechoty morskiej.

6 lutego[edytuj kod]

Danuta Szaflarska (ur. 6 lutego 1915 w Kosarzyskach, zm. 19 lutego 2017 w Warszawie) – polska aktorka filmowa i teatralna, która wystąpiła w ponad 40 rolach filmowych i ponad 80 teatralnych. Występowała w Teatrze Telewizji, słuchowiskach Teatru Polskiego Radia, serialach telewizyjnych, a także podkładała głos do filmów zagranicznych. W 1939 roku ukończyła Państwowy Instytut Sztuki Teatralnej w Warszawie i w tym samym roku – już po wybuchu II wojny światowej – debiutowała na scenie w Teatrze na Pohulance w Wilnie. Dwa lata później wróciła do stolicy, gdzie grała w teatrach podziemnych, a także brała udział w powstaniu warszawskim jako łączniczka. Po wojnie występowała przez rok w Teatrze Starym, a następnie w łódzkim Teatrze Kameralnym Domu Żołnierza. W latach 40. uważana za czołową amantkę polskiego kina, w późniejszych dekadach była znana przede wszystkim z ról komediowych w sztukach teatralnych, wystawianych przez teatry warszawskie. Zarówno krytycy, jak i widzowie, cenili jej osobowość i temperament. Karierę aktorską, rozpoczętą we wrześniu 1939 roku, zakończyła w listopadzie 2016 roku, w wieku 101 lat. Była najdłużej pracującą i żyjącą polską aktorką.

7 lutego[edytuj kod]

Solaris Urbino 8,9 LE electric – niskowejściowy elektryczny autobus miejski produkowany od 2013 roku przez polskiego producenta Solaris Bus & Coach S.A. w Bolechowie-Osiedlu. Jego premiera miała miejsce w 2011 roku podczas targów Transexpo. Był to pierwszy polski w pełni elektryczny autobus miejski. Konstrukcja pojazdu jest oparta na modelu Solaris Urbino 8,9 LE, jednak wprowadzono wiele zmian konstrukcyjnych w stosunku do pierwowzoru. Napęd stanowi silnik asynchroniczny produkcji Vossloh Kiepe o mocy 160 kW, który jest zasilany z baterii na dachu autobusu. Ładowanie następuje poprzez pantograf lub złącze plug-in. Pierwsze autobusy Solaris Urbino 8,9 LE electric trafiły do austriackiego Klagenfurt am Wörthersee. W Polsce są eksploatowane w Ostrołęce, Krakowie, Jaworznie, Chodzieży, Wrześni oraz Stalowej Woli, a także w Katowicach jako ambulanse do poboru krwi.

8 lutego[edytuj kod]

Operacja w Kurram – operacja prowadzona przez siły pakistańskie w Agencji Kurram w 2011 roku. Operacja ta była jednym z epizodów pakistańskiej wojny z talibami na Terytoriach Plemiennych Administrowanych Federalnie. Bezpośrednią przyczyną rozpoczęcia operacji było zerwanie przez talibów porozumienia między szyitami i sunnitami z lutego 2011 roku, do czego doszło miesiąc później w mieście Baggan, gdy bojownicy wzięli w zasadzkę konwój transportujący szyitów na drodze Thall-Parachinar. Zginęło wówczas 13 osób, a do niewoli wziętych zostało 45 osób. Operacja toczyła się w dniach 4 lipca18 sierpnia 2011 roku. Zaangażowano w nią 4 tysiące żołnierzy, ciężką artylerię oraz lotnictwo i wojsko pancerne. Głównym celem operacji było zniszczenie struktur talibów w Agencji Kurram oraz zabezpieczenie szlaku tranzytowego Thall-Parachinar. Operacja zakończyła się pełnym sukcesem armii pakistańskiej i wyeliminowaniem struktur talibskich w Kurram. O bezradności talibów, mógł świadczyć fakt, iż zginęło ok. 200 z ok. 600 bojowników, którzy przystąpili do walk, przy dziewięciu zabitych po stronie wojska pakistańskiego.

9 lutego[edytuj kod]

Zapalenie tarczycy Hashimoto – najczęstszy rodzaj zapalenia tarczycy oraz najczęstsza przyczyna pierwotnej niedoczynności gruczołu tarczowego; jest to choroba o podłożu autoimmunologicznym, często współistnieje z innymi chorobami autoimmunologicznymi. Charakteryzuje się rozlanym naciekiem limfatycznym w obrębie gruczołu tarczowego z centrami rozwoju zarodkowego. Następuje zwłóknienie i atrofia miąższu tarczycy, a w niektórych komórkach pęcherzykowych zmiany eozynofilowe tarczycy. Uważa się ją za najczęstszą chorobę autoimmunologiczną, najczęstsze zaburzenie endokrynologiczne, a także najczęstszą przyczynę niedoczynności tarczycy. Choroba występuje zdecydowanie częściej u kobiet niż u mężczyzn. Rozpoznanie opiera się na: stwierdzeniu obecności wola rozlanego, obecności przeciwciał przeciwko tyreoglobulinie, peroksydazie tarczycowej albo istnienia nacieku limfocytarnego w badaniu cytologicznym. Leczenie farmakologiczne zalecane jest w przypadku jawnej klinicznie niedoczynności tarczycy z podwyższonym poziomem tyreotropiny (TSH) i obniżonym tyroksyny (fT4). Gdy gruczoł tarczowy jest powiększony, zalecane jest stłumienie preparatami tyroksyny, także gdy funkcja hormonalna nie została jeszcze zaburzona.

10 lutego[edytuj kod]

Kodeks Kampiański – grecki kodeks uncjalny Nowego Testamentu, z tekstem czterech Ewangelii, pisany na pergaminie. Paleograficznie datowany jest na IX wiek. Stosuje marginalia, posiada księgi liturgiczne. Tekst rękopisu reprezentuje bizantyńską tradycję tekstualną, jednak z pewną liczbą wariantów obcych dla tej tradycji. Pisany jest w dwóch kolumnach na stronę, 24 linijek w kolumnie, małą, elegancką uncjałą. Noty marginalne pisane są w języku greckim, arabskim i słowiańskim. Przywieziony został z Konstantynopola. Nazwa kodeksu pochodzi od pierwszego znanego właściciela kodeksu, François de Camps, opata z Signy, który podarował go Ludwikowi XIV w 1706 roku. Tekst kodeksu był wysoko oceniany przez niektórych XIX-wiecznych krytyków tekstu. Opinia ta została zmieniona w XX wieku, w rezultacie jest rzadko wykorzystywany we współczesnych wydaniach greckiego Nowego Testamentu. Obecnie, kodeks jest przechowywany we Francuskiej Bibliotece Narodowej w Paryżu.

11 lutego[edytuj kod]

Mercedes D.IIIsześciocylindrowy, rzędowy, chłodzony cieczą tłokowy silnik lotniczy, wytwarzany w latach 19141918 przez niemieckie zakłady Daimler. Jego podstawowa wersja rozwijała moc 118 kW (160 KM) przy 1400 obr./min, a pojemność skokowa wynosiła 14,8 dm³. Był to najliczniej produkowany niemiecki silnik podczas I wojny światowej (12 000 sztuk), a przez to stanowił jedną z najczęściej używanych jednostek napędowych przez niemieckie lotnictwo wojskowe. Stosowany był m.in. w samolotach myśliwskich Albatros D.III, Fokker D.VII czy Pfalz D.III, samolotach rozpoznawczych Albatros C.III, LFG Roland C.II oraz AEG C.IV, dwumiejscowych wielozadaniowych maszynach klasy CLHalberstadt CL.IICL.IV, wodnosamolotach Albatros W.4 i Hansa-Brandenburg W.12 oraz samolotach bombowych klasy R. Silniki Mercedes D.III i D.IIIa znalazły się na wyposażeniu samolotów pochodzenia niemieckiego użytkowanych w początkowych latach istnienia polskiego lotnictwa, a następnie w lotnictwie cywilnym.

12 lutego[edytuj kod]

Buyō Marujapoński statek pasażersko-towarowy o pojemności brutto 5450 BRT, zbudowany w 1919 roku w stoczni Asano w Tsurumi. Został przyjęty do eksploatacji w towarzystwie Kokusai Kisen 5 lutego 1919 roku, po czym w lipcu 1932 roku został sprzedany towarzystwu Tamai Shōsen w Kobe. Tuż przed japońskim atakiem na Pearl Harbor, 16 listopada 1941 roku został zarekwirowany przez japońską armię imperialną i zmodyfikowany do pełnienia roli transportowca wojska, którą pełnił do początku 1943 roku. W trakcie przewożenia do Nowej Gwinei 1126 żołnierzy japońskich oraz jeńców wojennych, 26 stycznia 1943 roku został zatopiony przez amerykański okręt podwodny USS Wahoo (SS-238), który otworzył następnie ogień do łodzi z rozbitkami. Spośród osób znajdujących się na statku w chwili storpedowania, w jego wyniku oraz ostrzału śmierć poniosły 282 osoby - 195 żołnierzy indyjskich z wziętego do niewoli 16. Pułku Pendżabu oraz 87 żołnierzy japońskiej piechoty morskiej.

13 lutego[edytuj kod]

Danuta Szaflarska (ur. 6 lutego 1915 w Kosarzyskach, zm. 19 lutego 2017 w Warszawie) – polska aktorka filmowa i teatralna, która wystąpiła w ponad 40 rolach filmowych i ponad 80 teatralnych. Występowała w Teatrze Telewizji, słuchowiskach Teatru Polskiego Radia, serialach telewizyjnych, a także podkładała głos do filmów zagranicznych. W 1939 roku ukończyła Państwowy Instytut Sztuki Teatralnej w Warszawie i w tym samym roku – już po wybuchu II wojny światowej – debiutowała na scenie w Teatrze na Pohulance w Wilnie. Dwa lata później wróciła do stolicy, gdzie grała w teatrach podziemnych, a także brała udział w powstaniu warszawskim jako łączniczka. Po wojnie występowała przez rok w Teatrze Starym, a następnie w łódzkim Teatrze Kameralnym Domu Żołnierza. W latach 40. uważana za czołową amantkę polskiego kina, w późniejszych dekadach była znana przede wszystkim z ról komediowych w sztukach teatralnych, wystawianych przez teatry warszawskie. Zarówno krytycy, jak i widzowie, cenili jej osobowość i temperament. Karierę aktorską, rozpoczętą we wrześniu 1939 roku, zakończyła w listopadzie 2016 roku, w wieku 101 lat. Była najdłużej pracującą i żyjącą polską aktorką.

14 lutego[edytuj kod]

Solaris Urbino 8,9 LE electric – niskowejściowy elektryczny autobus miejski produkowany od 2013 roku przez polskiego producenta Solaris Bus & Coach S.A. w Bolechowie-Osiedlu. Jego premiera miała miejsce w 2011 roku podczas targów Transexpo. Był to pierwszy polski w pełni elektryczny autobus miejski. Konstrukcja pojazdu jest oparta na modelu Solaris Urbino 8,9 LE, jednak wprowadzono wiele zmian konstrukcyjnych w stosunku do pierwowzoru. Napęd stanowi silnik asynchroniczny produkcji Vossloh Kiepe o mocy 160 kW, który jest zasilany z baterii na dachu autobusu. Ładowanie następuje poprzez pantograf lub złącze plug-in. Pierwsze autobusy Solaris Urbino 8,9 LE electric trafiły do austriackiego Klagenfurt am Wörthersee. W Polsce są eksploatowane w Ostrołęce, Krakowie, Jaworznie, Chodzieży, Wrześni oraz Stalowej Woli, a także w Katowicach jako ambulanse do poboru krwi.

15 lutego[edytuj kod]

Operacja w Kurram – operacja prowadzona przez siły pakistańskie w Agencji Kurram w 2011 roku. Operacja ta była jednym z epizodów pakistańskiej wojny z talibami na Terytoriach Plemiennych Administrowanych Federalnie. Bezpośrednią przyczyną rozpoczęcia operacji było zerwanie przez talibów porozumienia między szyitami i sunnitami z lutego 2011 roku, do czego doszło miesiąc później w mieście Baggan, gdy bojownicy wzięli w zasadzkę konwój transportujący szyitów na drodze Thall-Parachinar. Zginęło wówczas 13 osób, a do niewoli wziętych zostało 45 osób. Operacja toczyła się w dniach 4 lipca18 sierpnia 2011 roku. Zaangażowano w nią 4 tysiące żołnierzy, ciężką artylerię oraz lotnictwo i wojsko pancerne. Głównym celem operacji było zniszczenie struktur talibów w Agencji Kurram oraz zabezpieczenie szlaku tranzytowego Thall-Parachinar. Operacja zakończyła się pełnym sukcesem armii pakistańskiej i wyeliminowaniem struktur talibskich w Kurram. O bezradności talibów, mógł świadczyć fakt, iż zginęło ok. 200 z ok. 600 bojowników, którzy przystąpili do walk, przy dziewięciu zabitych po stronie wojska pakistańskiego.

16 lutego[edytuj kod]

Zapalenie tarczycy Hashimoto – najczęstszy rodzaj zapalenia tarczycy oraz najczęstsza przyczyna pierwotnej niedoczynności gruczołu tarczowego; jest to choroba o podłożu autoimmunologicznym, często współistnieje z innymi chorobami autoimmunologicznymi. Charakteryzuje się rozlanym naciekiem limfatycznym w obrębie gruczołu tarczowego z centrami rozwoju zarodkowego. Następuje zwłóknienie i atrofia miąższu tarczycy, a w niektórych komórkach pęcherzykowych zmiany eozynofilowe tarczycy. Uważa się ją za najczęstszą chorobę autoimmunologiczną, najczęstsze zaburzenie endokrynologiczne, a także najczęstszą przyczynę niedoczynności tarczycy. Choroba występuje zdecydowanie częściej u kobiet niż u mężczyzn. Rozpoznanie opiera się na: stwierdzeniu obecności wola rozlanego, obecności przeciwciał przeciwko tyreoglobulinie, peroksydazie tarczycowej albo istnienia nacieku limfocytarnego w badaniu cytologicznym. Leczenie farmakologiczne zalecane jest w przypadku jawnej klinicznie niedoczynności tarczycy z podwyższonym poziomem tyreotropiny (TSH) i obniżonym tyroksyny (fT4). Gdy gruczoł tarczowy jest powiększony, zalecane jest stłumienie preparatami tyroksyny, także gdy funkcja hormonalna nie została jeszcze zaburzona.

17 lutego[edytuj kod]

Kodeks Kampiański – grecki kodeks uncjalny Nowego Testamentu, z tekstem czterech Ewangelii, pisany na pergaminie. Paleograficznie datowany jest na IX wiek. Stosuje marginalia, posiada księgi liturgiczne. Tekst rękopisu reprezentuje bizantyńską tradycję tekstualną, jednak z pewną liczbą wariantów obcych dla tej tradycji. Pisany jest w dwóch kolumnach na stronę, 24 linijek w kolumnie, małą, elegancką uncjałą. Noty marginalne pisane są w języku greckim, arabskim i słowiańskim. Przywieziony został z Konstantynopola. Nazwa kodeksu pochodzi od pierwszego znanego właściciela kodeksu, François de Camps, opata z Signy, który podarował go Ludwikowi XIV w 1706 roku. Tekst kodeksu był wysoko oceniany przez niektórych XIX-wiecznych krytyków tekstu. Opinia ta została zmieniona w XX wieku, w rezultacie jest rzadko wykorzystywany we współczesnych wydaniach greckiego Nowego Testamentu. Obecnie, kodeks jest przechowywany we Francuskiej Bibliotece Narodowej w Paryżu.

18 lutego[edytuj kod]

Przypadek – polski film psychologiczny z 1981 roku w reżyserii Krzysztofa Kieślowskiego. Akcja filmu toczy się na przełomie lat 70. i 80. XX wieku, a fabuła filmu przedstawia losy studenta Witka Długosza (Bogusław Linda). Decyduje się on wyjechać do Warszawy i w zależności od tego, czy udaje mu się zdążyć na pociąg, czy nie, ukazane zostają trzy zupełnie odmienne warianty jego życia. Przypadek stanowił filmową realizację założeń zawartych w eseju Kieślowskiego Głęboko zamiast szeroko zamieszczonego w czasopiśmie Dialog, w którym autor postulował poszukiwania nowego języka filmowego, zdatnego do jednoczesnego opowiadania o wydarzeniach politycznych i o dylematach egzystencjalnych człowieka. W ramach bezpośredniej realizacji założeń eseju Kieślowski stworzył film, w którym żadna ścieżka wyboru dokonana przez Długosza – przystąpienie do PZPR, udział w ruchu solidarnościowym bądź też nieopowiedzenie się po żadnej ze stron – nie jest poddana osądowi reżysera. Pomimo obojętności Kieślowskiego wobec przemian politycznych roku 1980, rozpowszechnianie filmu było zakazane przez sześć lat po jego powstaniu ze względu na przedstawienie w nim środowiska „Solidarności”. Z upływem czasu Przypadek zyskał miano jednego z najważniejszych filmów w karierze Kieślowskiego.

19 lutego[edytuj kod]

Skoki narciarskie na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 1988 – zawody olimpijskie w skokach narciarskich przeprowadzone między 14 a 24 lutego 1988 roku w ramach igrzysk w Calgary. Skoczkowie rywalizowali o medale olimpijskie po raz piętnasty. Rozegrano dwa konkursy indywidualne, w których zarówno na obiekcie normalnym (K-89), jak i na dużym (K-114) zwyciężył Matti Nykänen. Na mniejszej skoczni wyprzedził on Pavla Ploca i Jiříego Malca, zaś za drugim razem – Erika Johnsena i Matjaža Debelaka. Po raz pierwszy w historii igrzysk odbył się konkurs drużynowy, w którym złoty medal zdobyła Finlandia, srebrny – Jugosławia, a brązowy – Norwegia. Dzięki temu Matti Nykänen został pierwszym skoczkiem, który zdobył w czasie jednych igrzysk trzy tytuły mistrza olimpijskiego. Łącznie w zawodach wystartowało 65 skoczków, reprezentujących 19 państw. Najmłodszym zawodnikiem był Heinz Kuttin (17 lat i 40 dni), natomiast najstarszym – Piotr Fijas (29 lat i 241 dni). Były to ostatnie igrzyska olimpijskie, w czasie których dominował styl klasyczny w skokach narciarskich.

20 lutego[edytuj kod]

Supermarine Scimitarbrytyjski pokładowy samolot myśliwsko-bombowy z przełomu lat 50. i 60. XX wieku, skonstruowany w wytwórni Vickers-Armstrongs Supermarine. Służył jedynie w brytyjskim lotnictwie marynarki Fleet Air Arm (FAA), stacjonując na brytyjskich lotniskowcach jako ich podstawowy samolot uderzeniowy w latach 19581966. Scimitar stał się w marynarce brytyjskiej następcą samolotu Hawker Sea Hawk, przeznaczonym głównie do zadań uderzeniowych. Był pierwszym brytyjskim samolotem pokładowym przenoszącym broń atomową. Był przy tym także pierwszym z drugiej generacji pokładowych samolotów odrzutowych FAA i pierwszym ze skośnymi skrzydłami. Stanowił jednomiejscowy dwusilnikowy poddźwiękowy samolot odrzutowy o skośnych skrzydłach i klasycznym usterzeniu. Zbudowano 76 samolotów seryjnych. Nie został nigdy użyty w działaniach bojowych.

21 lutego[edytuj kod]

StarCraft: Ghost – anulowana komputerowa gra akcji będąca połączeniem strzelanki z perspektywy trzeciej osoby i skradanki, umieszczonej w realiach science fiction. Była tworzona przez studio Blizzard Entertainment i Nihilistic Software, a następnie przez Swingin' Ape Studios na konsole Xbox, PlayStation 2 oraz GameCube. Gra została oficjalnie zapowiedziana 20 września 2002 roku. Początkowo rozwijana przez Nihilistic Software, jednak po wielu opóźnieniach daty premiery, produkcja trafiła w 2004 roku w ręce deweloperów studia Swingin' Ape Studios, które następnie zostało wykupione przez Blizzarda. W 2006 roku rozwój gry został zawieszony na czas nieokreślony. Następnie przez wiele lat pojawiały się sprzeczne oświadczenia pracowników Blizzarda dotyczące rozwoju gry. Ostatecznie w 2014 roku prezes i CEO Blizzarda potwierdził, że StarCraft: Ghost został oficjalnie anulowany. Główną bohaterką gry miała być Nova, terrańska agentka szkolona do zadań specjalnych w jednostce składającej się z ludzi obdarzonych mocami psionicznymi, zwanych duchami. Akcja gry miała być osadzona cztery lata po zakończeniu fabuły StarCraft: Brood War i miała opowiadać o tajemniczym projekcie wojskowym, przeprowadzanym przez przełożonych Novy w Dominium Terran.

22 lutego[edytuj kod]

USS Galena – amerykańska kanonierka pancerna z okresu wojny secesyjnej, później przebudowana na nieopancerzony slup wojenny. Budowę kanonierki pancernej Galena zaproponował przedsiębiorca ze stanu Connecticut - Cornelius Bushnell, który odegrał uprzednio istotną rolę dla przekonania kongresmenów do finansowania programu budowy okrętów pancernych. Galena była jednym z trzech pierwszych okrętów pancernych zamówionych przez marynarkę wojenną Unii na potrzeby wojny secesyjnej, pozostając jedynym okrętem swojego typu. Brała udział między innymi w bitwie pod Drewry’s Bluff 15 maja 1862 roku, gdzie odniosła poważne uszkodzenia, oraz w bitwie w zatoce Mobile 5 sierpnia 1864 roku. Po zakończeniu wojny Galena została wycofana ze służby w czerwcu 1865 roku w Portsmouth. W kwietniu 1869 roku na krótko powróciła do służby w celu przejścia na Hampton Roads, gdzie ponownie została wycofana ze służby dwa miesiące później. W 1870 roku podjęto decyzję o skasowaniu jednostki, po czym została rozebrana w 1872 roku w stoczni Norfolk Navy Yard.

23 lutego[edytuj kod]

Płyta nagrobna Elżbiety wołogoskiej w Bergenkamienna, dobrze zachowana płyta o tradycyjnym kształcie pochodząca z około 1473 roku, o wymiarach 237 cm (wysokość) × 124 cm (szerokość), wmurowana w ścianie zachodniej części kruchty dawnego kościoła cysterek w Bergen auf Rügen na Rugii, na której to płycie wyryto, obwiedziony napisem: Anno d(omi)ni / m cccc • lxxiii • fe(r)ia • q(ua)rta • post • iudica • obiit / Jllust(ri)s • p(ri)nceps / et • do(min)a • d(omi)na • Elisabet • abbatissa i(n) berg(en) ora p(ro) ea, wizerunek Elżbiety, córki księcia wołogoskiego Warcisława IX, przełożonej zgromadzenia w latach 1460–1473. Napis rozpoczyna się w górnej lewej części zabytku. Słowa oddzielone są czworokątami. W narożach przedstawienia pomieszczono opatrzone symbolami ewangelistów medaliony. Napis w dolnej części płyty jest częściowo wytarty. Elżbieta wyryta jest w pełnej postaci, odziana w habit, pod baldachimem – nad lewym ramieniem postaci brak motywu kwiatowego, w prawym ręku dzierży oznakę swojej godności – pastorał, w lewej zaś liber caudatus.

24 lutego[edytuj kod]

Kodeks Kampiański – grecki kodeks uncjalny Nowego Testamentu, z tekstem czterech Ewangelii, pisany na pergaminie. Paleograficznie datowany jest na IX wiek. Stosuje marginalia, posiada księgi liturgiczne. Tekst rękopisu reprezentuje bizantyńską tradycję tekstualną, jednak z pewną liczbą wariantów obcych dla tej tradycji. Pisany jest w dwóch kolumnach na stronę, 24 linijek w kolumnie, małą, elegancką uncjałą. Noty marginalne pisane są w języku greckim, arabskim i słowiańskim. Przywieziony został z Konstantynopola. Nazwa kodeksu pochodzi od pierwszego znanego właściciela kodeksu, François de Camps, opata z Signy, który podarował go Ludwikowi XIV w 1706 roku. Tekst kodeksu był wysoko oceniany przez niektórych XIX-wiecznych krytyków tekstu. Opinia ta została zmieniona w XX wieku, w rezultacie jest rzadko wykorzystywany we współczesnych wydaniach greckiego Nowego Testamentu. Obecnie, kodeks jest przechowywany we Francuskiej Bibliotece Narodowej w Paryżu.

25 lutego[edytuj kod]

Przypadek – polski film psychologiczny z 1981 roku w reżyserii Krzysztofa Kieślowskiego. Akcja filmu toczy się na przełomie lat 70. i 80. XX wieku, a fabuła filmu przedstawia losy studenta Witka Długosza (Bogusław Linda). Decyduje się on wyjechać do Warszawy i w zależności od tego, czy udaje mu się zdążyć na pociąg, czy nie, ukazane zostają trzy zupełnie odmienne warianty jego życia. Przypadek stanowił filmową realizację założeń zawartych w eseju Kieślowskiego Głęboko zamiast szeroko zamieszczonego w czasopiśmie Dialog, w którym autor postulował poszukiwania nowego języka filmowego, zdatnego do jednoczesnego opowiadania o wydarzeniach politycznych i o dylematach egzystencjalnych człowieka. W ramach bezpośredniej realizacji założeń eseju Kieślowski stworzył film, w którym żadna ścieżka wyboru dokonana przez Długosza – przystąpienie do PZPR, udział w ruchu solidarnościowym bądź też nieopowiedzenie się po żadnej ze stron – nie jest poddana osądowi reżysera. Pomimo obojętności Kieślowskiego wobec przemian politycznych roku 1980, rozpowszechnianie filmu było zakazane przez sześć lat po jego powstaniu ze względu na przedstawienie w nim środowiska „Solidarności”. Z upływem czasu Przypadek zyskał miano jednego z najważniejszych filmów w karierze Kieślowskiego.

26 lutego[edytuj kod]

Skoki narciarskie na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 1988 – zawody olimpijskie w skokach narciarskich przeprowadzone między 14 a 24 lutego 1988 roku w ramach igrzysk w Calgary. Skoczkowie rywalizowali o medale olimpijskie po raz piętnasty. Rozegrano dwa konkursy indywidualne, w których zarówno na obiekcie normalnym (K-89), jak i na dużym (K-114) zwyciężył Matti Nykänen. Na mniejszej skoczni wyprzedził on Pavla Ploca i Jiříego Malca, zaś za drugim razem – Erika Johnsena i Matjaža Debelaka. Po raz pierwszy w historii igrzysk odbył się konkurs drużynowy, w którym złoty medal zdobyła Finlandia, srebrny – Jugosławia, a brązowy – Norwegia. Dzięki temu Matti Nykänen został pierwszym skoczkiem, który zdobył w czasie jednych igrzysk trzy tytuły mistrza olimpijskiego. Łącznie w zawodach wystartowało 65 skoczków, reprezentujących 19 państw. Najmłodszym zawodnikiem był Heinz Kuttin (17 lat i 40 dni), natomiast najstarszym – Piotr Fijas (29 lat i 241 dni). Były to ostatnie igrzyska olimpijskie, w czasie których dominował styl klasyczny w skokach narciarskich.

27 lutego[edytuj kod]

Supermarine Scimitarbrytyjski pokładowy samolot myśliwsko-bombowy z przełomu lat 50. i 60. XX wieku, skonstruowany w wytwórni Vickers-Armstrongs Supermarine. Służył jedynie w brytyjskim lotnictwie marynarki Fleet Air Arm (FAA), stacjonując na brytyjskich lotniskowcach jako ich podstawowy samolot uderzeniowy w latach 19581966. Scimitar stał się w marynarce brytyjskiej następcą samolotu Hawker Sea Hawk, przeznaczonym głównie do zadań uderzeniowych. Był pierwszym brytyjskim samolotem pokładowym przenoszącym broń atomową. Był przy tym także pierwszym z drugiej generacji pokładowych samolotów odrzutowych FAA i pierwszym ze skośnymi skrzydłami. Stanowił jednomiejscowy dwusilnikowy poddźwiękowy samolot odrzutowy o skośnych skrzydłach i klasycznym usterzeniu. Zbudowano 76 samolotów seryjnych. Nie został nigdy użyty w działaniach bojowych.

28 lutego[edytuj kod]

StarCraft: Ghost – anulowana komputerowa gra akcji będąca połączeniem strzelanki z perspektywy trzeciej osoby i skradanki, umieszczonej w realiach science fiction. Była tworzona przez studio Blizzard Entertainment i Nihilistic Software, a następnie przez Swingin' Ape Studios na konsole Xbox, PlayStation 2 oraz GameCube. Gra została oficjalnie zapowiedziana 20 września 2002 roku. Początkowo rozwijana przez Nihilistic Software, jednak po wielu opóźnieniach daty premiery, produkcja trafiła w 2004 roku w ręce deweloperów studia Swingin' Ape Studios, które następnie zostało wykupione przez Blizzarda. W 2006 roku rozwój gry został zawieszony na czas nieokreślony. Następnie przez wiele lat pojawiały się sprzeczne oświadczenia pracowników Blizzarda dotyczące rozwoju gry. Ostatecznie w 2014 roku prezes i CEO Blizzarda potwierdził, że StarCraft: Ghost został oficjalnie anulowany. Główną bohaterką gry miała być Nova, terrańska agentka szkolona do zadań specjalnych w jednostce składającej się z ludzi obdarzonych mocami psionicznymi, zwanych duchami. Akcja gry miała być osadzona cztery lata po zakończeniu fabuły StarCraft: Brood War i miała opowiadać o tajemniczym projekcie wojskowym, przeprowadzanym przez przełożonych Novy w Dominium Terran.